Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VIII Ns 166/16 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi z 2022-12-19

Sygn. akt VIII Ns 166/16

POSTANOWIENIE

Dnia 19 grudnia 2022 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, Wydział VIII Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Bartek Męcina

Protokolant: st. sekr. sąd. Ewa Ławniczak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 listopada 2022 roku w Ł.

sprawy z wniosku R. J.

z udziałem I. J.

o podział majątku wspólnego

p o s t a n a w i a :

1. ustalić, że w skład majątku byłych małżonków R. J. i I. J. wchodzą:

a) udział w wysokości ½ (jedna druga) w prawie własności samochodu osobowego A. (...) rocznik 1991 o nr rej. (...) o wartości 1.200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych),

b) chłodziarko- zamrażarka marki W. (...) o wartości 760 zł (siedemset sześćdziesiąt złotych),

c) telewizor marki L. (...) o wartości 303 zł (trzysta trzy złote),

d) laptop H. o wartości 319 zł (trzysta dziewiętnaście złotych),

e) monitor komputerowy marki S. (...) o wartości 415 zł (czterysta piętnaście złotych),

f) komplet mebli kuchennych o wartości 507 zł (pięćset siedem złotych),

g) kuchenka mikrofalowa marki A. (...) o wartości 151 zł (sto pięćdziesiąt jeden złotych),

h) mikser ręczny marki Z. (...) o wartości 50 zł (pięćdziesiąt złotych),

i) blender marki C. (...) o wartości 23 zł (dwadzieścia trzy złote),

j) patelnia elektryczna o wartości 17 zł (siedemnaście złotych),

k) elektryczna maszynka do mięsa marki O. (...) o wartości 14 zł (czternaście złotych),

l) zmywarka marki B. (...),

m) meble pokojowe w postaci dwóch komód i szafy o wartości 778 zł (siedemset siedemdziesiąt osiem złotych),

n) myjka ciśnieniowa marki P. (...) o wartości 57 zł (pięćdziesiąt siedem złotych),

2. ustalić, że R. J. i I. J. poczynili nakłady z majątku wspólnego stron na majątek osobisty uczestniczki w wysokości 4.387,50 zł (cztery tysiące trzysta osiemdziesiąt siedem złotych pięćdziesiąt groszy),

3. dokonać podziału majątku wspólnego byłych małżonków R. J. i I. J. w ten sposób, że ruchomości opisane w punkcie 1 c), d), f), h), k), m) i n) przyznać na wyłączną własność uczestniczki I. J. z obowiązkiem spłaty na rzecz wnioskodawcy R. J. kwoty 2.194 zł (dwa tysiące sto dziewięćdziesiąt cztery złote), płatną w terminie 1 (jednego) miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek uchybienia terminowi płatności,

4. zasądzić od uczestniczki I. J. na rzecz wnioskodawcy R. J. kwotę 2.193,75 zł (dwa tysiące sto dziewięćdziesiąt trzy złote siedemdziesiąt pięć groszy) tytułem zwrotu nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestniczki, płatną w terminie 3 (trzech) miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek uchybienia terminowi płatności,

5. stwierdzić, że strony ponoszą koszty związane ze swoim udziałem w sprawie,

6. nie obciążać uczestniczki kosztami sądowymi poniesionymi tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt VIII Ns 166/16

UZASADNIENIE

W dniu 31 maja 2016 roku R. J. złożył wniosek o podział majątku wspólnego jego i I. J. zgromadzonego od czasu zawarcia małżeństwa 17 sierpnia 2002 r. do 2014 r., kiedy to orzeczono rozdzielność majątkową. W uzasadnieniu wniosku R. J. wskazał, że tylko on pracował, a uczestniczka nie pracowała i nie partycypowała w kosztach utrzymania rodziny, a cały majątek pozostał na ternie nieruchomości położonej w A. przy ul. (...).

(wniosek k. 2- 3)

Postanowieniem z dnia 21 czerwca 2016 r. referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla Łodzi- Widzewa w Łodzi zwolnił od kosztów sądowych w całości i ustanowił dla wnioskodawcy pełnomocnika z urzędu w osobie adwokata.

(postanowienie k. 22)

W piśmie procesowym z dnia 5 sierpnia 2016 r. R. J., reprezentowany przez pełnomocnika będącego adwokatem, wniósł o ustalenie, że w skład majątku małżonków R. J. i I. J. wchodzą:

a) ½ udziału w prawie własności samochodu osobowego A. (...) rocznik 1991 o nr rej. (...) o wartości 1.200 zł,

b) lodówka o wartości 1.000 zł,

c) telewizor marki LG o wartości 1.200 zł,

d) laptop H. o wartości 500 zł,

e) odtwarzacz DVD o wartości 200 zł,

f) monitor komputerowy z funkcją telewizora marki S. o wartości 700 zł,

g) komplet mebli kuchennych o wartości 1.700 zł,

h) sprzęt AGD o wartości 1.500 zł,

i) zmywarka o wartości 500 zł,

j) meble pokojowe w postaci dwóch komód i szafy o wartości 1.600 zł,

k) myjka K. o wartości 250 zł.

Ponadto R. J. wniósł o zasądzenie od uczestniczki kwoty 40.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia następnego po dniu doręczenia pozwu w sprawie VIII C 2565/15 z tytułu należnej mu wartości nakładów poczynionych przez niego z majątku wspólnego na nieruchomość uczestniczki położoną w A. przy ul. (...).

R. J. wniósł o dokonanie podziału majątku wspólnego stron w ten sposób, aby udział w prawie własności pojazdu opisanego w pkt. 1 a) przyznać na jego rzecz, a pozostałe ruchomości wymienione w pkt. 1 b)- k) przyznać na własność uczestniczki z obowiązkiem spłaty na rzecz wnioskodawcy kwoty 4.275 zł w terminie 2 tygodni od uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie. Poza tym wnioskodawca wniósł o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu pełnomocnik wnioskodawcy podniósł, że strony zawarły małżeństwo w dniu 17 sierpnia 2002 r., a powstały w ten sposób ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej trwał do 19 maja 2014 r., gdyż z tą datą Sąd Rejonowy dla Łodzi- Widzewa w Łodzi orzekł między stronami rozdzielność majątkową. Po zawarciu małżeństwa strony zamieszkały w A. przy ul. (...). Tylko R. J. był zatrudniony, natomiast uczestniczka przez cały czas nie pracowała. Wnioskodawca podejmował pracę również na podstawie umowy zlecenia, jak również pracował „na czarno”, a wszystkie zarobione pieniądze przeznaczał na utrzymanie rodziny i ulepszenie zajmowanej nieruchomości. W trakcie trwania małżeństwa strony nabyły ruchomości wymienione w pkt. 1 wniosku.

(pismo procesowe k. 32- 36)

W odpowiedzi na powyższe, uczestniczka reprezentowana przez pełnomocnika będącego adwokatem zakwestionowała, aby w skład majątku małżeńskiego stron na dzień ustania wspólności majątkowej małżeńskiej wchodził udział w prawie własności samochodu osobowego A. (...) rocznik 1991 o nr rej. (...), gdyż z dowodu rejestracyjnego pojazdu załączonego do pisma procesowego z dnia 5 sierpnia 2016 r. wynika, iż auto stanowi własność J. A., monitor komputerowy z funkcją telewizora marki S., laptop, który stanowi własność syna stron ponieważ został kupiony z przyznanego mu stypendium, odtwarzacz DVD, gdyż został zakupiony z pieniędzy otrzymanych przez uczestniczkę od H. A. w drodze darowizny. Co do sprzętu AGD to uczestniczka podniosła, że wnioskodawca nie wskazał rodzaju ruchomości. W dalszej kolejności I. J. zakwestionowała wartość przedmiotów podanych przez wnioskodawcę, a także zaproponowany przez niego sposób podziału.

(odpowiedź na wniosek k. 42)

Na rozprawie w dniu 16 lutego 2017 r. uczestniczka wyraziła gotowość wydania uczestnikowi lodówki, telewizora i myjki K., czym uczestnik nie był zainteresowany z uwagi na nabycie nowych przedmiotów tego samego rodzaju.

(protokół rozprawy k. 58- 62)

W piśmie przygotowawczym z dnia 27 kwietnia 2017 roku uczestniczka zaprzeczyła, aby nie pracowała przez cały czas trwania wspólności ustawowej małżeńskiej, a cały ciężar utrzymania rodziny i nieruchomości spoczywał na wnioskodawcy. Od dnia 15 grudnia 2003 r. aż do 2014 r. założona przez strony rodzina korzystała z pomocy społecznej w postaci zasiłku celowego przyznawanego po przeprowadzeniu wielu wywiadów środowiskowych. Fakt udzielenia pomocy społecznej jednoznacznie wskazuje na brak wystarczających środków stron na samodzielne utrzymanie rodziny.

(pismo procesowe k. 79- 81)

Na rozprawie w dniu 10 listopada 2017 r. wnioskodawca sprecyzował, że sprzęt AGD, o którym mowa we wniosku to mikrofalówka, mikser marki (...), blender, patelnia elektryczna, elektryczna maszynka do mięsa, a zestaw mebli kuchennych składał się z 3 szafek wiszących i 3 lub 4 szafek stojących.

(protokół rozprawy k. 126)

W piśmie stanowiącym załącznik do pisma przygotowawczego pełnomocnika wnioskodawcy z dnia 24 października 2018 r., R. J. wymienił wszystkie prace remontowe przeprowadzone na terenie nieruchomości położonej w A. przy ul. (...).

(pismo procesowe k. 192- 195)

W piśmie procesowym z 17 stycznia 2019 r. pełnomocnik wnioskodawcy wykonując zobowiązanie wskazał, że nieruchomość położona w A. przy ul. (...) stanowi w całości własność uczestniczki. Swoje stanowisko pełnomocnik wnioskodawcy uzasadnił m.in. tym, że w ewidencji gruntów, jako właściciele nieruchomości widnieją dziadkowie uczestniczki, po których nie przeprowadzono postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, a uczestniczka przyznała, że jest właścicielką nieruchomości i nie podniosła w tym zakresie żadnych zarzutów. Poza tym pełnomocnik wnioskodawcy wskazał, że uczestniczka jest posiadaczką samoistną przedmiotowej nieruchomości, co wchodzi do jej majątku osobistego. Skoro tak to wnioskodawca jest uprawniony zgodnie z art. 45 § 1 i 2 kro do dochodzenia zwrotu nakładów na majątek osobisty uczestniczki.

(pismo k. 206- 207)

W piśmie procesowym z 11 lutego 2019 r. pełnomocnik uczestniczki wykonując zobowiązanie wskazał, że nieruchomość położona w A. przy ul. (...) stanowi współwłasność uczestniczki, jej brata J. A., wuja C. K. i kuzyna M. K., a uczestniczce przysługuje udział w wysokości 9/48.

(pismo procesowe k. 209)

Na rozprawie w dniu 13 października 2022 r. pełnomocnik uczestniczki oświadczył, że nie kwestionuje wartości udziału ½ w prawie własności samochodu osobowego A. (...) wskazanej we wniosku na kwotę 1.200 zł.

(protokół rozprawy k. 383 v.)

Do zamknięcia rozprawy stanowisko stron nie uległo już zmianie, przy czym na rozprawie w dniu 21 listopada 2022 r. wnioskodawca zeznał, że w zakres kwoty 40.000 zł, o którą zasądzenie wnosi z tytułu wzajemnych rozliczeń, wchodzi również wartość mebli i sprzętu AGD. Natomiast pełnomocnik uczestniczki złożył wniosek o rozłożenie ewentualnej spłaty na rzecz wnioskodawcy na raty.

(protokół rozprawy k. 386- 387)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 sierpnia 2002 r. R. J. i I. J. zawarli związek małżeński.

(odpis skrócony aktu małżeństwa k. 37, bezsporne)

Po ślubie R. J. zamieszkał w domu położonym na nieruchomości w A. przy ul. (...).

(zeznania świadka A. B. k. 60, bezsporne)

R. J. rozpoczął prowadzenie prac remontowych na powyższej nieruchomości. W kuchni R. J. rozebrał ściankę z płyty kartonowo- gipsowych i wykonał nową, wykonał instalację elektryczną- gniazda, położył gładzie na sufitach i ścianach, a następnie je pomalował, wymienił okno, położył glazurę na ścianie, wykonał podejście wodociągowe, położył panele podłogowe, wykonał osiatkowanie sufitu i odejście kanalizacyjne. W pokoju wnioskodawca wykonał sufit podwieszany z płyty kartonowo- gipsowej, położył gładzie na ścianach, pomalował ściany i sufit, wykonał instalację elektryczną i oświetlenie. W pomieszczeniu warsztatu R. J. zamontował okno z PCV, wykonał sufit podwieszany z płyty kartonowo- gipsowej, położył siatkę i gładzie na ścianach, wykonał konstrukcję podłogi, a następnie położył podłogę z (...) na belkach, wykonał instalację elektryczną- gniazda i światło, wykonał instalację co bez podłączenia oraz wykonał instalację niskoprądową- gniazda. W wiatrołapie wnioskodawca wymienił okna, pokrył ściany i okapy płytą (...), pokrył dach płytą (...) na istniejącej konstrukcji, a następnie pokrył dach papą z obróbkami. W stodole R. J. wykonał ścianki szkieletowe z jednostronnym obiciem (...), wykonał sufit z płyt kartonowo- gipsowych, zamontował bramę garażową, zainstalował piec stalowy, wykonał instalację elektryczną- gniazda i światło. W korytarzu wnioskodawca położył gładzie na suficie, terakotę na podłodze i tynk barwiony na ścianach. Poza tym R. J. wymienił bramę z furtką drewnianą na ramie stalowej, wykonał drewniane ogrodzenie, pomalował frontowe ogrodzenie i otynkował komin ponad spadzistym dachem.

(pisemna opinia biegłego z zakresu szacowania nieruchomości i budownictwa k. 255- 271, druga pisemna uzupełniająca opinia biegłego z zakresu szacowania nieruchomości i budownictwa k. 336- 346, pismo wnioskodawcy k. 192- 195, zeznania świadka A. B. k. 60, zeznania świadka M. K. k. 121– k. 123, zeznania świadka A. F. k. 94, zeznania świadka B. J. k. 145, zeznania świadka T. M. k. 125, zeznania świadka J. A. k. 95)

Wartość nakładów dokonanych przez strony w postaci zakupu materiałów oraz prac remontowych wykonanych przez R. J. na nieruchomość położoną w A. przy ul. (...) według stanu z daty ustania wspólności majątkowej wynosi 23.400 zł. Powyższe nakłady nie zwiększyły wartości nieruchomości.

(pisemna opinia biegłego z zakresu szacowania nieruchomości i budownictwa k. 255- 271, druga pisemna uzupełniająca opinia biegłego z zakresu szacowania nieruchomości i budownictwa k. 336- 346)

Podczas trwania wspólności majątkowej małżeńskiej strony nabyły udział w wysokości ½ w prawie własności samochodu osobowego A. (...) rocznik 1991 o nr rej. (...), chłodziarko- zamrażarkę marki W. (...), telewizor marki L. (...), laptop H., monitor komputerowy marki S. (...), komplet mebli kuchennych, kuchenkę mikrofalową marki A. (...), mikser ręczny marki Z. (...), blender marki C. (...), patelnię elektryczną, elektryczną maszynkę do mięsa marki O. (...), zmywarkę marki B. (...), meble pokojowe w postaci dwóch komód i szafy, myjkę ciśnieniową marki P. (...).

(dowód rejestracyjny k. 39, zeznania świadka A. B. k. 60, zeznania świadka J. A. k. 96, zeznania świadka A. F. k. 94, zeznania świadka B. J. k. 145, zeznania wnioskodawcy k. 387, zeznania uczestniczki k. 387 v.- 388)

Nabyty przez strony w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej udział w wysokości ½ w prawie własności samochodu osobowego A. (...) rocznik 1991 o nr rej. (...) ma wartość 1.200 zł, chłodziarko- zamrażarka marki W. (...) ma wartość 760 zł, telewizor marki L. (...) ma wartość 303 zł, laptop H. ma wartość 319 zł, monitor komputerowy marki S. (...) ma wartość 415 zł, komplet mebli kuchennych ma wartość 507 zł, kuchenka mikrofalowa marki A. (...) ma wartość 151 zł, mikser ręczny marki Z. (...) ma wartość 50 zł, blender marki C. (...) ma wartość 23 zł, patelnia elektryczna ma wartość 17 zł, elektryczna maszynka do mięsa marki O. (...) ma wartość 14 zł, meble pokojowe w postaci dwóch komód i szafy mają wartość 778 zł, myjka ciśnieniowa marki P. (...) ma wartość 57 zł. Natomiast zmywarka marki B. (...) z uwagi na to, że nie jest sprawna- nie działa pompa, widoczne są ślady korozji przednich drzwiczek i pochodzi z lat 80 XX wieku, utraciła wartość rynkową.

(opinia biegłego ds. wyceny ruchomości k. 156- 161)

Odtwarzacz DVD został w całości kupiony za pieniądze w kwocie 200 zł otrzymane przez I. J. od jej ciotki, H. A..

(zeznania uczestniczki k. 387 v.)

Chłodziarko- zamrażarka marki W. (...) uległa spaleniu, w związku z czym została wyrzucona. Również zmywarka marki B. (...) została wyrzucona w 2021 r., ponieważ była zepsuta. Monitor komputerowy marki S. (...) również uległ uszkodzeniu i dlatego został wyrzucony. Podobnie stało się z kuchenką mikrofalową marki A. (...) i blenderem marki C. (...).

(zeznania uczestniczki k. 387 v.)

W maju 2014 r. R. J. opuścił nieruchomość.

(zeznania świadka A. B. k. 61)

Wyrokiem z dnia 13 lipca 2015 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi- Widzewa w Łodzi ustanowił z dniem 19 maja 2014 r. rozdzielność majątkową pomiędzy R. J. i I. J. w miejsce wspólności ustawowej wynikającej z zawartego przez nich w dniu 17 sierpnia 2002 r. związku małżeńskiego.

(wyrok k. 38)

W 2016 r. lub 2017 r. R. J. sprzedał samochód A. (...) o nr rej. (...), a połowę kwoty uzyskanej ze sprzedaży wnioskodawca przekazał J. A.,

(zeznania wnioskodawcy k. 387)

Budynek położony na nieruchomości przy ul. (...) w A. jest podzielony do korzystania pomiędzy I. J., J. A. i C. K.. Z działki wokół domu wszyscy korzystają wspólnie bez ograniczeń.

(zeznania wnioskodawcy k. 387 v.)

W ewidencji gruntów jako właścicieli nieruchomości położonej w A. przy ul. (...) wskazano H. K. i J. K. w udziałach po ½ części.

(uproszczony wypis z rejestru gruntów k. 185)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił bądź jako bezsporny, bądź na podstawie znajdujących się w aktach sprawy dowodów z dokumentów, które nie budziły wątpliwości, co do prawidłowości i rzetelności ich sporządzenia. Wskazane dokumenty nie były także kwestionowane przez żadną ze stron procesu. Za podstawę ustaleń faktycznych Sąd przyjął ponadto dowód z zeznań stron i świadków A. B., M. K., A. F., B. J., T. M., J. A., z tym zastrzeżeniem, że zeznania stron i ostatniego świadka w pewnych fragmentach wzbudziły wątpliwości Sądu.

Za niewiarygodne Sąd ocenił zeznania J. J., w których podał, że samochód A. (...) został uzyskany w zamian za pracę wykonaną przez wnioskodawcę przy remoncie mieszkania. W tym zakresie relacja wnioskodawcy jest sprzeczna z zeznaniami I. J., z których wynika, że część środków na zakup pojazdu w kwocie 2.000 zł pochodziła z tzw. becikowego. Należy zauważyć, że w tym zakresie relację I. J. potwierdził, jej brat. Natomiast w pozostałej części, jak zeznała uczestniczka, cena zakupu była spłacana przez wnioskodawcę. Z tych samych przyczyn Sąd nie dał wiary zeznaniom J. A., który podał, że kupił samochód A. (...) i w tym celu zaciągnął pożyczkę. Relacja świadka stoi w sprzeczności nie tylko z zeznaniami uczestniczki, które potwierdzają, że J. A. został wskazany w dokumentach do rejestracji pojazdu jako jego właściciel tylko dla możliwości skorzystania ze zniżek przy ubezpieczeniu auta, ale również z zeznaniami wnioskodawcy, który podał, że brat uczestniczki był tylko formalnym właścicielem pojazdu.

Nie zasługują na wiarę także zeznania I. J. w części, w której uczestniczka wskazała, że monitor komputerowy z funkcją telewizora marki S., stanowi własność syna stron ponieważ został kupiony z przyznanego mu stypendium. W omawianym fragmencie relacja uczestniczki jest nie tylko sprzeczna z zeznaniami wnioskodawcy, ale również ze stanowiskiem zajętym przez pełnomocnika uczestniczki w odpowiedzi na wniosek, w której co prawda uczestniczka zakwestionowała, aby monitor komputerowy z funkcją telewizora marki S. był składnikiem majątku wspólnego, jednak to według jej twierdzeń laptop miał stanowić własność małoletniego syna stron.

Jako niewiarygodne Sąd ocenił zeznania W. K., w których świadek podał, że wnioskodawca raczej nie dokonywał nakładów na nieruchomość oraz nie przeprowadzał remontów w znajdujących się na niej budynkach. W powyższym fragmencie relacja świadka jest sprzeczna z zeznaniami stron, a także zeznaniami świadków A. B., M. K., A. F., B. J., T. M. i J. A..

Za podstawę rozstrzygnięcia Sąd przyjął natomiast opinię biegłego z zakresu szacowania nieruchomości i budownictwa lądowego W. P.. Oceniając opinię biegłego, Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania zawartych w jej treści wniosków, opinia ta była bowiem rzetelna, jasna, logiczna oraz w sposób wyczerpujący objaśniała budzące wątpliwości kwestie. Wydając opinię W. P. oparł się na zgromadzonym w aktach sprawy materiale dowodowym oraz przeprowadzonych przez siebie oględzinach nieruchomości. Opinia biegłego została w całości zakwestionowana przez pełnomocnika wnioskodawcy, przy czym wnioskodawca nie wnosił o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii wymienionego biegłego, a o pominięcie opinii i dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego rzeczoznawcy majątkowego. Jednak w ocenie Sądu w dwóch pisemnych, uzupełniających opiniach, biegły sądowy W. P. odpowiedział na wszystkie wątpliwości i zarzuty zgłoszone przez wnioskodawcę. Pełnomocnik wnioskodawcy zarzucił opinii m.in. błędne określenie wartości nakładów według cen z dnia 19 maja 2014 r., jak również przyjęcie, że nakłady dokonane przez wnioskodawcę nie zwiększyły wartości nieruchomości, skoro chociażby w budynku pojawiło się nowe pomieszczenie do zamieszkania. Jedynie zarzut dotyczący tego, że w pierwszej pisemnej opinii biegły niezgodnie z tezą dowodową wskazaną w postanowieniu o dopuszczeniu dowodu, określił wartość nakładów według cen z daty ustania wspólności ustawowej małżeńskiej, należy uznać za zasadny. Jednak w tym zakresie biegły w swojej drugiej uzupełniającej pisemnej opinii wskazał wartość nakładów według stanu nieruchomości z dnia 19 maja 2014 r., a według cen z daty sporządzenia opinii. Ponadto biegły uwzględnił zarzuty wnioskodawcy dotyczące wykonania instalacji elektrycznej w pomieszczeniu warsztatu i po ponownych oględzinach dokonał korekty swojej opinii wskazując w drugiej pisemnej uzupełniającej opinii, a konkretnie w pkt. 3.10 tabeli wykonanie instalacji niskoprądowej- gniazda. Natomiast pozostałe zarzuty podniesione przez pełnomocnika wnioskodawcy wobec opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości i budownictwa lądowego, Sąd uznał za nietrafne. Biegły wyjaśnił, że dlatego doszedł do wniosku, iż nakłady dokonane przez wnioskodawcę nie zwiększyły wartości nieruchomość, ponieważ budynki na nieruchomości są w nienajlepszym stanie, część prac wykonanych przez R. J. utrzymała stan nieruchomości w niepogorszonym stanie, a prace były fragmentaryczne. Według biegłego sądowego W. P. zakres robót wykonanych przez wnioskodawcę był na tyle mały, że nie miał wpływu na stan budynków, a przez to na postrzeganie wartości nieruchomości na rynku. Biegły sądowy wytłumaczył powody, dla których przyjął współczynnik 0,9, gdyż w niektórych pracach remontowych pomagała rodzina uczestniczki, a część materiałów użytych do prac, np. okna pochodzące z rozbiórki, nie były w pełni wartościowe. Co do prac remontowych wykonanych w pomieszczeniu warsztatu, biegły sądowy W. P. wyjaśnił, że wnioskodawca nie zmienił przeznaczenia tego pomieszczenia na pokój mieszkalny, gdyż prace remontowe nie zostały dokończone. Stan taki istniał również podczas drugich oględzin nieruchomości dokonanej przez biegłego. Dlatego też na rozprawie w dniu 21 listopada 2022 r. Sąd pominął wniosek dowodowy pełnomocnika wnioskodawcy o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego rzeczoznawcy majątkowego.

Na rozprawie w dniu 21 listopada 2022 r. Sąd na podstawie art. 235 2 § 1 pkt. 5 kpc pominął również wnioski dowodowe pełnomocnika wnioskodawcy o aktualizację opinii biegłego W. P. i biegłego ds. wyceny ruchomości, jako zmierzające jedynie do przedłużenia postępowania. Potrzebę aktualizacji opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego pełnomocnik wnioskodawcy upatrywał w treści art. 156 ust 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie z powołanym przepisem operat szacunkowy może być wykorzystywany do celu, dla którego został sporządzony, przez okres 12 miesięcy od daty jego sporządzenia, chyba że wystąpiły zmiany uwarunkowań prawnych lub istotne zmiany czynników, o których mowa w art. 154. Jednak należy zwrócić uwagę, że drugą opinię uzupełniającą, w której prawidłowo określono wartość nakładów wnioskodawcy na przedmiotową nieruchomość według cen z daty sporządzenia opinii uzupełniającej, biegły W. P. sporządził w dniu 20 stycznia 2022 r. Zatem pomiędzy wydaniem opinii, a zamknięciem rozprawy nie minął termin, o którym mowa w art. 156 ust 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami Poza tym w myśl art. 156 ust. 1 powołanej ustawy, rzeczoznawca majątkowy sporządza na piśmie opinię o wartości nieruchomości w formie operatu szacunkowego. Zatem operat szacunkowy, który może być wykorzystywany do celu, dla którego został sporządzony, przez okres 12 miesięcy od daty jego sporządzenia, dotyczy wartości nieruchomości. Tymczasem opinia biegłego z zakresu szacowania nieruchomości i budownictwa lądowego, dotyczyła określenia wartości nakładów dokonanych na nieruchomość oraz wskazania o ile nakłady te zwiększyły wartości nieruchomości. Zatem „ważności” opinii biegłego W. P. nie limituje termin wskazany w art. 156 ust 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

W ocenie Sądu nie było także potrzeby aktualizacji opinii biegłego ds. wyceny ruchomości. Co prawda pomiędzy wydaniem przez biegłego S. S. opinii w kwietniu 2018 r., a zamknięciem rozprawy, upłynął znaczny okres czasu. Jednak istotne jest to, że w tym czasie nie zmieniły się znacząco ceny urządzeń gospodarstwa domowego i mebli. Poza tym ruchomości będące przedmiotem oceny biegłego były kupione przez strony kilka lat temu i przez ten czas użytkowane. Zatem trudno przyjąć, aby ich wartość znacząco wzrosła. Należy mieć również na uwadze niezbyt dużą wartość oszacowanych przez biegłego ruchomości na łączną kwotę 3.442 zł.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Przedmiotem rozpoznawanej sprawy był podział majątku wspólnego byłych małżonków I. J. i R. J.. Z chwilą uprawomocnienia się wyroku z dnia 13 lipca 2015 r. wydanego przez Sąd Rejonowy dla Łodzi- Widzewa w Łodzi ustanawiającego z data wsteczną rozdzielność majątkową pomiędzy R. J. i I. J. w miejsce wspólności ustawowej wynikającej z zawartego przez nich w dniu 17 sierpnia 2002 r. związku małżeńskiego, ustała z dniem 19 maja 2014 r. ich wspólność majątkowa małżeńska

Odnośnie podziału majątku wspólnego stron zastosowanie znajdą przepisy ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy w brzmieniu obowiązującym po nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 17 czerwca 2004 roku o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2004r, Nr 162, poz.1691), która weszła w życie z dniem 20 stycznia 2005 roku. Stosownie bowiem do przepisu art. 5. ust.1 powoływanej ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku, przepisy ustawy stosuje się do stosunków w niej unormowanych, chociażby powstały przed jej wejściem w życie, chyba że przepisy ust. 2-7 stanowią inaczej. Zgodnie zaś z ust. 4, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy stosunki majątkowe między małżonkami nie podlegały wspólności ustawowej ani nie były określone przez umowę majątkową małżeńską, między małżonkami istnieje przymusowy ustrój majątkowy w rozumieniu ustawy (art. 52-54 k.r.o.). W rozpoznawanej sprawie wspólność majątkowa I. J. i R. J. ustała na skutek wyroku sądu rodzinnego, o którym była mowa powyżej, z dniem 19 maja 2014 r., a zatem po wejściu w życie cytowanej wyżej ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku.

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków (art. 31 k.r.o.).

Przepisy art. 46 k.r.o. oraz art. 567 § 3 k.p.c. stanowią, że do podziału majątku objętego wspólnością ustawową w kwestiach nie unormowanych stosuje się przepisy o wspólności majątku spadkowego i dziale spadku (art. 680 - 689 k.p.c.). Te ostatnie zaś (art. 688 k.p.c.) odsyłają do odpowiedniego stosowania przepisów o zniesieniu współwłasności. W świetle art. 210 k.c., każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Jak wynika z powołanych powyżej przepisów normujących postępowanie o podział majątku wspólnego, w postępowaniu tym Sąd w pierwszej kolejności ustala skład i wartość majątku wspólnego.

Zgodnie z ogólnie przyjętą zasadą, Sąd ustalił skład i stan majątku wspólnego na dzień ustania wspólności ustawowej małżeńskiej, zaś według cen obowiązujących w chwili orzekania (tak m.in. Sąd Najwyższy w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej z dnia 15 grudnia 1969 roku, III CZP 12/69, OSNCP 1970, poz.39). R. J. wskazał wszystkie składniki majątku wspólnego we wniosku o podział majątku wspólnego, a uczestniczka zakwestionowała przynależność części ruchomości do tego majątku, a mianowicie udział w prawie własności samochodu osobowego A. (...) rocznik 1991 o nr rej. (...), monitor komputerowy z funkcją telewizora marki S., laptop i odtwarzacz DVD. W odpowiedzi na wniosek uczestniczka kwestionowała, że w skład majątku małżeńskiego stron na dzień ustania wspólności majątkowej małżeńskiej wchodził udział w prawie własności samochodu osobowego A. (...) rocznik 1991 o nr rej. (...), powołując się na wpis w dowodzie rejestracyjnym pojazdu, z którego wynika, iż auto stanowi własność J. A.. Z powyższym stanowiskiem uczestniczki nie sposób się zgodzić, chociażby z tej przyczyny, co słusznie zauważył pełnomocnik wnioskodawcy na rozprawie w dniu 16 lutego 2017 r., że z wpisu do dowodu rejestracyjnego na jego odwrocie jasno wynika, iż współwłaścicielem wymienionego pojazdu był R. J.. Poza tym I. J. składając zeznania wyraźnie podała, że część środków na zakup pojazdu w kwocie 2.000 zł pochodziła z tzw. becikowego, a w pozostałej części cena zakupu była spłacana przez wnioskodawcę. W ocenie Sądu również monitor komputerowy z funkcją telewizora marki S. oraz laptop stanowiły składniki majątku wspólnego stron. Stanowisko uczestniczki co do tych dwóch przedmiotów jest nie tylko sprzeczne z zeznaniami wnioskodawcy, ale również brak w nim spójności, gdyż w odpowiedzi na wniosek pełnomocnik uczestniczki podała, że laptop został nabyty ze środków pochodzących z przyznanego synowi stron stypendium, a podczas składania zeznań uczestniczka wskazała, że w ten sposób został nabyty monitor komputerowy z funkcją telewizora marki S., w związku z czym to właśnie ten przedmiot miał stanowić własność małoletniego syna stron. Dodatkowo I. J. zeznała, że laptop został kupiony przez wnioskodawcę na raty, czym potwierdziła, że przedmiot ten należy do majątku wspólnego stron. Natomiast odmiennego ustalenia Sąd dokonał w zakresie odtwarzacza DVD, gdyż w tym zakresie oparł się na zeznaniach uczestniczki, z których wynikało, że urządzenie zostało zakupione z pieniędzy otrzymanych przez uczestniczkę od H. A. w drodze darowizny. Należy zwrócić uwagę, że I. J. już w odpowiedzi na wniosek, konsekwentnie twierdziła, że powyższa ruchomość nie weszła do majątku wspólnego stron. Podkreślenia wymaga również, że sam J. J. zeznając na rozprawie w dniu 21 listopada 2022 r., nie był pewien, czy odtwarzacz został kupiony z zarobionych przez niego pieniędzy oraz nie wykluczył, aby była to darowizna od H. A..

Omówienia wymaga jeszcze kwestia myjki ciśnieniowej, gdyż we wniosku wskazano, że do majątku wspólnego stron należy myjka K.. Natomiast oględziny biegłego ds. wyceny ruchomości pozwoliły ustalić, że faktycznie składnikiem majątku wspólnego jest myjka ciśnieniowa marki P. (...). Co istotne z zeznań stron oraz świadków jasno wynika, że wnioskodawca kupił myjkę ciśnieniową, która weszła do majątku wspólnego stron. Natomiast okoliczność posługiwania się przez strony i świadków marką K. przy okazji nazywania myjki ciśnieniowej, może wynikać z tego, że na skutek renomy i popularności myjek ciśnieniowych K., w ten sposób nazywane się powszechnie tego typu urządzenia również innych producentów.

Wartość ruchomych składników majątku wspólnego została natomiast ustalona w oparciu o opinie biegłego ds. wyceny ruchomości S. S., a w przypadku udziału w samochodzie na podstawie zgodnego ustalenia pomiędzy stronami. Dlatego też Sąd ustalił w punkcie 1 postanowienia, że w skład majątku wspólnego byłych małżonków I. J. i R. J. wchodzą udział w wysokości ½ w prawie własności samochodu osobowego A. (...) rocznik 1991 o nr rej. (...) o wartości 1.200 zł, chłodziarko- zamrażarka marki W. (...) o wartości 760 zł, telewizor marki L. (...) o wartości 303 zł, laptop H. o wartości 319 zł, monitor komputerowy marki S. (...) o wartości 415 zł, komplet mebli kuchennych o wartości 507 zł, kuchenka mikrofalowa marki A. (...) o wartości 151 zł, mikser ręczny marki Z. (...) o wartości 50 zł, blender marki C. (...) o wartości 23 zł, patelnia elektryczna o wartości 17 zł, elektryczna maszynka do mięsa marki O. (...) o wartości 14 zł, zmywarka marki B. (...) bez wartości z uwagi na to, że nie jest sprawna, meble pokojowe w postaci dwóch komód i szafy o wartości 778 zł, myjka ciśnieniowa marki P. (...) o wartości 57 zł.

Poza tym Sąd ustalił, że R. J. i I. J. poczynili nakłady z majątku wspólnego stron na majątek osobisty uczestniczki w wysokości 4.387,50 zł. Ostatecznie nie było sporu pomiędzy stronami co do zakresu prac wykonanych przez R. J. na nieruchomości położonej w A. przy ul. (...), w trakcie trwania wspólności majątkowej. Wnioskodawca wszystkie wykonane prace wymienił w piśmie z dnia 19 października 2018 r. Okoliczność wykonania poszczególnych prac remontowych przez wnioskodawcę została także potwierdzona w obszerny sposób w zeznaniach świadków. Dla przykładu można przytoczyć, że świadek A. B. zeznała, że od 2009 r. R. J. rozpoczął prowadzenie prac remontowych na przedmiotowej nieruchomości, wykonał remont kuchni, zamienił pomieszczenie, którym był poprzednio warsztat na pokój, wymienił 3 okna, wyremontował komin, wymienił płot, a budynek gospodarczy przerobił na garaż. Z kolei świadek M. K. zeznał, że pierwszy remont polegający na pomalowaniu ścian i podwieszeniu sufitu w kuchni wnioskodawca przeprowadził 2002 r. Poza tym w pokoju zajmowanym przez ojca świadka wnioskodawca położył płyty kartonowo- gipsowe na ścianach i suficie, podwyższył podłogę, położył płytę (...). Kolejny świadek, A. F. zeznał, że R. J. przeprowadził kapitalny remont pokoju i kuchni, do pokoju dla dzieci wnioskodawca wstawił okno i drzwi, wykonał wylewkę na podłodze, karton gips i instalację elektryczną. Świadkowie M. K. i B. J. zgodnie podali, że wnioskodawca w kuchni wymienił instalację elektryczną i wodną. Z kolei A. F., M. K., T. M. i B. J. jednomyślnie zeznali, ze R. J. wyremontował stodołę, urządził w niej warsztat i garaż. Świadkowie A. F. i J. A. wskazali, że wnioskodawca wymienił ściany i dach w wiatrołapie. Analizując w dalszym ciągu zeznania świadków należy wskazać, że A. F., J. A., M. K. i B. J. potwierdzili dokonanie przez wnioskodawcę wymiany bramy i furtki bocznej. Poza tym J. A. wskazał, że wnioskodawca położył w kuchni panele położone na podłodze, kupiono meble do kuchni oraz płytki na podłodze w korytarzu łączącym kuchnię z łazienką. W końcu B. J. zeznała, że w łazience wnioskodawca wymienił wannę, umywalkę i sedes, położył płytki na ścianie i podłodze.

Jednak pełna lista prac wykonanych przez R. J. na nieruchomości położonej w A. przy ul. (...), została zawarta w opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości. Jak już była o tym mowa powyżej opinię biegłego W. P. Sąd ocenił jako rzetelną, jasną, logiczną oraz w sposób wyczerpujący objaśniającą budzące wątpliwości kwestie. W tym miejscu należy dodać, że biegły sądowy wydał swoją opinię nie tylko na podstawie zeznań świadków i złożonych w sprawie pism, ale przede wszystkim w oparciu o oględziny przedmiotowej nieruchomości, podczas których biegły mógł zweryfikować nie tylko twierdzenia wnioskodawcy i świadków o wykonaniu prac remontowych, ale także ocenić jakość ich wykonania. Podkreślenia wymaga, że W. P. jest nie tylko biegłym rzeczoznawcą majątkowym, ale także biegłym z zakresu budownictwa lądowego, co czyni jego opinię w ocenie Sądu jeszcze bardziej wartościową. W związku z tym na podstawie zeznań stron, wymienionych świadków i pisma wnioskodawcy z 19 października 2018 r., a przede wszystkim na podstawie opinii biegłego W. P. Sąd przyjął, że w kuchni J. J. rozebrał ściankę z płyty kartonowo- gipsowych i wykonał nową, wykonał instalację elektryczną- gniazda, położył gładzie na sufitach i ścianach, a następnie je pomalował wymienił okno, położył glazurę na ścianie, wykonał podejście wodociągowe, położył panele podłogowe, wykonał osiatkowanie sufitu i odejście kanalizacyjne. W pokoju wnioskodawca wykonał sufit podwieszany z płyty kartonowo- gipsowej, położył gładzie na ścianach pomalował ściany i sufit, wykonał instalację elektryczną i oświetlenie. W pomieszczeniu warsztatu J. J. zamontował okno z PCV, wykonał sufit podwieszany z płyty kartonowo- gipsowej, położył siatkę i gładzie na ścianach, wykonał konstrukcję podłogi, a następnie położył podłogę z (...) na belkach, wykonał instalację elektryczną- gniazda i światło, wykonał instalację co bez podłączenia oraz wykonał instalację niskoprądową- gniazda. W wiatrołapie wnioskodawca wymienił okna, pokrył ściany i okapy płyta (...), pokrył dach płyta (...) na istniejącej konstrukcji, a następnie pokrył dach papą z obróbkami. W stodole J. J. wykonał ścianki szkieletowe z jednostronnym obiciem (...), wykonał sufit z płyt kartonowo- gipsowych, zamontował bramę garażową, zainstalował piec stalowy, wykonał instalację elektryczną- gniazda i światło. W korytarzu wnioskodawca położył gładzie na suficie, terakotę na podłodze i tynk barwiony na ścianach. Poza tym J. J. wymienił bramę z furtką drewnianą na ramie stalowej, wykonał drewniane ogrodzenie, pomalował frontowe ogrodzenie i otynkował komin ponad spadzistym dachem. Z kolei już tylko na podstawie opinii biegłego W. P. Sąd ustalił, że wartość nakładów dokonanych przez strony w postaci zakupu materiałów oraz prac remontowych wykonanych przez R. J. na nieruchomość położoną w A. przy ul. (...) według stanu z daty ustania wspólności majątkowej wynosi 23.400 zł, a powyższe nakłady nie zwiększyły wartości nieruchomości.

Pomimo tego Sąd ustalił, że R. J. i I. J. poczynili nakłady z majątku wspólnego stron na majątek osobisty uczestniczki wyłącznie w wysokości 4.387,50 zł. Powyższe ustalenie wynika z faktu, że I. J. nie jest właścicielem nieruchomości położonej w A. przy ul. (...) w całości. Dla przedmiotowej nieruchomości nie urządzono księgi wieczystej, a w ewidencji gruntów jako właścicieli nieruchomości położonej w A. przy ul. (...) wskazano dziadków uczestniczki H. K. i J. K. w udziałach po ½ części. Dlatego też nie sposób zgodzić się z argumentacją przedstawioną w piśmie procesowym z 17 stycznia 2019 r., w którym pełnomocnik wnioskodawcy wykonując zobowiązanie wskazał, że nieruchomość położona w A. przy ul. (...) stanowi w całości własność uczestniczki. Swoje stanowisko pełnomocnik wnioskodawcy uzasadnił m.in. tym, że uczestniczka przyznała, że jest właścicielką nieruchomości i nie podniosła w tym zakresie żadnych zarzutów, pomimo, że jednocześnie zauważył, iż w ewidencji gruntów, jako właściciele nieruchomości widnieją dziadkowie uczestniczki, po których nie przeprowadzono postępowania o stwierdzenie nabycia spadku. Skoro właścicielami przedmiotowej nieruchomości byli zmarli dziadkowie uczestniczki, którzy poza nią pozostawili również innych zstępnych, Sąd przyjął za zasadne twierdzenia powołane przez pełnomocnika uczestniczki w piśmie procesowym z 11 lutego 2019 r. o tym, że nieruchomość położona w A. przy ul. (...) stanowi współwłasność uczestniczki, jej brata J. A., wuja C. K. i kuzyna M. K., a uczestniczce przysługuje udział w wysokości 9/48. Zgodnie z art. 207 kc pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną. Dlatego też Sąd ustalił, że dokonany przez R. J. i I. J. nakład z ich majątku wspólnego na majątek osobisty uczestniczki stanowił udział 9/48 w ogólnej wartości nakładów dokonanych przez strony w postaci zakupu materiałów oraz prac remontowych wykonanych przez R. J. na nieruchomość położoną w A. przy ul. (...)- 23.400 zł co dało kwotę 4.387,50 zł. W pozostałym zakresie zarówno wnioskodawcy, jak i uczestniczce przysługują roszczenia wobec pozostałych współwłaścicieli nieruchomości, które jednak mogą być dochodzone wyłącznie w odrębnym postępowaniu.

Powyższej oceny nie mogą zmienić rozważania pełnomocnika wnioskodawcy poczynione w piśmie z dnia 17 stycznia 2019 r., w którym wskazał, że uczestniczka jest posiadaczką samoistną przedmiotowej nieruchomości, co wchodzi do jej majątku osobistego, wobec tego wnioskodawca jest uprawniony zgodnie z art. 45 § 1 i 2 kro do dochodzenia zwrotu nakładów na majątek osobisty uczestniczki. Powyższe uwagi nie były konieczne, gdyż uprawnienie wnioskodawcy do rozliczenia nakładu z majątku wspólnego stron na majątek osobisty uczestniczki nie było kwestionowane przez drugą stronę postępowania. Poza tym trzeba zwrócić uwagę, że budynek położony na nieruchomości przy ul. (...) w A. jest podzielony do korzystania pomiędzy I. J., J. A. i C. K., a z działki wokół domu wszyscy korzystają wspólnie bez ograniczeń.

Jak stanowi przepis art. 43 § 1 i 2 k.r.o. oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym; jednakże z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Co prawda żadna ze stron nie zgłosiła żądania ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym, ale w tym miejscu Sąd chciałby się odnieść do twierdzeń wnioskodawcy, z których wynika, że tylko R. J. przyczynił się do powstania majątku wspólnego. Z takim twierdzeniem nie sposób się zgodzić, gdyż z zeznań świadków można wywieść, iż strony podzieliły się obowiązkami mającymi na celu zaspokojenie potrzeb założonej rodziny w tradycyjny sposób. M. K. i T. M. zeznali, że uczestniczka zajmowała się dziećmi i prowadzeniem domu, a wnioskodawca zarabiał na utrzymanie rodziny. Poza tym I. J. podejmowała okresowo zatrudnienie, o czym świadczą nie tylko jej zeznania, ale również zeznania T. M., który potwierdził, że uczestniczka pracowała w sklepie z wędlinami.

Zgodnie z art. 211 k.c., każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości. Powołany przepis reguluje podstawowy sposób zniesienia współwłasności poprzez tak zwany podział rzeczy w naturze. Gdyby jednak rzecz nie dała się podzielić, może być przyznana jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana (art. 212 k.c.).

W przedmiotowej sprawie, obie strony zajęły zgodne stanowiska jedynie w zakresie udziału w prawie własności samochodu A. (...) wnosząc o jego przyznanie na wyłączna własność na rzecz wnioskodawcy. Natomiast co do pozostałych ruchomości stanowiska stron były odmienne. I. J. nie była zainteresowana w pozostawieniu ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego stron na terenie nieruchomości przy ul. (...) w A. i deklarowała chęć wydania ich wnioskodawcy, na co R. J. nie wyrażał zgody.

W razie przyznania rzeczy bądź prawa podlegającemu postępowaniu podziałowemu jednemu ze współwłaścicieli, przepisy prawa materialnego zawierają uregulowania zawierające pewne wytyczne dla sądu, którymi powinien kierować się przy wyborze osoby, któremu dana rzecz bądź prawo jest przydzielane. Takie szczególne przepisy zawarte są w art. 213 oraz art. 214 § 1 i 2 k.c. dotyczących gospodarstwa rolnego. W stosunku do innych rzeczy (bądź praw), jak stanowi art. 212 § 2 k.c. w zw. z art. 1035 k.c. i art. 46 k.r.o. (w odniesieniu do byłego majątku wspólnego małżonków), może być ono przyznane jednemu ze współwłaścicieli "stosownie do okoliczności". W istocie więc decyzja w tym przedmiocie należy do sądu, który przyznając rzecz (prawo) jednemu ze współwłaścicieli, powinien uwzględnić wszelkie okoliczności sprawy. Swoboda sądu w dokonaniu wspomnianego wyboru nie jest nieograniczona, gdyż sąd orzeka w tym zakresie stosownie do wszelkich okoliczności sprawy. Przy określeniu sposobu zniesienia współwłasności należy uwzględniać całokształt okoliczności mających dla niego znaczenie, jednakże we właściwym wymiarze, uwzględniając konkretne okoliczności specyficzne dla poszczególnych spraw (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 maja 2008 r., III CSK 10/08, L.). O wyborze konkretnego współwłaściciela, który ma uzyskać własność rzeczy, decydować musi szereg okoliczności faktycznych każdej, konkretnej sprawy, takich jak w szczególności: rodzaj i przeznaczenie rzeczy, stan rodzinny poszczególnych współwłaścicieli, przygotowanie zawodowe, rodzaj działalności zawodowej, stan majątkowy, i możliwość dokonania spłaty przez tego współwłaściciela, któremu rzecz ma być przyznana. Przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli nie może nastąpić wbrew jego woli. Ponadto, należy uwzględnić również warunki przedstawione przez tego współwłaściciela przejęcia tej rzeczy, w szczególności odnoszące się do jej wartości, decydujące zarazem o wysokości spłat (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2013 r., II CSK 459/12, L.). Natomiast bez znaczenia jest ewentualny sprzeciw pozostałych współwłaścicieli. Sąd związany byłby jedynie wolą współwłaścicieli, gdyby wszyscy oni zgodnie wskazali konkretną osobę, z grona współwłaścicieli, której ma być przyznana własność rzeczy przez sąd.

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy Sąd uznał, że zasadnym jest przyznanie przedmiotowych ruchomości na wyłączną własność I. J.. Za powyższą decyzją przemawia to, że ruchomości stanowiące majątek wspólny stron od dłuższego czasu znajdują się w posiadaniu uczestniczki, stanowią wyposażenie przedmiotowego domu, w przypadku mebli kuchennych i mebli pokojowych ich zabranie wiązałoby się z trudnościami i nakładami, Sąd przyznał telewizor marki L. (...), laptop H., komplet mebli kuchennych, mikser ręczny marki Z. (...), elektryczna maszynka do mięsa marki O. (...), meble pokojowe w postaci dwóch komód i szafy i myjkę ciśnieniową marki P. (...), na wyłączną własność I. J..

Co do pozostałych ruchomości objętych wspólnością ustawową małżeńską Sąd nie rozstrzygał o ich przyznaniu na własność którejkolwiek ze stron, gdyż chłodziarko- zamrażarka marki W. (...), monitor komputerowy marki S. (...), kuchenka mikrofalowa marki A. (...), blender marki C. (...), patelnia elektryczna i zmywarka marki B. (...), nie znajdują się już w posiadaniu żadnej ze stron. Z uwagi na zniszczenie bądź awarię wymienione ruchomości zostały wyrzucone przez uczestniczkę. Jednak okoliczność istnienia powyższych urządzeń w dniu ustania wspólności majątkowej małżeńskiej powinna zostać uwzględniona we wzajemnych rozliczeniach pomiędzy stronami. Ponieważ chłodziarko- zamrażarka marki W. (...), monitor komputerowy marki S. (...), kuchenka mikrofalowa marki A. (...), blender marki C. (...), patelnia elektryczna i zmywarka marki B. (...) były użytkowane przez I. J. po opuszczeniu przez wnioskodawcę wspólnie zajmowanego domu, to uczestniczka miała wpływ na sposób użytkowania wymienionych urządzeń i to ona podjęła decyzję o ich wyrzuceniu, w ocenie Sądu stosowna spłata z tytułu powyższych ruchomości przysługuje od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy. Wobec tego łączna wartość ruchomości, zarówno tych przyznanych na własność uczestniczce, jak i tych, których wartość ją obciąża, wyniosła 3.394 zł. Od tej kwoty należało odjąć kwotę 1.200 zł tytułem wartości udziału ½ części w prawie własności samochodu A. (...), który w związku ze zgodnym stanowiskiem stron przypadłby wnioskodawcy. Jednak z uwagi na sprzedaż auta i podział sumy uzyskanej ze sprzedaży pomiędzy R. J. i J. A., Sąd nie mógł przyznać tego składnika majątku wspólnego stron na rzecz wnioskodawcy, a jednie uwzględnić jego wartość przy wzajemnych rozliczeniach pomiędzy stronami. Tak uzyskana kwotę 2.194 zł (3.394 zł-1.200 zł) tytułem spłaty Sąd zasądził od uczestniczki na rzecz R. J., płatną w terminie 1 miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek uchybienia terminowi płatności

Ponadto Sąd zasądził od I. J. na rzecz wnioskodawcy kwotę 2.193,75 zł tytułem zwrotu nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestniczki, płatną w terminie 3 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek uchybienia terminowi płatności, co było zgodne z przepisem art. 212 § 3 k.c.. podzielić na pół w stosunku do wysokości przysługujących stronom udziałów w majątku wspólnym, co dało kwotę 2.193,75 zł (4.387,50 zł*1/2).

Sąd nie uwzględnił zgłoszonego na rozprawie w dniu 21 listopada 2022 r. przez pełnomocnika uczestniczki wniosku o rozłożenie ewentualnej spłaty na rzecz wnioskodawcy na raty przede wszystkim z uwagi na niezbyt wysoką wysokość obu spłat. co było zgodne z przepisem art. 212 § 3 k.c. Dodatkowo postępowanie o podział majątku wspólnego toczyło się przez kilka lat, zatem uczestniczka powinna liczyć się z obowiązkiem spłaty na rzecz wnioskodawcy. Poza tym terminy miesiąca i 3 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia, w jakich I. J. ma obowiązek dokonać zapłaty, w pełni wystarcza do wykonania przez uczestniczkę zobowiązania.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 k.p.c., ustalając, że każdy z uczestników postępowania ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie, co stanowi zasadę w postępowaniu nieprocesowym. Z uwagi na sytuację majątkową i zarobkową uczestniczki Sąd odstąpił od obciążenia jej kosztami sądowymi poniesionymi tymczasowo przez Skarb Państwa.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Monika Karajewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Bartek Męcina
Data wytworzenia informacji: