Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 listopada 2022 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu V Wydział Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący:	Sędzia Ryszard Kołodziejski
Protokolant:	st.sekr.sądowy Justyna Kołakowska

po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2022 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

przeciwko T. K.

o zapłatę

I oddala powództwo;

II kosztami postępowania poniesionymi przez powoda obciążyć powoda.

Sygn. akt V GC 526/21 upr T., dnia 5 grudnia 2022

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie na jej rzecz kwoty 6 973,86 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od pozwanego T. K. z tytułu umowy umowy dzierżawy. Uzasadniając swoje stanowisko powodowa spółka wskazała, że łączyła ją z pozwanym umowa ramowa nr RUR/2020/01/007, której przedmiotem była dzierżawa komputera. Powód wskazał, że pozwany na mocy powyższej umowy był zobowiązany do uiszczania czynszu za dzierżawę w wysokości 281,67 zł miesięcznie w terminie dziesięciu dni od dnia wystawienia faktury przez powoda. Pozwany nie regulował zobowiązań czynszowych w okresie od lutego do sierpnia 2020 roku. W efekcie powód wypowiedział pozwanemu umowę ze skutkiem natychmiastowym i wezwał do zwrotu przedmiotu dzierżawy. Powód zaznaczył, że na mocy par. 2 ust. 23 umowy ramowej pozwany w przypadku zakończenia umowy przed upływem czasu jej trwania zobowiązany był do uiszczenia zdyskontowanej wartości niezapłaconych czynszów. Powód dochodził więc sumy niezapłaconych czynszów za okres od lutego do sierpnia 2020 roku w kwocie 1751,52 zł, zdyskontowanej opłaty w wysokości 4 801,19 zł, opłaty za wysłanie wezwania do zapłaty w kwocie 61,50 zł oraz opłaty za obsługę nieterminowej spłaty zadłużenia – 421,15 zł. Powód wskazał także, że wniósł pozew przed upływem trzech miesięcy od daty umorzenia postępowania w tożsamej sprawie w elektronicznym postępowaniu upominawczym prowadzonym w sprawie VI Nc-e (...).

Postanowieniem z dnia 20 marca 2021 roku wydanym w sprawie II Nc 3556/21 Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Mokotowa w W. przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Toruniu. Po przekazaniu sprawa została zarejestrowana w Sądzie Rejonowym w Toruniu pod sygnaturą akt V GNc 1620/21, a następnie V GC 526/21 upr.

W dniu 15 lipca 2021 roku wydany został nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodnie z żądaniem powoda.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Uzasadniając swoje stanowisko wskazał, że zawarł umowę z powodem, lecz uczynił to będąc chorym psychicznie, a co za tym idzie miał ograniczoną świadomość działania podczas zawierania umowy. Pozwany wniósł w uzasadnieniu sprzeciwu o rozłożenie płatności na raty z uwagi na swoją aktualną sytuację materialną. Pozwany załączył do sprzeciwu odpisy dokumentów historii choroby, a także kopię opinii sądowo-psychiatrycznej wydanej w jego sprawie na zlecenie Sądu Rejonowego w Lipnie w sprawie III RNs 155/14.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie, a także z ostrożności procesowej wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii sądowo-psychiatrycznej na okoliczność ustalenia czy pozwany w dacie zawarcia umowy znajdował się w stanie umożliwiającym świadome i swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie woli.

Postanowieniem z dnia 24 marca 2022 roku Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego psychiatry w osobie K. B. na okoliczność ustalenia czy pozwany T. K. w dacie zawarcia umowy znajdował się w stanie umożliwiającym świadome i swobodnie podjęcie decyzji i wyrażenie woli.

Postanowieniem z dnia 26 kwietnia 2022 roku Sąd przyznał Szpitalowi (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L. kwotę 27,31 zł tytułem kosztów wykonania kserokopii dokumentacji medycznej pozwanego, którą to kwotę wyłożono tymczasowo ze środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu.

Postanowieniem z dnia 22 września 2022 roku Sąd przyznał biegłemu sądowemu K. B. kwotę 1 242,07 zł tytułem wynagrodzenia za sporządzenie opinii z dnia 12 września 2022 roku.

Sąd ustalił, co następuje.

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zawarli w dniu 21 stycznia 2020 r. umowę ramową nr RUR/2020/01/007, której przedmiotem był najem komputera A. (...) 13. Na jej podstawie powód zobowiązał się do płacenia miesięcznego czynszu w wysokości 229 złotych netto. Pozwany odebrał przedmiot umowy w dniu 30 stycznia 2020 roku.

( dowód: - umowa ramowa RUR/2020/01/007 z dnia 21 stycznia 2020 roku wraz z załącznikami k. 20-23,

- fakty bezsporne)

Pozwany T. K. nie regulował jednak zobowiązań z tytułu czynszu. Pozwany nie uregulował czynszów za okres od lutego do sierpnia 2020 roku w kwocie 1751,52 zł. W związku z czym powódka wzywała go kilkukrotnie do zapłaty zaległych czynszów. Pozwany nie reagował na te czynności i w efekcie pismem z dnia 20 czerwca 2020 roku powodowa spółka rozwiązała umowę ze skutkiem natychmiastowym żądając jednocześnie w terminie trzech dni roboczych zwrotu przedmiotu umowy, a także uiszczenia w terminie 7 dni kwoty 6 841,91 zł. Powód oprócz zaległych czynszów, dochodził zdyskontowanej opłaty obliczonej na podstawie paragrafu 2 ust. 23 umowy w wysokości 4 801,19 zł, opłaty za wysłanie wezwania do zapłaty w kwocie 61,50 zł oraz opłaty za obsługę nieterminowej spłaty zadłużenia – 421,15 zł.

( dowód: - wezwania do zapłaty k. 17-18v,

- pismo powoda z dnia 20 lipca 2020 roku k. 19-19v,

- fakty bezsporne)

Pozwany T. K. choruje przewlekle na schizofrenię. Był hospitalizowany psychiatrycznie w 2014 roku w szpitalu w L., choć już uprzednio był leczony psychiatrycznie w PZP W. w okresie od 17 lipca do 4 października 2012 roku. Następnie był leczony w Poradni Psychiatrycznej dr K. A. i w (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. W dacie zawierania umowy ramowej z powodową spółką, czyli w dniu 21 stycznia 2020 roku pozwany T. K. znajdował się w stanie uniemożliwiającym świadome i swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie woli. W dacie podpisywania umowy był bowiem w stanie zaostrzenia psychotycznego obejmującego elementy zespołu paranoidalnego i hipermaniakalnego uniemożliwiające krytyczną ocenę wszelkich działań. Miał też błędną ocenę własnych możliwości, które znacznie chorobowo zawyżał.

( dowód: - opinia sądowo-psychiatryczna z dnia 12 września 2022 k. 170-181,

- opinia sądowo-psychiatryczna wydana na zlecenie Sądu Rejonowego w Lipnie z dnia 3 lipca 2014 r. k. 71-72,

- dokumentacja medyczna k. 73-83)

Sąd zważył , co następuje.

Sąd oparł powyższe ustalenia faktyczne na zgromadzonym w postępowaniu materiale dowodowym, który w zasadzie nie był ani kwestionowany przez którąkolwiek ze stron, ani nie wzbudził w sądzie podejrzeń co do wiarygodności. Wiarygodne były dokumenty dotyczące zawarcia umowy ramowej, jak i dokumentów dotyczących wezwań do zapłaty i wypowiedzenia umowy. Żadna ze stron nie kwestionowała zresztą stanu faktycznego odnośnie zawarcia i realizacji umowy. Również opinia sądowo-psychiatryczna z dnia 12 września 2022 roku jawi się w oczach sądu jako wiarygodna w związku z tym, że została sporządzona przez lekarza specjalistę z zakresu psychiatrii, a jej treść i szczegółowość wskazuje na rzetelne wykonanie. Poza tym i tak żadna ze stron nie kwestionowała treści tej opinii biegłego. Sąd uznał za wiarygodne także dokumenty dołączone przez pozwanego do sprzeciwu, a wskazujących na historię jego choroby. Zostały one sporządzone w formie i sposób wskazujący na prawdziwość, a nadto biegły sądowy także posiłkował się ich treścią tworząc opinię. Poza tym informacje z tychże dokumentów potwierdzone zostały właśnie przez wnioski zawarte w opinii biegłego.

Zgodnie z art. 82 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (T.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1360 ze zm.), nieważne jest oświadczenie woli złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Dotyczy to w szczególności choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego, chociażby nawet przemijającego, zaburzenia czynności psychicznych.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, należy zauważyć, że w toku procesu okazało się, że pozwany złożył oświadczenie woli o zawarciu umowy ramowej z dnia 21 stycznia 2020 roku w stanie wyłączającym świadome i swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Tym samym oświadczenie to jest nieważne, a wraz z nim – także umowa, na mocy której pozwany wszedł w posiadanie komputera powodowej spółki.

Tym samym powodowa spółka nie może dochodzić swoich roszczeń na podstawie zawartej z pozwanym umowy ramowej z dnia 21 stycznia 2020 roku.

Powód co prawda w piśmie procesowym z dnia 2 listopada 2021 roku wskazuje, że pozwany proponuje realizację wpłat na poczet zadłużenia, wobec czego musiał mieć świadomość swoich czynów w czasie zawierania umowy, lecz wniosek ten jest niepoparty żadnymi argumentami, a nadto – sprzeczny z treścią opinii sądowo-psychiatrycznej sporządzonej w postępowaniu. Opinii, której żadna ze stron nie kwestionowała.

Mając wszystko powyższe na uwadze i na podstawie powołanych przepisów prawa, sąd orzekł o oddaleniu powództwa.

O kosztach procesu postanowiono po myśli art. 98 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (T.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1805 ze zm., dalej: k.p.c.). Na koszty poniesione przez powoda w przedmiotowej sprawie składają się opłata sądowa w kwocie 400 złotych (ustalona na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – T.j. Dz.U. z 2022 r., poz 1125 ze zm., dalej: u.k.s.c.), z której 100 złotych uiszczono w elektronicznym postępowaniu upominawczym w sprawie VI Nc-e (...) zgodnie z treścią art. 505 ³⁷ k.p.c. i 19 ust. 2 pkt 2 u.k.s.c., wydatki w kwotach 27,31 zł tytułem kosztów wykonania kserokopii dokumentacji medycznej pozwanego, a także 1 242,07 zł tytułem wynagrodzenia dla biegłego K. B. za sporządzenie opinii z dnia 12 września 2022 roku. Wydatki te zostały pokryte z uiszczonej przez powoda kwoty 1500 złotych tytułem zaliczki.