Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 września 2019 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku – I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Piotr Połczyński

Protokolant: stażystka Weronika Formela

po rozpoznaniu w dniu 3 września 2019 r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa E. T.

przeciwko D. T.

przy udziale interwenienta ubocznego po stronie powódki – Gminy M. G.

o eksmisję

I.  nakazuje pozwanemu D. T., aby opróżnił ze wszystkich swoich rzeczy, opuścił i wydał powódce E. T. lokal mieszkalny numer (...), położony przy ul. (...) w G.;

II.  ustala, że pozwanemu nie przysługuje uprawnienie do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego z zasobów mieszkaniowych Gminy M. G.;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 474,-(czterysta siedemdziesiąt cztery) złote tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  ustala i przyznaje radcy prawnemu R. K. ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku kwotę 147,60 zł (sto czterdzieści siedem złotych, sześćdziesiąt groszy) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu.

SSR Piotr Połczyński

Sygn. akt I C 1442/18

UZASADNIENIE

Powódka E. T. domagała się nakazania pozwanemu D. T., aby opuścił i opróżnił ze swoich rzeczy lokal mieszkalny numer (...), położony przy ul. (...) K w G., stanowiący jej własność. Wniosła nadto o ustalenie, że pozwanemu nie przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego. Zgłosiła także żądanie obciążenia D. T. kosztami procesu. W uzasadnieniu pozwu wskazała, że pozwany swym rażąco nagannym zachowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie w lokalu.

Następnie, w piśmie procesowym datowanym na 10 czerwca 2019 r., jako podstawę faktyczną swojego żądania powódka powołała nieprzysługiwanie pozwanemu tytułu prawego do stanowiącego jej własność lokalu mieszkalnego.

Pozwany zakwestionował żądanie pozwu w całej rozciągłości.

Przystępująca do sprawy w charakterze interwenienta ubocznego po stronie powódki Gmina M. G. wniosła o ustalenie, że D. T. nie przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

E. T. jest właścicielką - składającego się z dwóch pokoi, kuchni oraz łazienki - lokalu mieszkalnego numer (...), położonego przy ul. (...) w G..

/ bezsporne; nadto: wydruk treści księgi wieczystej nr (...) - k. 163-166/

D. T. ma 28 lat. Jest synem powódki. W objętym pozwem lokalu zamieszkał tuż po urodzeniu. Po 18 roku życia mieszkał i pracował w (...), utrzymując się samodzielnie. W lipcu 2018 r. powrócił do Polski i do chwili obecnej mieszka w lokalu powódki, zajmując jeden z pokoi. Do lokalu wprowadził, bez zgody powódki, swoją partnerkę D. M..

/ dowody: zeznania świadka J. T. – k. 45 (protokół elektroniczny rozprawy z dnia 6 lutego 2019 r.); zeznania świadka D. M. – k. 45 (protokół elektroniczny rozprawy z dnia 6 lutego 2019 r.); przesłuchanie pozwanego – k. 171 (protokół elektroniczny rozprawy z dnia 3 września 2019 r.); przesłuchanie powódki – k. 171 (protokół elektroniczny rozprawy z dnia 3 września 2019 r.)/

W opinii psychiatryczno-psychologicznej przeprowadzonej na potrzeby postępowania w sprawie skierowania na przymusowe leczenie przeciwalkoholowe, u pozwanego stwierdzono ryzykowne picie alkoholu i osobowość o cechach nieprawidłowych - jednakże do dalszej diagnostyki. Nie stwierdzono jednakże uzależnienia od alkoholu. D. T. zaprasza do mieszkania powódki osoby postronne, na co E. T. nie wyraża zgody. Na wniosek powódki założona została Niebieska Karta. Do Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku skierowano wniosek o ukaranie pozwanego za czyn z art. 119 § 1 k.w. popełniony na szkodę powódki. Strony niniejszego procesu pozostają w konflikcie, dochodzi między nimi do kłótni i awantur, podczas których D. T. używa słów powszechnie uznanych za obelżywe. Między stronami niniejszego procesu doszło nawet do rękoczynów. W mieszkaniu były przeprowadzane interwencje Policji.

/ dowody: nagrania – k. 39, k. 54, k. 59; Niebieska Karta-A – k. 61-69v.; pismo Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w G. z dnia 26 lutego 2019 r. – k. 70; opinia psychiatryczno-psychologiczna – k. 78-79; zeznania świadka G. G. (1) – k. 106 (protokół elektroniczny rozprawy z dnia 12 kwietnia 2019 r.); zawiadomienie z dnia 28 marca 2019 r. – k. 114; rozliczenie wody – k. 35 i k. 36; raport działań Policji – k. 137-137v.; zeznania świadka J. T. – k. 45 (protokół elektroniczny rozprawy z dnia 6 lutego 2019 r.); przesłuchanie powódki – k. 171 (protokół elektroniczny rozprawy z dnia 3 września 2019 r.); zeznania świadka R. R. - k. 171 (protokół elektroniczny rozprawy z dnia 3 września 2019 r.)/

Pozwany posiada formalnie status osoby bezrobotnej bez prawa do zasiłku, jednak dorywczo pracuje przy przeprowadzkach; deklaruje uzyskiwanie z tego tytułu dochodu w kwocie nie mniejszej niż 1.000,-zł miesięcznie; jest on jednak w stanie uzyskać wyższe dochody. Pozwany nadto deklaruje, iż spłaca zadłużenie, przeznaczając na ten cel kwotę 500,-zł miesięcznie. Partnerka pozwanego, mająca na utrzymaniu małoletniego syna, zarabia około 1.700,-zł miesięcznie. D. T. nie posiada żadnego lokalu. Jest osobą zdrową. Nie korzysta z pomocy społecznej. Nie ma nikogo na utrzymaniu.

/ dowody: pismo G. Urzędu Pracy – k. 19; przesłuchanie pozwanego – k. 171 (protokół elektroniczny rozprawy z dnia 3 września 2019 r.)/

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w niniejszej sprawie zasługiwało na uwzględnienie.

Jako podstawę faktyczną swojego żądania powódka wskazała ostatecznie nieprzysługiwanie pozwanemu tytułu prawnego do stanowiącego jej własność lokalu mieszkalnego.

Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą (art. 222 § 1 k.c.).

Niesporne w sprawie pozostawało i znajduje potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym, iż powódka jest właścicielką objętego pozwem lokalu. Poza sporem pozostawało także, iż D. T. w lokalu tym zamieszkuje oraz to, że E. T. nie godzi się na jego dalsze przebywanie w stanowiącym jej własność mieszkaniu.

Pozwany, będący - co istotne, osobą dorosłą i zdolną do samodzielnego utrzymania się (zob. w tym kontekście art. 133 § 1 k.r. i o.) - po swoim powrocie z (...) korzystał z lokalu powódki na zasadzie użyczenia (art. 710 i nast. k.c.), do którego zawarcia doszło per facta concludentia. Brak było przy tym w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego podstaw pozwalających przyjąć, by użyczenie to miało charakter terminowy - pozwany zresztą nie tylko nie wykazał, nie oferując też w tej mierze jakichkolwiek dowodów, ale nawet nie twierdził, by tak było. W świetle całokształtu okoliczności sprawy nie może budzić wątpliwości, iż użyczenie to zostało pozwanemu przez powódkę wypowiedziane - najpóźniej z momentem doręczenia jemu odpisu pozwu wniesionego w niniejszej sprawie. Nie później bowiem niż z tą chwilą dotarło do pozwanego (art. 61 § 1 zd. 1 k.c.) oświadczenie powódki o braku woli kontynuowania zawartej w sposób dorozumiany umowy użyczenia (art. 65 § 1 k.c.). Istotne znaczenie dla oceny w przedmiocie dopuszczalności dokonanego przez E. T. wypowiedzenia ma przepis art. 365 ¹ k.c., zgodnie z którym zobowiązanie bezterminowe o charakterze ciągłym wygasa po wypowiedzeniu przez dłużnika lub wierzyciela z zachowaniem terminów umownych, ustawowych lub zwyczajowych, a w razie braku takich terminów - niezwłocznie po wypowiedzeniu (co do dopuszczalności wypowiedzenia umowy użyczenia zawartej na czas nieokreślony zob. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2005 r., I CK 14/05, niepubl.). W konsekwencji pozwany utracił tytuł prawny do korzystania z objętego pozwem lokalu.

Jakkolwiek D. T. swoje prawo do zamieszkiwania w lokalu powódki wywodził z faktu zameldowania, to jednak nieskutecznie. Zameldowanie, będące instytucją prawa administracyjnego, nie stanowi bynajmniej samoistnie o legitymowaniu się skutecznym względem właściciela tytułem prawnym, o jakim mowa w art. 222 § 1 in fine k.c. Nie wykazał on nadto, by tytuł prawny do objętego pozwem lokalu przysługiwał jemu na jakiejkolwiek innej podstawie.

Mając na względzie powyższe, działając na podstawie art. 222 § 1 k.c., orzeczono jak w punkcie I wyroku.

Jedynie niejako uzupełniająco wymaga wskazania, iż mając na względzie zmienioną pismem procesowym datowanym na 10 czerwca 2019 r. podstawę faktyczną powództwa, przeprowadzanie wnioskowanych przez pozwanego, a oddalonych przez Sąd dowodów mających na celu wykazać nienaganność jego zachowania, było zbędne i prowadziłoby jedynie do przedłużenia postępowania.

D. T. miał jednak w odniesieniu do objętego pozwem lokalu mieszkalnego status lokatora w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie prawo lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r., poz. 1182 ze zm.) - albowiem zajmował go na podstawie tytułu prawnego w postaci umowy użyczenia (która została przez powódkę rozwiązana). W konsekwencji konieczne było orzeczenie przez Sąd w przedmiocie uprawnienia pozwanego do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego (zob. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 66/01, OSNC 2002, nr 9, poz. 109). Nie znajdował wszakże w stosunku do niego zastosowania art. 14 ust. 4 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, przewidujący w stosunku do wymienionych w nim osób obligatoryjne przyznanie prawa do lokalu socjalnego - a to z uwagi na wyłączenie przewidziane w art. 14 ust. 7 tej ustawy. Lokal objęty pozwem nie wchodzi bowiem do publicznego zasobu mieszkaniowego, o jakim mowa w art. 2 ust. 1 pkt 11 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, pozwany zaś nie korzysta z niego na podstawie stosunku prawnego nawiązanego ze spółdzielnią mieszkaniową albo z towarzystwem budownictwa społecznego.

Biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez pozwanego z lokalu powódki oraz jego sytuację materialną i rodzinną (art. 14 ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego), Sąd doszedł do przekonania, że brak jest podstaw do przyznania D. T. prawa do lokalu socjalnego. Pozwany ani nie jest nieporadny, ani nie znajduje się w niedostatku. Jest młodym, 28-letnim mężczyzną, mającym - co sam akcentował - możliwości zarobkowe pozwalające jemu na uzyskanie wyższych niż obecnie uzyskiwane dochodów - co zresztą w świetle wskazań doświadczenia życiowego nie budziło wątpliwości. Nie sposób przy tym pomijać, iż przez pewien okres czasu zamieszkiwał w (...), gdzie zarabiał na swoje utrzymanie. Ma on więc możliwość utrzymać się samodzielnie, zaś skutkami nierealizowania powyższego nie sposób rzecz jasna obciążać ani Gminy M. G., ani powódki. Co prawda pozwany twierdził, że spłaca bliżej nie sprecyzowane zadłużenie, przeznaczając na ten cel kwotę 500,-zł miesięcznie, okoliczności tej jednak nie wykazał jakimikolwiek miarodajnymi w tym zakresie dokumentami. Niemniej jednak biorąc pod uwagę jego możliwości zarobkowe, przeznaczanie wskazanej kwoty na spłatę zadłużenia nie może stanowić o niemożności samodzielnego utrzymania się przez pozwanego i zapewnienia sobie przez niego odpowiedniego lokum. Mając zaś na względzie sytuację panującą w mieszkaniu powódki - w tym częste kłótnie i awantury, podczas których D. T. używa słów powszechnie uznanych za obelżywe, nie pomijając rzecz jasna również faktu, iż pomiędzy stronami niniejszego procesu (pozostającymi, co istotne, w relacji syn-matka) doszło nawet do rękoczynów (czego dowodzi jedno z nagrań utrwalonych na złożonych do akt sprawy płytach CD), dalsze przebywanie w nim pozwanego jest z punktu widzenia wszystkich domowników niepożądane. W świetle wskazań doświadczenia życiowego brak jest przy tym podstaw pozwalających przyjąć, by sytuacja ta służyć mogła samemu pozwanemu. Okoliczności sprawy przemawiają za ustaleniem, że wskazane jest jak najszybsze opuszczenie przez pozwanego lokalu powódki.

W konsekwencji działając na podstawie art. 14 ust. 1 zd. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, w punkcie II wyroku, Sąd ustalił, że pozwanemu nie przysługuje uprawnienie do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. Jednocześnie, w świetle przywołanych powyżej argumentów, brak jest podstaw pozwalających przyjąć, by celowe było w okolicznościach niniejszej sprawy wyznaczenie w trybie art. 320 k.p.c. terminu do zrealizowania przez pozwanego obowiązku orzeczonego względem niego w punkcie I wyroku. Pamiętać w tym kontekście należy w szczególności o tym, że zastosowanie przedmiotowej instytucji wymaga rozważanie interesów obu stron postępowania. Natomiast interes powódki w oczywisty sposób sprzeciwia się dalszemu przebywaniu w należącym do niej mieszkaniu pozwanego, który - co raz jeszcze wymaga zaakcentowania - jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Dalsze przebywanie w mieszkaniu powódki w istocie nie służy w ocenie Sądu również samemu pozwanemu.

W punkcie III wyroku, działając na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., obciążono pozwanego, jako przegrywającego sprawę, należnymi powódce kosztami procesu wynoszącymi łącznie 474,-zł. Składają się na nie: opłata sądowa od pozwu - wynosząca 200,-zł, dwie opłaty skarbowe od pełnomocnictw - stanowiące łącznie kwotę 34,-zł oraz wynagrodzenie reprezentującego E. T. pełnomocnika będącego adwokatem, ustalone na kwotę 240,-zł stosownie do § 7 pkt 1) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.).

W punkcie IV - działając na podstawie art. 22 ³ ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r., poz. 2115 ze zm.) w zw. z § 13 pkt 1) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r., poz. 68) w zw. z § 4 ust. 3 tego rozporządzenia - Sąd przyznał radcy prawnemu R. K. kwotę 147,60 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu.

SSR Piotr Połczyński