Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 13 stycznia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach V Wydział Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący SSA Jadwiga Galas

Sędziowie SA Anna Tabak (spr.)

SA Olga Gornowicz-Owczarek

po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2014 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...) w W.

przy udziale A. M., M. M.

o nadanie klauzuli wykonalności na rzecz następcy prawnego oraz przeciwko następcom prawnym dłużnika

na skutek zażalenia wnioskodawcy

na postanowienie Sądu Okręgowego w Gliwicach

z dnia 13 listopada 2013 r., sygn. akt I Co 120/13

p o s t a n a w i a :

oddalić zażalenie.

Sygn. akt V ACz 8/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Gliwicach oddalił wniosek o nadanie klauzuli wykonalności prawomocnemu nakazowi zapłaty tegoż Sądu z dnia 13 maja 2002 r., sygn. akt I Nc 168/02 na (...)w W., na którego przeszło uprawnienie wierzyciela (...)S.A. w W. (wcześniej (...) S.A.), w wyniku cesji wierzytelności. Powyższe rozstrzygnięcie było następstwem przyjęcia, iż akty notarialne powołane i załączone do wniosku o nadanie klauzuli wykonalności nie są źródłem jakichkolwiek uprawnień wnioskodawcy, albowiem brak w nich oświadczenia o poddaniu się egzekucji, a tym samym nie sposób ich uznać za tytuły egzekucyjne w rozumieniu art. 777 § 1 pkt 6 k.p.c. W ocenie Sądu wnioskodawca nie mógł domagać się nadania klauzuli przeciwko uczestniczkom jako następczyniom prawnym dłużnika rzeczowego.

Na powyższe postanowienie wnioskodawca złożył zażalenie, domagające się jego zmiany i uwzględnienia jego wniosku oraz zasądzenia kosztów postępowania zażaleniowego. W uzasadnieniu podniósł, iż Sąd w postępowaniu klauzulowym nie może wnikać w treść tytułu egzekucyjnego, ani też kwestionować istnienia uprawnienia wierzyciela lub obowiązku dłużnika. Wskazał, iż we wniosku domagał się nadania na swoją rzecz klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty tegoż Sądu z dnia 13 maja 2002 r. w związku z przyjściem uprawnień po stronie wierzyciela, na uzasadnienie którego przedłożył umowę przelewu wierzytelności oraz odpis z księgi wieczystej. Wnosił również o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko uczestniczkom niniejszego postępowania, jako dłużnikom rzeczowym (w związku z nabyciem własności przedmiotowej nieruchomości po powstaniu tytułu wykonawczego), który to fakt wykazał poprzez przedłożenie odpisu z księgi wieczystej z ujawnioną zmianą właściciela nieruchomości oraz dokumentu urzędowego z dnia 12 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie, zaś rozstrzygnięcie Sądu I instancji co do zasady jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawa.

Na wstępie wskazać należało, iż błędnie Sąd Okręgowy skonstatował, że nie istnieje żaden tytuł wykonawczy upoważniający wnioskodawcę do ubiegania się o nadanie na jego rzecz klauzuli wykonalności wskazanym we wniosku orzeczeniom. Zważyć należało, iż tytułem egzekucyjnym, któremu nadania klauzuli wykonalności domaga się skarżący jest nakaz zapłaty z dnia 13 maja 2002 r. wydany przez Sąd Okręgowy w Gliwicach. Tytuł ten z całą pewnością uprawnia do wystąpienia z takim wnioskiem na mocy art. 777 § 1 pkt 1 k.p.c. Natomiast powołanych w treści wniosku aktów notarialnych oraz załączonego aktu notarialnego z dnia 12 czerwca 2013 r. nie należało oceniać w kategoriach tytułu egzekucyjnego, bowiem dokumenty te miały na celu wykazanie, zgodnie z treścią art. 788 § 1 k.p.c., przejścia na uczestniczki postępowania obowiązku dotychczasowego dłużnika rzeczowego – jak słusznie wskazał również skarżący.

Zważyć trzeba, iż na gruncie art. 788 § 1 k.p.c., skuteczne wykazanie przejścia uprawnienia lub obowiązku po powstaniu tytułu egzekucyjnego na inną osobę wymaga przedłożenia, potwierdzającego ten fakt oryginału dokumentu urzędowego lub prywatnego z podpisem urzędowo poświadczonym.

W doktrynie i orzecznictwie kwestia, w jaki sposób przejście uprawnień lub obowiązków powinno być ujęte w dokumencie, by uznać go za podstawę do nadania klauzuli w drodze przewidzianej w art. 788 § 1 k.p.c., ogranicza się do wniosku, że dokument taki powinien umożliwiać stwierdzenie, że przejście rzeczywiście nastąpiło. Decyduje zatem każdorazowo treść konkretnego, poddawanego ocenie dokumentu, przy czym ocena ta powinna być prowadzona przy zachowaniu reguł wykładni, uwzględniać więc powinna także okoliczności powstania dokumentu i uwarunkowania, w jakich funkcjonuje podmiot, który go wystawił.

W niniejszej sprawie wnioskodawca - dla wykazania przesłanki określonej w art. 788 § 1 k.p.c. - przedłożył wyciąg z ksiąg rachunkowych sporządzony na dzień 5 września 2013 r., odpis umowy sprzedaży wierzytelności, zawartej w dniu 30 września 2011 r. pomiędzy nim, a(...)S.A. w K. z poświadczonymi notarialnie podpisami oraz z aneksami do tej umowy oraz wydruk z księgi wieczystej o nr (...) z ujawnioną w dziale IV zmianą wierzyciela hipotecznego.

Wskazać jednak należało, iż treść przedłożonej umowy wraz z aneksami (chociaż niewątpliwie dokument ten wyczerpuje formalną przesłankę wykazania przejścia uprawnień z dotychczasowego na nowego wierzyciela określoną w art. 788 § 1 k.p.c.), nie wskazuje jednakże, iż skarżący nabył wierzytelność objętą nakazem zapłaty z dnia 13 maja 2002 r., sygn. akt I Nc 168/02, utrzymanego w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjny w Katowicach z dnia 12 kwietnia 2007 r., sygn. akt V ACa 176/07 w zakresie należności głównej w kwocie 205 571,22 zł oraz z ograniczeniem odpowiedzialności dłużnika do nieruchomości położonej w R., dla której w Sądzie Rejonowym w Raciborzu prowadzona jest księga wieczysta o nr (...). Z umowy tej wynika bowiem, iż skarżący nabył tzw. Portfel Wierzytelności, w skład którego wchodzą Portfel(...) i (...) obejmujące wierzytelności w łącznej wysokości nominalnej ponad 300 mln zł (akta sprawy k. 13). Nie przedłożył natomiast załączników do nn. umowy, tj. wykazu wierzytelności znajdujących się w poszczególnych „Portfelach”, a w szczególności załącznika, z którego wynika wierzytelność stwierdzona nakazem zapłaty z dnia 13 maja 2002 r. W załączniku nr(...) do powyższej umowy istnieje bowiem jedynie wzmianka o wierzytelności wynikającej z tytułu wykonawczego I Ns 14/01 (k. 33).

W tych okolicznościach brak jest podstaw do uznania, iż umowa sprzedaży wierzytelności z dnia 30 września 2011 r. oraz wyciąg z ksiąg rachunkowych stanowią w świetle art. 788 § 1 k.p.c. dokumenty skutecznie wykazujące okoliczność przejścia na następcę prawnego (wnioskodawcę) uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi wobec uczestników postępowania.

W związku z powyższym, zaskarżone postanowienie odpowiada prawu, co skutkuje oddaleniem zażalenia - w oparciu o art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.