IX U 304/16 - wyrok Sąd Okręgowy w Gliwicach z 2016-06-01

Sygn. akt IX U 304/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Maria Olszowska

Protokolant:

Jolanta Nagrodzka

przy udziale ./.

po rozpoznaniu w dniu 1 czerwca 2016 r. w Rybniku

sprawy z odwołania L. K., (...) Centrum s.c. wspólnicy E. H., M. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

przy udziale zainteresowanych L. K. (...) "CENTRUM" s.c. wspólnicy E. H., M. S.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

na skutek odwołania L. K., (...) Centrum s.c. wspólnicy E. H., M. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 18 grudnia 2015r. Znak (...)- (...) nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustala, iż L. K. jako pracownik u płatnika składek (...) Centrum S.C. wspólnicy E. H., M. S. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu, wypadkowemu od 3 lipca 2015 roku do 7 września 2015 roku.

Sędzia

Sygn. akt IX U 304/16

1.U Z A S D N I E N I E

Decyzją z dnia 18 grudnia 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na podstawie art. 83 ust.1, art. 36, art. 6 ust.1 pkt 5, art. 13 pkt 4, art.14 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził, że ubezpieczona L. K., jako pracownik u płatnika (...) Centrum S.C. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz chorobowemu od 03.07.2015r. do 07.09.2015r.

Zdaniem organu rentowego brak jest wystarczających danych potwierdzających zatrudnienie. Płatnik nie wyjaśnił, czy prowadził jakąkolwiek rekrutację, a poza kilkoma umowami podpisanymi przez ubezpieczoną, brak jest jakiejkolwiek dokumentacji potwierdzającej fakt rozpoczęcia i wykonywania pracy. Samo zgłoszenie ubezpieczonego do ubezpieczeń oraz podpisanie umowy o pracę nie świadczą o nawiązaniu stosunku pracy. Organ rentowy wskazał, że ubezpieczona nie posiadała kwalifikacji koniecznych do wykonywania pracy na stanowisku pielęgniarki środowiskowej, a mimo to została zatrudniona na umowę o pracę i skierowana na kurs celem uzyskania wymaganych kwalifikacji.

Odwołania od powyższej decyzji wniosła ubezpieczona oraz płatnik składek domagając się jej zmiany i objęcia ubezpieczeniem społecznym L. K. chorobowemu od 03.07.2015r. do 07.09.2015r.

Płatnik składek wskazał, że ubezpieczona została zatrudniona, gdy płatnik nie wiedział o jej ciąży. Pierwsza umowa została zawarta na okres próbny w celu sprawdzenia, czy ubezpieczona kwalifikuje się na stanowisko pielęgniarki środowiskowej. Po pozytywnej ocenie okresu próbnego i stwierdzeniu u ubezpieczonej predyspozycji do wykonywania zawodu pielęgniarki środowiskowej, płatnika składek zawarł następną umowę o pracę z ubezpieczoną, która miała być zawarta na okres miesięczny, tj. od 01 do 31 sierpnia 2015r., w celu odbycia przez ubezpieczoną kursu na pielęgniarkę środowiskową. Od września ubezpieczona miała otrzymać już stałą umowę na stanowisko pielęgniarki środowiskowej, ale ubezpieczona nie ukończyła do końca sierpnia kursu pielęgniarki środowiskowej, w związku z czym płatnik zawarł z ubezpieczoną umowę na czas określony, by mogła ukończyć kurs. Ubezpieczona jednak na kurs nie uczęszczała i oświadczyła płatnikowi, że nie zamierza uczestniczyć w tym kursie, w związku z czym w dniu 07.09.2015r. strony rozwiązały umowę o pracę.

Ubezpieczona w odwołaniu wskazała, że przez cały okres wskazany w decyzji pracowała w pełnym wymiarze czasu pracy.

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Rozpoznając sprawę Sąd ustalił, co następuje.

Ubezpieczona, urodzona w dniu (...), ma wykształcenie średnie – ukończyła studium pielęgniarskie w 2006r.

Przed zatrudnieniem w Spółce (...) w R. ubezpieczona, do 30.06.2015r., pracowała w punkcie pobierania krwi, który znajduje się w tym samym budynku co siedziba Spółki, a wcześniej min. w Szpitalu Wojewódzkim w R. oraz w Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie (...) w R..

Pracując w punkcie pobrania krwi ubezpieczona dowiedziała się, że jest miejsce pracy w Spółce. Spółka poszukiwała osoby na stanowisko pielęgniarki środowiskowej. Trudno było znaleźć osobę na to stanowisko już z uprawnieniami pielęgniarki środowiskowej, a także z uwagi na niż w zawodzie pielęgniarskim, trudno było znaleźć w ogóle chętną osobę do takiej pracy. Do Spółki w czerwcu 2015r. zgłosiła się ubezpieczona z propozycją podjęcia takiej pracy. Ubezpieczona w czerwcu była już w 4 miesiącu ciąży, ale jeszcze o tym nie wiedziała. O fakcie tym, w dniu podpisania umowy o pracę nie wiedział także pracodawca ubezpieczonej.

W Spółce Centrum na stanowisku pielęgniarki środowiskowej do 28.02.2015r. pracowała K. S. (1), która przeszła na emeryturę. Na miejsce K. S. (2) była przesunięta inna pracownica - pani P., a ubezpieczona zajmowała stanowisko pielęgniarki stacjonarnej i miała się uczyć zawodu, odbyć kurs pielęgniarki środowiskowej, żeby przejąć stanowisko pani P., która też miała przejść na emeryturę.

Od 3 lipca 2015r. ubezpieczona podjęła pracę na okres próbny do 31.07.2015r. Kolejną strony zawarły w dniu 01.08.2015r. do 31.08.2015r. Ubezpieczona miała w tym czasie odbyć kurs pielęgniarki środowiskowej w szpitalu w R. (kurs miał odbywać się w weekendy do piątku do niedzieli). W związku z nieukończeniem kursu pielęgniarki środowiskowej od końca sierpnia 2015r. pracodawca zawarł z ubezpieczoną umowę o pracę na okres od 01.09.2015r. do 15.09.2015r. w celu dokończenia kursu.

Ubezpieczona faktycznie na kurs pielęgniarki środowiskowej w ogóle się nie zapisała. Gdy o tym fakcie dowiedział się pracodawca (we wrześniu 2015r.), ubezpieczona oświadczyła, że nie będzie kursu odbywać, bo spodziewa się dziecka i w dniu 07.09.2015r. złożyła wypowiedzenie umowy o pracę.

Umowa została z tym dniem rozwiązana za porozumieniem stron.

W czasie zatrudnienia od 03.07.2015r. do 07.09.2015r. ubezpieczona faktycznie wykonywała czynności pielęgniarskie: iniekcje, EKG, podawanie leków, mierzenie ciśnienia, rejestracja pacjentów, uzupełnianie danych w systemie, tj. wszystkie czynności pielęgniarki zatrudnionej w poradni.

Ubezpieczona pracowała w systemie zmianowym od 7.00 do15.00 i od 10.25 do 18.00.

Na miejsce ubezpieczonej nie od razu udało się pracodawcy znaleźć właściwą osobę – z uwagi na trudności na rynku pracy w tej branży (nie było chętnych osób). Od listopada 2015r. przyjęta została pielęgniarka, która zadeklarowała chęć uczestniczenia, skończenia kursu pielęgniarki środowiskowej. Jest przyjęta na umowę zlecenie, na pół etatu do czasu ukończenia kursu.

Ubezpieczona została przeszkolona w zakresie BHP, przeszła pozytywnie wstępne badania lekarskie.

Dowód: akta organu rentowego, akta osobowe ubezpieczonej, zeznania płatnika składek w osobach współwłaścicieli spółki: E. H. i M. S. oraz zeznania ubezpieczonej złożone na rozprawie przed Sądem w dniu 01.06.2016r.

Sąd dał w całości wiarę zeznaniom ubezpieczonej i wspólników spółki -płatnika składek, ponieważ są one przekonywujące, logiczne, wzajemnie się pokrywają i uzupełniają przedstawiając łącznie rzeczywisty przebieg pracy i zakres obowiązków ubezpieczonej, a także przyczyny zatrudnienia ubezpieczonej, ponadto znajdują potwierdzenie w powołanej w sprawie dokumentacji.

Zgromadzony materiał dowodowy Sąd uznał za kompletny i przekonywujący, przez co mogący stanowić podstawę rozstrzygnięcia.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył, co następuje.

Odwołania ubezpieczonej i płatnika składek zasługują na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt. 1 i art. 11 ust. 1 oraz art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. Dz. U. z 2013r., poz. 1442), zwanej dalej Ustawą, pracownicy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu. Obowiązkowym ubezpieczeniom pracownicy podlegają od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania (art. 13).

Jak stanowi art. 22 kp przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy w szczególności wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy ze wskazaniem składników wynagrodzenia oraz wymiar czasu pracy – art.29 § 1 kp.

Organ rentowy, wydając decyzję o podleganiu ubezpieczonej ubezpieczeniom społecznym w tytułu zatrudnienia u zainteresowanego, podważył umowę łączącą strony w zakresie faktycznego wykonywania pracy przez ubezpieczoną.

Zatem kwestia sporna w niniejszej sprawie sprowadza się do tego, czy stan faktyczny ustalony w tej konkretnej sprawie, a wynikający z zeznań ubezpieczonej i wspólników Spółki -płatnika składek, jak również z dowodów z dokumentów, pozwala na uznanie, że umowy o pracę zawarte między płatnikiem składek – (...) S.C. w R. a ubezpieczoną L. K. w okresie spornym jest czynnością pozorną, jak to twierdzi organ rentowy w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, czy też nie i jakie są tego przyczyny.

Jak wynika z treści art. 83 §1 nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności.

W tym miejscu trzeba wskazać, że pozorność oświadczenia woli (art. 83 § 1 k.c.) została potraktowana przez ustawodawcę jako wada oświadczenia woli, nie dotyczy więc oświadczeń wiedzy. Jest to jednak wada szczególnego rodzaju, bo dotycząca oświadczenia złożonego świadomie i swobodnie dla pozoru drugiej stronie, która o takim oświadczeniu wie i na to się zgadza. (tak - Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 czerwca 1971r., II CR 250/71, nie publikowany).

Z kolei w wyroku z dnia 23 czerwca 1986r., I CR 45/86 (nie publikowanym) Sąd Najwyższy zdefiniował pozorność jako „wadę oświadczenia woli polegającą na niezgodności między aktem woli, a jej przejawem na zewnątrz, przy czym strony zgodne są co do tego, aby wspomniane oświadczenie woli nie wywoływało skutków prawnych”. Nie można też przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadomie to przyjmował (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2001r., II UKN 258/00, OSNP z 2002r., Nr 21, poz. 527).

Przechodząc od powyższych rozważań na grunt tej konkretnej sprawy trzeba więc wspomnieć, iż postępowanie przeprowadzone przez Sąd w żadnym wypadku nie wykazało, że umowy o pracę zawartą przez płatnika składek a ubezpieczoną uznać można za czynność prawną pozorną.

Organ rentowy będący stroną tego procesu w toku postępowania nie wykazał, by jego twierdzenia, zawarte w zaskarżonej decyzji i jej uzasadnieniu polegają na prawdzie a nie stanowią jedynie jednej z szeregu możliwych wersji – w tym przypadku korzystnej dla organu rentowego.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że u płatnika składek powstała potrzeba zatrudnienia nowego pracownika docelowo na stanowisko pielęgniarki środowiskowej, gdy pielęgniarka pełniąca dotychczas tę funkcję w lutym 2015r. odeszła na emeryturę. Sąd dał wiarę zeznaniom wspólników Spółki, że trudno było im znaleźć chętną osobę do pracy, gdyż także z urzędu Sąd wie o zapotrzebowaniu na pracę pielęgniarek i deficycie takich pracowników na rynku pracy. Dopiero w czerwcu 2015r. do Spółki zgłosiła się ubezpieczona, która była zainteresowana pracą. W takiej sytuacji nie dziwi fakt, że Spółka zdecydowała się zatrudnić ubezpieczoną bez wymaganych na stanowisku pielęgniarki środowiskowej uprawnień, gdy ubezpieczona zadeklarowała gotowość do podjęcia kursu dające jej te uprawnienia. Zdaniem Sądu także fakt, że z ubezpieczoną zostały w okresie spornym zawarte trzy umowy o pracę na krótkie terminy jest zrozumiały w świetle wyników postępowania dowodowego. Pierwsza umowa zawarta na miesięczny okres próbny, kolejna na czas odbycia kursu i trzecia na czas dokończenia kursu, w sytuacji, gdy płatnik składek nie miał świadomości, iż ubezpieczona w kursie nie uczestniczy. Nadto przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż ubezpieczona w okresie spornym faktycznie wykonywała prace pielęgniarki w ośrodku zdrowia, wykonywała wszystkie czynności związane z tą pracą w pełnym wymiarze czasu pracy.

Wskazać należy, iż w niniejszej sprawie nie doszło do naruszenia przepisu art. 22 § 1 k.p., ponieważ ubezpieczona zobowiązała się i świadczyła pracę określoną w umowie o pracę na rzecz pracodawcy, pod kierownictwem pracodawcy, za co miała otrzymywać ustalone w umowie o pracę wynagrodzenie.

Za takim przyjęciem przemawiają niewątpliwe zeznania zarówno płatnika składek w osobach (...) Spółki (...), jak i ubezpieczonej. Zeznania te w ocenie Sądu są przekonujące, gdyż były spójne, logiczne, pokrywające się ze sobą, nadto znajdują potwierdzenie w przedłożonej dokumentacji i stąd wiarygodne.

Mając powyższe na uwadze, z mocy powołanych przepisów i art. 477 14 § 2 kpc, Sąd zmienił zaskarżoną decyzję jak w wyroku.

SSO Maria Olszowska

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Elżbieta Wasilewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gliwicach
Osoba, która wytworzyła informację:  Maria Olszowska
Data wytworzenia informacji: