IX W 2577/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Olsztynie z 2017-12-29

Sygn. akt IX W 2577/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie Wydział IX Karny

w składzie:Przewodniczący: SSR Joanna Sienicka

Protokolant: Katarzyna Szklarczyk

w obecności oskarżyciela publ. P. S.

po rozpoznaniu w dniu 28 IX , 7i 14 XI 2017 r., 12i 29 XII 2017r.

sprawy M. M. (1)

c. J. i C. z domu M. , ur. (...) w O.

obwinionej o to, że: I w okresie od 10.03.2017r do 20.06.2017r w O. będąc pełnomocnikiem Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...), wbrew obowiązkowi nie udostępniła członkowi Spółdzielni – A. C. (1) wglądu do wszystkich umów ubezpieczeniowych obowiązujących w roku 2016 oraz uchwał i decyzji dotyczących zawieranych w 2016 roku ubezpieczeń oraz ich kontynuacji

- tj. za wykroczenie z art. 27 3 pkt. 1 w zw. z art. 8 1 pkt 1 Ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000r.;

II w okresie od 12.06.2017 roku do 13.07.2017 roku w O. będąc Pełnomocnikiem Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej J., wbrew obowiązkowi nie udostępniła A. C. (1) – członkowi Spółdzielni, wglądu do umów i faktur na zapewnienie warunków lokalowych i organizacyjnych dla funkcjonowania Rady Osiedla (...) w obiektach SM (...)

-tj. za wykroczenie z art. 27 3 pkt.1 w zw. z art. 8 1pkt 1 Ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000r.;

III w okresie od 12.06.2017 roku do 13.07.2017 roku w O. będąc Pełnomocnikiem Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej J., wbrew obowiązkowi nie udostępniła A. C. (1) – członkowi Spółdzielni, wglądu do umów z (...) w okresie od 1999 roku do 12.06.2017 roku dotyczących dostawy wody i odprowadzania ścieków

-tj. za wykroczenie z art. 27 3 pkt 1 w zw. z art. 8 1 pkt. 1 Ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 roku.

ORZEKA:

I obwinioną M. M. (1) uniewinnia od popełnienia zarzucanych jej czynów ;

II na podstawie art. 118 § 2 kpw koszty postepowania ponosi Skarb Państwa .

Sygn. akt IX W 2577/17

UZASADNIENIE

M. M. (1) obwiniona została o to, że: I w okresie od 10.03.2017r do 20.06.2017r w O. będąc pełnomocnikiem Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...), wbrew obowiązkowi nie udostępniła członkowi Spółdzielni – A. C. (1) wglądu do wszystkich umów ubezpieczeniowych obowiązujących w roku 2016 oraz uchwał i decyzji dotyczących zawieranych w 2016 roku ubezpieczeń oraz ich kontynuacji ; II w okresie od 12.06.2017 roku do 13.07.2017 roku w O. będąc pełnomocnikiem Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej J., wbrew obowiązkowi nie udostępniła A. C. (1) – członkowi Spółdzielni, wglądu do umów i faktur na zapewnienie warunków lokalowych i organizacyjnych dla funkcjonowania Rady Osiedla (...) w obiektach SM (...) ; III w okresie od 12.06.2017 roku do 13.07.2017 roku w O. będąc pełnomocnikiem Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej J., wbrew obowiązkowi nie udostępniła A. C. (1) – członkowi Spółdzielni, wglądu do umów z (...) w okresie od 1999 roku do 12.06.2017 roku dotyczących dostawy wody i odprowadzania ścieków tj. za wykroczenia z art. 27 3 pkt 1 w zw. z art. 8 1 pkt. 1 Ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 roku.

Obwiniona mieszka w O. , pracowała do końca października 2017r w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O. na stanowisku specjalisty do spraw samorządowych , obecnie jest na emeryturze, nie ma nikogo na własnym utrzymaniu.

W dniu 27 grudnia 2016r A. C. (1) złożył drogą mailową wniosek( k 3) do Zarządu i Rady Nadzorczej SM (...) o udostępnienie mu do wglądu wszystkich umów na wszelkie ubezpieczenia zawarte w 2016r , w tym także kontynuacji , wnosząc także o podanie pełnego wykazu wszystkich w/w dokumentów . W dniu 28 grudnia 2016r w/w złożył kolejny wniosek (k 4) o udostępnienie mu do wglądu wszystkich uchwał organów spółdzielni na wszystkie ubezpieczenia obowiązujące także w 2016r, zatem i kontynuacje, ze wskazaniem pełnego wykazu tych dokumentów . We wniosku zawarł informacje, iż chodzi mu o ostatnie z podjętych decyzji o wyborze rodzaju ubezpieczenia i ubezpieczyciela, zmianie warunków ubezpieczenia. W odpowiedzi na powyższe wnioski obwiniona w dniu 25 stycznia 2017r (k5-8) przesłała A. C. informacje, iż umowy ubezpieczenia i uchwały zostaną mu udostępnione po wyrażeniu przez ubezpieczycieli zgody na ich udostępnienie osobom trzecim, o czym zostanie poinformowany osobnym pismem. W dniu 17 lutego 2017r obwiniona poinformowała pokrzywdzonego ( k 9) , iż zostaną mu udostępnione w siedzibie SM (...) w godzinach pracy spółdzielni polisy dotyczące umów ubezpieczenia zawarte w 2016r: ubezpieczenie mienia od wszelkiego ryzyka zawarta z (...) 23 12 2015r, OC z (...) z dnia 23 12 2015r, NW zawarta z (...) na okres trwania półzimowiska w dniach 25I-5II 2016r i półkolonii w okresie od 4 VII do 26VIII 2016r , polisa OC+AC samochodu ciężarowego z W. za okres 27 11 2015-27 11 2016r . Pokrzywdzony został poinformowany, iż nadal obowiązuje decyzja zarządu SM J. o opłatach za sporządzenie odpisów , kopii, samodzielne wykonanie kopii. W dniu 23 marca 2017 ( k10) w uzupełnieniu obwiniona poinformowała pokrzywdzonego , iż dodatkowo udostępnione zostaną mu polisy co do których ubezpieczyciele także nie wnieśli zastrzeżeń na ich udostępnienie osobom trzecim-ubezpieczenie OC na pojazdy wolnobieżne, ubezpieczenie zarządcy nieruchomości, sprzętu elektronicznego. Jednocześnie przesłała pokrzywdzonemu informację, iż jeden z ubezpieczycieli- firma (...) SA nie wyraziła zgody na udostępnienie umowy ubezpieczenia , z tego też względu na podstawie art. 18§3 ustawy prawo spółdzielcze dokumenty te nie zostaną mu udostępnione. Pokrzywdzony pouczony został o możliwości złożenia do SR w O. (...) Wydział KRS wniosku o zobowiązanie SM (...) do złożenia żądanych dokumentów. Zarząd SM J. w odniesieniu do ubezpieczeń zawartych w 2016r, w tym ich kontynuacji , podjął decyzję z dnia 24 marca 2016 w zakresie zawarcia umowy ubezpieczenia OC zarządcy z (...), 14 12 2015 w sprawie zawarcia umowy ubezpieczenia mienia i OC z (...) , 18 12 2015r o zawarciu ubezpieczenia OC członków zarządu . Decyzje zarządu miały formę odręcznych adnotacji zamieszczonych na pismach dotyczących umów ubezpieczenia, zawierały polecenie dokonania ubezpieczenia ( k 273-277). Nie zostały one udostępnione pokrzywdzonemu.

W dniu 10 marca 2017r(k 14-15) pokrzywdzony przesłał drogą mailową pismo do Zarządu i Rady Nadzorczej SM (...) , w którym w pkt 2.1 - 2.4 wniósł o udostępnienie mu do samodzielnego kopiowania wszystkich umów i uchwał dotyczących ubezpieczenia mienia obejmujących lata 2006-2015 i umowy ubezpieczenia mienia SM obejmującej rok 2017, a także dokumentów finansowych dotyczących wypłaty odszkodowań z tytułu powyższych umów . W odpowiedzi obwiniona przesłała do pokrzywdzonego w dniu 6 04 2017r ( k 16-17) pismo informujące , iż żądane dane znajdują się poza katalogiem wskazanym w art. 18§2 pkt3 ustawy prawo spółdzielcze jak i art. 8 1 ust1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. W związku z powyższym odmówiono pokrzywdzonemu udostępnienia żądanej w piśmie z 10 03 2017r informacji.

W dniu 9 06 2017r (k29) pokrzywdzony wniósł droga mailową wniosek do Zarządu i Rady Nadzorczej SM (...) o udostępnienie mu umów wraz ze zmianami i faktur na zapewnienie warunków lokalowych i organizacyjnych dla funkcjonowania Rady Osiedla (...) w obiektach SM (...). Obwiniona pismem z dnia 7 07 2017r (k30) poinformowała pokrzywdzonego, iż dokumenty te zostaną mu udostępnione po wyrażeniu zgody przez Biuro Rady Miasta w O. . O zgodę taką obwiniona zwróciła się pismem z dnia 28 06 2017r ( k 35) . Urząd Miasta w O. w dniu 7 07 2017r ( k 36) odpowiadając na zapytanie obwinionej , oświadczył , iż zgoda Gminy O. na ujawnienie powyższych dokumentów nie jest wymagana. W dniu 14 07 2017r (k37) pokrzywdzony został poinformowany przez obwinioną, iż umowa i faktury za udostępnienie pomieszczeń w budynku administracji osiedla (...) na spotkania samorządowej RO P. zostaną mu udostępnione w siedzibie SM (...) w godzinach pracy spółdzielni. Pokrzywdzony został poinformowany , iż nadal obowiązuje decyzja zarządu SM J. o opłatach za sporządzenie odpisów , kopii, samodzielne wykonanie kopii.

W dniu 12 06 2017r pokrzywdzony wniósł droga mailową wniosek do Zarządu i Rady Nadzorczej SM (...) o udostępnienie mu wykazu umów zawartych z (...) od 1999r dotyczących dostawy wody i odprowadzania ścieków , a także o udostępnieniu mu tej umowy do wglądu . Obwiniona pismem z dnia 7 07 2017r (k45) poinformowała pokrzywdzonego, iż SM (...) zawarła umowę na dostawę wody i odprowadzanie ścieków w 1987, dokument ten zostanie mu udostępniony po wyżarzeniu zgody przez (...). Pismem z dnia 5 07 2017 (k 97) Przedsiębiorstwo (...) w O. oświadczyło, iż nie ma żadnych przeciwskazań do udostępnienia członkom spółdzielni faktur i umów zawartych pomiędzy (...) a SM (...). W dniu 21 07 2017r (k72) pokrzywdzony został poinformowany przez obwinioną , iż umowa z (...) zostanie mu udostępniona w siedzibie SM (...) w godzinach pracy spółdzielni. Pokrzywdzony został poinformowany , iż nadal obowiązuje decyzja zarządu SM J. o opłatach za sporządzenie odpisów , kopii, samodzielne wykonanie kopii.

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) z siedzibą w O. przy ul (...) wpisana jest do Krajowego Rejestru Sądowego pod NR (...). W dniu 25 września 2014 r., Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej (...) udzielił obwinionej - pracownicy spółdzielni, st. specjaliście do spraw samorządowych, pełnomocnictwa szczególnego do koordynowania rozpatrywania wniosków i skarg kierowanych przez członków spółdzielni do organów i komórek organizacyjnych spółdzielni . Z zakresu czynności obwinionej zawartego w aneksie do umowy o pracę z 9 stycznia 2014r wynikało, iż została ona upoważniona do samodzielnego rozpatrywania wniosków członków złożonych na podstawie art. 8 1 ustawy z dnia 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych o udostępnienie lub wydanie kopii dokumentów. Od 28 sierpnia 2017r rozpatrywaniem w/w wniosków zajmuje się inny pracownik spółdzielni- K. W. (1).

A. C. (1) jest członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej (...), mieszkańcem budynku przy ul. (...) w O.. W latach 2014-2017 przesłał do SM (...) pism , w tym wniosków o udostępnienie umów, faktur, uchwał.

Decyzją zarządu SM J. z 28 05 2014r w sprawie wysokości opłat za sporządzenie odpisów i kopii dokumentów z roku bieżącego bądź za samodzielne wykonywanie ich kopii ustalone zostały powyższe koszty na 0,30 zł brutto za stronę , ze wskazaniem , iż wgląd jest bezpłatny, natomiast odnoście dokumentów z lat poprzedzających wniesienie wniosku, za sporządzanie ich kopii , odpisów, samodzielne wykonywanie kopii oraz dokonanie wglądu opłata wynosiła 1zł plus Vat za stronę dokumentu.

Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w B. z 8 06 2017r i wyrokiem uzupełniającym z dnia 13 09 2017r sygn. akt I ACa20/17 ustalono, iż decyzja zarządu SM J. w O. z dnia 28 maja 2014r w przedmiocie kalkulacji opłat za wykonanie kopi dokumentów w części oznaczonej pkt II oraz w części ustanawiającej opłaty za sporządzenie odpisów i kopii dokumentów w kwocie przewyższającej 0,09zł brutto za stronę i dotycząca opłat za samodzielne wykonywanie kopii jest nieważna. Z uzasadnienia wyroku uzupełniającego wynika, iż członek spółdzielni nie może ponosić dodatkowych wydatków za czynności wymienione w wyroku, skoro pracownicy spółdzielni nie wykonywali poza godzinami pracy czy za dodatkowym wynagrodzeniem czynności związanych z kopiowaniem czy udostępnianiem dokumentacji spółdzielni , czynności te nie pociągały za sobą dodatkowych kosztów, nie sposób zatem uznać by istniała podstawa w tym zakresie do pobierania jakiejkolwiek opłaty.

(d. wniosek k 1-2,3,4,pismo k 5-8, 9,10, 11-12-15, 16-17, 18-19, 26-28, 29,30-31, 35, 36, 37, 42-47, 52, notatki k 63-65, pismo k 70-87, 93,94,95,96,97, 98,111,112, 113, 121, 122, 134, uchwała k 135-136, statut SM (...) k 138-149, Instrukcja Kancelaryjna SM (...) k 150- 162,odpis wyroku k 166-169, 180-249, aneks do umowy k 251, wyjaśnienia obwinionej, zeznania A. C., R. P. ,B. G., K. W. k 257, 260, 272, (...) pismo SM (...) k 265-266, 273-277wykaz k 284-296)

Obwiniona nie przyznała siędo popełnienia zarzucanych mu czynów. Wyjaśniła, iż pokrzywdzony otrzymał w marcu 2017r umowy ubezpieczeniowe i ich kontynuacje za okres 2016-17. Przyznała, iż początkowo nie otrzymał kompletnych dokumentów, gdyż dokumentacja spółdzielni obejmuje ogromną ilość materiałów. Po ponownym sprawdzeniu okazało się, że niektóre umowy nie zostały do udostępnione. Nie było to celowe i umyślne działanie. Brak ten został uzupełniony. Dokumenty zostały przygotowane do zapoznania się przez pokrzywdzonego w siedzibie SM (...). Jedna z firm nie wyraziła zgody na udostępnienie umowy , dlatego umowa ta nie została udostępniona pokrzywdzonemu; o przyczynie i możliwości wniesienia wniosku do KRS został on poinformowany.

Wyjaśniła, iż udostępniła pokrzywdzonemu dokumenty o które wnosił wnioskami z czerwca 2017 - na zapewnienie warunków lokalowych i organizacyjnych dla funkcjonowania Rady Osiedla (...) w obiektach SM (...) oraz umowę z (...) , po wyrażeniu zgody przez strony umowy na jej udostępnienie osobie trzeciej. Opłaty o jakich informowała pokrzywdzonego wynikały z decyzji zarządu, nie mogła zatem udostępniać dokumentów spółdzielni wbrew tej decyzji. Praktyką było zwracanie się o wyrażenie zgody na udostępnienie umowy osobie trzeciej w tym członkowi spółdzielni. Nie mogła udostępnić dokumentów przy braku takiej zgody. Dodatkowo wyjaśniła, iż członkowi spółdzielni służy prawo do wglądu do uchwał, regulaminów, statutu i umów z osobami trzecimi, jeśli osoby te wyrażają na to zgodę. Natomiast decyzje zarządu nie mieszczą się w kategorii dokumentów o jakiej mowa w art. 8 1 pkt. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Zwróciła uwagę na fakt, iż pisma pokrzywdzonego pisane były chaotycznie , co mogło mieć wpływa na sposób udzielania odpowiedzi, niekiedy musiała się domyślać o co pokrzywdzony wnosi. Pewne kwestie mogły wówczas umknąć jej uwadze. Mogła nie mieć wiedzy że niektóre decyzje zarządu zostały wydane, dokumenty nie zawsze do niej docierały. Jeśli nie odpowiedziała pokrzywdzonemu to oznacza, iż nie otrzymała informacji , iż taka decyzja zarządu została wydana. Podkreśliła, iż pokrzywdzony składał około 200 pism rocznie lub więcej, a ona była jedyną osobą udzielającą na nie odpowiedzi. Poza tym do zakresu jej obowiązków należała obsługa posiedzeń Rady Nadzorczej, komisji, zarządu, pomoc w sekretariacie. Obowiązków tych nie pełni od 29 sierpnia 2017r, od 2 września 2017r przebywała na urlopie, obecnie jest emerytką. Przyznała, iż wniosek pokrzywdzonego zawarty w piśmie k 15 dotyczący m.in. udostępnienia mu umów ubezpieczenia mienia obejmujący lata 2006-2015, mógł umknąć jej uwadze .

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom obwinionej, uznając , iż znajdują one potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym, w tym przede wszystkich w dokumentacji zawierającej korespondencję prowadzoną z obwinionym. Wynika z niej, iż udostępnienie dokumentów zawnioskowanych przez pokrzywdzonego każdorazowo poprzedzone było zwracaniem się przez obwinioną do strony umowy o wyrażenie zgody na jej udostępnienie osobie trzeciej-członkowi spółdzielni. O powyższym pokrzywdzony był informowany. Następnie po uzyskaniu zgody pokrzywdzony informowany był o możliwości zapoznania się z dokumentami w siedzibie SM (...). Praktyka taka ma miejsce także obecnie po przejęciu obowiązków jakie wykonywała obwiniona przez inna pracownicę- K. W..

R. P. pełni funkcję Prezesa Zarządu SM (...). Zeznał, iż praktyka przyjęta przez obwinioną wynikała z ustawy . To były jej samodzielne decyzje, ale nie mogła udostępniać dokumentów żądanych przez pokrzywdzonego bez pobierania ustalonych przez zarząd opłat. Ustanowienie stanowiska pełnomocnika do udostępnienia dokumentów wymienionych w art. 8 1 ust1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych podyktowane było bardzo dużą ilością wniosków wnoszonych przede wszystkim przez A C..

K. W. jest pełnomocnikiem zarządu , specjalistą do spraw samorządowych. Pełni od 1 09 2017r obowiązki, jakie wcześniej wykonywała obwiniona. Zeznała, iż od września do października 2017r A. C. złożył około 70 wniosków droga mailową. Czyta je zawsze dokładnie. Jeśli zawierają wniosek o udostępnienie umowy, zwraca się z zapytaniem do strony umowy czy wyraża zgodę na jej udostępnienie. Dopytywała radców prawnych SM (...) o powyższą praktykę . Taką samą stosowała obwiniona. Otrzymała odpowiedz od radców prawnych, iż należy wystąpić o taką zgodę. Stara się zatem uczynić to jak najszybciej, aby zmieścić się w terminie 30 dni. Podobnie jak ona obecnie ,tak obwiniona, była w okresie zatrudnienia w SM (...) jedyną osobą upoważnioną do odpowiadania na pisma pokrzywdzonego. Jednocześnie w zakresie obowiązków na tym stanowisku pracy są także inne czynności. K. W. zeznała, iż pracuje w spółdzielni od ponad 40 lat . Nie spotkała się jednak jeszcze nigdy z takim natężeniem korespondencji od jednej osoby, jak ma to miejsce w wypadku A. C.. Odpowiadanie na pisma pokrzywdzonego kosztuje ją dużo wysiłku i czasu .

A. C. zeznał, iż według niego niewłaściwa jest praktyka zwracania się przez SM (...) do stron umów o zgodę na udostepnienie ich członkom spółdzielni. Przyznał, iż w lutym 2017r udostępniono mu kilka polis ubezpieczeniowych w odpowiedzi na jego wniosek z grudnia 2016r.Zapoznał się z nimi 1 marca 2017r. Musiał zapłacić za ich udostępnienie, za fotokopie. Potem po jego interwencji ujawniono dodatkowe umowy, które także udostępniono mu. Nie otrzymał jednej umowy z uwagi na brak zgody ubezpieczyciela. Odmowę powinien wyrazić Zarząd SM i powinna zostać uzasadniona. W wypadku złożenia wniosku do Sądu-Wydział KRS zmuszony byłby ponieść koszty około 300zł . Odnośnie wniosku z 9 czerwca 2017r zeznał, iż zbędnym było zwracanie się do Biura Rady Miasta O., co wyraźnie wynika z odpowiedzi udzielonej obwinionej przez Biuro (...). W dniu 14 lipca 2017r otrzymał informacje, iż może zapoznać się z żądana dokumentacją. Nie zrobił tego bo musiałby zapłacić. Przyznał, iż termin miesięczny wynikający z regulaminu, w jakim jego wniosek powinien zostać rozpoznany został przekroczony nieznacznie. Odnośnie wniosku z 12 06 2017r odpowiedz otrzymał 11 07 2017r , a 21 07 2017r zgodę na udostepnienie umowy z (...). Nie zgłosił się celem zapoznania się z umową bo wiązało się to z koniecznością poniesienia opłaty. Kwestionował uchwałę zarządu ustalającą powyższe opłaty. Obecnie zamierza sukcesywnie zapoznawać się z dokumentami o jakie wnosił.

Sąd podzielił zeznania świadków K. W. i R. P. uznając je za logiczne, rzeczowe, korespondujące ze zgromadzona dokumentacja . Relację K. W. potwierdza wykaz pism kierowanych do SM (...) przez pokrzywdzonego w latach 2014-2017 załączony do akt sprawy k 284-296 zawierający 809 pozycji. Sąd nie kwestionował zasadniczo zeznać A. C. nie podzielając jednak argumentacji pokrzywdzonego zmierzającej do wykazania, iż działania obwinionej celowo zmierzały do uniemożliwienia mu zapoznania się z wnioskowaną dokumentacją. Twierdzenia te nie znajdują uzasadnienia w zgromadzonym materiale dowodowym –w przedstawionej dokumentacji, wyjaśnieniach obwinionej, zeznaniach K. W.. Sąd podzielił natomiast uwagi pokrzywdzonego dotyczące opłat wynikających z decyzji zarządu z maja 2014r. Ż. przez SM (...) uiszczania przez członka spółdzielni opłat za sam wgląd do dokumentów wymienionych w art. 8 1 ust1 Ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych nie znajduje uzasadnienia w treści 8 1 ust 2 Ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w którym mowa jest o kosztach sporządzania odpisów i kopii tych dokumentów. Zasady pobierania tych opłat zostały zakwestionowane przez Sąd Apelacyjny w B..

Za niewiele wnoszące do spray Sąd uznał natomiast zeznania B. G.. Świadek ten pełni funkcje Przewodniczącej Rady Nadzorczej SM (...). Zeznała, iż spotykała się ze skargami pokrzywdzonego Nie pamięta, czy stwierdzili jakieś nieprawidłowości

Do przypisania odpowiedzialności z art. 27 3 pkt 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 r. wymagane jest ustalenie, że zachowanie sprawcy polegało na dopuszczeniu do tego, że spółdzielnia nie udostępnia członkowi spółdzielni mieszkaniowej odpisów oraz kopii dokumentów wymienionych w art. 8 1 ww. ustawy. Członek spółdzielni mieszkaniowej ma prawo otrzymania odpisu statutu i regulaminów oraz kopii uchwał organów spółdzielni i protokołów obrad organów spółdzielni, protokołów lustracji, rocznych sprawozdań finansowych oraz faktur i umów zawieranych przez spółdzielnię z osobami trzecimi, zgodnie z art. 8 1 ust. 1 cyt. ustawy. Zgodnie natomiast z art. 18 § 1 ustawy prawo spółdzielcze, prawa i obowiązki wynikające z członkostwa w spółdzielni są dla wszystkich członków równe. Spółdzielnia może odmówić członkowi wglądu do umów zawieranych z osobami trzecimi, jeżeli naruszałoby to prawa tych osób lub jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że członek wykorzysta pozyskane informacji w celach sprzecznych z interesem spółdzielni i przez to wyrządzi spółdzielni znaczną szkodę - art. 18§ 3cyt ustawy. Odmowa powinna być wyrażona na piśmie. Członek spółdzielni , któremu odmówiono wglądu do umów zawieranych przez spółdzielnie z osobami trzecimi, może złożyć wniosek do sądu rejestrowego o zobowiązanie spółdzielni do udostępnienia tych umów. Wniosek należy złożyć w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia mu pisemnej odmowy. Jednocześnie art. 18 § 4 cyt. ustawy stanowi, iż członkowi spółdzielni przysługują również inne prawa określone w ustawie lub w statucie.

A. C. (1) jest członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej (...) i był uprawniony do żądania udostępnienia mu uchwał organów spółdzielni, faktur i umów zawartych przez SM (...) z (...), Gminą O., zakładami ubezpieczeń . Okoliczność powyższa jest bezsporna . Wymienione dokumenty należą do katalogu wymienionego w art. 8 1 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Zgodnie ze Statutem Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O. - §7 pkt 6, członkowi spółdzielni przysługuje m.in. prawo do zaznajamiania się z uchwałami organów spółdzielni, z umowami zawieranymi przez spółdzielnie z osobami trzecimi. Z §8 ust 2 statutu wynika, iż członek spółdzielni zainteresowany zaznajomieniem z dokumentami lub otrzymaniem ich kopii zgłasza pisemnie zarządowi wykaz tych dokumentów , zarząd natomiast wyznacza termin ich udostępnienia lub wydania kopii. Spółdzielnia może odmówić członkowi wglądu do umów zawieranych z osobami trzecimi , jeśli naruszałoby to ich prawa lub jeśli istnieje obawa , że członek spółdzielni wykorzysta pozyskane informacje w celach sprzecznych z interesem spółdzielni. §10 pkt 2 i 3 statutu stanowi , iż wnioski członków skierowane do Zarządu powinny być rozpatrzone przez zarząd w ciągu 1 miesiąca, a jeżeli sprawa jest skomplikowana w ciągu 2 miesięcy od dnia ich złożenia; o sposobie załatwienia wniosku Zarząd zawiadamia zainteresowanego członka na piśmie. W razie odmownego załatwienia wniosku w sprawie wynikającej ze stosunku członkostwa Zarząd jest obowiązany podać pisemnie uzasadnienie i pouczyć członka o prawie wniesienia odwołania do Rady Nadzorczej. Z instrukcji kancelaryjnej SM (...) wynika( §16) , iż przy załatwianiu sprawy należy przestrzegać terminów określonych w przepisach branżowych , statucie spółdzielni, regulaminach i zarządzeniach wewnętrznych. Sprawy w których nie ma potrzeby zbierania dodatkowych informacji należy załatwić niezwłocznie , nie dłużej niż w terminie 1 miesiąca. Jeśli załatwienie sprawy w obowiązującym terminie nie jest możliwe należy powiadomić zainteresowanego o przyczynie opóźnienia i wskazać mu nowy termin.

Przed Wydziałem (...) Karnym prowadzone były już sprawy o analogiczne wykroczenia polegające na nieudostępnieniu żądanych dokumentów członkowi spółdzielni przez obwinioną. W sprawach tych niejednokrotnie wyrażany był pogląd tak przez Sąd I jak i II instancji, iż wniosek złożony przez członka spółdzielni o udostępnienie dokumentów na podstawie art. 8 1 ust 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych powinien być rozpoznamy w terminie 1 miesiąca. Działania zaś polegające na uniemożliwieniu wglądu w dokumenty wymienione w cytowanym przepisie członkowi spółdzielni wyczerpują znamiona wykroczenia z art. 27 3 pkt1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

M. M. (1) była osobą upoważnioną do udostępnienia członkowi spółdzielni mieszkaniowej dokumentów, o których mowa w art. 8 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Była ona także osobą wymienioną w art. 27 3 pkt1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, która ponosi odpowiedzialność za dopuszczenie do tego, że spółdzielnia nie udostępniła członkowi tychże dokumentów.

Odpowiadając na wnioski pokrzywdzonego z 9 i 12 czerwca 2017r ( k 29 i 44) obwiniona podjęła czynności zmierzające do udostępnia żądanych przez pokrzywdzonego dokumentów . Pismem z dnia 7 07 2017r pokrzywdzony poinformowany został, iż wgląd do nich otrzyma po wyrażeniu zgody przez stronę umowy. Wcześniej obwiniona zwróciła się, zgodnie z praktyką przyjętą w SM (...), do (...) oraz Biura Rady Miasta w O. z zapytaniem czy wyrażają zgodę na udostepnienie członkowi spółdzielni umowy zawartej z SM (...). Następnie w dniu 14 07 2017r pokrzywdzony został poinformowany o możliwości zapoznania się z umową i fakturami na udostepnienie pomieszczeń w budynku administracji osiedla (...) , a 21 07 2017r o możliwości zapoznania się z umową zawartą z (...) na dostawę wody i odprowadzanie ścieków. Przekroczenie terminu miesięcznego wskazanego w statucie SM (...) było nieznaczne w tych sprawach, a działania obwinionej zmierzały bezpośrednio do udostępnia dokumentów pokrzywdzonemu. Nie sposób dopatrzeć się w postepowaniu obwinionej zachowania świadczącego o dopuszczeniu do tego, że spółdzielnia nie udostępnia członkowi spółdzielni mieszkaniowej odpisów oraz kopii dokumentów wymienionych w art. 8 1 ww. ustawy, co stanowi znamię wykroczenia z art. 27 3 pkt 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Dokumenty te zostały pokrzywdzonemu udostępnione w rozsądnym terminie. Na szybkość i terminowość rozpoznawania wniosków niewątpliwy wpływ ma obciążenie pracownika i ilość składach pism . W wypadku pokrzywdzonego była ona znaczna. Świadczy o tym wykaz przedawniony przez obrońcę obwinionej jak i treść pism załączonych do akt sprawy. Niejednokrotnie obwiniona odpowiadała zbiorczo na kilka pism pokrzywdzonego wniesionych w tym samym miesiącu, a nawet tygodniu lub dniu. Mając powyższe na uwadze wskazanego powyżej przekroczenia terminu miesięcznego nie sposób uznać za działanie celowe, zmierzające do nieudostępnienia dokumentów pokrzywdzonemu. Działania podejmowane przez obwinioną nie pozwalają na wysnucie takiego wniosku .

Z zeznań pokrzywdzonego wynika, iż z dokumentami , o udostępnienie których wnosił, nie zapoznał się z uwagi na związane z tym opłaty wynikające z uchwały zarządu SM (...). Po zakwestionowaniu tychże opłat przez SA w B. i zmianie uchwały zarządu systematycznie będzie się z nimi zapoznawał. Obwiniona, podobnie jak K. W., wykonując powierzone jej obowiązki jako pełnomocnik Zarządu SM J. nie była uprawniona do podejmowania działań kwestionujących uchwały zarządu, w tym udostępniania dokumentów w sposób niezgodny z uchwałą Zarządu dotyczącą związanych z tym opłat. Sposób ich naliczania wskazany przez zarząd nie może obciążać obwinionej ani stanowić o uznaniu, iż to jej działania zmierzały do nieudostępnienia członkowi spółdzielni mieszkaniowej odpisów oraz kopii dokumentów wymienionych w art. 8 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Kwestionowana przez pokrzywdzonego praktyka zwracania się do strony umowy o wyrażenie zgody na jej udostepnienie członkowi spółdzielni nie jest jednolicie traktowana w orzecznictwie Sądów i literaturze prawniczej. Zwrócić jednak należy uwagę na wyrok SN z 3 grudnia 2010r, sygn. ICNP 16/10 , z którego wynika, iż art 18 §3 ustawy o prawo spółdzielcze ma zastosowanie także do członków spółdzielni mieszkaniowych. Z uzasadnienia wyroku SN wynika, iż art. 8 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych modyfikuje reguły zawarte w art. 18 ustawy prawo spółdzielcze, jego redakcja budzi jednak zastrzeżenia. Z treści tego przepisu nie wynika bowiem jaka jest jego relacja do art. 18 §3 ustawy o prawo spółdzielcze. W literaturze dominuje pogląd, iż przyznanie członkom spółdzielni prawa do otrzymywania wszelkich umów zawieranych przez spółdzielnię z osobami trzecimi może w niektórych przypadkach naruszać prawa tych kontrahentów , dotyczy to także spółdzielni mieszkaniowych. Ustawodawca w omawianym przepisie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych nie zawarł żadnych ograniczeń udostepnienia dokumentów, uczynił to jednak w art. 18 §2 i 3 ustawy o prawo spółdzielcze.

Mając powyższe na uwadze nie sposób uznać by omawiana praktyka obwinionej, a obecnie także K. W. nie znajdowała uzasadnienia w obowiązujących przepisach i tym samym zmierzała do uniemożliwienia członkowi spółdzielni zapoznania się z żądana dokumentacją. Zwracanie się o zgodę do kontrahentów zostało zalecone także K. W. przez radców prawnych SM (...).

Oskarżyciel zarzucił obwinionej, iż w okresie od 10.03.2017r do 20.06.2017r nie udostępniła A. C. (1) wglądu do wszystkich umów ubezpieczeniowych obowiązujących w roku 2016 oraz uchwał i decyzji dotyczących zawieranych w 2016 roku ubezpieczeń oraz ich kontynuacji. Ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, iż pokrzywdzony zwrócił się o udostępnienie powyższych dokumentów 27 i 28 grudnia 2016r. Następnie w lutym 2017r część polis została mu udostępniona, po wyrażeniu zgody przez strony umowy i pokrzywdzony zapoznał się z nimi 1 marca 2017r. Następnie 23 marca 2017r został poinformowany o możliwości zapoznania się z kolejnymi umowami. Obwiniona wyjaśniła czym spowodowane było udostępnienie części polis w późniejszym terminie. Argumentację tę Sąd uznał za przekonywującą. Z pisma SM (...) k 265-266 , zeznań pokrzywdzonego, wyjaśnień obwinionej wynika, iż pokrzywdzonemu nie udostępniono trzech decyzji zarządu w sprawie zawarcia umowy ubezpieczenia . Decyzje te zamieszczone zostały odręcznie na pismach ubezpieczycieli i sprowadzały się do polecenia zawarcia umowy . Same polisy zostały pokrzywdzonemu udostępnione. Obwiniona wyjaśniła, iż najprawdopodobniej nie znała wcześniej treści tych decyzji, nie zostały bowiem jej przekazane. Okoliczność powyższą potwierdza fakt, iż o istnieniu powyższych decyzji zarządu pokrzywdzony i Sąd uzyskali informację dopiero na podstawie pisma wiceprezesa zarządu z 30 listopada 2017r. Podkreślenia wymaga, iż z unormowań zawartych w art. art. 8 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i art. 18 §2 i 3 ustawy o prawo spółdzielcze w żaden sposób nie wynika uprawnienie członka spółdzielni do uzyskania informacji o działaniach podejmowanych przez spółdzielnię. Członek spółdzielni mieszkaniowej ma prawo otrzymania odpisu statutu i regulaminów oraz kopii uchwał organów spółdzielni i protokołów obrad organów spółdzielni, protokołów lustracji, rocznych sprawozdań finansowych oraz faktur i umów zawieranych przez spółdzielnię z osobami trzecimi. (por Wyrok SN z 22 05 2013r sygn. IACa 121/13).

Zarzut stawiany obwinionej dotyczy umów ubezpieczeniowych obowiązujących w roku 2016 oraz uchwał i decyzji dotyczących zawieranych w 2016 roku ubezpieczeń oraz ich kontynuacji. Dokumenty takie zostały pokrzywdzonemu udostępnione(odmowa udostepnienia dotyczyła jednej umowy , z uwagi na brak zgody ubezpieczyciela). Nie ulega natomiast wątpliwości, iż w dniu 10 marca 2017r (K 14-15) pokrzywdzony złożył kolejny wniosek o udostepnienie mu m.in. faktur , uchwał i umów ubezpieczenia mienia obejmujących lata 2006-2015. Kwestia udostępnienia tych dokumentów z lat 2006-2015 nie została jednak objęta zarzutem z wniosku o ukaranie wniesionym przez oskarżyciela w niniejszej sprawie. Co więcej wydaje się, iż nie stanowiła przedmiotu badań w toku czynności wyjaśniających. Mając na uwadze treść art. 14 kpk w zw z art. 8kpw i zasadę skargowości Sąd związany jest granicami oskarżenia . Granice te zostają utrzymane dopóki Sąd orzeka w ramach tego samego zdarzenia faktycznego (historycznego). Skarga określa podmiotowe i przedmiotowe granice postepowania , poza które sąd wyjść może jedynie gdy ustawa to przewiduje. Wyjściem poza granice skargi będzie przypisanie obwinionemu czynu innego niż zarzucany przez oskarżyciela w rozumieniu innego zdarzenia niż wskazane we wniosku o ukaranie. Kwestia nieudostępnienia dokumentów z lat 2006-2015 nie została objęta zarzutem z wniosku o ukaranie w niniejszej sprawie. Oskarżyciel zarzucił obwinionej bowiem jedynie nieudostępnienie członkowi Spółdzielni wglądu do wszystkich umów ubezpieczeniowych oraz uchwał i decyzji dotyczących zawieranych w 2016 roku ubezpieczeń oraz ich kontynuacji.

Mając powyższe na uwadze Sąd uniewinnił obwinioną M. M. (1) od popełnienia zarzucanych jej czynów uznając, iż jej działaniom nie sposób przypisać działania polegającego na dopuszczeniu do tego, że spółdzielnia nie udostępnia członkowi spółdzielni mieszkaniowej odpisów oraz kopii dokumentów wymienionych w art. 8 1 ww. ustawy.

Na podstawie art. 118 § 2 kpw koszty postepowania ponosi Skarb Państwa .

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Henryka Noskiewicz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Olsztynie
Osoba, która wytworzyła informację:  SSR Joanna Sienicka
Data wytworzenia informacji: