Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 15 stycznia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 stycznia 2013 r.

w K.

sprawy z powództwa J. P.

przeciwko L. F.

zapłatę

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 10 lipca 2012 r. sygn. akt I C 782/09

p o s t a n a w i a:

uchylić zaskarżone postanowienie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 10 lipca 2012 r. Sąd Okręgowy w Krakowie odrzucił apelację powoda wskazując, że zgodnie z przepisem art. 112 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych termin do uiszczenia opłaty od apelacji biegł od daty doręczenia pełnomocnikowi powoda postanowienia z dnia 4 czerwca 2012 r., którym częściowo oddalono wniosek powoda o zwolnienie go od tej opłaty. W tym terminie opłata nie została uiszczona, zatem, na podstawie art. 370 k.p.c. apelacja podlegała odrzuceniu.

Postanowienie powyższe zostało zaskarżone przez powoda, który domagał się jego uchylenia i zarzucił, iż postanowienie o częściowym oddaleniu jego wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych zostało mu doręczone w dniu 13 czerwca 2012 r., zaś w dniu 20 czerwca 2012 r. wniósł zażalenie na to postanowienie i zażalenie to, do chwili zaskarżenia postanowienia o odrzuceniu apelacji, nie zostało rozpoznane. W związku z powyższym brak było podstaw do liczenia terminu do uiszczenia opłaty od daty doręczenia postanowienia z dnia 4 czerwca 2012 r.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie jest oczywiście uzasadnione.

Postanowienie z 4 czerwca 2012 r., odmawiające powodowi zwolnienia od opłaty od apelacji odnośnie kwoty 800 zł, zostało doręczone pełnomocnikowi powoda, będącemu adwokatem, w dniu 13 czerwca 2012 r. (dowód doręczenia k. 380). W dniu 20 czerwca 2012 r., a zatem w ustawowym terminie określonym przez art. 394 § 2 k.p.c., wpłynęło zażalenie powoda na to postanowienie (k. 374). Zażalenie to zostało przedłożone Sądowi Apelacyjnemu w Krakowie już po odrzuceniu apelacji powoda i postanowieniem tutejszego sądu z dnia 8 października 2012 r. zostało oddalone. Odpis postanowienia z dnia 8 października 2012 r. został doręczony pełnomocnikowi powoda w dniu 22 października 2012 r. (dowód doręczenia k. 404) i w tym samym dniu powód uiścił część opłaty od apelacji, od której nie został zwolniony, to jest kwotę 800 zł.

Powołany przez sąd I instancji przepis art. 112 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazuje sądowi wezwanie do uiszczenia opłaty, stosownie do art. 130 k.p.c., po prawomocnym oddaleniu wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, nie uzasadnia zatem liczenia terminu do wniesienia opłaty od doręczenia będącemu adwokatem pełnomocnikowi strony postanowienia oddalającego wniosek o zwolnienie od takiej opłaty. Domyślać się można, iż sąd I instancji błędnie powołał ten przepis, a w istocie chodziło mu o art. 112 ust. 3 powołanej ustawy, który reguluje przedmiotową kwestię. Ten ostatni przepis istotnie stanowi, iż jeżeli pismo podlegające opłacie w wysokości stałej lub stosunkowej obliczonej od wskazanej przez stronę wartości przedmiotu zaskarżenia zostało wniesione przez adwokata, nie stosuje się przepisu ust. 2, ale tygodniowy termin do opłacenia pisma biegnie od dnia doręczenia stronie postanowienia oddalającego wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych wydanego na posiedzeniu niejawnym. Jednakże zdanie ostatnie powołanego przepisu stanowi, iż jeżeli o zwolnieniu od kosztów sądowych orzekał sąd I instancji, a strona wniosła zażalenie w przepisanym terminie, termin do opłacenia pisma biegnie od dnia doręczenia stronie postanowienia oddalającego zażalenie. Sytuacja taka miała miejsce w rozpoznawanej obecnie sprawie. Stąd w dacie wydania postanowienia o odrzuceniu apelacji, to jest 10 lipca 2012 r. termin do uiszczenia opłaty nie rozpoczął jeszcze biegu. Bieg tego terminu rozpoczął się w dniu 22 października 2012 r. i w tym samym dniu opłata została uiszczona.

Jakkolwiek w zażaleniu nie podniesiono tego zarzutu, to zauważyć należy, że nawet uchybienie terminowi do uiszczenia opłaty od apelacji w realiach rozpoznawanej sprawy nie mogło skutkować jej odrzuceniem. Wyrok został wydany w dniu 29 lipca 2011 r., a w dniu 6 grudnia 2011 r., a zatem w terminie określonym przez art. 328 § 1 k.p.c. powód złożył wniosek o sporządzenie uzasadnienia tego wyroku. Jakkolwiek na k. 304 akt znajduje się dowód doręczenia, z którego wynika, że w dniu 28 grudnia 2011 r. doręczono pełnomocnikowi powoda odpis wyroku z uzasadnieniem, to w rzeczywistości to nie nastąpiło, gdyż uzasadnienie wyroku nie zostało dotychczas sporządzone. Na k. 288-300 znajduje się tekst zatytułowany „Uzasadnienie”, jednak nie został on opatrzony żadnym podpisem. Tekst taki, nie opatrzony podpisem sędziego, nie stanowi uzasadnienia wyroku, a co najwyżej może być traktowany jako projekt uzasadnienia. W konsekwencji dotychczas nie rozpoczął biegu dwutygodniowy termin z art. 369 § 1 k.p.c. do wniesienia apelacji. Wprawdzie wniesienie przez stronę apelacji jeszcze przed doręczeniem jej wyroku z uzasadnieniem jest dopuszczalne i skuteczne, to jednak do czasu upływu ustawowego terminu do jej wniesienia nie można apelacji odrzucić z powodu nieuiszczenia opłaty. Stanowisko takie było wyrażane przez Sąd Najwyższy na gruncie art. 17 nieobowiązującej już ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Przepis ten stanowił podstawę odrzucenia wnoszonych przez adwokata lub radcę prawnego nieopłaconych środków odwoławczych podlegających opłacie w wysokości stałej. Za utrwalone można było uznać wówczas stanowisko orzecznictwa, iż dopuszczalne jest wniesienie takiej opłaty po wniesieniu środka odwoławczego, ale przed upływem terminu do wniesienia takiego środka (por. m.in. uchwała Sądu Najwyższego z 25 września 1970 r. sygn. III CZP 58/70, OSNCP 1971/9/146).

Z powyższych przyczyn zażalenie jest uzasadnione i na podstawie art. 397 § 2 w zw. z art. 386 § 1 k.p.c. zaskarżone postanowienie należało uchylić.