Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 lutego 2016 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie IV Wydział Pracy w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Sądu Rejonowego Marek Osowicki
Ławnicy:	Marek Adamski, Jan Poczekajło
Protokolant:	sekretarz sądowy Grażyna Pałubicka

po rozpoznaniu w dniu 1 lutego 2016 roku w Człuchowie sprawy

z powództwa A. S.

przeciwko (...) S.A. w P.

o przywrócenie do pracy

oddala powództwo.

Sygn. akt IV P 151/15

UZASADNIENIE

Powód A. S. wniósł przeciwko (...) S.A. w P. o przywrócenie do pracy. W uzasadnieniu pozwu wskazał, podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim z powodu wypadku przy pracy jaki miał miejsce 12.10.2015 r. w dniu 28.10.2015 r. doszło do spotkania, podczas którego powodowi odczytano rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Powód odmówił podpisania i przyjęcia oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę, gdyż przebywa na zwolnieniu lekarskim. Powód wskazał, iż 12.10.2015 r. spowodował wypadek drogowy, za którego spowodowanie pozwana spółka w całości go obwiniła, zaś zdaniem powoda był on następstwem nieprzewidzianej sytuacji drogowej.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i obciążenie powoda kosztami postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew strona pozwana wskazała, iż nie jest prawdą, że wypadek drogowy, który legł u podstaw rozwiązania umowy o pracę z powodem nastąpił wskutek nieprzewidzianej sytuacji drogowej.

Pełnomocnik pozwanej spółki wskazał, że powód sam przyznał w postępowaniu wypadkowym, iż prowadząc samochód ciężarowy ściął ostry zakręt i zobaczył nadjeżdżającą z naprzeciwka inną ciężarówkę. Postanowił więc uciec na prawy pas ruchu, w tym celu zaczął ostro hamować i skręcił ostro kierownicą w prawo. Po wykonaniu skrętu samochód przewrócił się, a prędkość samochodu z kierowanego przez powoda wnosiła około 90 km/h. Powód podpisał protokół powypadkowy, w którym stwierdzono, że wyłączną przyczyną wypadku było niedostosowanie przez powoda prędkości do panujących warunków ruchu, niezachowanie szczególnej ostrożności przez kierującego i nie należyta obserwacja drogi. Dopuszczalna prędkość poza obszarem zabudowanym na drogach jednojezdniowych dla pojazdów lub zespołu pojazdów powyżej 3 i pół tony wynosi 70 km/h, a droga, po której powód się poruszał jest drogą jednojezdniową. Powód znał bardzo dobrze trasę, ponieważ wielokrotnie nią jeździł i wiedział, że próba pokonania tego zakrętu z taką prędkością załadowanym zestawem musi zakończyć się w taki sposób w jakiej się zakończyła. Powód mógł przewidzieć konsekwencje jazdy z nadmierną prędkością na tym odcinku drogi. Tak doświadczony kierowca jak powód musiał mieć świadomość tego co dzieje się z żywymi zwierzętami podczas transportu. Prosięta mogą przemieszczać się a to zjawisko w szczególnie nasila się podczas jazdy w dużą prędkością na ostrym zakręcie. Poza tym, wykonując swoją pracę wiedział o tym, że naczepa ma niemal 4 m wysokości oraz, że prosięta są załadowane piętrowo, co znacząco podnosi wysokość środka ciężkości i bezpośrednio wpływa na stabilność zestawu, szczególnie na zakrętach. Powód posiadał uprawnienia konwojenta zwierząt oraz szkolenia okresowe kierowców wymagane prawem. Powód będąc doświadczonym kierowcą, doprowadzając do zdarzenia drogowego zupełnie zlekceważył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym i przy przewozie zwierząt oraz dał podstawy do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Sąd ustalił co następuje :

Powód A. S. był zatrudniony w pozwanej spółce w okresie od 20 stycznia 2012 roku do 28 października 2015 roku na stanowisku kierowcy.

(dowód: akta osobowe powoda cz. C k. 3).

Powód A. S. posiadał licencję dla kierowców wystawioną przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w C. z 20 stycznia 2012 roku oraz świadectwo kwalifikacji zawodowej kierowców kategorii B, C, T, BE, CE z 11 maja 2011 roku.

(dowód: licencja k.47, świadectwo kwalifikacji k.48).

(...) menedżerów pozwanej spółki wystosowała do pracowników w dniu 10 czerwca 2014 r. Komunikat nr 6/2014, w którym poinformowała, że pozwana spółka będzie trzymała się polityki 0 tolerancji dla pracowników, którzy naruszają przepisy prawa drogowego. Oznacza to, że jeszcze dokładniej będzie monitorowała prędkość pojazdów i będzie wyciągała konsekwencje w przypadkach naruszenia przepisów i niedostosowania prędkości do panujących warunków.

(dowód: komunikat nr 6/2014 karta 4).

W pozwanej spółce obowiązywały zasady premiowania kierowców transportu zwierząt, wskazujące m.in. jako warunki premiowania - poziom zużycia paliwa, zaangażowanie i współpracę oraz wydajność mierzoną w ilości przejechanych kilometrów na godzinę.

(dowód: zasady premiowania k.71-72).

W dniu 12 października 2015 roku powód transportował prosięta z fermy K. do w fermy w Ł. w odległej o 5 km, o średniej wadze około 6 kg w ilości 2400 sztuk, co stanowi, że w naczepie o powierzchni 122 m ² na jeden metr kwadratowy przypada około 118 kg. Łącznie ładunek ważył netto 14,4 tony, a masa całkowita brutto wynosiła 34,82 tony. Przewidywany czas transportu wynosił 30 minut. Dopuszczalna masa całkowita zespołu pojazdów to 40 ton. Stosownie do rozporządzenia Rady Wspólnoty (...) numer (...) z 22 grudnia 2004 roku o transporcie zwierząt, dla świń o masie około 100 kg, masa zwierząt nie powinna przekraczać 235 kg na metr kwadratowy.

(dowód: kwit rozchodu i bilet wagowy karta 76).

Powód 12 października 2015 roku po sprawdzeniu stanu technicznego pojazdu wyjechał z bazy transportowej w P. do mieszalni pasz w K., aby zważyć pusty samochód. Po zważeniu samochodu pojechał na fermę K. , aby załadować zwierzęta. Załadunek trwał około 3 godzin. Po zważeniu samochodu z ładunkiem powód wyjechał w trasę do miejscowości Ł.. Po przejechaniu około 4 km , około godziny 11 ¹⁵ powód prowadząc samochód ciężarowy z ładunkiem prosiąt jechał z prędkością ponad 90 km/h. Powód postanowił z tą prędkością ściąć ostry zakręt, w tym celu zjechał na lewy pas ruchu. Nagle zobaczył, że z naprzeciwka nadjeżdża druga ciężarówka, a więc postanowił uciec na prawy pas ruchu. W tym celu powód zaczął hamować i skręcił kierownicą w prawo. Po wykonaniu skrętu samochód przewrócił się i wpadł do rowu. Powód miał świadomość, że prędkość samochodu przed wypadkiem wynosiła około 90 km/h i była za wysoka w tym miejscu.

(dowód: protokół wyjaśnień powoda z 14 października 2015 roku karta 40, wykres prędkości karta 45).

Komenda Powiatowa Policji w C. Wydział Prewencji Ruchu Drogowego za zdarzenie z dnia 12 października 2015 roku nałożyła na powoda mandat karny z powodu niedostosowania prędkości do warunków ruchu.

(dowód: notatka informacyjna o zdarzeniu drogowym karta 27).

Pozwana spółka sporządziła protokół powypadkowy nr (...) w którym stwierdzono, że wyłączą przyczyną wypadku przy pracy było naruszenie przez poszkodowanego pracownika przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Poszkodowany wskutek rażącego niedbalstwa, zdając sobie sprawę z niedostosowania prędkości do panujących warunków ruchu naraził siebie i innych uczestników ruchu drogowego.

(dowód: protokół powypadkowy karta 19 – 24).

Pozwana spółka w dniu 28 października 2015 roku złożyła powodowi pisemne oświadczenie o rozwiązaniu umów o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 kodeksu pracy z powodu niedostosowania prędkości jazdy poruszającym się samochodem ciężarowym, które w konsekwencji z doprowadziło do zdarzenia drogowego 12 października 2015 roku o godzinie 11 ¹⁴ na drodze powiatowej pomiędzy K. a Ł.. Pomimo szkoleń zewnętrznych jak i wewnętrznych powód nie dostosował prędkości kierowanego pojazdu do warunków ruchu, powodując zdarzenie drogowe, a tym samym, narażając na niebezpieczeństwo siebie co innych uczestników ruchu drogowego oraz do zniszczenia majątku spółki. Zachowanie powoda doprowadziło do naruszenia dobrostanu zwierząt, firmę naraziło na bardzo wysokie straty finansowe, na negatywny rozgłos wśród okolicznej społeczności i pracowników oraz publiczny wizerunek spółki. Na miejscu zdarzenia powód został ukarany przez Komendę Powiatową Policji w C. mandatem karnym za niedostosowanie prędkości do warunków ruchu. Dodatkowo powód przyznał się do powyższego w podczas sporządzania protokołu powypadkowego. W związku z rażącym naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych pozwana uważa rozwiązanie umów o pracę bez wypowiedzenia za uzasadnione. Zachowanie takie może stanowić zagrożenie życia i zdrowia powoda innych osób.

Po odczytaniu treści wypowiedzenia powód oświadczył, że nie podpisze rozwiązania, ponieważ przebywa na zwolnieniu lekarskim i takie rozwiązanie nie może mu być wręczone.

(dowód: akta osobowe powoda w część C karta 1-2).

Sąd zważył co następuje:

W ocenie sądu powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 52 § 1 pkt. 1 k.p. pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych.

Sąd podziela stanowisko Sądu Najwyższego, iż według art. 52 § 1 pkt. 1 k.p. warunkiem odpowiedzialności pracownika jest jego wina. Nie chodzi jednak o winę w jakiejkolwiek postaci, lecz o winę umyślną lub o "ciężką" winę nieumyślną, czyli o rażące niedbalstwo. O umyślności można zaś mówić wówczas, gdy popełnienie czynu bezprawnego i jego następstwa zostały objęte zamiarem sprawcy, to znaczy świadomością i wolą jego popełnienia. Rażące niedbalstwo zachodzi natomiast wtedy, gdy sprawca nie przewidział wprawdzie następstw swojego postępowania, ale stało się to wskutek niedołożenia należytej staranności i uwagi w stopniu graniczącym z umyślnością (tak: wyrok SN z 2002-02-05 I PKN 833/00).

Przy ocenie, czy dane uchybienie stanowiło ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych należy wziąć pod rozwagę towarzyszące temu okoliczności, zwłaszcza stan świadomości i woli pracownika (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 października 1997 r., I PKN 300/97, OSNAPiUS 1998 nr 14, poz. 424).

Zgodnie z art. 264 § 2 k.p., żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowania wnosi się do sądu pracy w ciągu 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Utrwalone jest orzecznictwo Sądu Najwyższego, że zgodnie z art. 61 § 1 zdanie pierwsze KC w związku z art. 300 KP oświadczenie woli pracodawcy o wypowiedzeniu wywiera skutek prawny w momencie, w którym adresat tego oświadczenia woli (pracownik) mógł realnie zapoznać się z jego treścią (por. uchwałę z dnia 6 października 1998 r., III ZP 31/98, OSNAPiUS 1999 nr 3, poz. 80; uchwałę składu siedmiu sędziów z dnia 9 września 1999 r., III ZP 5/99, OSNAPiUS 2000 nr 4, poz. 131; OSP 2000 nr 7-8, poz. 103, z glosą T. Liszcz oraz wyroki z dnia 16 marca 1995 r., I PRN 2/95, OSNAPiUS 1995 nr 18, poz. 229; z dnia 9 grudnia 1999 r., I PKN 430/99, OSNAPiUS 2001 nr 9, poz. 309; z dnia 26 listopada 2003 r., I PK 490/02, OSNP 2004 nr 20, poz. 353 oraz z dnia 16 grudnia 2008 r., I PK 88/08, Monitor Prawa Pracy 2009 nr 4, s. 196). O doręczeniu pracownikowi zawiadomienia o wypowiedzeniu należy zatem mówić nie tylko wtedy, gdy pismo zawierające to zawiadomienie zostało mu wręczone osobiście, czy też wysłane (doszło do jego rąk), ale także i wtedy, gdy nie zostało mu fizycznie wręczone, lecz dotarło do niego w taki sposób, iż miał on realną (a nie hipotetyczną) możliwość zapoznania się z jego treścią, uwzględniając warunki konkretne (a nie abstrakcyjne) - por. wyroki Sądu Najwyższego: z 12 lutego 2010 r., II PK 204/09 (OSNP 2011 nr 15 - 16, poz. 202) i z 23 kwietnia 2010 r., II PK 295/09.

Z normy art. 61 § 1 k.c., nie wynika że wiążący jest moment faktycznego zapoznania się z treścią oświadczenia woli. Pojęcie „doręczenia” oznacza w tym przypadku nie tyle dostarczenie oświadczenia „do rąk własnych” adresata, co w istocie oznacza zapoznanie się z nim, ile doręczenie w taki sposób, że ma on możliwość zapoznania się z jego treścią. Nie badamy czy rzeczywiście doszło do zapoznania, ale uwzględniając normalny tok czynności weryfikujemy, czy istnieje taka możliwość (por. P. Machnikowski w: Kodeks cywilny. Komentarz pod red. E. Gniewka, Warszawa 2008, komentarz do art. 61, nb 8).

W sprawie bezsporne jest, iż powód został zapoznany z oświadczeniem woli pracodawcy o rozwiązaniu stosunku pracy bez wypowiedzenia 28.10.2015 r. Powód wnosząc pozew w dniu 5.11.2015 r. zachował termin do wniesienia odwołania wynikający z art. 264 § 2 k.p.

W ocenie sądu pozwana spółka w dniu 28.10.2015 r. skutecznie złożyła powodowi pisemne oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków zapoznając powoda z jego treścią.

Odmowa powoda przyjęcia i podpisania oświadczenia o rozwiązaniu stosunku pracy nie wpływa na skuteczność jego złożenia i bieg terminu do wniesienia odwołania.

O stopniu winy wnioskuje się na podstawie całokształtu okoliczności związanych z zachowaniem pracownika. Przyjmuje się, że jeżeli pracownik przewiduje wystąpienie szkodliwego skutku swojego zachowania i celowo do niego zmierza lub co najmniej się nań godzi, można mu przypisać winę umyślną. Rażące niedbalstwo jest natomiast wyższym od niedbalstwa stopniem winy nieumyślnej. O ile niedbalstwo określa się jako niedołożenie należytej staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju, to przez rażące niedbalstwo rozumie się niezachowanie minimalnych (elementarnych) zasad prawidłowego zachowania się w danej sytuacji. O przypisaniu danej osobie winy w tej postaci decyduje zatem zachowanie się przez nią w określonej sytuacji w sposób odbiegający od miernika staranności minimalnej (tak: postan. SN z 4.06.2013 r. , II PK 35/13).

Sąd podziela pogląd, że o zwolnieniu w trybie art. 52 § 1 k.p. decyduje jednostkowy czyn, a nie przebieg dotychczasowej pracy (tak: wyrok SN z 2004-12-02 I PK 86/04 Monitor Prawa Pracy 2005/6/1).

W rozpoznawanej sprawie bezsporne było, że powód będąc doświadczonym kierowcą 12 października 2015 roku, przewożąc prosięta samochodem ciężarowym na trasie K.- Ł., przekroczył dopuszczalną prędkość dla samochodów ciężarowych poza terenem zabudowanym o ponad 20 km/h, ściął ostry zakręt wjeżdżając na lewy pas ruchu i dążąc do uniknięcia zderzenia z nadjeżdżającym z naprzeciwka innym samochodem ciężarowym, skręcając ostro w prawo i hamując doprowadził do przewrócenia się samochodu wraz z naczepą. Na skutek zdarzenia pozwana spółka poniosła duże straty finansowe.

W ocenie sądu powód jako doświadczony kierowca posiadający wymagane przeszkolenia i świadectwa kwalifikacyjne kierowców w dniu 12 października 2015 roku dopuścił się rażącego niedbalstwa przy wykonywaniu swoich obowiązków pracowniczych.

Rażące niedbalstwo, jako element ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych (art. 52 § 1 pkt 1 k.p.), jest postacią winy nieumyślnej, której nasilenie wyraża się w całkowitym ignorowaniu przez pracownika następstw jego działania, jeżeli rodzaj wykonywanych obowiązków lub zajmowane stanowisko nakazują szczególną przezorność i ostrożność w działaniu (por: wyrok SN, 2013-07-16, II PK 337/12).

Powód zatrudniony jako kierowca podczas wykonywania swoich obowiązków pracowniczych tj. przewozu zwierząt, był zobowiązany przepisami ustawy prawo o ruchu drogowym do zachowania ostrożności albo gdy ustawa tego wymaga - szczególnej ostrożności, unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również zaniechanie (art. 3 ust. prawo o ruchu drogowym). Kierujący pojazdem jest obowiązany jechać z prędkością zapewniającą panowanie nad pojazdem, z uwzględnieniem warunków, w jakich ruch się odbywa, a w szczególności: rzeźby terenu, stanu i widoczności drogi, stanu i ładunku pojazdu, warunków atmosferycznych i natężenia ruchu ( art. 19 ust. prawo o ruchu drogowym).

Powód świadomie przekraczając o ponad 20 km/h dopuszczalną przez przepisy kodeksu drogowego prędkość (art. 20 ust. 3 pkt 2 lit. b Prawa o ruchu drogowym) i będąc zobowiązany przepisami prawa do szczególnej ostrożności, całkowicie zignorował następstwa poruszania się samochodem ciężarowym ze zwierzętami z prędkością przekraczającą o ponad 20 km/h dopuszczalną prędkość i to na ostrym zakręcie. Powód nie przewidział wprawdzie następstw swojego postępowania, ale stało się to wskutek niedołożenia należytej staranności i uwagi w stopniu graniczącym z umyślnością.

Powyższe zachowanie powoda stanowiło rażące niedbalstwo i doprowadziło do dużych strat finansowych pracodawcy.

Zaznaczyć należy, iż takie zachowanie powoda na drodze (...).10.2015 r. mogło spowodować też tragedię i utratę życia przez innych, prawidłowo poruszających się po drodze, uczestników ruchu.

Zasady ruchu drogowego nakazywały powodowi, na ostrym zakręcie, zmniejszenie prędkości poniżej dopuszczalnej, tak by miał panowanie nad pojazdem i poruszał się prawym torem jazdy.

Do podstawowych obowiązków pracowniczych należy przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa (art. 100§ 2 pkt. 3 k.p.).

Powód całkowicie zlekceważył powyższe zasady czym zdaniem sądu ciężko naruszył swoje podstawowe obowiązki pracownicze i to na skutek rażącego niedbalstwa.

W ocenie sądu w niniejszej sprawie pozwany nie naruszył przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę bez wypowiedzenia.

Mając na uwadze powyższe sąd na podstawie art. 56 § 1 k.p. a contrario oddalił powództwo.

Pełnomocnik pozwanej spółki zrzekł się kosztów procesu na rozprawie w dniu 1.02.2016 r.