Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lipca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Przemysław Majkowski

Protokolant : Kinga Brocka

po rozpoznaniu w dniu 10 lipca 2023 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa R. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowa (...) z siedzibą w K.

przeciwko B. D.

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

1.  uznaje za bezskuteczną w stosunku do powoda R. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowa (...) z siedzibą w K. czynność prawną w postaci umowy darowizny z dnia 17 lutego 2022 roku, sporządzoną w formie aktu notarialnego przed notariuszem B. B. prowadzącą kancelarię notarialną w S. za numerem repertorium (...), mocą której D. D. darował pozwanemu B. D. prawo własności nieruchomości gruntowej położonej we wsi K. oznaczonej numerem działki (...), o powierzchni 3,3900 ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Sieradzu prowadzona jest księga wieczysta (...);

2.  zasądza od pozwanego B. D. na rzecz powoda R. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowa (...) z siedzibą w K. kwotę 12.463,00 ( dwanaście tysięcy czterysta sześćdziesiąt trzy tysiące) złotych tytułem zwrotu części kosztów procesu;

3.  nie obciąża pozwanego B. D. pozostałymi kosztami procesu należnymi stronie powodowej.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 10 października 2022 r. (data wpływu) pełnomocnik powoda R. K. wniósł przeciwko B. D. o uznanie za bezskuteczną w stosunku do powoda umowy darowizny z dnia 17 lutego 2022 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego przed notariuszem B. B. prowadzącą Kancelarię Notarialną w S. przy Al. (...), (...)-(...) S., Repertorium A: (...), na podstawie której D. D. darował pozwanemu B. D. prawo własności nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości (...), o numerze ewidencyjnym działki (...), o powierzchni 3,3900 ha, dla której Sąd Rejonowy w Sieradzu VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...). Wniósł również o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

Początkowo, strona pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości. Ostatecznie, pismem z dnia 4 lipca 2023 r. (data wpływu do Sądu Okręgowego w Sieradzu) pozwany oświadczył, że w całości uznaje roszczenie powoda. Stanowisko to potwierdził na rozprawie dnia 10 lipca 2023 r., wnosząc jednocześnie o nieobciążanie go kosztami postępowania.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Pozwany B. D. jest ojcem D. D., zaś powód jest wierzycielem D. D. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) D. D.. W okresie od grudnia 2020 r. do lutego 2021 r. D. D. zakupił od powoda towar na łączną kwotę 202.950,94 zł. Z tytułu zawartej umowy powód wystawił D. D. trzy faktury VAT o numerach (...) z dnia 8 grudnia 2020 r. na kwotę 108.182,04 zł, (...) z dnia 16 lutego 2021 r. na kwotę 90.923,45 zł i (...) z dnia 18 lutego 2021 r. na kwotę 3.845,45 zł.

Mimo licznych prób ugodowego zakończenia sporu nie udało się wyegzekwować należności od dłużnika D. D.. W wyniku postępowania sądowego Sąd Okręgowy w Łodzi w dniu 5 stycznia 2022 r. wydał nakaz zapłaty przeciwko D. D. na kwotę 201.032,18 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych oraz kosztami procesu, który w dniu 27 czerwca 2022 r. został opatrzony przez ten Sąd w klauzulę wykonalności.

(bezsporne; faktury k. 10-13; nakaz zapłaty k. 13)

Po otrzymaniu tytułu egzekucyjnego powód skierował do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi- Śródmieścia K. B. wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Z uwagi na fakt, iż Komornik stwierdził swoja niewłaściwość sprawa została przekazana Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Sieradzu A. Jordanowi, który wszczął postępowanie przeciwko dłużnikowi. W toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego Komornik próbując dokonać zajęcia majątku dłużnika powziął informację, iż D. D. na mocy umowy darowizny wyzbył się wartościowego składnika swojego majątku w postaci nieruchomości, co uniemożliwiało ściągnięcie należności na rzecz powoda w drodze postępowania egzekucyjnego.

Dnia 17 lutego 2022 r. D. D. na mocy umowy darowizny sporządzonej w formie aktu notarialnego rep. A (...) przed notariuszem B. B. darował B. D. prawo własności nieruchomości gruntowej zabudowanej położonej w miejscowości K. I o numerze ewidencyjnym działki (...) i powierzchni 3,3900 ha dla której Sąd Rejonowy w Sieradzu prowadzi księgę wieczystą o numerze (...).

(bezsporne; odpis księgi wieczystej k. 14-16)

Powyższy stan faktyczny w niniejszej sprawie był zasadniczo niesporny, gdyż został ustalony w oparciu o niekwestionowane dokumenty, a ponadto – pozwany uznał powództwo. Wobec powyższego nie zostało przeprowadzone wnikliwe postepowanie dowodowe, zaś przedstawione przez stronę powodową dowody dołączone do pozwu, w ocenie Sądu dają wystarczający asumpt do przyjęcia wniosku nie tylko o zasadności powództwa, ale również przekonania, iż nie jest ono sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego ani też nie zmierza do obejścia prawa.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie strona pozwana uznała powództwo. Zgodnie z art. 213 § 2 k.p.c., Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.

Konsekwencją powyższego jest przyjęcie, iż sąd nie jest uprawniony
do badania, czy uznanie powództwa jest zgodne z obiektywnie istniejącym stanem faktycznym. Podejmowanie jakiejkolwiek inicjatywy dowodowej przez sąd byłoby bowiem sprzeczne z wyrażoną expressis verbis zasadą związania sądu uznaniem powództwa. Dopiero w sytuacji, gdy z zebranego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że uznanie powództwa jest sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego lub ma na celu obejście prawa, sąd może przejawić inicjatywę w celu ich ustalenia zgodnie z prawdą. Uznanie powództwa bowiem jest aktem dyspozycyjności pozwanego, który nie tylko uznaje samo żądanie powoda, lecz także przytoczone przez stronę powodową okoliczności faktyczne, godząc się tym samym na wydanie wyroku uwzględniającego to żądanie (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 5 grudnia 2012 r., I ACa 1061/12, LEX nr 1280314). Innymi słowy poprzez uznanie powództwa pozwany uznaje nie tylko samo żądanie powoda, ale także przytoczone przez niego okoliczności faktyczne, a kryteria kontroli sądu w takiej sytuacji odnoszą się jedynie do skutków prawnego uznania, a nie do okoliczności faktycznych sprawy. Jeżeli w razie uznania powództwa przez stronę pozwaną sąd uzna, iż przedmiotowa czynność procesowa nie jest sprzeczna z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierza do obejścia prawa, to obowiązany jest wydać wyrok zgodny z uznaniem powództwa, bez względu na to, czy uznanie znajduje uzasadnienie w okolicznościach sprawy. Uznanie powództwa w rozumieniu art. 213 § 2 k.p.c. zakłada bowiem stwierdzenie istnienia dochodzonego roszczenia, a tym samym wystąpienie wszystkich przesłanek kreujących jego byt prawny.

W ocenie Sądu w rozpoznawanej sprawie nie zachodziły jakiekolwiek przesłanki uzasadniające kwestionowanie uznania powództwa przez stronę pozwaną. Okoliczności sprawy w zakresie niezbędnym do oceny uznania były bezsporne. W świetle powyższego Sąd uznał, iż D. D. dokonał wraz z ojcem czynności prawnej z pokrzywdzeniem wierzyciela (powoda). Wobec powyższego aktualizuje się norma wynikająca z art. 527 § 1 k.c., który stanowi, iż gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności (§ 2.). Dodatkowo, zgodnie z art. 527 § 3 k.c. jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

Przyjmując zatem, że uznanie powództwa w niniejszej sprawie nie jest sprzeczne z prawem, ani nie zmierza do obejścia prawa, jak również jest zgodne z zasadami współżycia społecznego - Sąd orzekł, jak w punkcie 1. wyroku i w całości uwzględnił żądanie strony powodowej oparte na tzw. skardze pauliańskiej.

W punkcie 2. orzeczono o kosztach procesu na podstawie art. 98 k.p.c., albowiem pozwany przegrał niniejszą sprawę w całości. Z tych względów, w oparciu o powyższą normę zasądzono od pozwanego na rzecz powoda 12.463,00 zł tytułem zwrotu części kosztów procesu. Jest to kwota odpowiadająca opłacie od pozwu, jaką strona powodowa była zmuszona uiścić na początku procesu.

Sąd wziął pod uwagę fakt uznania powództwa przez pozwanego i fakt, iż na skutek tegoż uznania proces zakończył się stosunkowo szybko, nie narażając strony powodowej na dalsze wydatki związane z drobiazgowym postępowaniem dowodowym. Dlatego też, należało częściowo uwzględnić wniosek strony pozwanej o nieobciążanie jej kosztami procesu należnymi stronie przeciwnej. W ocenie Sądu jednak niesprawiedliwym byłoby nieobciążanie pozwanego jakimikolwiek kosztami – początkowo przedstawił on bowiem stanowisko w którym nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie. Tymczasem powód poniósł niemałe koszty związane z niniejszym powództwem – tj. opłatę od pozwu w kwocie 12.463,00 zł. Nie można zatem zaakceptować żądania pozwanego o całkowite nieobciążanie go kosztami, gdyż wiązałoby się to ze zbyt dużym pokrzywdzeniem powoda, który dochodził swoich praw na drodze prawnej. Z powyższych względów, w punkcie 3. wyroku Sąd postanowił w oparciu o dyspozycję art. 102 k.p.c. nie obciążać pozwanego pozostałymi kosztami procesu należnymi stronie powodowej, a związanymi z wynagrodzeniem profesjonalnego pełnomocnika ustanowionego przez powoda. Za takim rozstrzygnięciem, oprócz uznania powództwa, przemawia również fakt, że choć pozwany początkowo kwestionował zasadność powództwa, to ostatecznie strona powodowa nie musiała podejmować wielu czynności procesowych przez swojego pełnomocnika. Należy więc uznać, że ostatecznie uznanie powództwa przez B. D. zminimalizowało – na ile to możliwe – koszty niniejszego procesu. Sąd uznał zatem, że występują szczególnie uzasadnione względy przemawiające za nieobciążaniem pozwanego dalszymi kosztami procesu należnymi powodowi.