Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 września 2016 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny w składzie następującym

Przewodniczący SSR Magdalena Glinkiewicz

Protokolant st. sekr. sąd. Bożena Czajkowska

Po rozpoznaniu w dniu 24 sierpnia 2016 r. w Toruniu.

sprawy z powództwa

A. B.

przeciwko:

(...) S.A. w S.

o:

zapłatę

orzeka:

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w S. na rzecz powódki A. B. kwotę 29.000 zł (dwadzieścia dziewięć tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 sierpnia 2013r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w S. na rzecz powódki A. B. kwotę 3.661,71 zł (trzy tysiące sześćset sześćdziesiąt jeden złotych siedemdziesiąt jeden groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 31 lipca 2014r. do dnia zapłaty;

III.  oddala powództwo w pozostałej części;

IV.  nakazuje pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 1.567 zł (tysiąc pięćset sześćdziesiąt siedem złotych) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

V.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 1.567 zł (tysiąc pięćset sześćdziesiąt siedem złotych) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

VI.  nakazuje pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 893,22 zł (osiemset dziewięćdziesiąt trzy złote dwadzieścia dwa grosze) tytułem nieuiszczonych wydatków;

VII.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 893,22 zł (osiemset dziewięćdziesiąt trzy złote dwadzieścia dwa grosze) tytułem nieuiszczonych wydatków;

VIII.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 747,14 zł (siedemset czterdzieści siedem złotych czternaście groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1127/14

UZASADNIENIE

Powódka A. B. wniosła przeciwko (...) S.A. w S. pozew o zapłatę kwoty 59.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty, o zapłatę kwoty 3.661,71 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka podała, iż w dniu 31 stycznia 2013 r. uległa wypadkowi drogowemu. Na skutek zdarzenia doznała obrażeń w postaci złamania kości łonowej, kulszowej, krzyżowej, złamania wyrostka poprzecznego L5, urazu twarzoczaszki, urazu zębów, wstrząśnienia mózgu, ogólnych potłuczeń. Obrażenia wymagały długiego leczenia i wielu konsultacji medycznych. Przez okres 6 tygodni powódka nie mogła samodzielnie funkcjonować i wymagała pomocy osób trzecich. Wymagała również intensywnej rehabilitacji. Obrażenia łączyły się z silnymi dolegliwościami bólowymi. Podkreśliła, iż obecnie stała się osobą wycofaną społecznie, walczy z depresją i nawracającą traumą. Powódka zaznaczyła, iż pozwany przyznał jej kwotę 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia jednakże wypłacono jedynie 21.000 zł z uwagi na 30% przyczynienie się powódki do zdarzania. Powódka zaprzeczyła, aby swoim zachowaniem przyczyniła się do wypadku. Zaznaczyła, iż prawidłowo przechodziła przez przejście dla pieszych. W jej ocenie kwota przyznana przez pozwanego jest rażąco niska.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności za szkodę. Podniósł, iż przyznana powódce kwota zadośćuczynienia jest adekwatna do okoliczności faktycznych i prawnych niniejszej sprawy. Wskazał, iż powódka przyczyniła się do zaistniałego zdarzenia, gdyż nie zachowała szczególnej ostrożności w trakcie przechodzenia przez jezdnię i nie obserwowała ruchu zbliżającego się pojazdu. W związku z powyższym uznano, iż przyczyniła się ona do zdarzenia w 30%. Pozwany wskazał, iż po uwzględnieniu przyczynienia wypłacił zadośćuczynienie powódce kwotę 21.000 zł oraz kwotę 973,91 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia. W ocenie pozwanego wobec opinii sporządzonej w toku postępowania karnego kwestia przyczynienia powódki do zdarzenia nie budzi wątpliwości. Podkreślił, iż roszczenie powódki jest wygórowane i nie została przez powódkę udowodnione. Odnoście zwrotu kosztów leczenia pozwany wniósł o weryfikację przez biegłego załączonych faktur oraz ustalenie możliwości refundacji prowadzonego leczenia w ramach NFZ.

Postanowieniem z dnia 26 listopada 2014r. Sąd Rejonowy w Toruniu oddalił wniosek powódki o zwolnienie z kosztów sądowych .

W dalszych pismach i na rozprawie strony wnosiły jak dotychczas.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

W dniu 31 stycznia 2013 r. w T. na ul. (...), po tym jak wysiadła z autobusu, przechodziła przez jezdnię na wyznaczonym przejściu dla pieszych. Z jej lewej strony zatrzymał się samochód ustępując pierwszeństwa. W chwili, gdy A. B. znajdowała się na przejściu dla pieszych, po przekroczeniu już osi jezdni, została potrącona przez nadjeżdżający z jej prawej strony pojazd S. nr rej. (...), kierowany przez J. F.. A. B. została potrącona w odległości około 5,5 m od lewej krawędzi jezdni. W miejscu zdarzenia dozwolona prędkość administracyjna wynosiła 40 km/h. Kierujący samochodem S.poruszał się z prędkością w granicach 50 km/h.

Dowód: przesłuchanie powódki A. B. k. 162-163;

opinia biegłego S. D. k. 294-312

akta sprawy VIIIK 702/13

Wyrokiem z dnia 2 lipca 2013 r. Sąd Rejonowy w Toruniu uznał J. F. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 177§1 kk.

Dowód: wyrok k. 95

akta sprawy VIII K 702/13

Po zdarzeniu A. B. została przewieziona karetką do Wojewódzkiego Szpitala (...) w T. gdzie rozpoznano u niej złamanie kości łonowej, kulszowej, krzyżowej, złamanie wyrostka poprzecznego L5, uraz twarzoczaszki, uraz zębów, wstrząśnienie mózgu. Poszkodowana przebywała w Szpitalu na Oddziale Urologii i Chirurgii Dziecięcej do dnia 8 lutego 2013 r. Została wypisana z zaleceniami leżenia przez 4 tygodnie, kontroli w (...), Stomatologicznej, Neurologicznej, Psychologicznej, stosowania leku B..

Dowód: zeznania świadka E. B. k. 153v-154v,

zeznania powódki A. B. k. 162-163;

karta informacyjna k. 18-20

W dniu 4 lutego A. B. poddana została konsultacji psychologicznej i stwierdzono u niej ostrą reakcję na stres. Zalecono stałą opiekę psychologa w przypadku obserwacji niepokojącego zachowania.

Dowód: karta informacyjna k. 18-20

Do 7 marca 2013r. A. B. tylko leżała i wymagała pomocy osób trzecich. Opiekowała się nią wówczas matka i ciotka.

A. B. leżała bez gipsu, albowiem złamania, były w takich miejscach, które nie podlegają usztywnieniu. Nie mogła wyjść do toalety, do łazienki, sprawy fizjologiczne załatwiała należąco. Przyjmowała praktycznie jedynie płynne pokarmy, albowiem mogła jeść również tylko w pozycji leżącej.

Dowód: zeznania świadka E. B. k. 153v-154v,

zeznania powódki A. B. k. 162-163

Po wypadku A. B. znajdowała się pod opieką (...). Jeszcze w dniu 7 marca 2013 r. lekarz zalecił poruszanie się powódki przy pomocy kul. Od 4 kwietnia 2013 r. powódka mogła chodzić bez kul. W związku ze zgłoszonymi w dniu 9 maja (...). dolegliwościami bólowymi zalecono powódce fizykoterapię.

Dowód: karta zdrowia k. 14-17, 150-151

A. B. znajdowała się pod opieką Poradni Stomatologicznej. W związku z przebytym wypadkiem zdiagnozowano u niej złamanie koron zębów 11,21 (górne, centralne siekacze). Leczenie stomatologiczne trwało od 13 marca 2013 r. do kwietnia 2014r. Złamane korony zębów zostały odbudowane materiałem kompozytowym, światłoutwardzalnym. Z powodu obumierania miazgi w zębie 21 przeloczono go kanałowo.

Dowód: karta choroby k. 23-16;

zaświadczenie k. 28;

opinia biegłego P. R. k. 246-250

Po wypadku A. B. znajdowała się pod opieką Poradni Neurologicznej oraz Laryngologicznej.

Dowód: historia choroby k. 21;

historia zdrowia i choroby k. 145

W okresie od 26 czerwca 2013 r. do 17 lipca 2013 r. korzystała z zabiegów rehabilitacyjnych – interdyn i krioteriapia, zaś w okresie 2 styczeń 2014 r. – 16 stycznia 2014r. z zabiegu interdyn.

Dowód: zaświadczenie k. 27, 152

W maju 2013 r. A. B. wróciła do szkoły, do czerwca 2013 r. chodziła o kuli.

Dowód: zeznania świadka E. B. k. 153v-154v,

zeznania powódki A. B. k. 162-163;

opinia sądowo – lekarska k. 180-188

W wyniku zdarzenia z dnia 31 stycznia 2014 r. A. B. doznała złamania kości łonowej, kulszowej, krzyżowej, wygojone z pełnym zakresem ruchomości stawów biodrowych i dobrą wydolnością chodu zaznaczonym zespołem bólowym okolicy prawego stawu biodrowego, złamanie wyrostka poprzecznego kręgu L5 po prawej, wygojone z pełnym zakresem ruchomości kręgosłupa lędźwiowego z zaznaczonym zespołem bólowym, wstrząśnienie mózgu przebyte.

Dowód: opinia sądowo – lekarska k. 180-188

A. B. doznała 7% uszczerbku na zdrowiu z uwagi na złamanie kości łonowej, kulszowej i krzyżowej i 5% uszczerbku na zdrowiu z uwagi na złamanie wyrostka poprzecznego kręgu L5 po prawej stronie.

Dowód: opinia sądowo – lekarska k. 180-188

Bezpośrednio po zdarzeniu poszkodowana przebywała w szpitalu następnie do dnia 7.03.2013 r. wymagała bezwzględnego leżenia. A. B. do końca marca 2013 r. chodziła przy pomocy kul. Z uwagi na dolegliwości bólowe wymagała rehabilitacji. Do szkoły wróciła w maju 2013 r. Na stałe jest zwolniona z zajęć wychowania fizycznego. Bieganie i jazda na rowerze nadal są utrudnione z uwagi na dolegliwości bólowe.

Dowód: opinia sądowo – lekarska k. 180-188

Przez okres miesiąca od wypisu ze Szpitala wymagała pomocy ze stron osób trzecich w zakresie pielęgnacji podstawowej przy myciu i ubieraniu się – 1 godzina dziennie, zaopatrzenia gospodarstwa domowego- utrzymania porządku 1 godzina dziennie i przygotowania posiłków 1 godzina dziennie. Przez okres kolejnego miesiąca w związku z chodzeniem o kulach wymagała pomocy przy myciu i ubieraniu 0,5 godzinny dziennie, utrzymaniu porządku 0,5 godzinny dziennie, przygotowaniu posiłków 0,5 godzinny dziennie. Dowód: opinia sądowo – lekarska k. 180-188

Po urazie dolegliwości bólowe w skali numerycznej (...) 0-10 pkt utrzymywały się na poziomie 6 punktów. W trakcie pobytu w szpitalu stopniowo łagodniały. Obecnie dolegliwości bólowe utrzymują się na poziomie 0-1 punktu.

Dowód: opinia sądowo – lekarska k. 180-188

A. B. na stale będzie odczuwać skutki wypadku w okolicy biodra prawego i kręgosłupa. Obecnie porusza się sprawnie uzyskała pełny zakres ruchomości kręgosłupa lędźwiowego i stawów biodrowych. Leczenie skutków wypadku zakończyło się we wrześniu 2013r. Może jednak wymagać okresowych cyklów rehabilitacyjnych w związku z dolegliwościami ze strony kręgosłupa lędźwiowego.

Dowód: opinia sądowo – lekarska k. 180-188

A. B. nie doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu w ocenie laryngologicznej. W związku ze zdarzeniem doznała jedynie powierzchownych urazów twarzoczaszki – zadrapań i otarć, które goiły się przez kilka dni i nie powodowały istotnych dolegliwości bólowych

Dowód: opinia sądowo – lekarska k. 212-214

W wyniku wypadku komunikacyjnego doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu w skutek doznanych uszkodzeń zębów i wargi górnej. A. B. doznała 1% uszczerbku na zdrowiu z uwagi na bliznę wargi górnej po prawej stronie oraz 1% uszczerbku na zdrowiu z uwagi na utratę koron zębów 11,21.

Dowód: opinia biegłego k. 247-250

Na skutek urazu zębów A. B. odczuwała dolegliwości bólowe, które w miarę upływu czasu ustępowały. Na skutek utraty koron zębów 11 i 21 odczuwała dyskomfort związany z defektem kosmetycznym do czasu podjęcia leczenia stomatologicznego.

Dowód: opinia biegłego k. 247-250

Zasadnicze leczenie stomatologiczne zakończyło się w Poradni Stomatologii Dziecięcej w kwietniu 2014r. Celem poprawy estetyki zębów 11 i 21 istnieje możliwość leczenia protetycznego w postaci wygojenia koron lub licówek porcelanowych. Leczenie stomatologiczne w Poradni Stomatologii Dziecięcej refundowane jest przez NFZ zaś ewentualne leczenie protetyczne nie będzie objęte ta refundacją.

Dowód: opinia biegłego k. 247-250

U A. B. nie rozpoznano żadnych zaburzeń psychicznych. Obecnie jej stan psychiczny jest dobry i nie wymaga ona terapii psychologicznej ani psychiatrycznej.

Dowód: opinia biegłego k. 227-229

A. B. pokryła koszty leczenia stomatologicznego w prywatnych palcówkach stomatologicznych w kwocie 3.553 zł oraz koszt stosowanych na skutek zdarzenia leków w wysokości 108,71 .

Dowód: zeznania świadka E. B. k. 153v-154v,

zeznania powódki A. B. k. 162-163;

kserokopie rachunków i faktur k. 33-45

W chwili wypadku A. B. miała 17 lat i chodziła do liceum. Po wypadku jej aktywne życie uległo ograniczeniu. Przez około miesiąc czasu musiała leżeć. Do szkoły wróciła dopiero w maju 2013 r. Z uwagi na nieobecność na zajęciach sama musiała nadrabiać materiał szkolny i zaliczać wszystkie sprawdziany i prace klasowe co łączyło się z dużym stresem. Wypadek odseparował ją od rówieśników a po powrocie do szkoły czuła się osamotniona i wyobcowana.

Dowód: zeznania świadka E. B. k. 153v-154v,

zeznania powódki A. B. k. 162-163;

Pismem z dnia 18 lutego 2013 r. A. B. zgłosiła szkodę do (...) S.A. w S..

Dowód: zgłoszenie szkody k. roszczeń – k. 29-30

Decyzją z dnia 7 sierpnia 2013 r. Ubezpieczyciel przyznał jej zadośćuczynienie w kwocie 30.000 zł oraz 1.391,16 zł tytułem odszkodowania za koszty dojazdu leczenia, opieki, zniszczone rzeczy. Z uwagi na ustalenie 30% przyczynienia się A. B. wypłacono jej kwotę 21.000 zł tytułem zadośćuczynienie i 973,91 zł tytułem odszkodowania.

Dowód: decyzja z dnia 7.08.2013 r. k. 31-32

Pomimo odwołania od decyzji ubezpieczyciel podtrzymał swoje stanowisko w sprawie.

Dowód: pismo z dnia 19.02.2014 r. k. 116

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych, faktów przyznanych przez stronę pozwaną, dokumentów, których autentyczności i zgodności z prawdą nie kwestionowała żadna ze stron, opinii biegłych, zeznań świadka oraz dowodu z przesłuchania powódki i akt sprawy VIII K 702/13.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się w dużej mierze na opiniach, z dziedziny ortopedii lek. med. M. S., z dziedziny neurologii lek. med. B. B., z dziedziny laryngologii dr n.med. T. S., z dziedziny psychiatrii dr. n. med. E. S., z dziedziny chirurgii szczękowej dr n. med. P. R.,

Sąd uznał w/w opinie za wiarygodny dowód w sprawie.

Opinie biegłych były logiczne, spójne, zgodne, a także udzielały dokładnych odpowiedzi na pytania sformułowane w tezie postanowienia dopuszczającego ten dowód. Trzeba jednocześnie zaznaczyć, iż biegli są osobami odznaczającymi się niekwestionowanymi kwalifikacjami, kompetentnymi i posiadającymi duże doświadczenie w sporządzaniu tego typu opinii. Nie można również pomijać tego, że biegli swoje stanowisko w tym przedmiocie sformułował po zapoznaniu się ze zgromadzoną w aktach sprawy dokumentacją oraz po zbadaniu powódki, a zatem opinie te zostały sporządzone nie na podstawie arbitralnej i formułowanej a priori oceny, lecz w oparciu o obiektywny i rzetelnie zebrany materiał badawczy, który potwierdzał prawidłowość wyrażonych przez biegłych sądów.

Opinie biegłych nie zostały zakwestionowane przez żadną ze stron postępowania.

Mając powyższe na uwadze w ocenie Sądu nie było jakichkolwiek podstaw by opinie biegłych uznać za nierzetelne czy niefachowe. Dlatego opinie te Sąd podzielił.

W toku postępowania karnego przed Sądem Rejonowym w Toruniu w sprawie VIII K 702/13 przeprowadzony został dowód z opinii dwóch biegłego z zakresu kryminalistyki i badań wypadków drogowych celem ustalenia przyczyny wypadku stopnia przyczynienia się jego uczestników do zaistnienia zdarzenia oraz ustalenia czy uczestnicy mieli możliwość uniknięcia wypadku. Biegły wskazał w opinii, że bezpośrednią przyczyną wypadku było postępowanie kierującego samochodemS., który nie zachował szczególnej ostrożności podczas zbliżania się do oznakowanego przejścia dla pieszych i nie ustąpił pierwszeństwa pieszej A. B.. Nadto wskazał, iż gdyby piesza zachowała szczególna ostrożność i obserwowała ruch na jezdni miałaby możliwość zaprzestania dalszego przekraczania jezdni i uniknięcia zdarzenia.

W toku niniejszego postępowania dopuszczony został dowód z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego S. D. celem ustalenia czy zachowanie uczestników zdarzenia pieszego było prawidłowe z punktu widzenia zasad bezpieczeństwa ruch drogowego, czy mieli możliwość uniknięcia wypadku, czy przyczynili się w jakikolwiek sposób do powstania szkody. Biegły ustalił, iż do potrącenia powódki doszło na przejściu dla pieszych w odległości około 5,5 m od lewej krawędzi jezdni. Wskazał, iż główną przyczyna wypadku było nieprawidłowe postępowanie kierowcy pojazdu S.. Niemniej w jego ocenie powódka niewłaściwie obserwowała sytuację na drodze w chwili wejścia na jezdnię, jej zachowanie było nieprawidłowe i naruszyło zasady bezpieczeństwa drogowego, tym samym przyczyniła się do zaistnienia wypadku

Sąd opierając się na całokształcie materiału dowodowego zebranego w przedmiotowej sprawie w pewnych kwestiach nie podzielił opinii biegłych z dziedziny ruchu drogowego. Sąd doszedł do innych wniosków w przedmiocie przyczynienia się A. B. do zaistniałego zdarzenia. Sąd nie zgodził się z oceną biegłych, że powódka najprawdopodobniej w niewłaściwy sposób obserwowała sytuację drogową i wejście na przejście dla pieszych, w chwili gdy pojazd S. znajdował się w odległości 32,5-58,7 metrów i nadjeżdżał ze stałą prędkością było nieprawidłowe i naruszało zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym. W tym zakresie Sąd dokonał odmiennych ustaleń, niż biegli. Opierając się na wiedzy biegłego w zakresie wiadomości specjalnych Sąd doszedł do całkowicie odmiennych ustaleń i oceny prawnej, niż biegły. Podkreślić należy, iż z wiarygodnych twierdzeń powódki (o czym niżej) wynika, iż przed wejściem na przejście dla pieszych z jej lewej strony zatrzymał się pojazd. Nadto, co jest bezsporne, do zdarzenia doszło na oznaczonym przejściu dla pieszych, w odległości około 5,5 m od krawędzi jezdni. Powyższe ustalenia w przekonaniu Sądu jednoznacznie świadczą o tym, iż winę za zaistniały wypadek ponosi kierowca pojazdu S., który nie zastosował się do podstawowych zasad bezpieczeństwa i ruchu drogowego. Kierowca pojazdu w ruchu miejskim musi zastosować szczególną ostrożność w obrębie przejść dla pieszych. Powódka nie wtargnęła na jezdnię, nie przebiegała przez jezdnię, weszła na nią po tym jak inny pojazd zatrzymał się. Powódka obserwowała drogę. Gdyby kierowca samochodu marki S. poruszał się z administracyjną prędkością i gdyby prawidłowo obserwował drogę to zdążyłby się zatrzymać i umożliwiłby prawidłowo przechodzącej powódce bezpieczne przejście przez jezdnię. Na marginesie należy jedynie wskazać, że gdyby nawet uznać, iż powódka nie obserwowała drogi w sposób prawidłowy to wobec potrącenia na pasach w znacznej odległości od krawędzi jezdni jej przyczynienie należałoby oceniać jako minimalne.

Sąd uznał, że ocena biegłego S. D. jako sprzeczna, w tym zakresie, ze stanem faktycznym nie zasługuje na uwzględnienie. W pozostałem zakresie zaś opinia biegłego zdaniem Sądu jest wiarygodna.

Dokumentacja zgromadzona w aktach sprawy nie budziła zastrzeżeń; nie była przedmiotem wątpliwości, ani Sądu, ani stron. Materiał ten uznano za wiarygodny w całości.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka E. B. w całości, ponieważ były one logiczne, spójne oraz zgodne z pozostałym materiałem dowodowym. Przy ocenie wiarygodności świadka Sąd miał na uwadze to, iż świadek jest matka powódki, niemniej jednak nie przesadziło to o tym, iż jej twierdzenia mijają się z prawdą. Świadek w sposób konkretny i logiczny przedstawiła okoliczności dotyczące sprawowania opieki nad córką, jej stanu zdrowia, ograniczeń w wykonywaniu czynności życia codziennego, zakresu koniecznej pomocy

Jeżeli chodzi o przesłuchanie powódki to Sąd również uznał je za wiarygodny dowód w sprawie. Twierdzenia powódki nie kolidowały z pozostałym materiałem dowodowym. Powódka pamiętała jedynie moment jak wysiadła z autobusu, podeszła do przejścia dla pieszych, pamiętała jak rozejrzała się, widziała, że samochód z jej lewej strony się zatrzymał. Powódka pamiętała może dwa pierwsze kroki na pascha, później nic nie pamiętała ze zdarzenia w wyniku, którego doznała ww. obrażeń.

Bezspornym w przedmiotowej sprawie było, że doszło do wypadku drogowego, w wyniku którego powódka została poszkodowana. Nie kwestionowaną przez strony była również okoliczność, że sprawca wypadku został prawomocnie skazany za przestępstwo z art. 177§1 k.k., jak również że ubezpieczyciel sprawcy szkody uznał swoją odpowiedzialność i wypłacił powódce kwotę 21.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 973,91 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia. Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do ustalenia, czy rozmiar krzywd doznanych przez powódkę uzasadnia przyznanie dalszej kwoty tytułem zadośćuczynienia, a jeżeli tak czy winna być ona zredukowana i w jakim stopniu z uwagi na ewentualne przyczynienie się powódki do powstania szkody.

Przed przystąpieniem do zasadniczych rozważań wypada poczynić kilka uwag natury ogólnej dotyczących wpływu wyroku karnego wydanego w sprawie sygn. akt II K 702/13 na przedmiotową sprawę.

W myśl art. 11 zd. 1 k.p.c. ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. Z powyższego zatem wynika, że sąd cywilny związany jest ustaleniami dotyczącymi popełnienia przestępstwa – a więc okolicznościami składającymi się na jego stan faktyczny, czyli osobą sprawcy, przedmiotem przestępstwa oraz czynem przypisanym oskarżonemu – które znajdują się w sentencji wyroku / Wyrok SN z dnia 10 lutego 2010 r., V CSK 267/09/. Oznacza to, że sąd – rozpoznając sprawę cywilną – musi przyjąć, że skazany popełnił przestępstwo przypisane mu wyrokiem karnym /Wyrok SN z dnia 14 kwietnia 1977 r., IV PR 63/77/.

Z uwagi jednak na to, że związanie sądu cywilnego obejmuje jedynie ustalenia wyroku karnego co do popełnienia przestępstwa, pozwany skazany takim wyrokiem może w postępowaniu cywilnym powoływać się na wszystkie inne okoliczności mogące mieć wpływ na jego odpowiedzialność cywilną, w tym na przyczynienie się pokrzywdzonego do szkody.

Adekwatny związek przyczynowy w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest ograniczony do normalnych powiązań kauzalnych, a ocena czy skutek jest "normalny" opiera się na całokształcie okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad doświadczenia życiowego. Przyczynienie się do szkody występuje, gdy w wyniku badania stanu faktycznego sprawy dojść trzeba do wniosku, że bez udziału poszkodowanego szkoda hipotetycznie nie powstałaby lub nie przybrałaby rozmiarów, które ostatecznie w rzeczywistości osiągnęła. Przyczynienie się poszkodowanego do powstania szkody stanowi kwestię prawną podlegającą uwzględnieniu przez sąd zawsze wtedy, gdy ustalony w sprawie stan faktyczny uzasadnia pozytywną ocenę w tym zakresie, nawet w sytuacji, gdy istnieje prawomocny wyrok skazujący, co do popełnienia przestępstwa. Przepis art. 362 k.c. zawiera, zatem normę adresowaną do sądu /norma kompetencyjna/, nakazującą mu zmniejszenie odszkodowania ustalonego zgodnie z art. 361 k.c. w razie, gdy poszkodowany przyczynił się do powstania /lub zwiększenia/ szkody. Stopień redukcji sąd ma ustalić stosownie do stopnia winy obu stron / Wyrok SN z dnia 7 maja 2010 r. III CSK 229/09, LEX 602264/.

Reasumując w niniejszej sprawie Sąd nie mógł dokonywać innych ustaleń, niż te które zostały poczynione w wyroku karnym. Natomiast tut. Sąd, w związku z zarzutem strony pozwanej dotyczącym przyczynienia się powoda do powstania szkody, mógł zająć się badaniem, tego jaki był udział powódki przy powstaniu szkody.

Przechodząc do rozważań prawnych nad ustalonym wyżej stanem faktycznym należy na wstępie zaznaczyć, że jego analiza odbywać się musi z punktu widzenia treści przepisów art. 444 § 1 k.c. i art. 445 § 1 k.c.

Stosownie do treści przepisu art. 445 k.c., w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym, tj. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Nie może ulegać wątpliwości, że żądanie powódki zasądzenia zadośćuczynienia jest uzasadnione. Zasadniczym problemem jest jednak jego wysokość. Zadośćuczynienie przysługuje bowiem za krzywdę, a więc za szkodę o charakterze niemajątkowym, która nie przedstawia jakiejś wartości ekonomicznej.

Podkreślić w tym miejscu należy, że art. 445 § 1 k.c. nie wskazuje żadnych kryteriów, jakie należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego, pozostawiając to do oceny Sądu. Jednakże zarówno doktryna jak i judykatura wypracowały w tym względzie szeroko akceptowane stanowisko, wskazując, iż wielkość zadośćuczynienia zależy od oceny całokształtu okoliczności, a zwłaszcza stopnia i czasu trwania cierpień fizycznych i psychicznych (pobyt w szpitalu, bolesność zabiegów, dokonywane operacje, leczenie sanatoryjne), trwałości skutków czynu niedozwolonego (kalectwo, oszpecenie, bezradność życiową, poczucie nieprzydatności), prognozy na przyszłość (polepszenie lub pogorszenie stanu zdrowia), wieku poszkodowanego (zwykle większą krzywdą jest kalectwo dla osoby młodszej), niemożności wykonywania ulubionego zawodu, uprawiania sportów, pracy twórczej, utratę kontaktów towarzyskich itp. (por. m.in. wyrok SN z dnia 10 czerwca 1999r., II UKN 681/98, OSNP 2000, poz. 626). W judykaturze podkreśla się, że zadośćuczynienie pełni funkcję kompensacyjną, co oznacza, iż ma złagodzić odczuwalność doznanej krzywdy z jednej strony, z drugiej zaś jednak nie może ono być źródłem wzbogacenia (Wyrok SN z dnia 9 lutego 2000r., III CKN 582/98, niepubl.).

Zadośćuczynienie pieniężne ma na celu przede wszystkim złagodzenie cierpień. Obejmuje ono wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości.

Z okoliczności niniejszej sprawy, w szczególności z opinii biegłych lekarzy, wynika, że w konsekwencji kolizji powódka doznała złamania kości łonowej, kulszowej, krzyżowej, wygojone z pełnym zakresem ruchomości stawów biodrowych i dobrą wydolnością chodu zaznaczonym zespołem bólowym okolicy prawego stawu biodrowego, złamanie wyrostka poprzecznego kręgu L5 po prawej, wygojone z pełnym zakresem ruchomości kręgosłupa lędźwiowego z zaznaczonym zespołem bólowym, wstrząśnienie mózgu przebyte. Powódka doznała 7% uszczerbku na zdrowiu z uwagi na złamanie kości łonowej, kulszowej i krzyżowej, 5% uszczerbku na zdrowiu z uwagi na złamanie wyrostka poprzecznego kręgu L5 po prawej stronie, 1% uszczerbku na zdrowiu z uwagi na bliznę wargi górnej po prawej stronie oraz 1% uszczerbku na zdrowiu z uwagi na utratę koron zębów 11,21, łącznie 14%.

Bezpośrednio po wypadku dolegliwości bólowe były dość duże, w miarę upływu czasu malały. Powódka bezpośrednio po wypadku zmuszona była przez okres 4 tygodni leżeć i wymagała pomocy osób trzecich. Następnie poruszała się przez dłuższy czas o kulach.

Istotne jest to, że skutki zdarzenia miały realne przełożenie na życie powódki, które uległo znacznemu ograniczeniu. Nie można zapominać, iż w chwili zdarzenia powódka miała 17 lat i uczęszczała do liceum. Wypadek unieruchomił ją na dłuższy czas i ograniczył jej kontakty z rówieśnikami. Powódka nie mogła uczestniczyć w zajęciach szkolnych przez co sama musiała uzupełniać braku w nauce i zaliczać sprawdziany i prace klasowe. Po powrocie do szkoły stałą się osoba wycofaną i wyobcowaną Nadto konieczność rezygnacji z dotychczasowej aktywności życiowej nie mogło pozostawać bez wpływu na samopoczucie powódki i musiało być brane pod uwagę przy ustaleniu wysokości zadośćuczynienia. Powódka jest na stale zwolniona z zajęć wychowania fizycznego, nadto bieganie, jazda na rowerze nadal mogą być utrudnione z uwagi na dolegliwości bólowe.

Wypadek wiązał się również z utratą koron dwóch zębów oraz blizną na wardze. Z pewnością mając na względzie młody wiek powódki mogła ona odczuć w tej sytuacji dyskomfort.

W takim stanie rzeczy tj. biorąc pod uwagę wysokość trwałego uszczerbku na zdrowiu, rozmiar i zakres cierpień jakich doznała powódka, długotrwały proces leczenia, konsekwencje uszczerbku odniesionego przez powódkę w jej życiu osobistym, kwotą zadośćuczynienia adekwatną do rozmiaru poniesionej przez powoda krzywdy, będzie kwota 50.000 zł.

Kwota ta powinna w wystarczający sposób złagodzić krzywdę poniesioną przez powódkę.

Zdaniem Sądu, ustalona kwota zadośćuczynienia nie powinna ulec odpowiedniemu zmniejszeniu z uwagi na przyczynienie się powódki do powstania szkody. Po szczegółowej analizie akt sprawy Sąd doszedł do przekonania, że odpowiedzialność za skutki zdarzenia ponosi wyłącznie kierujący pojazdem marki S. (...). Nie można pomijać tego, że do zdarzenia doszło na oznaczonym przejściu dla pieszych w chwili, gdy powódka znajdowała się już w znacznej odległości od krawężnika jezdni, a zatem to kierowca winien był zachować szczególną ostrożność. Natomiast sprawca wypadku nie przestrzegał podstawowych zasad ruchu drogowego, czego zresztą nie kwestionował.

Mając na względzie okoliczność, iż powódka otrzymała na etapie postępowania likwidacyjnego kwotę 21.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 29.000,00 zł.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c. Sąd uznał zasadnym domaganie się zasądzenia odsetek od dnia 8 sierpnia 2013r., tj. od dnia następującego po dniu wydania decyzji w przedmiocie wysokości zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Sąd uwzględnił także roszczenie o zwrot kosztów leczenia, w kwocie 3.661,71 zł.

Zgodnie z art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Do kosztów tych zalicza się w szczególności koszty leczenia. Powódka przedstawiła dowody potwierdzające poniesienie tych kosztów w postaci faktur i rachunków za prywatne wizyty u stomatologa w łącznej wysokości 3.553 zł oraz faktury za zakupione leki w łącznej kwocie 108,71 zł.

W odniesieniu do zwrotu kosztów leczenia stomatologicznego wskazać należ, iż poszkodowany powinien podejmować wszelkie działania, które prowadzą do polepszenia jego stanu zdrowia lub przyspieszenia tego procesu, a także zaniechać wszelkich zachowań, które utrudniają osiągniecie tych celów. Z drugiej jednak strony, na poszkodowanym spoczywa obowiązek ograniczenia zbędnych kosztów leczenia poprzez korzystanie z nieodpłatnych świadczeń lekarskich w ramach publicznej służby zdrowia, o ile nie wpłynie to w sposób negatywny na proces jego leczenia. Przyjmuje się więc, że uprawnienia do odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów leczenia poniesionych w prywatnych ośrodkach zdrowia, nie pozbawia poszkodowanego okoliczność, że jest on osobą uprawnioną do korzystania z systemu finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych, jeżeli tylko zostanie wykazane, że celowe jest stosowanie takich metod leczenia, zabiegów lub środków leczniczych, które nie wchodzą w zakres świadczeń objętych finansowaniem ze środków publicznych. Tym samym strona zobowiązana do naprawienia szkody może uchylić się od tego obowiązku jedynie wówczas, gdy wykaże, że koszty leczenia poszkodowanego mogły być pokryte w całości ze środków publicznych w ramach publicznej służby zdrowia. Ciężar dowodu wystąpienia okoliczności sprzeciwiającej się uznaniu za usprawiedliwioną sumy żądanej przez poszkodowanego na pokrycie poniesionych przez niego kosztów leczenia spoczywa bowiem na zobowiązanym do naprawienia szkody (por. uzasadnienie wyroku SN z dnia 13 grudnia 2007 roku, I CSK 384/07, LEX nr 351187; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26 listopada 1991 roku, III APr 75/91, OSA 1992, nr 6, poz. 38).

W ocenie Sądu, w rozpoznawanej sprawie pozwany nie wykazał, że powódka mogła uzyskać świadczenia lekarskie, których dotyczy żądanie pozwu, nieodpłatnie w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej i to bez żadnego uszczerbku dla procesu jej leczenia. Jak powszechnie bowiem wiadomo w przypadku publicznej służby zdrowia okres oczekiwania na wizytę u stomatologa jest stosunkowo długi w porównaniu z prywatnymi gabinetami. W ocenie Sądu potrzeba podjęcia bezzwłocznego leczenia, w okolicznościach niniejszej sprawy, usprawiedliwiała podjęcie go w prywatnym sektorze służby zdrowia. Biorąc bowiem pod uwagę charakter urazu – utrata korony zębów 11,21 (górne centralne, siekacze), młody wiek powódki oraz jej subiektywne odczucia związane z wyglądem nie wydaje się, aby skorzystanie z diagnostyki i leczenia w prywatnych ośrodkach zdrowia było nadużyciem ze strony powódki. Działanie takie uznać należy za racjonalne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego. Przy czym kwota wydatków na leczenie jaką w związku z powyższym poniosła powódka, nie wydaje się na tyle duża, by jej działania uznawać za nieracjonalne.

O odsetkach od zasadzonej kwoty 3.661,71 zł orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c. zgodnie z żądaniem pozwu

W pozostałym zakresie Sąd w pkt III oddalił powództwo.

O kosztach procesu orzeczono na postawie art. 100 k.p.c. w myśl zasady stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu. Powód domagał się kwoty 62.661,71 zł, zatem wygrał sprawę w prawie 50 %.

Z uwagi na to, iż postanowieniem z dnia 26 listopada 2014 r. oddalono wniosek o zwolnienie powódki z kosztów sądowych, zaś opłata od pozwu w wysokości 3.134 zł nie została uiszczona w punkcie IV i V wyroku na mocy art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilny Sąd nakazał pobrać od powódki i pozwanego po 1.567 zł na rzecz Skarbu Państwa tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

W punkcie VI i VII wyroku zasadził od powódki i pozwanego po 893,22 zł tytułem nieuiszczonych wydatków związanych z opinią biegłych lekarzy.

Z uwagi na uiszczenie przez pozwanego zaliczki na pokrycie całości kosztów opinii biegłego S. D. w punkcie VII wyroku zasadzono od powódki na rzecz pozwanego kwotę 747,14 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.