Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wnosił o zasądzenie na jego rzecz solidarnie od pozwanych M. L., E. O. i M. O. kwoty 8285,78 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym, nie więcej niż od odsetki maksymalne za opóźnienie, dnia wniesienia pozwu tj. 29 sierpnia 2016 r. do dnia zapłaty. Ponadto wnosił o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz wszelkich kosztów związanych z przygotowaniem dowodów w postaci dokumentów załączonych do pozwu. Powód wniósł ponadto o zasądzenie na jego rzecz od pozwanych zwrotu kosztów zawezwania do próby ugodowej w sprawie I Co 1459/14.

Pozwana M. L. na rozprawie w dniu 16 lutego 2017 r. złożyła wyjaśnienia, wskazując, że nie miała wiedzy o długach F. O. - ojca.

Pozwana E. O., prawidłowo zawiadomiona o terminie rozprawy, nie zajęła stanowiska w sprawie, nie złożyła żadnych wyjaśnień i nie wnosiła o rozpoznanie sprawy pod swoją nieobecność.

Pozwany M. O. zmarł dnia 27 sierpnia 2016 r., a zatem przed wytoczeniem powództwa.

Prawomocnym postanowieniem z dnia 9 maja 2017 r. Sąd odrzucił pozew w stosunku do pozwanego M. O..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 września 2011 r. F. O. zawarł z Polską Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo – Kredytową w W. umowę pożyczki konsumenckiej nr (...). Na podstawie tej umowy F. O. pożyczył kwotę 5000,00 zł. Umowa została zawarta na czas określony od dnia 30 września 2011 r. do dnia 30 marca 2014 r. Pożyczka była oprocentowana według zmiennej stopy procentowej ustalonej przez Zarząd (...) wynoszącej w dniu zawarcia umowy 21 % w skali roku, nie przekraczającej czterokrotności stopy procentowej kredytu lombardowego NBP. Pożyczkobiorca zobowiązał się do spłaty tej pożyczki wraz z odsetkami w ratach zgodnie z planem spłaty, z których ostatnia miała być płatna w dniu 30 marca 2014 r. Zgodnie z punktem 25 umowy w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu stawała się w dniu następnym należnością przeterminowaną. Od niespłaconego w całości lub w części kapitału, a od dnia wniesienia powództwa od całości zadłużenia pobierane będą odsetki według zmiennej stopy procentowej wynoszącej czterokrotność stopy procentowej kredytu lombardowego NBP. W punkcie 28 umowy pożyczkodawca zastrzegł sobie prawo do wypowiedzenia całej umowy i postawienia całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności w przypadku, stwierdzenia, że warunki udzielenia pożyczki nie zostały dotrzymane, a także w przypadku, gdy pożyczkobiorca nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej 2 okresy płatności, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy listem poleconym do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania ( umowa pożyczki k. 22 - 23 verte, harmonogram spłaty k. 97, regulamin k. 24 - 27 ).

F. O. zmarł dnia 18 października 2011 r. Spadek po F. O. nabyli na podstawie ustawy wprost żona E. O., syn M. O. i córka M. L. po 1/3 części ( akta I Ns 565/14 ).

Stosownie do § 14 pkt 4 Statutu Polskiej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej w W. członkostwo w Kasie ustaje na skutek śmierci członka ( statut k. 83 - 94 verte ).

Zgodnie z § 29 Regulaminu Udzielania Kredytów i P. Polskiej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej w W. roszczenie o zwrot pożyczki staje się wymagalne z dniem ustania członkostwa pożyczkobiorcy, a zatem również w chwili jego śmierci ( regulamin k. 24 – 27 ).

Zadłużenie z tytułu umowy pożyczki konsumenckiej nr (...) z dnia 30 września 2011 r. wynosi łącznie według stanu na dzień 29 sierpnia 2016 r. - 8285,81 zł, w tym 4704,84 zł należności głównej oraz 3580,97 zł odsetek ( bezsporne ).

Spadkobiercy F. O. nie dokonali dotychczas działu spadku ( bezsporne ).

Polska Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo - Kredytowa w W. zbyła przysługującą jej w stosunku do spadkobierców F. O. wierzytelność wynikającą z umowy pożyczki konsumenckiej nr (...) z dnia 30 września 2011 r. na rzecz (...) S.a.r.l. w Luksemburgu; następnie wierzytelność została przeniesiona na rzecz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. ( bezsporne ).

Pismami z dnia 3 września 2014 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. jako nabywca wierzytelności wezwała E. O. i M. L. jako spadkobierców F. O. do zapłaty należności wynikającej z udzielonej mu przez Polską Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo - Kredytową w W. pożyczki z dnia 30 września 2011 r. Zarówno M. L., jak i E. O., wezwanie otrzymała w dniu 8 września 2014 r. ( wezwania wraz z zpo k. 30 - 35 ).

W sprawie I Co 1459/14 Sądu Rejonowego w Ciechanowie toczyło się postępowanie o zawezwanie do próby ugodowej z wniosku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. z udziałem E. O., M. O. i M. L., którego przedmiotem były wierzytelność przysługująca pierwotnie Polskiej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej w W. w stosunku do F. O. z tytułu umowy pożyczki konsumenckiej nr (...) z dnia 30 września 2011 r. Na posiedzenie w dniu 18 grudnia 2014 r. nikt się nie stawił. Strony były prawidłowo zawiadomione o terminie posiedzenia, nikt nie złożył usprawiedliwienia nieobecności. Uczestniczka postępowania E. O. złożyła wniosek o odroczenie posiedzenia na inny termin; wniosek ten nie został przez Sąd uwzględniony ( akta I Co 1459/14 ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt spraw I Ns 565/14 oraz I Co 1459/14, zebranych w sprawie dokumentów, a w szczególności: odpisu z KRS powoda ( k. 7 - 10 ), umów wraz z aneksami ( k. 11 - 15, 16 - 21 ), umowy pożyczki konsumenckiej nr (...) ( k. 22 - 23 ), harmonogram spłaty ( k. 97 ) regulaminu ( k. 24 - 27 ), Statutu ( k. 83 - 94 ), wezwań do zapłaty wraz z zpo ( k. 30 - 35 ), raportu spłaty ( k. 72 ).

Powyższy stan faktyczny jest bezsporny. Sąd jako wiarygodne ocenił dokumenty, gdyż ich prawdziwość nie budzi wątpliwości i żadna ze stron w toku procesu ich nie kwestionowała. Sąd miał w szczególności na uwadze, że pozwane nie kwestionowały wartości przedmiotu sporu, jak też podstawy swojej odpowiedzialności.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, powództwo (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zasługuje na uwzględnienie.

Niewątpliwie, zgodnie z art. 922 § 1 kc, prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Są to prawa i obowiązki o charakterze cywilnoprawnym, do których zaliczyć należy także umowę pożyczki konsumenckiej nr (...) z dnia 30 września 2011 r., zawartą przez F. O. z poprzednikiem prawnym powoda tj. Polską Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo - Kredytową w W..

W postępowaniu w sprawie I Ns 565/14 został ustalony kręg spadkobierców F. O. oraz wysokość przysługujących im udziałów w spadku. Stosownie do przepisów kodeksu cywilnego w brzemieniu obowiązującym w dacie otwarcia spadku po F. O. jego spadkobiercy nabyli spadek wprost.

Jak wskazano powyżej, zgodnie z § 29 Regulaminu Udzielania Kredytów i P. Polskiej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej w W. roszczenie o zwrot pożyczki staje się wymagalne z dniem ustania członkostwa pożyczkobiorcy, a zatem również w chwili jego śmierci, a więc w niniejszej sprawie z dniem 18 października 2011 r.

Nie może zatem budzić wątpliwości ustalenie, że M. L. oraz E. O. dziedziczą jako spadkobiercy ustawowi spadek po F. O..

W związku z powyższym Sąd uwzględnił powództwo w całości.

Zgodnie z art. 1034 § 1 kc, do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Jeżeli jeden ze spadkobierców spełnił świadczenie, może on żądać zwrotu od pozostałych spadkobierców w częściach, które odpowiadają wielkości udziałów. Stosownie zaś do § 2 cyt. artykułu, od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów.

Uznać zatem należy, że w związku z faktem, że spadkobiercy nie dokonali dotychczas działu spadku po F. O., ich odpowiedzialność za długi spadkowe jest solidarna stosownie do art. 1034 § 1 kc.

W związku z powyższym Sąd zasądził od pozwanych M. L. i E. O. na rzecz powoda (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwotę 8285,78 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy procentowej kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym, nie więcej niż odsetki maksymalne za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa tj. od dnia 29 sierpnia 2016 r. do dnia zapłaty.

Jednocześnie w pkt II wyroku Sąd zasądził od pozwanych M. L. i E. O. solidarnie na rzecz powoda (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwotę 2832,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 415,00 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu oraz kwotę 2417,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa.

O kosztach procesu Sąd orzekł stosownie do art. 98 kpc, obciążając obowiązkiem ich poniesienia pozwane jako stronę przegrywającą niniejszy proces. Sąd miał na uwadze, że zgodnie z art. 98 § 2 kpc, do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego. § 3. Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. § 4. Wysokość kosztów sądowych, zasady zwrotu utraconego zarobku lub dochodu oraz kosztów stawiennictwa strony w sądzie, a także wynagrodzenie adwokata, radcy prawnego i rzecznika patentowego regulują odrębne przepisy.

W ocenie Sądu, pozostałe należności dochodzone przez powoda tj. koszty wniosków do Urzędu Miasta, Urzędu Stanu Cywilnego, do Sądu z zapytaniem o postępowanie sądowe nie stanowią kosztów procesu, w rozumieniu art. 98 kpc. Nie mieszczą się w kategorii wydatków w rozumieniu art. 5 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Niewątpliwie, koszty te zostały poniesione przez powoda przed wytoczeniem powództwa, brak jest jednakże – zdaniem Sądu – podstaw aby zaliczyć je do kosztów procesu w rozumieniu art. 98 kpc podlegających zwrotowi w przypadku uwzględnienia, chociażby częściowego, powództwa.

Sąd ponadto nie uwzględnił wniosku powoda (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. o zwrot kosztów postępowania w przedmiocie zawezwania do próby ugodowej w sprawie I Co 1459/14. Jak wskazano powyżej, na posiedzenie w dniu 18 grudnia 2014 r. nikt się nie stawił, zarówno w imieniu wnioskodawcy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W., jak i uczestników postępowania M. L., E. O. i M. O..

Zgodnie z art. 186 § 1 i 2 kpc, jeżeli wzywający nie stawi się na posiedzenie, sąd na żądanie przeciwnika włoży na niego obowiązek zwrotu kosztów wywołanych próbą ugodową. Jeżeli przeciwnik bez usprawiedliwienia nie stawi się na posiedzenie, sąd na żądanie wzywającego, który wniósł następnie w tej sprawie pozew, uwzględni koszty wywołane próbą ugodową w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

Uznać zatem należy, że przepis dotyczący kosztów postępowania pojednawczego nie przewiduje wprost, kto ponosi koszty tego postępowania w przypadku nieusprawiedliwionego niestawiennictwa obu stron na posiedzeniu. W ocenie Sądu, obciążenie pozwanych M. L. i E. O. kosztami tego postępowania, w sytuacji gdy również w imieniu wnioskodawcy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. nikt nie stawił się na posiedzenie bez usprawiedliwionej przyczyny, nie jest dopuszczalne. Stanowiłoby naruszenie zasad współżycia społecznego i promocję działań wnioskodawcy, który sam nie stawił się na posiedzenie, co wskazuje, że intencją złożonego wniosku nie było zawarcie ugody.

Sąd w pkt IV nadał wyrokowi w zakresie pkt I rygor natychmiastowej wykonalności w stosunku do pozwanej E. O. stosownie do art. 333 § 1 pkt 3 kpc.

informacje o jednostce