Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 kwietnia 2019 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił S. R. prawa do emerytury pomostowej. Decyzja została wydana na podstawie ustawy dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał , że wnioskodawca legitymuje się stażem sumarycznym w wymiarze 44 lat , 2 miesięcy i 1 dnia oraz stażem pracy wykonywanej w szczególnych warunkach/charakterze w wymiarze 24 lat , 7 miesięcy i 22 dni. Niemniej jednak po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych , a ponadto ,że na dzień 1 stycznia 2009 r. nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych wynoszącego 15 lat. Zakład Ubezpieczeń Społecznych podniósł ,że do pracy w warunkach szczególnych w myśl art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych nie zaliczył okresu zatrudnienia od 1 grudnia 1983 r. do 28 listopada 1989 r. , od 30 listopada 1989 r. do 7 marca 1991 r. oraz od 27 maja 1991 r. do 31 grudnia 2008 r., ponieważ pracodawcy nie potwierdzili, że, w ww. okresach, S. R., wykonywał pracę wymienioną w załączniku nr 1 lub 2 ustawy o emeryturach pomostowych.

/decyzja k.16 – 16 odwrót plik I akt ZUS/

W dniu 12 czerwca 2019 r., S. R., działając za pośrednictwem pełnomocnika, złożył odwołanie od ww. decyzji, wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie S. R. prawa do emerytury pomostowej.

/odwołanie k.3 – 9 odwrót/

W odpowiedzi na odwołanie, pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie. Pełnomocnik organu rentowego przytoczył argumentację, zaprezentowaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k.54 – 55 odwrót/

Na rozprawie w dniu 18 września 2019 r. S. R. wniósł o zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych okresu wykonywania obowiązków pracowniczych na oddziale molibdenu Fabryki (...) S.A. w Ł..

/oświadczenie wnioskodawcy min.00:01:51 rozprawy z dnia 18 września 2019 r. , płyta CD k.233/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca S. R. urodził się (...) ; nie pozostaje w stosunku pracy.

/okoliczności bezsporne/

W dniu 1 kwietnia 2019 r. S. R. złożył wniosek o emeryturę pomostową, po którego rozpatrzeniu ZUS wydał zaskarżoną decyzję.

/wniosek k.1 – 5 , decyzja k.16 – 16 odwrót plik I akt ZUS/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaliczył wnioskodawcy do ogólnego stażu pracy 44 lata , 2 miesiące i 1 dzień, oraz do stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach/ charakterze - 24 lata , 7 miesięcy i 22 dni.

/ decyzja k.16 – 16 odwrót plik I akt ZUS/

W okresie od 2 września 1980 r. do 5 lipca 2018 r. S. R. zatrudniony był w Fabryce (...) S.A. w Ł. w pełnym wymiarze czasu pracy. Podczas zatrudnienia w ww. zakładzie pracy wnioskodawca zajmował następujące stanowiska pracy:

- od 2 września 1980 r. do 30 listopada 1983 r. mechanika samochodowego.

- od 1 grudnia 1983 r. do 31 marca 1999 r. ślusarza – spawacza.

- od 1 kwietnia 1999 r. do 31 marca 2012 r. operatora obsługi urządzeń do molibdenowaia.

- od 1 kwietnia 1999 r. do 5 lipca 2018 r. spawacza – ślusarza.

W okresie od 30 listopada 1989 r. do 26 czerwca 1991 r. wnioskodawca przebywał na kontrakcie w Libii.

/świadectwo pracy k.212/

Fabryka (...) Spółka Akcyjna w Ł., wystawiła wnioskodawcy świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych. Z treści świadectwa pracy wynika ,że w okresie od 1 grudnia 1983 r. do 31 marca 1999 r. wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace jako spawacz , wymienione w wykazie A dział XIV poz.12 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.; pkt 8 spawacz zgodnie z załącznikiem nr 1 wykazu A do zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z 30 marca 1985 r. , a w okresie od 1 kwietnia 1999 r. do 31 grudnia 2008 r. wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace jako operator obsługi urządzeń do molibdenowania , wymienione w wykazie A dział III poz.71 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.; pkt 1 metalizator natryskowy zgodnie z załącznikiem nr 1 wykazu A do zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z 30 marca 1985 r.

/świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych k.220/

Podczas pracy na oddziale molibdenu Fabryki (...) S.A. w Ł. tj. od 1 kwietnia 1999 r. do 31 marca 2012 r. wnioskodawca zajmował się nakładaniem powłok oraz plazmy na produkowane w zakładzie elementy. Po zakończeniu pracy na oddziale molibdenu , wnioskodawca , do końca swojego zatrudnienia , zajmował się spawaniem łukowym oraz cięciem termicznym. W całym okresie swojego zatrudnienia wnioskodawca miał styczność ze szkodliwymi dla zdrowia gazami , a z uwagi na warunki w jakich pracował , otrzymywał posiłki regeneracyjne.

/zeznania wnioskodawcy min.00:43:44 – 00:44:24 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:01:51 – 00:39:47 rozprawy z dnia 18 września 2019 r. , płyta CD k.233/

Powyższy stan faktyczny jest w istocie bezsporny między stronami. Istotne w sprawie okoliczności, zostały ustalone na podstawie dowodów z ww. dokumentów, których autentyczności strony nie kwestionowały. Zeznania ubezpieczonego znalazły potwierdzenie w dowodach z dokumentów.

Sąd oddalił zarówno wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy , jak i wniosek o zobowiązanie pracodawcy wnioskodawcy o złożenie pasków wynagrodzeń z uwidocznionym dodatkiem za pracę w szkodliwych warunkach. W ocenie Sądu, przedmiotowe wnioski zmierzały wyłącznie do przedłużenia postępowania. Nie ulega bowiem wątpliwości ,że wnioskodawca pracował w warunkach szkodliwych dla zdrowia , a przeprowadzenie, zatem, tych dowodów, jedynie ,potwierdziłoby tę okoliczność i, tym samym, było bezcelowe. Podkreślić należy ,że istota niniejszego postępowania sprowadziła się, bowiem, do ustalenia, czy w spornych okresach wnioskodawca wykonywał prace wymienione w załączniku nr 1 lub 2 ustawy o emeryturach pomostowych , a nie zaś do oceny ich szkodliwości dla zdrowia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (tekst jednolity Dz. U. z 2018, poz. 1924) prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2)ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art.5-9 i art.11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)przed dniem 1 stycznia 1999 roku wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6)po dniu 31 grudnia 2008 roku wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3;

7)nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Prawo do emerytury pomostowej, zgodnie z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowej przysługuje również osobie, która:

1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2) spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3) w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Warunkiem skutecznego ubiegania się o emeryturę pomostową, w świetle wykładni językowej art. 4 i art. 49 ustawy z 2008 r. o emeryturach pomostowych, jest legitymowanie się określonym stażem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze (w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych lub dotychczasowych przepisów) oraz kontynuowanie pracy w tych warunkach po wejściu w życie ustawy, a więc po dniu 1 stycznia 2009 r. W przypadku, kiedy osoba ubiegająca się o to świadczenie, nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze i legitymuje się, w związku z tym, jedynie, stażem pracy w warunkach szczególnych, według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć prawo do "nowego" świadczenia, jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy (okres prac) można kwalifikować jako prace w warunkach szczególnych w rozumieniu dziś obowiązujących przepisów (art. 3 ust. 1 ustawy) lub o szczególnym charakterze (art. 3 ust. 3 ustawy). Innymi słowy brak podstaw prawnych do przyznania emerytury pomostowej ubezpieczonemu, którego dotychczasowy okres pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, dziś nie może być tak kwalifikowany ( tak: wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2012 r., sygn. akt II UK 164/11, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 2 kwietnia 2014 r., III AUa 2302/13).

W rozpatrywanej sprawie, bezspornym było ,że wnioskodawca nie wykonywał pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych po 31 grudnia 2008 r. , a zatem wnioskodawca nie spełnił przesłanki wskazanej w art. 4 pkt 6 ustawy o emeryturach pomostowych.

W takiej sytuacji uprawnień do emerytury wnioskodawcy należy poszukiwać w art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych. Prawo wnioskodawcy do emerytury pomostowej zależy zatem od spełnienia warunków określonych w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12 ustawy oraz posiadania na dzień 1 stycznia 2009r. wymaganego co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy. Wnioskodawca legitymował się okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze przekraczającym 25 lat i nie pozostawał w stosunku pracy.

Prawo wnioskodawcy do emerytury pomostowej zależało, zatem, od posiadania na dzień 1 stycznia 2009r. ,wymaganego co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy.

Prace w szczególnych warunkach, to w myśl art.3 ust.1 ustawy o emeryturach pomostowych prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które, mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej, stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.

Z kolei prace o szczególnym charakterze, to w myśl art.3 ust.3 ustawy o emeryturach pomostowych prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się. Wykaz prac o szczególnym charakterze, określa załącznik nr 2 do ustawy.

W ustawie o emeryturach pomostowych, wskazano jednocześnie, że za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się również osoby wykonujące przed dniem wejścia w życie ustawy (a więc przed 1 stycznia 2009 r.) prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy lub art.32 i art.33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Z niekwestionowanych okoliczności faktycznych rozpoznawanej sprawy, wprawdzie, wynika ,że prace wykonywane przez wnioskodawcę podczas zatrudnienia w Fabryce (...) S.A. w Ł. zaliczane są do prac w szczególnych w myśl ustawy o emeryturach i rentach z FUS i wnioskodawca legitymuje się stażem pracy w tych warunkach w wymiarze co najmniej 15 lat , to jednak nie sposób uznać tych prac za prace w szczególnych warunkach , czy też w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych , a tylko wówczas możliwym byłoby przyznanie mu prawa do emerytury pomostowej. Z całą bowiem pewnością wnioskodawca podczas zatrudnienia w Fabryce (...) S.A. w Ł. nie wykonywał prac wymienionych w załączniku 1 , czy też załączniku nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.

Reasumując, wnioskodawca nie spełnia przesłanek do uzyskania prawa do emerytury pomostowej wymienionych w art.4 ani w art.49 ww. ustawy emeryturach pomostowych i Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie.

S.B.

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy