Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2022 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Małgorzata Sosińska-Halbina

Protokolant: st. sekr. sąd Izabella Bors

po rozpoznaniu w dniu 16 listopada 2022 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa Miasta Ł. (...) z siedzibą w Ł.

przeciwko S. G. i K. G.

z udziałem Prokuratora Prokuratury Rejonowej Ł.

o opróżnienie lokalu mieszkalnego

1.  nakazuje pozwanym opróżnienie lokalu mieszkalnego numer (...) położonego przy ulicy (...) w Ł.;

2.  orzeka, że pozwanym przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego;

3.  nakazuje wstrzymanie eksmisji pozwanych z lokalu wymienionego w punkcie 1 (pierwszym) do czasu złożenia im przez Miasto Ł. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego;

4.  nie obciąża pozwanych obowiązkiem zwrotu kosztów procesu należnych stronie powodowej;

5.  przyznaje i nakazuje wypłacić na rzecz radcy prawnego D. D. kwotę 147,60 zł (sto czterdzieści siedem złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem pomocy prawnej udzielonej pozwanej S. G. z urzędu.

Sygn. akt VIII C 1096/21

UZASADNIENIE

W dniu 29 listopada 2021 roku powód Miasto Ł. – (...) w Ł., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wytoczył przeciwko pozwanym: S. G. oraz małoletniej K. G. powództwo o nakazanie opróżnienia lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ulicy (...) oraz wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu powód podniósł, że pozwane zajmują wskazany lokal mieszkalny na podstawie umowy najmu zawartej z pozwaną S. G.. Przedmiotowa umowa, z powodu braku należnych opłat, po bezskutecznych wezwaniach do zapłaty, została skutecznie wypowiedziana. Pomimo wypowiedzenia umowy najmu pozwane nie opuściły zajmowanego lokalu, zajmując go bez tytułu prawnego. Wezwane do zdania lokalu pozwane nie uczyniły tego.

(pozew k. 5-6)

Postanowieniem z dnia 10 marca 2022 roku ustanowiono dla pozwanej S. G. pełnomocnika z urzędu w osobie radcy prawnego.

(postanowienie k. 64)

Postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2022 roku postępowanie w sprawie zawieszono na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. wobec niewykonania zarządzenia i niedoręczenia małoletniej pozwanej K. G. przez przedstawicielkę ustawową odpisu pozwu z załącznikami przez komornika.

Wobec późniejszego wykonania powyższego zarządzenia i doręczenia odpisu pozwu z załącznikami przedstawicielce ustawowej małoletniej pozwanej, postanowieniem z dnia 2 sierpnia 2022 roku podjęto zawieszone postepowanie w sprawie.

(postanowienie z dnia 11.04.2022r. k. 74, postanowienie z dnia 02.08.2022r. k. 85)

Na rozprawie w dniu 28 września 2022 roku pełnomocnik powódki
jak i przedstawicielka ustawowa małoletniej pozwanej nie stawili się. Pełnomocnik pozwanej S. G. wnosił o oddalenie powództwa a z ostrożności procesowej, w przypadku jego uwzględnienia, wnosił o przyznanie pozwanej uprawnienia do lokalu socjalnego. Na rozprawie tej, Sąd na podstawie art. 59 k.p.c., uznając udział Prokuratora w sprawie za potrzebny, zawiadomił go o sprawie i kolejnym terminie rozprawy.

W dniu 7 października 2022 roku prokurator Prokuratury Rejonowej Ł.
-W., w trybie art. 7 k.p.c. i art. 60 § 1 k.p.c. zgłosił swój udział w sprawie.

Na rozprawie w dniu 16 listopada 2022 roku powód podtrzymał powództwo w całości, pozwane wnosiły o jego oddalenie. Prokurator pozostawił powództwo do uznania Sądu.

Pozwana S. G. oświadczyła nadto, że wie, że ma wypowiedzianą umowę najmu i nie kwestionuje powyższej okoliczności.

(protokół rozprawy z dn. 28.09.2022r. k. 114, oświadczenie Prokuratora k. 120, protokół rozprawy k. 138-139)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana S. G., na podstawie umowy najmu z dnia 4 marca 2002 roku zawartej z poprzednikiem prawnym powódki, zamieszkała w lokalu numer (...) położonym w Ł. przy ul. (...). Zgodnie z treścią umowy, wynajmujący zobowiązał się wydać najemcy przedmiotowy lokal do używania, zaś S. G. zobowiązała się do uiszczania czynszu i opłat eksploatacyjnych, które to świadczenia na dzień zawarcia umowy wynosiły łącznie 253,74 zł i podlegały zapłacie do 10-go dnia każdego miesiąca.

Umowa została zawarta na czas nieokreślony. Wynajmujący mógł wypowiedzieć umowę najmu na miesiąc naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego, jeśli najemca był w zwłoce z zapłatą czynszu i opłat, co najmniej przez trzy pełne okresy płatności, pomimo uprzedzenia dokonanego przez wynajmującego na piśmie o zamiarze wypowiedzenia najmu i wyznaczenia dodatkowego miesięcznego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności.

Pomimo zobowiązania pozwana S. G. nie uiszczała regularnie obniżających ją opłat.

Pismem z dnia 22 lutego 2010 roku wynajmujący skierował do S. G. wezwanie do uregulowania w terminie 30 dni od otrzymania przedmiotowego wezwania zaległości w wysokości 2.361,35 zł, w tym 2.266,86 zł z tytułu należności głównej i 94,49 zł z tytułu odsetek, z tytułu opłat za używanie lokalu, o którym wyżej mowa. Wskazana zaległość znacznie przewyższała trzymiesięczny czynsz W przedmiotowym piśmie wskazano nadto, że w przypadku niezastosowania się do powyższego wezwania zostanie dokonane wypowiedzenie umowy najmu lokalu mieszkalnego a sprawa zostanie skierowana na drogę sądową celem nakazania eksmisji. W dniu 27 maja 2010 roku wynajmujący skierował do S. G. oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu z dniem 30 czerwca 2010 roku z uwagi na zaległości w regulowaniu opłat za zajmowany lokal. Zaległości te na dzień sporządzenia pisma, tj. 27.05.2010r., wynosiły łącznie 3.087,94 zł, w tym z tytułu należności głównej – 2.893,67, zaś odsetek 185,27 zł. Zaległość ta stanowiła 9 krotną wysokość miesięcznych opłat.

W dniu 30 października 2015 roku S. G. złożyła oświadczenie, że jako osoba nie posiadająca tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ulicy (...), uznaje swoje zadłużenie wobec Gminy Ł. z tytułu czynszu i opłat zawiązanych z czynszem i odszkodowaniem oraz odsetek i kosztów w łącznej wysokości 5.163,88 zł.

W dniu 17 marca 2021 roku powód wezwał S. G. do dobrowolnego wydania lokalu i zapłaty należności, które na dzień 28 lutego 2021 roku wynoszą 16.573,67 zł.

Od stycznia 2015 roku do maja 2021 roku zadłużenie pozwanej powiększyło
się o kolejną, łączną kwotę 18.018,62 zł. Obecnie pozwana S. G. ma ponadto 20.000 zł zadłużenia u powoda z tytułu należności związanych z zajmowaniem przedmiotowego lokalu. Pozwana nie posiada środków na spłatę zadłużenia.

(umowa najmu k. 19-21, wezwanie z dn. 22.02.2010r. k. 16-16v, wezwanie z dn. 17.03.2021r. k. 14-14v, wypowiedzenie k. 15-15v, zarządzenie wraz z wykazem k. 122 – 124, oświadczenie o uznaniu długu k. 17, stan finansowy konta za lata 01.01.2015-31.05.2021 k. 7-7v, okoliczności bezsporne)

Postanowieniem z dnia 18 listopada 2011 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi
-Ś. w Ł. w trybie natychmiastowym umieścił małoletnią K. G. urodzoną (...) u babki S. G.. Postanowieniem z dnia 13 grudnia 2011 roku zmieniono sposób ograniczenia władzy rodzicielskiej W. i M. G. nad małoletnią córką K. G. w ten sposób, że pozwana została umieszczona w rodzinie zastępczej u babki S. G., zamieszkałej w Ł. przy ulicy (...). Od tego czasu wspólnie z S. G. w przedmiotowym lokalu zamieszkuje jej wnuczka K. G., której rodzice mają ograniczoną władzę rodzicielską.

(odpis postanowienia z dnia 18.11.2011r. k. 103, odpis postanowienia z dnia 13.12.2011r. k.104, okoliczności bezsporne)

Pozwana S. G. ma 75 lat, małoletnia K. G. - 16 lat. Pozwane razem prowadzą gospodarstwo domowe. Utrzymują się z emerytury S. G. w wysokości 2.000 zł netto i dodatków z MOPS - świadczenia pieniężnego na pokrycie kosztów utrzymania dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej w wysokości 746 zł miesięcznie oraz dodatku wychowawczego – 500 +.
Nie mają innego źródła dochodu, majątku ani oszczędności. Rodzice K. G. od października 2022 roku mają zasądzone alimenty na dziecko, wcześniej nie partycypowali w kosztach jej utrzymania.

S. G. miesięcznie ponosi koszty leków – minimum 300 z, uiszcza opłaty za media – prąd i gaz oraz ponosi koszty wyżywienia – ponad 1.000 zł.

S. G. leczy się przewlekle z powodu utrwalonego migotania przedsionków, nadciśnienia tętniczego, niewydolności serca, reumatoidalnego zapalenia stawów. Była leczona operacyjnie z powodu dyskopatii, obecnie również oczekuje na kolejną operację kręgosłupa. Pozwana ma także zaburzenia korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych. S. G. leczy się również powodu zaburzeń depresyjno-lękowych będących reakcją na trudną sytuację osobistą, jak wskazał prowadzący ja lekarz jest rodziną zastępczą dla wnuczki, ma trudną sytuację finansową oraz problemy zdrowotne, które utrudniają codzienne funkcjonowanie.

K. G. osiąga bardzo dobre wyniki w nauce, jest laureatką konkurów na szczeblach powiatowych.

Pozwane nie mają innego lokalu, w którym mogłyby zamieszkać. Do dnia wyrokowania zajmują przedmiotowy lokal mieszkalny.

(zaświadczenie lekarskie k. 107-107v, zaświadczenie lekarskie k. 108, pismo z MOPS k. 57-58, świadczenia szkoły podstawowej k. 106, dowód z przesłuchania pozwanej S. G. protokołu elektronicznego rozprawy z dnia 16.11.2022 roku – k. 138-139, okoliczności bezsporne)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił jako bezsporny, jak również na podstawie znajdujących się w aktach sprawy dowodów z dokumentów, które nie budziły wątpliwości, co do prawidłowości ani rzetelności ich sporządzenia, nie były także kwestionowane przez żadną ze stron procesu. Podstawę ustaleń faktycznych stanowił ponadto dowód z przesłuchania pozwanej S. G..

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie w całości.

Podstawą żądania nakazania opróżnienia lokalu mieszkalnego jest
art. 222 § 1 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.

Nadto w myśl zaś przepisu art. 675 § 1 k.c., po zakończeniu najmu najemca obowiązany jest zwrócić rzecz w stanie niepogorszonym.

Stosownie do treści przepisu z art. 11 ust. 1 i 2 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U.2005.31.266 t.j. z dnia 2005.02.21), zwanej dalej ustawą, znajdującego zastosowanie w przedmiotowej sprawie, jeżeli lokator jest uprawniony do odpłatnego używania lokalu, wypowiedzenie umowy winno być dokonane - pod rygorem nieważności - na piśmie i określać przyczynę wypowiedzenia; właściciel może wypowiedzieć stosunek prawny na miesiąc naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego, jeżeli lokator jest w zwłoce z zapłatą czynszu lub innych opłat za używanie co najmniej za trzy pełne okresy płatności, pomimo uprzedzenia
go na piśmie o zamiarze wypowiedzenia stosunku prawnego i wyznaczenia dodatkowego miesięcznego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności.

Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego, wszystkie wskazane wyżej wymogi rozwiązania przedmiotowej umowy najmu zostały spełnione przez wynajmującego. S. G., będąca jako najemczyni przedmiotowego lokalu mieszkalnego, zobowiązana do zapłaty czynszu i opłat eksploatacyjnych, prawidłowo, ale bezskutecznie, była wezwana do spłaty zadłużenia w ustawowym terminie, pod rygorem wypowiedzenia umowy najmu, a w dacie wypowiedzenia umowy najmu zaległość najemcy z zapłatą czynszu i innych opłat za używanie lokalu znacznie przekraczała trzy pełne okresy płatności. Samo wypowiedzenie zaś zostało sporządzone na piśmie i wskazywało przyczynę wypowiedzenia, a zatem zostało dokonane prawidłowo. Z upływem okresu wypowiedzenia, powód mógł się skutecznie domagać od osób zajmujących lokal jego opróżnienia, gdyż umowa najmu uległa rozwiązaniu. Po tej dacie S. G. a później jej wnuczka K. G. zajmują lokal bez tytułu prawnego.

Podkreślić w tym miejscu nadto należy, że pozwana S. G., nie tylko nie kwestionowała faktu skutecznego wypowiedzenia jej umowy najmu ale wręcz wprost ją przyznała. Pozwana nie wskazywała ponadto aby pomiędzy nią a stroną powodową ponownie doszło do zawarcia umowy najmu spornego lokalu mieszkalnego i uzyskała do niego tytuł prawny.

W ocenie Sądu, brak było również podstaw do oddalenia powództwa w niniejszej sprawie na podstawie art. 5 k.c., a zatem w oparciu o to, że roszczenie powódki jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego lub społeczno
-gospodarczym przeznaczeniem prawa. Powódka jest następcą pranym wynajmującego i jednocześnie właścicielem przedmiotowego lokalu. Prawo własności jest zaś prawem chronionym przez Konstytucję i równocześnie jednym z fundamentalnych praw ustrojowych. Wobec tego, jak wynika z utrwalonego, aktualnego stanowiska judykatury i doktryny, stosowanie art. 5 k.c. w ogóle,
a w przypadku roszczeń związanych z prawem własności w szczególności, winno mieć charakter wyjątkowy i winno być szczególnie uzasadnione.

W konsekwencji Sąd uwzględniając powództwo nakazał S. G. i K. G. opróżnienie lokalu mieszkalnego nr (...) położonego
przy ul. (...) Ł..

Na podstawie art. 14 ust. 1, ust. 4 pkt 2 i 4 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów…, Sąd orzekł, że pozwanym S. G. i K. G. przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego. Zgodnie z brzmieniem wskazanych przepisów, w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy (art. 14 ust. 1 ustawy). Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego m.in. wobec małoletniego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą.

Zgodnie z ustalonym w sprawie stanem faktycznym, pozwana K. G. jest małoletnia a S. G. jako rodzina sprawuje nad nią opiekę wspólnie z nią zamieszkując. W konsekwencji Sąd był zobligowany do orzeczenia względem w/w pozwanych o ich uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego.

Zgodni e z art. 14 ust. 6 ustawy o ochronie praw lokatorów…, orzekając o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego, Sąd nakazał wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia pozwanym S. GHronowskiej i K. G. przez Miasto Ł. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c., mając na uwadze szczególnie trudną sytuację życiową i majątkową pozwanych, która w ocenie Sądu oceniana przez pryzmat zasad współżycia społecznego, uzasadnia odstępstwo od podstawowych zasad decydujących o rozstrzygnięciu w przedmiocie kosztów procesu cywilnego. Zgodnie z treścią wskazanego przepisu, w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. W ocenie Sądu taki właśnie szczególny wypadek zachodzi w stosunku do pozwanych. Pozwane prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, a uzyskiwane przez S. G. dochody są zdaniem Sądu niewystarczające na pokrycie poniesionych przez powoda kosztów procesu, dlatego też Sąd nie obciążył w/w pozwanych obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz strony powodowej.

Sąd ponadto przyznał i nakazał wypłacić na rzecz rady prawnego D. D. kwotę 147,60 zł tytułem pomocy prawnej udzielonej S. G. z urzędu, orzekając w tym zakresie na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 68 z późn. zm.).