Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy we Włocławku Wydział V Gospodarczy

w następującym składzie :

Przewodniczący SSR Jerzy Rażewski

Protokolant st. sekr. sąd. Anna Gawrysiak

po rozpoznaniu w dniu 21 czerwca 2016 r. we Włocławku na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółka z o.o. w K. [ poprzednio (...) Spółka z o.o. w K. ]

przeciwko J. S. (1)

o zapłatę kwoty 50 000 zł

I.  zasądza od pozwanej J. S. (1) na rzecz powoda (...) Spółka z o.o. w K. kwotę 42 000 zł ( czterdzieści dwa tysiące złotych ) z ustawowymi odsetkami od dnia 13 października 2012 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty ;

II.  oddala powództwo w pozostałej części ;

III. zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2 168 zł ( dwa tysiące sto sześćdziesiąt osiem złotych ) tytułem części kosztów procesu.

Sędzia SR

Jerzy Rażewski

sygn. akt V GC 177 / 13

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z o.o. w K. [ poprzednio (...) Spółka z o.o. w K. ] wniósł o zasądzenie od pozwanej J. S. (1) kwoty 50 000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 13 grudnia 2012 r. oraz zasądzenia na swoją rzecz kosztów postępowania .

W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 12 czerwca 2012 r. w K. strony zawarły Umowę o współpracy o numerze (...). Umowa została sporządzona w formie pisemnej i zawarta na czas określony od dnia 12 czerwca 2012 r. do dnia 30 września 2012 r. W Umowie Powód powierzył pozwanej prowadzenie w jego imieniu i na jego rzecz działalności polegającej miedzy innymi na aktywnym poszukiwaniu klientów dla Powoda.

W § 4 Umowy, zawarto klauzulę zakazującą pozwanej - bez zgody powoda - prowadzenia działalności konkurencyjnej dla działalności powoda, uczestniczenia w podmiotach konkurencyjnych m. in. jako pracownik, pełnomocnik lub zleceniobiorca, a także świadczenia podobnych usług względem osób trzecich, które prowadzą działalność konkurencyjną w stosunku do działalności powoda.

Z kolei w ust. 2 § 4 Umowy zastrzeżono karę umowną w przypadku naruszenia przez pozwaną zakazu konkurencji określonego w ust. 1 w wysokości 50 000,00 zł.

Dominującym rodzajem działalności Powoda - wynikającym z wpisu do rejestru Głównego Urzędu Statystycznego - jest 73.11.Z - działalność agencji reklamowych. Powód zajmuje się przede wszystkim kolportażem (doręczaniem) reklamowych druków bezadresowych.

Wbrew przyjętym na siebie zobowiązaniom, podczas trwania umowy pozwana rozpoczęła prowadzenie korespondencji e-mailowej, ze służbowej skrzynki pocztowej udostępnionej przez powoda, z przedstawicielami handlowymi konkurencyjnego podmiotu - spółki (...) sp. z o.o. w P..

Dominującym rodzajem działalności spółki: (...) sp. z o.o. - wynikającym z wpisu do rejestru Głównego Urzędu Statystycznego - jest 73.11.Z - działalność agencji (...) wskazuje zawartość strony internetowej spółki: (...) sp. z o.o. podmiot ten zajmuje się przede wszystkim doręczenia adresowymi oraz dystrybucją bezadresową.

W związku z faktem, że przedmioty działalności powoda i spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w przeważającym zakresie się pokrywają, należy uznać te podmioty za konkurencyjne względem siebie.

Wspomniani wyżej przedstawiciele podmiotu konkurencyjnego to p. I. H., p. E. R., p. E. I.. Korespondencja była utrzymywana co najmniej w dniach 28 i 29 sierpnia 2012 r. Ponadto pozwana, ze służbowej skrzynki pocztowej udostępnionej przez powoda, wysyłała na swoją prywatną- skrzynkę pocztową informacje objęte tajemnicą przedsiębiorstwa tj. informacje o agentach powoda wraz z ich danymi teleadresowymi..

W dniu 5 września 2012 r., pozwana i inny współpracownik powoda tj. p. K. K. (1) mieli zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami spotkać się z przedstawicielami potencjalnego klienta powoda - (...) sp. z o.o. Spotkanie wyznaczono na godzinę 14 ⁰⁰, w placówce handlowej wymienionej spółki, w B.. Spotkanie miało dotyczyć podpisania umowy na kolportaż przez powoda druków reklamowych (...) sp. z o.o.

Do spotkania jednak nie doszło, gdyż dnia 5 września 2012 r. o godz. 12 ⁴⁵ p. K. otrzymała od pozwanej wiadomość SMS z informacją o odwołaniu spotkania w (...) spółka z o.o. P. K. zadzwoniła do p. M. G. (1) z (...) sp. z o.o. (kierownika), który prowadził negocjacje w tej sprawie. Pan G. poinformował p. K., że spotkanie zostało przełożone przez pozwaną na dzień wcześniej, tj. na dzień 4 września 2012 r. i odbyło się w tym dniu o godzinie 9 ⁰⁰. Na spotkanie w dniu 4 września 2012 r. pozwana przybyła samochodem firmowym konkurencyjnej spółki (...) sp. z o.o.

Wobec zaistniałej sytuacji w dniu 5 września 2012 r. sprawdzono służbową skrzynkę e-mailową pozwanej. Znaleziono w niej, w wiadomości od p. I. H., skan umowy podpisanej przez pozwaną reprezentującego spółkę (...) sp. z o.o. z (...) sp. z o.o. - (...) SKLEP (...). Przedmiotem umowy jest kolportaż (doręczanie) we wrześniu 2012 r. (a więc w okresie obowiązywania Umowy pomiędzy powodem a pozwaną ) przez (...) sp. z o.o. bezadresowych druków reklamowych (...) SKLEP (...). Opisane zachowanie Pozwanego stanowi naruszenie zakazu konkurencji określonego w Umowie pomiędzy Stronami.

Ponadto Powód dysponuje umową podpisaną przez pozwaną w imieniu spółki (...) sp. z o.o. z (...) sp. z o.o. z siedzibą we W.. Również ta umowa ma za przedmiot kolportaż (doręczanie) przez (...) sp. z o.o. bezadresowych druków reklamowych wymienionego podmiotu. Także w tym przypadku kolportaż miał być wykonywany w czasie obowiązywania Umowy Powoda z pozwaną.

Wymienione działania pozwanej uznać należy za naruszenie zakazu konkurencji ustanowionego w § 4 ust. 1 Umowy.

Po ujawnieniu powyższych okoliczności powód zdecydował o rozwiązaniu Umowy z pozwaną i odebraniu urządzeń udostępnionych jej na potrzeby realizowania Umowy. W tym celu powód wysłał kontrolera - p. G. R. - do odebrania swojej własności od pozwanej.

W zaistniałej sytuacji naruszenia przez pozwaną zakazu konkurencji oraz klauzuli poufności zawartych w Umowie pomiędzy stronami, powód wystosował do pozwanej pismo z notą obciążeniową nr 1/09/2012 z dnia 10 września 2012 r., obciążając ją karą umowną w wysokości 50 000,00 zł.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 15.01.2013 r. , w sprawie VI Nc-e (...) , Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Od powyższego nakazu pozwana wywiodła sprzeciw. Wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania . Podniosła, że :

- umowa łącząca strony została sfałszowana ;

- podniosła zarzut potrącenia kwoty 14 498,78 zł tytułem usług świadczonych na rzecz powoda w ramach ( sfałszowanej ? ) umowy.

W piśmie z dnia 12.09.2013 r. powód podniósł, że pozwana w sprzeciwie od nakazu zapłaty podniosła jedynie zarzut, że Umowa o współpracy o numerze (...) podpisana w dniu 12 czerwca 2012 r. pomiędzy stronami została sfałszowana.

Zarzut ten jako całkowicie bezzasadny, nie poparty jakimikolwiek argumentami ani nie znajdujący podstaw w stanie faktycznym, natomiast pozwana przystąpiła do realizacji przedmiotu zlecenia, nie wskazując przy tym, aby powzięła wątpliwości co do treści Umowy.

Z kolei w piśmie z dnia 17.03.2014 r., odnosząc się do zgłoszonego przez pozwaną zarzutu potrącenia, powód wskazał, że wierzytelności wskazywane przez pozwaną wynikać mają z wystawionych przez pozwaną faktur VAT, które nie zostały zaakceptowane przez powoda, gdyż ich kwota była niezgodna z zapisami Umowy, tj. § 6 ust. 1 określającym miesięczne wynagrodzenie wynikające z Umowy, powiązanym z § 3 ust. 6 i § 2 ust. 2 akapit 1 Umowy, traktujących o refundacji kosztów użytkowania samochodu własnego według podanej w Umowie stawki.

Powód wskazał, iż informował pozwaną, że wszelkie dodatkowe kwoty wynikające z § 3 ust. 6 Umowy, tj. refundacja kosztów użytkowania samochodu własnego Zleceniobiorcy wg stawki 0,7 zł/km, należne są jedynie w trybie wypełnienia obowiązków wynikających z § 2 ust. 2 akapit 1 Umowy, tj. planowania swojej działalności zgodnie z wytycznymi zleceniodawcy. Należy wskazać, iż obowiązki te polegają na wykonywaniu przekazywanych przez powoda poleceń wyjazdów służbowych, zaś w przypadku braku takich poleceń, jakiekolwiek obciążanie powoda takimi kosztami jest nieuzasadnione.

Sąd ustalił i zważył co następuje :

Dnia 12 czerwca 2012 r .pomiędzy powodem (...) Spółka z o.o. w K. [ poprzednio (...) Spółka z o.o. w K. ] (zleceniodawcą ), a pozwaną J. S. (1) ( zleceniobiorcą ) została zawarta umowa, w myśl której pozwana – zleceniobiorca zobowiązała się prowadzenie w imieniu i na rzecz powoda działalności polegającej miedzy innymi na aktywnym poszukiwaniu klientów dla powoda.

Umowa została zawarta na czas określony do dnia 30 września 2012 r.

W § 4 Umowy, zawarto klauzulę zakazującą pozwanej - bez zgody powoda - prowadzenia działalności konkurencyjnej dla działalności powoda, uczestniczenia w podmiotach konkurencyjnych m. in. jako pracownik, pełnomocnik lub zleceniobiorca, a także świadczenia podobnych usług względem osób trzecich, które prowadzą działalność konkurencyjną w stosunku do działalności powoda.

Z kolei w ust. 2 § 4 Umowy zastrzeżono karę umowną w przypadku naruszenia przez pozwaną zakazu konkurencji określonego w ust. 1 w wysokości 50 000 zł ( dowód : umowa z dnia 12.06.2022 r. , k. 38-39v ).

W dniu 5 września 2012 r., pozwana i inny współpracownik powoda tj. K. K. (1) mieli zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami spotkać się z przedstawicielami potencjalnego klienta powoda - (...) sp. z o.o. Spotkanie wyznaczono na godzinę 14 ⁰⁰, w placówce handlowej wymienionej spółki, w B.. Spotkanie miało dotyczyć podpisania umowy na kolportaż przez powoda druków reklamowych (...) sp. z o.o.

Do spotkania jednak nie doszło, gdyż dnia 5 września 2012 r. o godz. 12 ⁴⁵ K. K. (1) otrzymała od pozwanej wiadomość SMS z informacją o odwołaniu spotkania w (...) spółka z o.o.

K. K. skontaktowała się z M. G. z (...) sp. z o.o. ( kierownikiem ), który prowadził negocjacje w tej sprawie. M. G. (1) poinformował K. K., że spotkanie zostało przełożone przez pozwaną na dzień wcześniej, tj. na dzień 4 września 2012 r. i odbyło się w tym dniu o godzinie 9 ⁰⁰. Na spotkanie w dniu 4 września 2012 r. pozwana przybyła samochodem firmowym konkurencyjnej spółki (...) sp. z o.o. ( dowód : zeznania K. K., k. 259-260 ; zeznania M. G., k. protokół elektroniczny z dnia 27.01.2016 r., 00:04:20-00:10:50, k. 353 ).

W efekcie takich działań pozwanej doszło w dniu 4.09.2012 r. do zawarcia umowy pomiędzy (...) a (...) o dystrybucję druków bezadresowych. W imieniu (...) umowę podpisała pozwana J. S. (1) zaś w imieniu (...) ( dowód : umowa z dnia 04.09.2012 r. , k. 101 ), przy czy (...) rzeczywiście podjęła współpracę z (...) ( dowód : zeznania I. K., k. protokół elektroniczny z dnia 21.06.2016 r., adnotacje 00:13:59, k. 390 ).

Podobną umowę w dniu 4.09.2012 r., działając w imieniu i na rzecz (...), pozwana podpisała z (...) Spółka z o.o. we W. ( dowód : umowa z dnia 04.09.2012 r. , k. 102 ).

W tej sytuacji powód, pismem z dnia 06 września 2012 r., wypowiedział pozwanej umowę z dnia 12.06.2012 r. bez zachowania okresu wypowiedzenia ( dowód : oświadczenie z dnia 06.09.2022 r. , k. 104-104v ).

Uznając, że pozwana naruszyła zakaz konkurencji wynikający z zapisów umowy z dnia 12.06.2012 r. ( § 4 ust. 2 ), powód wezwał pozwaną do zapłaty kary umownej w kwocie 50 000 zł ( dowód : nota obciążeniowa z dnia 10.09.2012 r. , k. 106 ).

W dniu 09 września 2012 r. pozwana zawarła z (...) Spółka z o.o. w P. umowę o współpracy, której przedmiotem była promocja i marketing zleceniodawcy przez pozwaną ( cokolwiek miałoby to oznaczać ), przy czym Prezes Zarządu (...) nie potrafił wyjaśnić precyzyjnie zakresu obowiązków pozwanej ( dowód : zeznania I. K., k. protokół elektroniczny z dnia 21.06.2016 r., 00:03:03-00:13:59 ).

Stosownie do art. 734 k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie , zaś w braku odmiennej umowy zlecenie obejmuje umocowanie do wykonania czynności w imieniu dającego zlecenie , a zgodnie z art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług , które nie są uregulowane innymi przepisami , stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu . W § 4 ust. 2 umowy z dnia 12.06.2012 r. strony zastrzegły dla pozwanej prowadzenia działalności konkurencyjnej dla działalności powoda, uczestniczenia w podmiotach konkurencyjnych m. in. jako pracownik, pełnomocnik lub zleceniobiorca, a także świadczenia podobnych usług względem osób trzecich, które prowadzą działalność konkurencyjną w stosunku do działalności powoda.

W tym miejscu należy zaznaczy, że przedmiot działalności powoda i (...) jest zbliżony, zaś umowy podpisane przez pozwaną w imieniu (...) wchodziły w zakres jej obowiązków, które miała świadczyć na rzecz powoda.

Jak wspomniano wyżej umowa została zawarta na czas określony do dnia 30.09.2012 r.

Strony zastrzegły dla zleceniodawcy możliwość rozwiązania umowy ze skutkiem natychmiastowym w przypadku gdyby zleceniobiorca m. in. :

1.  dopuścił się naruszenia obowiązków przy wykonywaniu umowy, poprzez zaniedbania naraził na szwank dobre imię Zleceniodawcy lub naraził Zleceniodawcę na straty ;

2.  działał na szkodę Zleceniodawcy lub jego klientów ;

W piśmie z dnia z dnia 06 września 2012 r. powód jako jedną z przyczyn rozwiązania umowy wskazał naruszenie zakazu konkurencji, o którym mowa w § 4 ust 2 Umowy, przy czym co istotne, pozwana de facto zaakceptowała samo rozwiązanie umowy i podstawy jej rozwiązania, bo już 09 września 2012 r. zawarła z (...) Spółka z o.o. w P. umowę o współpracy.

Należy zatem odpowiedzieć na pytanie, czy opisane działania pozwanej wskazują, że prowadziła działalność konkurencyjną dla działalności powoda i jako takie mogły stanowić podstawę naliczenia kary umownej a następnie stanowić podstawę rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym ? Na tak postawione pytania należy odpowiedzieć twierdząco.

Bez wątpienia argumentu dla takiej odpowiedzi dostarcza przepis art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ( Dz. U. z 2003 r. Nr 153 poz. 1503 z późn. zm. ), który stanowi, że czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.

Pozwana prowadząc indywidualną działalność gospodarczą zobowiązała się świadczyć na rzecz pozwanego, najogólniej mówiąc, usługi polegające na pozyskiwaniu klientów. Dla osiągnięcia celów tej działalności korzystała z samochodu wynajętego przez powoda, komputera i zespołu jego przedstawicieli handlowych.

Tymczasem już w dniach 28-29 sierpnia 2012 r. pozwana podjęła nieformalną współpracę z konkurencją. Rozpoczęła korespondencję mailową z przedstawicielami podmiotu konkurencyjnego tj. I. H., E. R. i E. I.. Ponadto pozwana, ze służbowej skrzynki pocztowej udostępnionej przez powoda, wysyłała na swoją prywatną skrzynkę pocztową informacje objęte tajemnicą przedsiębiorstwa tj. informacje o agentach powoda wraz z ich danymi teleadresowymi ( dowód : zrzuty ekranowe służbowej skrzynki pocztowej pozwanej, k. 90-100 ).

Kwintesencją naruszenia zakazu konkurencji było podpisanie przez nią umów z (...) ( dowód : umowa z dnia 04.09.2012 r. , k. 101 ; umowa z dnia 04.09.2012 r. , k. 102 ).

Opisane wyżej działania pozwana podejmowała będąc związana umową z powodem – do dnia 30.09.2012 r.

Zatem dla osiągnięcia celów własnej działalności gospodarczej wykorzystała środki powoda, aby uzyskać zatrudnienie w firmie konkurencyjnej. Tego typu działanie nie stanowiłoby samo w sobie czegoś nagannego, gdyby uzyskała wyraźną zgodę powoda. Brak takiej zgody, każe kwalifikować takie postępowanie jako nielojalne wobec powoda, będącym wobec niego, w swej istocie, czynem nieuczciwej konkurencji.

W piśmie z dnia 2.09.2013 r. pozwana podniosła zarzut potrącenia kwoty 14 498,78 zł tytułem usług świadczonych na rzecz powoda w ramach umowy za czerwiec, lipiec i sierpień 2012 r.

W umowie w § 6 strony uregulowały wynagrodzenie zleceniobiorcy – pozwanej. Wynagrodzenie składać miało się z części stałej w kwocie 3000 zł miesięcznie oraz prowizji za pośrednictwo w sprzedaży uzależnionej od obrotu, poziomu marży i długości okresu współpracy z poszczególnymi klientami.

Koszty zaś, tj. refundacja kosztów użytkowania samochodu własnego Zleceniobiorcy wg stawki 0,7 zł / km, należały się pozwanej jedynie w trybie wypełnienia obowiązków wynikających z § 2 ust. 2 akapit 1 Umowy, tj. planowania swojej działalności zgodnie z wytycznymi zleceniodawcy.

Stosownie do art. 498 § 1 k.c. gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony […], zaś zgodnie z art. 499 k.c. potrącenie dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potracenie stało się możliwe. Zatem oświadczenie o potrąceniu staje się skuteczne dopiero z chwilą, gdy doszło do wierzyciela wzajemnego w taki sposób, że ten mógł zapoznać się z jego treścią ( art. 61 k.c. ).

Aby jednak doszło do umorzenia wzajemnych wierzytelności potrącający musi udowodnić, iż przysługuje mu wierzytelność wobec drugiej strony.

W niniejszej sprawie pozwana jako wierzytelność w stosunku do powoda wskazała kwotę 14 498,78 zł jako wartość świadczonych usług na rzecz powoda [ pn. „pośrednictwo handlowe” ] za czerwiec, lipiec i sierpień 2012 r. ( dowód : faktura nr (...) z dnia 31.08.2012 r. ; faktura nr (...) z dnia 31.07.2012 r. , k. 156 ; faktura nr (...) z dnia 30.06.2012 r., k.157 ).

Jednak, jak wspomniano wyżej wynagrodzenie pozwanej składało się z dwu części :

- wynagrodzenia stałego : za czerwiec 2012 r. w kwocie 2000 zł, zaś za lipiec i sierpień 2012 r. po 3000 zł ;

- prowizji za pośrednictwo w sprzedaży uzależnionej od obrotu, poziomu marży i długości okresu współpracy z poszczególnymi klientami i refundacji kosztów użytkowania samochodu własnego Zleceniobiorcy wg stawki 0,7 zł / km, przy czym należały się jedynie pozwanej w trybie wypełnienia obowiązków wynikających z § 2 ust. 2 akapit 1 Umowy, tj. planowania swojej działalności zgodnie z wytycznymi zleceniodawcy.

O ile stała część wynagrodzenie nie budzi wątpliwości ( i pozostaje bezspornym, że powód nie wypłacił pozwanej nawet tej części wynagrodzenia ), o tyle w pozostałej części, to pozwana winna udowodnić, że zaistniały przesłanki do wypłacenia jej tej części, czego jednak nie uczyniła.

W tej sytuacji zasadnym ostał sie zarzut potrącenia w kwocie 8 000 zł ( 2 000 zł za czerwiec 2012 r. po 3 000 zł za lipiec i sierpień 2012 r. ).

Uznając zatem, że pozwana J. S. nawiązując współpracę z (...) w czasie trwania umowy z powodem wypełniła dyspozycję wynikającą z § 4 ust. 1 umowy z dnia 12.06.2012 r., co uprawniało powoda do naliczenia kary umownej na podstawie § 4 ust. 2 umowy, zaś pozwana miała prawo do potrącenia kwoty 8 000 zł, Sąd, na podstawie art. 483 k.c. w zw. z art. 498 § 1 k.c. orzekł jak w sentencji.

O kosztach orzeczono po myśli art. 100 k.p.c.

Roszczenie powoda okazało się zasadne w 84 % , a więc koszty należne powodowi to kwota 2 168 zł.

Powód poniósł koszty :

- 625 zł z tytułu opłaty sądowej,

- 2 400 zł z tytułu wynagrodzenia radcy prawnego ;

- 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa ;

- 0,25 zł tytułem kosztów opłaty manipulacyjnej od przelewu,

tj. łącznie 0 042,25 zł.

Uwzględniając procent zasadności roszczenia powodowi należą się koszty w wysokości 2 555 zł ( 3 042,25 zł x 84 % = 2 555 zł ).

Pozwana poniosła koszty w łącznej wysokości 2 417 zł :

- 2 400 zł z tytułu wynagrodzenia radcy prawnego ;

- 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Roszczenie był niezasadne w 16 %, zatem koszty należne pozwanemu zamykają się kwotą 387 zł ( 2 417 zł x 16 % = 387 zł ).

Uwzględniając zatem różnicę w kosztach należnych stronom, Sąd orzekł jak w p. III.