Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 października 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący S.S.R. Małgorzata Sosińska-Halbina

Protokolant Przemysław Staszczyk

po rozpoznaniu w 25 października dniu 2018 roku w Ł.

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą w W..

przeciwko Z. A.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 557,00 zł (pięćset pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIII C 1570/18

UZASADNIENIE

W dniu 24 czerwca 2017 roku powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa z siedzibą w W., reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, wytoczył przeciwko pozwanemu Z. A. w elektronicznym postępowaniu upominawczym powództwo o zapłatę kwoty 1.316,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty od kwoty 316,60 zł i z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych od 20 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty od kwoty 1.000 zł oraz wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów sądowych oraz kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu powód podniósł, że pozwany zawarł z (...) Sp. z o.o. umowę pożyczki gotówkowej, zgodnie z którą pozwany zobowiązał się do zwrotu powodowi kwot określonych w żądaniu pozwu. Pozwany nie wywiązał
się ze swojego zobowiązania co spowodowało powstanie zadłużenia przeterminowanego, od którego naliczane są odsetki umowne. Wierzytelność dochodzona pozwem została przelana przez pożyczkodawcę na rzecz powoda.

(pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym k. 2-3)

W dniu 27 lipca 2017 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie wydał w przedmiotowej sprawie postanowienie, w którym wobec stwierdzonego braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Człuchowie.

W uzupełnieniu braków pozwu po przekazaniu sprawy z elektronicznego postępowania upominawczego strona powodowa podtrzymała swoje stanowisko w sprawie załączając w poczet materiału dowodowego m.in. niepodpisaną umowę pożyczki gotówkowej nr (...).

W odpowiedzi na pozew pozwany, reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika podniósł zarzut niewłaściwości miejscowej tamtejszego Sądu, zaś merytorycznie wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W odpowiedzi na pozew pozwany podniósł zarzut braku legitymacji biernej jako, że nigdy nie zawierał z pierwotnym wierzycielem ani umowy pożyczki nr (...) ani nie zaciągał względem niego żadnego innego zobowiązania. Pozwany podniósł nadto, że w do akt załączonej umowie wskazano nieaktualny numer dowodu osobistego pozwanego, którym pozwany na dzień rzekomego zawarcia umowy już się nie posługiwał, nadto pozostałe dane pozwanego takie jak adres zameldowania, adres korespondencyjny, czy adres e-mail wskazane w treści umowy są również nieprawdziwe. Pod wskazanym adresem pozwany nigdy nie zamieszkiwał. Pozwany oświadczył również, że nigdy nie dokonywał przelewu weryfikacyjnego na rzecz pożyczkodawcy ani żadnego innego na rzecz tego podmiotu. Pozwany już na osiem miesięcy przed datą rzekomej wypłaty kwoty pożyczki posługuje się nowym dowodem osobistym, wobec upływu daty ważności dotychczasowego dowodu osobistego. Nadto, wobec kierowania do niego roszczeń przez inną instytucję kredytową, której klientem nie postawał pozwany, złożył on zawiadomienie o możliwości popełnienia na jego szkodę przestępstwa polegającego na posłużeniu się jego danymi osobowymi.

Postanowieniem z dnia 20 czerwca 2018 roku, wydanym na rozprawie, Sąd Rejonowy w Człuchowie stwierdził swoją niewłaściwość i przekazał sprawę do tutejszego Sądu.

(postanowienie k. 5, pozew k. 10-10v, odpowiedź na pozew k. 76- 78 v, postanowienie k. 90)

Na rozprawie w dniu 25 października 2018 roku w imieniu powoda
nikt się nie stawił. Pełnomocnik pozwanego podtrzymał stanowisko w sprawie wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w podwójnej stawce.

(protokół rozprawy k. 109-110)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 lipca 2015 roku do (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa z siedzibą w W. przystąpiła (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...) wnosząc aport w postaci istniejących i wymagalnych wierzytelności przysługujących jej z zawartych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej umów pożyczek, w tym z umowy pożyczki numer (...) z dnia 8 listopada 2014 roku.

(protokół posiedzenia wspólników k. 13-21, okoliczności bezsporne)

Z. A. nigdy nie zawierał umowy z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, nie składał wniosku o udzielnie mu kredytu przez tę spółkę jak również nie dokonywał żadnego przelewu weryfikacyjnego na rzecz tej spółki.

(dowód z przesłuchania pozwanego k. 110)

Pozwany od 27 września 1999 roku jest zameldowany na stałe w Ł., przy ul. (...).

Dowód osobisty pozwanego o numerze (...) wydany przez 22 marca 2004 roku przez Prezydenta Miasta Ł. stał się nieważny w dniu 24 marca 2014 roku z powodu upływu terminu ważności. Od tego czasu pozwany posługuje się dowodem osobistym serii (...) wydanym w dniu 6 marca 2014 roku przez Prezydenta Miasta Ł..

(zaświadczenie o zameldowaniu na pobyt stały k. 79, zaświadczenie k. 80)

Z załączonego do akt wydruku komputerowego zatytułowanego „ umowa pożyczki gotówkowej nr: (...)” wynika, że ta udzielona została Z. A. zameldowanemu pod adresem: (...), C., (...), 77-330 w wysokości 1.000 zł z terminem spłaty 08.12.2014. Termin wypłaty kredytu został określony na dzień 08.11.2014 roku. Tekst umowy nie jest podpisany ani przez strony ani przez żądną inna osobę.

W załączonej do akt kserokopii wyciągu z Banku (...), co do którego brak jest informacji jakiego podmiotu dotyczy, widnieją m.in. zapisy:

- z dnia 8 listopada 2014 roku: „przelew wewnętrzny przychodzący z rachunku (...) na kwotę 0,01 oraz opisem: A. Z. M. 27 (...)-(...) C.; Przeczytałem i zgadzam
się z warunkami regulaminu i umowy pożyczki od firmy (...)”

- z dnia 8 listopada 2014 roku: „przelew wewnętrzny wychodzący na rachunek (...) na kwotę 1 000,00 PLN Z. B. 6 (...)-(...) C., Wypłata pożyczki umowa SM (...)”.

Przedmiotowy wyciąg nie jest potwierdzony za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika powoda.

(umowa pożyczki k. 31-34, wyciąg z rachunku bankowego k. 44-45)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie było zasadne i nie zasługiwało na uwzględnienie.

Rozważania w przedmiotowej sprawie rozpocząć należy od przypomnienia, że zgodnie z treścią przepisu art. 6 k.c., ciężar udowodnienia twierdzenia faktycznego spoczywa na tej stronie, która z tego twierdzenia wywodzi skutki prawne. W konsekwencji w przedmiotowej sprawie to powód winien udowodnić, że pozwany powinien zapłacić mu należność w wysokości 1.316,60 zł z odsetkami jak w pozwie w związku z zawartą umową pożyczki. To nie na pozwanym spoczywał ciężar udowodnienia tego, że umowy takiej nie zawierał i nie jest zadłużony względem powoda. Stosownie do treści art. 232 k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Oznacza to, że obecnie Sąd nie jest odpowiedzialny za wynik postępowania dowodowego, a ryzyko nieudowodnienia podstawy faktycznej żądania ponosi powód. Sąd orzekający w przedmiotowej sprawie w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 roku (I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/76), że rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności jeżeli strona jest reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Powinności, o której mowa wyżej, powód jednak nie sprostał, zarówno bowiem legitymacja bierna pozwanego jak i wysokość roszczenia dochodzonego na gruncie niniejszej sprawy w ogóle nie zostały udowodnione.

Powód twierdził, że roszczenie znajduje swoje źródło w umowie pożyczki zawartej przez pozwanego z pierwotnym wierzycielem nr (...). Strona powodowa nie przedstawiła jednak żadnych dokumentów, z których miałoby wynikać zobowiązanie pozwanego do zapłaty kwoty dochodzonej przedmiotowym powództwem. Powód poprzestał wyłącznie na złożeniu do akt sprawy niepodpisanego wydruku mającego stanowić treść zawartej umowy pożyczki oraz wyciąg z rachunku bankowego. Podkreślić należy, że pozwany kategorycznie zaprzeczył, by kiedykolwiek zawierał z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością umowę pożyczki, czy też składał do tego podmiotu wniosek o taką pożyczkę bądź dokonywał przelewu weryfikacyjnego. Jak wynika nadto z dowodów zaoferowanych przez pozwanego ten nigdy nie był zameldowany pod adresem wskazanym w umowie jako adres zameldowania a numer dowodu osobistego wskazany w umowie był numerem dowodu, którym pozwany już nie tylko się nie posługiwał w dacie zawarcia rzekomej umowy ale ten od ośmiu miesięcy był nieważny. W konsekwencji, wobec stanowiska pozwanego, który od początku postępowania negował swoją legitymację bierną w sprawie, to powód winien udowodnić, że w istocie to pozwany jest tą osobą, która posługiwała się fałszywymi danymi i nieważnym dowodem osobistym, czego jednak nie wykazał. Powód nie wykazał również, że rachunek bankowy, z którego dokonano przelewu weryfikacyjnego a następnie przelano kwotę pożyczki istotnie należy do pozwanego, czemu wprost zaprzeczył pozwany, a czego powód nie zdołał udowodnić, po drugie, że w istocie pozwany był odbiorcą przelanych środków pieniężnych. Podkreślić bowiem należy, że w aktualnie obowiązującym stanie prawnym nie jest warunkiem skuteczności przelewu wskazanie danych odbiorcy, odpowiadających danym właściciela rachunku a weryfikacji w systemie bankowym podlega jedynie numeru rachunku. Innymi słowy nie ma przeszkód w zrealizowaniu przelewu bankowego na wskazany rachunek bankowy, nawet gdy wskazane dane odbiorcy zupełnie nie pokrywają się z danymi podmiotu, do którego ten należy. Tym samym załączony do akt podgląd przelewu nie dowodzi ani tego, że pozwany był odbiorcą przelewu ani tego, że wcześniej zawierał umowę pożyczki i wyraził zgodę na warunki umowy. Podkreślić należy, że pozwany już w odpowiedzi na pozew, a później na rozprawie, wprost zaprzeczał powyższym okolicznościom. Do akt sprawy nie został również załączony żaden dokument, którego treść wskazywałaby na złożenie przez pozwanego wniosku o pożyczkę. Podkreślić wreszcie należy, że powód nie dysponuje podpisaną przez pozwanego umową, którą po przesłaniu do pożyczkobiorcy ten powinien podpisać i odesłać do pożyczkodawcy.

Zauważyć w tym miejscu również należy, że podmiot który zawodowo trudni się udzielaniem pożyczek za pośrednictwem platform internetowych winien tak zorganizować swoją działalność, by ponad wszelką wątpliwość mieć pewność, że dana osoba, a nie np. osoba pod nią się podszywająca, podpisała konkretną umowę i przykładowo środki pieniężne przekazywać na rzecz pożyczkobiorcy dopiero po uzyskaniu podpisanej przez niego umowy.

W świetle powyższych rozważań Sąd uznał, że załączone przez powoda dokumenty nie poddają się żadnej merytorycznej weryfikacji, zarówno jeśli chodzi o zawarcie samej umowy pożyczki, kwotę pożyczki (powód nie przedłożył wniosku pozwanego o pożyczkę), jak również pozostałe jej warunki i wreszcie w zakresie przekazania pozwanemu wskazanych środków pieniężnych. Powód nie wykazał tym samym, że to pozwany wnioskował o pożyczkę i to wnioskował o pożyczkę w określonej wysokości oraz zgodził się na jej warunki, w konsekwencji że był stroną umowy stanowiącej źródło dochodzonego roszczenia. Reasumując, Sąd uznał, że powód nie wykazał zasadności dochodzonego roszczenia, nie przedstawił bowiem żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń. W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, że powołanie dowodów na wykazanie zasadności roszczenia, zarówno w aspekcie „czy się należy”, jak i aspekcie „ile się należy”, obciążało powoda już w pozwie, a najpóźniej na pierwszej rozprawie. Powód powinien
był w pozwie nie tylko jasno wykazać czego się domaga, ale też powołać dowody na wykazanie zasadności swojego żądania. Poza sporem bowiem pozostaje, że zawsze zachodzi obiektywna potrzeba powołania w pozwie dowodów na wykazanie zasadności swoich roszczeń w zakresie żądanej ochrony prawnej.

Na marginesie należy w tym miejscu przytoczyć treść art. 207 § 6 k.p.c., zgodnie z którym Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie złożyła ich w pozwie, odpowiedzi na pozew lub dalszym piśmie przygotowawczym bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności. Zgodnie z treścią powołanego powyżej przepisu zaniedbania strony w zakresie zgłoszenia na oznaczonym etapie postępowania twierdzeń i dowodów rodzą poważne konsekwencje, bowiem strona ta traci prawo ich powołania na późniejszym etapie postępowania.

W niniejszej sprawie uznać należy, że to pierwsze posiedzenie przeznaczone na rozprawę wyznaczało dla powoda ostateczny termin na zgłoszenie stosownych wniosków dowodowych, czego jednak powód nie uczynił. Konstatacji tej nie zmienia okoliczność, iż Kodeks postępowania cywilnego daje stronom możliwość przedstawienia nowych dowodów w postępowaniu odwoławczym (art. 381 k.p.c.). Możliwość ta jest bowiem obostrzona określonymi warunkami - potrzeba powołania się na dany dowód musi się ujawnić już po zakończeniu postępowania przed Sądem pierwszej instancji - przy czym strona nie może skutecznie żądać ponowienia lub uzupełnienia dowodu w postępowaniu apelacyjnym li tylko dlatego, że spodziewała się korzystnej dla siebie oceny określonego dowodu przez Sąd pierwszej instancji (por. wyrok SN z dnia 10.07.2003 r., I CKN 503/01, LEX nr 121700; wyrok SN z dnia 24.03.1999 r., I PKN 640/98, OSNP 2000/10/389).

Jedynie na marginesie wskazać w tym miejscu należy, że przedmiotowa sprawa jest rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym i w konsekwencji zmiana powództwa polegająca na zamianie podstawy faktycznej żądania jest nieskuteczna jako niedopuszczalna.

Z powyższych względów, powództwo w przedmiotowej sprawie podlegało oddaleniu.

O obowiązku zwrotu kosztów procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności stron za wynik sprawy, na podstawie art. 98 k.p.c. Jej zastosowanie jest uzasadnione faktem, że żądanie powoda zostało oddalone w całości. Jednocześnie Sąd uwzględnił wniosek pełnomocnika powoda o przyznanie mu wynagrodzenia w podwójnej wysokości stawki minimalnej.

Zgodnie z § 15 w zw. z § 2 pkt 2 rozporządzenia ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.265) w brzmieniu obowiązującym na dzień wytoczenia powództwa, opłaty stanowiące podstawę zasądzania kosztów zastępstwa prawnego ustala
się z uwzględnieniem stawek minimalnych określonych w rozdziałach 2-4, przy czym opłatę w sprawach wymagających przeprowadzenia rozprawy ustala się w wysokości przewyższającej stawkę minimalną, która nie może przekroczyć sześciokrotności tej stawki, ani wartości przedmiotu sprawy, jeśli uzasadnia to: niezbędny nakład pracy radcy prawnego, w szczególności poświęcony czas na przygotowanie się do prowadzenia sprawy, liczba stawiennictw w sądzie, w tym na rozprawach i posiedzeniach, czynności podjęte w sprawie, w tym czynności podjęte w celu polubownego rozwiązania sporu, również przed wniesieniem pozwu; wartość przedmiotu sprawy; wkład pracy radcy prawnego w przyczynienie
się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, jak również do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia istotnych zagadnień prawnych budzących wątpliwości w orzecznictwie i doktrynie.

Biorąc powyższe pod uwagę w ocenie Sądu należne wynagrodzenie przyznane tytułem zastępstwa procesowego pozwanego powinno kształtować się na poziomie podwójnej stawki minimalnej, to jest w wysokości 540 zł. Łączne koszty poniesione przez pozwanego kształtowały się na poziomie 557 zł i obejmowały koszty zastępstwa procesowego wykonywanego przez radcę prawnego w wysokości podwójnej stawki minimalnej oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa.