I C 403/20 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Olsztynie z 2023-02-09

Sygn. akt: I C 403/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lutego 2023 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący: sędzia Juliusz Ciejek

Protokolant: sekretarz sądowy Anna Kosowska

po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2023 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa P. G.

przeciwko D. B. (1)

o zapłatę

I.  powództwo oddala,

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego kwotę 5.417 (pięć tysięcy czterysta siedemnaście) zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 403/20

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 1 czerwca 2020 r. przeciwko (...) S.A. powód P. G. wniósł o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kwoty 100.000 zł tytułem częściowego odszkodowania za szkodę wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27 października 2019 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu i kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że jest właścicielem budynku nr (...) położonego w K. gmina K.. W dniu 12.05.2019 r. w sąsiednim budynku wybuchł pożar, który rozprzestrzenił się na budynek powoda. Przyczyną pożaru było zwarcie instalacji elektrycznej w pomieszczeniu na poddaszu budynku nr (...) stanowiącego łącznik miedzy budynkami nr (...). Właścicielem budynku była wspólnota mieszkaniowa objętą polisą OC na sumę 100.000 zł. W ocenie powoda wspólnota mieszkaniowa miała możliwość zapobieżenia pożarowi i świadomość konieczności usunięcia wad instalacji elektrycznej. Wspólnota nie dopełniła obowiązku przeglądów instalacji eklektycznej, a sporządzone protokoły były niekompletne i nie spełniały wymogów ustawowych. Zniszczenie budynku powoda było na tyle poważne, że (...) nakazał jego rozbiórkę. Powód zgłosił roszczenie o zapłatę do pozwanego, jednak ten odmówił wypłaty odszkodowania. Powód wskazał, że w wyniku pożaru poniósł szkodę w łącznej wysokości 472.410,06 zł na którą składa się, kwota 322.410,06 zł co stanowi wartość odtworzeniową brutto spalonego budynku oraz 150.00 zł koszt prac rozbiórkowych (pozew k. 4-10).

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany przyznał, że likwidował szkodę opisaną w pozwie i odmówił wypłaty odszkodowania. Pozwany nie przyjął odpowiedzialności za szkodę z powodu nie wykazania zawinionego działania lub zaniechania ubezpieczonego. W toku postępowania przed Komendą Powiatową Policji nie została bezsprzecznie ustalona przyczyna pożaru. Pozwany zakwestionował by okresowe przeglądy budynku wskazywały na jego zły stan, w szczególności zły stan instalacji elektrycznej, stan instalacji był przyczyną pożaru, związek pomiędzy ewentualnymi zaniedbaniam w przeprowadzeniu tej kontroli, a szkodą. Pozwany wskazał, że ubezpieczony nie ponosi winy, gdyż wykonał obowiązki dotyczące kontroli stanu budynku prawidłowo – zlecił wykonanie kontroli profesjonalistom. Wspólnota mieszkaniowa zleciła zarząd nieruchomością podmiotowi trudniącemu się zawodowo zarządzaniem nieruchomości, a ten zlecał stosowane okresowe kontrole stanu budynku, w tym stanu instalacji elektrycznej. Pozwany kwestionuje powództwo co do zasady (odpowiedź na pozew k. 96-97).

Pismem z dnia 22.03.2021 r. powód wniósł o zawiadomienie o toczącym się postępowaniu D. B. (1) i wezwanie go do udziału w sprawie (pismo powoda z dnia 22.02.2023 r. – k. 267-268).

Pismem z dnia 14.12.2021 r. powód wniósł o wezwanie do udziału w sprawie pozwanego D. B. (1) w miejsce pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W..

W uzasadnieniu wskazał, że ubezpieczona u pozwanego wspólnota mieszkaniowa miała zawartą umowę o zarządzanie nieruchomościami z D. B. (1). Powód wniósł o nieobciążanie go kosztami procesu, ponieważ nie miał wiedzy o treści umowy zarządcy budynku, a przed wytoczeniem powództwa pozwany nie powoływał się na tą okoliczność (pismo powoda z dnia 14.12.2021 r. – k. 340).

Pozwany (...) S.A. pismem z dnia 31.12.2021 r. wskazał, że wyraża zgodę na zmianę strony pozwanego, jednocześnie wniósł o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (pismo pozwanego z dnia 31.12.2021 r. – k. 343).

Postanowieniem z dnia 7 stycznia 2022 r. Sąd na podstawie art. 194 § 2 k.p.c. wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanego D. B. (1) (postanowienie – k. 344).

Pozwany D. B. (1) w odpowiedzi na pozew z dnia 14.02.2022 r. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany wniósł również o zawiadomienie o toczącym się procesie ubezpieczyciela (...) S.A. V. (...) i wezwanie przypozwanego do wzięcia udziału w sprawie.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany podniósł, że powództwo jest bezzasadne. Pozwany wskazał, że powództwo w niniejszej sprawie opiera się na założeniu, że w miejscu wybuchu pożaru ujawniono łączenie przewodów miedzianych z aluminiowymi, zaś biegły stwierdził, że może zachodzić związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy pożarem a nieprawidłowościami w przeglądzie instalacji elektrycznej. W ocenie pozwanego powyższe założenie jest oczywiście błędne. Okolicznością bezsporną niniejszej sprawie jest fakt, że pożar został zapoczątkowany na poddaszu budynku nr (...) stanowiącym łącznik pomiędzy dwoma budynkami. W miejscu tym nie było żadnej czynnej instalacji elektrycznej. W lokalu użytkowanym przez A. U. w ostatnich miesiącach przed pożarem z maja 2019r. był wykonany kapitalny remont mieszkania. Wymieniono wówczas wszystkie instalacje, w tym również instalację elektryczną - położoną nową instalację, a starą pozostawiono i odłączono ją od zasilania. Nieprawidłowości w przeglądzie instalacji elektrycznej dokonanym przez H. S. (1) w dniu 15 marca 2016r. nie mają związku przyczyno-skutkowego z pożarem, który wybuchł w dniu 12 maja 2019r. W częściach wspólnych przedmiotowego budynku była remontowana instalacja elektryczna kilka lat przed pożarem. Wykonano wówczas nowe przyłącze do budynku, a także zamontowano nową tablicę rozdzielczą wraz z zabezpieczeniami. Z ostrożności procesowej pozwany zakwestionował wartość szkody, którą poniósł powód (odpowiedź na pozew – k. 357-359).

Postanowieniem z dnia 14 czerwca 2022 r. Sąd zwolnił od udziału w sprawie w charakterze pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. uznając, ze ubezpieczyciel pozwanej Wspólnoty nie ponosi za nią odpowiedzialności, albowiem ta powierzyła administrowanie Wspólnotą podmiotowi profesjonalnemu oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 6.046,06 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (postanowienie z dnia 14.06.2022 r. – k. 394, uzasadnienie postanowienia – k. 402-403).

Na skutek wniesionego przez powoda zażalenia Sąd Apelacyjny w B. w dniu 19 października 2022 r. zmienił zaskarżone postanowienie i odstąpił od obciążania powoda kosztami procesu na rzecz pozwanego (...) S.A. w W. (postanowienie k.453).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód P. G. jest właścicielem budynku nr (...) położonego w K., gmina K.. Budynek ten przylegał do budynku nr (...) położonego w K., należącego do Wspólnoty Mieszkaniowej, która zleciła w dniu 1 lipca 2013 r. administrowanie swoją nieruchomością pozwanemu D. B. (1), prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą (...). Administrator w ramach umowy regularnie zlecał przeglądy budynku pod nr (...), profesjonalnym podmiotom profesjonalnym w zakresie instalacji kominowych, stanu technicznego instalacji sanitarnych, gazowych i elektrycznych.

(dowód: wydruk księgi wieczystej nr (...) – k. 19024, okoliczność bezsporna, dokumentacja z kontroli 148-233, zeznania śwd. H. S. k. 260 )

W budynku mieszkalnym wielorodzinnym położonym w miejscowości (...) zostały przeprowadzone następujące kontrole, które potwierdziły:

1. protokół nr (...) z okresowej kontroli przewodów kominowych,

2. protokół nr (...) z okresowej kontroli stanu technicznego budynku,

3. protokół przeglądu nr (...) sprawdzenia stanu technicznego instalacji sanitarnej i gazowej.

4. protokół nr (...) z okresowej kontroli przewodów kominowych,

5. protokół nr (...) z okresowej kontroli stanu technicznego budynku,

6. protokół nr (...) sprawdzenia stanu technicznego instalacji sanitarnej i gazowej.

7. protokół nr (...) z okresowej kontroli przewodów kominowych,

8. protokół nr (...) sprawdzenia stanu technicznego instalacji sanitarnej i gazowej,

9. protokół nr (...) z okresowej kontroli stanu technicznego budynku,

10. protokół nr (...) sprawdzenia stanu technicznego instalacji sanitarnej i gazowej,

11. protokół nr (...) z okresowej kontroli przewodów kominowych,

12. protokół nr (...) stanu sprawności technicznej i wartości użytkowej obiektu budowlanego,

13. protokół nr (...) sprawdzenia stanu technicznego instalacji sanitarnej i gazowej,

14. protokół nr (...) z okresowej kontroli przewodów kominowych.

(dowód: protokół nr (...) – k. 149-150, protokół nr (...) k. 68-69 oraz k. 151, protokół przeglądu nr (...) – k. 152-160, protokół nr (...) – k. 161-163, protokół nr (...) – k. 164-165, protokół nr (...) – k. 166-174, protokół nr (...) – k. 175-177, protokół nr (...) – k. 192-200, protokół nr (...) – k. 201-202, protokół nr (...) – k. 203-211, protokół nr (...) – k. 212-214, protokół nr (...) – k. 70-77 oraz k. 215-223, protokół nr (...) – k. 224-232, protokół nr (...) – k. 233-234, zeznania D. B. – k 252v-253 oraz 503v).

W dniu 15 marca 2016 r. kontrolę instalacji elektrycznej wykonywała Firma (...) w imieniu którego przeprowadzał ją uprawniony elektryk H. S. (1).

H. S. (1) dokonał pomiarów oraz oceny instalacji elektrycznej w budynku położonym w (...). W protokole zostało zawarte oświadczenie, że instalacja elektryczna nie zagraża pożarem i porażeniem prądem elektrycznym oraz jest bezpieczna i można ją użytkować.

Do protokołu sporządzonego prze H. S. (1) zostały załączone dokumenty potwierdzające jego uprawnienia oraz ubezpieczenie OC – zaświadczenie o numerze ewidencyjnym (...) wydane przesz Polską Izbę Inżynierów Budownictwa oraz świadectwa kwalifikacyjne.

Prawidłowość kontroli wykonanej przez H. S. (1) budzi wątpliwości. Protokoły były sporządzone w sposób nieprawidłowy, co mogło wskazywać na niewykonanie właściwych badań bądź że badania te zostały wykonane w sposób błędny. Osoba o przeciętnej wiedzy nieposiadająca wiedzy specjalistycznej nie jest w stanie sprawdzić poprawności kontroli.

(dowód: protokoły pomiarów instalacji elektrycznej – k. 78-84 oraz k. 178-191, opinia biegłego sądowego M. B. – k. 290-298, zeznania D. B. – k 252v-253 oraz 503v, zeznania H. S. – k. 260-261, zeznania M. B. – k. 331)

W dniu 12 maja 2019 r. w budynku wielorodzinnym (...) wybuchł pożar, który rozprzestrzenił się na budynek powoda. Pożar został zauważony około godziny 19:40. Oba budynki były budynkami wielorodzinnymi mieszkalnymi, w tzw. zabudowie szeregowej. Budynek powoda był niezamieszkały, budynek (...) był zamieszkany i użytkowany.

(dowód: karta zdarzenia – k. 142-143, informacja ze zdarzenia – k. 144-145, zdjęcia budynku – k. 362-364, zeznania świadka A. P. – k. 395v-396, )

W toku prowadzonego postępowania karnego powołano biegłego z zakresu pożarnictwa. Ustalił on, że prawdopodobną przyczyną powstania pożaru było zwarcie instalacji elektrycznej na poziomie poddasza budynku nr (...) – na łączniku pomiędzy budynkami nr (...). Przyczyną zwarcia mogło być, zdaniem biegłego opiniującego w postepowaniu karnym, połączenie bezpośrednie przewodów miedzianych z aluminiowymi. (dowód: opinia biegłego sądowego M. B. – k. 290-300, zeznania M. B. – k. 331, opinia biegłego z zakresu pożarnictwa A. S. k. 153- 157 oraz k. 167 znajdująca się w aktach Ds. 1169.2019 stanowiących załącznik do niniejszej sprawy, zeznania świadka A. S. – k. 476v-477).

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia 17.09.2019 r. nakazał rozbiórkę budynku powoda.

(dowód: decyzja z dnia 17.09.2019 r. – k. 52)

Wartość odtworzeniowa budynku powoda na dzień 11.05.2019 r. wynosiła 262.122 zł.

(dowód: operat szacunkowy – k. 26-54)

Budynek nr (...) był objęty ubezpieczeniem OC zawartym przez Wspólnotę Mieszkaniową z (...) S.A. Suma ubezpieczenia wynosiła 100.000 zł. Powód dokonał zgłoszenia szkody z polisy OC Wspólnoty Mieszkaniowej. (...) S.A. odmówiło wypłaty odszkodowania.

(dowód: podsumowanie zgłoszenia szkody – k. 55-56, pismo (...) S.A. z dnia 23.12.2019 r. – k. 59-50, pismo powoda z dnia 26.01.2020 r. – k. 61-65, pismo (...) S.A. z dnia 24.02.2020 r. k. 57-58, ogólne warunki kompleksowego ubezpieczenia (...) – k.)

Komenda Powiatowa Policji w K. prowadziła dochodzenie w sprawie nieumyślnego sprowadzenia w dniu 12 maja 2019 r. w K. zdarzenia w postaci pożaru kompleksu budynków nr (...) oraz hali gimnastycznej, które zagrażało życiu lub zdrowiu wielu osób oraz mienia w wielkich rozmiarach tj. o czyn z art. 163 § 2 k.k.

Z uwagi na brak danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa na podstawie art. 17 § 1 pkt 1 k.p.k. dochodzenie zostało umorzone. W oparciu o opinię biegłego uznano, że najbardziej prawdopodobną przyczyną pożaru było zwarcie instalacji elektrycznej przewodów w miejscu powstania ognia. Inne przyczyny chociaż mało prawdopodobne nie zostały przez biegłego całkowicie wykluczone.

(dowód: postanowienie o umorzeniu dochodzenia – k. 66, postanowienie o sprostowaniu oczywistej omyłki pisarskiej – k. 67,akta Ds.-1169.2019)

Sąd zważył, co następuje:

W świetle ustalonych okoliczności faktycznych powództwo podlegało oddaleniu w całości. Postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie nie wykazało jednoznacznie co było przyczyną powstania pożaru. W konsekwencji nie wykazano, aby wykonanie prawidłowo przeglądu instalacji elektrycznej pozwoliłoby uniknąć pożaru. Nawet jeżeli, osoba wykonująca pomiary i ocenę instalacji elektrycznej zrobiłaby je w sposób nieprawidłowy to pozwanemu administratorowi nie można przypisać winy w wyborze w rozumieniu art. 429 k.c.

Strona powodowa w niniejszej sprawie w pierwszej kolejności skierował pozew przeciwko (...) S.A. wnosząc o zasądzenie kwoty 100.000 zł w związku z szkodą powstałą w wyniku pożaru w dniu 12.05.2019 r. Powód wskazywał, że przyczyną pożaru, w którym uległ zniszczeniu budynek stanowiący jego własność, było zwarcie instalacji elektrycznej na skutek połączenia przewodów miedzianych i aluminiowych. Wobec powyższego, w ocenie powoda to Wspólnota Mieszkaniowa nie dopełniła obowiązków związanych z odpowiednim stanem technicznym budynku i odpowiada za powstałą szkodę. Powód skierował pozew przeciwko ubezpieczycielowi Wspólnoty Mieszkaniowej budynku (...) tj. (...) S.A.

W toku postępowania doszło do zmiany po stronie pozwanej. Na skutek wniosku powoda i po wyrażeniu zgody przez pozwanego (...) S.A doszło do zwolnienie z udziału w sprawie (...) S.A. Natomiast wezwany do udziału w sprawie w charakterze pozwanego został D. B. (1). Do zmiany podmiotowej w toku niniejszej sprawy doszło na skutek faktu, iż Wspólnota Mieszkaniowa budynku K. nr 15 zawarła w lipcu 2013 r. umowę o administrowanie nieruchomością z D. B. (1), która obejmowała swoim zakresem również obsługę przeglądów technicznych budynku. Wobec powyższego postępowanie ostatecznie toczyło się przeciwko administratorowi wspólnoty mieszkaniowej.

Sąd dokonał ustaleń faktycznych w sprawie w oparciu o załączone do akt i niekwestionowane przez strony dokumenty oraz zeznania świadków i stron nie stwierdzając podstaw do podważenia ich wiarygodności, w zakresie w jakim korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym.

W związku z tym, że sporna pomiędzy stronami była kwestia prawidłowości wykonanego przeglądu instalacji elektrycznej oraz związku ewentualnych nieprawidłowości z pożarem w dniu 12.05.2019 r. w budynku (...), konieczne stało się dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu instalacji elektrycznych. Opinia została sporządzona przez biegłego inż. M. B. (2), a następnie biegły wydał ustaną opinię uzupełniającą. W ocenie Sądu przedmiotowa opinia jest jasna, pełna oraz koresponduje z zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, a wnioski w niej zawarte są logiczne oraz zgodne z doświadczeniem życiowym.

Odpowiedzialność pozwanego w niniejszym postępowaniu powinna być rozpatrywana na gruncie odpowiedzialności deliktowej i przepisu art. 415 k.c. zgodnie z którym, kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Wskazać należy, że w doktrynie i orzecznictwie jednoznacznie wymienia się jako przesłanki odpowiedzialności deliktowej, które muszą wystąpić łącznie: wyrządzenie szkody, zdarzenie (fakt), z którego wystąpieniem ustawa łączy powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej po stronie określonych podmiotów oraz istnienie adekwatnego związku przyczynowego między szkodą a zaistniałym zdarzeniem (faktem). Ciężar udowodnienia wymienionych przesłanek spoczywa na poszkodowanym zgodnie z ogólnymi regułami dowodzenia wynikającymi z art. 6 k.c., a więc w niniejszym wypadku na powodzie.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie powód udowodnił jedynie fakt powstania po jego stronie szkody w wyniku pożaru w dniu 12.05.2019 r. Natomiast powód nie udowodnił przyczyny wywołującej pożar, za którą winę ponosiłby bezpośrednio pozwany (poprzez swoje działanie lub zaniechanie) oraz adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem pozwanego, a wyrządzeniem szkody powodowi.

Postępowanie w niniejszej sprawie, jak również prowadzone wcześniej dochodzenie przez uprawnione organy nie wskazało jednoznacznie na przyczynę pożaru budynku K. 15a, który miał miejsce w dniu 12 maja 2019 r. Przyczyna pożaru została określona wyłącznie jako najbardziej prawdopodobna. Z uwagi na to, że postępowanie cywilne opiera się na faktach i dowodach, prawdopodobieństwo jest nie niewystraczające do uznania winy jakiegokolwiek podmiotu w powstaniu szkody. Tym samym, na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie można stwierdzić, aby pozwany ponosił odpowiedzialność za skutki pożaru w dniu 12.05.2019 r. W ocenie Sądu nie zostały spełnione przesłanki odpowiedzialności deliktowej, a tym samym nie można przypisać winy pozwanemu w rozumieniu art. 415 k.c. Powód nie udowodnił zgodnie z art. 6 k.c. odpowiedzialności pozwanego za zdarzenia.

Sąd w niniejszej sprawie dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu pożarnictwa A. S. (2), który opiniował w sprawie karnej. Biegły zidentyfikował miejsce powstania pożaru w części strychu łącznika. Przedstawieni przez pozwanego świadkowie jednoznacznie przyznali, że w pomieszczeniu tym nie było instalacji elektrycznej. Potwierdzili to świadkowie: A. P. (2) (k. 395-396), A. U. (k. 396v-397),k A. K. (k. 502), K. K. (k.502v-503), R. S. (503). Przemawia to przeciwko uznaniu spięcia w instalacji elektrycznej jako źródła pożaru.

Jeżeli, rzeczywiście do powstania zarzewia ognia doszło na skutek niewłaściwego połączenia przewodów aluminiowych z miedzianymi, to administrator nie by w stanie samodzielnie tego wykryć, co potwierdził biegły M. B. (3) (k. 331v). Tym samym, nawet jeśli administratorowi można by przypisać niedostateczną kontrolę nad inwentaryzacją instalacji elektrycznej budynku, to jeżeli do pożaru doszło na skutek zwarcia przewodów różnego typu (co nie jest ostatecznie przesądzone, a tylko najbardziej prawdopodobne), to odpowiedzialność za te niedopatrzenie ponosić może w tym wypadku uprawniony, profesjonalny elektryk, a nie zlecający mu przegląd administrator.

Z powyższej przyczyny, w ocenie Sądu, nawet jednoznaczne przyjęcie, że przyczyną pożaru było zwarcie instalacji elektrycznej na poziomie poddasza budynku nr (...) – na łączniku pomiędzy budynkami nr (...) – w wyniku bezpośredniego połączenia przewodów miedzianych z aluminiowymi, to pozwany D. B. (1) nie ponosi odpowiedzialności za to zdarzenie.

Zgodnie z przepisem art. 429 k.c. „Kto powierza wykonanie czynności drugiemu, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba że nie ponosi winy w wyborze albo że wykonanie czynności powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności.” W doktrynie wskazuje się, że k onstrukcja art. 429 k.c. przewiduje w jego treści wzruszalne domniemanie winy powierzającego w wyborze wykonawcy czynności, przerzucając na powierzającego ciężar wykazania, że nie ponosi on takiej winy. Pojęcie winy w wyborze pozwala na uznanie współistnienia elementu obiektywnego oraz subiektywnego. Pierwszy z nich polega na wyborze podmiotu obiektywnie niewłaściwego, a zatem bez odpowiednich kwalifikacji, umiejętności, możliwości, doświadczenia czy predyspozycji do prawidłowego wykonania powierzonej czynności (wybór takiego podmiotu musi być zatem uznany za zachowanie obiektywnie nieprawidłowe). Element subiektywny sprowadza się natomiast do możliwości postawienia powierzającemu zarzutu, że w danych okolicznościach, postępując z należytą starannością, mógł on wybrać podmiot właściwy do wykonania danej czynności (i można było tego od niego wymagać) albo zrezygnować z powierzenia czynności i wykonać ją osobiście bądź odstąpić w takiej sytuacji od jej wykonania (Kodeks cywilny. Tom I–III. Komentarz red. prof. dr hab. M. G., dostęp legalis). Ponadto, Skuteczna ekskulpacja podmiotu powierzającego wykonanie czynności polegać będzie na wykazaniu, że nie ponosi on winy w wyborze, bowiem wybór ten dokonany został z należytą starannością w rozumieniu art. 355 k.c. (wyr. SA w Warszawie z 7.6.2013 r., I ACa 1499/12, L.). Na gruncie komentowanego przepisu winę należy bowiem rozumieć jako brak należytej staranności przy wyborze podmiotu wykonującego czynność. Z pewnymi ułatwieniami procesowymi wiązać się będzie sytuacja powierzenia wykonania czynności profesjonaliście, tj. osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności. Chodzi tu zatem o jakąkolwiek osobę fizyczną, prawną czy jednostkę organizacyjną, prowadzącą zawodowo działalność określonego rodzaju, nawet jeżeli nie ma ona charakteru działalności gospodarczej. Z perspektywy zasadności zwolnienia podmiotu powierzającego wykonanie czynności z odpowiedzialności za szkodę znaczenie mają dwie okoliczności, tj. zawodowy charakter działalności wykonawcy oraz możliwość przyporządkowania powierzonej mu czynności do zakresu wykonywanej przez niego działalności. Fakt, że profesjonalista nie prowadzi w zakresie powierzonej mu czynności działalności gospodarczej, nie stanowi przeszkody do tego, aby uznać, że w zakresie swej działalności zawodowej zajmuje się świadczeniem tego typu usług. (Kodeks cywilny. Komentarz red. prof. dr hab. M. Z., legalis).

Pozwany D. B. (1) wskazał, że wywiązał się z przyjętego na siebie obowiązku dotyczącego wykonania przeglądu instalacji elektrycznej i wykonania pomiarów w budynku znajdującym się w K. nr 15. Pozwanemu powierzył czynności w tym zakresie osobie zawodowo trudniącej się w tym przedmiocie. Jak wynika z załączonych do pozwu dokumentów H. S. (1) przedstawił pozwanemu dokumenty świadczącego o jego uprawnieniach oraz ubezpieczeniu OC – zaświadczenie o numerze ewidencyjnym (...) wydane przesz Polską Izbę Inżynierów Budownictwa oraz świadectwa kwalifikacyjne. Świadek H. S. (1) na rozprawie w dniu 16.03.2021 r. zeznał „Ja mam uprawnienia budowalne o kierunku instalacji elektrycznych,. jestem członkiem Izby Inżynierów Budownictwa. Mam też niezbędne do wykonywania pomiarów świadectwo dozoru i eksploatacji . Ostatnio było wydane w O., 1,5 roku temu. Jest ono wydawane co 5 lat. Okazuje kopię poświadczonego za zgodność z oryginałem przez siebie samego świadectwa kwalifikacyjnego wydanego przez komisje kwalifikacyjną nr 151 przy (...) w O. nr (...) oraz świadectwo kwalifikacyjne nr D/458/151/19 dotyczące dozoru oba ważne do 27 listopada 2024 r. wystawione w dniu 29 listopada 2019 r. Taki sam dokument miałem 5 lat przedtem uprawniający do dozoru i eksploatacji.” (k. 260). Powyżej cytowany przepis wskazuje, że okolicznością wyłączającą odpowiedzialność jest powierzenie wykonania czynności osobie, która w zakresie swej działalności trudni się wykonywaniem takich czynności. Bezsprzecznie H. S. (1) był osobą, która zawodowa trudniła się oceną instalacji elektrycznych, wykonywaniem pomiarów. Ponadto, należy stwierdzić, że pozwany wykazał się również należytą starannością w wyborze osoby, której zlecił wykonanie określonych czynności. Osoba wykonująca przegląd instalacji elektrycznej legitymowała się odpowiednimi dokumentami. Natomiast, nie można wymagać od pozwanego aby dokonywał merytorycznej oceny sporządzonych i przedstawionych administratorowi nieruchomości protokołów przeglądów. W tym celu powierza się wykonanie takich czynności specjaliście, aby nie było konieczności dalszej analizy danych w nich zawartych. Po stronie zlecającego czynność pozostaje jedynie zapoznanie się z ewentualnymi uwagami i wykonanie zaleceń jeżeli takie zostaną zawarte. Jak wynika z protokołu przeglądu instalacji elektrycznej Wspólnota Mieszkaniowa nie miała dokonywać żadnych napraw czy zmian w instalacji elektrycznej.

Wobec powyższego okoliczności niniejszej sprawie nie pozwalają na przypisanie pozwanemu winy w wyborze w rozumieniu art. 429 k.c.

Niniejsze postępowanie nie wykazało, aby pozwany ponosił odpowiedzialność za skutki zdarzenia tj. pożaru w dniu 12.05.2019 r. Powód nie wykazał jednoznacznie przyczyny pożaru, związku pomiędzy nieprawidłowym wykonaniem przeglądu instalacji elektrycznej a przyczyną pożaru. Pozwany zaś, nawet przy przyjęciu, że do pożaru by nie doszło, gdyby przegląd instalacji został wykonany prawidłowo, uwolnił się od odpowiedzialności wynikającej z winy w wyborze w rozumieniu art. 429 k.c.

W związku z powyższym Sąd na podstawie art. 415 k.c. w zw. z art. 429 k.c. w zw. z art. 6 k.c. oddalił powództwo w całości, o czym orzekł jak w pkt I sentencji wyroku.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. poprzez obciążaniem powoda obowiązkiem ich zwrotu na rzecz pozwanego w całości, ponieważ powód przegrał proces.

Koszty procesu po stronie pozwanego obejmowały uiszczoną opłatę za pełnomocnictwa (17 zł), wynagrodzenie pełnomocnika (adwokat) w stawce wynikającej z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (5.400 zł).

Z tego względu Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.417 zł, o czym orzekł jak w punkcie II sentencji wyroku.

O odsetkach od zasądzonych kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 1 k.p.c.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Edyta Smolińska - Kasza
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Olsztynie
Data wytworzenia informacji: