Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lipca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Łomży III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Edyta Piorunek

Protokolant: Marta Mieczkowska

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2018 r. w Łomży, na rozprawie

sprawy z powództwa małoletnich J. D. i K. D. – reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową matkę E. D. (1)

przeciwko G. D.

o podwyższenie alimentów

I.  Podwyższa alimenty ustalone uprzednio wyrokiem Sądu Okręgowego w Łomży z 30 października 2015 r. sygn. akt I C 411/14 od pozwanego G. D. na rzecz małoletniej powódki J. D. z dotychczasowych kwot po 300,- zł (trzysta złotych) miesięcznie do kwot po 400,- zł (czterysta złotych) miesięcznie, zaś na rzecz małoletniego powoda K. D. z dotychczasowych kwot po 200,- zł (dwieście złotych miesięcznie) do kwot po 300,- zł (trzysta złotych miesiecznie) płatne do 15-go dnia każdego miesiąca z góry do rąk matki małoletnich powodów – E. D. (1) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w wypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od 10 kwietnia 2018r..

II.  W pozostałym zakresie powództwa oddala.

III.  Odstępuje od obciążania pozwanego dotychczasowymi nieuiszczonymi kosztami sądowymi, od których strona powodowa była zwolniona.

IV.  Koszty procesu między stronami wzajemnie znosi.

V.  Wyrokowi w pkt. I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 61/18

UZASADNIENIE

Małoletni powodowie J. D. i K. D. wnieśli o podwyższenie alimentów od ojca G. D. z kwoty 300 zł na rzecz małoletniej J. do kwoty 700 zł oraz na rzecz małoletniego K. z kwoty 200 zł do kwoty 600 zł. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że alimenty zostały ustalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Łomży z 30 października 2015 r. sygn. akt I C 411/14. Od tego czasu minęło ponad 2 lata i wzrosły potrzeby powodów.

Pozwany G. D. wniósł o oddalenie powództwa. Wskazał, że ma utrzymaniu także jeszcze dwoje innych małoletnich dzieci. Ostatecznie zagodził się na podwyższenie alimentów o 50 zł miesięcznie na rzecz każdego z dzieci.

Sąd Rejonowy w Łomży ustalił, co następuje:

E. D. (1) zd. G. i G. D. związek małżeński zawarli 30 kwietnia 2008 r.. Umów majątkowych nie zawierali i łączyła ich wspólność majątkowa małżeńska. Ze związku tego urodziło się dwoje dzieci: córka J. D. urodzona (...) oraz syn K. D. urodzony (...)

Małżonkowie E. i G. D. posiadali majątek wspólny w postaci: nieruchomości położonej w (...) o powierzchni 0,65 ha, na której znajduje się budynek mieszkalny o pow. 90 m ², samochodu osobowego marki V. (...) rocznik 1994 oraz wyposażenia domu. Nieruchomość ta została przez nich nabyta w trakcie trwania małżeństwa, w 2013 r., za kwotę 120.000,- zł. Małżonkowie D. na ten cel zaciągnęli 29 sierpnia 2013 r. kredyt hipoteczny w Banku (...) S. A. z siedzibą w W. w kwocie 122.400,- zł, na okres 30 lat. Rata miesięczna tego kredytu wynosiła 550 zł. W domu małżonkowie przeprowadzili remont, który trwał od września 2013 r.

Małżeństwo E. i G. D. zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Łomży z 30 października 2015 r. sygn. akt I C 411/14. Wyrokiem tym wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi powierzono obojgu rodzicom z ustaleniem ich miejsca pobytu przy matce. Zasądzono od pozwanego tytułem alimentów na rzecz małoletniej córki J. D. kwoty po 300 zł miesięcznie, zaś na rzecz małoletniego syna K. D. kwoty po 200 zł miesięcznie, płatne do 15-go każdego miesiąca do rąk E. D. (2). Ponadto ustalono kontakty G. G. (2) z dziećmi w każdy weekend od piątku od godziny 17.00 do niedzieli do godziny 17. 00, w święta Bożego Narodzenia w latach nieparzystych, w święta Wielkanocne w latach parzystych, w okresie ferii przez jeden tydzień i w okresie wakacji przez miesiąc po uzgodnieniu z E. D. (1). Wyrok ten uprawomocnił się 4 grudnia 2015 r.

W toku tego postępowania małoletnia J. mała 7 lat i uczęszczała do I klasy szkoły podstawowej. Korzystała z dodatkowych płatnych zajęć tanecznych, których koszt wynosił 40 zł miesięcznie. Miała lekki niedosłuch. Uczęszczała na zajęcia rewalidacyjne.

K. D. miał 5 lat i uczęszczał do klasy „0”. Nosił okulary, poza tym był zdrowy.

E. D. (2) zatrudniona była w sklepie (...) na stanowisku sprzedawcy.

Małoletni wraz z matką i dziadkami macierzystymi zamieszkiwali w Ł. na stancji, za którą odpłatność wraz z rachunkami wynosiła ok. 1050 zł, z czego 800 zł ponosiła E. D. (1).

Pozwany G. D. pracował w firmie (...) w J. z wynagrodzeniem ok. 1600 zł netto miesięcznie. Mieszkał w R. wraz z R. G. i jej córką M.. Ponosił wydatki: opał – ok. 1500 zł rocznie, prąd – 93 zł, woda 30-40 zł, śmieci 7,50 zł, Internet 34 zł, telefon 90 zł, telewizja 24 zł, podatek 804 zł rocznie, ubezpieczenie domu 200 zł rocznie, ubezpieczenie samochodu 400 zł rocznie, dojazdy 400 zł, podatek rolny 204 zł kwartalnie.

Obecnie J. D. ma 9 lat, zdała do klasy V szkoły podstawowej. Nauka idzie jej przeciętnie. Uczęszczała na dodatkowe lekcje języka angielskiego, co kosztowało 120 zł miesięcznie. Od stycznia 2018 r. uczęszczała na zajęcia taneczne, które kosztowały 40 zł miesięcznie. W IV klasie podręczniki otrzymała ze szkoły za wyjątkiem książki z przedmiotu przygotowanie do wychowania w rodzinie i religii, które trzeba było dokupić za 90 zł łącznie. Ubezpieczenie kosztowało 38 zł. Uczestniczy w wyjściach klasowych do kina, do teatru. Pod koniec roku szkolnego miała być wycieczka kosztująca 95 zł. Matka rozpoczęła jej leczenie z powodu moczenia nocnego, co 2-3 miesiące są wizyty u lekarza w O. w ramach ubezpieczenia, przeszła także specjalistyczne badanie w W., które wykazało, że pęcherz moczowy jest zbyt mały. Wymaga codziennego przyjmowania leków, które kosztują ok. 30 zł i wystarczają na 20-30 dni.

K. D. ma 8 lat, zdał do II klasy szkoły podstawowej. Jest generalnie zdrowy, jedynie nosi okulary, czasem zapada na infekcje ucha. Okulary były wyrabiane w lutym 2016 r. i kosztowały 368,- zł, a następnie we wrześniu 2017 r. za 458,- zł. W I klasie otrzymał ze szkoły podręczniki za wyjątkiem podręcznika i ćwiczeń do religii, które kosztowały 40 zł. Ubezpieczenie kosztowało 38 zł. Uczestniczył w wycieczce klasowej, która kosztowała 93 zł.

Małoletni nie jedzą w szkole obiadów, nie otrzymują też stypendium.

E. D. (1) zatrudniona jest w sklepie (...) jako kasjer – sprzedawca, zarabia ok. 2000 zł netto. Mieszka na stancji, w tym samym 3-pokojowym mieszkaniu, w którym mieszkała w trakcie sprawy o rozwód, o powierzchni 61 m ² . Koszt tego mieszkania to nadal ok. 1050 zł miesięcznie (odstępne, czynsz, woda, prąd). Ponadto opłata za Internet wynosi 35 zł, rata za telewizor 89 zł. Do końca marca 2018 r. zamieszkiwali z nią na stancji także jej rodzice, lecz wyprowadzili się do swojego domu do G.. Otrzymuje świadczenie wychowawcze 500+ na dwoje dzieci. Zasiłki rodzinne jej nie przysługują. Posiada samochód O. (...) z 2008 r. kupiony w 2017 r. za 14.600,- zł, jak twierdzi za oszczędności rodziców. Kiedy ma na popołudniową zmianę, korzysta przy opiece nad dziećmi z pomocy rodziców, których przywozi z G. lub z odpłatnej pomocy koleżanek, którym płaci 8 - 10 zł za godzinę (wg twierdzeń E. D. (1) jest to koszt ok. 300 zł miesięcznie). Twierdzi, że nie jest z nikim związana i mieszka tylko z dziećmi.

Pozwany G. D. jest w drugim związku małżeńskim, z którego ma dwoje dzieci: syna ur. (...) i córkę ur. (...). Jego żona ma córkę z pierwszego związku w wieku 9 lat. Pozwany mieszka z rodziną w R.. Pracuje w S. w J. jako magazynier. Zarabia ok. 2000 zł netto miesięcznie. Dojeżdża samochodem (29 km w jedną stronę), a koszty dojazdów szacuje na ok. 400 zł. Jego żona otrzymuje świadczenie opiekuńcze 1000 zł przyznane do 6 września 2018r., świadczenie wychowawcze po 500 zł na troje dzieci, zasiłki rodzinne łącznie 312 zł oraz alimenty na najstarszą córkę 500 zł. Od 11 kwietnia 2018 r. do 8 maja 2018 r. pozwany przebywał na zwolnieniu lekarskim z powodu zapalenia mięśnia kłykciowego prawej ręki, przyjmował leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, w związku z tym otrzymał niższe wynagrodzenie. Jego żona choruje na astmę, leki kosztują ok. 70 zł miesięcznie, nosi okulary. Obecnie leczy się także na niedoczynność tarczycy i wymaga przyjmowania leków.

Pozwanemu w wyniku ugodowego podziału majątku wspólnego w sprawie Sądu Rejonowego w Łomży I Ns 148/17 na mocy ugody z 18 maja 2017 r. przypadła zabudowana nieruchomość w R. o powierzchni 0,65 ha bez spłat na rzecz E. D. (1). G. D. zobowiązał się do spłaty w całości kredytu udzielonego przez Bank (...) S.A. w W. na podstawie umowy z 29 sierpnia 2013 r. zaciągniętego na zakup ww. nieruchomości. Raty tego kredytu wynoszą po 540 zł miesięcznie. Spłata jest przewidziana do 12 sierpnia 2043 r. Pozwany spłaca ponadto raty za zakup lodówki, kuchenki i telewizora po 478 zł miesięcznie oraz na zakup odkurzacza – 72 zł. Raty te będą do sierpnia 2018 r. Pozostałe opłaty wynoszą: za prąd 86 zł, za telefony 103 zł, Internet 35 zł, telewizja 59,99 zł za wywóz śmieci 50 zł, za wodę 50-70 zł, podatek rolny i od nieruchomości – 677 zł rocznie. Zakup węgla na zimę to wydatek ok. 1200-1600 zł, drzewa – ok. 600 zł.

Pozwany zabiera małoletnich powodów do siebie co drugi weekend z noclegami. Twierdzi, że chciałby częściej, ale otrzymuje od matki dzieci informacje, że wychodzą one na imieniny, urodziny, czy też gdzieś wyjeżdżają. Ma je także zabrać na jeden miesiąc wakacji. Pozwany zabiera dzieci bez ubrań, dlatego też kupił im ubrania do korzystania u siebie. Kupił też używane meble do pokoju dziecięcego za 750 zł (meblościanka i biurko). W 2017 r. kupił samochód F. (...) rocznik 2004 za 6000 zł, przy czym na zakup przeznaczył tzw. becikowe 2000 zł, 2800 zł otrzymane z ubezpieczenia w związku z urodzeniem dziecka oraz 1200 zł otrzymane od ojca. Ma także 20-letni samochód S., którym dysponuje żona.

Przeciwko pozwanemu toczy się postępowanie egzekucyjne Kmp 8/16 prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Łomży J. G. Kancelaria (...) w Ł. dotyczące egzekucji alimentów na rzecz małoletnich powodów. Dokonywane są potrącenia z wynagrodzenia za pracę, ostatnio po 549,20 zł miesięcznie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: akt Sądu Rejonowego w Łomży I Ns 148/17, III RC 48/15, akt Sądu Okręgowego w Łomży I C 411/14, akt egzekucyjnych Kmp 8/16 Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Łomży J. G. Kancelaria (...) w Ł., zaświadczenia (k.50), potwierdzenia (k.26), faktur (k.30, 31), zaświadczenia k.33), kopii umowy o pracę (k.57), kopii faktur, decyzji (k.59-60), wydruków potwierdzeń przelewów (k.63-69), wyjaśnień informacyjnych i zeznań przedstawicielki ustawowej powodów E. D. (1) (k.96-97, 99, 143-144), wyjaśnień informacyjnych i zeznań pozwanego G. D. (k.97-99, 144-145, 146), zeznań świadka M. J. (k.143).

Sąd Rejonowy w Łomży zważył, co następuje:

Zdaniem Sądu żądanie pozwu uzasadnione jest częściowo.

Zgodnie z art. 133 i 135 k.r.o. rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych na rzecz dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, przy czym zakres tych świadczeń zależy od usprawiedliwionych potrzeb małoletniego oraz od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. W myśl zaś art. 138 k.r.o w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

W ocenie Sądu nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca podwyższenie alimentów od G. D. na rzecz małoletnich powodów, aczkolwiek nie do takiej wysokości, jakiej żądała przedstawicielka ustawowa powodów.

Przede wszystkim należy mieć na względzie, iż ostatnio wysokość świadczenia alimentacyjnego była przez Sąd ustalona ponad 2 lata temu. Niewątpliwie koszty utrzymania dzieci od tego czasu wzrosły. Oboje powodowie są uczniami szkoły podstawowej. Do tego dochodzą bieżące koszty wyżywienia, zakupu odzieży i obuwia, przyborów szkolnych, przyborów edukacyjnych. Małoletnia J. D. jest leczona w poradni nefrologicznej i przyjmuje leki. Ponadto jak większość dzieci, powodowie mogą potrzebować okresowo leków związanych z przeziębieniem czy innych medykamentów. Mają też prawo do rozrywek stosownych do wieku – na tyle, na ile rodzice są je w stanie sfinansować.

Koszty utrzymania małoletnich powodów w ocenie Sądu wynoszą ok. 600-700 zł, przy czym te wyższe dotyczą powódki z uwagi na jej leczenie i starszy wiek, uczęszczanie na zajęcia dodatkowe. Zdaniem Sądu nie zostało wykazane, aby koszty utrzymania małoletnich wynosiły obecnie 1350 zł w przypadku J. i 1200 zł w przypadku K.. Koszty wynajęcia stancji E. D. (1) ponosiłaby także i wówczas, gdyby zamieszkiwała sama, wprawdzie z nieco mniejszymi opłatami za prąd czy wodę. Ponadto jest to mieszkanie duże, wynajęte do zamieszkiwania w nim 5 osób, a obecnie zamieszkują 3. Może zatem przedstawicielka ustawowa rozważyć wynajęcie mniejszego mieszkania, co obniżyłoby koszty.

W sprawie o rozwód E. D. (1) wyrażała zgodę na ustalenie alimentów po 200 zł na rzecz syna i po 300 zł na rzecz córki. Należy uznać, że racjonalnie szacowała, że kwoty te stanowią ok. 50% kosztów utrzymania dzieci. Alimenty ustalone zostały ostatnio wyrokiem z 30.10.2015 r. i podstawą do ich podwyższenia jest ustalenie, że doszło do zmiany sytuacji po stronie powodów, czy pozwanego.

Niewątpliwie wydatki na utrzymanie dzieci z reguły rosną wraz z ich wiekiem, na chwilę obecną nie wykazano jednak, aby nastąpił wzrost o ponad 100%, co uzasadniałoby tak znaczną podwyżkę alimentów. Podkreślić też należy, przy ustalaniu wysokości alimentów Sąd musi kierować się zasadą równej stopy życiowej rodziców i dzieci. W sytuacji, kiedy pozwany zarabia ok. 2000 zł miesięcznie i ma na utrzymaniu oprócz powodów także dwoje innych małoletnich dzieci, nie jest możliwym, aby wyłącznie na powodów łożył po 1300 zł miesięcznie.

Od ostatniej konkretyzacji obowiązku alimentacyjnego polepszyła się sytuacja przedstawicielki ustawowej małoletnich powodów o tyle, że obecnie zarabia ok. 2000 zł netto. Korzysta ona także ze wparcia państwa w ponoszeniu kosztów utrzymania dzieci, albowiem pobiera świadczenie 500+ na oboje małoletnich. Z drugiej jednak strony ponosi obecnie całość kosztów utrzymania wynajmowanego mieszkania, co stanowi ok. 1100 zł (1050 zł odstępne z czynszem i opłatami za wodę i prąd oraz 35 zł za Internet), a więc ok. 300 zł więcej niż poprzednio.

Dochód gospodarstwa domowego E. D. (1) wynosi obecnie 3500 zł i jest to kwota przeznaczona na utrzymanie 3 osób. Po odjęciu kosztów związanych z utrzymaniem mieszkania pozostaje kwota ok. 2400 zł. Gospodarstwo domowe pozwanego jako całość składająca się z 5 osób do końca sierpnia 2018 r. dysponuje kwotą 5312 zł, przy czym zawarta w tym kwota 500 zł stanowi alimenty na rzecz córki żony pozwanego z poprzedniego związku i faktycznie nie stanowi dochodu pozwanego. Od 6 września 2018 r. kwota ta ulegnie zmniejszeniu o 1000 zł zasiłku wychowawczego otrzymywanego przez żonę pozwanego przez pierwszy rok od urodzenia najmłodszego dziecka. Koszty utrzymania domu pozwanego wynoszą ok. 1000 zł miesięcznie (540 zł rata kredytu mieszkaniowego, 86 zł – prąd, 35 zł Internet, 50 zł wywóz śmieci, ok.60 zł – woda, ok. 56 zł – podatek rolny od nieruchomości, ok. 170 zł opał – całość ok. 2000 zł rocznie). Po odjęciu kosztów utrzymania domu na 5-osobowe gospodarstwo domowe pozwanego przypada obecnie ok. 4300 zł, a od września 2018 r. będzie to kwota ok. 3300 zł. Wprawdzie do uzyskania swojego dochodu z tytułu zatrudnienia E. D. (1) ponosi koszty wynajęcia opiekunki do dzieci – ok. 300 zł miesięcznie, ale także pozwany ponosi koszty w postaci kosztów dojazdów do pracy – ok. 300- 400 zł miesięcznie.

Reasumując wskazać należy, że sytuacja finansowa w gospodarstwie domowym powodów i ich matki jest w ocenie Sądu lepsza niż w gospodarstwie domowym pozwanego. Pozwany jednak mając czworo małoletnich dzieci winien wykorzystać wszelkie możliwości uzyskania dochodu, także poprzez pracę w godzinach nadliczbowych czy wykonując prace dorywcze. Dlatego też w ocenie Sądu możliwe było uwzględnienie powództwa tylko w zakresie podwyższenia alimentów o 100 zł miesięcznie na rzecz każdego z powodów. Zasądzenie alimentów wyższych godziłoby w prawo pozostałych dzieci pozwanego do równej stopy życiowej. Możliwości zarobkowe żony pozwanego są znikome z racji pozostawania pod jej opieką dwojga małoletnich dzieci w wieku ok. 2 lata i 1 rok. W warunkach wiejskich, gdzie zamieszkuje pozwany nie ma opieki żłobkowej dla dzieci w tym wieku.

Dodatkowo wskazać należy, że pozwany zabiera dzieci na co najmniej 2 weekendy w miesiącu, na cały miesiąc wakacji i w tym czasie to on pokrywa koszty utrzymania dzieci. Począwszy od 1 lipca 2018 r. na każde uczące się dziecko rodzic otrzyma jednorazowo 300 zł na pokrycie kosztów związanych z wyposażeniem do szkoły. Także i E. D. (1) może skorzystać z tych świadczeń, albowiem nie są one uzależnione od dochodu w rodzinie.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd uznał za zasadne podwyższenie dotychczasowej wysokości świadczenia alimentacyjnego i obciążenie G. D. alimentami na rzecz małoletniego syna K. w kwotach po 300,- zł miesięcznie, zaś w przypadku małoletniej J. w kwotach po 400 zł miesięcznie, poczynając od dnia 10 kwietnia 2018 r, tj. od dnia następnego po doręczeniu odpisu pozwu.

W pozostałym zakresie sąd powództwo oddalił jako nieuzasadnione mając na uwadze usprawiedliwione potrzeby samych małoletnich powodów, co do których nie wykazano, aby były tak znaczne, by uzasadniały zasądzenie alimentów w kwotach aż po 600 i 700 zł. Także i matka powodów uzyskuje wynagrodzenie za prace i świadczenia, które pozwalają jej na zaspokojenie części potrzeb dzieci. Wprawdzie pobierane przez nią świadczenie wychowawcze tzw. 500+ nie wpływa na zakres obowiązku alimentacyjnego pozwanego i nie zmniejsza go, jednakże musi być uwzględniane w pewnym stopniu, albowiem poprawia sytuację bytową E. D. (1) i jej dzieci.

Z tych względów na podstawie art. 128 k.r.o., 133 § 1 k.r.o. i art. 135 k.r.o. oraz art. 138 k.r.o. orzeczono jak w pkt I - II wyroku.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 102 kpc z uwagi na konieczność zaspokojenia przez pozwanego przede wszystkim potrzeb uprawnionych do alimentacji jego małoletnich dzieci. O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.