Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 26 lutego 2020 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Małgorzata Sosińska-Halbina

Protokolant: st. sekr. sąd. Izabella Bors

po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2020 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z wniosku (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł.

z udziałem (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. oraz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł.

o wydanie przedmiotu świadczenia z depozytu sądowego

postanawia:

1.  oddalić wniosek;

2.  ustalić, że każdy z uczestników ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt VIII Ns 19/20

UZASADNIENIE

W dniu 30 sierpnia 2019 roku wnioskodawca - (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. złożył wniosek o wydanie z depozytu sądowego kwoty 11.346,02 zł tytułem wynagrodzenia za wykonanie umowy o roboty budowlane z dnia 6 października 2016 roku, która to kwota stanowi cześć złożonej do depozytu sądowego sumy pieniężnej na podstawie prawomocnego postanowienia referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi z dnia 26 marca 2019 roku w sprawie o sygn. akt VIII Ns 49/19, nadto zasądzenie od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa adwokackiego.

W uzasadnieniu wniosku wnioskodawca, reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wskazał, że kwota 11.346,02 zł została zapłacona uczestnikowi (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. w dniu 22 listopada 2018 roku, przed dniem złożenia przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego, tytułem zwolnienia z połowy kaucji, wobec czego zgodnie z § 7 ust. 6, 7 i 8 umowy z dnia 6 października 2016 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. powinien wypłacić wnioskodawcy kwotę 11.346,02 zł, składając do depozytu sądowego co najwyżej kwotę 66.188,82 zł. Wnioskodawca wskazał, że działanie (...) Sp. z o.o. było niedopuszczalne wobec tego, że na wiele tygodni przed złożeniem wniosku o złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu (...) Sp. z o.o. miał wiedzę o zapłacie przez (...) Sp. z o.o. należności na rzecz (...) Sp. z o.o.

(wniosek k. 5-7)

Postanowieniem z dnia 28 października 2019 roku referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi oddalił wniosek o wydanie przedmiotu świadczenia z depozytu sądowego wobec niewykazania przez wnioskodawcę spełnienia warunków wypłaty depozytu wynikających z postanowienia Sądu z dnia 26 marca 2019 roku wydanego w sprawie VIII Ns 49/19.

(postanowienie k. 25)

Na powyższe postanowienie skargę złożył wnioskodawca zaskarżając
je w całości podnosząc zarzut naruszenia przepisu 233 § 1 k.p.c.
w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. polegające na wadliwej ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, które doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na przyjęciu, że wnioskodawca nie spełnił warunków pozwalających na wydanie depozytu sądowego w zakresie kwoty 11.346,02 zł mimo, że przedłożył pisemne oświadczenie (...) sp. z o.o. z dnia 21 grudnia 2018 roku o zapłacie tej kwoty i wnosząc o zwolnienie z depozytu i wypłacenie wierzycielowi (...)
(...) w (...) kwoty 11.346,02 zł tytułem wynagrodzenia za wykonanie umowy o roboty budowlane z dnia 5.10.2016r. oraz zasądzenie kosztów postępowania od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skarżący wskazał, że wraz z wnioskiem załączył pismo (...) Sp. z o.o. w którym spółka ta oświadcza, iż (...) Sp. z o.o. dokonał zapłaty 11.346,02 zł, wobec czego kwota ta pomniejszyła sporną należność. W ocenie skarżącego bez znaczenia pozostaje okoliczność, że oświadczenie to złożono zanim przedmiot świadczenia został złożony do depozytu bowiem został spełniany warunek wypłaty depozytu wskazany w pkt 2a postanowienia z dnia 26 marca 2019 roku, kwota złożona do depozytu ma być bowiem wypłacona na wniosek (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w przypadku przedstawienia przez niego pisemnego oświadczenia uczestnika (...) Sp. z o.o. potwierdzającego zapłatę przez wnioskodawcę wynagrodzenia należnego spółce z tytułu wykonania umowy.

(skarga k. 31-33)

W odpowiedzi na skargę z dnia 6 grudnia 2019 roku (data nadania w UP) uczestnik (...) Sp. z o.o. wniósł o oddalenie wniosku w całości. W uzasadnieniu uczestnik postępowania wskazał, że z przedłożonego przez wnioskodawcę oświadczenia (...) Sp. z o.o. wynika, że (...) Sp. z o.o. nadal przysługuje wobec wnioskodawcy wierzytelność o zapłatę kwoty 66.188,82 zł z tytułu umowy o podwykonawstwo. Wobec powyższego warunki wydania depozytu sądowego nie zostały spełnione, gdyż zgodnie z postanowieniem z dnia 26 marca 2019 roku kwota depozytu może być wydana w przypadku przedstawienia pisemnego oświadczenia (...) Sp. z o.o. potwierdzającego zapłatę przez (...) Sp. z o. o. całego wynagrodzenia należnego (...) Sp. z o.o. z tytułu wykonania umowy o podwkonastwo w ramach inwestycji budowy budynku biurowego.

(pismo procesowe k. 42-44)

W piśmie procesowym z dnia 4 grudnia 2019 roku również uczestnik (...) Sp. z o.o. wniósł o oddalenie wniosku w całości. W uzasadnieniu wskazał, że zgodnie z postanowieniem z dnia 26 marca 2019 roku sygn. akt. VIII Ns 49/19, kwota złożona do depozytu sądowego może być wypłacona na wniosek (...) Sp. z o.o. w przypadku przedstawienia przez uczestnika (...) Sp. z o.o. pisemnego oświadczenia potwierdzającego zapłatę przez (...) Sp. z o.o. całego wynagrodzenia należnego (...) Sp. z o.o. z tytułu wykonania umowy o podwykonawstwo wraz z dowodem zapłaty. Przesłanki określone w przedmiotowym postanowieniu nie zaistniały.

(pismo procesowe- k. 52-52v)

Stanowiska wnioskodawcy i uczestników postępowania nie uległy zmianie do końca postępowania w sprawie.

Na rozprawie w dniu 12 lutego 2020 roku, poprzedzającej ogłoszenie postanowienia, zawodowy pełnomocnik A. Sp. o. o. wskazał, że kwota wynagrodzenia, która nie została uregulowana przez (...) Sp. z o. o. na rzecz A., jest sporna pomiędzy nimi i zawisły jest co do niej spór toczący się przed Sądem Rejonowym dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi. Pełnomocnik uczestnika oświadczył nadto, ze zgodnie z wiążącą strony umową (...) jako zamawiający miał prawo potrącić z każdej faktury 5 % wynagrodzenia umownego netto, łącznie jest to kwota ok. 22.000 zł jako zatrzymanie czasowe, tytułem zabezpieczenia bezusterkowego wykonania umowy - kwota 11.346,02 zł to połowa zatrzymania czasowego. Pełnomocnik A. Sp. o. o. oświadczył, że (...) Sp. z o.o. nie uregulował należności względem (...) Sp. z o. o.

Członek zarządu (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. podkreślił, że warunek wypłaty złożonego świadczenia z depozytu sądowego został zakreślony jako zapłata za całe wynagrodzenie umowne.

Pełnomocnik wnioskodawcy nie stawił się na rozprawę.

(protokół rozprawy z dnia 12 lutego 2020 roku k. 58-59)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Postanowieniem z dnia 26 marca 2019 roku sygn. akt VIII Ns 49/19 referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi zezwolił wnioskodawcy (...) Sp. z o.o. na złożenie do depozytu sądowego kwoty 77.534,84 zł tytułem części wynagrodzenia należnego za wykonanie umowy o roboty budowlane z dnia 6 października 2016 roku (pkt 1), stwierdził, że powyższa kwota złożona do depozytu sądowego może być wypłacona na wniosek:

- uczestnika postępowania (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. w przypadku przedstawienia przez uczestnika pisemnego oświadczenia uczestnika A.
Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. potwierdzającego zapłatę przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. całego wynagrodzenia należnego spółce (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. z tytułu wykonania umowy o podwykonawstwo w ramach inwestycji budowy budynku biurowego (...) Sp. z o.o. przy ul. (...) w Ł. wraz z dowodem zapłaty, albo przedstawienia prawomocnego wyroku oddalającego powództwo spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. o zapłatę kwoty 77.534,84 zł z tytułu wynagrodzenia za wykonanie umowy o podwykonawstwo w ramach inwestycji budowy budynku biurowego (...) Sp. z o.o. przy ul. (...) w Ł. (pkt 2 a),

- (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. w przypadku przedstawienia prawomocnego orzeczenia zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, zasadzającego od (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. kwotę 77.534,84 zł z tytułu wynagrodzenia za wykonanie umowy o podwykonawstwo w ramach inwestycji budowy budynku biurowego (...) Sp. z o.o. przy ul. (...) w Ł. (pkt 2b) nadto stwierdził, że każdy z uczestników ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie (pkt 3).

W uzasadnieniu orzeczenia referendarz sądowy wskazał, że wnioskodawca uzasadnił swój wniosek tym, że główny wykonawca nie spełnił, określonych w zawartej z wnioskodawcą umowie, warunków uprawniających do otrzymania wynagrodzenia, ponadto wskazał, że powstał spór kto jest wierzycielem uprawnionym do otrzymania wynagrodzenia ponieważ podwykonawca robót budowlanych (...) Sp. z o. o. z siedzibą w Ł. pozostaje w sporze z firmą (...) Sp. z o. o. z siedzibą w Ł. o zapłatę wynagrodzenia za wykonane prace, co czyni wniosek o zezwolenie na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego zasadnym, powyższe okoliczności uzasadniały zezwolenie na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sadowego.

(postanowienie z dnia 26 marca 2019 r. waz z uzasadnieniem k. 85-86 w załączonych aktach VIII Ns 49/19)

W dniu 23 listopada 2018 roku (...) Sp. z o.o. dokonał zapłaty kwoty 11.346,02 zł tytułem zwrotu części kaucji (zabezpieczenie należytego wykonania umowy), zgodnie z § 6 pkt 2a umowy z dnia 4 sierpnia 2016 roku. Wysokość kaucji stanowiła część kwoty zatrzymanej przy rozliczeniu prac na budynku biurowym w Ł. przy ul. (...). Na dzień 21 grudnia 2018 roku do zapłaty na rzecz (...) Sp. z o.o. pozostawała kwota 54.842,80 zł objęta fakturą
VAT nr (...) z dnia 10 maja 2018 roku oraz kwota 11.346,02 zł stanowiąca pozostałe 50 % zatrzymanej kwoty zabezpieczenia należytego wykonania umowy, wymagalnej na zasadach określonych w umowie z dnia 4 sierpnia 2016 roku (zgodnie z § 6 pkt 2 b umowy).

(oświadczenie k. 9, potwierdzenie przelewu k.17)

Wnioskodawca do chwili obecnej nie uregulował w całości należności na rzecz (...) Sp. z o.o.

(protokół rozprawy z dnia 12 lutego 2020 roku k. 58-59, okoliczność niesporna)

Sąd zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z treścią art. 398 ²² § 3 k.p.c. w przypadku wniesienia skargi na orzeczenie referendarza sądowego orzeczenie to traci moc.

Skarga na orzeczenie referendarza ma charakter anulacyjny, jej wniesienie powoduje automatycznie utratę mocy zaskarżonego orzeczenia, wobec czego Sąd orzekający po wniesieniu skargi nie może oddalić skargi ale zobowiązany jest ponownie zbadać zasadność wniosku. Zauważyć również należy, że wniesienie skargi powoduje utratę mocy orzeczenia referendarza w całości, choćby zaskarżono to orzeczenie tylko w części. Jest jasne, że utrata mocy orzeczenia następuje także wtedy, gdy skargę wniósł tylko jeden z uczestników, przy bierności pozostałych uczestników, a nawet przy ich aprobacie dla tego orzeczenia ( por. Gudowski Jacek. Art. 398(22). W: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom III. Postępowanie rozpoznawcze, wyd. V. Wolters Kluwer, 2016).

W ocenie Sądu orzekającego w sprawie wniosek podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 693 ¹⁴ k.p.c. na żądanie wierzyciela sąd postanowi wydać mu depozyt, jeżeli zachodzą warunki określone we wniosku o złożenie do depozytu. Innymi słowy wierzyciel we wniosku, oprócz określenia przedmiotu, który ma być wydany, musi udowodnić, że jest osobą uprawnioną do odbioru depozytu zgodnie z treścią postanowienia zezwalającego na złożenie przedmiotu do depozytu, nadto jeżeli dłużnik wskazał warunki, pod którymi ma nastąpić wydanie przedmiotu, wierzyciel powinien wykazać, że zostały one spełnione. Dopiero zrealizowanie warunków wskazanych w postanowieniu o zezwoleniu na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sadowego, jeśli takie były zastrzeżone, czyni zasadnym wniosek o wydanie z depozytu sądowego złożonego świadczenia. A contrario - Sąd nie uwzględnia wniosku jeżeli nie zachodzą warunki pod jakimi depozyt ma być wydany.

W postępowaniu o wydanie depozytu sąd nie bada, czy wierzycielowi przysługuje prawo żądania wydania depozytu. Kognicja sądu ogranicza się jedynie do sprawdzenia, czy żądający wydania jest osobą przewidzianą we wniosku dłużnika oraz czy zostały spełnione warunki, od których dokonania dłużnik uzależnił wydanie depozytu ( por. post. SN z 11.7.1996 r., III CRN 18/96, orzeczenie SN z dnia 31 sierpnia 1963 r., III CR 129/63, OSNC 1964, nr 12, poz. 155). Według zarówno doktryny jak i orzecznictwa Sąd w postępowaniu o wydanie przedmiotu depozytu nie jest zatem uprawniony do badania i rozstrzygania, czy wierzycielowi służy prawo żądania wydania i otrzymania depozytu; uprawnienie sądu ogranicza
się jedynie do sprawdzenia, czy treść wniosku dłużnika uzasadnia wydanie depozytu osobie tego żądającej. Sąd bada tylko, czy żądający wydania depozytu jest wskazanym przez dłużnika we wniosku wierzycielem, któremu depozyt ma być wydany, albo jego następcą prawnym oraz czy spełniły się warunki, pod którymi depozyt ma być wydany ( por. orzeczenie SW w Katowicach z dnia 20 sierpnia 1976 r., II CR 1074/76, OSP 1977, z. 2, postanowienie Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 8 września 2011 r., sygn. Akt III Ca 96/11, poz. 32, por. Demendecki Tomasz. Art. 693(14). W: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom I. Art. 1-729. System Informacji Prawnej LEX, 2019, Pruś Piotr. Art. 693(14). W: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom II. Art. 506-1217, wyd. III. Wolters Kluwer, 2015.).

Na gruncie niniejszego postępowania wnioskodawca (...) Sp. z o.o. nie wykazał spełnienia warunków pod jakimi wydanie kwoty z depozytu może nastąpić. Zgodnie bowiem z treścią postanowienia z dnia 26 marca 2019 roku wydanego w sprawie sygn. akt VIII Ns 49/19, zezwalającym na złożenie świadczenia do depozytu sądowego, kwota złożona do depozytu sądowego może być wypłacona m.in. na wniosek uczestnika postępowania (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. w przypadku przedstawienia przez uczestnika pisemnego oświadczenia uczestnika (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. potwierdzającego zapłatę przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. całego wynagrodzenia należnego spółce (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. z tytułu wykonania umowy o podwykonawstwo w ramach inwestycji budowy budynku biurowego (...) Sp. z o.o. przy ul. (...) w Ł. wraz z dowodem zapłaty, albo przedstawienia prawomocnego wyroku oddalającego powództwo spółki (...) z o.o. z siedzibą w Ł. przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. o zapłatę kwoty 77.534,84 zł z tytułu wynagrodzenia za wykonanie umowy o podwykonawstwo w ramach inwestycji budowy budynku biurowego (...) Sp. z o.o. przy ul. (...) w Ł..

Wnioskodawca w uzasadnieniu wniosku wskazał jedynie, że złożenie kwoty 11.346,02 zł było niedopuszczalne, z uwagi na jej rozliczenie pomiędzy wnioskodawcą, a firmą (...) Spółką z o.o. w Ł. jeszcze przed wydaniem postanowienia o zezwoleniu na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego, na dowód czego przedłożył pisemne oświadczenie (...) Sp. z o. o.. Okoliczność ta pozostaje jednak bez znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy i nie stanowi spełnienia warunku wskazanego w treści postanowienia o zezwolenie na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego. Postanowienie o zezwoleniu na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego wprost, w sposób nie budzący żadnych wątpliwości wskazuje, że warunkiem wypłaty (...) Sp. z o. o. złożonego świadczenia jest zapłata całego wynagrodzenia należnego spółce (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. z tytułu wykonania umowy o podwykonawstwo w ramach inwestycji budowy budynku biurowego (...) Sp. z o.o. przy ul. (...) w Ł.
wraz z dowodem zapłaty. Orzeczenie to nie przewiduje możliwości stopniowego zwalniania depozytu w miarę przedstawiania przez wnioskodawcę oświadczeń (...) Sp. z o.o. o zapłacie kolejnych części wynagrodzenia z tytułu umowy o podwykonawstwo. Wnioskodawca w uzasadnieniu wniosku zdaje się celowo pomijać okoliczność, że zapłata ma dotyczyć całości wynagrodzenia a nie jego części, skupiając się jedynie na fakcie złożenia oświadczenia A., co do zapłaty określonej kwoty. Jedynie na marginesie wskazać należy, że kwota o wypłatę, której wnosi wnioskodawca, jak wskazał na rozprawie pełnomocnik (...) Sp. z o. o.
i co wynika z oświadczenia tej spółki stanowi w istocie jedynie część umownego zatrzymania czasowego należnego wnioskodawcy, tytułem zabezpieczenia bezusterkowego wykonania umowy a nie kwotę faktycznie uiszczoną na rzecz tego podmiotu.

W konsekwencji uznać należy, że warunek wypłaty świadczenia na rzecz wnioskodawcy nie został spełniony, przy czym nie budzi najmniejszych wątpliwości Sądu, że warunek wskazany w postanowieniu jest czytelny i zrozumiały.

Sąd podziela także argumentację referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny wyrażoną w uzasadnieniu postanowienia z dnia 28 października 2019 roku sygn. akt
VIII Ns 402/19, że wnioskodawca, jako uczestnik postępowania o złożenie świadczenia do depozytu sądowego, mógł korzystać z przysługujących mu środków zaskarżenia w sprawie o sygn. VIII Ns 49/19, jeżeli uznał, że złożenie do depozytu całej kwoty lub jej części jest nieuprawnione, przy czym podkreślić należy, że (...) Sp. z o. o. z siedzibą w Ł. odebrał kierowaną do niego korespondencje zawierającą postanowienie o zezwoleniu na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego i znając jego treść nie tylko go nie zaskarżył ale nawet nie złożył zapowiedzi apelacji, co świadczy o zaaprobowaniu jego treści.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji uznając, że wnioskodawca nie wykazał spełnienia warunków uprawniających do wydania mu przedmiotu świadczenia z depozytu sądowego.

W sprawie brak jest podstaw do odstępowania od ogólnych reguł ponoszenia kosztów w postępowaniu nieprocesowym, w związku z czym stwierdzono skuteczność ustawowej reguły, zgodnie z którą każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie (art. 520 § 1 k.p.c.).