Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 listopada 2014 roku

Sąd Okręgowy w Kielcach IX Wydział Karny-Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Marcin Chałoński

Protokolant: st.sekr.sądowy Dorota Ziółkowska

po rozpoznaniu w dniu 31 października 2014 roku

sprawy B. A.

oskarżonego o przestępstwa z art. 216 § 1 k.k., art. 157 § 2 k.k.

Z. A. (1)

oskarżonego o przestępstwo z art. 216 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Sandomierzu VII Zamiejscowy Wydział Karny

z siedzibą w Staszowie

z dnia 26 maja 2014 roku sygn. akt VII K 283/13

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

II.  zasądza od oskarżonego B. A. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem kosztów sądowych
w postępowaniu odwoławczym;

III.  zasądza od oskarżonego Z. A. (1) na rzecz Skarbu Państwa kwotę 50 (pięćdziesiąt) złotych tytułem kosztów sądowych
w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt IX Ka 1161/14

UZASADNIENIE

B. A. i Z. A. (1) oskarżeni zostali o to, że w dniu 28 lipca 2012 roku w P. znieważyli M. K. (1) używając wobec niej słów uznanych powszechnie za obelżywe i wulgarne tj. o popełnienie przestępstwa z art. 216 § l kk.

ponadto

B. A. oskarżony została o to, że w dniu 28 lipca 2012 roku w P. dusząc M. K. (1) za szyję spowodował u niej obrażenia ciała na okres poniżej 7 dni tj. o popełnienie przestępstwa z art. 157 § 2 kk.

Sąd Rejonowy w Sandomierzu VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w Staszowie wyrokiem z dnia 26 maja 2014r. sygn. akt VII K 283/13 orzekł co następuje:

I.  w ramach czynu zarzucanego w pkt I aktu oskarżenia uznał oskarżonego B. A. za winnego tego, że w miejscu i czasie zarzutem opisanym znieważył pokrzywdzoną M. K. (1), kierując w jej obecności, pod jej adresem słowa wulgarne, tj. winnego popełnienia czynu stanowiącego występek z art. 216 § l kk, przy czym przyjął, że zniewagę wywołało wyzywające zachowanie się pokrzywdzonej i na podstawie art. 216 § 3 kk odstąpił od wymierzenia kary;

II.  w ramach czynu zarzucanego w pkt I aktu oskarżenia uznał oskarżonego Z. A. (1) za winnego tego, że w miejscu i czasie zarzutem opisanym znieważył pokrzywdzoną M. K. (1), kierując w jej obecności, pod jej adresem słowa wulgarne, tj. winnego popełnienia czynu stanowiącego występek z art. 216 § l kk, przy czym przyjął, że zniewagę wywołało wyzywające zachowanie się pokrzywdzonej i na podstawie art. 216 § 3 kk odstępuje od wymierzenia kary;

III.  w ramach czynu zarzucanego w pkt II aktu oskarżenia uznał oskarżonego B. A. za winnego tego, że w miejscu i czasie zarzutem opisanym , działając umyślnie , w sposób polegający na silnym uścisku ręką szyi pokrzywdzonej M. K. (1), spowodował u niej naruszenie czynności narządu oddychania, polegające na podbiegnięciach krwawych położonych po obu stronach szyi, zaczerwienieniu skóry szyi, przekrwieniu tylnej ściany gardła, pogrubieniu strun głosowych, obrzęku i przekrwieniu wiązadeł rzekomych krtani - na czas trwający nie dłużej niż 7 dni, tj. winnego popełnienia czynu stanowiącego występek z art. 157 § 2 kk i za to na podstawie art. 157 § 2 kk w zw. z art. 33 § 1 i § 3 kk wymierzył mu karę 100 stawek dziennych grzywny przyjmując wysokość pojedynczej stawki na kwotę 10 złotych;

IV.  na podstawie art. 631 kpk zasądził od oskarżonego B. A. na rzecz oskarżycielki prywatnej M. K. (1) kwotę 1.680 złotych tytułem częściowego zwrotu poniesionych przez nią kosztów procesu;

V.  zasądził od oskarżonego B. A. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 100 złotych tytułem opłaty;

VI.  na podstawie art. 631 k.p.k. zasądził od oskarżonego Z. A. (1) na rzecz oskarżycielki prywatnej M. K. (1) kwotę 560,00 tytułem częściowego zwrotu poniesionych przez nią kosztów procesu.

Obrońca oskarżonych zaskarżył powyższy wyrok w całości. Zarzucił:

1.  obrazę przepisów postępowania tj. art. 4, art. 5 § 2, art. 7, art. 424 § 1 kpk poprze jednostronną i dowolną ocenę dowodów ujawnionych w toku rozprawy w szczególności zeznań pokrzywdzonej i małoletnich P. K. (1) oraz K. S., opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej oraz opinii psychologicznej sporządzonej na okoliczność przesłuchania małoletnich świadków K. i S., pominięcie w uzasadnieniu okoliczności dla oskarżonych korzystnych, niewskazanie w uzasadnieniu na jakich przesłankach Sąd oparł się przyjmując sprawstwo Z. A., niewskazanie szczegółowego opisu zachowania Z. A., rozstrzygnięcie nieusuwalnych wątpliwości na niekorzyść oskarżonych.

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, który miał wpływ na jego treść a polegający na przyjęciu, iż oskarżeni popełnili zarzucane im czyny podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego zebranego w sprawie nie pozwala na poczynienie takich ustaleń.

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca oskarżonych wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie oskarżonych od zarzucanych im aktem oskarżenia czynów ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonych jawi się jako oczywiście bezzasadna. Oznacza to, że brak jest argumentów do uznania podniesionych w niej zarzutów jak również uwzględnienia sformułowanego wniosku.

Kontrolna analiza przedmiotowej sprawy wraz z pisemnym uzasadnieniem wyroku jednoznacznie potwierdziła prawidłowość rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego. Zgromadzony został, przez Sąd Rejonowy, kompletny materiał dowodowy niezbędny do wydania trafnego orzeczenia. Zebrany materiał dowodowy poddany został kompleksowej ocenie zgodnie z zasadą swobodnej oceny z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego tj. w oparciu o naczelną zasadę prawa procesowego sformułowana w art. 7 kpk.

W sposób wnikliwy działania oskarżonych B. A. i Z. A. (1) przeanalizowane zostały pod kątem ich prawno – karnej oceny. Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko Sądu Rejonowego. Byt czynów przypisanych oskarżonemu B. A. oraz czynu przypisanego Z. A. (1) nie budzą wątpliwości.

Zarzuty formułowane we wniesionej apelacji uznać należało za bezpodstawne. Opierają się one jedynie na jednostronnej analizie zgromadzonego materiału dowodowego bez uwzględnienia potrzeby odniesienia się do szerokiego kontekstu całego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Wnioskowanie obrońcy oskarżonych jest jednostronne i stanowi wyraz subiektywnej analizy zmierzającej do udowodnienia z góry założonej tezy.

W pełni zasadnie Sąd Rejonowy wskazał, iż zeznania pokrzywdzonej M. K. (1), świadków P. K. (1) oraz K. S. zestawione z pisemną opinią biegłego sądowego S. Z. układają się w logiczny i obiektywny ciąg zdarzeń potwierdzający sprawstwo oskarżonych i wykluczający wiarygodność przedstawianej przez nich linii obrony.

Nie można zgodzić się z zarzutem obrońcy oskarżonych, iż Sąd Rejonowy błędnie dokonał analizy zeznań pokrzywdzonej M. K. (1) i pominął sprzeczności w jej relacjach. Przede wszystkim zaznaczyć należy, iż relacja pokrzywdzonej co do wyzwisk kierowanych w stosunku do niej przez oskarżonych jak i chwycenia jej za szyję przez B. A. jest konsekwentna i logiczna, a nadto znajduje potwierdzenie w relacjach świadków P. K. (1) oraz K. S..

W pisemnym uzasadnieniu wyroku Sąd Rejonowy w sposób jasny wskazał, iż w relacjach pokrzywdzonej M. K. (1) ujawnione zostały nieścisłości dotyczące jedynie faktu przecięcia przez nią sznurka rozciągniętego przez oskarżonych. Okoliczność ta został jednak w sposób logiczny i obiektywny wyjaśniona. Słusznie w zakresie tym Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, iż w zakresie tym wiarygodna była relacja pokrzywdzonej jaką złożyła w pierwszych zeznaniach w postępowaniu przygotowawczym jako najbardziej spontaniczna, mówiąca o tym, iż to ona najpierw przecięła sznurek i to spowodowało wybuch gniewu oskarżonych. Stanowisko takie jest tym bardziej uzasadnione, iż taki obraz zdarzenia potwierdza również relacja świadków P. K. (2), M. K. (2) oraz U. M., którzy co prawda nie byli bezpośrednimi świadkami zdarzania jednakże relację potwierdzającą fakt przecięcia przez pokrzywdzona sznurka a następnie reakcję oskarżonych otrzymali od samej pokrzywdzonej. Tym samym nie można także zgodzić się z tezą obrońcy oskarżonych, iż M. K. (1) w sposób odmienny relacjonował przebieg zdarzenia wobec poszczególnych osób. Odnośnie twierdzenia skarżącego, iż w relacji jaką podała pokrzywdzona do U. M. nie wymieniła jako sprawcy czynu popełnionego na jej szkodę Z. A. (1) zauważyć należy, iż w żaden sposób relacja taka udziału oskarżonego Z. A. (1) nie wyklucza, tym bardziej w świetle pozostałego zgromadzonego materiału dowodowego. W sposób ewidentny relacja pokrzywdzonej skupiała się na zachowaniu B. A..

Nie można zgodzić się także z zarzutem obrońcy oskarżonych jakoby zeznania pokrzywdzonej dyskredytował fakt, iż w sposób odmienny opisywała ona jakich doznała obrażeń. Zaznaczyć należy, iż pokrzywdzona nie jest podmiotem fachowym i dlatego też znamiennym dla oceny obrażeń pokrzywdzonej i mechanizmu ich powstania była opinia sądowo – lekarska biegłego S. Z. oraz karta informacyjna ze Szpitalnego Oddziału Ratunkowego dot. M. K. (1). Opinia biegłego zasadnie uznana została za jasną, pełną i rzetelną. W sposób precyzyjny i jednoznaczny biegły wskazał na doznane przez pokrzywdzoną obrażenia i mechanizm ich powstania stwierdzając, iż odpowiada on zeznaniom pokrzywdzonej. Przy tym biegły wskazał, iż obrażenia pokrzywdzonej odpowiadają urazom czynnym i nie są typowe dla samouszkodzenia.

W świetle opinii biegłego zeznań pokrzywdzonej nie dyskredytuje fakt, iż interweniujący w dniu zdarzania funkcjonariusze policji nie widzieli u niej obrażeń ciała na szyi. Biegły w sposób stanowczy wskazał bowiem, iż wybroczyny krwawe w skórze pojawiają się kilka a nawet kilkanaście godzin po zdarzeniu. Tym samym mogły być one niewidoczna dla interweniujących bezpośrednio po zdarzeniu funkcjonariuszy policji, a były one widoczne w badaniu dokonanym w szpitalu kilka godzin później.

Nie można uznać za uzasadnione argumentów obrońcy oskarżonych wskazujących na błędną ocenę zeznań świadków P. K. (1) oraz K. S.. Zaznaczyć należy, iż prawidłowo Sąd Rejonowy miał na uwadze fakt, iż P. K. (1) jest córką pokrzywdzonej. Okoliczność ta w żaden automatyczny sposób nie dyskredytuje jednak zeznań takiego świadka. Ponadto zaznaczyć należy, iż zarówno Partycja K. jak i K. S. zostały przesłuchane w obecności psychologa, który przedłożył w sprawie opinie sądowo – psychologiczne dotyczące małoletnich. Opinie te prawidłowo uznane zostały za pełne i fachowe. Brak jest jakichkolwiek podstaw do ich kwestionowania. Biegła psycholog A. M. w sposób jednoznaczny wskazał, iż K. S. jak i P. K. (1) są dziećmi o prawidłowym rozwoju intelektualnym oraz były zdolne do prawidłowego spostrzegania i odtwarzania. Biegła zwróciła także uwagę na sugestybilność małoletnich świadków, którą Sąd Rejonowy miał na uwadze dokonując analizy zeznań małoletnich świadków. Uwadze Sądu Rejonowego nie uszła także podawana przez biegłą okoliczność dotycząca mechanizmów obronnych polegających na wypieraniu ze świadomości dzieci negatywnych wspomnień i ich racjonalizacja w kierunku akceptowanym społecznie. Wnioski opinii biegłej w sposób prawidłowy zestawione zostały ze zgromadzonym materiałem dowodowym.

Oczywiście analiza Sądu Rejonowego ujawniła sprzeczności pomiędzy zeznaniami świadka K. S. jednakże w oparciu o jedną z naczelnych zasad procesowych jaką jest zasada swobodnej oceny dowodów możliwa była ocena osobowych źródeł dowodach, która w sposób prawidłowy została dokonana przez Sąd Rejonowy i pozwoliła na jednoznaczne stwierdzenie w jakim zakresie wyjaśnienia świadka można uznać było za wiarygodne oraz w jakim zakresie poszczególne dowody ze sobą korelują.

W żaden sposób nie można było uznać jak chciałby tego obrońca oskarżonych, iż konieczne było rozstrzyganie wątpliwości na ich korzyść.

Brak jest jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, iż naruszona została zasada in dubio pro reo. Zasada ta nakazuje rozstrzygać wątpliwości na korzyść oskarżonego dopiero w sytuacji kiedy istnieją one po dokonaniu ustaleń na podstawie swobodnej oceny dowodów. Nie można zapomnieć, iż wyrażona w art. 5 § 2 kpk zasada nie może ograniczać innej zasady prawa procesowego, a mianowicie swobodnej oceny dowodów. W przedmiotowej sprawie zgromadzony materiał dowodowy pozwolił na dokonanie racjonalnej swobodnej oceny dowodów, która nie rodzi zastrzeżeń, co do istnienia wątpliwości, które należałoby wobec braku możliwości ich wyjaśnienia, rozstrzygnąć na korzyść oskarżonych.

Na gruncie przedmiotowej sprawy nie można mówić o jakimkolwiek błędzie w ustaleniach faktycznych czy też obrazie prawa procesowego.

O błędzie w ustaleniach faktycznych można mówić tylko w przypadku naruszenia przez Sąd art. 7 kpk i dokonaniu oceny dowodów sprzecznie z zasadami wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego, bądź też wówczas, gdy Sąd czynił ustalenia faktyczne w oparciu o niepełny materiał dowodowy. Żadna z tych sytuacji nie ma miejsca w niniejszej sprawie.

Sąd Okręgowy w pełni zaakceptował stanowisko Sądu Rejonowego odnośnie odstąpienia od wymierzenia wobec oskarżonych B. A. oraz Z. A. (1) kar za przypisane im czyny z art. 216 § 1 kk. W pełni podzielić należy ustalenia Sądu Rejonowego w zakresie prowokującego zachowania pokrzywdzonej. Skonfliktowane strony tj. pokrzywdzona i oskarżeni działali pod wpływem silnych emocji. Przy tym wskazać należy, iż intensywność wzajemnych działań stron nie różniła się w sposób istotny od siebie. Zawartość kryminalna czynów z art. 216 § 1 kk przypisanych oskarżonym w żaden istotny sposób nie różni się od prowokacji pokrzywdzonej.

W takich okolicznościach odstąpienie przez Sąd Rejonowy od wymierzenia oskarżonym kar jest w pełni uzasadnione.

Sąd Okręgowy w pełni zgodził się także z wymiarem kary orzeczonej wobec oskarżonego B. A. za przypisany mu czyn z art. 157 § 2 kk. Orzeczona kara grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych po 10 złotych każda będzie adekwatna do stopnia zawinienia i stopnia społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu. W sposób prawidłowy uwzględnione zostały dyrektyw wymiary kary. Żądana z okoliczności rzutujących na wymiar kar nie została pominięta, niedoceniona bądź przeceniona. Orzeczona kara zapewni realizację celów zapobiegawczych i wychowawczych zarówno w zakresie prewencji indywidualnej jak i generalnej.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Okręgowy na podstawie art. 437 § 1 kpk i art. 456 kpk zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 627 kpk w zw. z art. 636 § 1 kpk.

SSO Marcin Chałoński