Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK CZĘŚCIOWY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 kwietnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Łodzi, II Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Mariola Kaźmierak

Protokolant: sekr. sąd. Dorota Jankiewicz

po rozpoznaniu: w dniu 15 kwietnia 2015 r. w Ł.

sprawy z powództwa: Stowarzyszenia (...) w W.

przeciwko: (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w Ł.

o: zobowiązanie do udzielenia informacji

zobowiązuje (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w Ł. do udzielenia Stowarzyszeniu (...) w W., w terminie 30 dni od uprawomocnienia się wyroku:

1.informacji obejmującej wszystkie utwory audiowizualne wyświetlane w okresie od 1 stycznia 2011 roku do 31 grudnia 2013 roku w kinach (...) w B., (...) w B., (...) w B., (...) w B., (...) w B., (...) w D., (...) w G., (...) w G., (...) w G., (...) w G., (...) w G., (...) w K., (...) w K., (...) w K., (...) w K., (...) w L., (...) w L., (...)w Ł., (...) w N., (...) w O., (...) w O., (...) w P., (...) w P., (...) w P., (...) w R., (...) (...)w, (...) (...) w R., (...) (...)e, (...) w S., (...)w S. , (...)w S., (...) w T.,(...)w W., (...)we W. ze wskazaniem:

A. w przypadku filmów polskich – tytułu, nazwy producenta, roku produkcji, nazwy dystrybutora,

B. w przypadku filmów zagranicznych – tytułu oryginalnego, tytułu polskiego, nazwy i kraju producenta, roku produkcji i nazwy dystrybutora;

2. informacji obejmującej uzyskane przez (...) S.A. oraz jej poprzednika prawnego (...) Spółkę z o.o. wpływy brutto ze sprzedaży biletów wstępu lub inne wpływy uzyskane za wstęp bez żadnych potrąceń, z wyjątkiem podatku VAT - w okresie od stycznia 2011 roku do 31 marca 2011 roku oraz od 1 kwietnia 2011 roku do 31 grudnia 2013 roku z rozbiciem na poszczególne tytuły filmowe i łącznie za wszystkie utwory audiowizualne eksploatowane w wyżej wymienionych kinach we wskazanych okresach.

Sygn. akt II C 1341/14

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 8 września 2014r skierowanym przeciwko (...) S.A. w Ł., Stowarzyszenie (...) z siedzibą w W. wniosło o:

- zasądzenie od pozwanej kwoty 4.704.099,42 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty 4.703.922,63 zł od dnia 31 maja 2014 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 176,79 zł od dnia następującego bezpośrednio po dniu doręczenia odpisu pozwu do dnia zapłaty,

- zobowiązanie strony pozwanej do udzielenia Stowarzyszeniu (...) - w oparciu o art. 105 ust. 2 oraz art. 47 upapp - informacji oraz dostarczenia dokumentacji mających istotne znaczenie dla określenia wysokości wynagrodzenia należnego reprezentowanym przez powoda współtwórcom utworów audiowizualnych. Informacje powinny obejmować wszystkie utwory audiowizualne wyświetlane w okresie od dnia 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013 r. w następujących kinach:

(...), B., ul. (...),

(...), B., ul. (...),

(...), B., ul. (...),

(...), B., ul. (...),

(...), B., ul. (...),

(...), D., ul. (...) III (...),

(...), G., ul. (...),

(...), G., ul. (...),

(...), G., ul. (...),

(...), G., Al. (...) M. 102,

(...), G., ul. (...),

(...), K., ul. (...),

(...), K., ul. (...),

(...), K., ul. (...),

(...), K., ul. (...),

(...), L., ul. (...),

(...), L., ul. (...),

(...), Ł., ul. (...),

(...), N., ul. (...),

(...), O., Al. (...),

(...), O., Plac (...),

(...), P., Al. (...),

(...), P., ul. (...),

(...), P., ul. (...),

(...), R., ul. (...),

(...), R., ul. (...),

(...), R., Al. (...),

(...), S., ul. (...),

(...), S., ul. (...),

(...), S., ul. (...),

(...), S., ul. (...),

(...), T., ul. (...),

(...), W., Al. (...),

(...), W., ul. (...).

Odnośnie każdego filmu pozwana winna wskazać:

- w przypadku filmów polskich - tytuł, nazwę producenta, rok produkcji, nazwę dystrybutora, 

- w przypadku filmów zagranicznych - tytuł oryginalny, tytuł polski, nazwę i kraj producenta, rok produkcji, nazwę dystrybutora,

- uzyskane przez pozwaną (...) S. A. oraz jej poprzednika prawnego (...) sp. z o.o. (nr KRS (...)) wpływy brutto ze sprzedaży biletów wstępu lub inne wpływy uzyskane za wstęp bez żadnych potrąceń (z wyłączeniem podatku VAT) w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 marca 2011 r. oraz od dnia 1 kwietnia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., w rozbiciu na poszczególne tytuły filmowe oraz łącznie za wszystkie utwory audiowizualne eksploatowane we wskazanych kinach we wskazanych okresach.

Powód wniósł również o zasądzenie od strony pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych.

W obszernym uzasadnieniu tych żądań strona powodowa podniosła między innymi, że jest organizacją zbiorowego zarządu prawami autorskimi w rozumieniu art. 104 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zadaniem (...) jest zbiorowy zarząd majątkowymi prawami autorskimi do utworów audiowizualnych przysługujących producentom tych utworów oraz współtwórcom. Uprawnienie powoda do dochodzenia należności z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych od podmiotów prowadzących kina opiera się na umocowaniu ustawowym (art. 70 ust. 3 upapp w zw. z art. 105 ust. 1 upapp) oraz (niezależnie) na powierzeniu praw przez współtwórców utworów audiowizualnych. Strona pozwana będąc podmiotem prowadzącym na terytorium kraju sieć kin pod marką H. jest „korzystającym” z utworów audiowizualnych na polu eksploatacji „wyświetlanie”, tym samym ciąży na niej ustawowy obowiązek zapłaty wynagrodzenia współtwórcom utworu audiowizualnego za pośrednictwem właściwej organizacji zbiorowego zarządu. Na polu eksploatacji „wyświetlanie" powodowe Stowarzyszenie (...) inkasuje wynagrodzenia dla wszystkich współtwórców filmów za wyjątkiem twórców utworów muzycznych, słowno-muzycznych i choreograficznych oraz tych polskich autorów scenariusza i dialogów, którzy nie powierzyli powodowi swoich praw w zarząd. Umocowanie powoda do reprezentowania zagranicznego repertuaru w zakresie pobierania na terytorium kraju tantiem na rzecz reżyserów oraz innych zagranicznych współtwórców wynika wprost z art. 105 ust. 1 upapp oraz art. 5 upapp.

Powód dochodzi więc od pozwanej spółki wynagrodzenia z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych w kinach należących do sieci H. w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. według stawki 0,95 % wszystkich wpływów brutto - bez żadnych potrąceń (z wyłączeniem podatku VAT), które pozwana uzyskała z tytułu wyświetlania wszystkich eksploatowanych przez nią utworów audiowizualnych w kinach w powyżej wskazanym okresie. Do tak wyliczonej kwoty należy doliczyć podatek VAT. Uzyskanie danych w trybie roszczenia informacyjnego pozwoli powodowi na ustalenie wysokości tych należności oraz rozdzielenie środków pomiędzy twórców.

(pozew k. 3-46)

Odpis pozwu został doręczony stronie pozwanej w dniu 7 października 2014 r.

(zwrotne poświadczenie odbioru k. 1733)

W odpowiedzi na pozew z dnia 3 grudnia 2014 r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podniósł zarzut braku legitymacji czynnej po stronie powoda w zakresie roszczenia o zapłatę opartego o przepis art. 70 ust. 21 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz w zakresie roszczenia informacyjnego opartego o przepis art. 105 ust. 2 i 47 upapp, wskazując iż powód nie jest uprawnioną organizacją zbiorowego zarządzania zarówno w znaczeniu przedmiotowym (rodzaju utworów) jak i podmiotowym (do reprezentacji twórców) w niniejszej sprawie.

Z załączonej do pozwu uzyskanej przez powoda decyzji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wynika, że może on zbiorowo zarządzać prawami autorskimi do utworów audiowizualnych m.in. na polu eksploatacji wyświetlanie. W ocenie pozwanego decyzja ta nie obejmuje zezwolenia w zakresie pobierania wynagrodzenia dodatkowego, o którym mowa w art. 70 ust. 21 pkt 1 upapp, a także w zakresie praw autorskich przysługujących np. scenarzyście filmowemu do scenariusza. Tym samym, zgodnie z posiadanym zezwoleniem, w zakresie zbiorowego zarządu prawami autorskimi może działać wyłącznie w odniesieniu do utworu audiowizualnego jako całości, będącego odrębnym przedmiotem prawa autorskiego zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 1 upapp. Ponadto w dniu 23.10.1998 r., czyli w dniu wydania przez Ministra Kultury decyzji zezwalającej powodowi na zbiorowe zarządzanie na polu eksploatacji „wyświetlanie" obowiązywał przepis art. 70 ust. 1 upapp w brzmieniu -„autorskie prawa majątkowe do utworu audiowizualnego przysługują producentowi", zatem Minister Kultury udzielił zezwolenia wyłącznie na zbiorowy zarząd prawami autorskimi do utworu audiowizualnego traktowanego jako odrębny utwór, do którego prawa autorskie przysługują producentowi, a zatem ewentualnie do utworów powstałych przed 22 lipca 2000 roku tj. sprzed wejścia w życie nowelizacji art. 70 ust. 1 upapp.

Pozwany wskazał ponadto, iż zakres zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, winien być określony przez wskazanie kategorii dóbr (kategorii utworów, artystycznych wykonań, nagrań) i przez określenie pól eksploatacji, w odniesieniu do którego zbiorowe zarządzanie ma miejsce, wobec czego powód co najmniej powinien posiadać w swoim zezwoleniu wyraźnie wymienione prawa autorskie do konkretnych kategorii utworów współtwórców utworu audiowizualnego w rozumieniu art. 69 upapp.

Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 23.04.2003 r. stwierdził, że (...) ma zezwolenie na zbiorowe zarządzanie innego rodzaju utworami niż (...). Stowarzyszenie zarządza utworami audiowizualnymi jako całością, a (...) posiada zezwolenie na zarządzanie utworami eksploatowanymi w ramach utworów audiowizualnych.

Wobec tego, w ocenie pozwanego, powód nie jest organizacją zbiorowego zarządzania w zakresie, którego dotyczy niniejsza sprawa, na jego rzecz nie działają domniemania określone w art. 105 ust. 1 i 2 upapp.

Natomiast w odniesieniu do utworów zagranicznych powód nie wykazał, że stosuje się do każdego z tych utworów przepisy polskiej ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności art. 70 ust. 21 pkt 1 w zw. z art. 5 pkt 11 i 4 upapp, który stanowi, że przepisy ustawy stosuje się do utworów, których twórca jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, oraz do utworów które są chronione na podstawie umów międzynarodowych, w zakresie w jakim ochrona wynika z tych umów.

O braku legitymacji procesowej czynnej powoda świadczy również brak wykazania przez organizację, że jest ona „właściwa” w rozumieniu art. 107 w zw. z art. 70 ust. 3 upapp.

W ocenie pozwanego powód nie wykazał ponadto, że pozwany jest podmiotem korzystającym z utworów audiowizualnych wymienionych w pozwie, w okresie nim objętym, w wymienionych w pozwie kinach.

Strona pozwana podniosła również, iż dokonane przez powoda szacunki są zawyżone. W branych przez niego pod uwagę sprawozdaniach pozwanego nie została wyodrębniona kwota wpływów z wyświetlania utworu audiowizualnego, w rozumieniu art. 70 ust. 2 1 pkt 1 upapp. Pozwany zakwestionował wysokość stawki wynagrodzenia, według której powód żąda zapłaty oraz podniósł zarzut częściowego przedawnienia roszczeń.

(odpowiedź na pozew k. 1767-1797)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny :

Stowarzyszenie (...) jest organizacją zbiorowego zarządzania, która na mocy decyzji Ministra Kultury i Sztuki z dnia 29 maja 1995r. uzyskała zezwolenie na zbiorowe zarządzanie w zakresie praw autorskich do utworów audiowizualnych na następujących polach eksploatacji:

utrwalanie, zwielokratnianie określoną techniką, wprowadzanie do obrotu, publiczne odtwarzanie, najem, dzierżawa, nadawanie za pomocą wizji lub fonii przewodowej albo bezprzewodowej przez stację naziemną oraz nadawanie za pośrednictwem satelity, równoczesne i integralne nadawanie programu lub filmu przez inną organizację radiową lub telewizyjną oraz wprowadzenie do pamięci komputera.

Niniejsza decyzja uległa zmianie w oparciu o decyzję Ministra Kultury i Sztuki z dnia 23 października 1998r.

(decyzja z dnia 29 maja 1995r., k. 622-623)

Decyzją Ministra Kultury z dnia 28 maja 2003r. została dokonana kolejna zmiana powyższej decyzji, w ten sposób, że Stowarzyszeniu (...) udzielono zezwolenia na zbiorowe zarządzanie:

- prawami autorskimi do utworów audiowizualnych na następujących polach eksploatacji:

1) utrwalanie,

2) zwielokrotnianie określoną techniką, w tym techniką zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową,

3) wprowadzenie do obrotu,

4) wprowadzenie do pamięci komputera,

5) publiczne odtwarzanie,

6) wyświetlanie,

7) najem,

8) użyczenie,

9) nadawanie za pomocą wizji lub fonii przewodowej albo bezprzewodowej przez stację naziemną oraz nadawanie za pośrednictwem satelity,

10) reemitowanie,

11) publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.

- prawami pokrewnymi przysługującymi producentom utworów audiowizualnych do wideogramów na następujących polach eksploatacji:

1) zwielokrotnianie określoną techniką,

2) wprowadzenie do obrotu,

3) najem,

4) użyczenie,

5) odtwarzanie,

6) nadawanie za pomocą wizji lub fonii przewodowej albo bezprzewodowej przez stację naziemną oraz nadawanie za pośrednictwem satelity,

7) reemitowanie,

8) publiczne udostępnianie wideogramu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.

(decyzja z dnia 28 maja 2003r., k. 625-626)

Zgodnie z uchwalonym 15 grudnia 2007r. Statutem - Stowarzyszenie (...) jest organizacją twórców filmowych oraz innych podmiotów, których działalność jest związana z twórczością filmową, powstałą w celu reprezentowania ich interesów zawodowych, twórczych i wynikających z ochrony w zakresie prawa autorskiego i praw pokrewnych, a także w celu udzielania członkom Stowarzyszenia różnorakiej pomocy prawnej, socjalnej i organizacyjnej (§1).

W myśl § 7 statutu stowarzyszenie zrzesza twórców i pomocniczo twórczych pracowników filmu w celu ochrony zawodu twórcy filmowego, ochrony praw autorskich i praw pokrewnych, strzeżenia godności środowiska twórczego filmowców i kształtowania zasad etyki zawodowej, przestrzegania swobód twórczych i zabiegania o właściwe warunki do pełnego rozwoju sztuki i kultury filmowej.

Zgodnie z § 8 statutu zadaniem Stowarzyszenia jest:

1) reprezentowanie w kraju i zagranicą środowiska polskich twórców filmowych i producentów audiowizualnych, formułowanie i wyrażanie ich opinii i postulatów, obrona ich interesów moralnych, artystycznych, prawnych i materialnych, a w szczególności zbiorowe zarządzanie i ochrona powierzonych mu praw autorskich i praw pokrewnych oraz praw wynikających z ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych,

2) współpraca z ministerstwem właściwym ds. kultury, sejmowymi i senackimi komisjami ds. kultury i mediów oraz organami administracji publicznej w sprawach kinematografii, a także z Polskim Instytutem Sztuki Filmowej, telewizją publiczną oraz z innymi podmiotami upoważnionymi do prowadzenia działalności w zakresie programowania, realizacji i rozpowszechniania filmów kinowych i telewizyjnych oraz współpraca w tym zakresie z zagranicą,

3) propagowanie w kraju i zagranicą osiągnięć polskiej sztuki filmowej, współdziałanie w rozwoju teorii i historii filmu oraz w upowszechnieniu kultury filmowej w społeczeństwie,

4) udzielenie członkom stowarzyszenia i ich rodzinom pomocy w granicach określonych postanowieniami statutu i możliwościami oraz pogłębienie więzi środowiskowej,

5) współudział w prawidłowym kształtowaniu stosunków między twórcami i producentami filmowymi oraz aktywny udział w formułowaniu przepisów regulujących te stosunki,

6) wspieranie projektów o charakterze naukowym i edukacyjnym w dziedzinie kinematografii,

7) stosowanie innych form działalność służących realizacji celów i zadań Stowarzyszenia.

(statut, k. 628-645)

W dniu 29 maja 2014r. zostało zawarte między powodowym Stowarzyszeniem (...) w W. a Stowarzyszeniem (...) w W. porozumienie dotyczące inkasa wynagrodzeń z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych w kinach.

Strony niniejszego porozumienia w celu koordynacji inkasowania przez każdą nich wynagrodzeń należnych z tytułu praw autorskich za wyświetlanie utworów audiowizualnych w kinach, na podstawie art. 1071 ust. l ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i wach pokrewnych (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.) oraz w związku z podpisaniem przez (...) umowy generalnej z (...) Stowarzyszeniem (...) i umów z członkami wspierającymi tego Stowarzyszenia, postanowiły, iż (...) jako organizacja właściwa, wykonując uprawnienia wynikające z posiadanego zezwolenia Ministra Kultury i Sztuki (udzielonego decyzją z dnia 1 lutego 1995 r., nr DP.041/Z/8/95, zmienionego decyzją z dnia 23 października 1998 r., oraz decyzją z dnia 28 lutego 2003 r.), inkasuje na podstawie art. 17, art.69, art. 70 ust. 21 pkt 1 i ust. 3 upapp wynagrodzenia autorskie za następujące utwory wykorzystane w utworach audiowizualnych (stanowiące wkłady współautorskie, utwory stworzone do utworów audiowizualnych lub wykorzystane w utworach audiowizualnych, jak również utwory połączone do wspólnego rozpowszechniania z utworami audiowizualnymi) wyświetlanych w kinach:

- wszystkie utwory muzyczne, słowno-muzyczne i choreograficzne.

- utwory słowne (w tym m.in. scenariusze, dialogi, utwory wcześniej istniejące i tłumaczenia dialogów) twórców, którzy powierzyli (...)owi w zarząd służące im prawa autorskie oraz twórców mających obywatelstwo polskie, którzy nie powierzyli służących im praw autorskich w zarząd innej organizacji zbiorowo zarządzającej prawami (punkt 1 porozumienia).

Zgodnie z oświadczeniem Stowarzyszenia (...) stawka wynagrodzenia autorskiego za wskazane utwory stanowi 1,15% wszystkich wpływów brutto (pomniejszonych o podatek VAT) uzyskanych z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych (punkt 2 porozumienia).

Natomiast w myśl punktu 3 porozumienia Stowarzyszenie (...) jako organizacja właściwa, wykonując uprawnienia wynikające z posiadanego zezwolenia Ministra Kultury i Sztuki (udzielonego decyzją z dnia 29 maja 1995 r., nr DP.041/Z/13/95, zmienionego decyzją z dnia 23 października 1998 r. oraz decyzją z dnia 28 lutego 2003 r.), inkasuje na podstawie art. 70 ust. 21 pkt 1 upapp wynagrodzenia dla wszystkich współtwórców utworów audiowizualnych wyświetlanych w kinach, tzn. reżyserów, scenarzystów i autorów dialogów, scenografów, operatorów obrazu, montażystów, kostiumografów, operatorów dźwięku, dekoratorów wnętrz, z wyłączeniem utworów i twórców wymienionych w punkcie 1 niniejszego porozumienia oraz z wyłączeniem współtwórców utworów audiowizualnych, których jedynym producentem jest podmiot z siedzibą w Stanach Zjednoczonych Ameryki lub podmiot od niego zależny.

Zgodnie z oświadczeniem Stowarzyszenia (...) stawka wynagrodzenia autorskiego dla wskazanych w punkcie 3 porozumienia twórców, stanowi 0,95% wszystkich wpływów brutto (pomniejszonych o podatek VAT) uzyskanych z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych.

(porozumienie dotyczące inkasa wynagrodzeń z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych w kinach, k. 695-696)

W dniu 30 maja 2014r. powód zawarł ze Stowarzyszeniem (...) porozumienie w sprawie inkasowania i przekazywania wynagrodzeń z tytułu zwielokrotniania utworów audiowizualnych na nośnikach obrazu i dźwięku.

(porozumienie, k. 1946-1948)

W dniu 23 października 2003r. pomiędzy (...) i Stowarzyszeniem (...) zostało zawarte porozumienie w sprawie inkasa i podziału wynagrodzeń dla współtwórców utworów audiowizualnych za wyświetlanie utworów w kinach.

(porozumienie, k. 1949-1952)

Powód zawarł liczne umowy, w przedmiocie inkasowania przez niego wynikających z art 70 ust. 21 pkt 1 oraz ust. 3 upapp wynagrodzeń dla reżyserów, scenarzystów i autorów dialogów, operatorów obrazu, scenografów, operatorów dźwięku, montażystów, kostiumografów oraz dekoratorów wnętrz utworów audiowizualnych (filmów) w kinach, między innymi w dniu 24 czerwca 2014 r. z (...) Domem Kultury, w dniu 25 czerwca 2014 r. z (...) Centrum Kultury, w dniu 1 lipca 2014 r. z Centrum (...) w K., z (...) Centrum (...) w T., z (...) Domem Kultury z siedzibą w N., zaś w dniu 11 lipca 2014 r. z Ośrodkiem (...) w Dzielnicy U. m.st. W..

W umowach wskazane zostało, że Stowarzyszenie (...) wykonuje prawo do wynagrodzenia z art. 70 ust.21 pkt 1 powołanej ustawy jako organizacja właściwa, przy czym w odniesieniu do scenarzystów i autorów dialogów, (...) reprezentuje twórców na mocy powierzenia praw w zarząd lub umów dotyczących reprezentacji z zagranicznymi organizacjami oraz twórców nie mających obywatelstwa polskiego, którzy nie powierzyli praw żadnej innej organizacji zbiorowego zarządu.

Z tytułu wyświetlania w kinach utworów audiowizualnych wyświetlający zobowiązali się wpłacać (...) wynagrodzenie należne twórcom utworów w wysokości 0,95% wszystkich wpływów brutto - bez żadnych potrąceń (z wyłączeniem podatku VAT) - które otrzymają w danym okresie rozliczeniowym z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych w kinach. Wynagrodzenia autorskie ustalone umową nie obejmują podatku od towarów i usług (VAT). Zostaną one powiększone o podatek VAT wg obowiązującej stawki.

(umowa dla kin z (...) Domem Kultury, k. 690-693, z (...) Centrum (...), k. 685-688, z Centrum (...) w K., k. 656-659, z (...) Centrum (...) w T., k. 663-666, z (...) Domem Kultury z siedzibą w N., k. 680-683, z Ośrodkiem (...) w Dzielnicy U. m.st. W., k. 668-671, umowy, k. 2384-2869)

Powód zawarł ponadto umowy o wzajemnej reprezentacji z zagranicznymi organizacjami uprawnionymi do zbiorowego zarządzania, m.in. z dnia 11.10.2002 r. z (...), z dnia 15.11.2010r. z (...), z dnia 13.09.2002 r. z (...), z dnia 2 maja 2011 r. z (...) , z dnia 18 listopada 2009 r. z (...)

oraz z dnia 16.04.2003 r. z (...).

(umowa między (...) i (...), k. 708-720, umowa między (...) i (...), k. 724-741, umowa między (...) i (...), k. 743-765, umowa między (...) i (...), k. 767-790, umowa między (...) i (...), k. 792-796, umowa między (...) i (...), k. 798-814)

Stowarzyszenie (...) zawarło także umowy o powierzenie w zarząd autorskich praw majątkowych, m.in. umowę o powierzenie praw do reżyserii M. O. z dnia 1 marca 2012 r., umowę o powierzenie praw do scenariusza i dialogów M. B. z dnia 3 marca 2011 r., o powierzenie praw do scenariusza i dialogów K. S. (1) z dnia 8 marca 2011 r.

(umowy o powierzenie w zarząd autorskich praw majątkowych, k. 824-868, k. 880-918, k. 929-976)

Zawarło ponadto liczne umowy o powierzenie w zarząd autorskich praw majątkowych współtwórców utworów audiowizualnych w zakresie praw twórcy scenariusza, m.in. umowę o powierzenie praw do scenariusza z B. B. z dnia 31.07.2006 r., z A. S. z dnia 12.05.2009 r., z P. A. z dnia 21.12.2011 r., z M. Z. z dnia 26.04.2013 r., z G. Z. z dnia 12.11.2009r., z M. W. z dnia 02.02.2011 r.

(umowy, k. 982-1517)

Przedmiotem działalności pozwanego jest m.in. produkcja, rozpowszechnianie i projekcja filmów. Pozwany prowadzi na terytorium kraju sieć kin, w skład której wchodzą:

(...), B., ul. (...),

(...), B., ul. (...),

(...), B., ul. (...),

(...), B., ul. (...),

(...), B., ul. (...),

(...), D., ul. (...) III (...),

(...), G., ul. (...),

(...), G., ul. (...),

(...), G., ul. (...),

(...), G., Al. (...) M. 102,

(...), G., ul. (...),

(...), K., ul. (...),

(...), K., ul. (...),

(...), K., ul. (...),

(...), K., ul. (...),

(...), L., ul. (...),

(...), L., ul. (...),

(...) Ł., ul. (...),

(...), N., ul. (...),

(...), S., ul. (...),

(...), S., ul. (...),

(...), S., ul. (...),

(...), S., ul. (...),

(...), T., ul. (...),

(...), W., Al. (...),

(...), W., ul. (...),

(...), R., ul. (...),

(...), R., Al. (...), (...), O., Al. (...),

(...), O., Plac (...),

(...), P., Al. (...),

(...), P., ul. (...),

(...), P., ul. (...),

(...), R., ul. (...).

W okresie od 1 stycznia 2011r. do 31 grudnia 2013r. pozwany wyświetlał w należących do sieci (...) kinach liczne utwory audiowizualne, m.in. Bilet na księżyc, Ida, Mój rower, Układ zamknięty.

W dniu 1 lipca 2011r. zostały podjęte przez zgromadzenie wspólników (...) sp. z o.o. oraz przez zarząd (...) S.A. uchwały dotyczące połączenia przez przejęcie (...) sp. z o.o., tym samym pozwany (...) S.A. stał się następcą prawnym spółki (...)., która w okresie 1 stycznia 2011 r. - 30 sierpnia 2011 r. prowadziła kina: w B. w Galerii (...), w G. w (...), w K. w Galerii (...), w O. w (...), w W. kino (...).

Pozwany (...) S.A. należy do grupy kapitałowej (...).

Centrum (...) S.A. uchwałą Walnego Zgromadzenia Członków (...) Stowarzyszenia (...) podjętą w dniu 17.10.2010r.zostało przyjęte w poczet członków wspierających Stowarzyszenia.

(odpis KRS – (...)S.A., k. 53-66, informacja ze strony internetowej dot. listy kin, k. 73-76, KRS - (...) sp. z o.o., k. 266-271, sprawozdanie, k. 229-262, deklaracja, k. 1806, protokół, k.1807-1808, informacja ze strony internetowej, k. 264, wydruk ze strony internetowej (...) S.A., k. 277-620)

Pozwany (...) S.A. dokonał na rzecz Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej za lata 2011-2013 wpłat w łącznej wysokości 4.103.483,42zł.

(pismo, k. 2880-2881)

Ponadto (...) S.A. na podstawie zawartej ze Stowarzyszeniem (...) w dniu 29 kwietnia 2009 r. umowy zapłacił wynagrodzenie autorskie za eksploatację utworów wykorzystanych w utworach audiowizualnych wyświetlanych w należących do spółki kinach za okres do 31 sierpnia 2009r. Za okres po 31 sierpnia 2009 r. Stowarzyszenie (...) nie otrzymało od (...) wynagrodzeń dla autorów reprezentowanych przez Stowarzyszenie (...).

(oświadczenie, k. 2906)

Obecnie brak jest zatwierdzonych przez Komisję Prawa Autorskiego tabeli wynagrodzeń na polu „wyświetlanie".

Decyzja Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 18 października 2001 r. przewidująca tabele stawek wynagrodzeń została uchylona wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 kwietnia 2002 r. w sprawie o sygn. akt I SA 3153/01. Mimo zwrócenia się przez Stowarzyszenie (...) do Komisji Prawa Autorskiego z wnioskiem o zatwierdzenie tabel wynagrodzeń, postępowanie w tym przedmiocie orzeczeniem Komisji Prawa Autorskiego z dnia 23.11.2006r., a następnie w wyniku złożenia kolejnego wniosku postanowieniem z dnia 15.02.2012r. zostało umorzone.

Wobec powyższego powód w dniu 21 marca 2012 r. wystąpił z wnioskiem do Sądu Okręgowego w Poznaniu o zatwierdzenie tabel wynagrodzeń m.in. na polu wyświetlanie. Postępowanie w tej sprawie o sygn. akt I Ns 93/12 nadal jest w toku.

(decyzja, k. 1519-1530, wyrok NSA, k. 1532, wniosek, k. 1534-1540, orzeczenie, k. 1566-1569, wniosek, k. 1571-1587, decyzja, k. 1598, wniosek, k. 1600-1610, pismo z dnia 13.01.2015r., k. 2876)

Pismem z dnia 28.04.2014r. powód zwrócił się do pozwanego celem rozliczenia się przez niego z utworów audiowizualnych w kinach należących do sieci (...).

(pismo, k. 1716-1717)

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o załączone do akt sprawy dokumenty, które nie były kwestionowane.

Na rozprawie w dniu 15 kwietnia 2015r. Sąd oddalił wniosek strony pozwanej o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka P. C., J. H. oraz wniosek zawarty w odpowiedzi na pozew w punkcie 8 – w przedmiocie zobowiązania producentów filmów polskich wymienionych w pozwie do wskazania kwot uiszczonych na rzecz wyszczególnionych we wniosku podmiotów, a także wniosek strony powodowej o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków C. P. i K. S. (2). Wszystkie te wnioski Sąd uznał za zbędne dla rozstrzygnięcia sprawy i prowadzące je3dynie do przedłużenia postępowania. Okoliczności istotne bowiem dla potrzeb orzeczenia zostały ustalone w oparciu o załączone do akt dokumenty. Okoliczności zaś dotyczące zasadności roszczenia o zapłatę nie były przedmiotem rozpoznania Sądu na tym etapie sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Powództwo w zakresie roszczenia informacyjnego uznać należy za usprawiedliwione.

Roszczenie informacyjne znajduje swe oparcie w przepisie art. 105 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych ( DZ. U tj. z 2006 roku Nr 90, poz.631), zgodnie z którym w zakresie swojej działalności organizacja zbiorowego zarządzania może się domagać udzielenia informacji oraz udostępnienia dokumentów niezbędnych do określenia wysokości dochodzonych przez nią wynagrodzeń i opłat.

W literaturze wskazuje się, że uprawnienie to ma charakter pomocniczy i ma na celu ułatwienie sprawowania zbiorowego zarządu. Jego celem jest przede wszystkim ułatwienie dochodzenia innych roszczeń – zarówno wynikających z naruszenia praw autorskich jak i opłat przewidzianych w ustawie. Postępowanie informacyjne nie jest immanentnie związane z innym postępowaniem rozpoznawczym. Uzyskane w nim dane mogą służyć jedynie do kontroli danych, które zostały wcześniej dobrowolnie przekazane lub do dokonania podziału świadczeń między uprawnionymi twórcami i wydawcami ( tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 17.09.2009 , III CZP 57/09. Legalis). Powód w niniejszej sprawie dochodzi obydwu roszczeń w jednym procesie. Uzasadnieniem zaś dla roszczenia jest , tak ustalenie wysokości wynagrodzenia, jak i jego ewentualny podział po wypłacie.

By uzyskać informacje i otrzymać dokumenty, powód musi po pierwsze wykazać w postępowaniu, że ma legitymację czynną do wystąpienia z takim żądaniem. Po drugie musi wykazać (jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17.09.2014 (I CSK 621/13) „niezbędność” pozyskania określonych informacji i dokumentów, którą należy interpretować w kontekście dochodzonych roszczeń i opłat.

Nie jest konieczne wykazywanie ani uprawdopodobnienie, czy roszczenie o zapłatę wynagrodzenia za naruszenie praw autorskich czy przewidzianej w ustawie opłaty organizacji rzeczywiście przysługuje , bowiem art. 105 ust. 2 u.p.a.p.p. nie przewiduje takiego obowiązku.

Przepisy nie ograniczają kręgu podmiotów, od których uprawniona organizacja może żądać informacji i dokumentów – należy zatem uznać, że może wystąpić o udzielenie informacji i wydanie dokumentów przez każdy podmiot, który może je posiadać. Dotyczy to zarówno podmiotu naruszającego prawa autorskie, osoby obowiązanej do uiszczenia przewidzianej w ustawie opłaty, jak i osoby trzeciej.

Legitymacja czynna w postępowaniu o uzyskanie informacji i dokumentów na podstawie art. 105 ust. 2 u.p.a.p.p. przysługuje jedynie organizacji zbiorowego zarządzania. Są nimi w myśl art. 104 ustawy stowarzyszenia zrzeszające twórców, artystów wykonawców, producentów lub organizacje radiowe i telewizyjne, których statutowym zadaniem jest zbiorowe zarządzanie i ochrona powierzonych im praw autorskich lub praw pokrewnych oraz wykonywanie uprawnień wynikających z ustawy.

Roszczenie informacyjne przysługuje organizacji w zakresie jej działalności, który określony jest przez decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, na podstawie której dana organizacja wykonuje zbiorowy zarząd. Za kolejną przesłankę uznać należy zatem wykazanie, że organizacja dysponuje odpowiednim zezwoleniem zawartym w decyzji Ministra w odniesieniu do pól eksploatacji, z którymi związane jest dochodzone roszczenie informacyjne.

W ocenie Sądu wszystkie przesłanki nałożenia na pozwanego obowiązku udzielenia informacji i udostępnienia dokumentów zostały w niniejszej sprawie spełnione. Powód – Stowarzyszenie (...) jest organizacją zbiorowego zarządu w rozumieniu art. 104 u.p.a.p.p. co potwierdza m.in. przedstawiony statut oraz właściwa decyzja i działa na podstawie zezwolenia do sprawowania zbiorowego zarządu zawartego w decyzji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (ostatnia) z dnia 28 maja 2003r., z której wynika że jest uprawniony do wykonywania zbiorowego zarządu na polach eksploatacji takich jak m.in. wyświetlanie i publiczne odtwarzanie.

Powód nie musi wykazywać upoważnienia do reprezentacji konkretnych twórców – wystarczy sprawowanie przez daną organizacje zbiorowego zarządu na określonych polach eksploatacji, o czym rozstrzyga decyzja Ministra. Ma zatem prawo do żądania informacji, legitymując się domniemaniem z art. 105 ust. 1 u.p.a.p.p. Domniemanie takie nie znajdzie zastosowania jedynie wówczas, gdy do tego samego utworu rości sobie tytuł więcej niż jedna organizacja – nie wystarcza jednak, że na danym polu eksploatacji działa więcej niż jedna organizacja. Pozwany musi wykazać, że roszczenie do danego utworu zgłosiła więcej niż jedna organizacja, czego w niniejszej sprawie pozwany nie uczynił.

Natomiast strona powodowa wykazała także, że żądane przez nią informacje są niezbędne do określenia wysokości jednocześnie dochodzonych na podstawie art. 70 ust. 2 w zw. z ust. 3 roszczeń majątkowych – opłat z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych w kinie oraz późniejszej ich dystrybucji. Dysponuje bowiem tylko częściowymi, szacunkowymi danymi, które nie są wystarczające do wyliczenia przysługującej reprezentowanym współtwórcom należności z tytułu korzystania przez użytkownika z utworów audiowizualnych. Do dokładnego określenia dochodzonej kwoty, a także do ewentualnego podziału uzyskanej od pozwanego sumy między uprawnionych współtwórców niezbędne są informacje, których uzyskania dochodzi od pozwanego.

Bezzasadny jest zarzut strony pozwanej, że powodowej organizacji przysługuje roszczenie tylko w odniesieniu do polskich utworów i twórców. Przepisy polskiej ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w tym także regulacja dotyczące wynagrodzenia dla współtwórców utworu audiowizualnego (art. 70 ust. 2), jak również domniemanie z art. 105 ust. 1 stosuje się także do zagranicznych twórców i utworów, co wynika z zasady asymilacji, którą przewiduje art. 5 u.p.a.p.p. oraz z przepisów wiążących konwencji międzynarodowych, o których, jak wskazuje się w orzecznictwie, ze względu na zasięg ich obowiązywania można powiedzieć, że mają one charakter powszechny.

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji orzeczenia.