VII P 435/12 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie z 2012-09-28

Sygn. akt VII P 435/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 września 2012 roku

Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący:

Sędzia SR Marta Łopuszyńska

Ławnicy:

Stanisława Szyszka, Maria Sobieszczańska

Protokolant:

st.sekr. Karolina Dąbska

po rozpoznaniu w dniu 17 września 2012 roku. w L.

na rozprawie

sprawy z powództwa I. T. (1)

przeciwko S. O. w L. (...)

o odszkodowanie i ustalenie

I.  zasądza od pozwanego S. O. w L. (...) na rzecz powódki I. T. (1) kwotę 19175 (dziewiętnaście tysięcy sto siedemdziesiąt pięć) złotych z tytułu odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 10 lutego 2012 roku do dnia zapłaty;

II.  ustala, że powódce I. T. (1) od dnia 1 stycznia 2009 roku do dnia 18 stycznia 2011 roku przysługuje VI stawka wynagrodzenia zasadniczego, zaś od dnia 19 stycznia 2011 roku przysługuje VII stawka wynagrodzenia zasadniczego;

III.  oddala powództwo w pozostałej części;

IV.  wyrokowi w pkt I do kwoty 10552,91 (dziesięć tysięcy pięćset pięćdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt jeden groszy) nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

V.  koszty postępowania pomiędzy stronami wzajemnie znosi.

Sygn. akt. VII P 435/12

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 5 marca 2012 roku powódka I. T. (1) domagała się od pozwanego S. O. w L. (...) zasądzenia kwoty 19.775 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 10 lutego 2012 roku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, iż pozostaje w stosunku pracy z pozwanym S. O. w L. (...) od dnia 19 stycznia 2001 roku. Pozwany ustalił, że od stycznia 2009 roku, z powołaniem się na art. 1 pkt 1-3 ustawy z dnia 20 marca 2009 roku o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U Nr 56, poz.459) przysługuje powódce wynagrodzenie w V stawce. Postępowanie pozwanego względem powódki ma charakter dyskryminacyjny, gdyż powódka została postawiona w gorszej sytuacji niż inni sędziowie z mniejszym stażem pracy, zarówno ogólnym, jak i w sądzie okręgowym. Pani sędzia D. (...) pełniła, jako asesor, obowiązki sędziego począwszy od 1 lutego 1992 roku, jak miało to miejsce także w przypadku powódki. W tym samym dniu 26 stycznia 1994 roku doręczono im akty powołania na stanowisko sędziego sądu rejonowego. Doręczenie powołania na stanowisko sędziego sądu okręgowego nastąpiło w przypadku powódki w dniu 18 stycznia 2001 roku, zaś w przypadku sędziego D. (...)w dniu 23 czerwca 2004 roku, tj o ponad 3 lata i 5 miesięcy później. Wynagrodzenie zasadnicze powódki w stawce szóstej zostało ustalone dopiero od dnia 19 stycznia 2011 roku, po upływie 10 lat od powołania na stanowisko sędziego sądu okręgowego. Wynagrodzenie sędziego D. (...) w stawce szóstej ustalono wcześniej, bo w dniu 24 czerwca 2009 roku, tj po upływie 5 lat pracy na stanowisku sędziego sądu okręgowego. Nie są to jedyne przykłady wskazujące na dyskryminowanie osoby powódki w zakresie wynagradzania, a liczba sędziów w S. O. w L. (...), którzy pomimo krótszego od stażu pracy powódki na stanowisku sędziego sądu okręgowego wcześniej uzyskali awans do szóstej stawki wynagrodzenia, jest znacznie większa. Dotyczy to wszystkich sędziów powołanych na stanowisko sędziego sądu okręgowego w latach 2004 – 2005, gdyż uzyskali oni awans do szóstej stawki wynagrodzenia – odpowiednio w 2009 i 2010 roku, po upływie 5 lat pracy na stanowisku sędziego sądu okręgowego (przykładowo sędziowie – A. C. (1), R. H., Z. H.). Mimo wystąpień do pozwanego powódka nie uzyskała zmiany stawek wynagrodzenia. Takie postępowanie, zdaniem powódki, jest zakazane przez art. 11 ( 3) kp a pozwany dopuścił się bezpośredniej dyskryminacji wobec niej, z uwagi na wypłatę niższego wynagrodzenia. W związku z powyższym powódka dochodzi odszkodowania, o jakim mowa w art. 18 ( 3d) kp. Powódka wykazała, że poniosła szkodę w wysokości 19.775 zł, stanowiącej różnicę pomiędzy wynagrodzeniem faktycznie otrzymanym w okresie od dnia 2 stycznia 2009 roku do dnia 29 lutego 2012 roku, a wynagrodzeniem, jakie powódka otrzymywałaby, gdyby jej wynagrodzenie zostało ustalone w oparciu o kryteria przyjęte przy jego wyliczaniu w stosunku do wymienionych wcześniej sędziów. Podstawę dla określenia wskazanej wyżej kwoty różnicy wynagrodzenia stanowiło pismo pozwanego z dnia 8 lutego 2012 roku (pozew –k.1-4).

W odpowiedzi na pozew pozwany pracodawca nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie oraz przyznanie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu wg norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany wskazał, iż powódka pełniła obowiązki sędziego w S. O. w L. (...), przy czym jej staż pracy na stanowisku sędziego sądu okręgowego wynosił 7 lat, 11 miesięcy i 14 dni, zaś ogólny staż pracy, łącznie z asesurą – 16 lat, 11 miesięcy i 3 dni. Wynagrodzenie powódki zostało ustalone zgodnie z art. 10 ust. 1-3 ustawy z dnia 20 marca 2009 roku o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 56, poz. 459) z dniem 1 stycznia 2009 roku w stawce V, a od 19 stycznia 2010 roku w stawce VI. Pozwany nie kwestionował okoliczności faktycznych wskazanych przez powódkę w odniesieniu do ścieżki zawodowej sędziów i stawek, poza ścieżką zawodową i stawką przyznanego wynagrodzenia SSO Z. H..

Następnie pozwany przytoczył treść art. 10 ust. 1 cytowanej ustawy i wyjaśnił, iż z dniem 1 stycznia 2009 roku wynagrodzenie zasadnicze sędziów sądów rejonowych należało określić w stawkach od pierwszej do czwartej, wynagrodzenia zasadnicze sędziów sądów okręgowych należało określić w stawkach od czwartej do siódmej, a wynagrodzenia zasadnicze sędziów sądów apelacyjnych w stawkach od siódmej do dziesiątej, według zasad określonych w ust.2-4. W myśl ust.2 art. 10, stawkę wynagrodzenia zasadniczego sędziego ustala się uwzględniając staż pracy na stanowisku zajmowanym w dniu 1 stycznia 2009 roku, jeżeli jest to korzystniejsze – staż pracy sędziego na wszystkich dotychczas zajmowanych stanowiskach – ogólny staż pracy. Uwzględnienie jednak stażu ogólnego nie mogło stanowić podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu okręgowego w stawce szóstej i siódmej. Z tabeli stanowiącej załącznik nr 3 do ustawy wynika, że sędziemu sądu okręgowego, którego staż pracy na zajmowanym stanowisku wynosi powyżej 5 do 10 lat ustala się wynagrodzenie zasadnicze w stawce V. Pozwany podniósł, iż pomimo posiadania przez powódkę ogólnego stażu pracy dłuższego niż 15 lat wyższa stawka wynagrodzenia zasadniczego nie mogła zostać przyznana z uwagi na treść powołanych przepisów. Ze względu na ogólny staż pracy (powyżej 15 lat) sędziemu sądu okręgowego mogła być przyznana bowiem co najwyżej V stawka wynagrodzenia zasadniczego. Pozwany podkreślił także, iż przepisy przejściowe zawarte w wyżej powołanej ustawie, w tym art. 10 nakazujący ustalić wynagrodzenie zasadnicze sędziów w odpowiedniej stawce, miały jednorazowe zastosowanie i nakazywały ustalić wynagrodzenie wstecznie na dzień 1 stycznia 2009 roku i tylko na ten dzień. W świetle zapisów tej ustawy nabycie wynagrodzenia zasadniczego w kolejnych stawkach następuje na zasadach określonych w art. 91a §1 3 Prawo o ustroju sądów powszechnych. Zgodnie z powołanym przepisem wynagrodzenie zasadnicze sędziego określa się w stawce bezpośrednio wyższej po upływie kolejnych pięciu lat pracy na danym stanowisku. Tym samym chybiony jest zarzut powódki o nierównym traktowaniu w zakresie wynagradzania. Stosowanie się przez pracodawcę do obowiązujących przepisów nie może być, zdaniem pozwanego, uznane za przejaw dyskryminacji. Pozwany wskazał także, iż przepis art. 10 ustawy nie był zmianą systemową lecz zastosowany tam mechanizm miał zastosowanie jednorazowe a wszystkie jego skutki zostały skonsumowane z dniem 1 stycznia 2009 roku. Stosownie zaś do treści art. 18 3b § 3 kp nie stanowią zasady równego traktowania w zatrudnieniu działania podejmowane na jakiś czas, zmierzające do wyrównania szans wszystkich lub znacznej części pracowników wyróżnionej z jednej lub kilku przyczyn określonych w art. 18 3a kp, przez zmniejszenie na korzyść takich pracowników faktycznych nierówności, w zakresie określonym w przepisie. Pozwany powołał się także na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 lipca 2010 roku (sygn. akt. K 63/07) dopuszczający różnicowanie pracowników, gdy waga interesu, któremu ma służyć różnicowanie sytuacji podmiotów pozostaje w odpowiedniej proporcji do wagi interesów, które zostaną naruszone w wyniku nierównego traktowania. Na koniec pozwany wskazał, iż system przyznawania kolejnych stawek wynagrodzenia zasadniczego, wynikający z art. 91a§3 prawa o ustroju sądów powszechnych zakłada, że ocena podobieństwa sytuacji w zakresie wynagradzania sędziów zajmujących takie samo stanowisko służbowe musi być dokonywana z uwzględnieniem pewnego okresu wykonywania obowiązków, w którym wynagrodzenie zasadnicze sędziów nie ulega zmianie. Stosowanie tego systemu prowadzi do jednakowego traktowania sędziów w zakresie wynagrodzenia zasadniczego pomimo posiadania przez nich różnego (do pięciu lat) stażu pracy na danym stanowisku. Reasumując pozwany wskazał, iż powództwo jest nieuzasadnione i zasługuje na oddalenie (odpowiedź na pozew –k.12-18).

W piśmie procesowym z dnia 30 marca 2012 roku powódka rozszerzyła powództwo i poza dochodzonym odszkodowaniem wniosła o ustalenie, że od dnia 1 stycznia 2009 roku przysługuje jej wynagrodzenie zasadnicze w stawce VI, zaś od dnia 19 stycznia 2011 roku w stawce VII. Powódka powołała się przy tym na stanowisko wyrażone w uzasadnieniu do wyroku Sądu Okręgowego w Elblągu z dnia 24 lutego 2011 roku (sygn. akt IV Pa 65/10), w treści którego stwierdzono, ze „realizacja intencji ustawy z dnia 20 marca 2009 roku o zmianie ustawy – Prawo o ustroju Sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw winna prowadzić do wypełniania wynikającej z art. 91 § 1 ustawy z dnia z dnia 27 lipca 2007 roku Prawo o ustroju sądów powszechnych zasady, której jedynymi czynnikami różnicującymi wysokości wynagrodzenia sędziów, zajmujących równorzędne stanowiska sędziowskie są – staż pracy lub pełnione funkcje. Stąd, dla uniknięcia niesłusznego zróżnicowania wynagrodzeń sędziów w oderwaniu od ogólnego stażu na zajmowanym stanowisku sędziego lub równorzędnym stanowisku prokuratora, przy interpretacji jej uregulowań należy dać pierwszeństwo wykładniom systemowej oraz celowościowej, a nie literalnej” (pismo powódki –k.23-26).

Na rozprawie w dniu 17 września 2012 roku powódka popierała powództwo.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

Powódka I. T. (2) została mianowanym asesorem sądowym w okręgu S. O. w L. (...) (wówczas S. W. w L. (...)) z dniem 1 lutego 1992 roku. Swoje obowiązki wykonywała w S. R. w P. (...). W dniu 1 grudnia 1993 roku powódka została powołana na stanowisko sędziego S. R. w P. (...). Z dniem 1 września 1994 roku powódka została przeniesiona na stanowisko sędziego Sądu Rejonowego w L. (...). Z dniem 19 stycznia 2001 roku powódka została powołana na stanowisko sędziego S. O. w L. (...) (okoliczności niesporne, dokumenty zawarte w aktach osobowych powódki części B).

Pismem z dnia 22 kwietnia 2009 roku Prezes S. O. w L. (...) na podstawie art. 10 pkt (powinno być ust.) 1-3 ustawy z dnia 20 marca 2009 roku o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 56, poz. 459) ustalił wynagrodzenie zasadnicze powódki z dniem 1 stycznia 2009 roku w stawce V, przy zastosowaniu mnożnika 2,50 przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2008 roku wynoszącego 2.951,36 zł, tj. w kwocie 7.378,40 zł miesięcznie (pismo – k.373 część B akt osobowych powódki).

Na dzień 1 stycznia 2009 roku staż ogólny powódki na stanowisku sędziego (uwzględniający pełnienie czynności sędziowskich na stanowisku asesora sądowego) wynosił 16 lat, 11 miesięcy i 3 dni. Natomiast staż pracy powódki na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) wynosił wówczas 7 lat, 11 miesięcy i 14 dni. 10-letni staż pracy powódki w sądzie okręgowym, uprawniający zgodnie z powoływaną powyżej ustawą do stawki VI zaszeregowania upływał w dniu 19 stycznia 2011 roku (zestawienie – k. 39-41, pismo z 19 stycznia 2011 roku – k. 394 część B akt osobowych powódki).

Na dzień 1 stycznia 2009 roku w S. O. w L. (...) było zatrudnionych ponad 100 sędziów. 47 z nich otrzymało w tej dacie V stawkę wynagrodzenia zasadniczego. Byli to :

1.  D. A., który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 16 lat i 2 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 2 lata, osiem miesięcy i 4 dni;

2.  B. B., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 19 lat i 3 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 8 lat, dziewięć miesięcy i 24 dni;

3.  A. C. (1), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 16 lat, 9 miesięcy i 18 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata i 17 dni;

4.  E. C., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 18 lat, 1 miesiąc i 18 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 6 lat i 13 dni;

5.  A. C. (2), który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 15 lat i 4 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 5 lat i 6 miesięcy;

6.  D. W., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 16 lat, 11 miesięcy 2 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata, 6 miesięcy i 9 dni;

7.  E. D. (1), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 21 lat, 11 miesięcy i 2 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata, 6 miesięcy i 9 dni;

8.  J. D. (1), który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 20 lat, 7 miesięcy i 2 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 6 lat, 9 miesięcy i 20 dni;

9.  D. D., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 16 lat, 5 miesięcy i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 6 lat i 13 dni;

10.  A. F. (1), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 17 lat i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 2 lata, 5 miesięcy i 12 dni;

11.  B. G., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 15 lat i 29 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata, 1 miesiąc i 28 dni;

12.  P. G., który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 19 lat, 10 miesięcy i 15 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata, 6 miesięcy i 9 dni;

13.  E. G., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 22 lata i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata, 1 miesiąc i 28 dni;

14.  R. H., który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 16 lat, 2 miesiące i 2 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata 17 dni;

15.  J. J., który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 15 lat i 2 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata, 6 miesięcy i 9 dni;

16.  I. P., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 18 lat i 12 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 6 lat, 11 miesięcy i 16 dni;

17.  E. J., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 22 lata i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata, 1 miesiąc i 28 dni;

18.  M. K. (1), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 23 lata i 5 miesięcy, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 5 lat, 4 miesiące 5 dni;

19.  M. K. (2), który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 23 lata, 11 miesięcy i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 10 lat, 10 miesięcy i 27 dni;

20.  E. K., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 20 lat, 9 miesięcy i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata, 6 miesięcy i 9 dni;

21.  M. K. (3), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 22 lata i 11 miesięcy, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 5 lat i 6 miesięcy;

22.  G. K., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 21 lat, 2 miesiące i 18 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 6 lat, 11 miesięcy i 16 dni;

23.  Z. K., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 23 lata, 2 miesiące i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata i 17 dni;

24.  G. L., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 25 lat, 6 miesięcy i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 7 lat, 6 miesięcy i 2 dni;

25.  A. M. (1), który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 15 lat i 2 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 16 dni;

26.  T. M., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 21 lat, 2 miesiące i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 7 lat, 11 miesięcy i 13 dni;

27.  E. D. (2), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 21 lat, 4 miesiące i 29 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata i 17 dni;

28.  P. M., który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 17 lat, 8 miesięcy i 17 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 5 lat i 6 miesięcy;

29.  E. P., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 15 lat, 4 miesiące i 19 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata i 17 dni;

30.  B. H., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 15 lat i 3 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 16 dni;

31.  J. O., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 26 lat, 11 miesięcy i 3 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 9 lat, 7 miesięcy i 19 dni;

32.  E. T., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 26 lat, 9 miesięcy i 19 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 8 lat, 7 miesięcy i 6 dni;

33.  B. P., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 22 lata, 3 miesiące i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 7 lat, 6 miesięcy i 2 dni;

34.  B. R., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 26 lat, 10 miesięcy i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 8 lat, 9 miesięcy i 24 dni;

35.  P. R., który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 20 lat i 2 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata, 11 miesięcy i 18 dni;

36.  A. S., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 22 lata, 9 miesięcy i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata, 11 miesięcy i 18 dni;

37.  L. Ż., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 14 lat i 18 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 5 lat, 3 miesiące i 1 dzień;

38.  K. S., który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 17 lat, 8 miesięcy i 18 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 8 lat, 9 miesięcy i 5 dni;

39.  M. S. (1), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 21 lat, 2 miesiące i 14 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 9 lat, 8 miesięcy i 22 dni;

40.  J. S. (1), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 17 lat, 11 miesięcy i 3 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 7 lat, 11 miesięcy i 13 dni;

41.  J. S. (2), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 20 lat, 9 miesięcy i 6 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata, 6 miesięcy i 9 dni;

42.  W. Ś., który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 16 lat, 2 miesiące i 2 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 4 lata, 11 miesięcy i 18 dni;

43.  powódka I. T. (2), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 16 lat, 11 miesięcy i 3 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 7 lat, 11 miesięcy i 13 dni;

44.  M. T. (1), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 23 lata, 1 miesiąc i 4 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 6 lat, 11 miesięcy i 17 dni;

45.  W. T., który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 18 lat, 6 miesięcy i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 2 lata, 8 miesięcy i 4 dni;

46.  J. W., , która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 15 lat, 8 miesięcy i 23 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 2 lata, 8 miesięcy i 4 dni;

47.  A. Z., , która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 24 lata, 8 miesięcy i 29 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 9 lat, 10 miesięcy i 6 dni.

Natomiast 20 sędziów miało ustalonych na dzień 1 stycznia 2009 roku VI stawkę zaszeregowania. Byli to następujący sędziowie :

1.  A. A., który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 16 lat, 2 miesiące i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 11 lat, 11 miesięcy i 7 dni,

2.  J. C., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 32 lata, 3 miesiące i 2 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 11 lat, 11 miesięcy i 8 dni,

3.  J. D. (2), który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 20 lat, 2 miesiące i 17 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 11 lat, 9 miesięcy i 10 dni,

4.  A. F. (2), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 22 lata, 9 miesięcy i 9 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 12 lat, 6 miesięcy i 12 dni,

5.  M. K. (4), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 34 lata, 3 miesiące i 10 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 11 lat, 4 miesiące i 4 dni,

6.  E. W. (1), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 22 lata, 2 miesiące i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 13 lat, 6 miesięcy i 18 dni,

7.  A. K., który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 17 lat, 1 miesiąc i 24 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 10 lat, 10 miesięcy i 27 dni,

8.  B. K., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 26 lat, 4 miesiące i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 12 lat, 8 miesięcy i 27 dni,

9.  M. K. (5), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 19 lat, 19 miesięcy i 2 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 11 lat, 11 miesięcy i 7 dni,

10.  E. Ł., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 20 lat, 5 miesięcy i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 11 lat, 11 miesięcy i 7 dni,

11.  A. M. (2), który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 32 lat i 17 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 14 lat, 2 miesiące i 21 dni,

12.  M. P., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 22 lata, 6 miesięcy i 2 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 11 lat, 11 miesięcy i 7 dni,

13.  I. J., która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 29 lat, 9 miesięcy i 17 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 14 lat, 11 miesięcy i 6 dni,

14.  J. R., który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 24 lata, 1 miesiąc i 17 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 13 lat, 6 miesięcy i 18 dni,

15.  M. S. (2), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 19 lat, 3 miesiące i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 11 lat, 11 miesięcy i 7 dni,

16.  M. S. (3), który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 17 lat, 8 miesięcy i 25 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 11 lat, 9 miesięcy i 1 dzień,

17.  A. Ś. który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 19 lat, 9 miesięcy i 1 dzień, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 13 lat, 1 miesiąc i 28 dni,

18.  M. T. (2), który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 25 lat, 9 miesięcy i 2 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 13 lat, 6 miesięcy i 18 dni,

19.  E. W. (2), która miała staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 23 lata, 2 miesiące i 10 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 12 lat, 6 miesięcy i 1 dzień,

20.  K. W., który miał staż pracy na stanowisku sędziego wynoszący 19 lat, 10 miesięcy i 25 dni, a na stanowisku sędziego S. O. w L. (...) 14 lat, 5 miesięcy i 18 dni.

Powódka nabyła stawkę VI zaszeregowania z dniem 19 stycznia 2001 roku, kiedy minął jej 10-letni staż pracy na stanowisku sędziego sądu okręgowego. Pismem z dnia pismo z 19 stycznia 2011 roku wynagrodzenie zasadnicze powódki zostało ustalone w stawce VI, przy zastosowaniu mnożnika 2,65 przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2008 roku wynoszącego 2.951,36 zł w kwocie 7.821,10 zł miesięcznie (pismo z 22 kwietnia 2099 roku – k. 394 część B akt osobowych powódki).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił, w oparciu o powołane dowody z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy i aktach osobowych powódki. Sąd uznał za wiarygodne przedstawione w stanie faktycznym dowody z dokumentów, gdyż nie były kwestionowane przez strony.

Nie ulega przy tym wątpliwości, że okoliczności stanu faktycznego nie były w niniejszej sprawie sporne. Sporna była jedynie ocena prawna stanu faktycznego.

Sąd Rejonowy, zważył co następuje:

W dniu 21 kwietnia 2009 roku weszła w życie – z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 2009 roku, ustawa z dnia 20 marca 2009 roku o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 56, poz. 459).

Zgodnie z art. 10 ust. 1 tej ustawy, z dniem 1 stycznia 2009 roku wynagrodzenia zasadnicze sędziów sądów rejonowych określa się w stawkach od I do IV, wynagrodzenia zasadnicze sędziów sądów okręgowych - w stawkach od IV do VII, a wynagrodzenia zasadnicze sędziów sądów apelacyjnych - w stawkach od VII do IX, według zasad określonych w ust. 2-4.

Przepis art. 10 ust. 2 tej ustawy stanowi, że stawkę wynagrodzenia zasadniczego sędziego ustala się uwzględniając staż pracy sędziego na stanowisku zajmowanym w dniu 1 stycznia 2009 roku, a jeżeli jest to korzystniejsze - staż pracy sędziego na wszystkich dotychczas zajmowanych stanowiskach sędziowskich lub prokuratorskich (ogólny staż pracy); uwzględnienie ogólnego stażu pracy nie może jednak stanowić podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu okręgowego w stawce VI i VII, a w przypadku sędziego sądu apelacyjnego - w stawce IX i X. Staż pracy na zajmowanym stanowisku oraz ogólny staż pracy, niezbędny do uzyskania poszczególnych stawek wynagrodzenia zasadniczego, określa tabela, stanowiąca załącznik nr 3 do niniejszej ustawy.

stanowisko

staż pracy na danym stanowisku

ogólny staż pracy

stawka wynagrodzenia zasadniczego

sędzia sądu rejonowego

do 5 lat

do 5 lat

pierwsza

powyżej 5 do 10 lat

powyżej 5 do 10 lat

druga

powyżej 10 do 15 lat

powyżej 10 do 15 lat

trzecia

powyżej 15 lat

powyżej 15 lat

czwarta

sędzia sądu okręgowego

do 5 lat

do 15 lat

czwarta

powyżej 5 do 10 lat

powyżej 15 lat

piąta

powyżej 10 do 15 lat

nie uwzględnia się

szósta

powyżej 15 lat

nie uwzględnia się

siódma

sędzia sądu apelacyjnego

do 5 lat

do 25 lat

siódma

powyżej 5 do 10 lat

powyżej 25 lat

ósma

powyżej 10 do 15 lat

nie uwzględnia się

dziewiąta

powyżej 15 lat

nie uwzględnia się

dziesiąta

Natomiast z art. 10 ust. 3 tej ustawy wynika, że do ogólnego stażu pracy wlicza się okres powierzenia pełnienia czynności sędziowskich na stanowisku asesora sądowego, a także czas pozostawania poza zawodem sędziowskim, jeżeli spowodowane było represjami za polityczną postawę sędziego, o ile powrót do zawodu nastąpił nie później niż do 31 grudnia 1990 roku.

Z art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. Nr 98 poz.1070, w wersji określoną ustawą z dnia 20 marca 2009 roku) wynika, że wysokość wynagrodzenia sędziów, zajmujących równorzędne stanowiska sędziowskie, różnicuje staż pracy lub pełnione funkcje. W § 1c tego przepisu wskazano natomiast, że podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego w danym roku stanowi przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszane w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.), z zastrzeżeniem § 1d.

W art. 91a § 1 tej ustawy (w wersji określonej ustawą z 20 marca 2009 roku) wskazano natomiast, że sędziemu obejmującemu stanowisko w sądzie rejonowym przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w stawce I. Sędziemu obejmującemu stanowisko w sądzie okręgowym przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w stawce IV, a jeżeli na niższym stanowisku otrzymywał już wynagrodzenie w stawce IV albo V - przysługuje mu wynagrodzenie zasadnicze w stawce, odpowiednio, V albo VI. Sędziemu obejmującemu stanowisko w sądzie apelacyjnym przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w stawce VII, a jeżeli na niższym stanowisku otrzymywał już wynagrodzenie w stawce VII albo VIII - przysługuje mu wynagrodzenie zasadnicze w stawce, odpowiednio, VIII albo IX.§ 2 tego przepisu stanowi, że jeżeli przed objęciem stanowiska sędziowskiego sędzia zajmował inne, odpowiednio równorzędne, stanowisko sędziowskie lub prokuratorskie, na obejmowanym stanowisku przysługuje mu wynagrodzenie zasadnicze w stawce nie niższej od stawki, w której przysługiwało mu na stanowisku zajmowanym poprzednio. W przepisie art. 91a § 3 tej ustawy wskazano, że wynagrodzenie zasadnicze sędziego określa się w stawce bezpośrednio wyższej po upływie kolejnych pięciu lat pracy na danym stanowisku sędziowskim. Natomiast, stosownie do postanowień art. 91a § 4 ustawy, do okresu pracy na stanowisku sędziego sądu rejonowego dolicza się okres powierzenia pełnienia czynności sędziowskich na stanowisku asesora sądowego.

Z art. 91a § 5 tej ustawy wynika, że sędziemu, któremu z chwilą objęcia stanowiska w sądzie okręgowym przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w stawce IV albo V, a także sędziemu, któremu z chwilą objęcia stanowiska w sądzie apelacyjnym przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w stawce VII albo VIII, do okresu pracy niezbędnego do uzyskania wynagrodzenia w stawce bezpośrednio wyższej zalicza się okres pracy na stanowisku bezpośrednio niższym, w którym sędziemu przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w stawce, odpowiednio, III albo IV, VI albo VII.

Zgodnie zaś z treścią art. 18 3a § 1 kp, pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy. Norma ta powtarza i uzupełnia zakaz dyskryminacji określony w sposób ramowy w art. 11 3 kp.

Powołany przepis reguluje kwalifikowaną formę nierównego traktowania
w zatrudnieniu – dyskryminację, w odróżnieniu od formy prostej - nierównego traktowania określonej w art. 11 2 kp. Nierówne traktowanie polega bowiem na odmiennym traktowaniu osób znajdujących się w takiej samej sytuacji, zaś dyskryminacja polega dodatkowo na tym, że następuje to z uwagi na cechę pracownika, np wiek, płeć, rasę lub niedozwolone kryterium, np. zatrudnienie w niepełnym wymiarze lub na czas określony (por. w tym zakresie wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2007 roku, II PK 14/07, OSNP z 2008 roku, nr 21-22 poz. 311).

Stosownie natomiast do treści art. 18 3b § 1 kp za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu, z zastrzeżeniem § 2-4, uważa się różnicowanie przez pracodawcę sytuacji pracownika z jednej lub kilku przyczyn określonych w art. 18 3a § 1, którego skutkiem jest w szczególności:

1)odmowa nawiązania lub rozwiązanie stosunku pracy,

2)niekorzystne ukształtowanie wynagrodzenia za pracę lub innych warunków zatrudnienia albo pominięcie przy awansowaniu lub przyznawaniu innych świadczeń związanych z pracą,

3)pominięcie przy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe

-

chyba że pracodawca udowodni, że kierował się obiektywnymi powodami.

Mając na uwadze powyższe, nie można mieć wątpliwości, że wysokość wynagrodzenie zasadniczego sędziego jest zależna tylko i wyłącznie od stażu pracy (por. art. 91 ust. 1 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych). Pojęcie „staż pracy” może być różnie rozumiane. Można tak określać cały okres zatrudnienia danego pracownika (tzw. ogólny staż pracy, czyli staż pracy u wszystkich pracodawców), jak i też np. staż pracy u danego pracodawcy (tzw. zakładowy staż pracy), jak i też staż pracy u określonych pracodawców (np. staż pracy tylko w sądownictwie). Ustawodawca, wprowadzając w art. 91 ust. 1 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, pojęcie „staż pracy” miał na uwadze : staż pracy na stanowisku sędziego (z włączeniem okresu powierzenia pełnienia czynności sędziowskich na stanowisku asesora sądowego) czyli „ogólny staż pracy” oraz staż pracy w danym sądzie czyli „staż pracy na danym stanowisku” ( por. załącznik nr 3 do ustawy z 20 marca 2009 roku). Z powyższego wynika, że im dłuższy dany sędzia ma ogólny staż pracy, jak i staż pracy na danym stanowisku, to powinien otrzymywać wyższe wynagrodzenie zasadnicze. Nie można się zatem zgodzić z twierdzeniem, że w przedmiotowej sprawie cechą istotną (relewantną) różnicującą wynagrodzenia sędziów jest tylko posiadany przez sędziego ogólny staż pracy. Wysokość wynagrodzenia zasadniczego sędziów zależy bowiem zarówno od stażu pracy sędziego na danym stanowisku, jak i ogólnego stażu pracy, w rozumieniu cyt. powyżej ustawy. Te dwie przesłanki powinny być brane pod uwagę łącznie, przy ustalaniu wynagrodzenia sędziego. W tabeli, która stanowi załącznik nr 3 do ustawy z dnia 20 marca 2009 roku, wskazano, że przy ustalaniu stawki zaszeregowania V dla sędziego sądu okręgowego uwzględnia się staż pracy na danym stanowisku (powyżej 5 do 10 lat), ogólny staż pracy powyżej 15 lat, zaś przy ustalaniu stawki zaszeregowania VI, uwzględnia się staż pracy na danym stanowisku powyżej 10 do 15 lat, a ogólnego stażu pracy nie uwzględnia się. Ustawodawca najpierw zatem (por. art. 91 § 1 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych) ustalił dwie przesłanki, w oparciu o które określa się wynagrodzenia dla sędziów, czyli ogólny i zakładowy staż pracy, a następnie nakazał – przy określaniu wynagrodzeń pewnej grupy sędziów – stosować tylko jedną z tych przesłanek.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, że powódka powinna otrzymywać wynagrodzenie zasadnicze w takiej wysokości, jaką otrzymują inni sędziowie, zatrudnieni w pozwanym S. O. w L. (...), a którzy mają taki sam lub zbliżony ogólny staż pracy na stanowisku sędziego i u pozwanego pracodawcy. Tymczasem wyniki niniejszego postępowania prowadzą do wniosku, że pozwany pracodawca odmiennie potraktował pracowników znajdujących się w tej samej sytuacji. Nie ulega przy tym wątpliwości, że wszyscy sędziowie zatrudnieni w pozwanym S. O. w L. (...) wykonują tą samą pracę i w tym samym wymiarze. Ich wynagrodzenia zasadnicze, powinien zatem różnicować jedynie staż pracy.

Z ustaleń dokonanych w toku sprawy wynika, że w pozwanym S. O. w L. (...) są zatrudnieni sędziowie, którzy posiadają dużo krótszy staż pracy na danym stanowisku i krótszy ogólny staż pracy, a pomimo to, na dzień 1 stycznia 2009 roku otrzymali V stawkę wynagrodzenia zasadniczego. Sędzia D. A. już od 1 stycznia 2009 roku otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze w stawce V zaszeregowania, chociaż jego staż pracy (liczony w latach) wynosił wówczas 16 lat (ogólny staż) i 2 lata i 8 miesięcy (jako sędzia sądu okręgowego). Podobnie, przykładowo : sędzia A. C. (1), która miała 16-letni ogólny staż pracy i 4-letni w sądzie okręgowym, sędzia A. C. (2), który miał 15 – letni staż ogólny i 5 – letni staż w sądzie okręgowym, sędzia D. (...), która miała takisam, jak powódka staż ogólny i 4 letni staż w sądzie okręgowym, sędzia D. D., która miała 16- letni staż ogólny i 6 – letni staż w sądzie okręgowym, sędzia B. G., która miała 15 – letni staż ogólny i 4 – letni staż w sądzie okręgowym, sędzia R. H., który miał 16 – letni staż ogólny i 4 – letni staż w sądzie okręgowym, sędzia J. J. który miał 15 – letni staż ogólny i 4 – letni w sądzie okręgowym, sędzia A. M. (1), który miał 15 – letni staż ogólny i 16 – dniowy w sądzie okręgowym, sędzia E. P., która miała 15 – letni staż ogólny o 4 – letni w sądzie okręgowym, sędzia P.H., która miała 15 letni staż ogólny i 16 – dniowy w sądzie okręgowym, sędzia L. (...), która miała 14 – letni staż ogólny i 5 –letni w sądzie okręgowym i sędzia W. Ś. który miał 16 – letni staż ogólny i 4 – letni w sądzie okręgowym. Konsekwencją przyznania w dacie 1 stycznia 2009 roku stawki V, było uzyskanie w stosunkowo krótkim czasie, stawki kolejnej – VI, w przypadku sędziów o znacznie niższym stażu ogólnym i stażu w sądzie okręgowym niż powódka. Odnosi się to w szczególności, jak słusznie podnosi powódka do sędziego D. (...), której ścieżka kariery zawodowej jest zbliżona do ścieżki zawodowej powódki. Staż ogólny sędziego D. (...) to 16 lat i 11 miesięcy (tożsamy ze stażem powódki), staż na stanowisku sędziego sądu okręgowego 4 lata, 6 miesięcy i 9 dni. Staż powódki w sądzie okręgowym jest dłuższy - to 7 lat, 11 miesięcy i 13 dni. Pomimo tego, powódka uzyskała VI stawkę wynagrodzenia zasadniczego z dniem 19 stycznia 2011 roku, po upływie 10 lat od daty objęcia stanowiska w S. O. w L. (...). Sędzia zaś D. W. już w dniu 23 czerwca 2009 roku, bowiem po upływie 5 lat od objęcia stanowiska sędziego sądu okręgowego. Podobna sytuacja odnosi się do innych sędziów – A. C. (1) - stawka VI przyznana z dniem 15 grudnia 2009 roku, sędzia R. H. – stawka VI ustalona z dniem 15 grudnia 2009 roku, sędzia E. P. – stawka VI z dniem 15 grudnia 2009 roku i sędzia W. Ś. – stawka VI ustalona z dniem 14 stycznia 2009 roku (wykaz –k.39-41).

Z powyższego wynika, że powódka była nierówno traktowana w zatrudnieniu. W konsekwencji przyznania jej V stawki zaszeregowania, otrzymywała wynagrodzenie zasadnicze w tej samej wysokości, co sędziowie o krótszym stażu pracy ogólnym, jak i w sądzie okręgowym. Dodatkowo, w stosunkowo późniejszym okresie, ustalono jej VI stawkę wynagrodzenia zasadniczego, niż sędziom o krótszym stażu w S. O..

Skoro ustawodawca sam określił, że wysokość wynagrodzenia zasadniczego sędziów, zajmujących równorzędne stanowiska sędziowskie ma różnicować staż pracy (por. art. 91 § 1 ustawy- Prawo o ustroju sądów powszechnych), to literalna wykładnia tego przepisu w kontekście ustaleń dokonanych w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że cel ten został zaprzepaszczony. Zgodzić się przy tym należy z tym, że orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, jak i Sądu Najwyższego, dopuszcza dyferencjację uprawnień podmiotów wyłącznie usprawiedliwioną obiektywnymi przesłankami. Sąd Rejonowy nie znajduje natomiast żadnych przesłanek do uznania, że powódka powinna otrzymywać niższe wynagrodzenie od sędziów, zatrudnionych w tym samym sądzie, a którzy mają krótszy staż pracy ogólny i w danym sądzie czy też, że powinna otrzymywać wynagrodzenie zasadnicze na takim samym poziomie, jak sędziowie o dużo niższym stażu pracy, tak ogólnym, jak i w pozwanym S. O.. Zgodzić się wobec tego należy z tym, że powódka jest traktowana pod względem wysokości wynagrodzenia za pracę gorzej niż sędziowie z krótszym stażem pracy, zarówno w sądach rejonowych i okręgowych, jak i w sądzie apelacyjnym, mimo takiego samego zakresu obowiązków.

Przytoczone powyżej argumenty świadczą o nierównym traktowaniu powódki w zatrudnieniu. Wymaga przy tym jednak podkreślenia fakt, że to nie pozwany pracodawca, czyli S. O. w L. (...) spowodował, że do tej sytuacji doszło. To ustawodawca określił w ten sposób zasady wynagradzania sędziów, że skutkiem tego było nierówne traktowanie sędziów w zatrudnieniu. Pozwany pracodawca był zobowiązany stosować się do wprowadzonych ustawą z dnia 20 marca 2009 roku zasad wynagradzania sędziów, jak również do interpretacji przepisów tej ustawy dokonanej przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Gdy natomiast Sąd pracy uzna, że na skutek wprowadzenia dyskryminujących w zakresie wynagradzania przepisów, doszło do nierównego traktowaniu pracownika w zatrudnieniu ma obowiązek zasądzić na rzecz takiego pracownika odszkodowanie.

Zgodnie bowiem z art.18 3d kp, osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.

W wyroku z dnia 3 kwietnia 2008 roku (II PK 286/07, OSNP 2009/15-16/202) Sąd Najwyższy podniósł, że przewidziane w art. 18 3d kp odszkodowanie ma charakter szczególny. Powołany przepis nie wiąże bowiem odszkodowania z poniesieniem szkody majątkowej. Ze względu na charakter zabronionych Kodeksem pracy działań dyskryminujących odszkodowanie, o którym mowa w przepisie art. 18 3d kp, w pierwszym rzędzie ma kompensować szkodę na osobie i w tym zakresie nosi ono charakter swoistego zadośćuczynienia za doznaną z tytułu dyskryminacji krzywdę. Przepis nie określa zasad ustalania odszkodowania poza wprowadzeniem jego minimalnej wysokości "nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów". Jego celem nie jest zatem wyrównanie szkody poniesionej przez pracownika w następstwie naruszenia równego traktowania w zatrudnieniu. W oparciu o wymieniony przepis nie można również dochodzić wyrównania szkody poniesionej przez pracownika przez nierówne traktowanie. Nadaje to odszkodowaniu cechy sankcji za samo naruszenie zasady równego traktowania.

Sformułowanie "odszkodowanie w wysokości nie niższej niż" bez określenia górnej granicy, zakłada różnicowanie wysokości odszkodowań w zależności od okoliczności konkretnego przypadku. Okolicznościami, które wpływają na wysokość odszkodowania przewidzianego art. 18 3d kp, są rodzaj i intensywność działań dyskryminujących. Zasadniczą funkcją tego odszkodowania jest jednak naprawienie szkody majątkowej. Tak przyjął Sąd Najwyższy w tezie I wyroku z dnia 22 lutego 2007 roku (I PK 242/06, OSNP 2008, nr 7-8, poz. 98), stwierdzając, że pracownik może dochodzić odszkodowania w wysokości różnicy między wynagrodzeniem, jakie powinien otrzymywać bez naruszenia zasady równego wynagrodzenia a wynagrodzeniem rzeczywiście otrzymywanym.

Powódka w niniejszym procesie domagała się zasądzenia kwoty 19.775 zł, jako odszkodowania za nierówne traktowanie oraz ustalenia, że od dnia 1 stycznia 2009 roku powinna jej przysługiwać VI stawka wynagrodzenia zasadniczego, a od dnia 19 stycznia 2011 roku stawka VII. Żądanie powódki zasługuje na uwzględnienie.

Pozwany pracodawca wskazał, że różnica w wynagrodzeniu powódki w okresie od dnia 2 stycznia 2009 roku do dnia 31 grudnia 2011 roku wynosi 19.175 zł (k.9). Pozwany w toku procesu nie kwestionował wysokości dochodzonego przez powódkę roszczenia. Skoro jednak, powódka domagała się kwoty 19.775 zł, należało zasądzić z tytułu odszkodowania kwotę rzeczywistej różnicy. Dlatego w pozostałej części, ponad kwotę 19.175 zł powództwo podlegało oddaleniu.

Poza powyższym, należy wskazać, że Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 stycznia 2009 roku (III PK 43/08, OSNP 2010/13-14/160) odszkodowanie przewidziane w art. 18 3d kp jest odszkodowaniem, które obejmuje wyrównanie uszczerbku w dobrach majątkowych i niemajątkowych pracownika. Powinno wyrównać uszczerbek poniesiony przez pracownika, powinna być zachowana odpowiednia proporcja między odszkodowaniem a naruszeniem przez pracodawcę obowiązku równego traktowania w zatrudnieniu pracowników, a także odszkodowanie powinno działać prewencyjnie. W wyroku z dnia 3 kwietnia 2008 roku (II PK 286/07, OSNP 2009/15-16/202) Sąd Najwyższy podniósł, że przewidziane w art. 18 3d kp odszkodowanie ma charakter szczególny. Powołany przepis nie wiąże bowiem odszkodowania z poniesieniem szkody majątkowej. Ze względu na charakter zabronionych Kodeksem pracy działań dyskryminujących odszkodowanie, o którym mowa w przepisie art. 18 3d kp, w pierwszym rzędzie ma kompensować szkodę na osobie i w tym zakresie nosi ono charakter swoistego zadośćuczynienia za doznaną z tytułu dyskryminacji krzywdę. Przepis nie określa zasad ustalania odszkodowania poza wprowadzeniem jego minimalnej wysokości "nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów". Jego celem nie jest zatem wyrównanie szkody poniesionej przez pracownika w następstwie naruszenia równego traktowania w zatrudnieniu. W oparciu o wymieniony przepis nie można również dochodzić wyrównania szkody poniesionej przez pracownika przez nierówne traktowanie. Nadaje to odszkodowaniu cechy sankcji za samo naruszenie zasady równego traktowania.

Odsetek od odszkodowania powódka domagała się od dnia 10 lutego 2010 roku – 7 – dniowego terminu od wezwania pozwanego do zapłaty, co miało miejsce w dniu 3 lutego 2012 roku (pisma -k.5-9), stąd na mocy art. 481 § 1 i 2 kc w zw. z art 300 kp zasądzono odsetki ustawowe od dnia 10 lutego 2012 roku do dnia zapłaty.

Zasadne jest także żądanie ustalenia, że od 1 stycznia 2009 roku do dnia 18 stycznia 2011 roku powódce przysługiwała VI stawka wynagrodzenia zasadniczego, zaś od 19 stycznia 2011 roku stawka VII. Poczynione w sprawie ustalenia dały podstawę do uznania, że powódka wobec przyznania jej od dnia 1 stycznia 2009 roku stawki V, była nierówno traktowna w zatrudnieniu. Ze względu na ogólny staż pracy powódki i staż na stanowisku sędziego w sądzie okręgowym, powinna mieć ustaloną stawkę VI, zamiast V. Strona pozwana nie wdała się w merytoryczny spór, co do tego roszczenia.

Oceniając zasadność tego roszczenia, na wstępie podnieść należy, że zgodnie z art.189 k.p.c., powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.

Z powołanego przepisu nie wynika żadne ograniczenie w wytaczaniu powództwa o ustalenie istnienia stosunku prawnego, poza interesem prawnym w żądaniu tego rodzaju. Nie ma interesu prawnego ten, kto może skorzystać równocześnie z innej istniejącej formy obrony swoich praw. Jakkolwiek przyjmuje się niemal powszechnie, że możliwość dochodzenia przez powoda świadczeń z określonego stosunku prawnego wyklucza istnienie interesu prawnego w ustaleniu tego stosunku, to poglądowi temu należy przypisać znaczenie zasady, od której istnieją wyjątki. W szczególności decydujące w tym zakresie powinny być właściwości stosunku prawnego. Swoistość stosunku pracy polega na tym, że jego byt stanowi przesłankę powstania innych stosunków prawnych ( i to ex lege, jak np. stosunku ubezpieczenia społecznego). Świadczenia wynikające ze stosunku pracy nie obejmują ogółu świadczeń przysługujących pracownikowi z tytułu zatrudnienia (np. należnych ze stosunków prawnych związanych ze stosunkiem pracy). Interes prawny pracownika w ustaleniu, jak w niniejszym roszczeniu, kategorii należnej stawki wynagrodzenia zasadniczego, nie wyczerpuje się jedynie w żądaniu świadczeń wynikających z łączącego strony stosunku prawnego. Przedmiotowe ustalenie warunkuje prawo do niektórych bieżących i przyszłych świadczeń powódki ze stosunku pracy. Art.189 k.p.c. nie ma przy tym charakteru wyłącznie prewencyjnego (uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2001 roku, I PKN 333/00, OSNAPiUS 2003/1/12). Reasumując, należy stwierdzić, że interes prawny to potrzeba prawna. Wobec tego, należy ją rozumieć, jako istniejącą po stronie powodowej potrzebę uzyskania korzyści w sferze jej sytuacji prawnej.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy nie sposób odmówić powódce interesu prawnego w wystąpieniu z niniejszym roszczeniem.

Istnienie takiego interesu prawnego zostało także potwierdzone w prawomocnym wyroku Sądu Okręgowego w Elblągu z dnia 24 lutego 2011 roku (sygn. akt IV Pa 65/10), na mocy którego został zmieniony wyrok Sądu Rejonowego w Iławie oddalający powództwo w sprawie, w której powód domagał się ustalenia, iż wobec powołania z dniem 8 lipca 2009 roku na stanowisko sędziego Sądu Rejonowego, począwszy od 1 października 2009 roku, przysługuje mu wynagrodzenie zasadnicze ustalone z zastosowaniem mnożnika podstawy ustalenia wynagrodzenia w wysokości 2,28. Uzasadnienie do tegoż wyroku, powoływane także w piśmie procesowym powódki, Sąd rozpoznający niniejszą sprawę w pełni podziela. Co istotne, niniejsza sprawa jest w zakresie przedmiotu postępowania i analizy uregulowań prawnych, zbliżona. S. O. oceniając zasadność roszczenia powoda, także wskazuje, że ustawa z dnia 20 marca 2009 roku o zmianie ustawy – Prawo o ustroju Sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw winna prowadzić do wypełniania wynikającej z art. 91 § 1 ustawy z dnia z dnia 27 lipca 2007 roku Prawo o ustroju sądów powszechnych zasady, której jedynymi czynnikami różnicującymi wysokości wynagrodzenia sędziów, zajmujących równorzędne stanowiska sędziowskie są – staż pracy lub pełnione funkcje. Stąd, dla uniknięcia niesłusznego zróżnicowania wynagrodzeń sędziów w oderwaniu od ogólnego stażu na zajmowanym stanowisku sędziego lub równorzędnym stanowisku prokuratora, przy interpretacji jej uregulowań należy dać pierwszeństwo wykładniom systemowej oraz celowościowej, a nie literalnej.

Poza powyższym, należy wskazać, że oddalenie powództwa o ustalenie, w odniesieniu do uwzględnionego powództwa o odszkodowanie (co istotne, nie o wynagrodzenie) na gruncie dokonanej oceny tych samych okoliczności faktycznych i prawnych, prowadziłoby do wewnętrznej sprzeczności wydanego orzeczenia.

Wobec tego, należało ustalić, że od dnia 1 stycznia 2009 roku powódce przysługuje VI stawka wynagrodzenia zasadniczego, natomiast od dnia 19 stycznia 2011 roku, wobec upływu w tej dacie kolejnego 5 – letniego okresu, stawka VII.

O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono na podstawie art. 477 2 § 1 kpc, do kwoty stanowiącej wartość jednomiesięcznego wynagrodzenia powódki wynikającego z zaświadczenia złożonego przez pozwanego pracodawcę (zaświadczenie).

Mając na uwadze wynik sporu i działając na podstawie art. 100 zdanie 1 kpc, Sąd koszty procesu pomiędzy stronami wzajemnie zniósł.

Z tych też względów i na podstawie powołanych przepisów Sąd Rejonowy, orzekł jak w sentencji wyroku.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Beata Darowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Marta Łopuszyńska,  Stanisława Szyszka, Maria Sobieszczańska
Data wytworzenia informacji: