Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Powód (...) SA w W. wystąpił w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko S. G. z pozwem o zapłatę kwoty 654,41 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu, tj od dnia 1 lutego 2016 roku do dnia zapłaty. Jednocześnie powód domagał się też zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu.

Uzasadniając swe żądanie powód wskazał, iż strony łączyła umowa pożyczki z dnia 1 kwietnia 2015 roku . Na dochodzoną pozwem sumę składa się: 1) kwota 314,30 zł z tytułu rat kapitałowych pożyczki udzielonej przez powoda pozwanemu i niezwróconych przez niego w terminie, 2) kwota 30,00 złotych tytułem opłaty administracyjnej i 3) 104,67 zł z tytułu opłaty przygotowawczej, 4) kwota 7,44 zł tytułem odsetek skapitalizowanych od kwoty niespłaconego kapitału, 5) kwota 123,00 zł z tytułu kosztów przygotowania i wysyłki monitu , wezwania do zapłaty 6) kwota 75,00 zł z tytułu kosztu przekazania sprawy do postępowania windykacyjnego. Postanowieniem z dnia 15 lutego 2016 roku Sąd Rejonowy w Lublinie przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Suwałkach , stwierdzając brak podstaw do wydania nakazu zapłaty.

Pozwany S. G. nie zajął merytorycznego stanowiska w sprawie .

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 1 kwietnia 2015 roku (...) SA w W. i S. G. zawarli umowę pożyczki na kwotę 1100,00 zł (dowód: umowa pożyczki nr (...) k. 11-17). W umowie pożyczki zastrzeżono, że kwota pożyczki zwrócona ma być pożyczkodawcy w 7 miesięcznych ratach, wraz z „odsetkami, opłatą administracyjną i opłatą przygotowawczą oraz ewentualnymi kosztami dodatkowymi.

Przy założeniu, że pożyczkobiorca terminowo będzie wywiązywał się ze spłaty kwoty pożyczki, jej całkowita kwota do spłaty wynosić będzie kwotę 1628,35 złotych. Na wypadek uchybienia terminowi zwrotu pożyczki zastrzeżono na rzecz pożyczkodawcy prawo do naliczania odsetek umownych w wysokości odsetek maksymalnych za każdy dzień zwłoki oraz prawo do obciążenia pożyczkobiorcy kosztami windykacyjnymi w postaci: 25,00 zł za przygotowanie i wysyłkę pierwszego monitu, 49,00 zł za przygotowanie i wysyłkę wezwania do zapłaty, 49,00 zł za przygotowanie i wysyłkę ostatecznego wezwania do zapłaty , 75,00 zł za przygotowanie sprawy do postępowania windykacyjnego (dowód : treść umowy pożyczki : pkt 1,6,11,12,13, 10).

Pismem z dnia 15 kwietnia 2015 roku powód poinformował pozwanego, iż na jego rachunek bankowy przekazał kwotę 1100 złotych ; jednocześnie wskazując harmonogram spłat pożyczki ( dowód pismo z dnia 15 kwietnia 2015 roku k. 18);

W dniu 22 października 2015 roku przesłano do pozwanego monit , gdzie wskazano, iż na dzień jego wystawienia kwota zadłużenia pozwanego wynosi 249,54 zł ( dowód ; monit z dnia 22.10.2015 roku k. 19).

W dniu 9 listopada 2015 roku przesłano pozwanemu wezwanie do zapłaty , gdzie stan zadłużenia określono na kwotę 298,54 złotych. Kolejne wezwanie do zapłaty przesłano w dniu 25 listopada 2015 roku ( stan zadłużenia określono na kwotę 347,54zł), zaś pismem z dnia 11 grudnia 2015 roku wypowiedziano umowę pożyczki wskazując, iż do zapłaty pozostaje : kapitał w wysokości 314,30 złotych, odsetki w wysokości 3,52 złotych, oplata przygotowawcza w wysokości 104,67 złotych , oplata administracyjna w wysokości 45,00 złotych, opłaty za monit i wezwania do zapłaty w wysokości 198,00 złotych oraz odsetki od zadłużenia przeterminowanego w wysokości 1,15 złotych ( razem : 666,64 złotych) – dowód ; pismo z dnia 11 grudnia 2015 roku - k. 22.

Sąd zważył, co następuje:

Podstawę faktyczną pozwu w sprawie niniejszej stanowiła umowa pożyczki zawarta przez powoda i pozwanego w dniu 1 kwietnia 2015 roku, opatrzona numerem (...). Samo zawarcie tej umowy przez strony uznać należało za niewątpliwie. Potwierdza to bowiem umowa pożyczki załączona do pozwu i opatrzona podpisami powoda i pozwanego. Wątpliwości Sądu wzbudziły już jednak zapisy tejże umowy; wątpliwości te dotyczyły przy tym zgodności tychże zapisów z przepisami ustawy, a w konsekwencji zakresu odpowiedzialności pozwanego wobec powoda.

Podkreślić w tym miejscu należy uwagę, że pożyczka stanowi umowę stypizowaną w kodeksie cywilnym. Jej istotę stanowi przeniesienie przez pożyczkodawcę na pożyczkobiorcę określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, za jednoczesnym zobowiązaniem się pożyczkobiorcy do zwrotu pożyczkodawcy tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości (art. 720§1 kc).

W ocenie Sądu umowę pożyczki zawartą przez strony postępowania uznać należało za ważną w odniesieniu do kwoty pożyczonego kapitału , tj kwoty 1100 zł, wraz z odsetkami umownymi z tytułu opóźnienia, których wysokość wynika jednoznacznie z pkt 6 umowy załączonej do pozwu i których wysokość pozostaje jednocześnie w zgodzie z art. 359§2 kc.

W zaistniałym stanie rzeczy rozważyć jeszcze pozostało zasadność żądania pozwu w zakresie pozostałych jego składowych tj. opłaty administracyjnej, opłaty przygotowawczej, opłat za czynności windykacyjne;

Opłata przygotowawcza jest specyficznym rodzajem wynagrodzenia, gdyż jest ona pobierana za pośrednictwo w zawieraniu umów. Nie ma przepisów, które zakazywałyby pobierania prowizji przy umowach pożyczki, co więcej art. 5 pkt 6a ustawy o kredycie konsumenckim jednoznacznie dopuszcza możliwość pobierani prowizji i wszelkiego rodzaju opłat. Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 10 ustawy, kredytodawca powinien jednak o wszelkich informacjach związanych z tymi kosztami poinformować kredytobiorcę. Art. 50 ustawy wspomina o prowizji w przypadku spłaty kredytu przed terminem. Zgodnie z nim, kredytodawca może zastrzec w umowie prowizję za spłatę kredytu przed terminem, pod warunkiem że ta spłata przypada na okres, w którym stopa oprocentowania kredytu jest stała, a kwota spłacanego w okresie dwunastu kolejnych miesięcy kredytu jest wyższa niż trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, z grudnia roku poprzedzającego rok spłaty kredytu. Należy więc zauważyć, iż umowa konsumencka jest obwarowana warunkami do zastrzeżenia tego rodzaju prowizji, które pożyczkodawca musi spełnić. Należy przy tym pamiętać, iż wysokość prowizji nie może przekraczać 1% spłacanej części kredytu, jeżeli okres między datą spłaty kredytu a terminem spłaty kredytu przekracza jeden rok, a jeżeli nie przekracza jednego roku to wysokość prowizji nie może przekraczać 0,5%. Poza tym, nie może być ona wyższa niż wysokość odsetek, które konsument byłby zobowiązany zapłacić w okresie między spłatą kredytu przed terminem, a uzgodnionym terminem zakończenia umowy, a także nie może być wyższa niż bezpośrednie koszty kredytodawcy związane z tą spłatą (art. 50 ust. 2 – 4 ustawy o kredycie konsumenckim). Należy jednakowoż podkreślić, iż wszelkie opłaty i prowizje pobierane przez kredytodawców powinny wyrównywać rzeczywiste koszty poniesione przez niego w związku z podjęciem danej czynności i nie powinny być rażąco wysokie dla konsumenta. Nie powinny być zatem formułowane w sposób ryczałtowy, bez odzwierciedlenia w kosztach ponoszonych przez pożyczkodawcę.

Jako że w umowie pożyczki załączonej do pozwu nie wskazano sposobu kalkulowania wynagrodzenia należnego powodowi oraz opłaty administracyjnej, żądanie pozwu w omawianym zakresie uznał Sąd za budzące wątpliwości i nieudowodnione.

Odnośnie kwoty 198,00 zł z tytułu czynności windykacyjnych przedsięwziętych przez powoda wskazać natomiast należy, że zapisy umowy pożyczki załączonej do pozwu, w zakresie obligującym pozwanego do ich pokrycia uznać należało za niewiążące strony niniejszego postępowania. Wyrokiem z dnia 09 października 2006 r. w sprawie XVII AmC 101/05 Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów orzekł bowiem o wpisaniu do rejestru klauzul niedozwolonych następującej klauzuli: „Opłaty dodatkowe, które ponosi Zleceniodawca: - (…) - za przyznanie okresu karencji w spłacie rat na 1 miesiąc – 50 PLN, - za przyznanie okresu karencji w spłacie rat na 2 miesiące – 100 PLN, - za wysłanie upomnienia za zwłokę w zapłacie raty – 20 PLN, - za wysłanie wezwania do zapłaty raty – 30 PLN, - za wysłanie przesądowego wezwania do zapłaty – 50 PLN, - za wizytę windykatorów w związku z brakiem spłaty 2 rat – 100 PLN - (…), - za telegram informujący o zadłużeniu przeterminowanym – 30 PLN, – za monit telefoniczny – 20 PLN - (…)”.

Dodatkowo – w orzeczeniu z dnia 27 maja 2014 roku Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznał za niedozwolone klauzule umowne zapisy : W związku z tym postępowaniem, Pożyczkodawca ma prawo:
a) wysłać wezwanie do zapłaty (monit) pocztą tradycyjną, przy czym opłata za jedno wezwanie obciąża pożyczkobiorcę i wynosi 100 zł (maksymalna liczba wezwań do zapłaty wysłanych pocztą tradycyjną w jednym miesiącu wynosi 30 sztuk);
b) wysłać wezwanie do zapłaty (monit) pocztą email, przy czym opłata za jedno wezwanie obciąża Pożyczkobiorcę i wynosi 100 zł (maksymalna liczba wezwań do zapłaty wysłanych pocztą email w jednym miesiącu wynosi 30 sztuk);
c) wysłać wezwanie do zapłaty (monit) za pomocą wiadomości SMS, przy czym opłata za jedno wezwanie obciąża Pożyczkobiorcę i wynosi 100 zł (maksymalna liczba wezwań do zapłaty wysłanych za pomocą wiadomości SMS w jednym miesiącu wynosi 30 sztuk);
d) wezwać telefonicznie Pożyczkobiorcę do spłaty pożyczki, przy czym za każdy telefon do Pożyczkobiorcy Pożyczkodawca nalicza opłatę w wysokości 100 zł (maksymalna liczba wezwań telefonicznych nie może przekroczyć 30 w jednym miesiącu).
( sygn akt : XVII AmC 12374/12);

Cytowaną klauzulę niedozwoloną uznać należało za analogiczną do tej zawartej w umowie załączonej do pozwu i, w konsekwencji, z mocy art. 479 ⁴³ kpc w zw. z art. 385 ¹ kc ocenić jako niewiążącą powoda i pozwanego. W takim zaś stanie rzeczy klauzula ta nie mogła stanowić skutecznej podstawy żądania zgłoszonego przez powoda (w omawianym zakresie).

Mając wszystko powyższe na uwadze roszczenia pozwu w zakresie kwot opłaty przygotowawczej, opłat administracyjnych i opłat za czynności windykacyjne uznał Sąd za budzące wątpliwości .

Reasumując, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 314,30 zł jako niespłacony kapitał oraz kwotę 7,44 zł jako skapitalizowane odsetki należne od kwoty kapitału oraz 15 złotych tytułem opłaty administracyjnej.

Stąd też orzeczono jak w pkt 1 i 2 wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł z mocy art. 100 kpc – stosownie do wyniku niniejszego postępowania. Powód wygrał proces w 51,45 % , a koszty przez niego poniesione zamykają się kwotą 407 złotych – stąd zasądzona kwota 209,40 złotych .

Stąd też orzeczono jak w pkt 3 wyroku.

Rygor natychmiastowej wykonalności (pkt 4 wyroku) nadano z mocy art. 333 §1 pkt 3 kpc.