Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 czerwca 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. , po rozpatrzeniu wniosku z dnia 22 maja 2020 r. odmówił G. P. prawa do emerytury pomostowej. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca nie spełnił warunków określonych w art.4 ustawy o emeryturach pomostowych, ponieważ: nie udowodnił okresu pracy w warunkach szczególnych wynoszących co najmniej 15 lat ; przed dniem 1 stycznia 1999 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 niniejszej ustawy lub art.32 i art.33 ustawy emerytalnej ; po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze , w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 niniejszej ustawy, nie udowodnił rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą.

Do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w myśl art. 4 ustawy pomostowej ZUS nie zaliczył okresu zatrudnienia od 28.08.1978 do 31.08.1995, ponieważ świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z 14.03.1996 r potwierdza, że wykonywał prace na stanowisku barwiarza, natomiast świadectwo pracy z dnia 28.02.2007 r potwierdza zatrudnienie na stanowiskach elektromonter, elektromonter na barwiarni, elektromonter – barwiarz. Od 1.01.2009 r nie został zgłoszony do ZUS jako pracownik zatrudniony w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

Wnioskodawca nie spełnił warunków określonych w art. 4 w związku z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych ponieważ: nie udowodnił okresu pracy w warunkach szczególnych wynoszących co najmniej 15 lat ; przed dniem 1 stycznia 1999 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 niniejszej ustawy lub art.32 i art.33 ustawy emerytalnej ; na dzień 1.01.2009 r nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust.1 i 3 ustawy – tj. pracy wymienionej w załączniku 1 lub 2 do ustawy pomostowej, wynoszącego co najmniej 15 lat, nie udowodnił rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą.

Do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w myśl art. 49 ustawy pomostowej ZUS nie zaliczył okresu zatrudnienia od 28.08.1978 do 31.08.1995, ponieważ pracodawca nie potwierdza, że w ww. okresie wykonywał pracę wymienioną w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych. Nie spełnił również warunku wykonywania pracy w warunkach szczególnych przed 1.01.1999 r ponieważ świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z 14.03.1996 r potwierdza, że wykonywał prace na stanowisku barwiarza, natomiast świadectwo pracy z dnia 28.02.2007 r potwierdza zatrudnienie na stanowiskach elektromonter, elektromonter na barwiarni, elektromonter – barwiarz.

Jednocześnie organ rentowy przyjął, że wnioskodawca wykazał staż sumaryczny w wysokości 39 lat, 3 miesiące i 29 dni.

/decyzja k.22 akt ZUS/

W dniu 29 lipca 2020 r. G. P. złożył odwołanie od powyższej decyzji. W treści odwołania wskazał ,że nie zgadza się z ustaleniami ZUS , ponieważ spełnił on wszystkie wymagane przesłanki do uzyskania emerytury pomostowej. Wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

/odwołanie k.3 /

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, podnosząc argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k.7 - 8 odwrót/

Na rozprawie w dniu 8.12.2020 r pełnomocnik wnioskodawcy przyznał, że:

- po styczniu 2009 r wnioskodawca nie wykonywał pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych

- sporny okres zatrudnienia w (...) I. (później (...) sp. Z (...)) nie jest okresem pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych, a jedynie w rozumieniu rozporządzenia z 1983 roku.

/stanowisko – e –prot. 00:26:21/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca G. P. urodził się (...)

/okoliczność bezsporna/

W dniu 22 maja 2020 r. wniósł o przyznanie mu prawa do emerytury pomostowej. Wnioskodawca na dzień złożenia wniosku pozostawał w stosunku pracy. We wniosku wskazał, że stosunek pracy rozwiąże się w dniu 31.12.2020 roku.

/wniosek – k. 1 akt ZUS/

Wnioskodawca po dniu 31 grudnia 2008r. nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych.

/okoliczności przyznane/

Wnioskodawca legitymuje się stażem pracy w łącznym wymiarze 39 lat, 3 miesiące i 2 dni.

/okoliczność bezsporna/

W okresie od 28.08. 1978 r. do 28 lutego 2007 r. G. P. był zatrudniony w (...) (od 1.09.1995 r (...) sp. Zoo) na stanowiskach: staż elektromontera, elektromontera, elektromontera na barwiarni, elektomontera – barwiarza.

/świadectwo pracy – k. 6 akt ZUS /

W okresie tego zatrudnienia wykonywał pracę elektryka stanowiskowego, wykonywał prace konserwacyjne od wymiany żarówki po naprawę maszyn. Pracę wykonywał na barwiarni. Wykonywał też inne prace wskazane przez brygadzistę, np. pomoc przy załadunku, wysyłce , przy wirówkach. Obsługiwał też kotły, pilnował, czy jest właściwa temperatura, ciśnienie, czy nie ma awarii. Wykonywał też pracę barwiarza. Jednego dnia wykonywał tę pracę cały dzień, a w innym dniu, gdy miał inne awarie, to tego nie wykonywał.

/zeznania wnioskodawcy e – prot. 00:01:12 w zw.z 00:29:16/

W dniu 14.03.1996 r zostało wystawione świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, z którego wynikało, że w okresie 28.08.1978 do 31.08.1995 stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wnioskodawca wykonywał pracę przy produkcji i wykańczaniu wyrobów włókienniczych na stanowisku barwiarza.

/świadectwo – k. 8/

Na dzień zamknięcia rozprawy wnioskodawca pozostaje w stosunku pracy.

/okoliczność bezsporna/

Sąd Okręgowy dokonał oceny dowodów i zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 965 ze zm.) prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1. urodził się po dniu 31 grudnia 1948 roku;

2. ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3. osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4. ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5. przed dniem 1 stycznia 1999 roku wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;

6. po dniu 31 grudnia 2008 roku wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7. nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Prawo do emerytury pomostowej zgodnie z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowej przysługuje również osobie, która:

1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2) spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3) w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze , w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Warunkiem skutecznego ubiegania się o emeryturę pomostową w świetle wykładni językowej art. 4 i art. 49 ustawy z 2008 r. o emeryturach pomostowych, jest legitymowanie się określonym stażem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze (w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych lub dotychczasowych przepisów) oraz kontynuowanie pracy w tych warunkach po wejściu w życie ustawy, a więc po dniu 1 stycznia 2009 r. W przypadku kiedy osoba ubiegająca się o to świadczenie nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze i legitymuje się w związku z tym jedynie stażem pracy "szczególnej" według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć prawo do "nowego" świadczenia jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy (okres prac) można kwalifikować jako prace w warunkach szczególnych w rozumieniu dziś obowiązujących przepisów (art. 3 ust. 1 ustawy) lub o szczególnym charakterze (art. 3 ust. 3 ustawy). Innymi słowy brak podstaw prawnych do przyznania emerytury pomostowej ubezpieczonemu, którego dotychczasowy okres pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, dziś nie może być tak kwalifikowany ( tak: wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2012 r., sygn. akt II UK 164/11, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 2 kwietnia 2014 r., III AUa 2302/13).

Z oświadczenia pełnomocnika wnioskodawcy wynika, że po 31 grudnia 2008r. wnioskodawca nie wykonywał on pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, a zatem nie spełnił przesłanki wskazanej w art. 4 pkt 6 ustawy o emeryturach pomostowych. Okoliczność ta była zatem w sprawie bezsporna.

W takiej sytuacji uprawnień do emerytury wnioskodawcy należy poszukiwać w art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych. Prawo wnioskodawcy do emerytury pomostowej zależy zatem od spełnienia warunków określonych w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12 ustawy oraz posiadania na dzień 1 stycznia 2009r. wymaganego co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy.

Wnioskodawca spełnił przesłanki z art. 4 ust. 1,3,4 ustawy, gdyż na dzień zamknięcia rozprawy ukończył 60 lat, legitymował się okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze przekraczającym 25 lat, ale na dzień decyzji i dzień rozprawy nadal pozostawał w stosunku pracy. W istocie wnioskodawca twierdzi, że stosunek pracy ustanie z końcem grudnia 2020 r, jednakże pozostaje to bez wpływu na rozstrzygnięcie, wobec niespełnienia tej przesłanki na dzień zamknięcia rozprawy, nadto wnioskodawca nie przedstawił tej umowy, z której wynikałby termin wygaśnięcia.

Kolejną kwestią było spełnienie warunku z art. 4 pkt 2 i 5 ustawy, czyli legitymowanie się na dzień 1 stycznia 2009r. stażem pracy w warunkach szczególnych wynoszącym 15 lat, ale w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

A zatem na wnioskodawcy spoczywał ciężar wykazania, że na dzień 1 stycznia 2009r. legitymuje się stażem pracy w warunkach szczególnych wynoszącym co najmniej 15 lat w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Prace w szczególnych warunkach – zgodnie z art. 3 ust 1 ustawy o emeryturach pomostowych - to prace związane z czynnikami ryzyka wymienionymi w art. 3 ust 2 ustawy, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.

Prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy. (art. 3 ust. 3)

Za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach uważa się pracowników wykonujących po dniu wejścia w życie ustawy, w pełnym wymiarze czasu pracy, prace, o których mowa w ust. 1 I 3 .(ust.4 art. 3).

Zgodnie z okolicznością przyznaną przez pełnomocnika wnioskodawcy, okres zatrudnienia w (...) I. a następnie (...) sp. Z (...) nie jest pracą w warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych, zatem i ta przesłanka nie została spełniona.

Na marginesie podnieść należy, bo nie ma to żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia, iż wnioskodawca nie wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku barwiarza, co przyznał w trakcie zeznań.

Wobec powyższego Sąd pominął wniosek dowodowy o przesłuchanie świadka, jako zmierzający jedynie do przedłużenia postępowania, bowiem ustalenie, że wnioskodawca pracował w warunkach szczególnych, ale w rozumieniu rozporządzenia z 1983 r pozostaje bez znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Powyższe sprawia, że wnioskodawca nie wykazał co najmniej 15 - letniego okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych , a nadto nie rozwiązał stosunku pracy a tym samym nie nabył prawa do emerytury pomostowej.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy uznając odwołanie za nieuzasadnione, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.