II AKa 313/20 - wyrok Sąd Apelacyjny w Katowicach z 2021-01-21
Sygn. akt: II AKa 313/20
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 21 stycznia 2021 roku
Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący |
SSA Robert Kirejew |
Sędziowie |
SA Iwona Hyła SA Karina Maksym (spr.) SA Michał Marzec SA Aleksander Sikora |
Protokolant |
Ewelina Polok |
przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w Będzinie Katarzyny Paluch
po rozpoznaniu w dniu 21 stycznia 2021 roku sprawy
R. B., syna H. i J., urodzonego (...) w S.
oskarżonego z art. 148 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.
na skutek apelacji prokuratora i obrońcy oskarżonego od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 15 czerwca 2020 roku, sygn. akt XXI K 13/20
1. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uznaje oskarżonego R. B. za winnego popełnienia zarzucanego mu w akcie oskarżenia czynu wyczerpującego znamiona zbrodni z art. 148 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na mocy art. 148 § 1 k.k. wymierza mu karę 15 (piętnastu) lat pozbawienia wolności, na poczet której na mocy art. 63 § 1 k.k. zalicza mu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 12 sierpnia 2019 roku godzina 23:50 do dnia 21 stycznia 2021 roku;
2. w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
3. zasądza od Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Katowicach) na rzecz adwokata M. R. – Kancelaria Adwokacka w B. kwotę 738,- (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym VAT, tytułem kosztów obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu R. B.w postępowaniu odwoławczym;
4. zwalnia oskarżonego R. B.od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając wydatkami Skarb Państwa.
SSA Karina MaksymSSA Robert Kirejew SSA Iwona Hyła
SSA Aleksander Sikora SSA Michał Marzec
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II AKa 313/20 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
2 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 15 czerwca 2020 r. sygn. akt XXI K 13/20 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
3.1. |
w apelacji wywiedzionej przez prokuratora postawiono zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść wyroku poprzez błędne ustalenie, że oskarżony nie działał z zamiarem pozbawienia życia B. K. podczas, gdy działanie oskarżonego polegające na biciu pięściami i wielokrotnym kopaniu ze znaczną siłą obutymi stopami w newralgiczne części ciała pokrzywdzonego, tj. głowa, klatka piersiowa i brzuch, a nadto pozostawienie go bez udzielenia pomocy oraz doznane obrażenia, które skutkowały zgonem B. K., jednoznacznie prowadzą do wniosku przeciwnego |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
|
||
Wniosek |
||
o zmianę zaskarżonego wyroku i przypisanie oskarżonemu zbrodni z art. 148 § 1 k.k. i wymierzenie za to kary dożywotniego pozbawienia wolności |
☐ zasadny ☒ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Sąd Apelacyjny z powodów powyżej naprowadzonych zmienił zaskarżony wyrok przypisując R. B. zarzuconą mu zbrodnię z art. 148 § 1 k.k. w zw. z. art. 64 § 1 k.k., za co wymierzono mu karę 15 lat pozbawienia wolności. Kara ta musi zostać uznana za sprawiedliwą, jeśli zważy się na okoliczności popełnionej zbrodni, jak i cechy osobowości oskarżonego i dotychczasowy sposób jego życia. Okoliczności obciążające, do których – poza bardzo znacznym stopniem społecznej szkodliwości czynu i stopniem zawinienia - należą uprzednia karalność oskarżonego, działanie w warunkach opisanych w art. 64 § 1 k.k., w tym w okresie próby związanym z udzielonym mu warunkowym zwolnieniem z kary, którą odbywał za zbrodnię z art. 148 § 1 k.k., jak też nieodwracalność skutków wyrządzonych przestępstwem, nie pozwalają uznać, iż wymierzona kara jest rażąco surowa. Istotne jest także, co wynika z wniosków opinii sądowo psychiatrycznej, iż czyn przypisany oskarżonemu został popełniony w związku z zaburzeniami osobowości, a zważywszy na to, że R. B.był już w przeszłości karany za podobne przestępstwo (z art. 148 § 1 k.k.) zachodzą w ocenie Sądu Apelacyjnego podstawy do uznania prawdopodobieństwa popełnienia przez niego czynu zabronionego z użyciem przemocy, co potwierdzają także wyniki negatywnego wywiadu środowiskowego dotyczącego jego osoby. Nie ma jednak podstaw, aby uznać orzeczoną karę za łagodną i wymierzyć oskarżonemu karę dożywotniego pozbawienia wolności, o co wnosił prokurator, bo miarą surowości kary polegającej na pozbawieniu wolności, nie może być jedynie ilościowe oznaczenie czasu pozbawienia wolności, ale stopień wykorzystania sankcji karnej przewidzianej za dane przestępstwo (postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Karna z 2017-03-30, III KK 395/16). Wnioskowana przez prokuratora kara dożywotniego pozbawienia wolności została niejako zarezerwowana dla sprawców całkowicie zdemoralizowanych, wobec których nieskuteczne będą jakiekolwiek działania resocjalizacyjne i stanowi ona sankcję w istocie eliminacyjną. Przypomnieć w tym miejscu trzeba, że oskarżony działał z zamiarem ewentualnym, nagłym i w trakcie procesu wyraził żal w związku z zaistniałym przestępstwem (k. 406), co czyni nieuzasadnionym orzekanie wobec niego najsurowszej z kar przewidzianych przez polski system prawny, a to kary dożywotniego pozbawienia wolności. |
||
3.2. |
Apelacja obrońcy oskarżonego, zaskarżającego wyrok w całości, stawia zarzuty: 1. obrazy przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 201 § 1 k.p.k. polegającą na ustaleniu przez Sąd I instancji faktów w zakresie stanu zdrowia psychicznego oskarżonego w oparciu o opinię (...) Zakładu (...) w S., która w swojej treści odwoływała się do wyników obserwacji psychiatrycznej z 2010 r. przeprowadzonej na poczet innego postępowania, podczas gdy fakt oparcia się przez biegłych na wynikach nieaktualnej obserwacji oskarżonego w zakładzie leczniczym powinien dyskwalifikować opinię sądową psychologiczno-psychiatryczną jako materiał dowodowy dający podstawę do czynienia ustaleń faktycznych w sprawie, powyższe- obok dodatkowych zastrzeżeń wobec treści opinii omówionych szerzej w uzasadnieniu apelacji – czyniło w pełni uzasadnionym wniosek dowodowy obrony o dopuszczenie dowodu z opinii innego zespołu biegłych psychiatrów na okoliczności dotyczące stanu zdrowia psychicznego oskarżonego, który to wniosek został przez Sąd oddalony, a tym samym sąd naruszył art. 201 k.p.k., co miało jednocześnie wpływ na treść zapadłego w sprawie orzeczenia |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
|
||
Wniosek |
||
o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
wniosek całkowicie niezasadny, w szczególności dlatego, że nie został powiązany z żadną z przyczyn mogących uzasadniać wydanie przez sąd odwoławczy orzeczenia kasatoryjnego. Co więcej, apelujący obrońca nie sprecyzował także, do wykazania jakiej okoliczności dążył, stawiając tak brzmiący postulat |
||
3.3. |
2. z ostrożności procesowej obrońca zarzucił – rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu kary 9 lat pozbawienia wolności z uwagi na nienależyte uwzględnienie dyrektyw wymiaru kary, jej celów wychowawczych, a także przy niedostatecznym rozważaniu okoliczności przemawiających za zastosowaniem kary w niższym wymiarze, tj. m.in. warunków osobistych oskarżonego przemawiających za tym, iż wymierzenie kary w niższym wymiarze spełniłoby swój walor prewencyjny oraz sprawiedliwościowy, oskarżony częściowo przyznał się do popełnienia przypisanego mu czynu, złożył wyjaśnienia, a ponadto jest osobą młodą, którą należy poddać odpowiedniej resocjalizacji, a co za tym idzie sąd powinien rozważyć, czy kara wymierzona w rozmiarze mniej dolegliwym nie byłaby w niniejszym stanie faktycznym wystarczająca |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
w świetle wydanego w instancji odwoławczej wyroku zmieniającego zapadłe w Sądzie Okręgowym orzeczenie co do winy i kary oskarżonego, tak brzmiący wniosek obecnie jawi się jako bezprzedmiotowy |
||
Wniosek |
||
o obniżenie kary i jej wymierzenie w granicach dolnego ustawowego zagrożenia |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
wniosek niezasadny z powodów podanych powyżej |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
punkty 3 -5 |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
zawarte w tych punktach zaskarżonego wyroku rozstrzygnięcia incydentalne- w przedmiocie kosztów postępowania pierwszoinstancyjnego oraz dowodów rzeczowych – nie zawierają błędów wymagających ingerencji w ich treść z urzędu |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
w punkcie 1 wyroku tut. Sądu zmieniono zaskarżony wyrok w ten sposób, że uznano R. B. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu wyczerpującego znamiona zbrodni z art. 148 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na mocy art. 148 § 1 k.k. wymierzono mu karę 15 lat pozbawienia wolności, zaliczając na jej poczet - na mocy art. 63 § 1 k.k.- okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od daty zatrzymania do wydania wyroku przez Sąd odwoławczy |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
zarzut odwoławczy zawarty w apelacji wywiedzionej przez prokuratora okazał się zasadny, co doprowadziło do zreformowania zaskarżonego wyroku w opisany sposób z przyczyn wyjaśnionych w sekcji 3.1 nin. formularza |
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
6. Koszty Procesu |
P unkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|
3 i 4 |
|
|
7. PODPIS |
||
SSA Karina Maksym SSA Robert Kirejew SSA Iwona Hyła SSA Aleksander Sikora SSA Michał Marzec |
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
prokurator |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
rozstrzygniecie z punktu 1 zaskarżonego wyroku |
||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
1.4. Wnioski |
|||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
2 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca oskarżonego |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
rozstrzygnięcie z punktu 1 |
||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☒ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
1.4. Wnioski |
|||||
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Katowicach
Osoba, która wytworzyła informację: Robert Kirejew, Iwona Hyła , Michał Marzec , Aleksander Sikora
Data wytworzenia informacji: