Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lutego 2016 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: st. sekr. sądowy Aleksandra Nyga

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2016 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) S.A. w W.

przeciwko: Towarzystwu (...) S.A. w W.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) S.A. w W. kwotę 1 758,90 zł (jeden tysiąc siedemset pięćdziesiąt osiem złotych dziewięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 29 października 2013 r. do dnia zapłaty;

2)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 705 zł (siedemset pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 583/15/3

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. z siedzibą w W. wystąpił przeciwko Towarzystwu (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. z pozwem o zapłatę w postępowaniu upominawczym kwoty 1 758,90 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 29 października 2013 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że dochodzi pozwem roszczeń regresowych przysługujących mu z tytułu wypłaconego odszkodowania z ubezpieczenia AC od ubezpieczyciela sprawcy szkody. W dniu 14 września 2011 r. w wyniku kolizji uszkodzeniu uległ samochód marki B. (...) o nr rej. (...), który był ubezpieczony w (...) S.A., a sprawcą szkody był D. S. kierujący V. (...) o nr rej. (...). W następstwie szkody zgłoszonej przez poszkodowanego w ramach ubezpieczenia AC, powód przeprowadził postępowanie likwidacyjne, w którym wypłacił odszkodowanie w kwocie odpowiadającej kosztom naprawy nr 11/09/24D. Wobec tego, iż sprawcę szkody łączyła z pozwanym umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, powód wezwał pozwanego do refundacji poniesionych kosztów. W odpowiedzi z dnia 7 listopada 2011 r. pozwane towarzystwo ubezpieczeń uznało winę sprawcy szkody i poinformowało o refundacji wypłaconego odszkodowania. W następstwie dodatkowych kosztów poniesionych przez (...) S.A., w związku z przedstawioną do zapłaty fakturą VAT nr (...) dotyczącą najmu samochodu zastępczego, powód pismem z 17 października 2013 r. wezwał pozwanego do refundacji kosztów. W odpowiedzi z dnia 28 października 2013 r. pozwany odmówił spełnienia świadczenia, uzasadniając swoje stanowisko tezą, iż koszty wynajmu samochodu zastępczego nie są kosztami związanymi z przedmiotowa szkodą. Pomimo ponownego wezwania, pozwany zakład ubezpieczeń podtrzymał swoje stanowisko.

W dniu 23 marca 2015 r. w sprawie o sygn. VI GNc 852/15/3 Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Pozwany Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwany zakwestionował roszczenie powoda co do zasady jak i co do wysokości. Pozwany przyznał, iż na skutek pisemnego zgłoszenia szkody z dnia 14 września 2011 r. przeprowadził postępowanie likwidacyjne, w wyniku którego przyznał i wypłacił na rzecz powoda odszkodowanie za uszkodzenie pojazdu. Pozwany wskazał, iż sporna pomiędzy stronami pozostaje zasadność wynajmu pojazdu zastępczego. Powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 1 758,90 zł tytułem zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, jednakże pozwany wskazał, iż ponosi odpowiedzialność jedynie za koszty poniesione przez poszkodowanego, a z kolei nabywcą i jednocześnie płatnikiem przesłanej faktury nie jest poszkodowany tylko (...) S.A. Powód zakwestionował powyższe stanowisko pozwanego, jednakże pozwany podtrzymał wcześniejsze stanowisko w sprawie. Co do kosztów wynajmu pojazdu zastępczego pozwany wskazał, iż roszczenie powoda jest bezzasadne, wyjaśniając, iż roszczenie o pokrycie kosztów wynajmu samochodu zastępczego wymaga należytego udowodnienia zasadności wynajmu oraz właściwego udokumentowania tej okoliczności, a na poszkodowanym ciąży obowiązek minimalizacji szkody i przeciwdziałania zwiększeniu jej rozmiarów. Wynajem samochodu zastępczego jest uzasadniony, gdy wskutek braku wynajmu takiego pojazdu poszkodowany poniósłby szkodę majątkową, czego powód nie wykazał. Powód przedłożył jedynie fakturę VAT za wynajem pojazdu zastępczego, gdzie płatnikiem jak i nabywcą usługi jest sam powód nie zaś poszkodowany. Pozwany podniósł, iż do pozwu nie przedłożono kserokopii dowodu rejestracyjnego wynajętego pojazdu zastępczego, umowy najmu, specyfikacji okresów składających się na czas wynajmu pojazdu zastępczego, natomiast przedłożono kalkulację naprawy dotyczącą szkody z dnia 10 lipca 2011 r. nie zaś z dnia 14 września 2011 r. Pozwany zakwestionował czas wynajmu pojazdu zastępczego i dobową stawkę za wynajem. Pozwany wskazał, iż z uwagi na nie wskazanie przez powoda marki pojazdu zastępczego nie wiadomo jaki pojazd został faktycznie wynajęty i czy dobowa stawka ujęta na fakturze nie jest wygórowana. Z uwagi na brak jakichkolwiek dokumentów potwierdzających okresy cząstkowe wynajmu pojazdu zastępczego, jak również daty początkowej i końcowej najmu pozwany wskazał, iż nie ma możliwości merytorycznego ustosunkowania się do zgłoszonych przez powoda roszczeń.

Sąd ustalił co następuje:

Bezspornym jest, że w dniu 14 września 2011 r. miało miejsce zdarzenie drogowe, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki B. (...) o nr rej. (...) stanowiący własność M. K., ubezpieczony w (...) S.A. Sprawcą szkody był D. S. kierujący V. (...), nr rej. (...). W następstwie szkody zgłoszonej przez poszkodowanego w ramach ubezpieczenia AC, powód przeprowadził postępowanie likwidacyjne, w którym wypłacił odszkodowanie za szkodę w pojeździe marki B. nr rej. (...). Sprawcę szkody łączyła z pozwanym umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, wobec czego powód wezwał pozwanego do refundacji poniesionych kosztów. Pozwany wypłacił powodowi kwotę 6.438,02 zł tytułem refundacji wypłaconego odszkodowania za uszkodzenie pojazdu B. (...) nr rej. ST. (...).

Dowód: akta szkodowe (k.107-177), decyzja o wypłacie odszkodowania (...) S.A. (k.163), decyzja o wypłacie odszkodowania A. (k.119).

Poszkodowana wynajmowała samochód zastępczy marki S. (...) przez cały okres naprawy uszkodzonego pojazdu marki B. (...) o nr rej. (...). Samochód zastępczy poszkodowanej potrzebny był do celów służbowych, o dojazdu do klientów. Spółka, której współwłaścicielem jest poszkodowana zajmuje się wynajmem samochodów zastępczych, a samochód którym dysponowała w trakcie naprawy uszkodzonego pojazdu był wynajmowany od tej spółki. Poszkodowana korzystała z samochodu zastępczego do prowadzenia działalności gospodarczej, a pojazd który użytkowała nie mógł być w tym czasie udzielony klientowi. Wynajmowany samochód należał do klasy (...).

Dowód: zeznania M. K. (k. 96-98).

W dniu 10 października 2011 r. (...) – Centrum M.Z. K. sp. j. wystawiła na rzecz (...) S.A. fakturę VAT nr (...) tytułem wynajmu samochodu zastępczego na kwotę 1 758,90 zł brutto tj. 1 430,00 zł netto, przy zastosowaniu stawki dobowej w kwocie 135,30 zł brutto, za okres 13 dni najmu pojazdu zastępczego. Powód dokonał płatności w wysokości 1 758,90 zł na rzecz (...) – Centrum M.Z. K. sp. j. w dniu 27 października 2011 r.

Dowód: faktura (k.176), potwierdzenie przelewu (177).

Powód wezwał pozwanego do refundacji kosztów najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowaną w kwocie 1 758,90 zł, jednakże pozwany odmówił refundacji kosztów.

Dowód: pisma (...) (k. 33, 36), pismo A. (k.35).

Poczynione w sprawie ustalenia faktyczne oparto o nie budzące wątpliwości, merytoryczne dokumenty znajdujące się w aktach sprawy. Sąd dopuścił dowód z dokumentów dołączonych do akt szkodowych, w szczególności potwierdzenia przelewu, faktury za najem samochodu zastępczego na okoliczność uregulowania kosztów najmu.

Sąd uznał zeznania świadka M. K. za logiczne, spójne i zgodne z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie . Sąd obdarzył walorem wiarygodności zeznania świadka, uwzględniając je przy ustalaniu stanu faktycznego.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez (...) S.A. z siedzibą w W. przeciwko Towarzystwu (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Powód domagał się zasądzenia kwoty 1 758,90 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 29 października 2013 r. do dnia zapłaty wskazując, iż dochodzi pozwem roszczeń regresowych przysługujących mu z tytułu wypłaconego odszkodowania z ubezpieczenia AC od ubezpieczyciela sprawcy szkody.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości podnosząc, iż roszczenie o pokrycie kosztów wynajmu samochodu zastępczego wymaga należytego udowodnienia zasadności wynajmu oraz właściwego udokumentowania tej okoliczności, czego powód nie uczynił, a z kolei na poszkodowanym ciąży obowiązek minimalizacji szkody i przeciwdziałania zwiększeniu jej rozmiarów

W myśl art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Przesłankami odpowiedzialności jest łączne wykazanie trzech przesłanek: zachowanie sprawcy szkody, powstanie szkody w majątku poszkodowanego oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem a szkodą.

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Przy tym §4 cytowanego przepisu przewiduje, że uprawniony do odszkodowania może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Zgodnie z art. 828 § 1 k.c. jeżeli nie umówiono się inaczej, z dniem zapłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela roszczenie ubezpieczającego przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę, przechodzi z mocy prawa na ubezpieczyciela do wysokości zapłaconego odszkodowania. Jeżeli zakład pokrył tylko część szkody, ubezpieczającemu przysługuje co do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed roszczeniem ubezpieczyciela.

Artykuł 828 k.c. zawiera regulację regresu ubezpieczeniowego, jako jednej z postaci wstąpienia w prawa zaspokojonego wierzyciela, o których mowa w art. 518 § 1 pkt. 4 k.c., przy czym przejście roszczenia na ubezpieczyciela następuje z mocy prawa. Stosownie do uregulowań zawartych w art. 828 § 1 k.c. ubezpieczyciel nabywa to samo roszczenie, które przysługiwało ubezpieczonemu przez sam fakt zapłaty odszkodowania. Z tym samym momentem traci je ubezpieczający, a ubezpieczyciel nabywa wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty w rozumieniu art. 518 k.c. (H. Ciepła, T. Żyznowski, Glosa do wyroku Sądu Wojewódzkiego w Siedlcach z dnia 25 lutego 1993 r., I Cr 68/93, OSP 1994, z. 2, poz. 30). Przejście roszczeń, o którym mowa w art. 828 § 1 k.c. , ma miejsce wtedy, gdy strony nie umówiły się inaczej. Przejście to następuje z dniem zapłaty przez ubezpieczyciela odszkodowania z tytułu ubezpieczenia majątkowego z mocy prawa, do wysokości zapłaconego odszkodowania. Treść art. 828 § 1 k.c. nie stwarza domniemania, że suma odszkodowania wypłaconego przez zakład ubezpieczeń odpowiada zakresowi odpowiedzialności osoby, która wyrządziła szkodę. Roszczenie ubezpieczyciela oparte na art. 828 § 1 k.c. podlega ogólnym zasadom w zakresie rozkładu ciężaru dowodu w procesie (wyrok SN z dnia 14 stycznia 2010 r., IV CSK 300/09, LEX nr 677779). W niniejszej sprawie powód dokonał płatności w wysokości 1 758,90 zł na rzecz (...) – Centrum M.Z. K. sp. j. w dniu 27 października 2011 r. z tytułu faktury VAT nr (...) za wynajem samochodu zastępczego, wobec czego stwierdzić należało, iż skutecznie dochodzi od pozwanego roszczeń regresowych przysługujących mu z tytułu wypłaconego odszkodowania.

Sąd po analizie materiału dowodowego doszedł do przekonania, że żądanie pozwu w całości zasługuje na uwzględnienie.

Sąd miał na uwadze okoliczność, iż poszkodowana wynajmowała samochód od firmy, której jest współwłaścicielem. Poszkodowana w toku postępowania wyjaśniła, iż samochód był jej potrzebny do celów służbowych, albowiem prowadzi działalności gospodarczą i musiała dojeżdżać do klientów. Pojazd, który użytkowała poszkodowana nie mógł być w tym czasie udzielony innemu klientowi. W ocenie Sądu okoliczność, iż poszkodowana wynajmowała pojazd o firmy której jest współwłaścicielem nie wyłącza odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń. Owszem poszkodowana mogłaby wynająć samochód od innego przedsiębiorcy, jednakże Sąd nie dopatrzył się również przeciwwskazań co do wynajęcia samochodu od firmy, którą poszkodowana sama prowadzi. Podkreślić należy, iż pojazdy w firmie, która zajmuje się wynajmowaniem samochodów zastępczych bezsprzecznie są przeznaczone na wynajem osobom trzecim i nie są przeznaczane do celów prywatnych właściciela, zatem stwierdzić należało, iż również poszkodowana mogła wynająć taki samochód.

Bezspornym pomiędzy stronami była okoliczność powstania szkody. W następstwie szkody zgłoszonej przez poszkodowanego w ramach ubezpieczenia AC, powód przeprowadził postępowanie likwidacyjne, w którym wypłacił odszkodowanie za szkodę w pojeździe marki B. nr rej. (...). Sprawcę szkody łączyła z pozwanym umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, wobec czego powód wezwał pozwanego do refundacji poniesionych kosztów. Pozwany wypłacił powodowi kwotę 6 438,02 zł tytułem refundacji wypłaconego odszkodowania za uszkodzenie pojazdu, uznając tym samym roszczenie regresowe powoda w zakresie kosztów naprawy pojazdu. Dodatkowo podkreślić należy, że powódka uregulowała na rzecz poszkodowanej spółki kwotę 1 758,90 zł za najem samochodu zastępczego w okresie naprawy samochodu uszkodzonego.

Z art. 361 § 1 i 2 k.c. wynika zasada pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego. Zobowiązany do naprawienia szkody ponosi więc odpowiedzialność za wszystkie normalne następstwa zdarzenia, pozostające z tym zdarzeniem w adekwatnym związku przyczynowym. Niewątpliwie normalnym następstwem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowaną, w sytuacji jego uszkodzenia lub zniszczenia. Jeżeli więc poszkodowana poniosły w związku z tym koszty, które były konieczne, na wynajem pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu. Co ważne nie ulega wątpliwości, że poszkodowana niewątpliwie poniosłaby szkodę w majątku, gdyby musiała opłacić wynajem pojazdu zastępczego w dniu wynajmu, lub w chwili zdania pojazdu. Nadto należy przyjąć, zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, iż „Pojęcie straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. obejmuje także wymagalne zobowiązanie poszkodowanego wobec osoby trzeciej” (SN III CZP 62/08). Dodać także należy, iż przywrócenie możliwości korzystania z samochodu nie następuję przez korzystanie ze środków komunikacji zbiorowej, a może być niejako odtworzone poprzez korzystanie z wynajętego samochodu zastępczego. Nadto zauważyć trzeba, że w obecnych czasach samochód jest rzeczą używaną w codziennym życiu, korzystanie z niego nie jest obecnie objawem luksusu, a rzeczą typową.

Warto nadmienić iż w przypadku definitywnej utraty rzeczy odszkodowanie przysługuje za okres od jej utraty do uzyskania odszkodowania (zwrotu innego przedmiotu), a w przypadku utraty czasowej - do chwili odzyskania rzeczywistej możliwości korzystania z niej. (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11). Najmowany pojazd zwrócono z chwilą otrzymania własnego pojazdu już naprawionego. Podkreślić należy, że z zeznań świadka wynika, że poszkodowana spółka, pomimo, iż zajmuje się wynajmem samochodów, nie dysponowała dodatkowym samochodem, który mógł służyć właścicielce do prowadzenia firmy bez szkody w spółce. Wszystkie bowiem samochody służą do przynoszenia dochodu firmie i muszą być dostępne do wynajęcia klientom.

Okres i długość najmu samochodu zastępczego został udokumentowany fakturą VAT nr (...) z dnia 10 października 2011 r. (...) – Centrum M.Z. K. sp. j. wystawioną na kwotę 1 758,90 zł brutto tj. 1.430,00 zł netto. Poszkodowana wynajmowała samochód klasy (...) i w tym przypadku zastosowano stawkę dobową w kwocie 135,30 zł brutto, za okres 13 dni najmu pojazdu zastępczego. W ocenie Sądu okres najmu samochodu zastępczego w ilości 13 dni nie jest nadmiernie długi i pozostaje w normalnym związku przyczynowym z powstałą szkodą. Sąd uznał, iż przyjęta wysokość stawki dobowej najmu tj. 135 zł brutto za dzień pozostaje w granicach średnich stawek i nie jest nadmiernie wygórowana w tej klasie samochodów.

Zatem biorąc pod uwagę wyżej poczynione rozważania, Sąd uznał dochodzone przez powoda roszczenie za zasadne i w związku z tym w punkcie 1 wyroku zasądzono na podstawie art. 415 k.c. w związku z art. 822 § 1 k.c. i art. 828 k.c. od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1 758,90 zł.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. Powód domagał się odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 29 października 2013 r. do dnia zapłaty, a żądanie to pozostawało uzasadnione w świetle powołanych przepisów.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na łączną kwotę kosztów postępowania złożyły się kwoty: 17,00 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa, 88,00 zł tytułem opłaty od pozwu, 600,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalona zgodnie z §6 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z dnia 3 października 2002 r. ze zm.).

SSR Jolanta Brzęk