Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 sierpnia 2023 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Łucja Oleksy-Miszczyk
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Elżbieta Leszczewska

po rozpoznaniu w dniu 17 sierpnia 2023 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa M. Ł., A. Ł.

przeciwko (...) z siedzibą w W.

o ustalenie i zapłatę

ustala, że umowa kredytu hipotecznego denominowanego nr (...) na cele remontowo – budowlane, zawarta w dniu 19 sierpnia 2005 roku pomiędzy powodami A. Ł. i M. Ł., a pozwanym (...) w W., jest nieważna;

zasądza od pozwanego na rzecz powodów solidarnie kwotę 1.398,23 (tysiąc trzysta dziewięćdziesiąt osiem 23/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 31 sierpnia 2023 roku;

w pozostałej części powództwo oddala;

tytułem zwrotu kosztów procesu zasądza od pozwanego na rzecz powodów solidarnie kwotę 6.434 (sześć tysięcy czterysta trzydzieści cztery) złote z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia prawomocności wyroku.

SSO Łucja Oleksy-Miszczyk

Sygnatura akt I C 485/23

UZASADNIENIE

Powodowie A. Ł. i M. Ł. wnieśli o stwierdzenie nieważności Umowy kredytu hipotecznego denominowanego nr (...) zawartej pomiędzy powodami a (...) z siedzibą w W. w dniu 19 sierpnia 2005 roku; oraz zasadzenie od pozwanego banku na rzecz powodów, solidarnie, kwoty 1.398,23 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia upływu 14- dniowego terminu liczonego od dnia doręczenia pozwu stronie pozwanej do dnia zapłaty – tytułem zwrotu świadczeń nienależnych.

Uzasadniając żądania powołali się na abuzywność zapisów umownych, brak rzetelnych informacji o ryzyku kursowym i jego konsekwencjach, brak informacji o sposobie kształtowania kursów CHF przez Bank, brak wpływu na treść umowy zawartej przy użyciu wzorca. Powołali się na przepisy art. 69 prawa bankowego, art. 385 ¹ § 1 k.c., art. 385 ² k.c. i art. 58 k.c.

Pozwany bank wniósł o oddalenie powództwa w całości. Zaprzeczył aby umowa była nieważna i zawierała klauzule abuzywne. Podniósł, że powodowie zostali należycie poinformowani o zasadach funkcjonowania kredytu i związanym z nim ryzykiem, mieli wpływ na wybór rodzaju kredytu i treść umowy, a decyzja o zaciągnięciu kredytu została przez nich podjęta dobrowolnie. Nadto podniósł zarzut przedawnienia roszczenia oraz brak interesu prawnego w ustaleniu nieważności (odpowiedź na pozew k.48 i nast.).

Sąd ustalił:

Powodowie poszukiwali środków na zakup i remont mieszkania. W tym celu skorzystali z usług pozwanego Banku, który zaproponował ofertę kredytu denominowanego jako najkorzystniejszą. Powodowie byli świadomi, że ich zadłużenie wyrażone będzie w CHF i zdawali sobie sprawę, że decydując się na wypłatę kredytu w PLN i jego spłatę w PLN dojdzie do przeliczeń walutowych. Powodowie byli świadomi ryzyka kursowego, zakładali jednak, że wahania kursu franka będą nieznaczne. Zdawali sobie sprawę, że kurs przeliczeniowy pochodzi z tabel kursowych banku, zdawali sobie również sprawę, że waluta ma dwa kursy (kurs kupna i sprzedaży). Z treścią umowy powodowie zapoznali się w dniu jej podpisania w siedzibie banku. Postanowienia dotyczące wypłaty kredytu oraz treść klauzuli denominacyjnej i klauzul przeliczeniowych nie zostały z powodami indywidualnie uzgodnione (zeznania powodów na rozprawie w dniu 17 sierpnia 2023 roku k.150-152).

Wniosek o udzielenie kredytu hipotecznego u pozwanego powodowie złożyli w dniu 29 lipca 2005 roku. Z jego treści wynika, że powodowie ubiegali się o kredyt stanowiący równowartość kwoty 73.000 PLN, która miała być obliczona po kursie kupna dewiz obowiązującym w Banku w dniu złożenia wniosku. Jako walutę kredytu wskazano CHF (wniosek k.95 i nast.).

W dniu 19 sierpnia 2005 roku powodowie zawarli z pozwanym umowę kredytu hipotecznego denominowanego nr (...) (umowa k.16 i nast.). Zgodnie z § 1 ust. 1 umowy Bank udzielił kredytobiorcy kredytu w złotowej równowartości waluty wymienialnej w kwocie 30.039,65 CHF, a kredytobiorcy oświadczyli, ze wnieśli wkład własny w wysokości 2,6 % kosztu inwestycji, tj. 2.000 PLN (§ 1 ust. 2 umowy ). Kwota w CHF określona w § 1 ust. 1 umowy stanowiła kwotę, w oparciu o którą obliczona została kwota kredytu wyrażona w złotych po uruchomieniu kredytu oraz przy spłacie rat kapitału i odsetek (§ 1 ust. 3). Uruchomienie kredytu nastąpiło w złotych, przy jednoczesnym przeliczeniu kwoty kredytu na CHF po kursie kupna dewiz obowiązującym w Banku w dniu uruchomienia kredytu (§ 1 ust. 4 umowy). Z kolei w przypadku wzrostu kursu CHF w okresie między dniem zawarcia umowy a dniem uruchomienia kredytu Bank mógł obniżyć kwotę kredytu wyrażoną w CHF w takim stopniu, aby nie przekraczała 100 % wartości przedmiotu kredytowania. Zmiana kwoty w związku ze zmianą kursu nie wymagała zawarcia aneksu do umowy (§ 1 ust. 5).

Kredyt był przeznaczony na sfinansowanie: zakupu prawa własności lokalu mieszkalnego położnego w G. przy ul. (...), dla którego prowadzona jest przez Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych w G. KW nr (...) i którego cena zakupu wynosiła 57.000 PLN; kosztów remontu mieszkania w kwocie 16.000 PLN oraz kosztów opat notarialnych, sądowych i urzędowych w kwocie 2.000 PLN. (§ 2 ust. 1 umowy). Całkowity koszt inwestycji wynosił 77.000 PLN (§ 2 ust. 2).

Kredyt oprocentowany był według zmiennej stopy procentowej, a oprocentowanie powiązane było ze stawką referencyjną LIBOR 6 M (§ 10 Umowy).

Zgodnie z § 12 ust. 4 umowy Bank dokonuje przeliczenia swojej wierzytelności na złote po kursie sprzedaży dewiz danej waluty według tabeli kursów Banku lub po kursie średnim NBP, na dzień dokonania czynności.

Zabezpieczeniem Umowy kredytu była m.in. hipoteka kaucyjna do kwoty 120.000 PLN (§ 13 ust.1 umowy).

W § 25 ust. 1 umowy powodowie oświadczyli, ze przed podpisaniem umowy otrzymali wyciąg z „Taryfy opłat i prowizji (...) za czynności bankowe w obrocie krajowym i zagranicznym” w części dotyczącej umowy oraz „Regulamin udzielania przez (...) kredytów hipotecznych dla osób fizycznych”, zapoznali się z ich treścią i uznają ich wiążący charakter. Zarówno Regulamin jak i wyciąg z taryfy opłat i prowizji stanowiły integralną część umowy (§ 25 ust. 2 umowy).

Regulamin udzielania przez (...) kredytów hipotecznych dla osób fizycznych (k.25 i nast.) zawiera definicję kredytu denominowanego- kredytu udzielonego w walucie wymienialnej z zastrzeżeniem, że wysokość świadczenia Banku i klienta ustalana jest w walucie polskiej według wartości waluty kredytu właściwej na dzień uruchomienia i spłaty kredytu (walutowa klauzula waloryzacyjna) - § 2 ust. 11 regulaminu. Z kolei Tabela kursów to tabel kursów walut (...) S.A. obowiązująca o godz. 8.00 w dniu, w którym następuje operacja (§ 2 ust. 34 regulaminu).

Zgodnie z § 33 Regulaminu realizacja kredytu denominowanego następuje w złotych w wysokości odpowiadającej równowartości kredytu wyrażonego w walucie wymienialnej przeliczone, wg Tabeli kursów, po kursie kupna: dewiz w przypadku bezgotówkowej realizacji kredytu; pieniędzy w przypadku gotówkowej realizacji kredytu.

Z kolei spłata kredytu denominowanego wraz z odsetkami następuje w złotych, w ratach określonych w walucie bazowej kredytu w Umowie kredytu, po ustalonym wg Tabeli kursów kursie sprzedaży: dewiz przy płatnościach w formie bezgotówkowej i pieniędzy przy płatnościach w formie gotówkowej (§ 33 ust. 1).

Kredyt został wypłacony w dniu 25 sierpnia 2005 roku w kwocie 57.000 PLN co stanowiło równowartość 22.772,67 CHF (kurs 2.5030); w dniu 25 sierpnia 2005 roku w kwocie 2.000 zł co stanowiło równowartość 799,04 CHF (kurs 2.5030) i w dniu 9 września 2005 roku w kwocie 15.850,04 PLN co stanowiło równowartość 6.408,46 CHF (kurs 2.4733)- łącznie 74.850,04 PLN (zaświadczenie z Banku z 13 marca 2023 roku k.36 i nast.).

W dniu 25 sierpnia 2005 roku pobrane zostały składki z tytułu ubezpieczenia pomostowego w kwocie 105 PLN i opłaty za brak wkładu własnego w kwocie 520 PLN. 8 września 2005 roku pobrana została składka na ubezpieczenie kredytu w kwocie 16 PLN. 7 października 2005 roku pobrana została składka ubezpieczenia (...) za IV kwartał 2005 roku w kwocie 157,50 PLN. 12 sierpnia 2010 roku pobrano opłatę za przeksięgowanie składki ubezpieczenia niskiego wkładu w kwocie 117,69 PLN – łącznie 916,19 PLN (zaświadczenie z Banku z 13 marca 2023 roku k.36 i nast.).

25 sierpnia 2005 roku pobrano opłatę za inspekcje w kwocie 100 PLN o prowizje od transzy w kwocie 786,81 PLN – łącznie 886,81 PLN (zaświadczenie z Banku z 13 marca 2023 roku k.36 i nast.).

Na podstawie Aneksu nr (...) do Umowy kredytu hipotecznego nr (...) z dnia 19 sierpnia 2005 roku (k.88 i nast.) strony zmieniły prawne zabezpieczenie Umowy kredytu poprzez ustanowienie hipoteki kaucyjnej do kwoty 120.000 PLN, na zabezpieczanie należności głównej i należności ubocznych, ustanowiona na prawie użytkowania wieczystego gruntu oraz budynku stanowiącym odrębny przedmiot własności, położnych w G. przy ul. (...), dla którego to prawa prowadzona jest przez Sąd Rejonowy Wydział VIII Ksiąg Wieczystych w G. KW nr (...) i wykreślenie hipoteki kaucyjnej na ustanowionej na prawie własności lokalu mieszkalnego położonego w G., ul. (...).

Od dnia uruchomienia kredytu kredyt spłacany jest przez powodów z ich majątku wspólnego w PLN. Tytułem spłaty zobowiązania powodowie uiścili łącznie kwotę 76.248,27 PLN (zaświadczenie z Banku z 13 marca 2023 roku k.36 i nast.).

Opisany stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dowody w postaci dokumentów, a w części również o przesłuchanie stron.

Sąd zważył co następuje:

Sporna umowa ma charakter umowy denominowanej do waluty obcej, co oznacza, że wysokość kapitału w chwili zawarcia umowy określona jest walucie denominacji, a przeliczenie na złote polskie następuje w chwili wypłaty środków. Przy takiej konstrukcji umowy z reguły wysokość kapitału w CHF znana jest z góry i wskazana jest wprost w umowie. Konstrukcja spornej umowy jest jednak odmienna, co wiąże się z treścią § 1 pkt 5 umowy, zgodnie z którym w przypadku wzrostu kursu CHF w okresie między dniem zawarcia niniejszej Umowy a dniem uruchomienia kredytu Bank może obniżyć kwotę kredytu wyrażoną w CHF w takim stopniu, aby nie przekraczała 100 % wartości przedmiotu kredytowania. Umowa zatem nie określa wprost wysokości zobowiązania banku, a podlegająca wypłacie kwota nie jest wartością wyrażoną w CHF, ani jej równowartością w PLN. Oddawana do dyspozycji kredytobiorcy kwota to, jak wynika z § 1 ust. 1 i 5 umowy nie więcej niż równowartość kwoty wskazanej w CHF przeliczonej na złote wedle przyjętych przez Bank założeń i nie więcej niż 100% wartości przedmiotu kredytowania, przy czym ani wartość przedmiotu kredytowania ani sposób jej ustalenia nie został w umowie sprecyzowany. Takie sformułowanie umowy powoduje, że faktyczna wysokość zobowiązania pozwanego nie jest możliwa do ustalenia, a zatem nie jest możliwe do ustalenia także zobowiązanie kredytobiorców. Ustalenie wysokości zobowiązania kredytobiorców utrudnia dodatkowo abuzywna klauzula przeliczeniowa, odwołująca się do kursów pochodzących z tabeli kursowej banku, a zatem ustalanych jednostronnie przez pozwanego.

Zgodnie z art.69 ust. 1 Prawa bankowego przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy kwotę środków pieniężnych a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Z kolei zgodnie z art. 3 Dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich warunki umowy, które nie były indywidualnie uzgadniane mogą być uznane za nieuczciwe, jeśli stoją w sprzeczności z wymogami dobrej wiary, powodują znaczącą nierównowagę wynikająca z umowy, praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta, Warunki umowy zawsze zostaną uznane za niewynegocjowane indywidualnie, jeżeli zostały sporządzone wcześniej i konsument nie miał w związku z tym wpływu na ich treść, zwłaszcza jeżeli zostały przedstawione konsumentowi w formie uprzednio sformułowanej umowy standardowej. Zgodnie z art. 4 ust 2 dyrektywy ocenia nieuczciwego charakteru warunków nie dotyczy ani określenia głównego przedmiotu umowy, ani relacji ceny i wynagrodzenia do dostarczonych w zamian towarów lub usług, o ile warunki te zostały wyrażone prostym i zrozumiałym językiem.

Zgodnie z art. 385 ¹ k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny (§ 1). Jeżeli postanowienie umowy nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie (§ 2). Nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta (§ 3).

Klauzula denominacyjna i klauzule przeliczeniowe wpływające bezpośrednio na wysokość świadczeń kredytobiorców stanowiły element określający wysokość tych świadczeń. Zapisy umowy niejednoznacznie określały świadczenie główne Banku – pomimo tego, iż umowa miała charakter umowy denominowanej, a wysokość jej świadczenia określona została w § 1 w CHF, to § 1 ust. 5 umowy wprowadza co do tej wysokości niejednoznaczność, zastrzegając na rzecz Banku prawo do uruchomienia środków wysokości innej niż kwota kredytu wskazana w umowie w CHF lub jej równowartość. Ustalenie wysokości zobowiązań stron dodatkowo utrudnia odwołanie do tabel kursowych banku w klauzuli przeliczeniowej.

Możliwość uznania postanowień umownych za niedozwolone w pierwszej kolejności wymaga ich zakwalifikowania albo jako postanowień, które nie określają głównych świadczeń stron, albo jako postanowień określających główne świadczenia stron (w tym cenę lub wynagrodzenie), które nie zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. W niniejszej sprawie postanowienia umowy, odwołujące się do bliżej nieokreślonych kursów obowiązujących w banku począwszy od dnia zawarcia umowy poprzez dzień uruchomienia kredytu i poprzez okres spłat poszczególnych rat nie określały stałego i jednoznacznego, obiektywnie weryfikowalnego kryterium przeliczeniowego stanowiły scedowanie na rzecz banku prawa do kształtowania kryteriów przeliczeniowych (kursu waluty obcej w procesie wypłaty kredytu i jego spłaty) w taki sposób, że nie były one ani jasne (transparentne) ani zrozumiałe dla konsumenta. Tym samym postanowienie umowne określające główne świadczenie stron w postaci obowiązku zwrotu kredytu i uiszczenia odsetek nie było jednoznacznie określone w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 k.c. oraz art.4 ust. 2 Dyrektywy 93/13 z 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich.

Otwiera to drogę do oceny kwestionowanych postanowień umownych pod kątem art. 385 ¹ § 1 zd.1 k.c. oraz art. 3 ust.1 Dyrektywy 93/13, który stanowi, że warunki umowy mogą być uznane za nieuczciwe, jeżeli stoją w sprzeczności z wymogami dobrej wiary, powodują znaczącą nierównowagę wynikających z umowy praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta.

Dobre obyczaje to także normy postępowania polecające nienadużywanie w stosunku do słabszego uczestnika obrotu posiadanej przewagi ekonomicznej. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem przez działanie wbrew dobrym obyczajom należy rozumieć wprowadzenie do wzorca klauzul umownych, które godzą w równowagę kontraktową stron, zaś rażące naruszenie interesów konsumenta oznacza nieusprawiedliwioną dysproporcję na jego niekorzyść praw i obowiązków wynikających z umowy (tak m.in. SN w wyrokach: z 19 marca 2007 r., III SK 21/06, z 29 sierpnia 2013r., I CSK 660/12 i z 13 sierpnia 2015 r., I CSK 611/14).

Postanowienie umowne jest sprzeczne z dobrymi obyczajami, gdy można rozsądnie założyć, że kontrahent konsumenta, traktujący go w sposób sprawiedliwy i słuszny i uwzględniający jego prawnie uzasadnione roszczenia, nie mógłby racjonalnie się spodziewać, że konsument zaakceptowałby w ramach negocjacji klauzulę będącą źródłem braku równowagi stron (wyrok Sądu Najwyższego z 15 stycznia 2016 r., I CSK 125/15). Klauzula, która nie zawiera jednoznacznej treści i przez to pozwala na pełną swobodę decyzyjną przedsiębiorcy w kwestii bardzo istotnej dla konsumenta, dotyczącej w istocie wysokości jego zobowiązania, jest klauzulą niedozwoloną.(wyrok SN z 4.04.2019r. III CSK 159/17). Taki też wniosek przyjął TSUE w wyroku C 26/13 (Kasler) pkt 2: Artykuł 4 ust. 2 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że w przypadku warunku umownego takiego jak ten rozpatrywany w postępowaniu głównym wymóg, zgodnie z którym warunek umowny musi być wyrażony prostym i zrozumiałym językiem, powinien być rozumiany jako nakazujący nie tylko, by dany warunek był zrozumiały dla konsumenta z gramatycznego punktu widzenia, ale także, by umowa przedstawiała w sposób przejrzysty konkretne działanie mechanizmu wymiany waluty obcej, do którego odnosi się ów warunek, a także związek między tym mechanizmem a mechanizmem przewidzianym w innych warunkach dotyczących uruchomienia kredytu, tak by rzeczony konsument był w stanie oszacować, w oparciu o jednoznaczne i zrozumiałe kryteria, wypływające dla niego z tej umowy konsekwencje ekonomiczne.

Podsumowując - ponieważ treść kwestionowanych postanowień umowy umożliwia pozwanemu jednostronne kształtowanie sytuacji i wysokości zobowiązań stron, zakłócona zostaje równowaga pomiędzy stronami umowy, co niewątpliwie jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i w sposób rażący narusza interesy konsumentów. Zostały więc spełnione wszystkie przesłanki określone w art. 385 ¹ § 1 k.c., nakazujące uznać to postanowienie za niedozwoloną klauzulę umowną.

Konsekwencją abuzywności postanowień umownych jest brak związania nimi powodów, co determinuje konieczność pominięcia kursów walut obcych ustalanych jednostronnie przez bank. W umowie powstaje zatem luka, powodująca brak możliwości przeliczenia zobowiązania pozwanych do CHF i wysokości zadłużenia w poszczególnych okresach po waloryzacji, jak i powrotnego przeliczenia na złote. Tym samym dochodzi do niemożności określenia zarówno wysokości wykorzystanego kapitału, jak i poszczególnych rat. Ponieważ klauzula indeksacyjna stanowiła przedmiotowo istotny element umowy, stanowiący podstawę do zastosowania oprocentowania LIBOR właściwego dla waluty obcej, co niewątpliwie było głównym celem takiego, jak w przedmiotowej sprawie ukształtowania umowy, pominięcie tej klauzuli prowadzi do wynaturzenia całego stosunku prawnego i definitywnej zmiany charakteru umowy.

Zdaniem sądu w niniejszym przypadku brak jest podstaw, aby w miejsce abuzywnych klauzul waloryzacyjnych wprowadzać inny miernik wartości. Dopuszczalność zastąpienia klauzul niedozwolonych zgodnie z orzecznictwem TSUE, ze względu na cel „odstraszający” Dyrektywy 93/13, który w razie naruszenia równowagi stron umowy to stronie słabszej daje możliwości decyzyjne, uzależniona jest od woli konsumenta. W orzeczeniu Kasler (C-26/13) Trybunał dopuścił zastąpienie nieuczciwego warunku dyspozytywnym przepisem krajowym jedynie wówczas, gdy wyeliminowanie nieuczciwego warunku oznacza na mocy prawa krajowego unieważnienie całej umowy (co zdaniem sądu ma miejsce w niniejszej sprawie) oraz kumulatywnie jeżeli unieważnienie to naraża konsumenta na szczególnie niekorzystne konsekwencje (co jak wynika z jednoznacznego stanowiska powodów w niniejszej sprawie nie występuje).

Ponieważ w chwili zawarcia umowy nie obowiązywały przepisy dyspozytywne, które mogłyby znaleźć zastosowanie w miejsce bezskutecznych klauzul abuzywnych nie istnieje możliwość zastąpienia tych klauzul rozwiązaniami wynikającymi z ustawy. Z kolei ponieważ wyeliminowanie wadliwej klauzuli denominacyjnej i przeliczeniowej całkowicie zmieniłoby charakter umowy stron, a w szczególności charakter świadczenia głównego kredytobiorców, to uznać należało, że nie jest możliwe dalsze jej utrzymanie. Jak wynika z orzeczenia TSUE w sprawie Dziubak (C-260/18: 1) artykuł 6 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie temu, aby sąd krajowy, po stwierdzeniu nieuczciwego charakteru niektórych warunków umowy kredytu indeksowanego do waluty obcej i oprocentowanego według stopy procentowej bezpośrednio powiązanej ze stopą międzybankową danej waluty, przyjął, zgodnie z prawem krajowym, że ta umowa nie może nadal obowiązywać bez takich warunków z tego powodu, że ich usunięcie spowodowałoby zmianę charakteru głównego przedmiotu umowy.

Ostatecznie zatem - skoro w niniejszej sprawie po wyłączeniu nieuczciwych warunków, ze względu na zmianę charakteru umowy nie jest możliwe jej obowiązywanie, a nie istnieje możliwość ich zastąpienia przepisem dyspozytywnym, należało uznać, że umowa nie może obowiązywać, co skutkowało ustaleniem jej nieważności.

Powodowie otrzymali od pozwanego kwotę 74.850,04 PLN. W okresie objętym podstawą faktyczną żądania wpłacili na rzecz pozwanego 76.248,27 PLN. Pozwany jest zatem wzbogacony kosztem powodów o kwotę 1.398,27 PLN i taką też kwotę zasądzono od pozwanego na rzecz powodów w oparciu o przepisy art. 410 § 1 k.c. w związku z art. 405 k.c.

Powodowie mają interes prawny w ustaleniu nieważności umowy. Orzeczenie w tym przedmiocie rozstrzyga definitywnie stan niepewności co do obowiązywania umowy na przyszłość i nie jest wyprzedzone żadnym przysługującym powodom dalej idącym roszczeniem. W tych warunkach w oparciu o przepis art. 189 k.p.c. sąd uwzględnił powództwo ustalając, że umowa jest nieważna.

Orzeczenie o odsetkach oparto o przepis art. 481 k.c., naliczając je od dnia wyrokowania przyjmując, że z tą datą następuje wymagalność roszczeń wynikających z bezskuteczności klauzul abuzywnych, na które może powołać się konsument.

O kosztach postępowania orzeczono w oparciu przepis art. 98 k.p.c. Na zasądzone na rzecz powodów kwoty złożyły się opłata od pozwu i koszty zastępstwa procesowego.

SSO Łucja Oleksy-Miszczyk

.

.