Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 580/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Wałbrzychu z 2014-07-28

Sygnatura akt I C 580/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wałbrzych, dnia 28 lipca 2014 r.

Sąd Rejonowy w Wałbrzychu I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Kamil Majcher

Protokolant:Anna Dymarska

po rozpoznaniu w dniu 28 lipca 2014 r. w Wałbrzychu

sprawy z powództwa Gminy W.

przeciwko D. G.

- o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego D. G. na rzecz strony powodowej Gminy W. kwotę 33.256,94 zł (trzydzieści trzy tysiące dwieście pięćdziesiąt sześć złotych dziewięćdziesiąt cztery grosze) wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 08 października 2013 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 4.063 zł tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 2.400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 580/14

UZASADNIENIE

Strona powodowa Gmina W. wniosła o zasądzenie od pozwanego D. G. kwoty 33.256,94 zł wraz z odsetkami. W uzasadnieniu pozwu wskazała, że na podstawie umowy użytkowania wieczystego i sprzedaży z dnia 30 maja 2008 r. Gmina W. sprzedała dotychczasowym najemcom – pozwanemu oraz jego małżonce I. G. w udziałach po ½ na odrębna własność lokal mieszkalny położony w W. przy ul. (...) wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej z udzieleniem bonifikaty w wysokości 95 %. Lokal ten pozwany zbył następnie wraz z żoną na rzecz W. N. na podstawie umowy sprzedaży z 16 lipca 2009 r. Ponadto wskazała, że pozwany dokonał zbycia przysługującego mu udziału w lokalu na rzecz osoby, która nie jest osobą bliską w rozumieniu przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz, że nie przeznaczył uzyskanych środków w ciągu 12 miesięcy na nabycie innego lokalu mieszkalnego albo nieruchomości przeznaczonej lub wykorzystywanej na cele mieszkaniowe.

Nakazem zapłaty z dnia 2 grudnia 2013 r. żądanie strony powodowej zostało uwzględnione w całości.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu sprzeciwu wskazał, że środki uzyskane ze sprzedaży lokalu przeznaczył na cele mieszkaniowe, a mianowicie na realizację inwestycji związanej z budową domu mieszkalnego w C. przy ul. (...), która stanowi jedyne centrum życiowe pozwanego i jego rodziny oraz zaspokaja ich potrzeby bytowe, że nastąpiło to w celu poprawy warunków mieszkaniowych (dokończenie budowy domu), że fakt, iż pozwany nie przeznaczył uzyskanych środków na koszt nabycia nieruchomości nie może przesłaniać pozostałych okoliczności sprawy gdyż pozwany nie zamierzał wzbogacić się kosztem środków publicznych. Ponadto wskazał, że przewidziana w art. 68 ust 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami możliwość odstąpienia od żądania zwrotu udzielonej bonifikaty przez organ uzasadnia wnikliwą ocenę stanu faktycznego w niniejszej sprawie. Wskazał także, że strona powodowa kieruje się jedynie językowym brzmieniem art. 68 ust 2 a pkt 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami i nie bierze pod uwagę pozostałych okoliczności istotnych dla sprawy, a przede wszystkim wykładni funkcjonalnej tego przepisu. Ponadto wskazał, że powództwo nie zasługuje na uwzględnienie gdyż sprzeciwiają się temu zasady współżycia społecznego. Pozwany wraz z żoną poniósł znaczne nakłady finansowe na nieruchomość, która była zniszczona po pożarze, bez wykorzystania funduszy publicznych, przez wiele lat dbał o mienie komunalnej czynił starania o utrzymanie należytego stanu technicznego lokalu, zakres poniesionych prac istotnie zwiększył wartość nieruchomości, którą na potrzeby wykupu Gmina wyceniła na kwotę 66.810 zł. Ponadto wskazał, że Gmina zwlekała ze skierowaniem powództwa przez przeszło cztery lata co narusza zasady lojalności, uczciwości, bezpieczeństwa prawnego oraz pewności obrotu prawnego. Wskazał także, że za oddaleniem powództwa przemawia sytuacja pozwanego, który zaciągnął kredyt na realizacje inwestycji budowlanej gdy nie spodziewał się ryzyka zwrotu tak dużej sumy.


Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pismem z dnia 12 stycznia 1998 r. rozwiązano z A. K. umowę najmu lokalu położonego przy ul. (...) w W.. W uzasadnieniu wskazano, że bez zgody wynajmującego podnajął on w/w lokal I. M. (obecnie G.), która wyremontowała ten lokal we własnym zakresie.

W dniu 8 maja 1998 r. został sporządzony protokół zdawczo odbiorczy, na podstawie którego I. M. (obecnie G.) przejęła lokal położony przy ul. (...) w W.. W treści tego protokołu wskazano, że przyjmujący przyjmuje mieszkanie w istniejącym stanie technicznym. Wszelkie prace remontowe wykona we własnym zakresie, a prace modernizacyjne wykona we własnym zakresie za zgoda (...)u i w oparciu o projekt techniczny.

Przy ustalaniu stawki czynszu zastosowano zniżkę w wysokości 15 % za brak w lokalu centralnego ogrzewania z kotłowni lokalnej.

Stawka czynszu bez opłat eksploatacyjnych (119,25 zł) wyniosła 162,75 zł.

I. G. przeprowadziła generalny remont tego mieszkania jednak nie pamięta ile na ten remont wydała. Przy tym remoncie pomagał jej ojciec. W chwili gdy otrzymała przydział do tego lokalu nie była jeszcze ze swoim obecnym mężem D. G..

Dowód:

- pismo za 12.01.1998 r. protokół z 8.05.1998 r. – k. 45-46

- pismo (...) z 3.02.2014 r. k. 62

- zeznania świadka I. G.

W dniu 11 marca 2008 r. I. G. i D. G. kupili nieruchomość położoną w C. przy ul. (...) oznaczoną jako działka nr (...). W treści umowy zawarto wniosek o odłączenie tej działki z dotychczasowej nieruchomości objętej KW nr (...) i założenie dla niej nowej księgi wieczystej. Z treści tej umowy wynika, że wśród działek objętych KW nr (...) pozostawała także działka o numerze (...).

W dniu 16 maja 2008 r. Starosta (...) wydał decyzję nr (...) zatwierdzającą projekt budowlany i udzielająca pozwolenia na budowę domu mieszkalnego jednorodzinnego wraz z infrastrukturą w C. (...).

Dowód:

- umowa sprzedaży z 11.03.2088 r., decyzja nr (...) r., wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego k. 41-44

W dniu 30 maja 2008 r. Gmina W. sprzedała D. G. i I. G. samodzielny lokal mieszkalny nr (...) znajdujący się przy ul. (...) w W. w udziale po ½ części. Cena sprzedaży lokalu wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej została określona na kwotę 66.810 zł, jednakże nabywcom przyznano od powyższej ceny 95 % bonifikaty, wobec czego do zapłaty pozostała kwota 3.340,50zł. W § 6 zawartej umowy strony wskazały, iż w przypadku zbycia lokalu mieszkalnego przed upływem 5 lat licząc od dnia nabycia, nabywcy zobowiązany są do zwrotu kwoty równej udzielonej bonifikacie, po jej waloryzacji. Postanowienie to miało być stosowane odpowiednio do osoby bliskiej, która zbyła lokal mieszkalny przed upływem 5 lat licząc od dnia pierwotnego nabycia. Postanowień tych natomiast nie stosowało się w przypadku: zbycia na rzecz osoby bliskiej, zamiany lokalu mieszkalnego na inny lokal mieszkalny lub nieruchomość przeznaczoną lub wykorzystywaną na cele mieszkaniowe oraz sprzedaży lokalu mieszkalnego, jeżeli środki uzyskane z jego sprzedaży przeznaczone zostaną w ciągu dwunastu miesięcy na nabycie innego lokalu mieszkalnego albo nieruchomości przeznaczonej lub wykorzystywanej na cele mieszkaniowe.

Dowód:

- umowa sprzedaży z dnia 30.05.2008 r., k. 9-12,

Pomiędzy D. G. i jego żoną I. G. w dniu 19 czerwca 2000 r. została zawarta umowa majątkowa małżeńska na podstawie, której wyłączyli wspólność ustawową małżeńską.

Dowód:

- umowa z 19.06.2000 r. k. 17

Pismem z dnia 7 listopada2008 r. I. G. i D. G. zwrócili się do Urzędu Miejskiego w W. z informacją, że w dniu 31 maja 2008 r. wykupili mieszkanie nr (...) znajdujący się przy ul. (...) w W., a w czerwcu 2008 rozpoczęli budowę domu i aby móc dokończyć budowę chcą sprzedać w/w lokal, a uzyskaną kwotę zamierzają przeznaczyć na inwestycje w budowę domu lub częściową spłatę kredytu zaciągniętego na budowę domu. Zwrócili się jednocześnie o informacje czy w/w przeznaczenie kwoty uzyskanej ze sprzedaży lokalu zwolni ich od zwrotu 95 % obniżki otrzymanej przy wykupie mieszkania, a jeśli nie to jakie inwestycje są tzw. celami mieszkaniowymi.

W odpowiedzi w piśmie z 27.11.2008 r. Urząd Miejski w W. wskazał, że Prezydent Miasta ma obowiązek wydawania indywidualnej interpretacji tylko w zakresie stosowania prawa podatkowego, a umowa łącząca strony ma stosunek cywilnoprawny. Niezależnie od tego wskazano, że Gmina zgodnie z art. 68 ust 2 a ustawy nie będzie żądała zwrotu bonifikaty w przypadku:

- zbycia na rzecz osoby bliskiej,

- zamiany lokalu mieszkalnego na inny lokal mieszkalny lub nieruchomość przeznaczoną lub wykorzystywaną na cele mieszkaniowe oraz sprzedaży lokalu mieszkalnego,

- sprzedaży lokalu mieszkalnego, jeżeli środki uzyskane z jego sprzedaży przeznaczone zostaną w ciągu dwunastu miesięcy na nabycie innego lokalu mieszkalnego albo nieruchomości przeznaczonej lub wykorzystywanej na cele mieszkaniowe.

Jednocześnie wskazano, że oprócz w/w zapisu ustawodawca nie precyzuje jakie czynności i związane z tym koszty można zaliczyć do kwoty za jaką nastąpiło nabycie innego lokalu mieszkalnego albo nieruchomości przeznaczonej lub wykorzystywanej na cele mieszkaniowe jak również brak jest stosownej wykładni w tym zakresie.

Ponadto wskazano, że z literalnego brzmienia przepisu art. 68 ust. 2 a wynika, iż uzyskane środki pieniężne ze sprzedaży lokalu nabytego z bonifikatą należy przeznaczyć na zakup innego mieszkania lub nieruchomości, ustawa nie wskazuje iż mogłyby być one przeznaczone na pokrycie zobowiązań wobec banków zaciągniętych przed sprzedażą nieruchomości wykupionej od Gminy z bonifikatą.

Dowód:

- pismo pozwanego z 7.11.2008 r. k.25

- pismo strony powodowej z 27.11.2008 r. k. 26

W dniu 16 lipca 2009 r. I. G. i D. G. zbyli w/w lokal na rzecz W. N. za kwotę 85.000 zł.

Dowód:

- umowa z 16.07.2009 r. k. 13

Pismem z dnia 22 lipca 2013 r. Gmina W. wskazała I. G. i D. G., iż wobec zbycia lokalu nr (...) znajdującego się przy ul. (...) w W. informuje, że w przypadku zbycia lokalu przed upływem 5 lat, licząc od dnia jego nabycia, nabywca zobowiązany jest do zwrotu kwoty udzielonej bonifikaty po jej waloryzacji, która wynosi 66.513,89 zł. Ponadto wskazano, że w przypadku przeznaczenia w ciągu 12 miesięcy środków uzyskanych ze sprzedaży lokalu na zakup innego lokalu powinni przedłożyć stosowny akt notarialny potwierdzający fakt nabycia innego lokalu w terminie 14 dni.

Pismem z dnia 2 września 2013 r. Gmina W. wezwała D. G. do zwrotu ½ kwoty udzielonej bonifikaty po jej waloryzacji w wysokości 33.256,94 zł.

Pismem z dnia 30 września 2013 r. D. G. odwołał się od żądania zwrotu bonifikaty.

Pismem z dnia 9 października 2013 r. Gmina W. podtrzymała żądanie zwrotu bonifikaty.

Dowód:

- pismo strony powodowej z 22.07.2013 r., 2.09.2013 r., 9.10.2013 k. 18, 20,27

- pismo pozwanego z 30.09.2013 r. k. 22

W dniu 30 września 2013 r. została wystawiona wobec D. G. faktura Vat na kwotę 33.256,94 zł z terminem płatności do 7 października 2013 r. Kwota ta stanowiła ½ równowartości bonifikaty po waloryzacji.

Dowód:

- faktura Vat z 30.09.2013 r. k. 29

- wyliczenie wysokości bonifikaty k. 68

D. G. wraz ze swoją żoną I. G. rozpoczęli budowę domu w C. przy ul. (...) (obecnie (...)) w 2008 r. gdy otrzymali na niego kredyt. Pierwszy kredyt na dom otrzymali w kwocie 400.000 zł, a potem brali kolejne kredyty tak więc łącznie mają z tego tytułu kredyty w wysokości 620.000 zł. Oprócz tego na budowę domu otrzymała od swojej matki darowiznę na kwotę 110.000 zł. Przed budową domu wzięli kredyt w wysokości 100.000 zł na zakup działki, a uzyskane środki wystarczyły jeszcze na fundamenty.

Dom budowany przez D. G. i I. G. nie jest jeszcze skończony, do tej pory wydali 700.000 zł.

D. G. otrzymuje miesięczny dochód w wysokości 4.500 zł netto, a jego żona I. G. w kwocie około 5.000 zł netto. Łącznie wysokość rat z tytułu wszystkich kredytów wynosi ok. 6500 zł.

D. G. w budowanym domu mieszka wraz z żoną oraz jej dzieckiem, które w chwili rozpoczęcia budowy miało 13 lat, a obecnie uczy się w liceum w K..

Dowód:

- zeznania świadka I. G.

- zeznania pozwanego

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie przedstawionych przez strony dokumentów w tym umów sprzedaży, pism składających się na korespondencję pomiędzy stronami postępowania, faktury Vat. Ponadto Sąd ustalił stan faktyczny także częściowo na podstawie zeznań przesłuchanego w sprawie świadka i zeznań pozwanego, z tym zastrzeżeniem, iż w ocenie Sądu zeznania te nie potwierdzają w sposób wiarygodny tego, że środki uzyskane ze sprzedaży przedmiotowego lokalu w całości przeznaczyli oni na budowę domu, przy czym kwestia ta w ocenie Sądu z przyczyn wskazanych poniżej ma tak naprawdę drugorzędne znaczenie.

Odnosząc się do oceny merytorycznej zgłoszonego żądania wskazać należy, że zasady zbywania lokali należących do Gminy wraz z udzieloną bonifikatą oraz zasady zwrotu tej bonifikaty uregulowane są w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie zaś z art. 68 ust 2 ustawy jeżeli nabywca nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny zbył nieruchomość lub wykorzystał ją na inne cele niż cele uzasadniające udzielenie bonifikaty przed upływem 5 lat, licząc od dnia nabycia, jest zobowiązany do zwrotu kwoty równej udzielonej bonifikacie po jej waloryzacji. Zwrot następuje na żądanie właściwego organu. W myśl zaś art. 68 ust 2 a ustawy 2a przepisu ust. 2 (dotyczącego obowiązku zwrotu bonifikaty) nie stosuje się w przypadku:

1) zbycia na rzecz osoby bliskiej, z zastrzeżeniem ust. 2b;

2) zbycia pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego;

3) zbycia pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego i Skarbem Państwa;

4) zamiany lokalu mieszkalnego na inny lokal mieszkalny albo nieruchomość przeznaczoną lub wykorzystywaną na cele mieszkaniowe;

5) sprzedaży lokalu mieszkalnego, jeśli środki uzyskane z jego sprzedaży przeznaczone zostaną w ciągu 12 miesięcy na nabycie innego lokalu mieszkalnego albo nieruchomości przeznaczonej lub wykorzystanej na cele mieszkaniowe.

W ocenie Sądu treść tego przepisu wskazuje zaś, wbrew stanowisku prezentowanemu przez pozwanego, że sprzedaż przedmiotowego lokalu w okolicznościach niniejszej sprawy spowodowała powstanie po stronie powodowej roszczenia o zwrot udzielonej bonifikaty po jej waloryzacji. Pozwany sprzedał bowiem swój udział w przedmiotowej nieruchomości przed upływem 5 lat od daty jej nabycia, a uzyskanych środków nie przeznaczył na nabycie innego lokalu mieszkalnego albo nieruchomości przeznaczonej lub wykorzystywanej na cele mieszkaniowe. W tej sytuacji bez znaczenia jest powoływany przez pozwanego fakt przeznaczenia uzyskanych ze sprzedaży środków na poprawę warunków mieszkaniowych tj. budowę domu, zwłaszcza, że budowa nastąpiła na działce nabytej przed sprzedażą lokalu. Jeśli chodzi zaś o stanowisko pozwanego, w którym wskazuje on, iż literalny sposób rozumowania powołanego przepisu przez stronę powodową pozostaje w sprzeczności z celem tego przepisu to wskazać należy, iż raczej zgodnie orzecznictwo sądów powszechnych, a także Sądu Najwyższego przyjmuje, iż z uwagi na szczególny charakter przepisów pozwalających na nabycie lokalu z bonifikatą nie jest dopuszczalna wykładania rozszerzająca art. 68 ust 2 a ustawy (zob. np. wyrok S.A. w Gdańsku z 9.06.2011 r. I ACa 568/11). Oznacza to, że nabycie innego lokalu, o którym mówi art. 68 ust 2a pkt 5 ustawy musi być rozumiane zgodnie z definicją zawartą w art. 4 pkt 3b, w którym wskazano, że przez zbywanie lub nabywanie nieruchomości należy rozumieć dokonywanie czynności prawnych, na podstawie których następuje przeniesienie własności nieruchomości lub przeniesienie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej albo oddanie jej w użytkowanie wieczyste. Fakt ewentualnego przeznaczenia środków uzyskanych ze sprzedaży lokalu na budowę domu nie może być zaś uznany za „nabycie” innego lokalu lub innej nieruchomości przeznaczonej lub wykorzystywanej na cele mieszkaniowe skoro nie może być on uznany za czynność prawną. W realiach niniejszej sprawy taki pogląd jest tym bardziej uprawniony gdy zauważy się, że budowa domu nastąpiła na działce, którą pozwany nabył wraz z żoną przed sprzedażą przedmiotowego lokalu.

Podsumowując te część rozważań przyjąć należy, iż do wyłączenia obowiązku zwrotu kwoty równej udzielonej bonifikacie po jej waloryzacji, może prowadzić w świetle art. 68 ust 2 a pkt 5 ustawy jedynie nabycie innego lokalu mieszkalnego lub nieruchomości przeznaczonej lub wykorzystanej na cele mieszkaniowe, a takie sytuacje jak np. przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży lokalu na nakłady związane z wykończeniem domu budowanego na działce nabytej przed sprzedaż mieszkania, czy przeznaczenie środków na spłatę kredytu bankowego zaciągniętego na budowę i wykończenie budynku mieszkalnego znajdującego się na nieruchomości nabytej przed sprzedażą nie mieszczą się w dyspozycji art. 68 ust 2 a pkt 5 u.g.n. (tak też S.A. w Łodzi w wyroku z 22.10.2013 r. sygn. akt I ACa 507/13, wyrok S.A. w Łodzi z 1.10.2012 r. sygn. akt I ACa 674/12, wyrok S.A. w Katowicach z 1.03.2013 r. sygn. akt I ACa 25/13, uchwała SN z 30.03.2012 r. w sprawie III CZP 4/12).

Niezależnie od powyższej wykładni przepisu art. 68 ust 2 a ustawy wskazać należy, iż w ocenie Sądu pozwany nie udowodnił w należyty sposób, że środki uzyskane ze sprzedaży lokalu przeznaczył on na cele mieszkaniowej tj. budowę domu. Z zeznań świadka, a także pozwanego, który w istocie potwierdził zeznania swojej żony wynika bowiem, że na nabycie działki, na której budowany jest dom i która to działka została zakupiona przed sprzedażą przedmiotowego lokalu wzięli oni kredyt w kwocie 100.000 zł co wystarczyło także na fundamenty. Następnie wzięli oni kredyt na budowę domu w wysokości 400.000, a także następne kredyty – wszystko łącznie na kwotę 620.000 zł (na budowę domu) . Ponadto z zeznań tych wynika, że żona pozwanego otrzymała od matki darowiznę w kwocie 110.000 zł, która także została przeznaczona na budowę domu. Oznacza to, że łącznie dysponowali oni na budowę domu kwotą 730.000 zł (620.000 zł kredytu na budowę domu plus 110.000 zł z tytułu otrzymanej darowizny) oraz kwotą 100.000 zł przeznaczoną wcześniej na zakup działki i fundamenty. Jeśli zaś zauważy się, że z ich zeznań wynika, że na budowę domu, bez zakupu działki, wydali oni około 700.000 zł (odpowiada to kwocie kredytu na budowę domu i otrzymanej darowizny) to powstaje pytanie na co została przeznaczona kwota 85.000 zł uzyskana ze sprzedaży przedmiotowego lokalu. Te rozbieżności muszą zaś wywoływać wątpliwości co do twierdzeń pozwanego, iż w całości uzyskane ze sprzedaży lokalu środki przeznaczył on wraz z żoną na budowę domu, tym bardziej, że z ich zeznań wynika, że kwotą tą już nie dysponują gdyż jak wskazywali nie posiadają środków na zwrot bonifikaty. Dodatkowo wskazać należy, iż w sprawach takich jak niniejsza udowodnienie przez pozwanego faktu przeznaczenia środków uzyskanych ze sprzedaży lokalu nabytego wcześniej z bonifikatą na cele budowy domu nie może ograniczać się jedynie do osobowych środków dowodowych gdyż niewątpliwie przy tak kosztownej inwestycji jak wskazuje pozwany i jego żona słuchana w charakterze świadka celem udowodnienia tego faktu powinny być złożone dokumenty potwierdzające fakt przeznaczenia środków na takie właśnie cele. Takich dowodów w niniejszej sprawie jednak brak.

Jeśli chodzi zaś o pozostałe zarzuty pozwanego, w tym nie dokonanie wnikliwej oceny stanu faktycznego przez stronę powodową, przewidzianą w art. 68 ust 2 c ustawy możliwość odstąpienia od żądania zwrotu bonifikaty, to sprowadzają się one tak naprawdę do zarzutu nadużycia prawa w rozumieniu art. 5 k.c. W ocenie Sądu powoływanie się przez pozwanego na art. 5 k.c. nie zasługuje jednak na uwzględnienie z kilku powodów. Po pierwsze w ocenie Sądu z przyczyn przedstawionych powyżej nie sposób przyjąć by pozwany udowodnił przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży lokalu na cele budowlane. Po drugie pozwany wraz z żoną sprzedali lokal za cenę wyższą o ok. 18.000 zł niż cena lokalu przyjęta w umowie na podstawie, której ten lokal kupili. Po trzecie z przyczyn omówionych powyżej nie jest dopuszczalna rozszerzająca wykładnia art. 68 ust 2 a ustawy a oddalenie powództwa z uwagi na podawany fakt przeznaczenia środków uzyskanych ze sprzedaży lokalu na poprawę warunków mieszkaniowych tj. budowę domu (co i tak nie zostało udowodnione) stanowiło by tak naprawdę furtkę do obchodzenia treści art. 68 ust 2 a ustawy. Po czwarte gdyby wolą ustawodawcy było objęcie innych jeszcze okoliczności niż wskazane w powołanym przepisie jako okoliczności wyłączających obowiązek zwrotu bonifikaty to wyraźnie wskazałby to w ustawie, a nie umieścił zamkniętego katalogu tych okoliczności. Po piąte fakt, iż pozwany zarabia 4.500 zł, a jego żona, z którą pomimo rozdzielności majątkowej prowadzi wspólne gospodarstwo domowe, kolejne około 5.000 zł powoduje że nie może być on uznany za osobę ubogą. Oddalenie powództwa w realiach niniejszej sprawy powodowało by przy tym, z uwagi na dochody pozwanego, niczym nie usprawiedliwione pogorszenie sytuacji strony powodowej jako wierzyciela w odniesieniu do innych wierzycieli pozwanego (z tytułu kredytów na dom). Wreszcie w ocenie Sądu z uwagi na szczególne uprzywilejowanie podmiotów, którzy nabywają mienie publiczne (w tym gminne) na bardzo preferencyjnych warunkach podzielić należy wyrażony w orzecznictwie pogląd, że uprawnieni z tytułu udzielenia przy kupnie lokalu bonifikaty, jeśli nie dotrzymają warunku niesprzedawania lokalu w określonym przez ustawę czasie i sprzedają go z zyskiem, sami pozostając w niezgodzie z zasadami współżycia społecznego, nie mogą skutecznie zwalczać prawa do dochodzenia zwrotu udzielonej im bonifikaty, zarzucając naruszenie art. 5 k.c. (tak. np. S.A. w Łodzi w wyroku z 24.10.2013 r. I ACa 539/13, S.A. w Warszawie w wyroku z 7.05.2013 r. I ACa 1443/12, S.A. w Łodzi w wyroku z 16.04.2013 r. I ACa 1453/12). Trzeba mieć bowiem na uwadze, iż bonifikata udzielona pozwanemu stanowiła formę pomocy publicznej udzielanej przez stronę powodową członkowi lokalnej społeczności, a oddalenie powództwa wobec pozwanego pomimo nie przestrzegania przez niego warunków udzielenia tej bonifikaty byłoby w ocenie Sądu niewłaściwe wobec pozostałych członków tej społeczności (pozwany wzbogaciłby się wobec tej społeczności), którzy maja prawo oczekiwać, iż mienie Gminy będzie wykorzystywane zgodnie z jego przeznaczeniem i na zasadach określonych w ustawie.

Jeśli chodzi zaś o powoływane w toku postępowania opóźnienie w skierowaniu powództwa do Sądu to wskazać należy, iż w ocenie Sądu może być mowa co najwyżej o około 3 letnim opóźnieniu gdyż pozwany został wezwany do zwrotu bonifikaty w lipca 2013 r., a 12 miesięczny termin na wykorzystanie przez pozwanego uzyskanych środków zgodnie z art. 68 ust 2 ustawy upłynął dopiero w lipcu 2010 r. Fakt tego opóźnienia w ocenie Sądu nie oznacza jednak, iż z tego tylko powodu powództwo miało by zostać oddalone. Skutki braku dochodzenia należności w określonym terminie reguluje bowiem instytucja przedawnienia roszczenia i brak w ocenie Sądu powodów aby wprowadzać dodatkową możliwość oddalenia powództwa z uwagi na upływ czasu, w którym roszczenie nie jest dochodzone. Pewność obrotu, bezpieczeństwo prawne w ocenie Sądu w wystarczający sposób reguluje bowiem instytucja przedawnienia. Za nie podzieleniem tej argumentacji przemawia dodatkowo fakt, iż termin przedawnienia przedmiotowego roszczenia jest znacznie dłuższy niż 3 lata. Podkreślenia przy tym wymaga, że opóźnienie w dochodzeniu zwrotu bonifikaty nie może wprawdzie prowadzić do bezpodstawnego wzbogacenia po stronie Gminy jednak z okoliczności sprawy wynika, że bonifikata została zwaloryzowana na datę sprzedaży lokalu, a więc strona powodowa nie czerpie dodatkowych korzyści z faktu skierowania pozwu po upływie 3 lat od momentu gdy było to najwcześniej możliwe.

Odnosząc się do podnoszonej w toku postepowania okoliczności, iż od jednej z pracownic urzędu strony powodowej pozwany wraz z żoną uzyskał informację, że mogą przeznaczyć pieniądze na budowę domu, że to co akceptuje urząd skarbowy akceptuje urząd miasta to wskazać należy, iż twierdzenia te są gołosłowne i nie poparte dowodem z zeznań tego pracownika. Fakt nie powołania tego pracownika jako świadka powoduje zaś, że w żaden sposób nie da się zweryfikować zeznań pozwanego, który na taką rozmowę wskazywał tym bardziej, że treść pisma strony powodowej z dnia 27 listopada 2008 r. (k. 26) wskazuje zupełnie na inne stanowisko strony powodowej. W piśmie tym wskazano bowiem, że Prezydent Miasta nie ma obowiązku dokonywać interpretacji prawa w zakresie okoliczności, w których odpada obowiązek zwrotu bonifikaty odwołując się jednocześnie do okoliczności wskazanych w art. 68 ust 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Z ostatnich dwóch akapitów tego pisma wynika przy tym, iż wskazano w nim, że ustawodawca oprócz tego zapisu nie precyzuje już konkretnych czynności oraz, że z literalnego brzmienia przepisów wynika, że nie można przeznaczyć środków na pokrycie zobowiązań banków zaciągniętych przez sprzedażą nieruchomości. Przy czym dodatkowo wskazać należy, iż w piśmie z dnia 7 listopada 2008 r. pozwany wnosząc o wskazanie czy może przeznaczyć środki ze sprzedaży przedmiotowego lokalu na wskazane tam cele w tym inwestycje, nie wskazał, że ma to dotyczyć budowy na działce kupionej przed sprzedażą przedmiotowego lokalu.

Odnosząc się do kwestii remontu lokalu jaki miał zostać dokonany przez pozwanego i jego żonę to w ocenie Sądu kwestia tego remontu nie ma dla niniejszej sprawy znaczenia. Po pierwsze z przeprowadzonych dowodów wynika, że to nie pozwany dokonywał remontu lokalu lecz jego żona, z którą wówczas nie pozostawał w związku. Fakt, iż pomiędzy pozwanym i jego żoną już w dacie kupna lokalu istniała rozdzielność majątkowa powoduje, że nie może on skutecznie powoływać się na okoliczności remontu dokonanego bez jego udziału. Po drugie należy mieć na uwadze, iż żona pozwanego słuchana w charakterze świadka wskazała, że nie jest w stanie powiedzieć ile kosztował remont lokalu sama jednocześnie zauważając, że to były inne pieniądze niż dziś. Fakt, iż brak jest dowodów na wysokość kosztów tego remontu powoduje, iż nie można ustalić czy koszty te były aż tak duże by oddalić powództwo o zwrot rekompensaty. Zresztą z uwagi na datę dokonania tego remontu przyjąć należy, iż poniesione koszty uległy już zużyciu, a przy najmniej nie podwyższają wartości lokalu w sposób decydujący o jego wartości. Dodatkowo wskazać należy, że po dokonaniu tego remontu żona pozwanego początkowo sama, a później razem z nim zamieszkiwała w tym lokalu przez 10 lat korzystając z przeprowadzonego remontu. Przy czym nie można pomijać także i tego, że z uwagi na stan lokalu zastosowano wobec żony pozwanego zniżkę w opłacie za czynsz, który wynosił tylko 162,75 zł (bez opłat eksploatacyjnych), a więc był niższy od stawek rynkowych (jest to okoliczność powszechnie znana). Wreszcie nie można pomijać i tego, że kwestię zwrotu nakładów na lokal regulują przepisy kodeksu cywilnego, a przy tym wskazać należy, nie przesądzając oczywiście zasadności ewentualnego roszczenia o zwrot nakładów, że w protokole zdawczo-odbiorczym żona pozwanego wskazała, iż wszelkie prace remontowe i modernizacyjne wykona we własnym zakresie tak więc miała pełną świadomość tego, że to na niej będzie spoczywał obowiązek wyremontowania lokalu aby mogła w nim zamieszkać. Brak również dowodów by w późniejszym czasie zostały dokonane inne nakłady niż te które obciążają najemcę, a zwłaszcza takie, które powodowały by wzrost wartości przedmiotowego lokalu. Brak również dowodu na ich wysokość.

Z przyczyn przedstawionych powyżej Sąd uznał, że powództwo zasługuje na uwzględnienie i wobec tego, że wysokość bonifikaty po jej waloryzacji nie była kwestionowana przez pozwanego na podstawie art. 68 ust 2 ustawy w zw. z art. 227 tej ustawy zasądzono od pozwanego ma rzecz strony powodowej kwotę 33.256,94 zł wraz z odsetkami od dnia 8 października 2013 r.

Żądanie dotyczące odsetek znajduje swoje uzasadnienie w art. 481 § 1 k.c., który stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Przy czym wobec tego, że pozwany był wzywany do zapłaty pismem z dnia 22 lipca 2013 r. i z dnia 2 września 2013 r. jako datę wymagalności roszczenia przyjąć należy termin zapłaty wskazany w fakturze Vat z 30 września 2013 r. tj. 7 października 2013 r.

Jeśli chodzi o wniosek pozwanego o rozłożenie ewentualnie zasądzonej kwoty na raty to w ocenie Sądu wniosek ten nie zasługuje na uwzględnienie z kilku przyczyn, które zostały już omówione we wcześniejszej części rozważań. Pozwany nie udowodnił, że środki uzyskane ze sprzedaży przedmiotowego lokal przeznaczył na cele mieszkaniowe, posiada on dosyć znaczne dochody, które nie pozwalają na to aby uznać go za osobę ubogą, fakt posiadania licznych kredytów nie może stanowić powodu do pogorszenia sytuacji strony powodowej, która ma prawo domagać się całości środków stanowiących w istocie środki publiczne, a rozłożenie na raty tak jak wnioskuje to pozwany musiało by skutkować rozłożeniem na raty (po skapitalizowaniu odsetek na datę wyroku) na okres prawie 4 lat co stanowiło by w ocenie Sądu pokrzywdzenie wierzyciela zwłaszcza, że w świetle pisma z dnia 27 listopada 2008 r. pozwany powinien liczyć się z ryzykiem konieczności zwrotu bonifikaty skoro nie wskazano w tym piśmie, iż wydanie środków na cele wskazane w jego wcześniejszym piśmie z 7 listopada 2008 r. spowoduje, iż Gmina nie będzie dochodziła zwrotu bonifikaty.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.c., a na zasądzoną kwotę składa się kwota 1.663 zł tytułem opłaty oraz kwota 2.400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego (§ 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Małgorzata Domańska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Wałbrzychu
Osoba, która wytworzyła informację:  Kamil Majcher
Data wytworzenia informacji: