Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 1 września 2022 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym

Przewodniczący sędzia Kamilla Piórkowska

Protokolant st.sekr.sądowy Monika Kalinowska

Po rozpoznaniu w dniu 1 września 2022 r. w Toruniu

na rozprawie sprawy

z wniosku: A. G.

z udziałem: M. P. (1), I. P. (1) i M. D.

o: zmianę kontaktów z małoletnim A. D.

postanawia

1.  ustalić, iż kontakty M. i I. małżonków P. z mał. A. D. ur. (...) będą odbywały się w drodze porozumiewania na odległość poprzez korespondencję pocztową, a M. i I. małżonkowie P. będą uprawnieni do wysłania do małoletniego dwóch listów w ciągu miesiąca, w miejsce kontaktów ustalonych postanowieniem Sądu Rejonowego w (...) w dniu 15.12.2015r. w sprawie IIINsm (...);

2.  zasądzić od M. i I. małżonków P. na rzecz wnioskodawczyni A. G. kwotę 357 zł (trzysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygn. akt III Nsm 1941/21

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 1 września 2022r.

W dniu 28 września 2021r. wnioskodawczyni A. G. złożyła w Sądzie Rejonowym w Toruniu wniosek o zmianę sposobu realizacji kontaktów uczestników M. P. (1) i I. P. (1) z małoletnim A. D., ustalonego w postanowieniu Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 15 grudnia 2015 r. wydanym w sprawie I. N. (...), poprzez ustalenie, iż kontakty te będą odbywać się w drodze porozumiewania się na odległość poprzez korespondencję pocztową, a M. P. (1) i I. P. (1) będą uprawnieni do wysyłania do A. D. 2 listów miesięcznie.

We wniosku zawarty został również wniosek o udzielenie zabezpieczenia do czasu prawomocnego zakończenia postępowania, poprzez ustalenie, że kontakty uczestników z małoletnim będą odbywać się w sposób wskazany wyżej.

W uzasadnieniu wskazano m.in., że uczestnicy postępowania są dziadkami małoletniego i rodzicami wnioskodawczyni. Dotychczasowa forma ich kontaktów z małoletnim była dla niego źródłem dyskomfortu, niepokoju i stresu. Małoletni nie wyrażał woli o chęci odbywania spotkań z uczestnikami. Chłopiec wielokrotnie deklarował, że nie chce spędzać czasu z uczestnikami. Każdy jego kontakt z nimi oddziaływał na niego negatywnie i blokował jego emocjonalny i psychiczny rozwój. W czerwcu 2021 r. i w kolejnych miesiącach zdiagnozowano u małoletniego (...). W toku diagnostyki ustalono, że małoletni cierpi na zaburzenia (...) – należące do zaburzeń (...). Ich przyczyną jest utrzymywanie, wbrew woli małoletniego, kontaktów z uczestnikami i ich dalece niewłaściwą postawą wobec osoby małoletniego. Obecnie wobec małoletniego jest wdrożona terapia, która przynosi efekty. Małoletni nie bierze udziału w kontaktach z uczestnikami. Wskazano, że kontynuacja kontaktów z uczestnikami w dotychczasowej formie i zakresie zniweczyłaby pozytywne skutki terapii, jak i stanowiła realne zagrożenie dla dobra, w tym przede wszystkim zdrowia, małoletniego.

W odpowiedzi na wniosek z dnia 17 grudnia 2021r. uczestnicy wnieśli o oddalenie wniosku o zmianę kontaktów. Ponadto wnieśli o oddalenie wniosku o zabezpieczenie kontaktów uczestników z małoletnimi w sposób wskazany przez wnioskodawczynię.

W uzasadnieniu wskazano, m.in. że aktualnie małoletni najprawdopodobniej boryka się z problemami dojrzewania, a wnioskodawczyni za ewentualne trudności wychowawcze próbuje obwinić dziadków, którzy mają orzeczone prawo do kontaktów z wnukiem, a które i tak się nie odbywają z uwagi na trudności czynione przez wnioskodawczynię.

Podkreślono, iż wysłuchany podczas sprawy małoletni A. wyrażał wolę kontaktów z dziadkami, ale obawiał się swojej matki nieprzychylnie patrzącej na swoich rodziców. Uczestnicy, pomimo przyznanego im prawa do kontaktu z małoletnim A., do tej pory faktycznie nie spotykają się z wnukiem zgodnie z orzeczeniem sądu. Jednakże stawiają się w każdym wyznaczonym przez Sąd terminie, licząc, że wnioskodawczyni pozwoli małoletniemu na wizytę u dziadków. Obecnie kontakty ograniczają się do kilkuminutowych relacjo, najczęściej przy zamkniętej bramie.

Postanowieniem z dnia 11 stycznia 2022 r. Sąd Rejonowy w (...) ustalił, iż na okres toczącego się postępowania, kontakty M. i I. małżonków P. z mał. A. D. będą odbywały się w drodze porozumiewania na odległość poprzez korespondencję pocztową, a M. i I. małżonkowie P. będą uprawnieni do wysłania do małoletniego dwóch listów w ciągu miesiąca, w miejsce kontaktów ustalonych postanowieniem Sądu Rejonowego w (...) w dniu 15.12.2015r. w sprawie (...).

W dniu 25 lutego 2022r. uczestnicy postępowania I. i M. małżonkowie P. zaskarżyli w całości postanowienie z dnia 11 stycznia 2022r., oraz wnieśli o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia w całości.

Postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2022r. w sprawie (...) Sąd Rejonowy w (...) oddalił zażalenie uczestników.

Sąd ustalił, co następuje:

Małoletni A. D. urodzony (...) jest dzieckiem A. G.. Uczestnicy postępowania M. i I. małż. P. są dziadkami małoletniego A. D. i rodzicami wnioskodawczyni A. G..

/okoliczność bezsporna/

Sąd Rejonowy w Toruniu postanowieniem wydanym w sprawie (...) w dniu 15 grudnia 2015 r. ustalił, że M. i I. małż. P. będą mieli prawo do kontaktów z mał. A. D. ur. (...) w każdy pierwszy i trzeci czwartek miesiąca od godz. 15:00 do godz. 16:45 na terenie (...) w T. przy ul. (...) w ramach „niebieskiego pokoju” z udziałem psychologa przez okres trzech miesięcy; następnie wnioskodawcy będą mieli prawo do kontaktów z małoletnim A. D. w każdą pierwszą i trzecią sobotę miesiąca od godz. 10:00 do godz. 16:00 poza miejscem zamieszkania małoletniego przez okres 3 miesięcy; następnie wnioskodawcy będą mieli prawo do kontaktów z małoletnim w każdy pierwszy i trzeci weekend miesiąca począwszy od soboty godz. 10:00 do niedzieli godz. 16:00 poza miejscem zamieszkania małoletniego , przy czym wnioskodawcy każdorazowo będą odbierali małoletniego z miejsca zamieszkania i przyprowadzali po zakończonym kontakcie do miejsca jego zamieszkania.

/dowód: akta (...) Sądu Rejonowego w (...)/

Małoletni A. ma obecnie (...) lat i rozpoczął naukę w szkole średniej. Uczęszcza do (...) klasy liceum ogólnokształcącego.

Małoletni wychowuje się w rodzinie zrekonstruowanej. Pozostaje pod stałą opieką matki i jej obecnego męża M. G.. Ojciec małoletniego dziecka, M. D., nie uczestniczy w wychowaniu dziecka i nie utrzymuje z nim kontaktu od czasu, gdy rozstał się z jego matką. Małoletni A. miał wówczas (...) tygodnie.

Małoletni nie ma problemów w nauce, dobrze się uczy. Nie sprawia problemów wychowawczych.

Od lipca 2021 r. jest pod opieką psychoterapeuty z uwagi na zburzenia mowy. Małoletni doświadcza również zaburzeń (...) w postaci (...), podczas kontaktu z czynnikiem stresowym jakim są spotkania z dziadkami. Małoletni na spotkania z terapeutą uczęszcza raz w tygodniu, jednakże w okresie wakacyjnym spotkania odbyły się wyłącznie 2-3 razy.

Psychoterapeuta zaobserwował u małoletniego bardzo (...) związany z odczuwaniem przez dziecko nierozwiązalnych, trudnych do zniesienia czynników psychogennych jakimi są spotkania i kontakt z dziadkami. Zalecił ograniczenie kontaktów z dziadkami a najlepiej ich wyeliminowanie do poprawy stanu zdrowia oraz podjęcia decyzji ze strony chłopca o gotowości do kontaktu.

Małoletni przyjmuje leki (...). Ponadto przyjmuje również leki (...).

A. D. był hospitalizowany w (...) r. przez okres 4 dni. Uczestnicy postępowania oskarżyli wnioskodawczynię o to, że małoletni znalazł się w szpitalu przez to, że go pobiła i zawiadomili prokuraturę o możliwości popełnienia przez wnioskodawczynię przestępstwa.

Do lipca 2021 r. wnioskodawczyni zmuszała małoletniego do wyjścia przed dom na kontakt z dziadkami. Małoletni bardzo przeżywał odwiedziny dziadków, nie chce do nich jeździć, ani się z nimi spotykać. Panięta jak traktowani jego matkę, kiedy mieszkali wspólnie.

/dowód: karta informacyjna – k. 13-14,

zaświadczenie lekarskie – k. 15,

zaświadczenie od (...)– k. 16

wywiad środowiskowy – k. 36-36v

faktura – k. 50

notatka urzędowa – k. 51-52,

notatka urzędowa z wysłuchania małoletniego –k. 79

zeznania M. G. – k. 141v-142

zeznania D. W. – k. 149v-150

zeznania A. G. – k. 150-150v

zeznania I. P. (2) – k. 150v

zeznania M. P. (2) – k. 150v-151/

Małoletni A. nie chce jeździć do dziadków bo czuje przy nich (...), (...) i czuje się poniżony.

Kiedy się z nimi spotykał źle się czuł. Od momentu kiedy nie spotyka się z dziadkami czuje się lepiej.

Małoletni kategorycznie nie chce spotykać z się z dziadkami.

Zbliżający się termin kontaktów z dziadkami sprawiał, że małoletni stawał się niespokojny, pojawiały się u niego (...).

Od momentu orzeczenia zabezpieczenia dziadkowie nie przesłali do małoletniego żadnego listu.

/dowód: wywiad środowiskowy – k. 36-36v,

notatka urzędowa z wysłuchania małoletniego – k. 79/

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy, w szczególności w oparciu o sprawozdanie z wywiadu środowiskowego kuratora, akta sprawy (...) Sądu Rejonowego w (...), a także dowód z zeznań świadków oraz przesłuchanie wnioskodawcy i uczestników postępowania.

Sąd przyjął za wiarygodne dowody w postaci dokumentów złożonych przez strony do akt sprawy, albowiem nie było podstaw do ich podważenia. W szczególności jednak żadna ze stron nie kwestionowała ich wiarygodności i autentyczności.

Sąd ustalenia swoje oparł także na zeznaniach świadków: M. G. i D. W. jak również na dowodzie z przesłuchania wnioskodawczyni i uczestników. Sąd dał w znacznej mierze wiarę zeznaniom ww. świadków, wnioskodawczyni oraz uczestników postępowania, uznając je za spójne, rzeczowe i przystające do reszty zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte we wniosku, pismach procesowych złożonych w sprawie, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.

Sąd przyjął za wiarygodny również dowód w postaci sprawozdania z wywiadu środowiskowego kuratora sądowych, albowiem został sporządzony przez kompetentną osobę, w szczególności jednak żadna ze stron nie kwestionowała prawdziwości treści w nim zawartych.

Sąd wysłuchał też małoletniego A.. Jego twierdzenia również należało uznać za wiarygodne, korespondowały bowiem z materiałem dowodowym zebranym w sprawie.

Wniosek o zmianę kontaktów posiada podstawę prawną w art. 113 ⁵ kro. Zgodnie z jego treścią, Sąd opiekuńczy może zmienić rozstrzygnięcie w sprawie kontaktów, jeżeli wymaga tego dobro dziecka.

Ostatni raz o kontaktach małoletniego A. D. z I. i M. małżonkami P. orzekał tut. Sąd postanowieniem z dnia 15 grudnia 2015r. wydanym w sprawie (...).

Stosownie do art. 113 ⁶ kro w zw. z art. 113 § 1 i 2 kro, dziecko ma prawo do utrzymywania kontaktów z osobami z najbliższej rodziny. Kontakty te obejmują w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej.

O ile kontakty między rodzicami a dziećmi stanowią przedmiot ich prawa podmiotowego o naturalnym charakterze, a ujętego następnie w pozytywno-prawne ramy prawa i obowiązku, to kontakty z osobami bliskimi występują w mniejszym nasileniu, uzależnionym nie tylko od stopnia pokrewieństwa, ale i od rzeczywistej osobistej bliskości kontaktujących się osób. Charakter kontaktów z krewnymi oraz innymi osobami bliskimi wykazuje genetyczną i funkcjonalną odmienność w porównaniu do kontaktów rodzicami (por. także uchwała SN z dnia 28 listopada 2012 r., III CZP 74/12, Biul. SN 2012, nr 11, poz.12). W związku z tym odpowiednie stosowanie wskazanych przepisów polegać powinno generalnie na mniejszej intensywności kontaktów z osobami bliskimi, w porównaniu do kontaktów z rodzicami. Wyrażać się to powinno w mniejszej częstotliwości i czasie trwania tych odniesień oraz w formach kontaktów. Kolejnym ważnym czynnikiem jest charakter więzi.

Kontakty z krewnymi oraz innymi osobami bliskimi nie mogą jednak destabilizować warunków rozwoju socjo-psychicznego dziecka, które nie może stać się stroną konfliktu rodziców, ale powinno rozwijać się samodzielnie, uzyskując autonomiczne rozeznanie własnej, indywidualnej pozycji rodzinnej i społecznej. Materia kontaktów z osobami bliskimi nie powinna dodatkowo zakłócać i tak już trudnej sytuacji dziecka związanej z rozłączeniem rodziców. Z drugiej jednak strony kontakty z krewnymi (zwłaszcza najbliższymi) stanowią w typowej sytuacji niepodważalną wartość dla dziecka, a jej ochrona powinna być z zasady uwzględniona, jako element dobra dziecka (Tomasz Sokołowski, Komentarz do art. 113(6) Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, w szczególności na podstawie zeznań wnioskodawczyni, uczestników postępowania, świadków M. G. i D. W., a przede wszystkim wysłuchania małoletniego A., Sąd uznał, że nie ma podstaw do pozostawienia kontaktów w formie ustalonej postanowieniem Sądu Rejonowego w (...) w dniu 15.12.2015r. w sprawie (...).

Zdaniem Sądu zgodne z dobrem małoletniego A. będzie ustalenie kontaktów M. i I. małżonków P. z mał. A. w drodze porozumiewania na odległość poprzez korespondencję pocztową.

Małoletni podczas wysłuchania jasno wskazał, że nie chce jeździć do dziadków, ponieważ czuje przy nich (...) i (...). Ponadto małoletni kategorycznie wskazuje, iż nie chce spotykać się z dziadkami, a zbliżający się termin kontaktów z nimi sprawiał, że małoletni stawał się niespokojny.

Psychoterapeutka małoletniego, D. W., wskazała, iż obecnie nie są wskazane żadne kontakty małoletniego z dziadkami, dopóki jego stan zdrowia nie poprawi się.

Małoletni doświadcza zaburzeń (...) w postaci (...), podczas kontaktu z czynnikiem stresowym jakim są spotkania z dziadkami. Psychoterapeuta zaobserwował u małoletniego (...) związany z odczuwaniem przez dziecko nierozwiązalnych, trudnych do zniesienia czynników psychogennych jakimi są spotkania i kontakt z dziadkami.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w punkcie 1 sentencji.

O kosztach postępowania orzeczono w trybie art. 520 § 3 kpc orzekając jak w punkcie 2 postanowienia