Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 grudnia 2017r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Małgorzata Szostak - Szydłowska
Sędziowie:	SO Alicja Wiśniewska SO Joanna Walczuk
Protokolant:	sekr. sądowy Ewa Andryszczyk

po rozpoznaniu w dniu 6 grudnia 2017 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z powództwa J. M. (1)

przeciwko Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

na skutek apelacji powoda J. M. (1)

od wyroku Sądu Rejonowego w Augustowie

z dnia 12 lipca 2017r., sygn. akt I C 30/17

1)  Oddala apelację;

2)  Zasądza od powoda J. M. (1) na rzecz pozwanej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. kwotę 900,- zł (dziewięćset złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem II – giej instancji.

SSO Joanna Walczuk SSO Małgorzata Szostak - Szydłowska SSO Alicja Wiśniewska

Sygn. akt: I Ca 386/17

UZASADNIENIE

Powódka J. M. (2) wystąpiła przeciwko Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Augustowie z dnia 17 marca 2010 r. sygn. akt I C 141/09, zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 12 października 2010 r. sygn. akt I Ca 138/10, opatrzonego klauzulą wykonalności dnia 18 października 2010 r., zobowiązującego powódkę do zapłaty na rzecz pozwanej kwoty 9.658,77 zł z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu. Uzasadniając roszczenie wskazała, iż spełniła to świadczenie poprzez wpłaty dokonane w 3 ratach – dnia 24 listopada 2010 r., 19 maja 2011 r. i 24 czerwca 2011 r. w (...) Banku (...) S.A. w W., w których w tytule przelewu podała sygn. akt I C 141/09.

Pozwana Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz od powódki kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wywodząc, iż dokonane przez powódkę wpłaty nie dotyczyły wierzytelności pozwanej, lecz egzekwowanej na podstawie innego tytułu wykonawczego należności Banku (...) S.A. w W..

Wyrokiem z dnia 14 marca 2014 r. w sprawie sygn. akt I C 57/12, Sąd Rejonowy w Augustowie pozbawił wykonalności w całości tytuł wykonawczy w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Augustowie z dnia 17 marca 2010 r. sygn. akt I C 141/09, zmieniony wyrokiem Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 12 października 2010 r. sygn. akt I Ca 138/10, zaopatrzony dnia 18 października 2010 r. klauzulą wykonalności i zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 350,00 zł tytułem zwrotu uiszczonej opłaty sądowej, odstępując od obciążania stron opłatą sądową, od której powódka była zwolniona.

Postanowieniem z dnia 29 września 2014 r. postępowanie w sprawie zawieszono z uwagi na śmierć powódki, a następnie w dniu 09 maja 2016 r. je podjęto z udziałem jej spadkobiercy J. M. (1). Powód J. M. (1) popierał powództwo wytoczone przez J. M. (2).

Na skutek apelacji pozwanej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. od wyroku Sądu Rejonowego w Augustowie, Sąd Okręgowy w Suwałkach w dniu 21 grudnia 2016 r. w sprawie sygn. akt I Ca 286/16 uchylił wyrok z dnia 14 marca 2014 r. i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Augustowie do ponownego rozpoznania.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy wyrokiem z dnia 12 lipca 2017 r. sygn. akt I C 30/17 Sąd Rejonowy w Augustowie oddalił powództwo i zasądził od powoda J. M. (1) na rzecz pozwanej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. kwotę 3.280,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego oraz odstąpił od obciążania powoda brakującą opłatą sądową.

Z ustaleń Sądu Rejonowego wynikało, że wyrokiem z dnia 17 marca 2010 r. w sprawie sygn. akt I C 141/09 Sąd Rejonowy w Augustowie zasądził od J. M. (2) na rzecz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. kwotę 44.251,82 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 21 października 2009 r. do dnia zapłaty, umorzył podstępowanie do kwoty 14.367 zł oraz orzekł o kosztach procesu, a wyrokiem z dnia 12 października 2010 r. sygn. akt I Ca 138/10 Sąd Okręgowy w Suwałkach zmienił powyższy wyrok Sądu Rejonowego w Augustowie w ten sposób, że zasądził od J. M. (2) na rzecz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. kwotę 9.658,77 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 października 2009 r. do dnia zapłaty, w pozostałym zakresie powództwo i apelację pozwanej oddalił wzajemnie znosząc koszty postępowania odwoławczego pomiędzy stronami. Powyższy wyrok został opatrzony klauzulą wykonalności dnia 18 października 2010 r.

Na podstawie ww. tytułu wykonawczego z wniosku Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa prowadzone było przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Augustowie S. P. postępowanie egzekucyjne sygn. akt

Km 24/11 przeciwko J. M. (2). Postanowieniem z dnia 30 czerwca 2013 r. Komornik sądowy zwrócił wierzycielowi tytuł wykonawczy i zakończył postępowanie egzekucyjne w sprawie w związku z tym, iż wierzyciel w ciągu roku nie złożył wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania.

Na podstawie z akt komorniczych sygn. Km 764/11 Sąd Rejonowy ustalił, że prowadzone też było przeciwko J. M. (2) postępowanie egzekucyjne z wniosku Banku (...) S.A. w W. na podstawie bankowego tytułu wykonawczego z dnia 17 grudnia 2003 r. nr (...) zaopatrzonego postanowieniem Sądu Rejonowego w Augustowie z dnia 14 stycznia 2004 r. sygn. akt I Co 9/04 sądową klauzulą wykonalności dotyczące należności głównej w kwocie 13.346,68 zł oraz odsetek i kosztów. Postanowieniem z dnia 1 marca 2012 r. Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Augustowie S. P. zakończył to postępowanie egzekucyjne pozostawiając tytuł wykonawczy w aktach sprawy wobec zaspokojenia całego roszczenia egzekucyjnego wynikającego z tego tytułu wykonawczego.

Na podstawie zeznań świadka K. J., który zajmował się egzekucją należności na rzecz pozwanej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa od powódki J. M. (2), Sąd Rejonowy ustalił, że w związku z nieuregulowaniem długu objętego tytułem wykonawczym, pozwana złożyła wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego do komornika sądowego. Żadna kwota nie została wpłacona z tego tytułu. Na początku 2011 r. komornik zwrócił się do pozwanej z zapytaniem, czy Agencja odnotowała dobrowolne wpłaty dłużniczki. Egzekucję tych należności w latach 2011-2013 prowadził Bank (...) S.A. W świetle dowodów wpłat przesłanych przez komornika, pozwana ustaliła, iż przedmiotowe wpłaty nie dotyczą wierzytelności Agencji, tylko wierzytelności banku, której bank dochodził na podstawie swojego tytułu wykonawczego. Pozwana zwróciła się do ww. banku z zapytaniem, czy były dokonywane dobrowolne wpłaty przez dłużniczkę i wówczas bank wyjaśnił, iż wpłaty były dokonywane na jego rzecz, bowiem kwoty były uiszczane na konto banku. Wskazał, iż pozwana nie domagała się od banku zwrotu uiszczonej przez dłużniczkę kwoty, ponieważ posiadał on swoją wierzytelność, której dochodził.. Zdaniem Sądu Rejonowego ww. zeznania były w pełni obiektywne i korespondujące z pozostałym materiałem dowodowym.

Sąd Rejonowy przytoczył treść art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. i przyjął, że w okolicznościach niniejszej sprawy, iż nie doszło do spełnienia przesłanek pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego. Materiał dowodowy wykazał, iż przeciwko J. M. (2) istniały dwa różne tytuły wykonawcze na rzecz dwóch różnych podmiotów, tj. zaopatrzony w klauzulę wykonalności wyrok Sądu Rejonowego w Augustowie sygn. akt I C 141/09, zmieniony wyrokiem Sądu Okręgowego w Suwałkach sygn. akt I Ca 138/10 - na rzecz pozwanej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. (sygn. akt KM 24/11) oraz bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), zaopatrzony postanowieniem Sądu Rejonowego w Augustowie sygn. akt I Co 9/04 sądową klauzulą wykonalności - na rzecz Banku (...) S.A. w W. Oddział w B. (sygn. akt KM 764/11).

Pomimo, iż załączone do akt dowody wpłaty powódki dokonane przelewami z dnia 24.11.2010 r., 19.05.2011 r., 24.06.2011 r. w kwotach odpowiednio: 8.000,00- zł, 1.658,00 zł i 3.137,00 zł posiadały w tytule przelewu oznaczenie - sygn. akt I C 141/09, nie można zaliczyć ich jako uiszczenia należności stwierdzonej tytułem wykonawczym, tj. wyrokiem Sądu Rejonowego w Augustowie sygn. akt I C 141/09, zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w Suwałkach sygn. akt I Ca 138/10. Przedmiotowe przelewy zostały bowiem dokonane na rzecz Banku (...) S.A. w W., a nie na rzecz pozwanej Agencji, albowiem jednoznacznie numer konta odbiorcy przelewów odpowiada numerowi rachunku bankowego wskazanego przez Bank (...) S.A. w W. w wezwaniu do zapłaty (k. 265). Sam fakt podania sygnatury sprawy w przelewie, bez podania Agencji jako odbiorcy wraz z przekazaniem środków na rachunek nie będący rachunkiem pozwanej, nie stanowi o skutecznym dokonaniu spłaty ciążącego zobowiązania.

Ponadto, pismem z dnia 22 marca 2011 r. Bank (...) S.A. w W. poinformował, iż wpłata J. M. (2) z dnia 24.11.2010 r. na rachunek bankowy tego Banku, prowadzony w (...) Banku (...), była spowodowana działaniami Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie, prowadzącego na wniosek tego Banku postępowanie egzekucyjne z tytułu zadłużenia J. M. (2) z umowy kredytu modernizacyjnego z dnia 18 grudnia 1992 r., co dodatkowo potwierdza, iż wpłata dotyczyła tytułu wykonawczego wydanego na rzecz Banku (...) S.A. (k. 294). Z wezwania do zapłaty skierowanego do powódki przez pozwaną w dniu 28 października 2010 r., które nie zostało przez nią podjęte, wynika również, iż pozwana podała jej prawidłowy numer konta bankowego na które należy dokonywać wpłat.

Powyższe okoliczności, zdaniem Sądu Rejonowego, nie pozwoliły na stwierdzenie, iż zobowiązanie wygasło wskutek jego spełnienia, albowiem doszło do zaspokojenia wierzyciela Banku (...) S.A. w W., a nie pozwanej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W., co skutkowało oddaleniem powództwa.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na zasadzie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w z zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2013 r. poz. 490).

Apelację od powyższego orzeczenia złożył powód J. M. (1). Zaskarżył je w całości i zarzucał naruszenie prawa materialnego, tj.;

1.  art. 353 § 1 k.c. przez przyjęcie, że oznaczenie wierzytelności w zleceniu przelewu poprzez wskazanie sygnatury akt sądowych, których była przedmiotem postępowania wraz ze wskazaniem rodzaju należności zgodnej z wydanym orzeczeniem jest niewystarczające dla określenia rodzaju zobowiązania;

2.  art. 353 k.c. poprzez błędne jego zastosowanie i przyjęcie, iż przedmiotem orzekania jest inna wierzytelność niż wierzytelność pozwanej będąca przedmiotem tytułu egzekucyjnego i błędne określenie jej wysokości;

3.  art. 354 k.c. poprzez błędne jego zastosowanie i przyjęcie, że zachowanie i brak współdziałania pozwanej przy wykonaniu zobowiązania może pozostawać w rażącej dysproporcji do zachowania powódki;

4.  art. 355 § 2 k.c. poprzez błędne jego zastosowanie i przyjęcie zachowania przez pozwaną należytej staranności przy uwzględnieniu zawodowego charakteru prowadzonej działalności;

5.  art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. poprzez jego błędne zastosowanie i przyjęcie, że po powstaniu tytułu egzekucyjnego nie zaszło zdarzenia, wskutek którego zobowiązanie wygasło;

6.  art. 5 k.c. poprzez przyjęcie, że pozwana może czynić ze swego prawa użytek, który jest sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego;

Powód zarzucał też naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, tj.:

1.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie i ich dowolną ocenę, dokonaną bez wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego wbrew zasadom logiki wybiórczo w szczególności poprzez pominięcie pisma pozwanego z dnia 28 maja 2015 r. potwierdzającego całkowitą spłatę zobowiązań powódki i uznanie w sprzeczności do tego pisma, że przedstawione przez powódkę zlecenia przelewu z dnia 24 listopada 2010 r. na kwotę 8.000,- zł jako ,,spłata odsetek częściowa dot. syg. I C 141/09”, z dnia 19 maja 2011 r. na kwotę 1.658,- zł jako ,,ostatnia rata odsetek syg. akt I C 141/09” oraz z dnia 24 czerwca 2011 r. kwoty 3.137,- zł jako ,,koszty sądowe syg. I C 141/09” nie są spłatą przez powódkę wierzytelności w sprawie sygn. akt I C 141/09;

2.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, akt Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Augustowie S. P. sygn. Km 24/11, akt sygn. Km 764/11, w tym w zakresie sprzeczności określenia wielkości wierzytelności powodowej w wezwaniu do zapłaty z dnia 14 października 2010 r. sporządzonym przez (...) Banku (...) SA na kwotę 10.842,54 zł z łączną kwotą wpłat powódki dokonanej na podstawie zlecenia przelewu z dnia 24 listopada 2010 r. na kwotę 8.000,- zł jako ,,spłata odsetek częściowa dot. syg. I C 141/09”, 19 maja 2011 r. na kwotę 1.658,- zł jako ,,ostatnia rata odsetek syg. akt I C 141/09” oraz w dniu 24 czerwca 2011 r. kwoty 3.137,- zł jako ,,koszty sądowe syg. I C 141/09”, tj. łącznie 12.795,- zł i dokonanej na rzecz pozwanej;

3.  art. 328 § 2 k.p.c. poprzez nie zawarcie przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku niezbędnych elementów uzasadnienia, gdyż Sąd Rejonowy nie wskazał faktów, jakie uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej wraz ze wskazaniem przyczyn oceny zeznań powódki, pisma z dnia 14 października 2010 r. . sporządzonego przez (...) Banku (...) SA i pisma pozwanego z dnia 28 maja 2015 r. potwierdzającego całkowitą spłatę zobowiązań powódki.

Zarzucając powyższe powód wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa i zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania, ewentualnie jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego.

Na rozprawie apelacyjnej powód wniósł o dopuszczenie dowodu z umowy pozwanej zawartej z Bankiem (...) S.A. lub z innymi bankami obsługującymi zadłużenie powódki w zakresie określenia zasad, warunków i trybu stosowania przez pozwaną dopłat stanowiących część oprocentowania należnego bankowi do kredytów udzielanych przez Bank z jego środków własnych zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1996 r. w sprawie szczegółowych kierunków działań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz sposobów ich realizacji, w tym w zakresie zwrotu należności wyegzekwowanych przez bank i zwrotu ich na rachunek Agencji na okoliczność nieprawdziwych twierdzeń pozwanej o rzekomym również braku formalnej podstawy do żądania zwrotu bezprawnie pobranych kwot przez Bank (...) S.A. (wnosząc o zobowiązanie pozwanej do ich złożenia) oraz dopuszczenie dowodu z Zarządzenia nr 6/96 Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w sprawie wprowadzania zasad udzielania kredytów z dopłatą Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa do oprocentowania kredytów inwestycyjnych w rolnictwie udzielnych przed wejściem w życie ww. rozporządzenia na okoliczność nieprawidłowego naliczenia odsetek w tym poprzez zakaz stosowania kapitalizacji odsetek.

Pozwana Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za drugą instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda, jako bezzasadna, podlegała oddaleniu.

Sąd pierwszej instancji należycie ustalił stan faktyczny przedmiotowej sprawy, trafnie wyjaśnił podstawę prawną orzeczenia z przytoczeniem prawidłowych przepisów prawa, w sposób prawidłowy ocenił także zgromadzony materiał dowodowy. Z tych przyczyn Sąd Odwoławczy przyjął za własne ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy.

Sąd Okręgowy nie znalazł przy tym podstaw do uzupełnienia postępowania dowodowego stosownie do złożonych na rozprawie apelacyjnej wniosków dowodowych powoda.

Po pierwsze, wnioskowany dowód z dokumentu w postaci Zarządzenia nr 6/96 Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w sprawie wprowadzania zasad udzielania kredytów z dopłatą Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa do oprocentowania kredytów inwestycyjnych w rolnictwie udzielnych przed wejściem w życie ww. rozporządzenia miałby być – według skarżącego – prowadzony na okoliczność nieprawidłowego naliczenia odsetek w tym poprzez zakaz stosowania kapitalizacji odsetek. Sposób naliczania odsetek zastosowany przy wyliczeniu przez pozwaną Agencję należności, na jaką opiewa tytułu wykonawczy, winien stanowić przedmiot kontroli sądowej w sprawie, w jakiej doszło do zasądzenia tej należności, a więc zasadniczo w sprawie Sądu Rejonowego w Augustowie sygn. akt I C 141/09, a najpóźniej w postępowaniu apelacyjnym od zapadłego w ww. sprawie wyroku Sądu Rejonowego z dnia 17 marca 2010 r., tj. w sprawie zakończonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 12 października 2010 r. sygn. akt I Ca 138/10. Powództwo przewidziane w art. 840 k.p.c., określane mianem opozycyjnego, nie służy ponownemu merytorycznemu rozpoznaniu sprawy zakończonej prawomocnym orzeczeniem. W myśl utrwalonych poglądów orzecznictwa, w wyniku rozpoznania powództwa opozycyjnego nie jest dopuszczalna merytoryczna zmiana uprzednio wydanego prawomocnego orzeczenia (wyrok SN z 12 grudnia 1972 r., II PR 372/72, OSPiKA 1973/11/222). W tym też kontekście zarzut naruszenia art. 5 k.c. musiał być oceniony jako bezpodstawny, skoro zmierzał on do podważenia zasadności odsetek zasądzonych tytułem wykonawczym.

Po drugie, wnioski dowodowe złożone na rozprawie apelacyjnej w świetle art. 381 k.p.c. były spóźnione, gdyż strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji. Nie jest przekonująca argumentacja powoda przytoczona na uzasadnienie złożenia ww. wniosków dopiero na tym etapie postępowania wskazująca, że nie miał on dostępu do tych dokumentów wcześniej (tj. do umów pozwanej Agencji z Bankiem (...) S.A. lub z innymi bankami obsługującymi zadłużenie powódki), skoro nadal powód tych dokumentów nie przedkłada, a jedynie wnosi o zobowiązanie pozwanej do ich złożenia. Wniosek ten (o zobowiązanie pozwanej) mógł być więc złożony – tak jak obecnie – bez dostępu do tych dokumentów.

Przechodząc do zarzutów apelacji powoda, w pierwszej kolejności odnieść się należy do zarzutów naruszenia prawa procesowego, tj. zarzutu obrazy art. 233 § 1 k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c., albowiem jedynie, w stanie faktycznym ustalonym zgodnie z przepisami procesowymi rozważać można prawidłowość zastosowania norm prawa materialnego.

Zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. nie był zasadny. Naruszenie przepisu, określającego wymagania, jakim winno odpowiadać uzasadnienie wyroku sądu (art. 328 § 2 k.p.c.), może być ocenione jako mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy w sytuacjach tylko wyjątkowych, do których zaliczyć można takie, w których braki w zakresie poczynionych ustaleń faktycznych i oceny prawnej są tak znaczne, że sfera motywacyjna orzeczenia pozostaje nieujawniona bądź ujawniona w sposób uniemożliwiający poddanie jej ocenie instancyjnej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2000, sygn. akt V CKN 606/00, Lex nr 53116). Sytuacja taka w sprawie nie występuje, gdyż uzasadnienie Sądu pierwszej instancji odzwierciedla tok jego rozumowania i zawiera zasadnicze ustalenia faktyczne, które stanowiły podstawę rozstrzygnięcia. Istotnie Sąd Rejonowy nie odniósł się do dowodów wskazywanych przez powoda na uzasadnienie tego zarzutu (za wyjątkiem dowodu z zeznań powódki, gdyż takiego dowodu nie przeprowadzono, wyjaśniała ona w sprawie jedynie informacyjnie), lecz – w ocenie Sądu Okręgowego – także ich analiza i ocena nie mogła doprowadzić do postulowanej zmiany zaskarżonego wyroku.

Zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Ugruntowany jest pogląd, że sformułowanie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wymaga w szczególności wskazania, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im je przyznając (wyrok np.: Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 19 czerwca 2008 r., I ACa 180/08; LEX nr 468598, OSA 2009/6/55). Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00; LEX nr 56906).

W niniejszej sprawie omawiany zarzut nie został powiązany z podważeniem przesłanek tej oceny. W jego ramach skarżący wykazywał, że Sąd Rejonowy pominął dowód w postaci pisma pozwanego z dnia 28 maja 2015 r. Zauważyć należy, iż w niniejszej sprawie brak takiego pisma, a na wskazywanej w uzasadnieniu apelacji karcie 71 akt znajduje się koperta, która zawierała wniosek pozwanej o odroczenie terminu rozprawy. Prawdopodobnie powodowi chodzi o pismo z dnia 28 maja 2012 r. (k. 59), lecz wbrew twierdzeniom apelacji pismo to nie pochodzi od pozwanej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, lecz od pełnomocnika (...) Banku (...) S.A. z siedzibą w W. i informuje ono o sposobie rozdysponowania wpłat powódki dokonanych przelewami z dnia 24 listopada 2010 r., 19 maja 2011 r. i 24 czerwca 2011 r. na całkowitą spłatę jej zobowiązań i zakończeniu postępowania egzekucyjnego. Pochodzenie tego pisma, pomimo jego tytułu ,,Pismo procesowe pozwanego” jednoznacznie wynika z jego treści ,,Działając w imieniu (...) Banku (...) S.A. z/s w W.” oraz osoby pełnomocnika, który w żadnym razie nie reprezentował pozwanej Agencji w niniejszej sprawie, lecz Bank (...) SA w innej sprawie.

Treść tego pisma koresponduje z pismem Banku (...) SA w W. z dnia 22 marca 2011 r., z którego to pisma wynika, że wpłata powódki J. M. (2) z dnia 24 listopada 2010 r. na rachunek bankowy tego Banku prowadzony w (...) Banku (...) o numerze (...) była spowodowana działaniami Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie prowadzącego na wniosek tego Banku postępowanie egzekucyjne z tytułu zadłużenia powódki z umowy kredytu modernizacyjnego z dnia 18 grudnia 1992 r. (k. 38). Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie prowadził zaś na wniosek Banku (...) S.A. w W. przeciwko powódce postępowanie egzekucyjne na podstawie bankowego tytułu wykonawczego z dnia 17 grudnia 2003 r. nr (...) zaopatrzonego postanowieniem Sądu Rejonowego w Augustowie z dnia 14 stycznia 2004 r. sygn. akt I Co 9/04 sądową klauzulą wykonalności dotyczące należności głównej w kwocie 13.346,68 zł oraz odsetek i kosztów, które następnie zostało przekazane według właściwości Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Augustowie S. P. i prowadzone za sygnaturą Km 764/11. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Augustowie S. P. zakończył to postępowanie egzekucyjne pozostawiając tytuł wykonawczy w aktach sprawy wobec całkowitego zaspokojenia ww. roszczenia wynikającego z tego tytułu wykonawczego.

Powyższe dokumenty dowodzą, iż wpłaty powódki dokonane na podstawie poleceń przelewu z dnia 24 listopada 2010 r. na kwotę 8.000,- zł, z dnia 19 maja 2011 r. na kwotę 1.658,- zł i z dnia 24 czerwca 2011 r. na kwotę 3.137,- zł nie zostały zaliczone na poczet zobowiązania powódki wobec pozwanej Agencji określonego w tytule wykonawczym, lecz na poczet jej zobowiązania z tytułu wykonawczego z dnia 17 grudnia 2003 r. nr (...) zaopatrzonego postanowieniem Sądu Rejonowego w Augustowie z dnia 14 stycznia 2004 r. sygn. akt I Co 9/04 na rzecz Banku (...) SA w W..

Do przeciwnego wniosku nie prowadzi także wskazane w zarzutach apelacji porównanie kwoty określonej w wezwaniu do zapłaty z dnia 14 października 2010 r. (k. 265) sporządzonym przez (...) Banku (...) SA - 10.842,54 zł z łączną kwotą wpłat powódki 12.795,- zł. Wskazana bowiem w wezwaniu do zapłaty kwota obejmuje odsetki narosłe jedynie do dnia 14 października 2010 r., bez uwzględnienia odsetek narosłych później do dat poszczególnych wpłat. Ostatecznie zaliczona na odsetki egzekwowane przez (...) Banku (...) S.A. suma to 12.463,50 zł, ponadto wyegzekwowane były koszty w kwocie 331,50 zł – łącznie zatem suma 12.795,- zł (pismo z dnia 28 maja 2012 r. - k. 59).

Powyższe wskazuje, iż dokonana przez Sąd Rejonowy ocena dowodów była trafna i nie uchybiała zasadom określonym w art. 233 §1 k.p.c. Twierdzenia powódki, iż po powstaniu tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Augustowie z dnia 17 marca 2010 r. sygn. akt I C 141/09, zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 12 października 2010 r. sygn. akt I Ca 138/10, opatrzonego klauzulą wykonalności dnia 18 października 2010 r. opierały się zatem jedynie na złożonych przy pozwie dokumentach przelewów. Treść tych przelewów, jak i wyjaśnienia powódki, istotnie wskazują, że jej intencją było zaspokojenie wierzytelności pozwanej Agencji. Świadczy też o tym fakt, że powódka w tytułach wpłaty wskazywała sygnaturę akt sprawy I C 141/09, a suma wpłaconych kwot odpowiadała wysokości zasądzonych na rzecz pozwanej ww. orzeczeniami należności. Intencja powódki nie została jednak zrealizowana w sposób staranny, skoro opisane kwoty wpłaciła ona na rachunek bankowy innego wierzyciela, który dochodził od powódki innych wierzytelności. Niewątpliwie bowiem numer konta odbiorcy przelewów odpowiada numerowi rachunku bankowego wskazanemu powódce przez Bank (...) SA w W. w piśmie z dnia 22 marca 2011 r., jak i w piśmie powoływanym w zarzutach apelacji piśmie (...) Banku (...) S.A. z siedzibą w W. z dnia 14 października 2010 r. ( (...)).

W ocenie Sądu Okręgowego, zaskarżony wyrok nie narusza także prawa materialnego, w tym także przepisów wymienionych w apelacji.

Zgodnie z art. 353 § 1 k.c. zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Sposób wykonania zobowiązana określają przepisy art. 353 § 1 i 2 k.c. i art. 355 k.c. W myśl pierwszego z nich, dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom i w taki sam sposób powinien współdziałać przy wykonaniu zobowiązania wierzyciel. Kolejny zaś wskazuje, że dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju (należyta staranność). Należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności.

W niniejszej sprawie pozwana wzywając powódkę do zapłaty świadczenia objętego opisanym w pozwie tytułem wykonawczym pismem z dnia 28 października 2010 r. podała jej prawidłowy numer konta bankowego. Pozwana dochowała należytej staranności współdziałając z powódką w wykonaniu zobowiązania, a jej działanie w tym zakresie odpowiada celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego oraz utrwalonym zwyczajom. To powódka, z sobie jedynie wiadomych względów, pisma tego nie odebrała, zaś dokonując przelewów podała numer konta innego wierzyciela i – co istotne – jako odbiorcę przelewu nie wskazywała pozwanej Agencji, lecz (...) Banku (...) S.A.

Złożenie polecenia przelewu zawiera nie tylko dyspozycję obciążenia oznaczoną kwotą posiadacza rachunku, lecz również dyspozycję uznania tą kwotą rachunku wierzyciela także przez inny bank, prowadzący rachunek wierzyciela. Skoro w narzucanych przez banki formularzach zlecenia przelewu należy wpisać nie tylko numer rachunku bankowego beneficjariusza, lecz także jego nazwę, to należy uznać, że te dane powinny mieć dla banku znaczenie. Zarówno bank zleceniodawcy, jak i bank beneficjariusza zobowiązane są do realizacji polecenia przelewu zgodnie z jego treścią, zatem, w razie stwierdzenia niezgodności w treści polecenia przelewu, bank nie powinien go realizować. Obowiązki takie nie wynikały wprawdzie z treści obowiązującego dacie dokonywania przelewów art. 63d ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe, zgodnie z którym polecenie zapłaty stanowi udzieloną bankowi dyspozycję wierzyciela obciążenia określoną kwotą rachunku bankowego dłużnika i uznania tą kwotą rachunku wierzyciela, lecz wywodzić je należy z ogólnych kodeksowych zasad wykonywania zobowiązań, określonych w art. 354 § 1 i 355 k.c. Otwarta jest zaś kwestia obowiązku weryfikacji przez bank informacji wskazywanych przez posiadacza rachunku w tytule przelewu.

Przede wszystkim jednak istotne jest, że niniejsza sprawa nie dotyczy odpowiedzialności (...) wobec powódki z tytułu ewentualnego nienależytego wykonania zobowiązania wynikającego z poleceń zapłaty z dnia 24 listopada 2010 r., z dnia 19 maja 2011 r. i z dnia 24 czerwca 2011 r. na łączną kwotę 12.795,- zł, lecz wykonania zobowiązania powódki wobec pozwanej Agencji, a na rachunek bankowy pozwanej Agencji ww. środki nie wpłynęły i nie była ona wskazana jako odbiorca przelewu. Tym samym ewentualne nieprawidłowości w realizacji przelewu nie obciążają pozwanej Agencji i nie mogą skutkować wygaśnięciem jej wierzytelności wobec powódki wynikającej z wyżej opisanego tytułu wykonawczego.

Sąd Okręgowy w całości podziela więc stanowisko Sądu Rejonowego co do tego, że nie można było pozbawić wykonalności tytułu egzekucyjnego w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Augustowie z dnia 17 marca 2010 r. sygn. akt I C 141/09, zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 12 października 2010 r. sygn. akt I Ca 138/10, opatrzonego klauzulą wykonalności dnia 18 października 2010 r., wykonalności na podstawie art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. i zarzutu spełnienia świadczenia. Powódka w niniejszej sprawie wykazywała jego spełnienie dokumentami przelewów, lecz środki na które owe przelewy opiewały zostały zaliczone na długu powódki wobec innego wierzyciela wynikającego z innego tytułu wykonawczego. Powódka nie udowodniła, ażeby oba tytuły wykonawcze dotyczyły jej zobowiązań z tego samego źródła, ani aby spełnienie jednego z nich oznaczało wykonanie także drugiego.

Biorąc pod uwagę powyższe, uznając apelację za nieuzasadnioną, na mocy art. 385 k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt 1. wyroku.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie przepisu art. 98 k.p.c w zw. z art. 108 k.p.c. zgodnie z jego wynikiem. Na koszty te złożyło się wyłącznie wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika pozwanej, ustalone na poziomie minimalnych stawek, określonych w § 2 pkt 4 w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, w brzmieniu obowiązującym w dacie wniesienia apelacji

SSO Małgorzata Szostak –Szydłowska SSO Joanna Walczuk SSO Alicja Wiśniewska

.