Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 2 grudnia 2021 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk - Północ w G. Wydział VI Gospodarczy w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Łukasz Piotrowicz

po rozpoznaniu w dniu 2 grudnia 2021 roku w G.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy upadłościowej A. K. – osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej

postanawia

I.  ustalić plan spłaty wierzycieli upadłej A. K. wskazując, że w planie spłaty uczestniczą :

a)  Skarb Państwa Sąd Rejonowy G. P. w G. z kwotą (...) zł tytułem niepokrytych kosztów postępowania;

a)  (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z łączną kwotą (...)

b)  Bank (...) SA z łączną kwotą (...);

II.  ustalić, że upadła doprowadziła do niewypłacalności oraz zwiększyła jej stopień wskutek rażącego niedbalstwa;

III.  określić, że upadła jest obowiązana do spłaty w 42 (czterdziestu dwóch) ratach miesięcznych po (...) zł, płatnych do końca każdego miesiąca kalendarzowego, przy czym na poczet okresu spłaty zalicza okres od upływu sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości do dnia ustalenia planu spłaty wierzycieli, to jest okres 4 miesięcy, uznając, że upadła spłaci wierzycieli w 38 (trzydzieści osiem) miesięcy zgodnie z następującym harmonogramem:

a)  na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego G. P. w G. upadła uiści raty od 1 do 4 w kwocie po (...) zł każda, zaś 5 ratę w kwocie (...) zł;

b)  na rzecz (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego upadła uiści raty od 5 do 38, przy czym ratę 5
w kwocie (...) zł, zaś raty od 6 do 38 w kwocie po (...)zł każda;

c)  na rzecz Banku (...) SA upadła uiści raty od 5 do 38, przy czym 5 ratę
w kwocie (...) zł, zaś raty od 6 do 38 w kwocie po (...) zł każda

- począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym upadła zostanie zawiadomiona o uprawomocnieniu się niniejszego postanowienia.

IV. określić, że po wykonaniu planu spłaty zostaną umorzone zobowiązania upadłej, powstałe przed dniem ogłoszenia upadłości, z wyłączeniem wierzytelności określonych w art.491 ²¹ ust.2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z 2 lutego 2021 roku Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku ogłosił upadłość A. K. – osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. 19 października 2021 roku syndyk przedłożyła sądowi projekt planu spłaty, w którym zaproponowała ustalenie planu spłaty na okres 36 miesięcy, zaś wysokość każdej raty określiła na (...) zł. Upadła nie zgłosiła zastrzeżeń do projektu planu spłaty. Dwóch wierzycieli, którzy zgłosili swe wierzytelności nie zajęli natomiast stanowiska. Nie dokonano podziału funduszów masy upadłości pomiędzy wierzycieli albowiem środki zgromadzone w masie upadłości pozwolą na zaspokojenie jedynie części kosztów postępowania. Niepokryte koszty postępowania wyniosły (...) zł.

Sąd ustalił i zważył, co następuje

W niniejszym postępowaniu upadłą jest A. K., która ma (...) lat. Upadła otrzymuje świadczenie emerytalne w kwocie około (...) zł netto miesięcznie. Upadła zamieszkuje wraz z mężem. Przed tutejszym sądem toczyło się również postępowanie upadłościowe męża upadłej – R. K. (VI GUp 28/21); w dniu 15 października ustalono plan spłaty tegoż upadłego – 7 rat po (...) złotych. Miesięcznie upadła przeznacza kwotę około (...) zł tytułem kosztów utrzymania, w tym : (...)zł za wynajem mieszkania; (...) zł za prąd; (...) zł za telefon i Internet; (...) zł za telewizję kablową; (...) zł za leki; (...) zł za wyżywienie.

(dowód: kopia decyzji z ZUS z 1 marca 2020 r. k. 75-76v akt sprawy VI GU 809/20; oświadczenie syndyka w projekcie planu spłaty k.15 - niekwestionowane).

Upadła posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Orzeczenie wydano na stałe wskazując, że konieczne jest zaopatrzenie się w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne, ułatwiające funkcjonowanie, zgodnie z zaleceniem specjalisty oraz wymagane jest korzystanie z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki. Upadła cierpi na wielorakie schorzenia. Upadła przeszła kilka operacji kamicy nerkowej, zabieg koronarografii oraz angioplastyki naczyń. Usunięto jej nerki z powodu marskości. U upadłej rozpoznano także łuszczycę, była hospitalizowana z rozpoznaniem udaru niedokrwiennego mózgu i pnia mózgu. Ponadto upadła ma problemy z tarczycą oraz jest cukrzykiem.

(dowód: akta sprawy VI GU 809/20 - kopia orzeczenia o stopniu niepełnosprawności k. 216; karta informacyjna leczenia k. 194, k. 195, k. 196, k. 199, k. 202, k. 204, k. 205, k. 206-210, k. 211-214; karta wypisowa k. 197, k. 200; koronarografia k. 198, k. 201; wynik RTG k. 203; oświadczenie syndyka w projekcie planu spłaty k.15 – niekwestionowane)

W wieku (...) lat w wyniku problemów zdrowotnych została zwolniona z pracy. Upadła w wieku (...) lat przeszła na wcześniejszą emeryturę, mając przepracowane (...) lat. Sytuacja osobista i rodzinna upadłej doprowadziła do tego, że zarówno ona, jak i jej mąż, zaczęli zaciągać zobowiązania finansowe. Upadła zawierała ugody, podejmując próby spłaty zobowiązań.

(dowód: oświadczenie syndyka w projekcie planu spłaty k.14-15 – niekwestionowane; ugoda k. 37, k. 43-44, k. 45-46, akt sprawy VI GU 809/20).

Upadła zaciągała zobowiązania, z których nie spłaciła następujących:

- pożyczka na zakup samochodu w (...) Bank S.A. w listopadzie 1995 roku w kwocie (...) złotych, z ratą (...) złote miesięcznie (aktualnie do spłaty (...) złote)

- na spłatę zobowiązań męża w (...) Bank S.A. w maju 2011 roku – kredyt obrotowy z limitem (...) złotych (aktualnie do spłaty (...))

- na spłatę zobowiązań w (...) S.A. w lipcu 2013 roku (obecnie do spłaty (...) złotych), we wrześniu 2013 roku (obecnie (...) złotych), w lutym 2014 roku (obecnie (...) złotych) oraz zawarta przez męża upadłej w czerwcu 2014 roku (obecnie (...) złotych)

- kredyt konsolidacyjny zaciągnięty wspólnie z mężem w (...) Bank S.A. w listopadzie 2013 roku, w kwocie (...) złotych z ratą (...) złotych

- na bieżące wydatki – kwotę limitu debetowego w Banku (...) S.A. w wysokości (...) złotych (umowa zawarte w grudniu 2013 roku, obecnie do spłaty (...) złotych)

- kredyt konsumpcyjny zaciągnięty przez męża upadłej (za który odpowiada także upadła) w (...) Bank S.A w wysokości (...) złotych.

- pożyczka na bieżące wydatki w Banku (...) S.A. zawarta w kwietniu 2020 roku – w wysokości (...) złotych

Dowód: spis wierzytelności k. 5 – 7 akt GU 809/20

Zgodnie z art.491 ¹⁴ ust.1 ustawy prawo upadłościowe (dalej pu), po upływie terminu do zgłaszania wierzytelności i przeprowadzeniu likwidacji majątku wchodzącego w skład masy upadłości syndyk składa sądowi projekt planu spłaty wierzycieli z uzasadnieniem albo informację, że zachodzą przesłanki, o których mowa w art.491 ^{14 a} ust.1 lub art.491 ¹⁶ ust.1 lub 2a pu. Do projektu planu spłaty syndyk załącza dowody doręczenia upadłemu oraz wierzycielom projektu wraz z pouczeniem o treści ust.4 i zobowiązaniem do złożenia stanowiska, w terminie czternastu dni, a także stanowiska upadłego oraz wierzycieli albo informację, że nie złożyli oni stanowiska wraz z podaniem przyczyny niezłożenia (art.491 ¹⁴ ust.3). Sąd ustala plan spłaty wierzycieli po przeprowadzeniu rozprawy, jeżeli upadły, syndyk lub wierzyciel złożył wniosek
o przeprowadzenie rozprawy (art.491 ¹⁴ ust.4 pu).

Sąd zważył, że w niniejszej sprawie żaden z wierzycieli nie zajął stanowiska co do projektu planu spłaty ani nie złożył wniosków dowodowych zmierzających do poczynienia ustaleń innych niż zaproponowane przez syndyka. Sąd mając zatem na względzie art. 230 kpc oraz art. 491 ¹⁴ ust. 4 pu uznał za przyznane przez wierzycieli twierdzenia o ww. faktach przedstawione przez syndyka w projekcie planu spłaty, w tym twierdzenia dotyczące kwestii popadnięcia w stan niewypłacalności. Sąd uznał też wobec bierności wierzycieli propozycję syndyka za satysfakcjonującą dla wierzycieli. Sąd nie jest co prawda stanowiskiem wierzycieli związany, nie mniej jednak powinien brać to stanowisko pod uwagę, a ponad żądanie orzekać ze szczególną ostrożnością.
W okolicznościach niniejszej sprawy zważywszy na rzetelną propozycję złożoną przez syndyka a zaaprobowaną przez upadłą z pewnością nie było ku temu przesłanek. Sąd zważył, że w niniejszej sprawie wniosku o przeprowadzenie rozprawy nie złożył również upadły ani syndyk. Dysponując zatem spójnym i zgodnym z doświadczeniem życiowym, a niekwestionowanym przez wierzycieli stanowiskiem syndyka co do okoliczności dotyczących niewypłacalności upadłej oraz jej aktualnej sytuacji życiowej, sąd nie przeprowadził rozprawy.

Zgodnie z art. 491 ¹⁵ ust. 1 pu w postanowieniu o ustaleniu planu spłaty wierzycieli sąd:

1) wymienia wierzycieli uczestniczących w planie spłaty;

2) dokonuje podziału funduszy masy upadłości pomiędzy wierzycieli uczestniczących w planie spłaty, jeżeli w postępowaniu zgromadzono fundusze masy upadłości;

3) ustala, czy upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa;

4) określa, w jakim zakresie i okresie, nie dłuższym niż trzydzieści sześć miesięcy, upadły jest obowiązany spłacać zobowiązania, które w postępowaniu upadłościowym prowadzonym zgodnie z przepisami części pierwszej zostałyby uznane na liście wierzytelności, oraz jaka część zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości zostanie umorzona po wykonaniu planu spłaty wierzycieli. W przypadku ustalenia, że upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, plan spłaty wierzycieli nie może być ustalony na okres krótszy niż trzydzieści sześć miesięcy ani dłuższy niż osiemdziesiąt cztery miesiące (ust. 1a). Do okresów spłaty zalicza się okres od upływu sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości do dnia ustalenia planu spłaty wierzycieli, chyba że dłużnik nie pokryłby w całości kosztów postępowania tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa. Do okresu spłaty nie zalicza się okresu warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.

W toku postępowania upadłościowego zgłoszeń wierzytelności dokonało dwóch wierzycieli. Syndyk uznała w całości zgłoszone wierzytelności. W toku postępowania upadłościowego żaden z wierzycieli nie został zaspokojony w jakimkolwiek stopniu. Niepokryte koszty postępowania wyniosły natomiast (...) zł i zostały ujęte w planie spłaty.

Mając na uwadze powyższe sąd orzekł jak w punkcie I postanowienia.

W punkcie II sąd wskazał, że upadła doprowadziła do niewypłacalności, oraz zwiększyła jej stopień rażącego niedbalstwa. Doprowadzenie do swojej niewypłacalności lub istotne jej zwiększenie wskutek rażącego niedbalstwa należy kwalifikować jako lekkomyślne zaciąganie zobowiązań w sytuacji, gdy dłużnik powinien zdawać sobie sprawę, że nie będzie w stanie ich spłacić. W wypadku tzw. spirali zadłużenia, jedynie niska świadomość prawna i ekonomiczna dłużnika lub choroba pozwala przyjąć, że nie miał on świadomości swej trudnej sytuacji finansowej. Istotne jest także ustalenie, na jaki cel dłużnik zaciągał swoje zobowiązania, bowiem bardziej liberalnie powinno się podejść do osoby, która zaciągała zobowiązania przykładowo na leczenie swoje lub osób najbliższych, a bardziej rygorystycznie do osoby, która zaciągała zobowiązania celem przykładowo zakupu samochodu czy wyjazdu na wczasy (tak trafnie P. Janda, Komentarz do art.491(4) ustawy - Prawo upadłościowe, System LEX).

Sąd zważył, że upadła nie wykazała by korzystać musiała z leczenia nierefundowanego, które pochłaniało takie koszty, że doprowadziło ją do niewypłacalności. Należy wskazać, że państwo zapewnia dostęp do bezpłatnej opieki zdrowotnej, zaś decyzję o korzystaniu ze świadczeń odpłatnych podejmować mogą podmioty, których stać na opłacenie takich świadczeń. Należy zaznaczyć, że pierwszy z niespłaconych dotąd kredytów zaciągnęła upadła jeszcze w 1999 roku. Oznacza to, że musiała byś niewypłacalna w 2011 oraz w 2013 roku, kiedy to na przestrzeni kilku kolejnych miesięcy zaciągnęła zobowiązania („chwilówki”) w (...) S.A., jak również pożyczki bankowe (na cele konsumpcyjne i spłatę innych zobowiązań). Konsolidacja zobowiązań – przeprowadzona przez upadłą i jej męża pod koniec 2013 roku również nie została przez upadłą przeprowadzona starannie, gdyż nie spłacono całości zaległych zobowiązań i już w kolejnych czterech miesiącach zaciągnęła ona 3 kolejne „chwilówki” oraz uzyskała limit debetowy. Ostatnie zobowiązanie zaciągnęła upadła w kwietniu 2020 roku będąc niewypłacalną od szeregu lat. Syndyk wskazał, że zobowiązania zaciągała upadła w związku z ciężką sytuacją zdrowotną i utratą pracy upadła oraz jej mąż. Wskazać należy, że upadła winna zdawać sobie sprawę z tego, że będąc w ciężkiej sytuacji zdrowotnej oraz finansowej, zaciąganie kolejnych zobowiązań doprowadzi do stanu niewypłacalności. Miała wówczas zapewnione środki utrzymania, stąd nie było żadnego uzasadnienia dla zaciągania kolejnych zobowiązań i niewywiązywania się z obowiązku spłaty rat kredytu konsolidacyjnego. W ocenie sądu naszkicowane wyżej zachowanie upadłej wskazuje, że upadła doprowadziła do niewypłacalności, oraz zwiększyła jej stopień rażącego niedbalstwa.

Wierzytelności uczestniczące w planie spłaty, to wierzytelności, które zostałyby uznane na liście wierzytelności, jeśli postępowanie toczyłoby się zgodnie z przepisami części pierwszej ustawy. Dodatkowo w planie spłaty uwzględnione zostały niepokryte koszty postępowania upadłościowego w kwocie(...) zł.

Zgodnie z art. 491 ¹⁵ ust. 1a pu w przypadku ustalenia, że upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, plan spłaty wierzycieli nie może być ustalony na okres krótszy niż trzydzieści sześć miesięcy ani dłuższy niż osiemdziesiąt cztery miesiące. Ustalając plan spłaty wierzycieli, sąd bierze pod uwagę możliwości zarobkowe upadłego, konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu oraz ich potrzeby mieszkaniowe, wysokość niezaspokojonych wierzytelności oraz stopień zaspokojenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym.

Syndyk zaproponowała ustalenie planu spłaty na 36 miesięcy w ratach po (...) zł miesięcznie. Sąd zważył, że upadła ma (...) lata. Jest emerytką. Otrzymuje emeryturę
w wysokości ok (...) zł netto miesięcznie. Wydatki, które ponosi określiła następująco:

- (...) zł za wynajem mieszkania;

- (...) zł za prąd;

- (...)zł za telefon i Internet;

- (...) zł za telewizję kablową;

- (...) zł za leki;

- (...) zł za wyżywienie.

Zgodnie z powyższym zestawieniem miesięczne wydatki określono na ok(...) zł.

Oceniając możliwości zarobkowe upadłej sąd zważył, że upadła ma (...) lat i jest emerytką. Nie ma nikogo na utrzymaniu. Biorąc pod uwagę problemy zdrowotne upadłej, ale i jej wiek uznać należy, że nie jest ona w stanie podjąć dodatkowego zatrudnienia
w celu podwyższenia swoich dochodów. Tym samym sąd uznał, że dochód w postaci emerytury odpowiada możliwościom upadłej.

W kwestii kosztów utrzymania sąd uznał, że wydatki wskazane przez upadłą nie są zawyżone. Upadła zamieszkuje w wynajmowanym mieszkaniu, którego czynsz nie jest wygórowany. Dodatkowo mąż upadłej również jest osobą upadłą, co odzwierciedla złą sytuacje finansową małżonków. W wydatkach upadła nie uwzględniła kwestii takich jak środki czystości, higieny osobistej, czy koszt odzieży, obuwia itp. Po odliczeniu wskazanych przez upadłą kosztów do dyspozycji pozostaje jej ok (...) zł. Po uwzględnieniu raty w wysokości (...) zł pozostanie upadłej kwota ok (...) zł.

Odnosząc się zaś do okresu spłaty to został on ustalony zgodnie z art. 491 ¹⁵ pu, mając na względzie, iż upadła doprowadziła do niewypłacalności. Sąd zważył, że upadła popadła w stan niewypłacalności albowiem z uwagi na problemy zdrowotne i utratę pracy zaczęło brakować jej pieniędzy. Sąd uznał, że sytuacje upadłej należy potraktować niejako okoliczność łagodzącą, ponieważ choć musiała mieć świadomość, że nie zdoła
w przyszłości obsłużyć swego długu, to była to sytuacja (zdrowotna) niezależna od niej nawet w najmniejszym stopniu. Gdyby bowiem upadła nie zachorowała najprawdopodobniej jej sytuacja finansowa wyglądałaby inaczej. Dlatego też sąd uznał, że okres planu spłaty winien być zbliżony do ustawowego minimum (zgodnie z art. 491 ¹⁵ ust. 1a pu). W myśl art. 491 ¹⁵ ust. 1 d zd. 1 pu do okresów spłaty, o których mowa w ust. 1 pkt 4 oraz ust. 1a–1c, zalicza się okres od upływu sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości do dnia ustalenia planu spłaty wierzycieli, chyba że dłużnik nie pokryłby
w całości kosztów postępowania tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa. Upadłość ogłoszono 2 lutego 2021 roku. Sześć miesięcy od ogłoszenia upadłości upłynęło więc 2 sierpnia 2021 roku. Plan spłaty sąd ustalił 2 grudnia 2021 roku.
W konsekwencji sąd uznał za adekwatny okres 42 miesięcy spłaty. Po odjęciu od tego okresu czterech miesięcy upadła zobowiązana będzie spłaty wierzycieli przez 38 miesięcy, co jest zbliżone do zaaprobowanej przez upadłą propozycji syndyka, jest też zgodne z art. 491 ¹⁵ ust. 1a pu. Należy wskazać, że wierzyciele nie wnieśli do zastrzeżeń do proponowanej przez syndyka długości okresu planu spłaty.

W zakresie ustalenia kolejności zaspokajania wierzycieli sąd zważył, że zgodnie z art. 491 ¹⁵ ust. 2 pu koszty postępowania tymczasowo pokryte przez Skarb Państwa oraz inne zobowiązania masy upadłości niezaspokojone w toku postępowania uwzględnia się w planie spłaty wierzycieli w pełnej wysokości, chyba że możliwości zarobkowe upadłego, konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu oraz ich potrzeby mieszkaniowe nie pozwalają na zaspokojenie kosztów postępowania tymczasowo pokrytych przez Skarb Państwa oraz innych zobowiązań masy upadłości
w pełnej wysokości. Z uwagi na powyższe w planie spłaty w pierwszej kolejności zostały zaspokojone koszty postępowania oraz inne zobowiązania masy upadłości, a następnie wierzyciele, których wierzytelności powstały przed ogłoszeniem upadłości z uwzględnieniem kategorii, do której należy wierzytelność wierzyciela.

Mając na uwadze powyższe sąd orzekł jak w punkcie III postanowienia.

Na podstawie art. 491 ²¹ pu w punkcje IV postanowienia sąd zadeklarował umorzenie dalszych zobowiązań upadłej po wykonaniu planu spłaty.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...):

a)  (...)

b)  (...)

3.  (...)
(...)

4.  (...)