Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 lipca 2015 roku numer (...)- Ko Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. stwierdził, że A. S. (1) nie podlega ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik (...)/POP/ (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. od dnia 1 listopada 2014 roku.

Decyzja została wydana na podstawie art.83 ust.1 zw. z art.6 ust.1 punkt 1, art.12 ust.1, art.13 punkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2015 roku, poz.121 ze zm.) oraz art.83§1 k.c. w zw. z art.22 k.p. w zw. z art.300 k.p.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podał, że w toku postępowania nie zostały przedstawione żadne dowody potwierdzające wykonywanie pracy przez ubezpieczoną. Stanowisko specjalisty do spraw prawnych zostało utworzone specjalnie dla ubezpieczonej. Zdaniem organu rentowego celem zawarcia umowy przez A. S. (2) było stworzenie możliwości kilkumiesięcznej ochrony ubezpieczeniowej i podniesienie wysokości świadczeń z ubezpieczenia społecznego w okresie choroby.

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła ubezpieczona A. S. (1).

Zaskarżonej decyzji zarzuciła:

1)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia poprzez przyjęcie, że zawarta 1 listopada 2014 roku pomiędzy skarżącą a (...)/POP/ (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością umowa o pracę na czas określony do 3 czerwca 2015 roku została zawarta dla pozoru z zamiarem wyłudzenia świadczeń z ubezpieczenia społecznego, podczas gdy zgromadzone w sprawie dowody wskazują, że skarżąca podjęła pracę i rzeczywiście ją wykonywała a spółka przyjmowała pracę,

2)  sprzeczność rozstrzygnięcia z uzasadnieniem decyzji poprzez powołanie się w rozstrzygnięciu na pozorność umowy zaś w uzasadnieniu na zasady współżycia społecznego oraz na zawarcie umowy o pracę w celu uzyskania uprawnień do korzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, co miałoby stanowić obejście przepisów ubezpieczeniowych,

3)  naruszenie prawa materialnego – arr.83§1 k.c. w zw. z art.300 k.c., art.58§1 k.c. w zw. z art.300 k.p. przez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu przez organ rentowy, że ta sama czynność prawna może być kwalifikowana jako pozorna i mająca na celu obejście ustawy,

4)  błąd w ustaleniach faktycznych poprzez uznanie w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, że zawarta umowa o pracę jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego i nacechowana zamiarem wyłudzenia świadczeń z ubezpieczenia społecznego, podczas gdy skarżąca miała zamiar podjęcia i kontynuowania pracy, pracę podjęła i konturowała.

Skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji i stwierdzenie, że A. S. (1) jako pracownik u płatnika składek polega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 3 listopada 2014 roku.

W uzasadnieniu odwołania wskazała, że skarżąca podjęła i wykonywała pracę do 9 stycznia 2015 roku (z dniem 9 stycznia 2015 roku została stwierdzona niezdolność do pracy w okresie ciąży) zaś spółka (...)/POP/ (...) pracę przyjmowała, o czym świadczą takie dokumenty jak: wniosek o zmianę danych podmiotu w rejestrze, listy obecności na nadzwyczajnym zgromadzeniu wspólników i protokół nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników, oświadczenia w sprawie adresu członka zarządu spółki, uchwały zarządu, oświadczenia prezesa zarządu, oświadczenie prokurenta, załącznik do wniosku o zmianę danych w KRS, umowy poddzierżawy, umowy dzierżawy i umowy konsorcjum. Skarżąca miała odpowiednią wiedzę do sporządzenia tych dokumentów.

Dokumentami tymi dysponował organ rentowy w toku postępowania.

Podniosła, iż niezasadne są twierdzenia organu rentowego o zbędnym utworzeniu stanowiska do spraw prawnych. W okresie zwolnienia lekarskiego ubezpieczonej, obsługa prawna spółki została powierzona kancelarii prawnej, a spółka poszukiwała specjalisty do spraw prawnych.

Nadto wskazała, że ubezpieczona nie może ponosić negatywnych konsekwencji zgłoszenia ubezpieczonej do ubezpieczeń na dwa dni przed rozpoczęciem pracy oraz braku daty na karcie szkolenia bhp.

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniosła o jego oddalenie.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. przyłączyła się do odwołania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. została zarejestrowana w dniu 28 stycznia 2014 roku. Spółka zajmuje się gospodarką odpadami.

(sprawozdanie finansowe – k.130-133, zeznania I. Ś. (1) min.00:30:48 protokół z 15.02.2016 r. w zw. z min.00:18:10 protokół z 8.06.2016 r.)

Prezesem zarządu spółki jest I. Ś. (1). I. Ś. (1) jest zatrudniona przez spółkę na stanowisku prezesa zarządu za wynagrodzeniem minimalnym.

(zeznania I. Ś. (1) min.00:30:48 protokół z 15.02.2016 r. w zw. z min.00:18:10 protokół z 8.06.2016 r.)

Ubezpieczona A. S. (1) jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji (...). Studia ukończyła w 2011 roku.

(kserokopia dyplomu – k.22)

Od stycznia 2014 roku ubezpieczona jest aplikantem notarialnym.

(okoliczności bezsporne)

Od sierpnia 2014 roku ubezpieczona była zatrudniona w Starostwie Powiatowym w R. w Wydziale Geodezji, Katastru i (...) na podstawie umowy o pracę na zastępstwo w wymiarze ½ etatu.

(zeznania ubezpieczonej min:00:04:34 protokół z 15.02.2016 r. w zw. z min.00:14:00 protokół z 8.06.2016 r.)

Ubezpieczona miała założoną kartę ciąży w dniu 14 października 2014 roku. Była to druga ciąża ubezpieczonej. Pierwsza zakończyła się poronieniem w sierpniu 2013 roku.

(karta ciąży – k.91, dokumentacja medyczna – k.96)

20 października 2014 roku ubezpieczona została przyjęta do szpitala w trybie nagłym z powodu zagrażającego poronienia. W dniu 22 października 2014 roku ubezpieczona została wypisana ze szpitala. Ubezpieczonej udzielono 14 dni zwolnienia lekarskiego. Ubezpieczona przyjmowała leki: duphaston i furagin.

(dokumentacja medyczna – k.96)

W okresie od 31 października 2014 roku do 31 grudnia 2014 roku ubezpieczonej został udzielony urlop bezpłatny w Starostwie Powiatowym.

(okoliczności bezsporne)

O możliwości zatrudnienia w zainteresowanej spółce ubezpieczona dowiedziała się podczas rozmowy z M. S. (1), podczas pracy w Starostwie Powiatowym.

(zeznania świadka M. S. (1) min.00:04:42 protokół z 9.05.2016 r., zeznania ubezpieczonej min:00:04:34 protokół z 15.02.2016 r. w zw. z min.00:14:00 protokół z 8.06.2016 r.)

W dniu 30 października 2014 roku ubezpieczona A. S. (1) zawarła z zainteresowaną (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. umowę o pracę na czas określony od 3 listopada 2014 roku do 3 czerwca 2015 roku. Ubezpieczona została zatrudniona w wymiarze ½ etatu za wynagrodzeniem 1.600 zł netto jako specjalista do spraw prawnych.

Do zadań ubezpieczonej należało:

-

przygotowanie projektów umów,

-

przygotowanie projektów dokumentów do KRS,

-

pilnowanie obiegu dokumentów zgodnie z instrukcją.

Strony ustaliły tygodniową normę czasu pracy na 20 godzin.

(umowa – k.17)

3 listopada 2014 roku ubezpieczona podpisała oświadczenie o zapoznaniu się z regulaminem, oświadczenie w sprawie korzystania z uprawnień rodzicielskich, oświadczenie o niedyskryminacji, zgodę na przetwarzanie danych.

(oświadczenia – akta osobowe – k.85)

Ubezpieczona podpisała kartę szkolenia bhp. Karta ta nie została opatrzona datą.

(karta szkolenia – k.18)

Ubezpieczona podpisała listy obecności. Pracodawca wskazał w ewidencji czasu pracy, że ubezpieczona pracowała 5 dni w tygodniu po 4 godziny.

(kserokopia list obecności – k.28-32, ewidencja czasu pracy – k.33-37)

Ubezpieczona nie została skierowana na badania lekarskie celem stwierdzenia braku przeciwwskazań do wykonywania pracy.

(okoliczność bezsporna)

Ubezpieczona potwierdziła odbiór wynagrodzenia na liście płac. Wynagrodzenie wynosiło 1.600 zł brutto.

(listy płac – k.38-41)

Ubezpieczona została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych jako pracownik zainteresowanej spółki od dnia 1 listopada 2014 roku.

(okolicznośćbezsporna)

Od 9 stycznia 2015 roku ubezpieczona była niezdolna do pracy z powodu choroby przypadającej w okresie ciąży i niezdolność ta trwała do dnia porodu. (okoliczność bezsporna)

W dniu 16 czerwca 2015 roku ubezpieczona urodziła syna.

(odpis skrócony aktu urodzenia – akta osobowe, k.85)

21 czerwca 2015 roku ubezpieczona złożyła w zainteresowanej spółce wniosek o udzielnie urlopu macierzyńskiego.

(wniosek – akta osobowe, k.85)

Ubezpieczona świadczyła pracę w R. przy ul. (...). Spółka zajmowała dwa pokoje. W biurze pracowała również I. Ś. (1). I. Ś. (1), przychodziła do biura zanim przyszła ubezpieczona i była w biurze jak ubezpieczona wychodziła.

(zeznania ubezpieczonej min:00:04:34 protokół z 15.02.2016 r. w zw. z min.00:14:00 protokół z 8.06.2016 r.)

Ubezpieczona miała służbowego laptopa, nie miała służbowego maila. W pracy korzystała z własnego dostępu do programów prawniczych.

Ubezpieczona miała zajęcia w Izbie Notarialnej w piątki i soboty co dwa tygodnie.

Ubezpieczona miała pracować w spółce od godziny 9:00 do godziny 13:00. Gdy potrzebowała wyjść wcześniej, następnego dnia zostawała dłużej.

(zeznania ubezpieczonej min:00:04:34 protokół z 15.02.2016 r. w zw. z min.00:14:00 protokół z 8.06.2016 r.)

Spółka nie zatrudniła innej osoby na miejsce ubezpieczonej w okresie jej nieobecności.

(zeznania I. Ś. (1) min.00:30:48 protokół z 15.02.2016 r. w zw. z min.00:18:10)

W 2014 roku spółka miała zysk w wysokości 44.003,89 zł. (rachunek zysków i strat – k.135)

Ubezpieczona została zatrudniona aby złożyć dokumenty do KRS, przygotować przetargi i pozyskiwać klientów. Ubezpieczona zajmowała się dokumentacją na bieżąco.

(zeznania ubezpieczonej min.00:04:34 protokół z 15.02.2016 r. w zw. z min.00:14.30, zeznania I. Ś. (1) min.00:30:48 protokół z 15.02.2016 r. w zw. z min.00:18:10)

Od kwietnia 2015 roku zainteresowana współpracuje z kancelarią adwokacką. Współpraca ta nie ma charteru stałej obsługi.

(pismo – k.128)

Spółka obecnie nie zatrudnia pracowników. Wszystkie czynności wykonuje I. Ś. (1).

(zeznania I. Ś. (1) min.00:14:56 protokół z 8.06.2016 r.)

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z dokumentów w postaci umowy o pracę, oświadczeń, kwestionariusza osoby ubiegającej się o zatrudnienie. Autentyczność tych dokumentów nie była kwestionowana. Natomiast z dokumentów tych nie wynika, że ubezpieczona faktycznie wykonywała pracę na podstawie umowy o pracę.

W ocenie Sądu karta szkolenia bhp nie świadczy o tym, że ubezpieczona przed podjęciem zatrudnienia takie szkolenie odbyła. Karta ta została podpisana przez ubezpieczoną i I. Ś. (1), nie została opatrzona datą. Dokument ten w ocenie Sądu został sporządzony na potrzeby postępowania, bowiem zeznania ubezpieczonej i I. Ś. (1) co do przeprowadzenia tego szkolenia różnią się. Z zeznań ubezpieczonej wynika, że miała szkolenie bhp, które przeprowadzał mężczyzna. Natomiast z karty szkolenia bhp wynika, że przeprowadzała je I. Ś. (1), a z zeznań I. Ś. (1), że prowadziła je jakaś firma z R..

Z przedłożonych dokumentów – wniosku o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców, załącznika do wniosku o zmianę danych w rejestrze przedsiębiorców, projektu listy obecności na nadzwyczajnym zgromadzeniu, oświadczenia w sprawie adresu członka zarządu spółki, projektu uchwały zarządu, oświadczenia prezesa zarządu, oświadczenia prokurenta, uchwały zarządu, protokołu nadzwyczajnego zgromadzenia o odwołaniu I. Ś. (2) z funkcji prezesa zarządu, zmiany osób uprawnionych do reprezentowania, umowy dzierżawy, poddzierżawy, umowy konsorcjum nie wynika przez kogo i kiedy dokumenty te zostały sporządzone. Na dokumentach tych brak jest również informacji czy zostały złożone w Sądzie, czy uchwały zostały podjęte i kiedy oraz czy umowy zostały zawarte.

Sąd pominął umowy najmu i aneksy złożone przez zainteresowaną, bowiem dotyczą umowy najmu lokalu przy ul. (...) przez firmę (...), przekształconą w (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w R.. Zatem to nie zainteresowana spółka, wbrew twierdzeniom I. Ś. (1) była najemcą lokalu w R. przy ul. (...).

Niewiarygodne są również zeznania stron co do czasu pracy ubezpieczonej w tych dniach w których miała zajęcia w Izbie Notarialnej. Z zeznań I. Ś. (1) wynika, iż jak ubezpieczona miała zajęcia w Izbie Notarialnej to zostawała dłużej i odpracowywała, natomiast ubezpieczona wprawdzie potwierdziła, że zostawała dużej w innym dniu, ale zastrzegła, że miało to miejsce gdy „miała czas”. Zeznania te są sprzeczne z ewidencja czasu pracy i listą obecności z których to dokumentów wnika, iż każdego dnia ubezpieczona była w pracy, nieuwzględnione zostały dni w których ubezpieczona brała udział w zajęciach w Izbie Notarialnej. Wewnętrzna sprzeczność zeznań ubezpieczonej i I. Ś. (1) oraz ich niezgodność dokumentacją pracowniczą dotyczącą czasu pracy świadczy o sporządzeniu tej dokumentacji tylko celem stworzenia dowodów mających na celu wykazanie podporządkowania ubezpieczonej co od czasu pracy. Gdyby rzeczywiście ubezpieczona w niektórych dniach pracowała dłużej niż 4 godzinny, bądź była nieobecna w pracy, pracodawca powinien w prowadzonej ewidencji czasu pracy i listach obecności wpisać rzeczywisty czas pracy.

Sprzeczne są również zeznania ubezpieczonej i I. Ś. (1) co do zakresu zadań jakie miał ubezpieczona. Z zeznań ubezpieczonej wynika, iż zajmowała się przetargami, zaś z zeznań I. Ś. (1), że nie miała dostępu do dokumentów spółki, poza tymi, które były w laptopie.

Ubezpieczona zeznała, iż zajmowała się ofertami przetargowymi, natomiast nie potwierdziła, że przygotowała przetarg, który zainteresowana spółka wygrała. I. Ś. (1) nie potrafiła wskazać kiedy spółka wygrała przetarg, który miała przygotować ubezpieczona.

Świadek M. S. (1) nie może potwierdzić w jakich godzinach ubezpieczona pracowała, bowiem w zainteresowanej spółce był raz z tygodniu. Z zeznań świadka wynika, iż poznał ubezpieczoną w Starostwie Powiatowym w R., gdy pracowała w Wydziale Geodezji, zaproponował jej pracę w zainteresowanej spółce. Zeznania te potwierdziły ubezpieczona i I. Ś. (1). Świadek zeznał, iż ubezpieczona prowadziła sprawy biurowe, przygotowywała oferty przetargowe, dokumenty prawne. W toku postępowania nie zostały jednak przedstawione dokumenty, z których wynikałoby, że zostały sporządzone przez ubezpieczoną. Zeznania świadka dotyczące wykonywania zadań powierzonych ubezpieczonej przed jej zatrudnieniem są niespójne. Świadek zeznał, iż „nie wie kto się tymi sprawami zajmował wcześniej” oraz „że nauczył ubezpieczona jakie dokumenty mają być przygotowane, bo wcześniej zajmował się tymi obowiązkami”.

Świadek jest prokurentem spółki i w ocenie Sądu okoliczność ta może mieć wpływ na złożenie zeznań przychylnych ubezpieczonej. Świadek nie ma jednak wiedzy o zakresie zadań ubezpieczonej, czasie pracy a wewnętrzna sprzeczność w zeznaniach świadka co do wykonywania pracy powierzonej ubezpieczonej przed jej zatrudnieniem i w okresie jej nieobecności czynią jego zeznania niewiarygodnymi.

Z zeznań świadka T. M. wynika, iż widział ubezpieczoną w biurze firmy. Świadek zeznał, że w 2014 roku widział ubezpieczoną w biurze często, a w 2015 roku rzadziej bywał w firmie. Świadek nie pamięta do kiedy widział ubezpieczona w spółce. Z zeznań świadka wynika, że ubezpieczona była sekretarką, że jak przyjeżdżał do spółki zazwyczaj ubezpieczona siedziała i robiła mu kawę. Świadek nie ma wiedzy w jakich godzinach ubezpieczona pracowała i czym się zajmowała.

Świadek T. M. wykonuje usługi przewozu na rzecz zainteresowanej spółki, fakt współpracy gospodarczej i zamiar jej kontynuowania może mieć wpływ na treść jego zeznań.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z treścią art.6 ust.1 punkt 1, art.8 ust.1 i art.11 ust.1 i art.12 ust.1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2016 roku, poz.963) pracownicy, to jest osoby pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Definicja pracownika na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych została zawarta w przepisie art.8 ust.1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi, iż za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy. Pojęcie stosunku pracy o jakim mowa w art.8 ust.1 ww. ustawy jest równoznaczne z pojęciem stosunku pracy definiowanym przez art. 22 k.p. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2005 roku, I UK 296/04, OSNP 2006/9-10/157).

Stosownie do treści art.22§1 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Stosunek pracy posiada szczególne cechy, które pozwalają na jego odróżnienie od innych stosunków prawnych do niego zbliżonych.

Stosunek pracy wyróżnia się:

1)  koniecznością osobistego wykonania pracy,

2)  podporządkowaniem pracownika pracodawcy,

3)  wykonywaniem pracy na rzecz pracodawcy

4)  i na jego ryzyko,

5)  a ponadto odpłatnością pracy.

W razie ustalenia, że w łączącym strony stosunku prawnym występowały elementy obce stosunkowi pracy nie jest możliwa ocena, że zawarta została umowa o pracę.

Nawiązanie stosunku pracy skutkuje równoległym powstaniem stosunku ubezpieczenia. Obydwa te stosunki, jakkolwiek mają inne cele, to wzajemnie się uzupełniają i zabezpieczają pracownika materialnie - pierwszy na co dzień, drugi na wypadek zdarzeń losowych. Stosunek ubezpieczenia społecznego pracowniczego jest konsekwencją stosunku pracy i jako taki ma charakter wtórny. Ubezpieczenie społeczne nie może bowiem istnieć bez stosunku pracy. Uruchomienie stosunku ubezpieczeniowego może odnosić się wyłącznie do ważnego stosunku pracy, a więc takiego, który stanowi wyraz woli obu stron realizowania celów, którym umowa ma służyć. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 stycznia 2006 roku III AUa 433/2005, Legalis nr 88987). Sam fakt, że oświadczenia stron umowy o pracę zawierają określone w art.22 k.p. formalne elementy umowy o pracę nie oznacza, że umowa taka jest ważna.

Sąd podziela pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w uzasadnieniu wyroku z dnia 25 stycznia 2005 roku (II UK 141/04, OSNP 2005/15/235), w którym stwierdzono, iż stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art.58§1 k.c. w zw. z art.300 k.p.). Ocena taka nie odnosi się jednak do sytuacji gdy podejmowane czynności w ramach zawartej umowy o pracę nie mają na celu rzeczywistej realizacji tej umowy, a jedynie uwiarygodnienie jej świadczenia – innymi słowy są czynnościami pozornymi, fikcyjnymi - pracownik udaje, że wykonuje jakieś czynności jedynie po to, aby stworzyć dowody jej świadczenia. Nawiązanie umowy o pracę może bowiem wynikać z czynności faktycznych wyrażających się z jednej strony zobowiązaniem pracownika do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, z drugiej zobowiązaniem pracodawcy do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem (art.22§1 k.p.).

Spór w niniejszej sprawie sprowadza się do ustalenia, czy ubezpieczona A. S. (1) faktycznie świadczył pracę na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W., czy też strony zawarły kwestionowaną umowę o pracę wyłącznie w celu wyłudzenia świadczeń z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a więc dla pozoru, ewentualnie czy czynność ta nie zmierzała do obejścia prawa i nie była sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

W ocenie Sądu analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że ubezpieczona nie wykonywała pracy na rzecz (...) spółki z ograniczona odpowiedzialnością w W. na podstawie umowy o pracę.

Ocena realizacji zwartej przez ubezpieczoną i płatnika umowy o pracę wskazuje na to, że strony zawarły umowę o pracę, której nie miały zamiaru realizować. O pozorności umowy o pracę wnioskować należy z całokształtu okoliczności dotyczących momentu zawarcia umowy, jak i przez pryzmat zdarzeń późniejszych.

W ocenie Sądu nie ma żadnych dowodów potwierdzających wykonywanie przez ubezpieczoną pracy. Dowodu takiego nie stanowią ani zeznania ubezpieczonej i I. Ś. (1) ani zeznania świadków M. S. (1) i T. M..

Świadkowie nie mają wiedzy czym zajmowała się ubezpieczona ani w jakich godzinach pracowała. Potwierdzili, że ubezpieczona była w siedzibie spółki, ale ta okoliczność nie świadczy o wykonywaniu przez ubezpieczoną pracy w reżimie kodeksu pracy.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż w wykonywaniu przez ubezpieczoną pracy nie występuje podporządkowanie co do czasu pracy. Ubezpieczona miała swobodę w organizacji czasu pracy (w czasie pracy brała udział w zajęciach dla aplikantów w Izbie Notarialnej), a przedstawiona dokumentacja czasu pracy (listy obecności i ewidencja) jest niewiarygodna. Fakt nieobecności ubezpieczonej w pracy nie został w żaden sposób wykazany w ewidencji czy na liście obecności. Zdarzało się, że ubezpieczona była w pracy krócej niż 4 godziny, czego nie wykazano w dokumentacji. Nie wykazano również, aby ubezpieczona w niektóre nie pracowała dłużej niż 4 godziny.

Nie można pominąć okoliczności, iż ubezpieczona miałaby podjąć pracę 3 listopada 2014 roku (umowę zawarła 31 października 2014 roku) w dniu w którym była niezdolna do pracy z powodu choroby – ubezpieczona otrzymała poszpitalne zwolnienie lekarskie od dnia 20 października 2014 roku na 14 dni. Ubezpieczona nie przedstawiła zaświadczenia o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy przed podjęciem pracy.

Trudno przyjąć, że ubezpieczona będąc w drugiej ciąży (po poronieniu w 2013 roku), z zagrażającym poronieniem zdecyduje się na wykonywanie pracy. Rozsądnym jest w takiej sytuacji korzystanie z zwolnienia lekarskiego.

Ubezpieczona miała urlop w Starostwie Powiatowym w okresie od 31 października 2014 roku do 31 grudnia 2014 roku. Ubezpieczona nie wykazała, aby urlop ten miała także w styczniu 2015 roku.

Od 9 stycznia 2015 roku ubezpieczona stała się niezdolna do pracy.

O braku faktycznego zatrudnienia ubezpieczonej świadczy również okoliczność, iż ubezpieczona została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych na dwa dni przed podjęciem pracy – od 1 listopada 2014 roku.

W toku postępowania nie zostały przedłożone żadne dokumenty, z których wynikałoby, że zostały sporządzone przez ubezpieczoną. Złożona dokumentacja w postaci projektów umów, uchwał i wniosku do KRS nie jest podpisana przez ubezpieczoną ani też opatrzona datą. Nie można zatem ustalić w sposób jednoznaczny kiedy i przez kogo została sporządzona. Trudno przyjąć, że ubezpieczona zajmując się obsługą prawną zainteresowanej spółki nie ma żadnych dokumentów świadczących o wykonywaniu pracy. Nadto wniosek o zmianę danych w KRS dotyczył odwołania prezesa zarządu I. Ś. (1) i powołaniu w jej miejsce H. Ł. odwołaniu prokurenta M. S. (2) i powołaniu prokurenta I. Ś. (3). Z żadnego dokumentów nie wynika, aby wniosek został złożony w Sądzie. Z odpisu z KRS nie wynika, aby zmiany te zostały wprowadzone. Należy także zauważyć iż w dokumentacji tej wskazywany jest adres spółki (...) ul. (...), a z odpisu z KRS i z zeznań ubezpieczonej wynika, iż spółka miała siedzibę w Ł. przy ul. (...). W sprawozdaniu finansowym za 2014 rok spółka wskazywała siedzibę w Ł. przy ul. (...).

Ubezpieczona w pracy korzystała z prywatnego dostępu do programów prawniczych, zatem pracodawca nie przekazał jej narzędzi pracy.

Nieścisłości dotyczą również wynagrodzenia ubezpieczonej. Z treści zawartej umowy wynika, iż ubezpieczona miała otrzymać kwotę 1.600 zł netto, zaś została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych z podstawą wymiaru składek 1.600 zł brutto.

Ubezpieczona miała zawartą umowę do dnia 3 czerwca 2015 roku. Umowa ta, stosownie do treści art.177§3 k.p., uległa przedłużeniu do dnia porodu. Ubezpieczona pomimo zakończenia stosunku pracy z dniem porodu (16 czerwca 2015 roku) wystąpiła do pracodawcy o udzielenie urlopu macierzyńskiego a pracodawca tego urlopu udzielił. Trudno przyjąć, iż ubezpieczona, absolwentka prawa i aplikant notarialny, nie miała tej podstawowej wiedzy o zakończeniu stosunku pracy z dniem porodu.

Wszystkie te okoliczności dają w ocenie Sądu podstawę do przyjęcia, że strony zawarły umowę o pracę, której nie miały zamiaru realizować.

Na brak zamiaru realizacji umowy wskazują także okoliczności niezwiązane bezpośrednio z osobą ubezpieczonej jak niezatrudnienie innej osoby na jej miejsce, co świadczy o braku potrzeby zatrudnienia pracownika oraz ustalenie wynagrodzenia które dwukrotnie przewyższało wynagrodzenie prezesa zarządu spółki I. Ś. (1), której odpowiedzialność była nieporównywalnie większa.

Z względów nie można uznać, że ubezpieczona była pracownikiem zainteresowanej spółki i tym samym jako pracownik podlega ubezpieczeniom społecznym, stosownie do treści art.6 ust.1 punkt 1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zawarta umowa o pracę jest zatem pozorna.

Zgodnie z art.83§1 k.c. w zw. z art.300 k.p. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Z czynnością prawną pozorną mamy do czynienia wówczas, gdy występują łącznie, następujące warunki: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru, czyli być aktywnym uczestnikiem stanu pozorności. Pierwsza i zasadnicza cecha czynności pozornej wyraża się brakiem zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie prawo łączy z tego typu i treścią złożonego oświadczenia. Jest to zatem z góry świadoma sprzeczność między oświadczonymi a prawdziwymi zamiarami stron, czyli upozorowanie przez strony na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana. Jednakże zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z 14 marca 2001 roku (sygn. akt III UKN 258/00, OSNAP 2002/21/527), nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Nie wyklucza to rozważenia, czy w konkretnym przypadku zawarcie umowy zmierzało do obejścia prawa (art.58§1 k.c. w związku z art. 300 k.p.).

W wyroku z dnia 2 lipca 2008 roku (II UK 334/07, Lex nr 531865) Sąd Najwyższy wskazał, iż w sytuacji, gdy wolą stron zawierających umowę było faktyczne nawiązanie stosunku pracy i doszło do świadczenia pracy za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa. Ocena taka nie odnosi się jednak do sytuacji gdy podejmowane czynności w ramach zawartej umowy o pracę nie mają na celu rzeczywistej realizacji tej umowy, a jedynie uwiarygodnienie jej świadczenia – innymi słowy są czynnościami pozornymi, fikcyjnymi - pracownik udaje, że wykonuje jakieś czynności jedynie po to, aby stworzyć dowody jej świadczenia.

Celem podjętych przez ubezpieczoną działań było uzyskanie wyższych świadczeń z ubezpieczenia społecznego w związku z ciążą i macierzyństwem. Nawet jeżeli nie można zarzucić ubezpieczonej takiego działania, to z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż umowa o pracę nie była wykonywana. Wprawdzie płatnik składek założył akta osobowe, ubezpieczona podpisywała listy płac, to jednak w ocenie Sądu dokumenty te nie świadczą o wykonywaniu pracy. Stworzenie tej dokumentacji miało jedynie uprawdopodobnić świadczenie pracy. Do ustalenia, że doszło do powstania między stronami stosunku pracy nie jest wystarczające spełnienie warunków formalnych zatrudnienia, a konieczne jest ustalenie, że strony miały zamiar wykonywać obowiązki stron stosunku pracy, wynikające z umowy o pracę i to czyniły.

Przedstawione wyżej rozważania jednoznacznie wskazują, iż zawarta umowa o pracę i sposób jej realizacji nie odpowiada treści art.22 k.p. Umowa ta jest zatem nieważna z uwagi na jej pozorność (art.83§1 k.c.).

Wobec powyższego Sąd uznał, że zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ustalająca niepodleganie przez A. S. (1) od dnia 1 listopada 2014 roku ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. odpowiada prawu i na podstawie art.477 ¹§1 k.p.c. oddalił odwołanie.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ubezpieczonej.

14 lipca 2016 r.