Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2023 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Andrzej Kieć
Protokolant:	stażysta Marta Lonska

po rozpoznaniu w dniu 26 września 2023 roku w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa H. M., D. M.

przeciwko (...) z siedzibą w B.

o naprawienie szkody

zasądza od pozwanej (...) z siedzibą
w B. na rzecz powodów H. M. i D. M. kwotę 44.433,73 zł (czterdzieści cztery tysiące czterysta trzydzieści trzy złote 73/100)
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi w następujący sposób:

- od kwoty 20.000 zł (dwadzieścia tysięcy złotych) od dnia 01 lutego 2022 roku do dnia 21 listopada 2022 roku;

- od kwoty 44.433,73 zł (czterdzieści cztery tysiące czterysta trzydzieści trzy złote 73/100) od dnia 15 grudnia 2022 roku do dnia zapłaty;

zasądza od pozwanej (...) z siedzibą
w B. na rzecz powodów H. M. i D. M. kwotę 32.194 zł (trzydzieści dwa tysiące sto dziewięćdziesiąt cztery złote) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi w następujący sposób:

- od kwoty 5.000 zł (pięć tysięcy złotych) od dnia 16 listopada 2022 roku do dnia 21 listopada 2022 roku;

- od kwoty 32.194 zł (trzydzieści dwa tysiące sto dziewięćdziesiąt cztery złote) od dnia 15 grudnia 2022 roku do dnia zapłaty;

oddala powództwo w pozostałym zakresie;

zasądza od pozwanej na rzecz powodów kwotę 3600 zł trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;

nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego
w Gliwicach kwotę 12.582,33 zł (dwanaście tysięcy pięćset osiemdziesiąt dwa złote 33/100) tytułem kosztów sądowych.

SSO Andrzej Kieć

Sygn. akt I Cgg 37/23

UZASADNIENIE

Powodowie D. M. i H. M. w pozwie złożonym w dniu 6.03.2020 wnieśli o zasądzenie na ich rzecz od pozwanej (...) w B. kwoty 20.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu, tytułem odszkodowania za szkody powstałe na nieruchomości położonej przy ul. (...) w R., zabudowanej budynkiem mieszkalnym i budynkiem gospodarczym.

W uzasadnieniu podali że są właścicielem wyżej opisanej nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym i gospodarczym. Budynki uległy uszkodzeniu na skutek eksploatacji górniczej - budynek mieszkalny uległ wychyleniu, wystęoują w nim spękania i zarysowania ścian. Uszkodzony jest również budynek gospodarczy , nawierzchnia z kostki brukowej oraz ogrodzenie.

W piśmie z 14.09.2021r (k.115) powodowie rozszerzyli powództwo o żądanie zapłaty kwoty 5.000 zł tytułem odszkodowania za utratę wartości budynku mieszkalnego z uwagi na jego wychylenie. W piśmie z dnia 21.11.2022 r. (k.287) powodowie dokonali modyfikacji (rozszerzenia powództwo) domagając się zasądzenia odszkodowania z tytułu naprawy szkód górniczych w kwocie 44.433,73 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi w następujący sposób: od kwoty 20.000 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia modyfikacji roszczenia i od kwoty 44.433,73 zł od dnia następnego po dokonaniu modyfikacji w piśmie z 21.11.2022r do dnia zapłaty oraz wnieśli o zasądzenie kwoty 32.194 zł tytułem odszkodowania za utratę wartości budynku wskutek jego wychylenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi w następujący sposób: od kwoty 5.000 zł od dnia 15.09.2021r do dnia modyfikacji roszczenia w piśmie z 21.11.2022r i od kwoty 33.194 zł od dnia następnego po dokonaniu modyfikacji w piśmie z 21.11.2022r do dnia zapłaty.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów. Oświadczyła, że nie kwestionuje okoliczności, że działalność górnicza mogła oddziaływać na nieruchomość powodów. Zakwestionowała jednak zakres i wysokość szkody. Nadto zakwestionowała datę naliczania odsetek, wskazując, że ewentualne odsetki mogą być naliczane co najwyżej od daty wydania przez biegłego opinii wyliczającej wartość odszkodowania. Pozwana zakwestionowała również zasadność wypłaty odszkodowania za utratę wartości budynku.

Sąd ustalił co następuje:

Powodowie są współwłaścicielem nieruchomości położonej w R. przy ul. (...), na której posadowiono budynek mieszkalny i budynek gospodarczy, na zasadzie wspólności małżeńskiej. (odpis z Kw – k.6-11, k.36-37).

W budynku mieszkalnym powodów wystąpiły szkody spowodowane działalnością górniczą, za która odpowiada pozwana. Szkody te polegają na: wychyleniu budynku, spękaniu płytek w łazience na piętrze, pęknięciu tynku sufitu w pokoju, zarysowaniach ścian w sypialni. Brak jest szkód spowodowanych działalnością górniczą w budynku gospodarczym i w garażu. Wskutek działalności górniczej doszło do uszkodzeń w ogrodzeniu bocznym (poprzeczne spękania cokołu betonowego, miejscowe wychylenia słupków ogrodzenia) oraz w ogrodzeniu frontowym (spękania cokołu betonowego). Wskutek ruchu zakładu górniczego doszło również do deformacji nawierzchni z kostki brukowej. Łączny koszt naprawy uszkodzeń spowodowanych działalnością górniczą wynosi 40.226,57 zł netto (44.433,73 zł wraz z podatkiem VAT). Budynek mieszkalny powodów wykazuje wychylenie w granicach 4,30 promili do 13,0 promili. Tego typu wychylenie stanowi wychylenie o małej uciążliwości. Stopień wychylenia budynku nie kwalifikuje go do rektyfikacji. Nawet w sytuacji wykonania poziomowania podług w pomieszczeniach w celu wyeliminowania skutków wychylenia budynku, wychylenie budynku nadal pozostania a wiązać się z tym będzie utrata wartości budynku. Jako że wartość techniczna budynku wynosi 431.390,64 zł (wartość odtworzeniowa 551.509,39 zł minus stopień zużycia technicznego w wysokości 21,78%), utrata wartości budynku powodów z uwagi na pochylenie wynosi 29.809 zł netto (32.194 zł wraz z podatkiem VAT). Wyliczenie to uwzględnia stopień wychylenia w wysokości 13 promili oraz procent o jaki zmniejszyła się wartość budynku wychylonego od pionu w stosunku do wartości tego samego budynku w stanie pionowości.

(dowód: opinia biegłego z zakresu geodezji W. S.- k.70-77, opinia biegłego z zakresu budownictwa J. Ł. - k.122-158, k.177,178, k. 196-277).

Powodowie złożyli do pozwanej wniosek w sprawie naprawy szkód górniczych, pozwana zaproponowała wypłatę odszkodowania za niektóre uszkodzenia. (korespondencja k.12-15, k.116-117).

Opisany stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w aktach dowodów z dokumentów oraz w oparciu o dowód z opinii biegłego z zakresu budownictwa. Opinia biegłego była sporządzona w sposób wykazujący znajomość opiniowanej problematyki, była jasna, logiczna, weryfikowalna a przez to mogła stanowić podstawę ustaleń. Podobnie należało ocenić opinię biegłego z zakresu geodezji, do której strony nie wniosły uwag. Opinie te nie została przekonująco zakwestionowane przez strony, nie zostało wykazane by były błędne, niefachowe a przez to nie została podważona ich wiarygodność. Tym samym mogły stanowić podstawę ustaleń.

Sąd zważył co następuje:

Działanie sprawcze powodujące szkodę trwało w okresie obwiązywania ustawy prawo geologiczne i górnicze z dnia 9 czerwca 2011r., która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2012 roku.

Zgodnie z art. 144 ust 1 ustawy prawo geologiczne i górnicze, właściciel nie może sprzeciwić się zagrożeniom spowodowanym ruchem zakładu górniczego, który jest prowadzony zgodnie z ustawą. Może on jednak żądać naprawienia wyrządzonej tym ruchem szkody, na zasadach określonych ustawą. Do naprawiania szkód będących następstwem eksploatacji, zgodnie z art. 145 ustawy prawo geologiczne i górnicze, mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.

Nieruchomość powodów położona jest na terenie górniczym i objęta była zasięgiem wpływów górniczych, za które odpowiedzialna jest pozwana (odpowiedzialność pozwanej nie była kwestionowana).

Na nieruchomości powodów wystąpiły szkody spowodowane działalnością górniczą, za która odpowiada pozwana. Szkody te polegają w przypadku budynku mieszkalnego na: wychyleniu budynku, spękaniu płytek w łazience na piętrze, pęknięciu tynku sufitu w pokoju, zarysowaniach ścian w sypialni. Wskutek działalności górniczej doszło do uszkodzeń w ogrodzeniu bocznym (poprzeczne spękania cokołu betonowego, miejscowe wychylenia słupków ogrodzenia) oraz w ogrodzeniu frontowym (spękania cokołu betonowego). Wskutek ruchu zakładu górniczego doszło również do deformacji nawierzchni z kostki brukowej. Łączny koszt naprawy uszkodzeń spowodowanych działalnością górniczą wynosi 40.226,57 zł netto (44.433,73 zł wraz z podatkiem VAT).

Budynek mieszkalny powodów wykazuje wychylenie w granicach 4,30 promili do 13,0 promili. Nawet w sytuacji wykonania poziomowania podług w pomieszczeniach w celu wyeliminowania skutków wychylenia budynku, wychylenie budynku nadal pozostania a wiązać się z tym będzie utratą wartości budynku. Utrata wartości budynku powodów z uwagi na pochylenie wynosi 29.809 zł netto (32.194 zł wraz z podatkiem VAT). Wyliczenie to uwzględnia stopień wychylenia w wysokości 13 promili oraz procent o jaki zmniejszyła się wartość budynku wychylonego od pionu w stosunku do wartości tego samego budynku w stanie pionowości. Powodowie posiadają prawo do pełnego wyrównania szkód a zatem również szkody dotyczącej utraty wartości budynku wskutek jego pochylenia.

Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej (art.363 kc). Poszkodowany ma prawo do pełnego naprawienia szkody, nie można go zmuszać do tolerowania szkody we własnym majątku. Poszkodowany wskutek działalności górniczej nie ma możliwości sprzeciwienia się prowadzeniu eksploatacji górniczej.

Odpowiedzialność przedsiębiorcy za skutki eksploatacji górniczej ma charakter odpowiedzialności deliktowej, a do naprawiania szkód będących następstwem eksploatacji zgodnie z art. 145 ustawy prawo geologiczne i górnicze mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.

Mając na uwadze treść opinii biegłego z zakresu budownictwa sporządzonej w sprawie, sąd uznał, że żądanie naprawienia szkody poprzez zasądzenie odszkodowania na rzecz powodów jest uzasadnione. Takiego wyboru naprawienia szkody dokonali powodowie.

Wartość prac naprawczych na nieruchomości wynosi 44.433,73 zł brutto. Szkoda związana z utratą wartości budynku mieszkalnego wskutek jego pochylenia wynosi 32.194 zł brutto, Kwoty te stanowią wysokość szkody powodów.

Takie też kwoty w oparciu o przepis art. 144 ust. 1 p.g.g. zasądzono na ich rzecz.

O odsetkach od zasądzonych kwot orzeczono w oparciu o przepis art. 481 k.c.

Powodowie żądanie odsetkowe sprecyzowali ostatecznie w piśmie opatrzonym datą 21.11.2022r (k.287) Sąd żądanie odsetkowe uznał za zasadne częściowo.

Kwotę należnego odszkodowania za remont biegły wyliczył na kwotę 44.433,73 zł brutto, biorąc pod uwagę stawki w budownictwie obowiązujące na czas sporządzania opinii (opinia główna: stawki na styczeń 2022r, opinia uzupełniająca na październik 2022r). Stawki aktualne na ten czas zrekompensowały zatem wzrost cen we wcześniejszym okresie. W konsekwencji sąd uznał za zasadne żądanie odsetkowe od kwoty 20.000 za okres po doręczeniu stronie pozwanej odpisu opinii biegłego ze stycznia 2022r , w której została wyliczona szkoda (co nastąpiło 31.01.2022r k.165) do dnia modyfikacji powództwa (zgodnie z żądaniem), zaś od zasądzonej kwoty 44.433,73 zł - od dnia następnego po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pisma powodów opatrzonego datą 21.11.2022r. (co nastąpiło 14.12.2022r k.299)– od tego dnia bowiem pozwana pozostawała w zwłoce.

Kwotę należnego odszkodowania za utratę wartości budynku biegły wyliczył na 32.194 zł brutto, biorąc pod uwagę stawki w budownictwie obowiązujące na czas sporządzania opinii (opinia na październik 2022r). Stawki aktualne na ten czas zrekompensowały zatem wzrost cen we wcześniejszym okresie. W konsekwencji sąd uznał za zasadne żądanie odsetkowe od kwoty 5.000 za okres po doręczeniu stronie pozwanej odpisu opinii biegłego z października 2022r, w której została wyliczona szkoda (co nastąpiło 15.11.2022r k.283) do dnia modyfikacji powództwa (zgodnie z żądaniem), zaś od zasądzonej kwoty 32.194 zł - od dnia następnego po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pisma powodów opatrzonego datą 21.11.2022r. (co nastąpiło 14.12.2022r k.299)– od tego dnia bowiem pozwana pozostawała w zwłoce.

Niezależnie od powyższych uwag co do wymagalności roszczenia zauważyć należy, iż powodowie nie wykazali by przedprocesowo dokonali stanowczego wezwania do zapłaty określonej kwoty pieniężnej, co mogłoby spowodować wymagalność roszczenia.

O kosztach postępowania orzeczono na zasadzie art. 98 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Na zasadzone koszty składają się koszty zastępstwa procesowego ustalone zgodnie z par. 2 pkt 5 i par. 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. Z art. 98 kpc nakazano pobranie nieuiszczonych kosztów sądowych od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa. Na koszty sądowe złożyły się opłata od pozwu (kwota 3.832 zł) oraz wydatki na wynagrodzenie biegłego (8.750,33 zł). Łączne wydatki wyniosły 9.750,33 zł, zaś pozwana uiściła zaliczkę w wysokości 1.000 zł – pobraniu z tego tytułu zatem podlegało brakujące 8.750,33 zł.

SSO Andrzej Kieć

.