Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 6 września 2017 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Magdalena Łukaszewicz

Protokolant: st sekr. sądowy Anita Topa

po rozpoznaniu w dniu 24 sierpnia 2017 r. w Piszu na rozprawie

sprawy z wniosku I. M.

z udziałem A. M.

o podział majątku wspólnego

postanawia:

I.  Ustalić, że w skład majątku wspólnego wnioskodawcy i uczestniczki wchodzą:

1.  nieruchomość rolna zabudowana położona w U., gmina P., składająca się z działki gruntu o numerze geodezyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą KW (...) - o wartości 272 229 zł;

2.  nieruchomość rolna położona w U., gmina P., składająca się z działek gruntu o numerach geodezyjnych: (...) dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą KW (...) - o wartości 1 200 625 zł;

3.  nieruchomość rolna położona w U., gmina P., składająca się z działki gruntu o numerze geodezyjnym (...), dla której nie jest prowadzona księga wieczysta - o wartości 27 000 zł;

4.  przyczepa do ciągnika dwuosiowa - o wartości 2000 zł;

5.  kosiarka rotacyjna - o wartości 600 zł;

6.  przewracarka siedmiogwiazdowa ciągnikowa - o wartości 500 zł;

7.  telewizor 40-calowy - o wartości 300 zł;

8.  samochód osobowy V. (...) nr rej. (...) - o wartości 3000 zł.

II.  Ustalić, iż nakład z majątku osobistego uczestnika A. M. na majątek wspólny związany z udziałem w wysokości 45/100 części w budynkach posadowionych na nieruchomości opisanej w punkcie I podpunkt 1 wynosi 63103,05 zł (sześćdziesiąt trzy tysiące sto trzy złote 05/100).

III.  Dokonać podziału majątku wspólnego w ten sposób, iż składniki majątku wspólnego opisane w punkcie I podpunkt 1, 3, 4, 5 ,6, 7 przyznać uczestnikowi A. M., zaś składniki majątku opisane w punkcie I podpunkt 8 przyznać wnioskodawczyni I. M..

IV.  Dokonać fizycznego podziału nieruchomości opisanej w punkcie I podpunkt 2 w ten sposób, iż działki gruntu o numerach geodezyjnych: (...) przyznać wnioskodawczyni I. M., zaś działki gruntu o numerach geodezyjnych: (...) przyznać uczestnikowi A. M..

V.  Zasądzić od uczestnika A. M. na rzecz wnioskodawczyni I. M. kwotę 1593,47 zł (jeden tysiąc pięćset dziewięćdziesiąt trzy złote 47/100) tytułem dopłaty z tytułu podziału nieruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego płatną w terminie jednego roku z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności.

VI.  Zasądzić od uczestnika A. M. na rzecz wnioskodawczyni I. M. kwotę 6632,86 zł (sześć tysięcy sześćset trzydzieści dwa złote 86/100) tytułem dopłaty z tytułu podziału ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego oraz pozostałych rozliczeń związanych z majątkiem wspólnym, płatną w terminie jednego roku z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności.

VII.  Zasądzić od wnioskodawczyni I. M. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 1075,56 zł (jeden tysiąc siedemdziesiąt pięć złotych 56/100 groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów postępowania.

VIII.  Zasądzić od uczestnika A. M. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 1575,56 zł (jeden tysiąc pięćset siedemdziesiąt pięć złotych 56/100 groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów postępowania.

IX.  Ustalić, iż zainteresowani ponoszą pozostałe koszty postępowania we własnym zakresie.

Sygn. akt I Ns 65/15

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni I. M. w dniu 28.08.2014r. wystąpiła do Sądu Rejonowego w Piszu z wnioskiem o podział majątku wspólnego byłych małżonków wskazując jako uczestnika postępowania A. M..

We wniosku podała, że w skład majątku mającego ulec podziałowi wchodzą następujące przedmioty:

1)  niezabudowana nieruchomość rolna położona w U., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą KW (...);

2)  zabudowana nieruchomość rolna wraz z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym oraz budynkami gospodarczymi położona w U., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą KW (...);

3)  ciągnik rolniczy;

4)  przyczepa do ciągnika;

5)  brony;

6)  kultywator;

7)  kosiarka;

8)  pług;

9)  przewracarka.

Wnioskodawczyni wniosła o fizyczny podział nieruchomości opisanych w punkcie 1 i 2, przyznanie ruchomości uczestnikowi - bez żadnych dopłat.

W uzasadnieniu wniosku podniosła, iż Sąd Rejonowy w Piszu ustanowił rozdzielność majątkową zainteresowanych z dniem 18.12.2013r. oraz że w toku jest sprawa o rozwód. Wskazała, iż fizyczny podział budynku mieszkalnego jest możliwy z uwagi na urządzone w budynku dwa lokale mieszkalne z odrębnymi wejściami. Zaznaczyła, iż zamieszkuje u córki, zaś jej sytuacja finansowa nie pozwala na pokrycie kosztów postępowania.

Uczestnik postępowania A. M. co do zasady przychylił się do wniosku o podział majątku. Wniósł o ustalenie, iż w skład majątku wspólnego wchodzi również działka nr (...) o powierzchni 1800 m2, położona w U.. Wskazał, iż w skład majątku wspólnego nie wchodzi udział 45/100 części w budynkach posadowionych na zabudowanej działce nr (...). Wniósł o przyznanie mu całego gospodarstwa rolnego i zasądzenie spłaty na rzecz wnioskodawczy, ewentualnie przyznanie wnioskodawczyni działek (...). Podał również, iż w skład majątku ruchomego wchodzi telewizor i samochód osobowy V. (...).

W uzasadnieniu podniósł, iż przedmiotowe gospodarstwo rolne było w przeszłości własnością dziadka uczestnika S. M. (1) w 45/100 części oraz jego rodziców R. i S. M. (2) w 55/100 części. Decyzją z dnia 20.08.1975r. Skarb Państwa przejął od S. M. (1) gospodarstwo rolne położone w U. bez budynków, natomiast udział 45/100 w budynkach posadowionych na działce nr (...) stanowił wówczas odrębny od gruntu przedmiot własności S. M. (1). Aktem notarialnym z dnia 03.02.1982r. S. M. (1) darował A. M. udział wynoszący 45/100 części w zabudowaniach stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności. Następnie aktem notarialnym z dnia 10.01.1989r. A. M. wraz z małżonką I. M. nabył m.in udział 45/100 części we własności działki gruntu nr (...). Ponieważ w akcie tym nie wskazano, że A. M. przysługuje udział w budynkach, w treści księgi wieczystej wpisani zostali jako właściciele udziału 45/100 części w działce gruntu nr (...) i budynkach oboje małżonkowie. W wyniku toczących się postępowań spadkowych matka uczestnika S. M. (2) stała się wyłącznym właścicielem gospodarstwa rolnego położonego w U. oraz udziału 55/100 części w działce gruntu nr (...). W dniu 24.03.1986r. S. M. (2) darowała A. i I. M. na prawie wspólności majątkowej małżeńskiej udział w działce zabudowanej nr (...) i pozostałe grunty wchodzące w skład jej gospodarstwa rolnego.

Uczestnik wskazał, iż od ponad dwóch lat samodzielnie prowadzi gospodarstwo rolne. Wskazał, iż dla całego budynku mieszkalnego jest jedno ujęcie wody i jedna kotłownia, budynki wymagają remontu. Z uwagi na istniejący konflikt i zasady prawidłowej gospodarki rolnej uczestnik nie wyraził zgody na fizyczny podział działki siedliskowej.

W toku rozprawy (k.75 akt) strony sprecyzowały i zgodnie wskazały, iż w skład ich majątku wspólnego wchodzą następujące ruchomości:

1.  przyczepa do ciągnika dwuosiowa o wartości 2000 zł;

2.  kosiarka rotacyjna o wartości 600 zł;

3.  przewracarka siedmiogwiazdowa o wartości 500 zł;

4.  telewizor o wartości 300 zł;

5.  samochód V. (...) o wartości 3000 zł.

Wnioskodawczyni wskazała, iż pozostający w jej posiadaniu samochód nabyła w trakcie wspólności majątkowej, jednakże z pieniędzy darowanych jej przez matkę (k.75). Wniosła nadto o rozliczenie środków znajdujących się na rachunkach bankowych na dzień ustania wspólności oraz rozliczenie kwoty uzyskanej przez uczestnika ze sprzedaży bydła i konia (k.279 akt).

Uczestnik postępowania wniósł natomiast o rozliczenie w podziale majątku kosztów opłaconego przez niego ubezpieczenia KRUS wnioskodawczyni za rok 2014 i 2015 w kwocie łącznej 2859 zł. (k.120 akt)

Ostatecznie w toku postępowania strony zajęły następujące stanowiska odnośnie podziału nieruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego. Na rozprawie w dniu 24.08.2017r. wnioskodawczyni oświadczyła, iż chciałaby zająć się działalnością agroturystyczną. Jest gotowa zrezygnować z podziału fizycznego siedliska pod warunkiem, iż otrzyma działki (...).

Z kolei uczestnik postępowania ostatecznie nie wyraził zgody na przyznanie działek (...) wnioskodawczyni, ani też na fizyczny podział nieruchomości.

W dniu 06.11.2014r. do Sądu Rejonowego w Piszu wpłynął pozew A. M. przeciwko I. M. o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, w którym domagał się wpisania go w 45/100 części jako właściciela budynków stanowiących odrębny od gruntu (działki nr (...)) przedmiot własności.

W związku z toczącym się postępowaniem o podział majątku wspólnego na podstawie art. 618 kpc sprawa z powództwa A. M. została dołączona do akt I Ns 65/15 celem jej rozpoznania w sprawie o podział majątku wspólnego.

W toku rozprawy uczestnik cofnął żądanie dotyczące uzgodnienia treści księgi wieczystej i wniósł o rozliczenie w sprawie o podział majątku wspólnego wartości udziału 45/100 części przysługującego mu w budynkach na działce nr (...) jako jego nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny.

Sąd ustalił, co następuje.

Wnioskodawczyni I. M. i uczestnik postępowania A. M. zawarli związek małżeński 21 lipca 1984 roku. Małżonków łączył system małżeńskiej wspólności ustawowej.

Na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 26.02.2014r. (VIII RC 360/13) z dniem 18.12.2013r. ustanowiona została między małżonkami rozdzielność majątkowa.

Małżeństwo zainteresowanych rozwiązane zostało przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 25.05.2015r. wydanym w sprawie VI RC 1570/13.

(dowód: wyrok k.19 akt VIII RC 360/13, wyrok k.288 akt VI RC 1570/13)

W dniu 24.03.1986r. S. M. (2) (matka uczestnika) przekazała następcom A. M. i I. M. we wspólności ustawowej gospodarstwo rolne położone w U. składające się z działek gruntu o numerach: (...) – zapisane w KW Nr (...) oraz udział we współwłasności nieruchomości - działki gruntu nr (...) położonej w U. zapisany w KW Nr (...).

(dowód: akt notarialny k. 16-17 akt KW (...))

W dniu 20.10.1987r. małżonkowie M. nabyli do majątku wspólnego nieruchomość położoną w U. składającą się z działek gruntu nr (...).

(dowód: akt notarialny k. 24-25 akt KW (...))

W dniu 24.05.1988r. małżonkowie M. nabyli do majątku wspólnego nieruchomość położoną w U. składającą się z działek gruntu nr (...).

(dowód: akt notarialny k. 34-35 akt KW (...))

W dniu 10.10.1989r. małżonkowie M. nabyli do majątku wspólnego nieruchomość położoną w U. składającą się z działek gruntu nr (...) oraz udział wynoszący 45/100 części w działce gruntu nr (...) położonej w U..

(dowód: akt notarialny k. 42-43 akt KW (...))

Na mocy orzeczenia z dnia 30.07.1965r. o wykonaniu aktu nadania właścicielami działki gruntu nr (...) położonej w U. stali się J. O. (1) w 55/100 części oraz S. M. (1) (dziadek uczestnika) w 45/100 części.

(dowód: orzeczenie k. 4 akt KW (...))

Udział w nieruchomości przypadający J. O. (1) w wysokości 55/100 części nabyli na prawie wspólności ustawowej małżonkowie R. i S. M. (2) (rodzice uczestnika).

(dowód: treść działu drugiego, numer wpisu 3. w KW (...))

Następnie w wyniku działu spadku udział w wysokości 55/100 części w działce gruntu nr (...) przypadł S. M. (2), a w dalszej kolejności na skutek umowy przekazania gospodarstwa rolnego małżonkom A. i I. M..

(dowód: treść działu drugiego KW (...), akt notarialny k. 16-17 akt KW (...))

Udział w działce gruntu nr (...) w 45/100 części (z pominięciem udziału w budynkach) małżonkowi A. i I. M. nabyli na mocy opisanej wyżej umowy kupna.

(dowód: akt notarialny k. 42-43 akt KW (...))

Na wniosek S. M. (1) wydana został w dniu 20.08.1975r. decyzja o przejęciu na własność Skarbu Państwa w zamian za rentę mi.in. działki gruntu nr (...) zapisanej w KW (...) bez budynków. Jednocześnie na wniosek Naczelnika Miasta i Gminy w O. S. M. (1) został wpisany jako właściciel udziału 45/100 w budynkach: domu mieszkalnym, oborze i stodole.

(dowód: wniosek i decyzja k. 11,12 akt KW (...), treść KW)

Następnie w dniu 03.02.1982r. S. M. (1) darował wnukowi A. M. udział wynoszący 45/100 części w zabudowaniach stanowiących odrębny przedmiot własności tj. domu mieszkalnym, stodole i oborze, położonych we wsi U., objętych KW (...).

(dowód: akt notarialny k. 17 akt KW (...))

W trakcie małżeństwa A. i I. M. zbyli część działek wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Obecnie w skład majątku wspólnego wchodzi niezabudowana nieruchomość rolna położona w U., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą KW (...) składająca się z działek gruntu o numerach geodezyjnych:

(...)– o wartości 30000 zł,

(...) o wartości 165590 zł,

(...) o wartości 120000 zł

(...) o wartości 281600 zł,

(...) o wartości 15000 zł,

(...) o wartości 33027 zł,

(...) o wartości 21084 zł,

(...) o wartości 30813 zł,

(...) o wartości 23644 zł,

(...) o wartości 10542 zł,

(...) o wartości 151519 zł,

(...) o wartości 21000 zł,

(...)o wartości 217600 zł,

(...) o wartości 79206 zł,

oraz działka nr (...)– o wartości 27000 zł.

Łączna wartość nieruchomości wraz z działką nr (...) to 1 227 625 zł.

(dowód: opinie biegłego k.201-269, 361-385)

Działka o numerze geodezyjnym (...) na skutek oczywistej omyłki nie została wpisana do KW (...) podczas dokonywania wpisu w dniu 20.10.1987r. Omyłka ta została sprostowana postanowieniem Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 17.03.2017r. (k.18 akt KW (...)).

Nadto w skład majątku wspólnego wchodzi również zabudowana nieruchomość rolna wraz z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym oraz budynkami gospodarczymi położona w U., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą KW (...), przy czym udział 45/100 części w budynkach posadowionych na nieruchomości na mocy umowy darowizny przysługiwał jedynie A. M.. Nieruchomość ta warta jest 272229 zł, przy czym budynki na nieruchomości mają wartość 140229zł. Tak więc udział 45/100 w wartości budynków odpowiada kwocie 63103,05 zł.

(dowód: opinie biegłego k.201-269, 361-385)

W skład majątku wspólnego wchodzą również ruchomości : przyczepa do ciągnika dwuosiowa o wartości 2000 zł; kosiarka rotacyjna o wartości 600 zł; przewracarka siedmiogwiazdowa o wartości 500 zł; telewizor o wartości 300 zł; samochód V. (...) o wartości 3000 zł.

Na dzień zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej na rachunku bankowym uczestnika zdeponowana była kwota 198,72 zł.

(dowód k. 284 akt)

Po zniesieniu wspólności ustawowej, w dniach 12.05.2014r. i 15.05.2014r. uczestnik zbył wchodzący w skład majątku wspólnego inwentarz żywy za łączną kwotę 17867 zł. Tytułem rozliczenia przekazał wnioskodawczyni kwotę 2600 zł. Pozostała kwota nie została rozliczona.

(dowód: faktury k. 295 i 296, stanowisko wnioskodawczyni k. 279)

Od czerwca 2014r. wnioskodawczyni nie zamieszkuje wraz z uczestnikiem. Obecnie pracuje w sklepie spożywczym w O. i mieszka u córki. Poza majątkiem wspólnym nie posiada żadnego innego majątku. Planuje prowadzenie działalności agroturystycznej.

(dowód: zeznania wnioskodawczyni k. 404)

Uczestnik prowadzi obecnie przedmiotowe gospodarstwo rolne, zamieszkuje w siedlisku na działce nr (...) w U.. Planuje hodowlę cieląt mięsnych i produkcję roślinną.

(dowód: zeznania uczestnika k. 404-405)

Sąd zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 31 § 1 i 2 krio i 33 krio wspólnością ustawową małżonków objęte są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Do majątku osobistego małżonków należą natomiast przedmioty nabyte w drodze darowizny, chyba że darczyńca postanowi inaczej. Treść art. 43 § 1 krio zawiera domniemanie, iż oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Skład i wartość majątku ulegającego podziałowi ustala Sąd (art. 567 § 3 kpc w zw. z art. 684 kpc). Zasadą jest, iż podział majątku wspólnego obejmuje składniki należące do danego majątku w dacie ustania wspólności oraz istniejące w chwili dokonywania podziału.

W przedmiotowej sprawie bezspornie przyjęte zostało, iż w skład majątku wspólnego stron wchodzi gospodarstwo rolne składające się z dwóch nieruchomości.

Wartość nieruchomości objętych KW (...) oraz KW (...) sąd ustalił w oparciu o opinie biegłego rzeczoznawcy J. O. (2), które w pełni podzielił. W ocenie Sądu są to opinie jasne i pełne, w przejrzysty sposób wyjaśniają wszystkie istotne okoliczności oraz uzasadniają przedstawione w nich wnioski i dokonane wyliczenia, a równocześnie są poparte wiedzą i doświadczeniem zawodowym biegłego. Sąd w pełni podziela stanowisko biegłego przedstawione w opinii uzupełniającej sporządzonej na skutek zarzutów zgłoszonych przez uczestnika (k.286). Sąd oddalił wnioski dowodowe uczestnika o wydanie kolejnych opinii uzupełniających biegłego rzeczoznawcy majątkowego (k.406v.) albowiem ich uwzględnienie spowodowałoby tylko nieuzasadnioną zwłokę w rozpoznaniu sprawy. Z uwagi na ustalenia poczynione przez Sąd i treść opinii głównej oraz uzupełniającej Sąd uznał, iż wyliczona przez biegłego wartość nieruchomości nie budzi wątpliwości, zaś kolejne zarzuty uczestnika są wyłącznie polemiką z treścią opinii i stanowiskiem biegłego nie popartą żadnymi argumentami i dowodami, tym bardziej, iż uczestnik twierdził, iż wartość części działek została zaniżona, części zaś zawyżona.

Sąd uwzględnił w swych ustaleniach fakt, iż uczestnikowi przysługiwał udział 45/100 części w budynkach posadowionych na działce gruntu nr (...) w U.. Udział w budynkach został darowany uczestnikowi, w związku z czym stanowił jego majątek osobisty. W tej sytuacji w postępowaniu o podział majątku wspólnego Sąd uznał, iż powyższa okoliczność powinna znaleźć odzwierciedlenie we wzajemnych rozliczeniach stron. Traktując przedmiotowy udział jako nakład z majątku osobistego uczestnika na majątek wspólny Sąd ustalił, iż wartość nakładu to kwota 63103,05 zł i dokonując rozliczenia byłych małżonków przyjął do rozliczenia nieruchomości KW (...) wartość 209 125,95 zł, tj. z pominięciem w/w nakładu uczestnika.

Wnioskodawczyni i uczestnik postępowania przedstawili odmienne propozycje podziału przedmiotowego gospodarstwa. Uczestnik konsekwentnie nie zgadzał się na fizyczny podział działki siedliskowej nr (...), o co wnosiła wnioskodawczyni. Ponadto deklarował zamiar spłaty wnioskodawczyni i wnosił o przyznanie mu gospodarstwa rolnego za wyjątkiem działek nr (...).

Powołana w sprawie, stosownie do treści art. 619 § 2 kpc, biegła z zakresu rolnictwa S. W., w sporządzonej przez siebie opinii jednoznacznie stwierdziła, iż podział przedmiotowego gospodarstwa rolnego jest możliwy i nie będzie pozostawać w sprzeczności z zasadami prawidłowej gospodarki. W wyniku podziału nie dojdzie do zakończenia lub przerwania produkcji rolnej. Podział taki spowoduje powstanie niewielkich gospodarstw rolnych, których istnienie może być ekonomicznie uzasadnione (opinia k.100-105). Sąd podzielił wnioski zawarte w opinii biegłej. Została ona sporządzona przez osobę dysponującą wiedzą specjalistyczną. Jest ona jasna i pełna. Zawiera odpowiedź na postawione w tezie dowodowej pytanie.

Przepisy normujące podział majątku wspólnego (art. 566-567 k.p.c.), nie określają wprost sposobów podziału majątku. Odsyłają do uregulowań dotyczących zniesienia współwłasności (art. 688 k.p.c.). Zgodnie z art. 567 § 1 k.p.c. w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sąd rozstrzyga także o żądaniu ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym oraz o tym, jakie wydatki, nakłady i inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku odrębnego lub odwrotnie podlegają zwrotowi.

Sąd dokonuje więc podziału majątku w oparciu o przepisy art. 211 i 212 kodeksu cywilnego. Stanowią one, iż każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości (art. 211 k.c.). Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne (art. 212 § 1 k.c.). Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego (art. 212 § 2 k.c.). Jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. (art. 212 § 3 k.c.).

Dokonując podziału majątku wspólnego stron, Sąd miał na uwadze sytuację majątkowa i osobistą wnioskodawczyni i uczestnika. Żadne z nich nie ma środków ani dochodów pozwalających na spłatę lub dopłatę w przypadku dokonania takiego podziału majątku, który wymagałby zasądzenia znacznych spłat lub dopłat. W związku z powyższym sąd dążył do takiego fizycznego podziału nieruchomości, dzięki któremu zasądzona dopłata byłaby minimalna.

W związku z ostatecznym stanowiskiem wnioskodawczyni, która zrezygnowała z podziału fizycznego siedliska pod warunkiem, iż otrzyma działki (...). Sąd przychylił się do stanowiska uczestnika i przyznał mu w całości nieruchomość wraz z zabudowaniami, dla której prowadzona jest KW (...).

Mając na uwadze wartość obu nieruchomości (z pominięciem nakładów uczestnika) tj. kwotę 1 436 750,95 zł, w wyniku podziału zarówno wnioskodawczyni jak i uczestnikowi przypaść powinny działki o łącznej wartości 718375,47 zł.

Z uwagi na fakt, iż uczestnik planuje prowadzenie gospodarstwa rolnego polegającego na hodowli bydła i produkcji roślinnej, Sąd dzieląc fizycznie nieruchomość KW (...), przyznał mu działki gruntu o numerach (...) oraz (...). Działki nr (...) pozostają we wzajemnym sąsiedztwie tworząc zwarty kompleks wraz z działką siedliskową nr (...). Działki nr (...) sąd oddalone od siedliska, lecz graniczą ze sobą, co ułatwia prowadzenie działalności rolniczej (mapa k. 207-208). Wartość przyznanych uczestnikowi działek łącznie z działką nr (...) wynosi 719 968,95 zł.

Dokonując ustaleń odnośnie działki nr (...) Sąd oparł się na dołączonym do akt (k.320-321) odpisie księgi wieczystej, z której wynikało, iż działka nr (...) nie jest ujęta w przedmiotowej księdze wieczystej, choć stanowi majątek wspólny, co Sąd ustalił na podstawie dokumentów otrzymanych ze Starostwa Powiatowego (k. 330, 335-340). W toku sporządzania uzasadnienia Sąd uzyskał wiedzę, iż obecnie na skutek naprawienia oczywistej omyłki działka nr (...) wpisana została do KW (...). W związku z powyższym treść pkt I. podpunktu 3. orzeczenia w obecnym stanie prawnym jest nieaktualna w części dotyczącej zapisu, iż dla działki nr (...) nie jest prowadzona księga wieczysta.

Sąd przyznał wnioskodawczyni działki o numerach (...) o łącznej wartości 716 782 zł. Z uwagi na planowaną przez wnioskodawczynię działalność agroturystyczną Sąd przyznał jej działki graniczące z jeziorem nr (...)oraz działkę z prawem zabudowy nr (...) (mapa k. 207-208). Pozostałe działki gruntu przypadły wnioskodawczyni w związku z koniecznością zminimalizowania należnej jej spłaty.

Mając na uwadze powyższy podział fizyczny nieruchomości spłata należna wnioskodawczyni od uczestnika z tytułu podziału nieruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego to kwota 1593,47 zł, o czym Sąd orzekł w pkt. V postanowienia.

Podziału ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego Sad dokonał w oparciu o zgodne stanowiska zainteresowanych. Z uwagi na prowadzoną przez uczestnika działalność rolniczą i korzystanie z siedliska Sąd przyznał mu przyczepę do ciągnika dwuosiową o wartości 2000 zł, kosiarkę rotacyjną o wartości 600 zł, przewracarkę siedmiogwiazdową o wartości 500 zł, telewizor o wartości 300 zł, a zatem ruchomości o łącznej wartości 3400 zł.

Sąd przyznał wnioskodawczyni będący w jej posiadaniu samochód osobowy marki V. (...) o wartości 3000 zł. Sąd nie podzielił stanowiska wnioskodawczyni, w którym wskazała, iż przedmiotowe auto zostało zakupione ze środków pochodzących z jej majątku osobistego. Wnioskodawczyni nie przedłożyła żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń.

Zgodnie z art. 686 kpc, który ma zastosowanie do podziału majątku wspólnego (art. 567 § 3 kpc), przy podziale majątku sąd rozstrzyga również o wzajemnych roszczeniach pomiędzy zainteresowanymi z tytułu posiadania poszczególnych składników majątku, pobranych pożytków i innych przychodów.

Na podstawie przedłożonych przez uczestnika faktur i oświadczenia wnioskodawczyni Sąd ustalił, iż uczestnik sprzedał inwentarz żywy wchodzący w skład majątku wspólnego o łącznej wartości 17867 zł. Z tego tytułu powinien zwrócić wnioskodawczyni kwotę 8933,50 zł. Ponieważ uczestnik przekazał wnioskodawczyni jedynie 2600 zł, to tytułem rozliczenia inwentarza żywego powinien zapłacić wnioskodawczyni kwotę 6333,50 zł.

Z uwagi na fakt, iż na rachunku uczestnika na dzień zniesienia wspólności majątkowej znajdowała się kwota 198,72 zł, uczestnik winien zwrócić wnioskodawczyni kwotę 99,36 zł.

Podsumowując tytułem podziału majątku ruchomego pomiędzy zainteresowanych oraz rozliczenia kwoty uzyskanej ze sprzedaży zwierząt gospodarskich i środków zgromadzonych na rachunku uczestnika, Sąd w pkt. VI postanowienia zasądził od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni kwotę 6632,86 zł.

Jednocześnie Sąd w oparciu o treść art. 212 § 3 kc zakreślił uczestnikowi postępowania 12 miesięczny termin spłaty powyższej należności, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności tej kwoty. Zdaniem Sądu obecna sytuacja majątkowa uczestnika nie pozwala mu na szybsze uregulowanie zobowiązań wobec wnioskodawczyni.

Odnosząc się do wniosku uczestnika o rozliczenie w przedmiotowym postępowaniu opłat poniesionych przez uczestnika, a dotyczących ubezpieczenia KRUS wnioskodawczyni w łącznej kwocie 2859 zł, zauważyć należy, iż przedmiotowe opłaty poniesione zostały przez uczestnika w latach 2014 i 2015, a więc po zniesieniu wspólności majątkowej. W tej sytuacji spłata zobowiązań wnioskodawczyni powstałych po zniesieniu wspólności majątkowej małżonków nie może być rozliczona w przedmiotowym postępowaniu, albowiem dotyczy środków pochodzących z majątku osobistego uczestnika przeznaczonych na majątek osobisty wnioskodawczyni.

Sąd nie kwestionował zeznań świadków przesłuchanych w sprawie (k. 147-148, 278-279, 322). Jednakże zeznania te, z uwagi na zmianę stanowiska wnioskodawczyni odnośnie sposobu podziału majątku wspólnego, nie przyczyniły się do dokonanych przez Sąd ustaleń.

O kosztach postępowania Sąd orzekł po myśli art. 520 § 1 i 2 kpc. Wnioskodawczyni i uczestnik w równym stopniu zainteresowani byli wynikiem postępowania. Łącznie koszty postępowania sądowego (opłata i wynagrodzenia biegłych) wyniosły 8151,13 zł (po 4075,56 zł).

Uczestnik uiścił tytułem zaliczek koszty w łącznej wysokości 2500 zł, w związku z czym Sąd zasądził od niego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 1575,56 zł tytułem nieuiszczonych przez zainteresowanych kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Wnioskodawczyni zwolniona została od kosztów sądowych w postaci opłaty od wniosku w kwocie 1000 zł (połowa 500 zł) i zaliczek na wynagrodzenia biegłych w kwocie 2500 zł. W związku z tym Sąd zasądził od niej na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 1075,56 zł tytułem nieuiszczonych przez zainteresowanych kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sąd uznał, iż pozostałe koszty postępowania uczestnicy postępowania winni ponieść we własnym zakresie