Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VIII Ns 324/18 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi z 2021-02-17

Sygn. akt VIII Ns 324/18

POSTANOWIENIE

Dnia 17 lutego 2021 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Anna Bielecka-Gąszcz

Protokolant: staż. Katarzyna Górniak

po rozpoznaniu w dniu 3 lutego 2021 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy w wniosku P. P. (1)

z udziałem M. P. (1)

o podział majątku wspólnego

postanawia:

I. ustalić, że w skład majątku wspólnego byłych małżonków P. P. (1) i M. P. (2) z domu S., którego wspólność ustawowa ustała na skutek orzeczenia rozwodu z dniem 30 grudnia 2015 roku, wchodzą następujące składniki:

1)  prawo własności nieruchomości gruntowej niezabudowanej, położonej przy ulicy (...) w W., gminie A., powiecie (...) wschodnim, województwie (...), oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr (...) w obrębie 9 W., o powierzchni 0,0785 ha, o wartości 120.000 zł (sto dwadzieścia tysięcy złotych), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą numer (...),

2)  oszczędności zgromadzone na:

a)  rachunku bankowym P. P. (1) w (...) S.A. o numerze (...) w wysokości 2.333,50 zł (dwa tysiące trzysta trzydzieści trzy złote i pięćdziesiąt groszy),

b)  rachunku bankowym M. P. (1) w (...) S.A. o numerze (...) w wysokości 10.174,46 zł (dziesięć tysięcy sto siedemdziesiąt cztery złote i czterdzieści sześć groszy),

3)  środki zgromadzone na rachunku wnioskodawcy jako członka (...) Otwartego Funduszu Emerytalnego w liczbie 163. (...) jednostek rozrachunkowych o zmiennej wartości,

4)  środki zgromadzone w ZUS:

a)  na subkoncie wnioskodawcy w wysokości 7.818,78 zł,

b)  na subkoncie uczestniczki w wysokości 46.383,81 zł;

II. ustalić, że udziały P. P. (1) i M. P. (1) w majątku wspólnym są równe;

III. ustalić, że uczestniczka M. P. (1) poniosła na nieruchomość wspólną, opisaną w pkt I.1) niniejszego postanowienia, wydatki w łącznej wysokości 789 zł (siedemset osiemdziesiąt dziewięć złotych) tytułem podatku od nieruchomości w okresie od 30 grudnia 2015 roku do 17 lipca 2020 roku;

IV. dokonać podziału majątku wspólnego byłych małżonków P. P. (1) i M. P. (1), szczegółowo opisanego w punkcie I niniejszego postanowienia, w ten sposób, że:

1)  składnik majątkowy w postaci nieruchomości opisanej w punkcie I.1) postanowienia przyznać na wyłączną własność uczestniczki M. P. (1),

2)  składniki majątkowe w postaci oszczędności opisanych w punkcie I.2) lit. a i b) postanowienia podzielić pomiędzy byłymi małżonkami po połowie,

3)  składniki majątkowe w postaci środków pieniężnych opisanych w punkcie I.3) i I.4) lit. a i b) postanowienia pozostawić małżonkom według stanu ich dotychczasowego posiadania;

V. tytułem spłaty wynikającej z podziału majątku wspólnego i rozliczenia wydatków poniesionych przez uczestniczkę na nieruchomość wspólną, zasądzić od uczestniczki M. P. (1) na rzecz wnioskodawcy P. P. (1) kwotę 65.859,48 zł (sześćdziesiąt pięć tysięcy osiemset pięćdziesiąt dziewięć złotych i czterdzieści osiem groszy), płatną w 40 (czterdziestu) miesięcznych ratach, w tym:

a) 39 (trzydziestu dziewięciu) miesięcznych ratach po 1.650 zł (jeden tysiąc sześćset pięćdziesiąt złotych) każda,

b) ostatnia 40-ta (czterdziesta) rata w wysokości 1.509,48 zł (jeden tysiąc pięćset dziewięć złotych i czterdzieści osiem groszy),

płatnych z góry do 15-go (piętnastego) dnia każdego miesiąca z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, ustalając termin płatności pierwszej raty do 15-go (piętnastego) dnia pierwszego miesiąca po uprawomocnieniu się niniejszego orzeczenia, z tym zastrzeżeniem, że w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat przekraczającego 30 dni, cała spłata staje się natychmiast wymagalna;

VI.  oddalić wniosek w pozostałym zakresie;

VII.  ustalić, że wnioskodawca i uczestniczka ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt VIII Ns 324/18

UZASADNIENIE

W dniu 16 listopada 2018 roku P. P. (1), reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, złożył wniosek o dokonanie podziału majątku wspólnego. Wnioskodawca wniósł o ustalenie, że w skład majątku wspólnego byłych małżonków P. P. (1) i M. P. (1), wchodzą:

a)  nieruchomość położona w W. przy ul. (...) o powierzchni 0,0785 ha, dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 120.000 zł,

b)  kwota 250.000 zł wpłacona pierwotnie na rachunek w mBanku, a następnie częściowo (100.000 zł) przeniesiona na lokatę w (...) Bank (...) S.A, której posiadaczkami są uczestniczka i K. S..

Wnioskodawca wniósł o ustalenie równych udziałów w majątku wspólnym oraz dokonanie podziału majątku wspólnego poprzez przyznanie uczestniczce w/w nieruchomości wraz z obowiązkiem wyrównania wnioskodawcy udziałów w majątku dorobkowym poprzez dokonanie spłaty na jego rzecz kwoty 60.000 zł w terminie 2 lat od daty uprawomocnienia się postanowienia oraz zobowiązanie uczestniczki do zwrotu na rzecz wnioskodawcy kwoty 125.000 zł, z uwagi na to, że pieniądze te należą do wspólności majątkowej.

W uzasadnieniu wnioskodawca podniósł, że w dniu 13 października 2001 roku zawarł z uczestniczką związek małżeński, który następnie został rozwiązany przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 8 grudnia 2015 roku. W trakcie trwania wspólności majątkowej, w dniu 31 lipca 2014 roku nabył wraz z uczestniczką nieruchomość oznaczoną we wniosku, który to zakup był finansowany w częściach równych ze wspólnych środków. W trakcie trwania małżeństwa małżonkowie poczynili także oszczędności w kwocie 250.000 zł zdeponowane na rachunku w mBanku, z których uczestniczka bez informowania o swoich planach założyła lokatę na kwotę 100.000 zł, a następnie stopniowo przenosiła na lokatę resztę kwoty. Wnioskodawca wyjaśnił ponadto, że pokrywał należności za mieszkanie, media, natomiast pozostałe wydatki były pokrywane przez uczestniczkę. (wniosek k. 4-7)

W odpowiedzi na wniosek uczestniczka M. P. (1), reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, wniosła o ustalenie, że w skład majątku wspólnego wchodzi: a) nieruchomość wskazana we wniosku o wartości 120.000 zł, b) oszczędności zgromadzone na rachunkach bankowych wnioskodawcy, c) oszczędności zgromadzone na rachunku uczestniczki w (...) S.A. w kwocie 10.174,46 zł, d) środki zgromadzone w OFE na rachunku wnioskodawcy oraz na rachunku uczestniczki, przy czym co najmniej część tych środków, w tym całość środków uczestniczki, została przekazana na subkonta w ZUS w dniu 2 marca 2015 roku, po wejściu w życie przepisów zmieniających dotyczących OFE.

W uzasadnieniu uczestniczka, nie kwestionując wartości nieruchomości oraz faktu nabycia jej przez byłych małżonków ze wspólnych środków, zakwestionowała twierdzenia wnioskodawcy o istnieniu w dniu ustania wspólności majątkowej oszczędności w kwocie 250.000 zł podnosząc, że niemal wszystkie oszczędności zostały przeznaczone na zakup nieruchomości, przy czym sam zakup został dokonany na krótko przed rozstaniem stron. Podkreśliła, że wprawdzie małżonkowie planowali wybudowanie domu, co wiązało się z kosztem ok. 250.000 zł, to jednak na ten wydatek miał zostać zaciągnięty kredyt hipoteczny. W dalszej kolejności wyjaśniła, że na dzień 30 grudnia 2015 roku posiadała na własnym koncie bankowym kwotę ok. 10.000 zł, a na subkoncie założonym dla małoletniej wówczas córki stron W. P. kwotę ok. 6.000 zł (były to pieniądze otrzymane przez córkę na Pierwszą Komunię Św. w formie prezentów od rodziny). Wynagrodzenie uczestniczki w tym okresie wynosiło ok. 6.500 zł netto. Zaprzeczyła twierdzeniom wnioskodawcy co do „organizacji małżeństwa” i podniosła, że to uczestniczka ponosiła wydatki związane z utrzymaniem mieszkania, wyjazdami wakacyjnymi, potrzebami dzieci, a wnioskodawca partycypował w nich w niewielkim stopniu. Uczestniczka nie miała przy tym wiedzy na temat tego na co wnioskodawca przeznacza swoje środki finansowe. W odniesieniu do lokaty w D. Bank, podniosła, że została ona założona w całości z pieniędzy należących do matki uczestniczki K. S., a uczestniczka wyłącznie dla bezpieczeństwa środków została dopisana jako drugi posiadacz rachunku, przy czym kwoty zdeponowane na koncie nie były nigdy własnością uczestniczki. Dodała, że może spłacić wnioskodawcę, przy czym spłata taka możliwa jest jedynie w ratach, jednak zaproponowała także aby przedmiotowa nieruchomość została przekazana przez małżonków na rzecz ich wspólnych dzieci. (odpowiedź na wniosek k. 32-33v)

Replikując na powyższe pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o ustalenie, że w skład majątku wspólnego, poza nieruchomością, wchodzą oszczędności zgromadzone na rachunkach bankowych stron oraz środki zgromadzone przez strony w OFE, a także kwota 250.000 zł oszczędności wskazana we wniosku. Jednocześnie wniósł o dokonanie podziału majątku wspólnego poprzez: przyznanie uczestniczce nieruchomości za spłatą 60.000 zł w terminie 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia, podział po połowie oszczędności zgromadzonych na rachunkach stron, pozostawienie środków OFE ich dotychczasowym posiadaczom oraz zobowiązanie uczestniczki do zwrotu na rzecz wnioskodawcy kwoty 125.000 zł. (pismo przygotowawcze k. 83-85)

W toku postępowania uczestnicy podtrzymali stanowiska w sprawie. Uczestniczka wniosła dodatkowo o rozliczenie w ramach podziału majątku wydatków poniesionych wyłącznie przez uczestniczkę w związku z uiszczaniem podatku na nieruchomość wspólną stron za okres od dnia 30 grudnia 2015 roku do dnia 17 lipca 2020 roku w łącznej kwocie 789 zł. Ponadto uzupełniająco wyjaśniła, że posiadała jedną lokatę, która co kilka miesięcy wracała na rachunek bankowy i niemal od razu była wpłacana na kolejną lokatę, przez co błędne jest założenie, że informacja o obrotach na rachunku bankowym świadczy o większej liczbie środków posiadanych przez uczestniczkę.

W piśmie przygotowawczym z dnia 26 listopada 2020 roku, w ramach zajęcia końcowego stanowiska w sprawie, pełnomocnik uczestniczki wniósł o ustalenie, że w skład majątku wspólnego stron wchodzi: 1) nieruchomość opisana we wniosku o wartości 120.000 zł, 2) oszczędności zgromadzone na rachunku wnioskodawcy w mBank w kwocie 2.333,50 zł oraz na rachunku uczestniczki w mBank w kwocie 10.174,46 zł, 3) środki zgromadzone w OFE na rachunku wnioskodawcy, 4) środki zgromadzone w ZUS na rachunku wnioskodawcy w kwocie 7.818,78 zł oraz na rachunku uczestniczki w kwocie 46.383,81 zł, o ustalenie, że udziały byłych małżonków w majątku wspólnym są równe, o rozliczenie w ramach podziału majątku wydatków poniesionych wyłącznie przez uczestniczkę na wspólną nieruchomość w kwocie 789 zł oraz o dokonanie podziału majątku wspólnego w ten sposób, że składnik opisany w pkt 1 zostanie przyznany na wyłączną własność uczestniczki, składniki opisane w pkt 2 podzielone pomiędzy stronami w równych częściach, składniki opisane w pkt 3 i 4 pozostawione małżonkom według ich stanu posiadania, z obowiązkiem spłaty przez uczestniczkę kwoty 65.859,48 zł na rzecz wnioskodawcy w 55 ratach, w tym 54 równych ratach po 1.200 zł każda, zaś 55 rata w wysokości 1.059,48 zł, płatnych do 10-go dnia każdego miesiąca począwszy od uprawomocnienia się orzeczenia.

W piśmie przygotowawczym z dnia 25 stycznia 2021 roku, w ramach zajęcia końcowego stanowiska w sprawie, pełnomocnik wnioskodawcy podtrzymał wniosek w kształcie, jak w piśmie przygotowawczym z k. 83-85, z tą jego modyfikacją, że przyłączył się do wniosku uczestniczki o rozliczenie kwoty 789 zł, ponadto zaoponował spłacie wnioskodawcy w 55 ratach. (pismo przygotowawcze k. 88-88v, k. 147, k. 187, k. 225-226, protokół rozprawy k. 108-114, k. 182-185, k. 207-215, k. 248-249)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. P. (1) i P. P. (1) zawarli związek małżeński w dniu 13 października 2001 roku. Związek ten został następnie rozwiązany przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 8 grudnia 2015 roku, wydanym w sprawie o sygn. XII C 1097/15, prawomocnym od dnia 30 grudnia 2015 roku.

W trakcie trwania małżeństwa małżonkom urodziło się dwoje dzieci. (dowód z przesłuchania wnioskodawcy 00:12:28-01:05:27 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 28 października 2020 roku, dowód z przesłuchania uczestniczki 01:06:41-01:47:14 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 28 października 2020, zeznania świadka K. S. 00:10:01-00:46:01 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 11 grudnia 2019 roku, zeznania świadka H. S. 00:46:23-01:03:01 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 11 grudnia 2019 roku, kserokopia wyroku k. 13-13v, okoliczności bezsporne)

W chwili zawarcia związku małżeńskiego P. P. (1) nie posiadał żadnego majątku, M. P. (1) była właścicielką mieszkania przy ul. (...) w Ł., gdzie po około roku od daty ślubu zamieszkała wraz z mężem. Wcześniej małżonkowie mieszkali u rodziców uczestniczki.

W czasie trwania związku małżeńskiego, w dniu 31 lipca 2014 roku małżonkowie nabyli do wspólności majątkowej małżeńskiej prawo własności nieruchomości gruntowej niezabudowanej, położonej przy ulicy (...) w W., gminie A., powiecie (...) wschodnim, województwie (...), oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr (...) w obrębie 9 W., o powierzchni 0,0785 ha, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą numer (...), za kwotę 113.000 zł. Pieniądze na zakup działki pochodziły z oszczędności uczestniczki, które wcześniej pracowały na lokacie. We wrześniu 2011 roku założyła ona lokatę na łączną kwotę 78.000 zł, która w późniejszym okresie była okresowo likwidowana i na nowo zakładana, celem uzyskania korzystnego oprocentowania. Wnioskodawca nie interesował się wysokością pieniędzy lokowanych przez M. P. (1). Po zakupie nieruchomości małżonkowie mieli w planach wybudowanie na niej domu i w tym celu mieli zaciągnąć kredyt hipoteczny. Uczestniczka kupiła gotowy projekt domu, została wykonana jego adaptacja, za co uczestniczka zapłaciła łącznie ok. 5.000 zł. (dowód z przesłuchania wnioskodawcy 00:12:28-01:05:27 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 28 października 2020 roku, dowód z przesłuchania uczestniczki 01:06:41-01:47:14 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 28 października 2020, zeznania świadka K. S. 00:10:01-00:46:01 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 11 grudnia 2019 roku, zeznania świadka H. S. 00:46:23-01:03:01 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 11 grudnia 2019 roku, niekompletna umowa sprzedaży k. 10-12, wydruk z ekw k. 16-20, potwierdzenie przelewu k. 57, k. 58 murator, (...), elektroniczne zestawienie operacji k. 59-60, potwierdzenia przelewu k. 61-75)

Po zawarciu małżeństwa M. P. (1) w 2002 roku zaczęła pracować na zlecenie w C. Bank z wynagrodzeniem ok. 700 zł. W okresie od października 2004 roku do grudnia 2007 roku uczestniczka była zatrudniona w firmie zajmującej się kredytami samochodowymi z wynagrodzeniem 1.700 zł, następnie od stycznia 2008 roku do lutego 2010 roku pracowała jako przedstawiciel handlowy z dochodami ok. 3.000 zł miesięcznie. W lutym 2010 roku M. P. (1) podjęła zatrudnienie w firmie (...), gdzie pracowała do czerwca 2019 roku. Początkowo wynagrodzenie uczestniczki wynosiło 4.000 zł i rosło na przestrzeni kolejnych lat. W okresie od maja do października 2015 roku średnie miesięczne wynagrodzenie uczestniczki wyniosło 7.199,04 zł. Poza wynagrodzeniem M. P. (1) otrzymywała premie kwartalne w różnych wysokościach: 3.000 zł, 7.000 zł.

W chwili zawarcia związku małżeńskiego P. P. (1) był zatrudniony w Urzędzie Skarbowym na umowę zlecenia z wynagrodzeniem ok. 1.000-2.000 zł miesięcznie. W późniejszym okresie pracował jako dziewiarz z wynagrodzeniem ok. 1.500 zł oraz w C. Bank z wynagrodzeniem ok. 1.500 zł. Po zakończeniu pracy w banku wnioskodawca otworzył własną działalność gospodarczą, którą prowadził przez okres 2 lat. Działalność ta z uwagi na brak spodziewanych dochodów została rozwiązana, a wnioskodawca rozpoczął poszukiwanie innej pracy. Wnioskodawca często zmieniał pracę, bywały także takie okresy, kiedy nie pracował przez kilka miesięcy.

W 2011 roku dochód uczestniczki po odliczeniach wyniósł 88.650,72 zł, zaś dochód wnioskodawcy wyniósł 30.362,09 zł.

W 2012 roku dochód uczestniczki po odliczeniach wyniósł 104.246,06 zł, zaś dochód wnioskodawcy wyniósł 27.459,64 zł.

W 2013 roku dochód uczestniczki po odliczeniach wyniósł 108.382,26 zł, zaś dochód wnioskodawcy wyniósł 19.062,44 zł.

W 2014 roku dochód uczestniczki po odliczeniach wyniósł 120.046,82 zł, zaś dochód wnioskodawcy wyniósł 28.308,36 zł.

Małżonkowie mieli odrębne rachunki bankowe i osobno gospodarowali uzyskiwanymi przez siebie dochodami. W toczonych rozmowach nie podejmowali tematu finansów, uzyskiwanych zarobków, M. P. (1) wiedziała wyłącznie, że ma dużo wyższe zarobki od męża. (dowód z przesłuchania wnioskodawcy 00:12:28-01:05:27 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 28 października 2020 roku, dowód z przesłuchania uczestniczki 01:06:41-01:47:14 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 28 października 2020, zeznania świadka K. S. 00:10:01-00:46:01 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 11 grudnia 2019 roku, zeznania świadka H. S. 00:46:23-01:03:01 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 11 grudnia 2019 roku, zaświadczenie k. 77, zeznanie podatkowe k. 191-194, k. 195-197v, k. 198-200v, k. 201-202v, k. 203-204v)

W czasie trwania małżeństwa większość wydatków była ponoszona ze środków uczestniczki, wnioskodawca partycypował w kosztach utrzymania mieszkania w pierwszych latach trwania małżeństwa, uznając następnie, że skoro mieszkanie nie jest jego – nie będzie za nie płacił. M. P. (1) w szczególności dokonywała opłat za mieszkanie na rzecz spółdzielni mieszkaniowej, uiszczała opłaty za energię, z tytułu usług telekomunikacyjnych świadczonych przez T., opłacała kolonie dzieciom, ponosiła koszt rodzinnych wyjazdów wakacyjnych, również zagranicznych. Zakupy żywnościowe małżonkowie robili na przemian z własnych środków. M. P. (1) nie otrzymywała żadnych darowizn od rodziców, zdarzało się wyłącznie, że obracała ich środkami pieniężnymi poprzez zakładanie dla nich lokat. (zeznania świadka K. S. 00:10:01-00:46:01 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 11 grudnia 2019 roku, zeznania świadka H. S. 00:46:23-01:03:01 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 11 grudnia 2019 roku, elektroniczne zestawienie operacji k. 37, k. 38-39, k. 40-45, k. 46-52, k. 53-55, k. 56, zaświadczenie k. 77, potwierdzenia przelewów k. 163-181)

Na dzień ustania wspólności majątkowej małżeńskiej na rachunku bankowym P. P. (1) w (...) S.A. o numerze (...) znajdowały się oszczędności w wysokości 2.333,50 zł, natomiast na rachunku bankowym M. P. (1) w (...) S.A. o numerze (...) oszczędności w wysokości 10.174,46 zł (na rachunku tym była ponadto kwota 6.000 zł stanowiąca własność córki stron). Ponadto wnioskodawca, jako członek (...) Otwartego Funduszu Emerytalnego, posiadał środki zgromadzone na rachunku OFE w liczbie 163. (...) jednostek rozrachunkowych o zmiennej wartości. Dodatkowo, na subkoncie w ZUS wnioskodawca miał zgromadzone środki w wysokości 7.818,78 zł, a uczestniczka na swoim subkoncie w ZUS miała zgromadzone środki w wysokości 46.383,81 zł. (dowód z przesłuchania uczestniczki 01:06:41-01:47:14 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 28 października 2020, elektroniczne zestawienie operacji k. 36, k. 92, informacja z ZUS k. 119, k. 120, pismo k. 234, okoliczności bezsporne)

W okresie od dnia 30 grudnia 2015 roku do dnia 17 lipca 2020 roku uczestniczka M. P. (1) poniosła na nieruchomość wspólną wydatki w łącznej wysokości 789 zł tytułem podatku od nieruchomości. (decyzja podatkowa k. 148-152, potwierdzenia przelewów k. 153-155, okoliczności bezsporne)

W dniu 3 czerwca 2015 roku matka uczestniczki K. S. wraz z córką założyła w D. Bank (...) rachunek o nr (...) (…) (...), który w dniu 11 czerwca 2015 roku zasiliła kwotą 100.000 zł. Następnie, w dniu 15 czerwca 2015 roku K. S. nabyła jednostki uczestnictwa w Subfunduszu S. Spółek (...) za kwotę 50.000 zł oraz w I. Akcji za kwotę 50.000 zł. Przedmiotowe środki stanowiły oszczędności K. S., które zgromadziła na przestrzeni lat, w których pracowała oraz z późniejszego okresu, gdy pobierała świadczenia emerytalne i rentowe; mogła je odkładać jako, że jej mąż wszystko finansował w ramach bieżącego życia. Zawierając umowę rachunku bankowego wraz z córką matka uczestniczki chciała mieć pewność, że po jej śmierci córka nie będzie miała żadnych problemów z wypłatą środków (taka sytuacja dotknęła rodzinę uczestniczki po tragicznej śmierci babci) (k. 214).

Na dzień 30 grudnia 2015 roku saldo na rachunku, o którym mowa, wynosiło 810 zł. (dowód z przesłuchania uczestniczki 01:06:41-01:47:14 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 28 października 2020, zeznania świadka K. S. 00:10:01-00:46:01 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 11 grudnia 2019 roku, zeznania świadka H. S. 00:46:23-01:03:01 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 11 grudnia 2019 roku, potwierdzenie otwarcia rachunku k. 21, historia rachunku bankowego k. 76, k. 126-127, wyciąg z rachunku bankowego k. 136-136v, pismo k. 141)

W czasie trwania związku małżeńskiego P. P. (1) otrzymał od A. K. będącej jego pracodawcą, propozycję założenia spółki, na co uczestniczka nie wyraziła zgody. (dowód z przesłuchania uczestniczki 01:06:41-01:47:14 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 28 października 2020, zeznania świadka A. K. 00:14:22-00:28:31 elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 31 lipca 2020 roku)

Przed wystąpieniem z przedmiotowym wnioskiem strony prowadziły korespondencję na temat podziału majątku dorobkowego. (wezwanie k. 14, k. 78-79, pismo k. 15, k. 26, k. 80, okoliczności bezsporne )

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił bądź jako bezsporny, bądź na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, które nie budziły wątpliwości, co do prawidłowości i rzetelności ich sporządzenia, nie były także kwestionowane przez uczestników postępowania. Za podstawę ustaleń faktycznych Sąd przyjął ponadto dowód z przesłuchania uczestników oraz zeznania świadków.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Przedmiotem rozpoznawanej sprawy był podział majątku wspólnego małżonków P.. Z chwilą prawomocnego rozwiązania małżeństwa przez rozwód, tj. z dniem 30 grudnia 2015 roku ustała wspólność majątkowa małżeńska M. P. (1) i P. P. (1).

Odnośnie podziału majątku wspólnego małżonków zastosowanie znajdą przepisy ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy w brzmieniu obowiązującym po nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 17 czerwca 2004 roku o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2004r, Nr 162, poz.1691), która weszła w życie z dniem 20 stycznia 2005 roku. Stosownie bowiem do przepisu art. 5. ust.1 powoływanej ustawy dnia 17 czerwca 2004 roku, przepisy ustawy stosuje się do stosunków w niej unormowanych, chociażby powstały przed jej wejściem w życie, chyba że przepisy ust. 2-7 stanowią inaczej. Zgodnie zaś z ust. 2 jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy stosunki majątkowe małżonków podlegały wspólności ustawowej, składniki majątków istniejące w tym dniu zalicza się do majątku wspólnego albo do majątków osobistych, stosownie do przepisów ustawy. Ustęp 5 pkt 3 stanowi, że dotychczasowe przepisy stosuje się do podziału majątku wspólnego małżonków i do zwrotu wydatków i nakładów dokonanych z majątku wspólnego na majątek osobisty lub z majątku osobistego na majątek wspólny, jeżeli wspólność majątkowa małżeńska ustała przed wejściem ustawy w życie.

W rozpoznawanej sprawie wspólność majątkowa małżonków P. ustała wskutek orzeczenia rozwodu z dniem 30 grudnia 2015 roku, a zatem po wejściu w życie cytowanej wyżej ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku.

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków (art. 31 k.r.o.).

Przepisy art. 46 k.r.o. oraz art. 567 § 3 k.p.c. stanowią, że do podziału majątku objętego wspólnością ustawową w kwestiach nie unormowanych stosuje się przepisy o dziale spadku od art.680 - 689 k.p.c. Te ostatnie zaś (art. 688 k.p.c.) odsyłają do odpowiedniego stosowania przepisów o zniesieniu współwłasności. W świetle art. 210 k.c., każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów normujących postępowanie o podział majątku wspólnego, w postępowaniu tym Sąd w pierwszej kolejności ustala skład i wartość majątku wspólnego. Zgodnie z ogólnie przyjętą zasadą, Sąd ustalił skład i stan majątku wspólnego na dzień ustania wspólności ustawowej małżeńskiej, zaś według cen obowiązujących w chwili orzekania (tak np. SN w uchwale z dnia 15 grudnia 1969 roku, III CZP 12/69, OSNCP 1970, poz.39).

W niniejszej sprawie skład majątku byłych małżonków oraz jego wartość w przeważającej części był bezsporny. W szczególności niesporna była wartość nieruchomości w W., okoliczności jej nabycia, w tym fakt uiszczenia ceny zakupu 113.000 zł z rachunku uczestniczki. Wątpliwości nie budziły także kwoty zgromadzone przez uczestników na ich rachunkach bankowych oraz na subkontach ZUS oraz wartość środków zgromadzonych na rachunku wnioskodawcy jako członka (...) OFE, przy czym strony zgodnie wnosiły, aby środki na subkontach w ZUS oraz zgromadzone na rachunku OFE pozostawić małżonkom według stanu ich posiadania. Wreszcie wnioskodawca nie kwestionował wydatków poczynionych przez byłą małżonkę na wspólną nieruchomość w postaci uiszczania podatku od nieruchomości.

Spór między stronami dotyczył wyłącznie tego, czy poza wymienionymi składnikami uczestniczka posiadała zgromadzone oszczędności w kwocie 250.000 zł, które wchodziłyby w skład majątku wspólnego i podlegałyby podziałowi. W ocenie Sądu okoliczność ta nie została przez wnioskodawcę dowiedziona, zgodnie z regułami wynikającymi z przepisów art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. Uczestniczka w toku całego postępowania konsekwentnie kwestionowała, aby posiadała rzeczone środki pieniężne akcentując, iż wszelkie oszczędności zostały przeznaczone na zakup nieruchomości w W.. W tożsamy sposób wypowiedzieli się świadkowie K. S. i H. S.. Osoby te w sposób logiczny i zborny wyjaśniły również, że kwota zdeponowana na rachunku bankowym D. Bank w czerwcu 2015 roku stanowiła oszczędności matki uczestniczki, które następnie zostały przeznaczone na zakup jednostek uczestnictwa w funduszach. Przypomnienia wymaga, że transfer środków na rachunek D. Bank został jednoznacznie oznaczony, jako „zasilenie konta S. K.”, te dane osobowe widnieją również na przelewach dotyczących zakupu jednostek uczestnictwa. Wprawdzie M. P. (1) była współposiadaczem przedmiotowego rachunku bankowego, to jednak przedstawiona przez nią relacja nie tylko tłumaczy, dlaczego tak się stało, ale również koresponduje z zasadami doświadczenia życiowego, co czyni ją przekonującą. Wyraźnego podkreślenia wymaga w tym miejscu, że wnioskodawca nie przedstawił jakiegokolwiek dowodu, który wskazywałby, czy też przynajmniej pozwoliłby na wysnucie przypuszczenia, odnośnie faktu, że uczestniczka zgromadziła oszczędności w spornej kwocie. Nie wiadomo w szczególności, w jakich datach miałyby one zostać poczynione, gdzie zdeponowane, w jakiej postaci. Depozycje P. P. (1) dają asumpt do wniosku, że swoje przekonanie na temat rzekomych oszczędności swojej małżonki czerpie on wyłącznie z rozmowy, jaka miała się odbyć po zakupie działki. W jej toku miało paść stwierdzenie, że małżonkowie mają około 250.000 zł oszczędności, co pozwoliłoby na postawienie domu w stanie surowym. W jakiej dokładnie dacie rozmowa ta miała mieć miejsce, w jakich okolicznościach, przy czyim udziale, wnioskodawca już nie wyjaśnia. Co symptomatyczne, nie podnosi on, iż próbował zorientować się co do dokładnej kwoty oszczędności, stwierdza wyłącznie, że podana kwota go nie dziwiła. Taka konstatacja jest o tyle zastanawiająca, że trudno znaleźć do niej przekonujące podstawy. O czym była już mowa, we wrześniu 2011 roku uczestniczka dysponowała oszczędnościami na poziomie 78.000 zł, które przelała na lokaty. Dochody uczestniczki (po odliczeniach) z lat 2012-2014 to łącznie 332.674 zł. Zakup działki miał miejsce w lipcu 2014 roku, a kwota nabycia wynosiła 113.000 zł, a zatem do lokat należało dorzucić dodatkowe 35.000 zł. Nanosząc to na w/w dochody, otrzymujemy kwotę ok. 300.000 zł, najpewniej nawet mniejszą, skoro dochody uczestniczki rosły z roku na rok, a bierzemy pod uwagę okres z lipca 2014 roku, przez co łączna kwota dochodów może być zawyżona (kwota 332.674 zł obejmuje cały 2014 rok). Z tej przybliżonej kwoty 300.000 zł zdaniem wnioskodawcy M. P. (1) miała odłożyć 250.000 zł, co pozostawia kwotę 50.000 zł do rozdysponowania przez okres 3 lat. Aby dobitniej to zobrazować, mowa o kwocie 16.666 zł rocznie, 1.388 zł miesięcznie, z której uczestniczka pokrywa opłaty za mieszkanie, media, wyjazdy wakacyjne, w tym zagraniczne all inclusive, kolonie dzieci, zakupy itp. Już wyłącznie w oparciu o powyższe rozważania, twierdzenia wnioskodawcy na temat rzekomych oszczędności byłej małżonki w wysokości 250.000 zł wydają się wręcz niedorzeczne. Jeszcze raz podkreślenia wymaga, że P. P. (1) nie przedłożył choćby cienia dowodu na poparcie swoich twierdzeń, a jego argumentacja sprowadza się do jednej rozmowy, jaka rzekomo miała się odbyć po zakupie działki. Mając to na uwadze Sąd uznał, że w sprawie nie zostało wykazane, że uczestniczka dysponowała sporną kwotą, czy to w ramach jej prywatnego rachunku bankowego/lokat, czy też w ramach rachunku/-ów którego była współposiadaczem.

W niniejszej sprawie strony nie wnosiły o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym, a jedynie o rozliczenie wzajemnych wydatków na ten majątek z ich majątku osobistego, a konkretnie wydatku uczestniczki w kwocie 789 zł, co do czego jednak strony były zgodne.

Zgodnie z art. 211 k.c., każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości. Powołany przepis reguluje podstawowy sposób zniesienia współwłasności poprzez tak zwany podział rzeczy w naturze. Gdyby jednak rzecz nie dała się podzielić, może być przyznana jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana (art. 212 k.c.).

W przedmiotowej sprawie strony zgodnie wniosły o dokonanie podziału majątku wspólnego małżonków w ten sposób, aby przyznać na wyłączną własność uczestniczki prawo własności nieruchomości w W. ze stosowną spłatą na rzecz wnioskodawcy oraz o równe podzielenie środków pieniężnych zdeponowanych na ich rachunkach bankowych. Dokonując podziału poszczególnych składników majątku wspólnego Sąd kierował się w/w stanowiskami uczestników postępowania, były one bowiem ze sobą zgodne. Mając to na uwadze, Sąd dokonał podziału majątku wspólnego byłych małżonków P. P. (1) i M. P. (1), w ten sposób, że składnik majątkowy w postaci nieruchomości w W. przyznał na wyłączną własność uczestniczki M. P. (1), a składniki majątkowe w postaci oszczędności na rachunkach stron w mBanku podzielił pomiędzy byłymi małżonkami po połowie. Ponadto, uwzględniając stanowiska stron, Sąd pozostawił małżonkom według stanu ich dotychczasowego posiadania środki na subkontach w ZUS oraz w funduszu (...).

W myśl przepisu art. 43 § 1 k.r.o., oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. W razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Przepis ten nie wyłącza zastosowania art. 43 § 2 i 3 k.r.o. (art. 50 1 k.r.o.).

W przedmiotowej sprawie wnioskodawca ani uczestniczka nie wskazywali na to, aby umową majątkową małżeńską ustalono nierówne udziały małżonków w majątku wspólnym, w razie ustania wspólności.

Skoro więc uczestniczka otrzymała na wyłączną własność nieruchomość o wartości 120.000 zł, spłata wynikająca z podziału majątku wspólnego obejmującego ten składnik, jaką winna ponieść na rzecz wnioskodawcy, wyraża się kwotą 60.000 zł. Uwzględnić należało również wartość środków na rachunkach stron (łącznie 12.507,96 zł podzielone na 1/2 = 6.253,98 zł), co daje wartość 1/2 majątku na poziomie 66.253,98 zł. Od tej kwoty należało następnie odjąć wartość wydatków uczestniczki na majątek wspólny, ale wyłącznie w wysokości przypadającej na część nieruchomości wnioskodawcy, tj. kwoty 394,50 zł (1/2 z 789 zł = 394,50 zł), co daje finalną wartość spłaty na poziomie 65.859,48 zł.

Mając na uwadze aktualną sytuację finansową i zarobkową uczestniczki, fakt, że zapewne będzie ona potrzebowała czasu na zgromadzenie środków finansowych potrzebnych na realizację obowiązku dokonania na rzecz wnioskodawcy spłaty wynikającej z podziału składników majątku wspólnego, Sąd uwzględnił wniosek uczestniczki o rozłożenie zasądzonej na rzecz wnioskodawcy kwoty spłaty na raty. Przy dokonywaniu podziału majątku wspólnego, oznaczenie terminu i sposobu uiszczenia spłat lub dopłat dokonywane jest na podstawie przepisu art. 212 § 3 k.c. w zw. z art. 1035 k.c. w zw. z art. 46 k.r.o., przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności dotyczących sytuacji uprawnionych i obciążonych spłatami lub dopłatami, które determinują sposób, w jaki ciężar spłat lub dopłat zostanie rozłożony. W zakresie zatem spłat lub dopłat, w tym także sposobu i terminu ich uiszczenia, podstawę stanowi szczególny przepis art. 212 § 3 k.c., nie zaś art. 320 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. (por. postanowienie SN z dnia 24 marca 1998 roku, I CKN 579/97). Przypomnienia wymaga, że przepis art. 212 § 3 k.c. daje Sądowi uprawnienie do rozłożenia na raty zasądzonych spłat lub dopłat na czas nie przekraczający łącznie lat dziesięciu.

W ocenie Sądu jednorazowe spełnienie zasądzonej spłaty byłoby dla uczestniczki bardzo utrudnione, o ile w ogóle byłoby możliwe. P. P. (1) nie wykazał przy tym zasadności swoich twierdzeń, jakoby uczestniczka była w stanie spłacić go jednorazowo. Nie należy przy tym zapominać o tym, że uczestniczka ponosi koszt utrzymania wspólnych dzieci, wnioskodawca jest obciążony niewysokimi alimentami na rzecz dzieci w łącznej wysokości 900 zł, a wszelkie znaczne wydatki na dzieci ponosi ich matka. Uczestniczka podkreśliła przy tym, że z uwagi na światową pandemię jej wynagrodzenie znaczne spadło, zaś uczestnik twierdzenia tego nie kwestionował.

Rozkładając spłatę na raty, Sąd określił dokładnie wysokość tychże rat i termin ich zapłaty. Zasądzona spłata została rozłożona na 40 miesięcznych rat, w tym: 39 miesięcznych rat po 1.650 zł każda oraz ostatnia 40-ta rata w wysokości 1.509,48 zł, płatnych z góry do 15-go dnia każdego miesiąca z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, ustalając termin płatności pierwszej raty do 15-go (piętnastego) dnia pierwszego miesiąca po uprawomocnieniu się niniejszego orzeczenia, oraz z tym zastrzeżeniem, że w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat przekraczającego 30 dni, cała spłata staje się natychmiast wymagalna. W ocenie Sądu uczestniczka będzie w stanie spłacać raty w tej wysokości, a interes wnioskodawcy będzie również zaspokojony, gdyż miesięczne spłaty będą w odczuwalnej dla niego wysokości (który to wniosek jest uprawniony w kontekście uzyskiwanych przez niego dotychczas dochodów).

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 520 § 1 k.p.c., ustalając, że każdy z uczestników postępowania ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie, co stanowi zasadę w postępowaniu nieprocesowym.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Monika Karajewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Anna Bielecka-Gąszcz
Data wytworzenia informacji: