Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 100/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Gliwicach z 2017-10-30

Sygn. akt:I C 100/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 października 2017 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSR del. Katarzyna Sztymelska

Protokolant:

Sandra Bień

po rozpoznaniu w dniu 25 października 2017 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa H. Z. (1), H. Z. (2)

przeciwko Gminie R.

o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powodów solidarnie na rzecz pozwanej kwotę 7217 (siedem tysięcy dwieście siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSR del. Katarzyna Sztymelska

Sygn. akt I C 100/14

UZASADNIENIE

Powodowie H. i H. Z. (2) wnieśli o zobowiązanie pozwanego Gminy R. do złożenia oświadczenia w przedmiocie nabycia od powodów prawa użytkowania wieczystego działki gruntu nr (...) wraz z zabudowaniami i urządzeniami posadowionymi na tej nieruchomości wpisanej do księgi wieczystej KW Nr (...) za cenę 3 900 000 w związku z uchwaleniem planu zagospodarowania przestrzennego.

W uzasadnieniu podali, że są użytkownikami wieczystymi nieruchomości, która była wykorzystywana jako baza autobusowa wraz z warsztatami naprawczymi, stacja paliw oraz warsztat ślusarsko – mechaniczny. W związku z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania, w czerwcu 2006r. stanowiąca własność powodów nieruchomość położona w R., nie może być wykorzystana na prowadzenia opisanej działalności również tej, która była planowana. Jako podstawę żądania powołali art. 37 ustawy z 27.03.2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wskazali, że na mocy decyzji z 2012r. oraz 2013r. odmówiono powodom zgody na inwestycję w postaci stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji wraz z punktem zbierania złomu oraz instancją do pirolizy opon samochodowych.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa zarzucając, że miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Miasta R. zatwierdzony uchwałą z 1994r. obowiązywał do 31 grudnia 2003r. W okresie obowiązywania planu z 1994r. powód H. Z. (1) świadczył usługi przewozu pasażerów w autobusowej komunikacji miejskiej. Do czasu uchwalenia planu zagospodarowania w 2006r. powód wystąpił i uzyskał decyzję o warunkach zabudowy konturowej stacji paliw, przy czym nie wystąpił już o pozwolenie na realizację inwestycji. Okoliczność, iż właściciele nie mogą wprowadzić nowej funkcji nie oznacza, że nie mogą kontynuować dotychczasowej działalności lub prowadzić innej zgodnej z obowiązującymi ustaleniami planu. Wywodziła, iż po dokonaniu oględzin biegłego i uzyskaniu informacji o spaleniu części nieruchomości wraz z dokumentacją i zakończeniu przez powodów działalności na obiekcie w 2010r. pozwana powzięła wątpliwość co do stanu prawnego nieruchomości, a następnie ustaliła, iż powodowie w okresie od 13 maja 2011 do 10 marca 2014r. nie byli właścicielami przedmiotowej nieruchomości. Tym samym powodowie złożyli niniejszy pozew w okresie miesiąca od nabycia nieruchomości w drodze darowizny. Pozwana podniosła również zarzut przedawnienia roszczenia.

Sąd ustalił:

Powodowie w 1996r. nabyli nieruchomość położoną w R., stanowiącą działki oddane w użytkowanie wieczyste nr 643/21 i 644/21 o powierzchni 12683 m 2 oraz budynek warsztatowo magazynowy o powierzchni 5953 m 2 wraz z urządzeniami (rampą wyładunkową, placem warsztatowym i ogrodzeniem) stanowiące odrębną własność. Przedmiotowa nieruchomość była wykorzystana przez powoda jako baza autobusowa wraz z warsztatem. Powoda łączyła z (...) Związkiem (...) umowa na przewóz osób. Powód dysponował kilkudziesięcioma autobusami. Zatrudniał dyspozytorów, kierowców i mechaników. Od 2007r. (...) zaczął wypowiadać umowy na określone linie, a ostatecznie umowa została rozwiązana dnia 28 lutego 2011r.

Po wypowiedzeniu umowy na przewóz osób na mocy umowy z dnia 13 kwietnia 2011r. powodowie darował nieruchomość swojej córce Z. P.. Pracownicy warsztatów, dyspozytorzy oraz mechanicy stracili zatrudnienie. Syn oraz krewni stron podjęli nowe zatrudnienie. W maju 2013r. powód doznał udaru krwotocznego mózgu, był hospitalizowany przez okres trzech tygodni i po wylewie utrzymała się afazja częściowa mieszana. H. Z. (1) przez wiele miesięcy po udarze wymagał intensywnej rehabilitacji, w grudniu 2013r. otrzymał świadczenie rehabilitacyjnego lecz nie powrócił do pełnej sprawności. Na zdrowiu podupadła również powódka H. Z. (2), która w październiku 2013r. przebyła operację ginekologiczną, a wcześniej cierpiała na nadciśnienie tętnicze, niedomykalność zastawki mitralnej połączone z zasłabnięciami.

Dnia 22 stycznia 2014r. użytkownik wieczysty nieruchomości oraz właścicielka urządzeń posadowionych na nieruchomości Z. Z. dokonała ich darowizny na rzecz brata P. Z. (1). Niespełna miesiąc później dnia 18 lutego 2014r. obdarowany P. Z. (1) dokonał darowizny nieruchomości na rzecz swojego ojca powoda H. Z. (1). Kolejną umową z dnia 10 marca 2014r. H. Z. (1) i H. Z. (2) dokonali rozszerzenia wspólności ustawowej na prawo użytkowania wieczystego nieruchomości obejmującej działki (...) oraz własność posadowionych na tym gruncie budynku oraz urządzeń.

Według obowiązującego od 1994r. do 31 grudnia 2003r. miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nieruchomość położona była na terenie oznaczonym symbolem 1P – teren przemysłu. Adaptacja istniejącej kopalni z koniecznością modernizacji obiektów wg wymogów restrukturyzacji.

Nieruchomość, jak wskazano wyżej, do dnia 31 grudnia 2003r. była wykorzystywana jako baza autobusowa połączona w warsztatem naprawczym taboru.

Z dniem 31 grudnia 2003r. dotychczasowy plan zagospodarowania z mocy ustawy utracił moc obowiązującą. W okresie luki planistycznej powód uzyskał dnia 4 kwietnia 2004r. decyzję o warunkach zabudowy dla inwestycji „budowa zakładowej kontenerowej stacji paliw”. Nie wystąpił jednak o pozwolenie na budowę i nie przeprowadził planowanej inwestycji.

Powodowie po utracie mocy dotychczasowego planu czyli w latach 2003-2006 nie wystąpili o warunki zabudowy dla innych inwestycji nieprzerwanie prowadząc bazę autobusową z warsztatami naprawczymi taboru oraz świadcząc usługi transportowe dla (...). Zużyte części samochodowe były oddawane na złom, a sprawne wykorzystane do bieżących napraw pojazdów, z których część była sprowadzana z zagranicy – z (...)

Z dniem 20 sierpnia 2006 r. wszedł w życie plan zagospodarowania przestrzennego, uchwalony 22 czerwca 2006, zgodnie z którym działka (...) została oznaczona symbolem (...) tereny zabudowy usługowej z podstawowym przeznaczeniem gruntów pod usługi komercyjne takie jak: handel o powierzchni sprzedaży poniżej 2000 m ( 2), gastronomii, turystyki, komunikacji, centra wystawiennicze, instytucje finansowe, usługi hotelarskie, targowiska. Z kolei działka nr (...) została oznaczona symbolami (...) czyli jak wyżej tereny zabudowy usługowej z podstawowym przeznaczeniem gruntów pod usługi komercyjne takie jak: handel o powierzchni sprzedaży poniżej 2000 m ( 2), gastronomii, turystyki, komunikacji, centra wystawiennicze, instytucje finansowe, usługi hotelarskie, targowiska oraz symbolem (...) teren zabudowy usługowo – mieszkaniowej.

Przez cały okres posiadania nieruchomości przez powodów od jej nabycia w 1994r. do utraty mocy obowiązującej pierwszego planu tj. grudnia 2003r. nie dokonano żadnych zmian w sposobie wykorzystania nieruchomości – użytkowana była jako baza autobusowa wraz z warsztatami naprawczymi.

W okresie luki planistycznej powód uzyskał warunki zabudowy dla kontenerowej stacji paliw. Nie występował o warunki zabudowy, czy uzyskanie środowiskowych uwarunkowań dla innych planowanych przedsięwzięć jak utylizacja opon czy piroliza.

Po wejściu w życie aktualnego planu zagospodarowania przestrzennego, w okresie gdy właścicielem nieruchomości była córka powodów Z. Z. na nieruchomości prowadziły działalność inne podmioty, jak spółka (...), której wspólnikami są S. K. oraz córka powodów Z. Z.. Spółka została zarejestrowana w 2012r., a jako adres dla doręczeń spółki wskazywano R. ul. (...). Przedmiot działalności spółki to między innymi transport, produkcja samochodów, autobusów, naprawa samochodów, zbieranie odpadów, przetwarzanie i unieszkodliwianie materiałów niebezpiecznych, odzysk surowców.

W grudniu 2012r. r. powód, nie będący właścicielem nieruchomości ani posadowionych urządzeń, dokonał zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania części nieruchomości na magazyn metali kolorowych oraz punkt skupu złomu.

Uprzednio w lipcu 2012r. powód, wystąpił z wnioskiem o określenie środowiskowych uwarunkowań dla stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji, a w październiku 2013r. z wnioskiem o określenie środowiskowych uwarunkowań dla instalacji technologicznej dla produkcji węgla, sadzy technologicznej i płynów pirolitycznych. Odmówiono określenia środowiskowych uwarunkowań dla obu inwestycji z powołaniem, iż pozostają w sprzeczności z aktualnym planem zagospodarowania przestrzennego.

Cześć budynku warsztatowo – magazynowego jest objęta ochroną konserwatorską. Podzielony jest na segment (...) o średnim stanie technicznym oraz segment (...), którego stan techniczny biegły ocenił jako zły. Część budynku biurowego w 2008r. uległa pożarowi.

Wartość rynkowa nieruchomości według stanu na dzień złożenia wniosku o wykup tj. 25 marca 2014r. oraz aktualnych cen wynosi 2 780 000 zł.

Dowody: odpis księgi wieczystej (k. 216-220), wypisy z Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego (k. 237-238, k. 251-264), akty notarialne z dnia 13 kwietnia 2011 (k. 761-764), z dnia 22 stycznia 2014r. (k. 765-767), z dnia 18 lutego 2014r. (k. 768-770), z dnia 10 marca 2014r. (k. 771-772), karty informacyjnych leczenia szpitalnego powodów (k. 86-96 i 106-108), orzeczenie lekarza orzecznika ZUS (k. 97), zgłoszenie zmiany sposobu użytkowania obiektu z dnia 31 grudnia 2012r. (k. 1975), decyzje Prezydenta Miasta R. z dnia 24 grudnia 2013r. (k. 330-332), z dnia 16 maja 2014r. (k. 348-354), z dnia 19 czerwca 2015r. (k. 1726-1744), informacja (...) Spółki z o.o. w C. (k. 1799-1805) , oświadczenie rozwiązaniu umowy (...) z dnia 22 marca 2007r. (k. 412-413), kopa wniosku o ustalenie warunków zabudowy dla kontenerowej stacji paliw z dnia 15 listopada 2005r.i decyzja o warunkach zabudowy kontenerowej stacji paliw (k. 452, 454-456) opinie biegłego – operat szacunkowy (k. 675-706, k. 2144- 2178), częściowo przesłuchania powoda H. Z. (1) protokół oraz zapis audio-video rozprawy z dnia 27 stycznia 2015r. (k. 636 i 637), zeznania świadka L. M. protokół oraz zapis audio-video rozprawy z dnia 18 listopada 2014r. (k. 473 i 476), zeznania świadka D. N. protokół oraz zapis audio-video rozprawy z dnia 18 listopada 2014r. (k. 474 i 476), częściowo zeznania świadków : A. Z. (1) protokół oraz zapis audio-video rozprawy z dnia 18 listopada 2014r. (k. 471 i 476), P. Z. (2) protokół oraz zapis audio-video rozprawy z dnia 18 listopada 2014r. (k. 473 i 476), A. Z. (2) protokół oraz zapis audio-video rozprawy z dnia 18 listopada 2014r. (k. 475 i 476), G. W. protokół oraz zapis audio-video rozprawy z dnia 18 listopada 2014r. (k. 474 i 476), M. Z. protokół oraz zapis audio-video rozprawy z dnia 18 listopada 2014r. (k. 475 i 476).

Sąd ustalił powyższe okoliczności faktyczne w oparciu o spójne i w pełni przekonujące wskazane wyżej dowody z dokumentów, a w szczególności dokumenty urzędowe, sporządzone przez uprawnione organy w granicach ich kompetencji, które w ocenie Sądu były w pełni wiarygodne. Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły także niekwestionowane dokumenty prywatne, których prawdziwość nie budziła wątpliwości. Sąd dopuścił więc dowód z dokumentów urzędowych i prywatnych, które nie zostały zakwestionowane w trybie art. 252 k.p.c i 253 k.p.c. Dowody te nie wzbudziły żadnej wątpliwości Sądu.

Sąd dokonując opisu nieruchomości oparł się na opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości, stwierdzając iż dalsze uzupełnienie opinii na wniosek strony pozwanej odnośnie jej wartości jest niezasadne wobec uznania, w świetle całości zebranego materiału dowodowego, braku przesłanek do żądania wykupienia przedmiotowej nieruchomości w oparciu o ustawę o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (u.p.z.p.).

Dokonując oceny przesłuchania stron, ograniczonego do przesłuchania powoda, Sąd miała na uwadze, iż na skutek doznanego udaru miał on duże kłopoty w wysłowieniu się, nie pamiętał również wielu okoliczności, nazw obiektów czy urządzeń. H. Z. (1) nie pamiętał lub celowo nie przywołał okoliczności odnośnie wyzbycia się nieruchomości po 2011r. na rzecz córki, a potem syna. O ile w latach 1994-2007 powód był osobą wiodąca w działalności i prowadził bazę autobusową z taborem naprawczym, tworzył nawet własne autobusy, o tyle po 2007r. wypowiedzenie umowy na usługi transportowe kolejnych linii wymusiło na powodzie działała w celu obniżenia kosztów działalności w zakresie usług transportowych i zmiany zakresu działalności. Dopiero wówczas pojawiły się pierwsze plany uzyskania biopaliw – estrów, a w kolejnych latach pirolizy opon.

Powyższe korelowało z zeznaniami świadków zatrudnionych w charakterze kierowców, mechaników, dyspozytorów, którzy wskazali, iż do 2010r. powód świadczył usługi transportowe, a na nieruchomości prowadzona była baza autobusowa i warsztat taboru. Jak wskazali świadkowie, a byli pracownicy powoda „ szef miał zawsze wiele pomysłów na firmę”, których realizację ograniczał jednak brak środków, kary nałożone na powoda jako przewoźnika po 2007r. i kłopoty techniczne z taborem autobusowym. Powód nigdy nie wystąpił o uzyskanie zezwoleń na inne przeznaczenie nieruchomości. Nie tylko powód lecz cała rodzina – synowie, córka prezentowali pewne pomysły, podejmowali próby odnośnie działalności w innym zakresie niż transport i naprawa (po rozwiązaniu umowy na te usługi) lecz niesystematyczne, a przede wszystkim nieusankcjonowanie działania ostatecznie przerwała ciężka choroba powoda. W praktyce dalsze próby zmiany przedmiotu działalności, jak skup złomu nie stanowią już działalności wykonywanej przez powoda lecz kierowanej przez S. K. wspólnie z córką powoda Z. P., która w latach 2011 – 2014r. była użytkownikiem wieczystym nieruchomości i właścicielem posadowionych na niej urządzeń, a także udziałowcem w Spółce (...), prowadzącej działalność o profilu zbliżonym do powoda na spornej nieruchomości. O tej okoliczności żaden ze świadków w tym synowie powoda: P. Z. (1), A. Z. (2) czy S. K. nie nadmienili w złożonych obszernych zeznaniach, co podważa ich wiarygodność.

Sąd zważył:

W myśl art. 36 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (u.p.z.p.) jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone, właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może, z zastrzeżeniem ust. 2, żądać od gminy:

1)odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę albo

2)wykupienia nieruchomości lub jej części.

Z brzmienia przywołanego przepisu wynika więc jasno, iż uprawnienie żądania wykupu nieruchomości przysługuje jedynie właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu. Bezsporne jest, iż powodowie stali użytkownikami wieczystymi nieruchomości w wyniku umowy sprzedaży z dnia 24 maja 1996r. W okresie od 13 kwietnia 2011r. do 18 lutego 2014r. powodowie nie byli jednak użytkownikami wieczystymi nieruchomości. Powodowie darowali bowiem 13 kwietnia 2011r. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości oraz prawo własności usytuowanych budynków córce M. P., która z kolei dnia 22 stycznia 2014r. darowała nieruchomość bratu P. Z. (3) (k. 761-767). Powodowie stali się na powrót użytkownikami wieczystymi nieruchomości oraz właścicielami budynków w lutym 2014r. Wymienione powyżej umowy zawierane były po uchwaleniu w dniu 22 czerwca 2006r. miejscowego plan zagospodarowania przestrzennego. Zbycie przez powodów prawa użyłkowania wieczystego nieruchomości w okresie obowiązywania planu zagospodarowania przestrzennego z 2006r. powoduje, iż utracili prawo żądania wykupu tej nieruchomości. Powtórne nabycie prawa użytkowania wieczystego nie doprowadziło do uzyskania roszczenia o wykup nieruchomości w oparciu o przepis art. 36 ust. 1 pkt. 2. u.p.z.p. Powodowie uzyskali bowiem nieruchomość o określonym przeznaczeniu obowiązującym od 2006r. i mieli świadomość określonego w planie przeznaczenia nieruchomości. Mało tego powodowie nie będąc jeszcze użytkownikami wieczystymi w lipcu 2012r. oraz w października 2013r. złożyli wnioski o uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji (k. 25) oraz o uzyskanie decyzji o środowiskowy uwarunkowaniach dla instalacji technologicznej do produkcji węgla, sadzy technologicznej i płynów pirolitycznych (k. 16) i w sierpniu oraz grudniu 2013r. (k. 20, k. 17), otrzymali decyzje odmowne określenia środowiskowych uwarunkowań z uwagi na sprzeczność lokalizacji przedsięwzięcia z postanowieniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Tym samym powodowie mieli pełną świadomość konsekwencji uchwalenia planu zagospodarowania przestrzennego jeszcze przed uzyskaniem prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, a bezsporna okoliczność obowiązywania planu w chwili nabycia powoduje, iż nie mogą powoływać się na żądanie wykupu w związku ze zmianą czy uchwaleniem planu w oparciu o art. 36 ust. 1 pkt. 2 u.p.z.p..

Analiza przepisu art. 36 u.p.z.p. wskazuje nadto, że objęte nimi są dwie odrębne sytuacje: żądanie wykupu w związku z uchwaleniem planu oraz żądanie wykupu w związku z jego zmianą. Odrębne znaczenie należy przypisać także sformułowaniom „ korzystanie w dotychczasowy sposób” oraz „ korzystanie w sposób zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem”. Korzystanie z nieruchomości w dotychczasowy sposób dotyczy faktycznego jej użytkowania (eksploatowania), a zgodnie z dotychczasowym przeznaczeniem, oznacza użytkowanie odpowiadające przeznaczeniu przewidzianemu w miejscowym planie albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, wydanej na podstawie art. 4 ust. 2 lub art. 59 ust. 1 i 2 u.p.z.p .

Wykładnia tych przepisów prowadzi do wniosku, że brak podstaw do uznania, by oba te kryteria w zakresie charakteru korzystania były równorzędne i możliwe do zastosowania w obu sytuacjach – zmiany i uchwalenia planu. Przeciwnie – wykładnia literalna i celowościowa prowadzi do wniosku, że celem ustawodawcy było właśnie rozróżnienie obu tych sytuacji, tj. takiej, w której dla danej nieruchomości obowiązywał plan zagospodarowania który został zmieniony, bądź przeznaczenie nieruchomości wynika z decyzji o warunkach zabudowy, oraz sytuacji, w której przed uchwaleniem aktualnego planu nieruchomość nie posiadała prawnie określonego sposobu wykorzystania. Ten drugi przypadek dotyczy w szczególności sytuacji, gdy w związku z utratą mocy planu zagospodarowania przestrzennego dla danej nieruchomości przez oznaczony czas nie obowiązywał żaden plan zagospodarowania przestrzennego, a plan uchwalony ograniczył możliwości korzystania przez właściciela z konstytucyjnego prawa własności.

Logika zatem nakazuje przyjąć, że sformułowanie „korzystanie zgodne z dotychczasowym przeznaczeniem” odnosi się wyłącznie do sytuacji, w której takie przeznaczenie przed wejściem planu w życie zostało prawnie usankcjonowane ( tj. następuje zmiana dotychczasowego przeznaczenia nieruchomości), zaś w sytuacji, gdy przed wejściem w życie nowego planu przeznaczenie nieruchomości nie było w wyżej wymieniony sposób określone – jedyną przesłanką ustalenia prawa do wykupu nieruchomości pozostaje dotychczasowy faktyczny sposób korzystania.

W sytuacji zatem, gdy - jak ma to miejsce w niniejszej sprawie - w uchwalonym po "przerwie planistycznej" planie miejscowym przeznaczenie danej nieruchomości zostało określone odmiennie niż w planie poprzednio obowiązującym, który utracił moc z powodu upływu terminu wyznaczonego w art. 87 ust. 3 u.p.z.p. (tj. z dniem 31 grudnia 2003 r.), właściwy punkt odniesienia dla ustalenia przesłanek roszczenia o wykup nieruchomości zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt. 2 u.p.z.p. stanowi sposób faktycznego wykorzystywania tej nieruchomości przed uchwaleniem nowego planu, a nie jej przeznaczenie określone w planie wygasłym. Sam ewentualny fakt zaniechania działań planistycznych przez gminę pozostaje bez wpływu na wykładnię i zastosowania przepisów ustawy o u.p.z.p, co najwyżej mógłby w szczególnych okolicznościach rodzić odpowiedzialność odszkodowawczą. Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że sposób korzystania z nieruchomości nie uległ zmianie w związku z uchwaleniem u.p.z.p z 2006r. W szczególności niezaprzeczalnym jest że, nie doszło do zmiany faktycznego sposobu wykorzystania nieruchomości – powodowie nie podjęli w tym zakresie żadnych czynności. Do wejścia w życie nowego planu od nabycia własności upłynęło 10 lat i żadnych zmian nie dokonano, nie uzyskano pozwolenia na budowę, a nawet powodowie nie wystąpili o warunki zabudowy dla obecnie planowanej stacji demontażu czy instalacji technologicznej do produkcji węgla i sadzy (pod rządami poprzednio obowiązującego planu jak i w przerwie planistycznej). Po wygaśnięciu z końcem 2003r. planu zagospodarowania przestrzennego należało wystąpić o warunki zabudowy, czego powodowie nie uczynili. W okresie „luki planistycznej” powodowie uzyskali warunki zabudowy innej inwestycji - kontenerowej stacji paliw lecz nie uzyskali już pozwolenia na budowę kontenerowej stacji paliw, co nie pozwala na przyjęcie, by przeznaczenie nieruchomości powodów w tym okresie obejmowało możliwość zabudowy. Faktyczny sposób korzystania z nieruchomości był przez cały ten okres niezmienny - baza autobusowa z warsztatami naprawczymi taboru oraz warsztat ślusarsko – mechaniczny. Dodatkowo podejmowanie prób umiejscawiania rożnych instancji bez warunków zabudowy, w dodatku w okresie po 2006r., a więc po wejściu w życie aktualnego planu zagospodarowania, bez usankcjonowania tych zmian w szczególności pozwolenia na budowę czy uzyskania środowiskowych uwarunkowań nie świadczy o zmianie sposobu korzystania z nieruchomości.

Wywodząc swoje roszczenie powodowie jednoznacznie wskazali, iż nieruchomość co do której przysługuje powodom prawo użytkowania wieczystego wykorzystywana była jako baza autobusowa z warsztatami naprawczymi taboru - warsztat ślusarsko – mechaniczny, a wprowadzenie planu zagospodarowania przestrzennego spowodowało, iż korzystanie z nieruchomości w dotychczasowy sposób stało się niemożliwe. Postępowanie dowodowe wykazało, iż powodowie bez trudu mogą dalej prowadzić na nieruchomości dotychczasową działalność, a przyczyną jej zaprzestania było wypowiedzenie umowy o usługi transportowe, a następnie ciężka choroba powoda, która uniemożliwiła mu aktywność zawodową.

Dopiero w dalszych pismach powodowej podnosili, iż aktualnie obowiązujący plan zagospodarowania przestrzennego stanowi przeszkodę w podjęciu planowanej działalności w postaci stacji demontażu pojazdów oraz instalacji technologicznej do produkcji węgla, sadzy i płynów pirolitycznych. Przywołany art. 36 ust. 1 pkt 2 u.p.z.p. nie został jednak przewidziany dla sytuacji kiedy strona nie może osiągnąć zamierzonego przez nią rezultatu gospodarczego, który pozostaje w sferze przyszłości (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie I ACa 470/15).

Dodatkowo przewidziane w art. 36 ust. 1 u.p.z.p. korzystanie w sposób zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem odnosi się wyłącznie do sytuacji, w której takie przeznaczenie przed wejściem planu w życie zostało prawnie usankcjonowane. Powodowie, na których spoczywa ciężar dowodu nie wykazali aby czy w okresie obowiązywania poprzedniego planu czy w tzw. luce planistycznej uzyskali warunki zabudowy dla planowanej stacji demontażu lub instalacji technologicznej do produkcji węgla i sadzy. Należy podkreślić, iż określenie uwarunkowań dla wyżej wskazanych inwestycji niezależnie od planu zagospodarowania przestrzennego wymagane jest w oparciu o przepisy:

- ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,

- Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko,

- Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 sierpnia 2014r.w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenia poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska w całości.

Powodowe nie zainicjowali przez cały dziesięcioletni okres użytkowania wieczystego poprzedzający uchwalenie planu żadnego postępowania odnośnie stacji demontażu czy instalacji technologicznej produkcji węgla i sadzy.

Należy zgodzić się z twierdzeniem strony pozwanej, iż uproszczone przyjęcie, że przywołana działalność powodów nie wymagałaby uzyskania decyzji przed wprowadzeniem planu zagospodarowania przestrzennego w 2006r. jest absolutnie błędne. Korzystanie w sposób zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem wymagał usankcjonowania. Okoliczność posiadania określonych narzędzi czy fragmentów instalacji bądź projektu instalacji nie dowodzi dotychczasowego przeznaczenia nieruchomości w sytuacji gdy stanowiły wynik samowolnych, niesystematycznych i nieusankcjonowanych działań powodów lub osób trzecich na nieruchomości, która przez kilka lat nie stanowiła nawet prawa użytkowania wieczystego powodów. Powodowie przed wejściem planu zagospodarowania przestrzennego w 2005r. uzyskali jedynie warunki zabudowy kontenerowej stacji paliw i nie uzyskali pozwolenia na jej budowę choć jak twierdzą stacja powstała. Wyzbyli się nieruchomości w 2011r. i przez następne dwa lata nie realizowali żadnych planów odnośnie dalszego przeznaczenia nieruchomości. Nieruchomość nadal może być wykorzystana w dotychczasowy sposób czyli jako baza transportowa – autobusowa z taborem napraw- warsztatem. Tym samym strona powodowa nie wykazała również uniemożliwienia korzystania z nieruchomości zgodnie z dotychczasowym przeznaczeniem.

Odnosząc się do podniesionego przez pozwaną, choć ostatecznie niesprecyzowanego zarzutu przedawnienia żądania powodów Sąd uznał, iż roszczenie przewidziane w art. 36 ust. 1 pkt. 2 u.p.z.p. nie ma charakteru odszkodowawczego i nie ma do niego zastosowania art. 442 1§ 1 k.c. – ulega ono przedawnieniu na zasadach ogólnych, a więc na podstawie art. 118 k.c. z upływem lat dziesięciu od jego powstania (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20.07.1012r. w sprawie I ACa 853/11). Powyższe rozważania, w świetle niewykazania przesłanek roszczenia o wykup w związku z uchwaleniem planu miejscowego, mają marginalny charakter.

Mając powyższe na względzie z braku przesłanek z art. 36 ust. 1 u.p.z.p Sąd powództwo oddalił.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Bandyk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gliwicach
Osoba, która wytworzyła informację:  Katarzyna Sztymelska
Data wytworzenia informacji: