Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Jakub Drzastwa
Protokolant:	Małgorzata Drelich

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2014 r. w Bielsku-Białej

sprawy z powództwa Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko M. K.

o zapłatę

zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 65.535,51 CHF (sześćdziesiąt pięć tysięcy pięćset trzydzieści pięć franków szwajcarskich 51/100) wraz z odsetkami wynoszącymi 1,8 krotność wysokości odsetek ustawowych – w stosunku rocznym - ale nie wyższymi aniżeli 4 krotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP, liczonymi od kwoty 38.370,85 CHF od dnia 18 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 18.033 zł - tytułem zwrotu kosztów procesu – z zastrzeżeniem dla pozwanej prawa do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności do nieruchomości położonej w Ł. objętej KW Nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Ż. obciążonej hipoteką umowną zwykłą w wysokości 41.383 CHF i hipoteką umowną kaucyjną do wysokości 21.300 CHF.

Sędzia

Sygn. akt IC 381/14

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dn. 18.06.2014r. Bank (...) Spółka Akcyjna w W. wniósł przeciwko M. K. o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, żądając aby zapłaciła powodowi kwotę 65 535,51 CHF (sześćdziesiąt pięć tysięcy pięćset trzydzieści pięć franków szwajcarskich 51/100) wraz z odsetkami wynoszącymi 1,8 krotność wysokości odsetek ustawowych – w stosunku rocznym - ale nie wyższymi aniżeli czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP liczonymi od kwoty 38 370,85 CHF od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu z zastrzeżeniem dla pozwanej prawa do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności do nieruchomości położonej w Ł. obj. kw nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Ż. obciążonej hipoteką zwykłą w wys. 41 383 CHF oraz hipoteką umowną kaucyjną do wysokości 21 300 CHF.

W uzasadnieniu podano, że poprzednik prawny powoda tj. Bank (...) S.A. zawarł w dn. 11.01.2006r. z R. K. umowę kredytu konsolidacyjnego. Na zabezpieczenie spłaty kredytu R. K. i pozwana M. K. ustanowili na rzecz Banku hipoteką zwykłą w wys. 41 383 CHF oraz hipoteką umowną kaucyjną do wysokości 21 300 CHF.

R. K. nie spłacał kredytu i pismem dat. 30.04.2014r.Bank wypowiedział umowę. W 2010r. wystawiono przeciwko kredytobiorcy bankowy tytuł egzekucyjny i następnie nadano mu klauzulę wykonalności. Powód w 2011r. wszczął postępowanie egzekucyjne i zajął nieruchomość w Ł. obj. kw nr (...). W związku z brakiem spłaty należności, Bank wezwał pozwaną do zapłaty długu, na co nie zareagowała.

Aktualne zadłużenie wynosi 65 535,51 CHF w tym 36 226,08 CHF tytułem kapitału i 27 309,43 CHF tytułem odsetek.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym w dn. 03.07.2014r. sygn. akt I Nc 81/14 Sąd Okręgowy w B. nakazał pozwanej, aby zapłaciła powodowi kwotę 65 535,51 CHF (sześćdziesiąt pięć tysięcy pięćset trzydzieści pięć franków szwajcarskich 51/100) wraz z odsetkami wynoszącymi 1,8 krotność wysokości odsetek ustawowych – w stosunku rocznym - ale nie wyższymi aniżeli czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP liczonymi od kwoty 38 370,85 CHF od dnia 18 czerwca 2014r. do dnia zapłaty oraz kwotę 9 921 zł tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 7 217 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, z zastrzeżeniem dla pozwanej prawa do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności do nieruchomości położonej w Ł. obj. kw nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Ż. obciążonej hipoteką zwykłą w wys. 41 383 CHF oraz hipoteką umowną kaucyjną do wysokości 21 300 CHF.

Pozwana M. K. wniosła sprzeciw dat. 17.09.2014r. od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, domagając się oddalenia powództwa i zasadzenia zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu podniosła, że roszczenie jest bezpodstawne, a działanie powoda stanowi naruszenie art. 5 kc. Podała, że w dn. 14.09.2005r. małżonkowie M. K. i R. K. ustanowili rozdzielność majątkową i od tego czasu nie ma wiedzy o sposobie zarządzania przez męża jego majątkiem odrębnym; dochodzona wierzytelność ma związek z działalnością gospodarczą jej męża. W związku z umową o rozdzielności majątkowej – jej udział w nieruchomości objętej kw nr (...) wynosi ½. Skoro umowa kredytowa została zawarta po zniesieniu wspólności majątkowej małżeńskiej, to ona nie powinna ponosić żadnej odpowiedzialności z tytułu niespłaconego kredytu; nieruchomość nie wchodziła w skład majątku dorobkowego.

Podała dalej, że przedmiotowa nieruchomość jest zabudowana i pozwana z dziećmi tam mieszka i w razie egzekucji pozostałaby bez dachu nad głową, albowiem nie dysponuje innym lokalem mieszkalnym.

Wskazała następnie, że nigdy nie wyraziła ani pisemnej ani ustnej zgody na zawarcie przez R. K. umowy kredytu konsolidacyjnego; nie miała wiedzy o takiej czynności; po zawarciu umowy wprowadzającej rozdzielność majątkową nie kontaktowała się z mężem, a umowa ta miała ją chronić przed jego nieodpowiedzialnymi decyzjami.

Pozwana podniosła, że nie została poinformowana przez powoda o zawarciu umowy kredytu konsolidacyjnego, o jej wypowiedzeniu, ani o wszczęciu postępowania egzekucyjnego – o sprawie dowiedziała się dopiero z wezwania do zapłaty dat. 17.12.2012r. i takie działanie powoda jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego w świetle art. 5 kc.

Pismem dat. 21.10.2014r. powód podtrzymał żądanie pozwu, argumentując, że uprzednie zawarcie umowy o rozdzielności majątkowej nie ma znaczenia, skoro oboje małżonkowie ustanowili zabezpieczające spłatę kredytu hipoteki.

Okoliczność czy nieruchomość jest objęta majątkiem dorobkowym czy też stanowi współwłasność w częściach ułamkowych dla sprawy obojętna. Wpis w księdze wieczystej, któremu przysługuje domniemanie z art. 3 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, wskazywał że nieruchomość objęta jest majątkową wspólnością ustawową; pozwana i jej mąż winni zadbać by wpis był zgodny ze stanem rzeczywistym.

Bank podał, że nieprawdą jest by pozwana nie wiedziała o zawarciu umowy kredytowej i by umowa ta miała związek z działalnością gospodarczą R. K.. W dn. 11.06.2006r. oboje złożyli pisemne oświadczenia o ustanowieniu hipotek. Pozwana złożyła również oświadczenie o poddaniu się egzekucji.

Jako błędny został oceniony zarzut poniesiony w sprzeciwie o nadużyciu prawa w myśl art. 5 kc. W pozwie zaznaczono ograniczoną – rzeczową - odpowiedzialność pozwanej, zaś sam mieszkaniowy charakter nieruchomości nie może stanowić o niezasadnym prowadzeniu egzekucji.

Powód wskazał, że bankowy tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności stanowi dokument urzędowy i że na wpadek kwestionowania przez pozwaną wysokości odsetek dochodzonych pozwem ich sprawdzenie i obliczenie winno nastąpić w opinii biegłego.

Sąd ustalił co następuje:

W dn. 11.06.2006r. poprzednik prawny powoda tj. Bank (...) Spółka Akcyjna w K. zawarł z mężem pozwanej R. K. umowę kredytu konsolidacyjnego nr (...)- (...), opiewającego na kwotę 41 383 CHF ( franków szwajcarskich) na okres do dn. 30.01.2026r. Jednym z zabezpieczeń spłaty kredytu były hipoteki: zwykła w wys. 41 383 CHF z tytułu udzielonego kredytu i kaucyjna w wys. 21 300CHF z tytułu odsetek umownych i kosztów kredytu, ustanowione na nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...).

( dowody: odpis umowy kredytowej k.5-7, odpis ogłoszenia k.26-31, odpis z KRS k.32-76 )

W dniu zawarcia umowy pozwana i R. K. złożyli osobne oświadczenia o ustanowieniu w/w hipotek na wskazanej nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...) w celu zabezpieczenia spłaty kredytu konsolidacyjnego udzielonego mężowi pozwanej. Tego samego dnia datowany jest wniosek podpisany przez małżonków K. skierowany do Wydziału V Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w Ż. o wpis w/w hipotek. Pozwana złożyła również oświadczenie o poddaniu się egzekucji.

Wcześniej, w dn. 12.12.2005r. pozwana podpisała dla powoda na potrzeby kredytu dokument „informacja o nieruchomości osoby trzeciej proponowanej jako zabezpieczenie spłaty”.

( dowody: odpis oświadczenia k.113, odpis „informacji” k.112, odpis wniosku k.115, odpis oświadczenia o poddaniu się egzekucji k.118 )

Nieruchomość położona w Ł. przy ul. (...) jest objęta księgą wieczystą nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Ż.. W dziale II księgi, jako właściciele, wpisani byli i są M. K. i R. K. we wspólności ustawowej małżeńskiej. W dziale IV wpisane są na rzecz powoda hipoteka umowna zwykła w wys. 41 383 CHF oraz hipoteka umowna kaucyjna w wys. 21 300CHF.

( dowód: odpis księgi wieczystej k. 11-15 )

Przed zawarciem umowy kredytowej, małżonkowie M. K. i R. K. w dn. 14.09.2005r.zawarli umowę majątkową małżeńską, którą ustanowili rozdzielność majątkową.

( dowód: kopia aktu notarialnego k.95 )

R. K. przestał spłacać raty kredytu i powód pismem dat. 30.04.2010r. wypowiedział przedmiotową umowę kredytową, doręczając wypowiedzenie kredytobiorcy.

( dowód: odpis wypowiedzenia umowy z dowodem doręczenia k.121 )

W dn. 26.10.2010. powód wydał przeciwko R. B. tytuł egzekucyjny opiewający na kwotę 39 035,12 CHF, któremu postanowieniem z dn. 08.11.2010r. sygn. akt I Co 5149/10 referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Ż. nadał klauzulę wykonalności.

( dowód: odpis tytułu wykonawczego k.16 )

W 2011r. powód wszczął postępowanie egzekucyjne przeciwko R. K., które prowadził Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Ż. D. K. pod sygn. akt Km 355/11. Egzekucja skierowana była m.in. przeciw przedmiotowej nieruchomości. Postępowanie to zostało umorzone z powodu bezskuteczności postanowieniem z dn. 30.06.2014r.

( dowody: odpis pisma z dowodem doręczenia k.17, odpis zawiadomienia k.18, odpis postanowienia k.119-120 )

Pismem dat. 17.12.2012r. i 23.05.2014r. powód skierował do pozwanej wezwania do dobrowolnego spełnienia świadczenia, doręczone odpowiedni w dn. 27.12.2012r. i 27.05.2014r.

( dowód: odpisy wezwań z dowodami doręczenia k.19 i 20 )

Pozwana nie zapłaciła pozwanemu żadnej kwoty.

( bezsporne )

Na dzień 16.06.2014r. zadłużenie z tytułu umowy kredytu konsolidacyjnego wynosiło łącznie 63 535,51 CHF, w tym 36 226.08 CHF to kwota kapitału, a pozostała kwota to odsetki.

( dowody: wyciąg z ksiąg Banku k.4 )

Sąd zważył co następuje:

Powództwo należało uwzględnić w całości.

Zgodnie z art. 65 ustawy z dn. 06.07.1982r. o księgach wieczystych i hipotece ( Dz. U. nr 19, poz. 147 ze zm. ) w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości; część ułamkowa może być obciążona hipoteką, jeżeli stanowi udział współwłaściciela.

Pozwana jest dłużnikiem rzeczowym powoda – jako współwłaściciel nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...) w sposób ważny i skuteczny prawnie złożyła oświadczenie o ustanowieniu hipotek w celu zabezpieczenia kredytu konsolidacyjnego udzielonego przez poprzednika prawnego powoda mężowi pozwanej R. K..

Argumenty podniesione w sprzeciwie nie mogą wywołać zamierzonego skutku, stanowiąc linię obrony pozwanej, która chce uniknąć odpowiedzialności wywołanej podjętą przezeń czynnością prawną.

Okoliczność, że pozwana i jej mąż uprzednio zawarli umowę o wprowadzeniu rozdzielności majątkowej jest dla sprawy obojętna, albowiem i tak oboje pozostają współwłaścicielami przedmiotowej nieruchomości, nadto, w świetle regulacji art. 3 ust.1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, domniemywa się, ze prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym.

Nie jest prawdą, by pozwana nie wiedziała o zawarciu przez R. K. umowy kredytu konsolidacyjnego – jej zgoda nie była konieczna. W rażącej sprzeczności z takim twierdzeniem pozwanej zawartym w sprzeciwie stoją dokumenty złożone przez powoda takie jak „informacja o nieruchomości osoby trzeciej proponowanej jako zabezpieczenie spłaty” dat. 12.12.2005r., oświadczenie o ustanowieniu hipoteki, wniosek skierowany do Sądu o wpisanie hipoteki, oświadczenie o poddaniu się egzekucji.

Okoliczność, że objęta hipoteką nieruchomość jest miejscem zamieszkiwania pozwanej i jej dzieci nie może być poczytana jako uwalniająca ją od odpowiedzialności rzeczowej – ustanowienie hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności przysługującej innemu podmiotowi zawsze łączy się z ryzykiem i następne dochodzenie przez wierzyciela tu: powodowy Bank zaspokojenia z nieruchomości nie może zostać ocenione jako nadużycie prawa podmiotowego określone w art. 5 kc.

Trzeba zauważyć, że już w 2010r. Bank uzyskał tytuł wykonawczy przeciwko R. K. i przeciwko niemu wszczął postępowanie egzekucyjne, zakończone umorzeniem wobec bezskuteczności postanowieniem Komornika z dn. 30.06.2014r. Pierwsze wezwanie pozwanej do spełnienia świadczenia było dat. 17.12.2012r. i najpóźniej z jego doręczeniem pozwana dowiedziała się o swojej sytuacji jako dłużnika rzeczowego.

Drugie wezwanie było dat. dn. 23.05.2014r., a więc w czasie kiedy jasne było, że wierzyciel nie uzyska zaspokojenia w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przeciwko kredytobiorcy.

I dopiero w tych okolicznościach, powód skierował pozew przeciwko M. K. dążąc do uzyskania tytułu wykonawczego, który da praktyczną możliwość częściowego choćby – do wysokości hipotek, uzyskania zaspokojenia.

Wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka R. K. został oddalony jako nieprzydatny w aspekcie art. 227 kpc.

Wniosek ten został zgłoszony przez pozwaną w sprzeciwie na okoliczności nie mające istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy tj. – że nieruchomość stanowi lokal mieszkalny zajmowany przez nią i dzieci oraz że małżonkowie zawarli umowę o rozdzielności majątkowej – co wynika z dokumentu; przyczyny zawarcia takiej umowy są dla rozstrzygnięcia obojętne, zaś twierdzenie jakoby pozwana nie wiedziała o zawarciu przez męża umowy kredytu konsolidacyjnego stoi w sprzeczności ze złożonymi przez powoda dokumentami ( k.112, 113, 115, 117, 118 ) i samą logiką udzielenia przez pozwaną zabezpieczenia rzeczowego.

W podanych okolicznościach, powództwo, jako uzasadnione, należało uwzględnić w całości, zasądzając od pozwanej na rzecz powoda kwotę powodowi kwotę 65 535,51 CHF (sześćdziesiąt pięć tysięcy pięćset trzydzieści pięć franków szwajcarskich 51/100) wraz z odsetkami wynoszącymi 1,8 krotność wysokości odsetek ustawowych – w stosunku rocznym - ale nie wyższymi aniżeli czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP liczonymi od kwoty 38 370,85 CHF od dnia 18 czerwca 2014r. do dnia zapłaty oraz kwotę 18 033 zł tytułem kosztów procesu, z zastrzeżeniem dla pozwanej prawa do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności do nieruchomości położonej w Ł. obj. kw nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Ż. obciążonej hipoteką zwykłą w wys. 41 383 CHF oraz hipoteką umowną kaucyjną do wysokości 21 300 CHF.

Zastrzeżenie o ograniczeniu odpowiedzialności pozwanej zamieszczono na podstawie art. 319 kpc. O kosztach procesu rozstrzygnięto zgodnie z regułą art. 98§1 kpc,

Sędzia: