Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 442/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może
ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343,
art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie
o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji
zawartych w częściach 3–8 formularza.

1. USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie
przypisano)

1. 

P. P.

w dniu 23 czerwca 2020 roku podczas sesji Rady Miejskiej w W., transmitowanej na żywo oraz dostępnej w Internecie pod adresem wieliczka.esesja.pl, dokonał zniesławienia B. K., pomawiając publicznie o nieprawdziwe zachowanie odnosząc się do nieprawdziwych informacji twierdząc, że zablokował budowę chodnika w M., przez co przepadło 10 mln złotych oraz przedstawiony pierwszy kosztorys budowy kładki dla pieszych w sołectwie S. wynosił 10-20 tys. złotych, a gmina wydała na to 200 razy więcej, co było stwierdzeniami nieprawdziwymi, nie mającymi odzwierciedlenia w faktach, poniżającymi w opinii publicznej i narażającymi na utratę zaufania potrzebnego dla działalności społecznej.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1.  W 2017 roku oskarżyciel prywatny B. K. przedstawił oskarżonemu, będącemu wówczas pełnomocnikiem burmistrza W. do spraw komunalnych oraz zastępcy burmistrza, projekt budowy drewnianej kładki wzdłuż wąwozu w sołectwie S.. Wstępna wycena przedsięwzięcia wynosiła 20.000 zł. Już wtedy oskarżony dokonał oceny kosztów materiałów budowalnych i ocenił, że przedstawiona wartość inwestycji jest istotnie zaniżona. W późniejszym czasie pokrzywdzony przedstawił ponownie ten projekt, ale szacował koszt jego wykonania na ok. 150.000 złotych. Projekt został zgłoszony do Budżetu Obywatelskiego w 2018 roku i został wyceniony na kwotę 250.000 zł. Projekt został przyjęty i po zmianie koncepcje kładki, na co oskarżyciel prywatny przystał, w budżecie przeznaczono na jego realizację 350.000 zł. Pomimo dwóch ogłoszonych przetargów nie złożono ofert na realizację przedsięwzięcia. Podczas trzeciego przetargu została złożona oferta, która przekroczyła budżet.

Wyjaśnienia oskarżonego

Zeznania świadka B. K.

Zeznania świadka P. K.

Lista zadań ogólnogminnych wybranych do realizacji w ramach budżetu obywatelskiego 2019

Wyniki głosowania w ramach budżetu obywatelskiego na rok 2019

52 - 53

53 - 54

70 - 71

35

36

2.  W dniu 11 grudnia 2019 roku odbyło się zebranie wiejskie sołectwa S.. Podczas trwania zebrania ustalono, że koszty planowanej inwestycji polegającej na przebudowie drogi i budowie chodnika w M. sięgną 10 mln złotych. Ta inwestycja była ujęta w wieloletnim planie inwestycyjnym starostwa, co oznaczało, że będą na nią środki finansowe. W tym czasie B. K. lansował wśród mieszkańców pogląd, że korzystne będzie dokonanie zmiany kategorii drogi na gminną. W trakcie tego zebrania oskarżyciel prywatny złożył projekt uchwały o zmianie zarządcy drogi z powiatu na gminę. Wniosek został odrzucony przez mieszkańców. Finalnie inwestycja ta nie został zrealizowana.

Wyjaśnienia oskarżonego

Zeznania świadka B. K.

Protokół nr (...) Zebrania (...) S. S.

52 - 53

53 - 54

46 - 47

3.  W dniu 23 czerwca 2020 roku odbyła się sesja Rady Miejskiej w W., która była transmitowana na żywo i dostępna w Internecie. Oskarżyciel prywatny B. K. podczas trwania sesji brał udział w debacie o stanie gminy.

Wyjaśnienia oskarżonego

Zeznania świadka B. K.

52 - 53

53 - 54

4.  W następstwie wypowiedzi oskarżyciela prywatnego, oskarżony P. P. zabrał głos. W swym wystąpieniu wskazał, że przez protesty B. K. nie doszło do realizacji inwestycji przebudowy drogi i budowy chodnika w miejscowości M., gdyż wprowadzał on mieszkańców w błąd, że koszty inwestycji będą mniejsze, jeśli nastąpi zmiana kategorii drogi z powiatowej na gminną. Oskarżony wskazał również, że podczas pierwszego spotkania odnośnie budowy kładki wzdłuż wąwozu w sołectwie S., wycenił on to przedsięwzięcie na 20.000 zł, a dzisiejszy koszt jest o 200 razy większy.

Wyjaśnienia oskarżonego

Zeznania świadka B. K.

Zeznania świadka P. K.

Nagranie sesji Rady Miejskiej w W. z dnia 23 czerwca 2020 r.

52 - 53

53 - 54

70-71

38

1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie
przypisano)

1. 

P. P.

w dniu 23 czerwca 2020 roku podczas sesji Rady Miejskiej w W., swoimi wypowiedziami zniesławił B. K., czym poniżył go w opinii publicznej i naraził na utratę zaufania potrzebnego dla działalności społecznej.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

w dniu 23 czerwca 2020 roku podczas sesji Rady Miejskiej w W. oskarżony swoimi wypowiedziami zniesławił B. K., czym poniżył go w opinii publicznej i naraził na utratę zaufania potrzebnego dla działalności społecznej.

Zeznania B. K.

53-54

2. OCENA DOWODÓW

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1 – 1.4.

Wyjaśnienia oskarżonego

Wyjaśnienia oskarżonego są spójne, stanowcze, konsekwentne. Oskarżony w logiczny oraz przekonujący sposób opisał przebieg zdarzenia oraz powody, które skłoniły go do wypowiedzi objętej zarzutem aktu oskarżenia. Podane przez niego treści korespondowały z zeznaniami świadka P. K., który był osobą obcą wobec stron, jak również był niezaangażowany w spór pomiędzy stronami niniejszej sprawy. Pomimo skonfliktowania z oskarżycielem prywatnym B. K., oskarżony P. P. nie eksponował negatywnego nastawienia do niego, nie wyolbrzymiał okoliczności sprawy, ale rzeczowo i konkretnie opisywał okoliczności rozpatrywanego zdarzenia.

1.1 – 1.4.

Zeznania świadka B. K.

Zeznania pokrzywdzonego okazały się wiarygodne jedynie w części dotyczącej okoliczności zwołania zebrania, jego udziału w nim, zgłoszenia jego pomysłu do budżetu obywatelskiego oraz zwycięstwie tego projektu, jak również jego udziału w sesji Rady Miasta W. w dniu 23 czerwca 2020 r. i wypowiedzi oskarżonego podczas sesji. W tym zakresie jego relacja korespondowała z innymi wiarygodnymi dowodami.

1.1., 1.4

Zeznania świadka

P. K.

Zeznania świadka były spójne, stanowcze, wzajemnie się uzupełniały i potwierdzały z pozostałym ocenionym jako wiarygodny materiałem dowodowym. Świadek jako osoba obca nie miał interesu, by w niniejszej sprawie opowiadać się po jednej ze stron, jego relacja była bezstronna, obiektywna.

1.3.-1.4.

Nagranie sesji Rady Miasta W.

Nagranie wykonane w sposób umożlwiający zrozumiałe odtworzenie wypowiedzi oskarżonego, nie było kwestionowane przez żadną ze stron.

1.1.-1.2.

Lista zadań ogólnogminnych wybranych do realizacji w ramach budżetu obywatelskiego 2019

Wyniki głosowania w ramach budżetu obywatelskiego na rok 2019

Protokół nr (...) Zebrania (...) S. S.

Dokumenty sporządzona przez uprawniony podmiot, stanowią dokumenty urzędowe. Ich treść i okoliczności uchwalenia nie były kwestionowane przez żadną ze stron.

2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia
dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt
1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Zeznania świadka B. K.

Depozycje oskarżyciela prywatnego co do tego, że oskarżony swymi wypowiedziami zniesławił go, okazały się odosobnione, nieprzekonujące, a w konsekwencji niewiarygodne. W tych twierdzeniach oskarżyciel zaprezentował jedynie własne, niczym niepoparte insynuacje, tracąc z pola widzenia, w jakich okolicznościach i formie oskarżony sformułował wobec niego zarzuty. Dało się zresztą zauważyć, że B. K. w złożonych zeznaniach ujawniał swój negatywny stosunek do oskarżonego, wręcz przejaskrawiał okoliczności rozpatrywanego zdarzenia, a siebie na tym tle przedstawiał wyłącznie pozytywnie.

3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Oskarżony

3.1.Podstawa prawna
skazania albo warunkowego
umorzenia postępowania
zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.2.Podstawa prawna
skazania albo warunkowego
umorzenia postępowania
niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3.Warunkowe umorzenie
postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4.Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5.Uniewinnienie

I.

P. P.

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

Relewantny na gruncie art. 212 zarzut musi dotyczyć określonych faktów, nie zaś ograniczać się wyłącznie do opinii. Uzasadnienie dla takiego ograniczenia bazuje na brzmieniu art. 213, z którego wynika, że treść pomawiającego zarzutu musi być możliwa do zweryfikowania w kategoriach prawdy bądź fałszu (tak m.in. L. Gardocki, Europejskie..., s. 17; P. Hofmański, J. Satko, Przestępstwa..., s. 26; odmiennie m.in.: M. Surkont, Zniesławienie i znieważenie..., s. 33–34; W. Kulesza, Zniesławienie..., s. 37–38; B. Kunicka-Michalska [w:] B. Kunicka-Michalska, J. Wojciechowska, Przestępstwa..., s. 258–259). Sformułowanie zarzutu w postaci opinii nie realizuje przeto znamion karalnego zniesławienia, może zaś ewentualnie stanowić podstawę odpowiedzialności karnej za zniewagę (postanowienie SN z 17.08.2016 r., IV KK 53/16, LEX nr 2087823). Takie ujęcie odpowiada stanowisku prezentowanemu w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, który w swej judykaturze zwraca uwagę, że prawdziwości opinii nie da się udowodnić (I.C. K., S...., s. 177–185). Wyrażony pogląd obecny jest również w judykaturze Trybunału Konstytucyjnego (zob. w tej kwestii uzasadnienie – pkt 7.4 – wyroku TK z 12.05.2008 r., SK 43/05, OTK-A 2008/4, poz. 57). Podmiot, który uzna, że wypowiedź ocenna narusza jego dobra osobiste, ma możliwość skorzystania z ich ochrony realizowanej na gruncie prawa cywilnego. Trzeba mieć jednak świadomość, że w wymiarze praktycznym nie jest zazwyczaj łatwo oddzielić wypowiedzi ocenne od wypowiedzi o faktach. Te pierwsze bowiem z reguły formułowane są na tle określonego stanu faktycznego. Nadto uznanie, że podstawą odpowiedzialności karnej z art. 212 mogą być tylko wypowiedzi dotyczące faktów, nie oznacza, że oceny nie wykazują w ogóle prawnokarnej relewancji. W takiej sytuacji przedmiotem badania może być np. forma podniesienia lub rozgłoszenia zarzutu (, Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część II. Komentarz do art. 212-277d pod red. Andrzeja Zolla).

Odnosząc powyższe uwagi do niniejszej sprawy uznać należało, że podnoszone w zarzucie prywatnego aktu oskarżenia wypowiedzi oskarżonego P. P. miały charakter wyłącznie ocenny. Oskarżony w istocie wyłącznie ocenił zachowanie B. K., podczas jego wystąpienia w trakcie sesji Rady Miasta w W. w dniu 23 czerwca 2020 roku. Podczas dokonywania oceny oskarżony posiłkował się osobistym doświadczeniem, tj. dotychczasowymi relacjami z B. K.. Zdaniem oskarżonego, swoimi działaniami B. K. doprowadził do braku realizacji inwestycji polegającej na przebudowie drogi i budowie chodnika w miejscowości M.. Ocena ta wynikała z analizy jego działań – tj. próby zmiany kategorii drogi z powiatowej na gminną, zaskarżenia decyzji, co spowodowało, że powiat zrezygnował z inwestycji, chociaż takie plany formułował. Podobnie było z projektem budowy kładki, który po modyfikacji, na co oskarżyciel prywatny przystał, nadal nie doczekał się wykonania z powodu zbyt wysokich kosztów. W ocenie Sądu wyrażona podczas sesji Rady Miasta W. ocena postępowania oskarżyciela prywatnego przez oskarżonego mieściła się w granicach dopuszczalnych i powszechnie stosowanych oraz akceptowanych zachowań występujących w debacie publicznej. Tak więc forma tego zarzutu podniesionego przez oskarżonego była jak najbardziej właściwa, dopuszczalna w toku zebrania takiego jak w dniu zdarzenia. Zresztą przyznanie racji oskarżycielowi w tej konkretnej sytuacji wiązałoby się de facto z wyłączeniem możliwości toczenia z nim sporu, prezentowania oceny jego zachowania, podejmowania z nim polemiki. Mając na uwadze powyższe rozważania uznać należało, że zachowaniem swoim oskarżony P. P. nie wypełnił znamion przestępstwa z art. 212 § 2 k.k. Dlatego jedynym słusznym zakończeniem niniejszego postepowania było uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu przestępstwa.

4. KARY, ŚRODKI KARNE, PRZEPADEK, ŚRODKI KOMPENSACYJNE
I ŚRODKI ZWIĄZANE Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE

Oskarżony

Punkt
rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku
odnoszący się
do przypisanego
czynu

Przytoczyć okoliczności

5. INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU

Oskarżony

Punkt
rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku
odnoszący się
do przypisanego
czynu

Przytoczyć okoliczności

6. INNE ZAGADNIENIA

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował
określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez
stronę

7. KOSZTY PROCESU

Punkt

rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

III.

W konsekwencji uniewinnienia oskarżonego Sąd obciążył oskarżyciela prywatnego kosztami procesu przez niego poniesionymi.

Mając na uwadze, że to oskarżony swoją wypowiedzią spowodował zainicjowanie niniejszej sprawy, Sąd obciążył go kosztami procesu w zakresie przez niego poniesionymi.

8. PODPIS