VI Ka 527/21 - wyrok Sąd Okręgowy w Elblągu z 2022-01-20

Sygn. akt VI Ka 527/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 stycznia 2022 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Elżbieta Kosecka - Sobczak

Protokolant: stażysta Anna Pikulska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Elblągu del. do Prokuratury Okręgowej w Elblągu Marcina Rosta

po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2022 r. w Elblągu sprawy

T. M. (1) s. E. i F. ur. (...) w B.

oskarżonego o czyn z art. 178a § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Działdowie

z dnia 23 września 2021 r. sygn. akt II K 267/21

I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. P. R. 516,60zł brutto za obronę udzieloną oskarżonemu z urzędu przed sądem II instancji oraz 222,32 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych na dojazd do sądu,

III. zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie przed sądem II instancji.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 527/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Działdowie z 23 września 2021r. w spr. II K 267/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

T. M. (1)

brak karalności oskarżonego

czyn z art. 178a§1kk

Informacja z KRK

k.90

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Informacja z KRK

Informacja została sporządzona przez podmiot do tego uprawniony, jej treść nie była kwestionowana przez strony, stąd dowód ten zasługuje na wiarygodność.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

obrazy art. 66 kk poprzez jego niezastosowanie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Z art. 66§1kk wynika uprawnienie a nie obowiązek sądu, o czym świadczy sformułowanie „sąd może”, do zastosowania instytucji warunkowego umorzenia postępowania. Brak zastosowania przepisu, które to zastosowanie nie jest obowiązkowe, nie może być kwestionowane poprzez zarzut obrazy prawa materialnego tj. art. 66 § 1 kk. Kwestionowanie orzeczenia sądu, gdy skarżący wnosi o warunkowe umorzenie postępowania, może zaś odbywać się poprzez zarzut określony w art. 438 pkt 3 kpk, w którym autor apelacji powinien podważać ustalony stopień społecznej szkodliwości czynu.

Wniosek

o zmianę wyroku i warunkowe umorzenie postępowania ,

ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Działdowie do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z powodów dla których nie uwzględniono zarzutu obrazy art. 66 kk, a także z uwagi na brak spełnienia przesłanek z art. 437§2 zdanie drugie kpk do uchylenia wyroku i przekazania sprawy do jej ponownego rozpoznania.

Lp.

Zarzut

2.

obrazy art. 7 kpk mającej istotny wpływ na treść wydanego orzeczenia

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Jak to wyżej wskazano, kwestionowanie orzeczenia sądu, gdy skarżący uważa że zaszły powody do warunkowego umorzenie postępowania, powinno odbywać się poprzez zarzut określony w art. 438 pkt 3 kpk (błędy w ustaleniach faktycznych co do kwantyfikatorów warunkowego umorzenia postępowania) a nie przez zarzut obrazy art. 7 kpk.

Ponadto sąd I instancji w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku w części „inne zagadnienia” wskazał powody dla których nie było w realiach niniejszej sprawy podstaw do zastosowania dobrodziejstwa z art. 66 kk i z argumentami tam wskazanymi należy się zgodzić.

Samo bowiem stwierdzenie niekaralności oskarżonego nie może stanowić o zastosowaniu tej instytucji, gdyż najważniejszą przesłanką warunkowego umorzenia postępowania, jest to, aby wina sprawcy i społeczna szkodliwość popełnionego przez niego czynu nie były znaczne, a wobec tego należy ocenić czyn oskarżonego przez pryzmat przesłanek z art. 115 § 2kk. .

Obrońca eksponuje okoliczności korzystne dla oskarżonego, ale stopień winy i społecznej szkodliwości przestępstwa, którego dopuścił się T. M. (1) nie pozwalają na zastosowanie instytucji z art. 66 kk, bowiem nie można uznać, że " nie są znaczne". Autor apelacji wskazuje, że „zdarzenie” miało miejsce pod blokiem, kiedy było niskie natężenie ruchu”, że oskarżony wyjaśnił na rozprawie , iż „on tego dnia nie pił”, że alkohol pił poprzedniego dnia 4 może 5 piw około godziny 22:00 może 23:00. Jednak te wyselekcjonowane przez skarżącego okoliczności, w odniesieniu do całokształtu ujawnionych w sprawie, nie mogą służyć wykazaniu, że oskarżony zasługuje na dobrodziejstwo z art. 66 kk. Autor apelacji nie wspomina bowiem o tym, że oskarżony został zatrzymany pod blokiem przez policję po tym jak pojechał rano na (...) i wracając stamtąd „stylem jazdy wskazującym że może znajdować się pod wpływem alkoholu” zwrócił uwagę patrolu policji, który dokonał jego zatrzymania. Po zatrzymaniu zaś policjant z patrolu czuł od niego wyraźną woń alkoholu z ust. Przyznany przez policjanta S. R. styl jazdy i wyczuwalna woń alkoholu u oskarżonego wskazuje wyraźnie na to, że – mimo iż T. M. spożywał alkohol „poprzedniego dnia”- to wsiadając za kierownicę po 5-6 godzinach od zakończenia spożywania alkoholu w dość znacznej ilości, gdy woń alkoholu było czuć z jego ust, musiał zdawać sobie sprawę ze stanu nietrzeźwości, który to stan powodował że nie panował w pełni nad pojazdem, a wobec tego zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego spowodowane przez oskarżonego było więcej niż nieznaczne i to mimo wczesnych godzin rannych i niezbyt natężonego ruchu , gdy przejechał dłuższy odcinek drogi a nie kilka czy kilkanaście metrów. Skarżący pomija też ustalony stan nietrzeźwości oskarżonego tj. 0,50mg/l, który to stan nie jest zbliżony do wartości granicznej dla nietrzeźwości -0,25 mg/l z art. 115§16 kk, ale przekracza ją dwukrotnie. Brak też szczególnej, zasługującej na usprawiedliwienie czynu, motywacji po stronie oskarżonego do podjęcia decyzji o kierowaniu pojazdem pomimo spożytego 5-6 godzin wcześniej alkoholu; z akt sprawy nie wynika bowiem by T. M. musiał prowadzić pojazd po to by nagle zawieźć np. kogoś do lekarza, szpitala czy z innej ważnej, nieoczekiwanej, życiowo przyczyny, gdy nie było dostępnego innego trzeźwego kierowcy. Oskarżony wyraźnie wyjaśniał, że w dniu 24 maja 2021r, w godzinach rannych (po 4 rano, jak wynika z protokołu badania stanu trzeźwości) pojechał na (...) żeby zatankować paliwo, co z pewnością nie stanowi takiej zasługującej na uwzględnienie – w zakresie ustalenia warunków do zastosowania art. 66§1kk-motywacji. Nie było przecież przeszkód by oskarżony pojechał zatankować paliwo po tym jak wytrzeźwieje; nie musiał tego robić we wczesnych godzinach rannych, bo i tak po ewentualnym zatankowaniu paliwa o godz. 4 rano nie powinien dalej kierować pojazdem w ustalonym stanie nietrzeźwości-0,5 mg/l.

A te okoliczności – nawet pomimo wyrażenia przez oskarżonego żalu z powodu popełnionego czynu- nie wpływały na zmniejszenie stopnia społecznej szkodliwości czynu i winy oskarżonego, gdyż T. M. nie działał w nietypowych okolicznościach, zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym na przejechanej przez niego drodze nie było marginalne, a motywem podjęcia decyzji o kierowaniu pojazdem w stanie nietrzeźwości nie była uzasadniona życiowo szczególna sytuacja, tylko dojazd do (...).

Główną przesłanką warunkowego umorzenia postępowania, jest to, aby wina sprawcy i społeczna szkodliwość popełnionego przez niego czynu nie były znaczne. Wskazane w art. 66 § 1 kk jako dalsze kwantyfikatory do stosowania tej instytucji tj. właściwości i warunki osobiste sprawcy, jego postawa i dotychczasowy sposób życia stanowią odrębne przesłanki warunkowego umorzenia postępowania, które nie mogą być uwzględniane w ocenie społecznej szkodliwości popełnionego czynu i winy sprawcy, tj. przemawiać za ich "znacznością" lub "nieznacznością". Dlatego inne okoliczności podnoszone przez obrońcę jak: niekaralność oskarżonego, trudna sytuacja osobista wynikająca ze śmierci żony i materialna, wiek oskarżonego, utrudnienia: w dotarciu do miejsc gdzie wcześniej dojeżdżał samochodem, przy ponownym zdawaniu egzaminu na prawo jazdy czy przy płaceniu grzywny oraz świadczenia pieniężnego nie mogą być uwzględnione dla oceny czy czyn oskarżonego charakteryzuje się nieznacznym stopniem winy i społecznej szkodliwości.

Skoro zaś nie zachodziły podstawy do przyjęcia, iż społeczna szkodliwość czynu i wina sprawcy nie są znaczne, to tym samym nie było podstaw do zastosowania dobrodziejstwa z art. 66 kk, pomimo niekaralności oskarżonego i innych okoliczności łagodzących po stronie oskarżonego a wynikających z jego sytuacji i sposobu życia.

Ponadto względy prewencji ogólnej przemawiały za odmową warunkowego umorzenia postępowania, gdyż zastosowanie tej instytucji mogłoby zostać opacznie odczytane jako pobłażanie sprawcom jazdy w stanie nietrzeźwości, którzy jadą w stanie przekraczającym dwukrotnie stan graniczny z art. 115§16 kk.

Należy też zauważyć, że sąd orzekł niezbyt wysoką karę grzywny, minimalne świadczenie pieniężne z art. 43a§2kk oraz właściwie uwzględniający stan nietrzeźwości oskarżonego okres zakazu prowadzenia pojazdów, stąd rozstrzygnięcia dot. odpłaty karnej za przypisany czyn nie jawią się jako rażąco surowe.

Wniosek

o zmianę wyroku i warunkowe umorzenie postępowania ,

ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Działdowie do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z powodów dla których nie uwzględniono zarzutów obrazy art. 66 kk i art. 7 kpk, a także z uwagi na brak spełnienia przesłanek z art. 437§2 zdanie drugie kpk do uchylenia wyroku i przekazania sprawy do jej ponownego rozpoznania.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

cały zaskarżony wyrok

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z powodów dla których nie uwzględniono zarzutów obrazy art. 66 kk i art. 7 kpk, argumentów przytoczonych w apelacji, a także z uwagi na brak spełnienia przesłanek z art. 437§2 zdanie drugie kpk do uchylenia wyroku i przekazania sprawy do jej ponownego rozpoznania.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Pkt. II, III

- ponieważ oskarżonego w postępowaniu odwoławczym reprezentował obrońca ustanowiony z urzędu, to należało zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz kancelarii obrońcy opłatę w kwocie 516,60zł brutto tj. uwzględniającą podatek VAT oraz zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych na dojazd do sądu w kwocie 222,32zł (art. 29 ust. 1 prawa o adwokaturze, §2, § 4 ust.1i3, § 17ust.2 pkt.4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu),

- w ustalonych okolicznościach sprawy, pomimo iż apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługiwała na uwzględnienie, to zachodziły podstawy do zwolnienia oskarżonego od kosztów postępowania odwoławczego z uwagi na trudną sytuację materialno-rodzinną i konieczność zapłaty grzywny i świadczenia pieniężnego (art. 624§1kpk)

7.  PODPIS

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Kamila Obuchowicz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Elblągu
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Elżbieta Kosecka-Sobczak
Data wytworzenia informacji: