Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 stycznia 2023 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku Wydział IV Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia SR Marek Jonderko

Protokolant: Sandra Wieczorek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 stycznia 2023 roku w R.

sprawy z powództwa małoletniej J. K. reprezentowanej przez matkę A. B.

przeciwko T. K.

o podwyższenie alimentów

1)  zasądza od pozwanego T. K. na rzecz małoletniej powódki J. K. alimenty
w kwocie po 1300 zł (jeden tysiąc trzysta złotych) miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniej powódki A. B. do dnia 15-tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat, począwszy od dnia 11 maja 2022 roku,
a to w miejsce dotychczasowych alimentów na rzecz małoletniej powódki w kwocie po 1000 zł miesięcznie ustalonych ugodą zawartą w dniu 3 marca 2020 roku przed Sądem Rejonowym
w R. w sprawie o sygnaturze akt IV RC 424/19;

2)  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3)  znosi wzajemnie między stronami koszty procesu;

4)  nakazuje pobrać od pozwanego T. K. na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy
w R.) kwotę 200 zł (dwieście złotych) tytułem opłaty od uiszczenia której małoletnia powódka była zwolniona z mocy prawa;

5)  wyrokowi w punkcie 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt IV RC 244/22

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 23 stycznia 2023 roku

Małoletnia powódka J. K. działająca przez matkę A. B., zastępowana przez profesjonalnego pełnomocnika, domagała się od pozwanego T. K. podwyższenia alimentów ustalonych mocą ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Rybniku z dnia 3 marca 2020 roku
w sprawie IV RC 424/19, z dotychczasowej kwoty po 1000 zł miesięcznie do kwoty po 1500 zł miesięcznie, płatnych do dnia 15-tego każdego miesiąca do rąk matki powódki wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia z płatnością którejkolwiek z rat, począwszy od daty wytoczenia powództwa.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że od daty zawarcia przedmiotowej ugody zmianie uległy wydatki związane z utrzymaniem małoletniej powódki, w tym zwiększeniu uległy przede wszystkim wydatki związane z opłatami za mieszkanie, wzrosły opłaty za media, wydatki na żywność, odzież oraz edukację powódki. Małoletnia powódka uczęszcza do pierwszej klasy szkoły podstawowej, choruje na atopowe zapalenie skóry, leczy się u ortodonty oraz okulisty. Wysokość dotychczasowych alimentów nie pokrywa wszystkich kosztów utrzymania małoletniej powódki, mimo, że matka małoletniej pracuje w zawodzie nauczyciela (k. 3-4).

Na rozprawie 21 września 2022 roku strona powodowa wnosiła i wywodziła jak w pozwie (k. 56).

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości (k. 56).

W piśmie z dnia 16 listopada 2022 roku pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, wzajemne zniesienie kosztów postępowania oraz nieobciążanie pozwanego opłatą sądową.
W uzasadnieniu podniósł, że kwestionuje podstawowe koszty utrzymania małoletniej powódki,
za zawyżone uznał koszty energii elektrycznej i gazu. Zakwestionował zasadność doliczenia
do kosztów utrzymania dziecka kredytu frankowego zaciągniętego przez matkę małoletniej powódki. Za zawyżone pozwany uznał również koszty wyżywienia małoletniej powódki z uwagi na wiek małoletniej oraz fakt, że nie musi ona stosować żadnej specjalistycznej diety. Zakwestionował ponadto wydatki na odzieży i obuwie, podniósł również, że koszty leczenia u ortodonty i okulisty
nie są kosztami ponoszonymi co miesiąc. Pozwany wskazał, że pieniądze, które matka małoletniej powódki otrzymuje w ramach 500+ wystarczają na pokrycie kosztów związanych z dodatkowymi zajęciami małoletniej. Ponadto pozwany zakwestionował koszty jakie matka małoletniej powódki ponosi na środki czystości, wyjazdy wakacyjne i półkolonie, skoro pozwany również co roku wyjeżdża z małoletnią na wakacje. Zdaniem pozwanego przekazywana kwota dotychczasowych alimentów
po 1000 zł miesięcznie w połączeniu z wydatkami na małoletnią jakie pozwany ponosi podczas realizacji kontaktów jest wystarczająca dla zaspokojenia potrzeb małoletniej, przy uwzględnieniu obowiązku alimentacyjnego matki, a także możliwościach zarobkowych i majątkowych obojga rodziców powódki (k. 67-71).

Na rozprawie 16 listopada 2022 roku strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie (k. 101).

W piśmie z dnia 30 listopada 2022 roku strona powodowa podtrzymała stanowisko w sprawie. Wskazała, że nie zgadza się by koszty utrzymania małoletniej powódki nie mogły obejmować kosztów kredytu, który matka małoletniej spłaca, tym bardziej że pozwany powołuje się na wysokość kredytu hipotecznego, który sam spłaca. Strona powodowa zakwestionowała przy tym deklarowane przez pozwanego wydatki na paliwo, hobby, oraz wizyty lekarskie (k. 107-108).

Na rozprawie 16 stycznia 2023 roku pozwany oświadczył, że jego stanowisko nie uległo zmianie
i wniósł o oddalenie powództwa. Strona powodowa wnosiła jak w pozwie (k. 125).

Sąd ustalił:

Małoletnia powódka J. K., ur. (...) w R., jest dzieckiem pochodzącym ze związku partnerskiego pozwanego T. K. i A. B..

Pozwany oświadczeniem złożonym przed kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w R.
w dniu 28 lipca 2014 roku uznał swoje ojcostwo wobec małoletniej powódki.

Ugodą z dnia 3 marca 2020 roku, zawartą przed Sądem Rejonowym w Rybniku w sprawie
pod sygn. akt IV RC 424/19 pozwany zobowiązał się do łożenia na rzecz małoletniej powódki comiesięcznych alimentów w kwocie 1000 złotych miesięcznie, które pozwany regularnie płaci.

Dowody : dokumenty z akt tut. Sądu IV RC 424/19, w tym ugoda z dnia 3 marca 2020 roku, odpis aktu urodzenia małoletniej k. 7, zeznania matki małoletniej k. 102-104, zeznania pozwanego k.125-127v.

Małoletnia powódka na dzień zawarcia ugody zamieszkiwała z matką w mieszkaniu własnościowym położonym w R. przy ul. (...). Matka powódki i pozwany na skutek konfliktu nie prowadzili już wówczas wspólnego gospodarstwa domowego. Pozwany zamieszkiwał sam w domu stanowiącym jego wyłączną własność. Spłacał kredyt hipoteczny z ratą po 1600 zł miesięcznie.

W czasie zawarcia powołanej ugody alimentacyjnej małoletnia miała ukończone 5 lat, uczęszczała do przedszkola. Koszty średniomiesięcznego utrzymania małoletniej powódki oceniono wówczas na kwotę około 1700 zł, na co składały się m.in. wydatki na: wyżywienie 500 zł, odzież
i obuwie 300 zł, środki higieniczne 100 zł, opłata za przedszkole 170 zł, opłata na radę rodziców
i wydatki przedszkolne 300 zł rocznie, angielski 75 zł, zajęcia tańca i inne 100 zł. Małoletnia powódka chorowała wówczas na nawracające zapalenia górnych dróg oddechowych, stwierdzono u niej nadwrażliwość pokarmową oraz wadę postawy (asymetrię łopatek i koślawość kolan), co wymagało uczęszczania na basen. Matka powódki pracowała jako nauczyciel w szkole podstawowej, otrzymywała wynagrodzenie w wysokości około 3500 zł netto miesięcznie. Miała również prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Wynagrodzenie za pracę stanowiło jedyne źródło dochodu matki małoletniej. Pozwany pracował wówczas na KWK (...) w charakterze ratownika górniczego, osiągał miesięczne dochody w wysokości ponad 7000 zł netto, ponadto przysługiwała mu 14-ta pensja, Barbórka i jednorazowy pieniężny ekwiwalent za węgiel w wysokości ok. 4000 zł rocznie.

Dowody : dokumenty z akt tut. Sądu IV RC 424/19, w tym ugoda z dnia 3 marca 2020 roku

Aktualnie małoletnia powódka nadal mieszka tylko z matką, prowadzą dwuosobowe gospodarstwo domowe, nadal w tym samym mieszkaniu stanowiącym własność matki powódki
w R., przy ul. (...).

Matka powódki jest zatrudniona w Zespole Szkół nr (...) jako nauczyciel, osiąga zasadnicze wynagrodzenie w wysokości 4000-4500 zł (w tym za nadgodziny). Jest to jej jedyne źródło utrzymania. Matka powódki spłaca kredyt hipoteczny zaciągnięty na zakup mieszkania, które zajmuje z powódką. Rata kredytu hipotecznego wynosi obecnie 975 zł. Matka małoletniej powódki płaci czynsz w kwocie 560-580 zł miesięcznie, w czynszu ujęta jest woda, wywóz śmieci, opłaty remontowe i sprzątanie części wspólnych budynku. Opłata za prąd wynosi 165 zł co dwa miesiące (82,50 zł miesięcznie),
za gaz 65 zł co dwa miesiące (32,50 zł miesięcznie). Abonamenty telefoniczny, za Internet i kartę
do S. (...) dla małoletniej wynoszą łącznie 180 zł miesięcznie.

Matka małoletniej powódki do pracy zazwyczaj chodzi pieszo. Odprowadza również piechotą małoletnią na zajęcia dodatkowe. Z dojazdów samochodem do szkoły lub na zajęcia dodatkowe małoletniej korzystają rzadko, przy niekorzystnych warunkach np. w sytuacji kiedy panuje smog.

Dowody : zeznania matki małoletniej powódki k. 102-104

Małoletnia powódka obecnie jest uczennicą drugiej klasy szkoły podstawowej. Małoletnia cierpi na atopowe zapalenie skóry ( (...)), które matka małoletniej leczy prywatnie od 2-3 lat. Jedna wizyta kosztuje 200 zł, wizyty są średnio raz na kwartał. Leczenie prowadzone jest prywatnie z uwagi na trudności z dostaniem się do specjalisty dermatologa w ramach NFZ. Poza (...) małoletnia nie cierpi na żadne inne przewlekłe choroby. Małoletnia nosi okulary. Będzie musiała w najbliższym czasie wymienić je na nowe. Jedna wizyta małoletniej u okulisty to koszt 100 zł, wizyt jest 3-4 w roku. Okulary to jednorazowy wydatek w kwocie 600 zł. Małoletnia uczęszcza do dentysty oraz ortodonty, wizyty odbywają się co 3 miesiące. Jedna wizyta to koszt 150 zł. Małoletnia od około pół roku nosi aparat
na zęby zakładany na noc, jego koszt wyniósł 860 zł. Wyżywienie małoletniej kosztuje 600 zł miesięcznie, obiady w szkole to dodatkowo wydatek 60-80 zł w zależności od frekwencji. Małoletnia szybko rośnie, ma obecnie 140 cm wzrostu, nosi obuwie o numerach 33-34. Matka małoletniej wymienia małoletniej garderobę co sezon. Odzież dla małoletniej na sezon jesienny 2022 roku kosztowała 400 zł. Małoletnia chodzi do klasy interdyscyplinarnej, w szkole uczęszcza na zajęcia ruchowe z akrobatyki, tańca, piłki nożnej, taekwondo, środki czystości i kosmetyki dla małoletniej to koszt 150 zł miesięcznie. Małoletnia nie przyjmuje leki homeopatyczne i oleje ajurwedyjskie - jedna butelka oleju to koszt 50 zł, wystarcza na dwa miesiące, a leki homeopatyczne to koszt 100 zł miesięcznie. Podręczniki małoletniej są darmowe, wyprawka kosztowała 200 złotych. Matka małoletniej skorzystała w bieżącym roku szkolnym 2022/2023 ze świadczenia 300+. (...) rodziców kosztuje rocznie 150 zł, ubezpieczenie 150 zł. Małoletnia z klasą chodzi do teatru (koszt za jedno wyjście 25 zł), jeździ na wycieczki jednodniowe (koszt 70-100 zł), w czerwcu 2023 roku ma z klasą pojechać na wycieczkę trzydniową do O. (koszt 700 zł). Małoletnia z matką w 2022 roku spędziły wakacje w kraju, na kilkudniowych wypadach, ich łączny koszt za dwie osoby wyniósł 4500 zł. Wyjazd małoletniej z matką w czasie ferii zimowych zamknął się w przedziale 1500-2000 zł. Małoletnia trenuje dwa razy w tygodniu akrobatykę w klubie (...) w R.. Koszt to 250 zł za 8 zajęć w miesiącu. Małoletnia powódka w lipcu 2022 roku uczestniczyła w obozie sportowym organizowanym przez wskazany klub, był to obóz w U. i kosztował 1900 zł. Małoletnia uczęszcza na dodatkowe zajęcia z języka angielskiego, zajęcia odbywają się raz w tygodniu w szkole (...) w R., jest to koszt 130 zł miesięcznie. Co dwa tygodnie matka małoletniej powódki zawozi ją na alpakoterapię, ponieważ małoletnia powódka nie radzi sobie emocjonalnie z sytuacją, że w życiu jej ojca pojawiła się nowa partnerka i nowa rodzina. Koszt jednych zajęć alpakoterapii to 100 zł. Koszty utrzymania małoletniej obejmują również wyjścia do restauracji, wyjścia na urodziny, do kina - koszt takich dodatkowych atrakcji dla małoletniej to około 100 zł miesięcznie. Małoletnia powódka od matki otrzymuje ponadto kieszonkowe 25 zł miesięcznie.

Łączny koszt aktualnego utrzymania małoletniej to około 2600 zł miesięcznie.

Matka powódki założyła powódce rachunek bankowy oszczędnościowy ma który wpłaca albo środki ze świadczenia 500+ albo środki własne z przeznaczaniem dla małoletniej na przyszłość. Stan oszczędności na tym rachunku wyniósł na dzień 16 listopada 2022 roku kwotę 7110,74 zł.

Dowody : zeznania matki małoletniej powódki k. 102-104, faktury, rachunki, potwierdzenia przelewów, k. 8-26, 42-50, 53-55, umowy k. 41, 51-52, historia rachunku k. 109-115

Pozwany T. K. ma 39 lat.

Małoletnia powódka J. K. jest jego jedynym dzieckiem.

Pozwany nadal pracuje w (...) S.A. KWK (...) w O.. Pozwany w okresie ostatnich 12 miesięcy, od stycznia 2022 roku do grudnia 2022 roku, uzyskał dochód netto z wynagrodzenia za pracę wraz ze wszystkimi dodatkami (14-tka, węgiel, nagroda jednorazowa, Barbórka za 2022 rok) w łącznej kwocie 130.086,13 zł, co w przeliczeniu średniomiesięcznym daje dochód w kwocie po 10.840,51 zł netto.

Ponadto pozwany, jako ojciec małoletniego dziecka, ma prawo do świadczeń z funduszu socjalnego, w tym tzw. „kredkowe” na przybory szkolne w kwocie 200 zł rocznie. Pozwany z funduszu socjalnego ma również prawo do dofinansowania kosztów wypoczynku.

Pozwany jest zdrowy. Ostatnie badania zdrowotne tzw. ratownicze miał w grudniu 2022 roku, zgodnie z wynikiem jest zdolny do wykonywania zawodu ratownika górniczego. Pozwany wykonuje prywatnie raz w roku badania dna oka, jest to koszt 200 zł (średnia 16,66 zł miesięcznie).

Pozwany do pracy dojeżdża z R. do O. własnym samochodem marki V. (...) rocznik 2015. Ubezpieczenie roczne tego pojazdu (OC, NW m. casco) to koszt 1013 zł (85 zł średniomiesięcznie). Na paliwo pozwany wydaje około 900 zł miesięcznie. Roczne koszty eksploatacyjne samochodu to kwota 2000 zł rocznie (167 zł średniomiesięcznie).

Pozwany jest ubezpieczony w pracy, wykupił dwie polisy, każda z polis opiewa na sumę ubezpieczenia 500000 zł, jest to najwyższy wariant wybrany przez pozwanego, także w celu najlepszego zabezpieczenia małoletniej powódki, która jest beneficjentem pierwszego z ubezpieczeń w całości, a drugiego w 50% (drugą połowę pozwany zapisał na córkę partnerki). Składka w (...) wynosi 162 zł miesięcznie.

Pozwany prawa emerytalne planowo ma nabyć w 2033 roku.

Pozwany mieszka w domu położonym przy ul. (...) w R., w budynku
w zabudowie szeregowej, który pozwany nabył na kredyt w 2017 roku. Miesięczna rata kredytu hipotecznego wynosi obecnie 2962 zł.

Pozwany mieszka razem z partnerką i trójką jej małoletnich dzieci. Partnerka pozwanego pracuje, natomiast ojciec dzieci partnerki nie płaci na nie alimentów. Partnerka pozwanego nie otrzymuje środków z funduszu alimentacyjnego i dzieci są przez nią utrzymywane. Pozwany partycypuje w tych kosztach robiąc dla domowników zakupy żywnościowe.

Pozwany z własnych środków opłaca w całości wszystkie wydatki na dom i opłaty za media,
tj.: podatek od nieruchomości 268 zł rocznie (22,33 zł średniomiesięcznie), ogrzewanie gazowe 261 zł średniomiesięcznie, energia elektryczna 130 zł miesięcznie, woda 216 zł miesięcznie, wywóz śmieci 372 zł rocznie (średnia 31 zł miesięcznie według cen za 2022 rok, od 2023 roku pozwany będzie płacił za wywóz śmieci za 5 osób), telefon 70 zł, TV plus Internet 79 zł, kominiarz raz w roku 120 zł (średnia 10 zł miesięcznie), raz w roku serwis pieca gazowego z firmy (...) koszt 320 zł rocznie (średnia 27 zł miesięcznie).

Na wyżywienie własne pozwany wydaje 2000 zł miesięcznie, ponieważ jego dieta jest związana z wykonywanym zawodem ratownika górniczego. O dietę pozwany dba samodzielnie.

Pozwany jest zdrowy, nie przyjmuje żadnych leków na stałe. Poza pracą pozwany jeździ na rowerze, chodzi na siłownię, w sezonie zimowym jeździ na narty, który to sport jest jego hobby.

Na odzież pozwany wydaje kwotę 100 zł miesięcznie.

Środki czystości, higieny osobistej, chemia gospodarcza, to łączny koszt 200 zł miesięcznie.

Pozwany ponosi koszt wizyt u stomatologa dwa razy w roku, koszt jednej wizyty to 500 zł (1000 zł rocznie, tj. 83,33 zł średniomiesięcznie).

W 2023 roku pozwany poniesie koszt wizyty u chirurga celem wycięcia kolejnego tłuszczaka. Wizyta u specjalisty wraz z zabiegiem oraz zdjęciem szwów będzie kosztowała 1000 zł.

Wszystkie wyżej wymienione wydatki, koszty i opłaty jakie pozwany ponosi wraz z ratą kredytu wynoszą łącznie 7360,32 zł miesięcznie. Mając na względzie aktualne, średniomiesięczne dochody netto pozwanego na poziomie 10840,51 zł, pozwanemu pozostaje obecnie kwota 3480,19 zł miesięcznie. Z tej kwoty po opłaceniu dotychczasowych alimentów na rzecz małoletniej powódki
po 1000 zł miesięcznie, pozwanemu pozostaje obecnie kwota wolnych środków 2480,19 zł miesięcznie.

Dom przy ul. (...) w R. z wyposażeniem i samochód stanowią osobisty majątek pozwanego. Pozwany posiada ponadto 7 sztuk akcji (...) S.A., o wartości 56 zł każda, nie posiada innych papierów wartościowych. Innego majątku pozwany nie posada.

Pozwany utrzymuje stały kontakt z córką. Spotkania te uzależnione są od obowiązków zawodowych pozwanego, który pracuje w systemie zmianowym. Pozwany spędza z małoletnią czas aktywnie, m.in. jeździ z córką na basen, na trampoliny, dokonuje także na jej rzecz drobnych zakupów. Pozwany w grudniu 2022 roku założył również dla małoletniej powódki konto oszczędnościowe w banku (...). Co miesiąc pozwany wpłaca na ten rachunek po 200 zł. Małoletnia będzie mogła wykorzystać te środki po osiągnięciu 18 lat. Pozwany organizuje również dla małoletniej urodziny. Ostatnio był to wydatek około 600 zł. Pozwany partycypuje w wydatkach dodatkowych na małoletnią np. zakup okularów. O ile nie występuje kolizja z obowiązkami zawodowymi, pozwany jest obecny w szkole córki na uroczystościach np. zakończenie roku szkolnego, jasełka itp., odbiera ponadto córkę z zajęć pozaszkolnych i odwozi ją do domu matki.

Dowody : zeznania pozwanego k.125-127v, zeznania matki małoletniej k. 102-104, zaświadczenia o zarobkach pozwanego z (...) S.A. k. 35-36, 119-120, informacja o przychodach pozwanego za rok 2020 k. 37-38, informacja o przychodach pozwanego za rok 2021 k. 39-40, dokumentacja wydatków pozwanego na małoletnią powódkę i wydatków własnych oraz opłat pozwanego k. 72-100, informacja z (...) z potwierdzeniem przelewów k. 121-123, historia rachunku k. 109-115

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyczerpujące, logiczne zeznania matki powódki i pozwanego oraz załączone dokumenty szczegółowo wyżej opisane, które w ocenie Sądu zasługiwały na przymiot wiarygodności. W toku postępowania nie ujawniły się przesłanki do zakwestionowania złożonych przez strony dowodów z dokumentów, nie czyniła tego żadna ze stron.

Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 i 5 k.p.c. pominął natomiast dowód z historii rachunku pozwanego za okres ostatnich 12 miesięcy jako nieprzydatny do wykazania faktu nim objętego, ponieważ dotyczył on faktów już udowodnionych, a w konsekwencji zmierzał jedynie do przedłużenia postępowania (k. 128).

Strony nie składały dalszych wniosków dowodowych, a przeprowadzone postępowanie Sąd uznał za wystarczające do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 k.r.o., każdy z rodziców obowiązany jest do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Zakres świadczeń alimentacyjnych ustawodawca określił w art. 135 § 1 k.r.o., uzależniając
go od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć potrzeby, których zaspokojenie zapewni podmiotowi uprawnionemu do alimentów odpowiedni rozwój fizyczny i duchowy. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można przy tym - co wskazano w orzecznictwie Sądu Najwyższego - odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia te (usprawiedliwione potrzeby uprawnionego i możliwości majątkowe oraz zarobkowe zobowiązanego) w praktyce pozostają bowiem we wzajemnej zależności i obie te przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, zwłaszcza przy ustaleniu przez sąd wysokości alimentów (wyrok Sądu Najwyższego z dnia
10 października 1969 roku, III CRN 350/69, OSNPG 1970/2/15). Przy ocenie zakresu obowiązku alimentacyjnego należy brać pod uwagę także usprawiedliwione potrzeby własne zobowiązanego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 1975 roku, III CRN 330/75, LEX nr 7777).

Zgodnie z treścią art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia
lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przy czym chodzi tu o zmianę istotną bądź
to w obszarze usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź też możliwości majątkowych
i zarobkowych zobowiązanego, czy też na obu tych płaszczyznach (uchwała Sądu Najwyższego
z dnia 16 grudnia 1987 roku, III CZP 91/86).

W niniejszej sprawie ustalenia wymagało, czy od daty ostatniego ustalenia alimentów na rzecz małoletniej powódki nastąpił wzrost usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki, a jeżeli tak,
to na ile jest on istotny. Ponadto ustalić należało, czy, a jeżeli tak to jak zmieniły się i jakie są aktualne na dzień orzekania możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego; czy pozwany jest w stanie płacić na rzecz małoletniej powódki wyższe alimenty i czy takie zwiększone alimenty są usprawiedliwione aktualnym poziomem potrzeb małoletniej powódki i kosztami na ich pokrycie.

W wyniku porównania aktualnej sytuacji życiowej i potrzeb małoletniej powódki z aktualnymi możliwościami zarobkowymi pozwanego ze stanem z daty zawarcia ostatniej ugody alimentacyjnej
w ocenie Sądu uznać należy, że żądanie podwyższenia alimentów zasądzonych na rzecz małoletniej powódki J. K. zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Od czasu zawarcia ugody w przedmiocie wysokości alimentów do daty złożenia powództwa
w niniejszej sprawie minęły prawie trzy lata. Sam upływ czasu nie stanowi podstawy do podwyższenia alimentów, natomiast w tym okresie nastąpiła w sytuacji małoletniej powódki istotna zmiana, która skutkuje koniecznością podwyższenia alimentów, a mianowicie małoletnia rozpoczęła edukację
na poziomie szkoły podstawowej. Niewątpliwie wzrosły również koszty utrzymania małoletniej
co wiąże się z rozwojem fizycznym powódki, z jej z wzrostem oraz rozwojem zainteresowań, postępującym poziomem edukacji, a także czynnikami niezależnymi od stron takimi jak ogólny wzrost cen towarów i usług oraz inflacją (ceny towarów i usług konsumpcyjnych w grudniu 2022 roku w porównaniu z analogicznym miesiącem 2021 roku wzrosły o 16,60 % - przy wzroście cen towarów 17,60% i usług o 13,40% - według powszechnie dostępnych i publikowanych danych GUS).

Bezspornym jest fakt, że małoletnia powódka w dalszym ciągu jest nieusamodzielnionym dzieckiem. Nie posiada żadnego majątku, a ze środków gromadzonych na kontach założonych przez pozwanego oraz matkę będzie mogła skorzystać samodzielnie po osiągnięciu pełnoletności.

Mając na względzie aktualny koszt miesięcznego utrzymania powódki, który Sąd ustalił na kwotę 2600 zł miesięcznie i zasadę partycypacji rodziców po połowie w kosztach utrzymania nieusamodzielnionego, małoletniego dziecka, Sąd zasądził zatem w punkcie 1 sentencji wyroku
od pozwanego kwotę 1300 zł miesięcznie na rzecz małoletniej powódki, a to w miejsce dotychczasowych alimentów po 1000 zł ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym
w R. w dniu 3 marca 2020 roku, w sprawi o sygn. akt IV RC 424/19.

Zasądzona kwota podwyżki alimentów o 300 zł miesięcznie, mieści się w granicach możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego. Obowiązek alimentacyjny w równym stopniu ciąży przy tym na obojgu rodzicach powódki, co Sąd uwzględnił. Podnieść należy, że od czasu ustalenia ostatnich alimentów sytuacja pozwanego nie uległa pogorszeniu, jest wręcz korzystniejsza biorąc pod uwagę wzrost wysokości zarobków i wszystkich dodatków (średnia z ostatnich 12 miesięcy to 10840,51 zł netto). Wzrosły również zarobki matki małoletniej do kwoty 4000-4500 zł netto miesięcznie choć jest to wzrost w niższym stopniu niż u pozwanego.

Rodzice małoletniej nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, co wpływa w odniesieniu do małoletniej powódki na koszty utrzymania przypadające na nią, związane z opłatami za media oraz mieszkanie. Nie budzi również wątpliwości, że wzrosły usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniej powódki w pozostałych obszarach, ponieważ rozpoczęła ona edukację w szkole podstawowej, znajduje się w fazie intensywnego wzrostu, u małoletniej nastąpił również rozwój zainteresowań niezwiązanych z nauką. Nie bez znaczenia jest ponadto ogólna sytuacja ekonomiczna w kraju, ciągły wzrost cen żywności, towarów, usług i opłat, o czym już wyżej wskazano. Orzeczona podwyżka alimentów nie uszczupli przy tym w istotnym stopniu rezerw finansowych pozwanego (kwota wolnych środków jakie pozostają pozwanemu miesięcznie po dokonaniu wszystkich kosztów, opłat i alimentów na rzecz córki to obecnie 2480,19 zł, jak to powyżej szczegółowo ustalono i rozliczono).

O odsetkach na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat alimentacyjnych orzeczono
w myśl przepisu art. 481 § 1 i 2 k.c.

Jednocześnie zarówno w odniesieniu do oceny zakresu możliwości zarobkowych pozwanego
jak i kosztów małoletniej powódki Sąd nie brał pod uwagę spłat rat kredytu mieszkaniowego.
Nie można bowiem oczekiwać, że pozwany pośrednio, w ramach alimentów na rzecz małoletniej powódki, będzie finansował spłatę rat kredytu mieszkaniowego zaciągniętego przez jej matkę, czyniąc w ten sposób przysporzenie na rzecz majątku osobistego matki powódki. Z drugiej zaś strony
w sytuacji gdy pozwany osiąga ponadprzeciętne miesięczne wynagrodzenie, nie może on oczekiwać, że rata jego kredytu hipotecznego na dom, który stanowi jego wyłączna własność zostanie uwzględniona przez Sąd jako okoliczność przemawiąjąca za oddaleniem żądania małoletniej powódki o podwyższenie alimentów, zwłaszcza, że pozwany spłacał ten kredyt już w czasie poprzednio ustalanych alimentów, a ponadto alimenty jako świadczenia szczególnie uprzywilejowane przez ustawodawcę mają pierwszeństwo przed innymi zobowiązaniami finansowymi i jako takie winny
być traktowane priorytetowo. Niejako na marginesie zauważyć należy, w kontekście spłat kredytu hipotecznego, że nawet po uwzględnieniu raty kredytu hipotecznego pozwanemu i tak pozostaje miesięcznie kwota wolnych środków na poziomie około 2480,19 zł.

Małoletnia powódka mieszka z matką która na co dzień ją wychowuje i się nią opiekuje. Sąd dostrzegł, że pozwany utrzymuje z córką stały kontakt. Podczas spotkań zabiera powódkę na posiłki do restauracji czy kawiarni, wspólnie wyjeżdżają na basen, do F. P., do kina, pozwany zapewnia małoletniej liczne atrakcje, powódka otrzymuje od pozwanego prezenty. Stwierdzić zatem należy,
że pozwany nie ogranicza się wyłącznie do zasądzonej kwoty alimentów, lecz czyni nakłady
na wychowanie dziecka zarówno w sferze czysto materialnej, jak i rozwoju społecznego i kulturalnego. Są to wydatki usprawiedliwione i celowe, przyczyniające się do właściwego kształtowana osobowości dziecka. Taki stan powinien być w ocenie Sądu nadal utrzymany, gdyż pomaga on w prawidłowym rozwoju dziecka i sprzyja utrzymaniu właściwych relacji między pozwanym a jego córką. Jest
to również okoliczność przemawiająca za tym, że Sąd nie uwzględnił żądania procesowego małoletniej powódki w całości i w pozostałym zakresie powództwo oddalił, o czym orzeczono
w punkcie 2 sentencji wyroku.

W przedmiocie kosztów postępowania, jak orzeczono w punkcie 3 sentencji wyroku, wobec jedynie częściowego uwzględnienia roszczenia powódki, rozstrzygnięto na podstawie art. 100 k.p.c. znosząc je wzajemnie pomiędzy stronami.

W punkcie 4 wyroku, Sąd nakazał pobrać od pozwanego T. K. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 200 złotych tytułem opłaty od uiszczenia której małoletnia powódka była zwolniona z mocy prawa. Ustalona w toku procesu sytuacja majątkowa i poziom dochodów pozwanego potwierdzają,
że może on ponieść orzeczone koszty sądowe bez nadmiernego uszczerbku dla własnego utrzymania, ponadto w ocenie Sądu, w niniejszej sprawie nie zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek z art. 102 k.p.c. który uzasadniałby nie obciążanie strony pozwanej tymi kosztami.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł w punkcie 5 sentencji wyroku, nadając takowy rygor rozstrzygnięciu z punktu 1 wyroku, mając na względzie przepis art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c., stanowiący, że Sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli zasądza alimenty.

R., dnia 9 lutego 2023 roku SSR Marek Jonderko