Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Powód R. D. domagał się zasądzenia od pozwanego Powiatu (...) kwoty 1.508,50 zł wraz z odsetkami ustawowymi oraz zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, iż po dacie wstąpienia Polski do Unii Europejskiej dokonał u pozwanego rejestracji pojazdów marki V. (...), F. (...) i F. (...). Za wydanie kart pojazdu powód był zobowiązany zapłacić pozwanemu po 500 zł od każdego z aut. Zdaniem powoda pobrana opłata była nieuzasadniona, gdyż zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 stycznia 2006 r., § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003 r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu jest niezgodny z art. 77 ust. 4 pkt 2 i ust. 5 Prawa o ruchu drogowym oraz z art. 92 ust. 1 i art. 217 Konstytucji.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu. Zdaniem pozwanego, powód nie wykazał, by pojazdy których sprawa dotyczy zostały sprowadzone z zagranicy. Pozwany argumentował również, iż ewentualny obowiązek zwrotu świadczenia dochodzonego pozwem wygasł, bowiem opłaty za wydanie karty pojazdu stanowiły dochód powiatu, który został zużyty na wykonanie zadań własnych powiatu.

Wyrokiem z dnia 18 lipca 2014 r. Sąd Rejonowy w Inowrocławiu VII Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Mogilnie zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.508,50 zł z odsetkami ustawowymi od kwoty 1.500 zł od dnia 8 listopada 2013 r. do dnia zapłaty i od kwoty 8,50 zł od dnia 13 listopada 2013 r, do dnia zapłaty (pkt 1), oddalił powództwo w pozostałej części (pkt 2) oraz orzekł o kosztach procesu (pkt 3) (sygn. VII C 33/14).

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje.

Powód po wejściu Polski do Unii Europejskiej nabył za granicą samochody osobowe marki V. (...), F. (...) i F. (...). Za wydanie kart pojazdu zapłacił pozwanemu po 500 zł od każdego z aut.

Wyrokiem z dnia 17 stycznia 2006 r., w sprawie o sygn. akt U 6/04, OTK-A z 2006 r.,

Nr 1, poz. 3, Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności przepisów § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003 roku w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu z art. 77 ust. 4 pkt 2 i ust. 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 108 z 2005 r., poz. 908) oraz art. 92 ust. 1 i art. 217 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. Przepis ten, zgodnie z wyrokiem Trybunału utracił moc -obowiązującą z dniem 1 maja 2006 r.

W celu wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego Minister Transportu i Budownictwa w drodze rozporządzenia z dnia 28 marca 2006 roku w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu (Dz. U. Nr 59 z 2006 r., poz. 421) ustalił wysokość opłaty za kartę pojazdu na kwotę 75 zł. Rozporządzenie weszło w życie z dniem 15 kwietnia 2006 r., uchylając poprzednie rozporządzenie.

Postanowieniem z dnia 10 grudnia 2007 r. w sprawie C-134/07, Dz. U. UE C 2008.64.15/1, Trybunał Sprawiedliwości wskazał, że art. 90 akapit pierwszy Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się on opłacie, którą należy zapłacić w danym państwie członkowskim za wydanie pierwszej karty pojazdu, która to opłata jest w praktyce nakładana w związku z pierwszą rejestracją używanego pojazdu samochodowego przywiezionego z innego państwa członkowskiego, lecz nie jest nakładana w związku z nabyciem w państwie pobierającym opłatę używanego pojazdu samochodowego, jeśli jest on tam już zarejestrowany.

Powód w dniu 8 listopada 2013 r. zawarł z reprezentującym go w niniejszej sprawie pełnomocnikiem umowę, na podstawie której zlecił pełnomocnikowi usługę windykacyjną dotyczącą m. in. zwrotu uiszczonych opłat za wydanie karty pojazdu. Pełnomocnik powoda na podstawie powyższej umowy wypłacił powodowi należność w poczet przyszłej ewentualnej wygranej w procesie sądowym.

Sąd Rejonowy przywołał uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2007 r. (III CZP 35/07) i stwierdził, że dopuszczalna jest droga sądowa do dochodzenia roszczenia o zapłatę, którego podstawę stanowi nienależne pobranie opłaty za wydanie karty pojazdu, określonej w § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003 r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu.

Zdaniem Sądu Rejonowego powód wykazał, iż pobrano od niego nienależną opłatę za wydanie karty pojazdu w oparciu o niekonstytucyjny przepis. Ponadto mógł on wystąpić z takim żądaniem pomimo, iż opłata została pobrana jeszcze przed wydaniem orzeczenia

2

Trybunału Konstytucyjnego.

W tym stanie rzeczy Sąd I instancji uznał, że opłata za wydanie karty pojazdu w wysokości 500 zł stanowiła w istocie nieuprawnioną daninę publiczną. Opłata winna mieć charakter ekwiwalentny, uwzględniać koszty druku i dystrybucji karty pojazdu. Zdaniem Sądu, pozwany w żaden sposób nie wykazał, jaki był faktyczny koszt wydania powodowi kart pojazdów stanowiących przedmiot sprawy. Co prawda opłata za kartę pojazdu przewidziana w aktualnie obowiązującym rozporządzeniu Ministra Transportu i Budownictwa z 28 marca 2006 r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu (Dz. U. Nr 59 z 2006 r., poz. 421) wynosi 75 zł, jednakże nie stanowi to podstawy do przyjęcia, iż taki właśnie był koszt każdej z kart pojazdu w momencie wydawania ich powodowi. W ocenie Sądu, rację ma powód twierdząc, iż powołane wyżej orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej odnosi się do pełnej wysokości opłaty za kartę pojazdu, tj. 500 zł, a nie jedynie do kwoty 425 zł stanowiącej różnicę pomiędzy kwotami określonymi w rozporządzeniach z 2003 i 2006 r. Podstawa świadczenia stanowiącego przedmiot sprawy, mimo iż obowiązywała w chwili jego spełnienia, następnie odpadła, bowiem przepis rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003 r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu utracił moc na skutek orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Organ, który opłatę pobrał, zobowiązany jest zatem do jej zwrotu w pełnej wysokości jako nienależnego świadczenia.

Powód domagał się zasądzenia kwoty 1.500 zł (za trzy karty pojazdu) z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 23 października 2013 r. do dnia zapłaty, a w pozwie dokonał skapitalizowani odsetek od kwoty 1.500 zł za okres od dnia 23 października 2013 r. (upływ terminu z wezwania do zapłaty) do dnia 7 listopada 2013 r. Od tak wyliczonych odsetek w kwocie 8,5 zł powód zażądał dalszych odsetek od dnia wniesienia powództwa. W ocenie Sądu Rejonowego, powód w oparciu o art. 455 k.c. miał uprawnienie do domagania się odsetek od dnia 23 października 2013 r., tj. od upływu terminu określonego w wezwaniu do zapłaty skierowanym do pozwanego.

Mając na uwadze powyższe, Sąd I Instancji na podstawie przepisów art. 410 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 405 k.c. oraz - w zakresie odsetek - na podstawie art. 359 § 1 i 2 k.c. i 481 § 1 k.c. i art. 482 § 1 k.c. orzekł, jak w punkcie 1 wyroku.

Sąd oddalił natomiast powództwo w części, w jakiej powód domagał się ustawowych odsetek od kwoty 1.500 zł za okres od dnia 23 października 2013 r. do dnia 7 listopada 2014 r., bowiem w tej części powód dokonał kapitalizacji odsetek i wyliczył je na kwotę 8,50 zł. Powód w związku z tym mógł dochodzić odsetek od kwoty 1.500 zł od dnia 8 listopada 2013

3

r., tj. od dnia następnego po dokonanej kapitalizacji.

O kosztach procesu Sąd 1 instancji orzekł na podstawie art. 98 k.p.c.

Apelację od wyroku wniósł pozwany Powiat (...) i domagał się jego zmiany poprzez oddalenie powództwa, ewentualnie uchylenia orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu. W każdym przypadku wnosił o zasądzenie kosztów postępowania.

Rozstrzygnięciu Sądu Rejonowego zarzucił naruszenie prawa materialnego, tj. art. 410 § 1 w zw. z art. 405 k.c. poprzez ich niezastosowanie wobec bezspornego faktu wydania kart pojazdu stronie powodowej zgodnie z przepisami Prawa o ruchu drogowym i osiągnięcia korzyści równej co najmniej wartości owej karty, co czyni aktualnym żądanie pozwanego w przedmiocie zakresu apelacji, art. 77 ust. 3, 4 i 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2014 r. poz. 312, 486, 529, 768, 822, 970.) poprzez ich niezastosowanie, podczas gdy zgodnie z brzmieniem tych przepisów, kartę pojazdów w przedmiotowej sprawie wydaje się za opłatą oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej, a jak wynika z analizy orzecznictwa, koszty druku, dystrybucji przy uwzględnieniu znaczenia owych dokumentów dla wymagań rejestracyjnych wynoszą 75 zł.

W odpowiedzi na apelację powód R. D. domagał się jej oddalenia i zasądzenia od pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego odpowiada prawu, a ustalenia faktyczne poczynione przez ten Sąd są trafne i Sąd Okręgowy w pełni je podziela i przyjmuje za własne.

Przystępując do rozpoznania apelacji wskazać należy, że w kwestii zgodności § 1 ust. 1 rozporządzenia z 2003 r. z prawem wspólnotowym wypowiedział się na pytanie prejudycjalne Sądu Rejonowego w Jaworznie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który postanowieniem z dnia 10.12.2007 r., sygn. akt C 134/07 (Dz. U. UE C 64, poz. 15), orzekł, że art. 90 akapit pierwszy WE należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się on opłacie, takiej jak ta przewidziana w § 1 ust. 1 rozporządzenia ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003 r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu, która to opłata w praktyce jest nakładana w związku z pierwszą rejestracją używanego pojazdu samochodowego

przywiezionego z innego państwa członkowskiego, lecz nie jest nakładana w związku z nabyciem w Polsce używanego pojazdu samochodowego, jeśli jest on tam już zarejestrowany. Postanowienie to ma skutek ex tunc, tj. wywołuje skutek retroaktywny. W świetle tego postanowienia nakładane opłaty za kartę pojazdu było sprzeczne z prawem unijnym i było z nim sprzeczne od samego początku. Oznacza to, że kupujący nie był w ogóle zobowiązany do uiszczenia opłaty.

Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko Sądu Rejonowego, że postanowienie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej odnosi się do pełnej wysokości opłaty za kartę pojazdu w kwocie 500 zł, a nie jedynie do różnicy 425 zł pomiędzy kwotami określonymi w rozporządzeniach z 2003 i 2006 r. Trybunał Sprawiedliwości uznał bowiem za sprzeczną z prawem unijnym (wspólnotowym) opłatę nakładaną w związku z pierwszą rejestracją używanego pojazdu samochodowego przywiezionego z innego państwa członkowskiego w sytuacji, w której opłata taka nie jest nakładana w związku z nabyciem w Polsce używanego pojazdu samochodowego, jeśli jest on tam już zarejestrowany.

Zważyć jednocześnie należy, że sprzeczność przepisów rozporządzeń krajowych z prawem wspólnotowym, wywoływało skutek nieważności tych rozporządzeń ex tunc, dlatego odroczenie przez Trybunał Konstytucyjny utraty mocy obowiązującej przepisów prawa, nie ma znaczenia dla ich nieważności od samego początku.

Powyższe pozostaje w zgodności ze stanowiskiem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 2 czerwca 2010 r. (III CZP 37/10).

Podzielając powyższą ocenę wyrażoną przez Sąd Najwyższy, Sąd Okręgowy uznał zarzuty apelacji za bezzasadne i w konsekwencji apelację tę oddalił na mocy art. 385 k.p.c., kosztami postępowania odwoławczego obciążając pozwanego stosownie do art. 98 § 1 i 3 k.p.c, art. 99 k.p.c. oraz § 6 pkt 1 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę .prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 490).

Na oryginale właściwe podpisy

Za zgodność z oryginałem

i