Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 czerwca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - SSO Beata Gutkowska (spr.) Sędziowie SO Joanna Piwowarun-Kołakowska

SR del. Joanna Machoń

Protokolant sekr. sądowy Beata Dąbrowska

po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2013 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa S. M.

przeciwko B. W. (1) i W. W. (1)

z udziałem interwenientów ubocznych po stronie pozwanych M. A. i E. A.

o nakazanie, zobowiązanie i zapłatę oraz upoważnienie

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie

z dnia 18 maja 2012 r., sygn. akt XVI C 154/08

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- punktowi 2 nadaje treść: „nakazuje pozwanym B. W. (1) i W. W. (1) zamurowanie okien znajdujących się na poziomie poddasza i pomieszczeń piwnicznych, w południowo-wschodniej ścianie budynku usytuowanego na działce (...) z obrębu (...) uregulowanej w księdze wieczystej (...) i częściowo na działce (...) z obrębu (...) uregulowanej w księdze wieczystej (...) oraz usunięcie istniejących obecnie w tych oknach krat - w terminie miesiąca od uprawomocnienia się wyroku”;

- usuwa z wyroku punkty 3, 4 i 6;

- punktowi 5 nadaje numer 3 o treści: „zobowiązuje pozwanych B. W. (1) i W. W. (1) do złożenia oświadczenia woli o nabyciu od powoda S. M. części działki (...) z obrębu (...) uregulowanej w księdze wieczystej (...), o powierzchni 2m ^{( 2)} (oznaczonej na mapie wykonanej przez geodetę J. P. i zaewidencjonowanej w dniu 2 września 2008 roku w Ośrodku (...) pod numerem (...) jako część projektowanej działki (...) z obrębu (...), pomiędzy punktami A i B), zajętej pod budynek usytuowany na działce (...) z obrębu (...) uregulowanej w księdze wieczystej (...) i częściowo na działce (...) z obrębu (...) uregulowanej w księdze wieczystej (...), za kwotę 2.818 (dwa tysiące osiemset osiemnaście) złotych”;

- punktowi 9 nadaje numer 6 o treści: „obciąża pozwanych B. W. (1) i W. W. (1) oraz powoda S. M. kosztami procesu po połowie, pozostawiając szczegółowe ich wyliczenie referendarzowi sądowemu Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie”;

- punktowi 7 nadaje numer 4, punktowi 8 numer 5, a punktowi 10 nadaje numer 7;

II.  oddala apelację w pozostałej części;

III.  znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania w instancji odwoławczej.

Sygn. akt V Ca 3024/12

UZASADNIENIE

W pozwie z 10 marca 2008, wniesionym przeciwko pozwanym - małżonkom W. i B. W. (1), oraz w dalszych pismach procesowych powód S. M. wnosił o:

1) zobowiązanie pozwanych do wydania powodowi pasa gruntu, oznaczonego na mapie sytuacyjnej, sporządzonej przez biegłego geodetę J. P. z 6 sierpnia 2008 i wpisanej 2 września 2008 do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego za numerem (...), projektowanym numerem (...) część oraz usunięcia przez pozwanych płotu za linię oznaczoną na tym planie punktami a, g, z wyłączeniem odcinka równoległego tej linii oznaczonego literami A, B (grunt pod budynkiem) oraz upoważnienie powoda do usunięcia płotu na koszt pozwanych, gdyby pozwani nie usunęli go w terminie jednego miesiąca od uprawomocnienia się wyroku,

2) zobowiązanie pozwanych do zamurowania 14 okien w ich budynku, znajdującym się na działce ewidencyjnej nr (...), usytuowanych w ścianie szczytowej położonej na granicy z działką powoda o nr ewidencyjnym (...)w terminie l miesiąca od daty uprawomocnienia się wyroku i upoważnienia powoda do zamurowania tych okien na koszt pozwanych, gdyby pozwani tych okien nie usunęli w tym terminie,

3) zasądzenie od pozwanych kwoty 9.000 zł za 2 m ^{( 2)} tytułem odszkodowania za grunt powoda zajęty przez pozwanych pod ich budynek, i przejecie przez pozwanych, w trybie art. 231 § 2 k.c. za kwotę powyższego odszkodowania własności części należącej do powoda działki ewidencyjnej o nr (...) o powierzchni 2 m ^{( 2)}, zajętej przez ww. budynek (następnie powód zmodyfikował to żądanie wnosząc o orzeczenie, że z datą uprawomocnienia się wyroku własność 2 m ^{( 2)} działki nr ewid. (...) zgodnie z oznaczeniem na w/w planie biegłego P. przechodzi na rzecz pozwanych),

4) zobowiązanie pozwanych do usunięcia krat ochraniających okna w budynku pozwanych, wystających ponad pion ściany bocznej elewacji budynku pozwanych, która graniczy z działką powoda, a w przypadku niewykonania tego obowiązku przez pozwanych w terminie l miesiąca od daty uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie, upoważnienie powoda do usunięcia tych krat na koszt pozwanych;

5) zobowiązanie pozwanych do usunięcia części dachu wystającej poza płaszczyznę ściany szczytowej budynku pozwanych od strony granicy z działką powoda o nr. ewidencyjnym (...) wraz z zamontowanymi na tych fragmentach dachu rynnami, a w przypadku niewykonania tego obowiązku przez pozwanych w terminie l miesiąca od daty uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie, upoważnienie powoda do usunięcia tej części dachu na koszt pozwanych,

6) zobowiązanie pozwanych do usunięcia z płotu istniejącego na granicy działek (...) od strony ulicy (...) skrzynki elektrycznej i instalacji, przewodów zakopanych w działce powoda i upoważnienia powoda do usunięcia tychże na koszt pozwanych, gdyby w terminie l miesiąca od uprawomocnienia się wyroku pozwani nie usunęli tych urządzeń.

Na rozprawie w dniu 11 maja 2012 powód cofnął pozew w zakresie żądania usunięcia rur spustowych, ponieważ w toku procesu pozwani usunęli je. Pozwani wyrazili zgodę na cofniecie pozwu w powyższej części.

Pozwani W. i B. W. (2) nie sprzeciwiali się żądaniu nabycia od powoda części jego gruntu, zajętej przez ich budynek, za odszkodowaniem zgodnie z art. 231 § 2 k.c. Wyrazili wolę zakupu od powoda ww. części działki o nr ewidencyjnym (...) o powierzchni 2 m ^{( 2)} za cenę l 409 zł/m. Pozwani uznali powództwo w zakresie żądania zobowiązania ich do przesunięcia płotu znajdującego się na działce powoda, zgodnie ze szczegółowymi wyliczeniami zawartymi w opinii uzupełniającej biegłego J. P. z 26 października 2009, w terminie 3 miesięcy od daty uprawomocnienia się wyroku. Pozwani podnieśli, że skrzynka elektryczna i kable, których usunięcia domaga się powód, nie należą do pozwanych, tylko do zakładu energetycznego, a przy tym ww. skrzynka znajduje się w tej części płotu, która wg obmiarów geodety znajduje się na nieruchomości pozwanych. Pozwani wnieśli ponadto o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie i zasądzenie na ich rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 18 maja 2012 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Mokotowa w Warszawie w punkcie 1 nakazał pozwanym B. W. (1) i W. W. (1) wydanie powodowi S. M. pasa gruntu, oznaczonego na mapie, wykonanej przez geodetę J. P. i zaewidencjonowanej 2 września 2008 w Ośrodku (...) pod nr. (...) jako projektowana działka (...) z obrębu (...), uregulowana w księdze wieczystej (...), za wyjątkiem części zajętej przez budynek mieszkalny, oraz usunięcie wybudowanego na tym pasie gruntu ogrodzenia - w terminie miesiąca od uprawomocnienia się wyroku; w punkcie 2 nakazał pozwanym B. W. (1) i W. W. (1) zamurowanie 14 okien, znajdujących się w południowo-wschodniej ścianie budynku, usytuowanego na działce (...) z obrębu (...), uregulowanej w księdze wieczystej (...), i częściowo na działce (...) z obrębu (...), uregulowanej w księdze wieczystej (...) - w terminie miesiąca od uprawomocnienia się wyroku; w punkcie 2 nakazał pozwanym B. W. (1) i W. W. (1) usunięcie fragmentów dachu budynku, o którym mowa w punkcie 2 wyroku, wystających poza płaszczyznę południowo-wschodniej ściany budynku, wraz z zamontowanymi na tych fragmentach dachu rynnami - w terminie miesiąca od uprawomocnienia się wyroku; w punkcie 4 nakazał pozwanym B. W. (1) i W. W. (1) usunięcie ochraniających okna krat, znajdujących się na południowo-wschodniej ścianie budynku, o którym mowa w punkcie 2 wyroku - w terminie miesiąca od uprawomocnienia się wyroku; w punkcie 5 zobowiązał pozwanych B. W. (1) i W. W. (1) do złożenia oświadczenia woli o nabyciu od powoda S. M. części działki (...) z obrębu (...), uregulowanej w księdze wieczystej (...), zajętej pod budynek, o którym mowa w punkcie 2 wyroku; w punkcie 6 zasądził od pozwanych B. W. (1) i W. W. (1) solidarnie na rzecz powoda S. M. kwotę 2.818 złotych; w punkcie 7 umorzył postępowanie w zakresie roszczenia o nakazanie usunięcia rur spustowych ze ściany, o której mowa w punkcie 2 wyroku; w punkcie 8 oddalił powództwo w pozostałym zakresie; w punkcie 9 i 10 orzekł o kosztach postępowania.

Sąd Rejonowy ustalił, iż powód S. M. jest właścicielem niezabudowanej działki gruntu o powierzchni 724 m ^{( 2)}, oznaczonej numerem ewidencyjnym (...) z obrębu (...), położonej w W. przy ulicy (...), dla której jest prowadzona księga wieczysta KW nr (...). Z nieruchomością powoda graniczy zabudowana domem mieszkalnym działka gruntu, oznaczona numerem ewidencyjnym (...) z obrębu (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta KW nr (...), która stanowiła własność małżonków W. i B. W. (1).

Po uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na budowę z 10 kwietnia 1985, małżonkowie W. i B. W. (2) wybudowali na powyższej nieruchomości dom mieszkalny, którego jedna ze ścian została częściowo posadowiona w granicach działki nr (...), należącej obecnie do powoda. Powierzchnia gruntu pod fragmentem budynku pozwanych, wybudowanym na części działki nr (...) wynosi 2 m ^{( 2)}. Wartość rynkowa prawa własności l m ^{( 2)} działki nr (...) wynosi l.409 złotych. Budynek pozwanych został zgłoszony do częściowego użytkowania w dniu 31 maja 1988. Wydział Urbanistyki, Architektury i Nadzoru Budowlanego Urzędu Dzielnicy (...) pismem Nr (...) w dniu 31 maja 1988 przyjął zgłoszenie użytkowania ww. budynku. Pozwani W. i B. W. (2) ogrodzili swoją działkę płotem, również przekraczając granicę swojej działki nr (...) i grodząc także pas gruntu, pozostający w granicach działki nr (...). Przekroczenie granicy mieści się w obszarze projektowanej działki (...), oznaczonej na mapie, wykonanej przez geodetę uprawnionego J. P. i zaewidencjonowanej 2 września 2008 w Ośrodku (...) pod nr. (...). W ścianie budynku pozwanych, graniczącej z działką nr (...), znajduje się 14 okien z zamontowanymi kratami ochronnymi. Decyzja o pozwoleniu na budowę nie obejmowała zgody na umieszczenie okien w ścianie szczytowej budynku pozwanych, usytuowanej w ostrej granicy z działką powoda Poza płaszczyznę ściany szczytowej budynku pozwanych od strony granicy z działką powoda wystaje część dachu wraz z rynnami. W wyniku zajęcia przez pozwanych części działki nr (...) oraz wskutek wymurowania w ścianie szczytowej okien, powód ma ograniczoną możliwość zagospodarowania swojej nieruchomości.

W obecnie istniejącym układzie i organizacji pomieszczeń na parterze i I piętrze ww. budynku przy ul. (...) w W. zamurowanie okien istniejących w ścianie szczytowej, położonej na granicy działek (...), nie spowoduje powstania stanu niezgodnego z obowiązującymi przepisami dotyczącego oświetlenia dziennego w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi.

Pismem, nadanym przesyłką poleconą w dniu 28 maja 2003, powód wezwał pozwanych do przesunięcia ogrodzenia za linię rozgraniczającą działki, w terminie 7 dni od otrzymania pisma.

W swych rozważaniach Sąd Rejonowy wskazał, że bezsporne było, że S. M. jest wyłącznym właścicielem wyżej opisanej działki nr (...), położonej przy ul. (...) w W., jak również to, że pozwani wybudowali budynek mieszkalny i postawili ogrodzenie częściowo na tej działce. W związku z powyższym w ocenie Sądu I instancji zaistniały podstawy do uwzględnienia wydania powodom ich nieruchomości zajętej przez pozwanych na której postawili swe ogrodzenie (na podstawie art. 222§1 k.c.). Dlatego też nakazał pozwanym wydanie powodowi pasa gruntu oznaczonego na mapie geodezyjnej jako projektowana działka (...), z wyjątkiem części zajętej przez budynek mieszkalny, oraz usunięcie wybudowanego w tym pasie gruntu ogrodzenia, w terminie miesiąca od uprawomocnienia się wyroku.

Odnośnie zaś do gruntu na którym pozwani wznieśli budynek zastosowanie miał zdaniem Sądu Rejonowego art. 231§2 k.c., zgodnie z którym właściciel gruntu może żądać, aby ten, kto wzniósł budynek, nabył od niego własność działki za odpowiednim wynagrodzeniem. Wysokość odszkodowania Sąd Rejonowy za 2 m ² zajętego gruntu ustalił na kwotę 2.818 zł w oparciu o opinię biegłego ds. szacowania nieruchomości, którą uznał za rzetelną. W związku z powyższym Sąd I instancji zobowiązał pozwanych do złożenia oświadczenia woli o nabyciu od powoda części działki (...) zajętej pod wybudowany przez nich budynek mieszkalny, zasądzając od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 2818 zł i oddalił powództwo o wykup co do kwoty przewyższającej orzeczoną kwotę. Dlatego też Sąd Rejonowy zobowiązał pozwanych do złożenia oświadczenia woli o nabyciu od powoda części działki (...) zajętej pod wybudowany przez nich budynek, a nie -jak ostatecznie wnosił powód - że własność tej części nieruchomości z chwilą uprawomocnienia się wyroku przechodzi na pozwanych (zastąpienie orzeczeniem oświadczenia obu stron umowy). Zdaniem Sądu I instancji jedynie w razie uwzględnienia powództwa całkowicie zgodnie z żądaniem powoda orzeczenie mogłoby stwierdzić obowiązek złożenia oświadczenia woli w stosunku do obu stron, to znaczy ze skutkiem równoznacznym z zawarciem umowy.

Sąd Rejonowy uznał również, że powód udowodnił w toku niniejszego procesu, że okna, kraty i część dachu z rynnami, usytuowane na graniczącej z jego nieruchomością ścianie budynku należącego do pozwanych naruszają przysługujące mu wobec jego działki uprawnienia właścicielskie, określone w treść art. 140, art. 144 i art. 222§2 k.c. Ze względu na istnienie w przedmiotowej ścianie otworów okiennych, powód ma ograniczone możliwości wykorzystania ze swojej nieruchomości - nie może zabudować jej optymalnie wykorzystując istniejącą powierzchnię działki.

Z uwagi na ustalone dla działki powoda warunki zabudowy budynek mieszkalny na jego nieruchomości mógłby zostać wzniesiony dopiero w odległości co najmniej 3-4 metrów od graniczącej z tą działką ściany szczytowej budynku pozwanych w jej obecnym kształcie, tj. z 14 okratowanymi oknami i z wystającym poza płaszczyznę tej ściany dachem. Zdaniem Sądu Rejonowego powód udowodnił powyższą okoliczność przedkładając wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, z którego wynika, że dopuszcza się sytuowanie budynków bezpośrednio w granicy działki budowlanej bądź z odległości niniejszej niż 3 m lecz nie mniejszej niż 1,5 m od tej granicy, jeśli nie spowoduje to istotnego utrudnienia w zagospodarowaniu działki sąsiedniej. Także z treści § 12 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U z 2002 Nr 75 póz. 690 ze zm.), wynika, iż budynek na działce budowlanej należy sytuować w odległości od granicy z sąsiednią działką budowlaną nie mniejszej niż 4 m - w przypadku budynku zwróconego ścianą z otworami okiennymi lub drzwiowymi w stronę tej granicy, a 3 m - w przypadku budynku zwróconego ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych w stronę tej granicy. Ponadto, stosownie do ust. 3 ww. przepisu, w zabudowie jednorodzinnej dopuszcza się sytuowanie budynku ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych bezpośrednio przy granicy z sąsiednią działką budowlaną lub w odległości mniejszej niż określona w ust. l pkt 2, lecz nie niniejszej niż i,5 m, na działce budowlanej o szerokości mniejszej niż 16 m oraz sytuowanie budynku bezpośrednio przy granicy z sąsiednią działką budowlaną, jeżeli będzie on przylegał całą powierzchnią swojej ściany do ściany budynku istniejącego na sąsiedniej działce lub do ściany budynku projektowanego, dla którego istnieje ostateczna decyzja o pozwoleniu na budowę, pod warunkiem że jego część leżąca w pasie o szerokości 3 m wzdłuż granicy działki będzie miała długość i wysokość nie większe niż ma budynek istniejący lub projektowany na sąsiedniej działce budowlanej.

Wobec takiego brzmienia ww. przepisów prawa miejscowego oraz rozporządzenia nie ulega wątpliwości, że powód - z uwagi na istnienie okien w ścianie budynku pozwanych - nie mógłby obecnie wybudować na swojej nieruchomości budynku mieszkalnego w sposób analogiczny do usytuowania budynku pozwanych, tj. w ostrej granicy działki. Zamurowanie okien w ścianie budynku pozwanych umożliwi natomiast powodowi pełniejsze wykorzystanie istniejącej powierzchni jego działki, nawet poprzez wybudowanie budynku przylegającego do ściany budynku pozwanych.

Pozwani twierdzili natomiast konsekwentnie, że istniejący stan rzeczy, w tym także znajdujące się w graniczącej z działką powoda ścianie budynku okratowane okna i część dachu z rynnami, został prawnie usankcjonowany ostateczną decyzją administracyjną z 10 kwietnia 1985. Tymczasem w ocenie Sądu Rejonowego z materiału dowodowego sprawy nie wynika, aby przedłożone przez pozwanych kserokopie, zawierające projekt architektoniczny nieznanego autorstwa, stanowiły załącznik do ostatecznej decyzji administracyjnej o pozwoleniu na budowę z 10 kwietnia 1985. Powołane kserokopie nie posiadały waloru dowodów, gdyż nie są dokumentami z uwagi na ich niepodpisanie. W konsekwencji Sąd I instancji uznał za nieuprawnione twierdzenie pozwanych, jakoby wymurowanie przez nich okien w szczytowej ścianie ich budynku było formalnie zatwierdzone w drodze ostatecznej decyzji administracyjnej. O ile zatem Sąd Rejonowy podzielił stanowisko pozwanych co do związania Sądu orzekającego ostateczną decyzją administracyjną w przedmiocie pozwolenia na budowę, to jednak nie znalazło oparcia w przepisach prawa stanowisko pozwanych forsujące analogiczny pogląd w odniesieniu do przedłożonych kserokopii projektów budynku. Tymczasem sam fakt, że przedmiotowy budynek został wzniesiony przez pozwanych w oparciu o decyzję o pozwoleniu na budowę nie wyłączał, w ocenie Sądu Rejonowego, uprawnienia powoda, jako właściciela nieruchomości sąsiedniej, do żądania udzielenia ochrony jego prawu, tj. przysługującego mu wobec jego działki prawu własności. Przepisy Prawa Budowlanego nie są przepisami szczególnymi w stosunku do art. 144 k.c., a wydawane na jego podstawie decyzje i sama zgodność budowy z tymi decyzjami nie stoją na przeszkodzie dochodzeniu roszczeń przez właściciela nieruchomości sąsiedniej, opartych na art. 144 w zw. z art. 222 § 2 k.c. W tej sytuacji nietrafnie strona pozwana wywodziła, iż opinia biegłego architekta dopuszczona przez Sąd jako dowód w niniejszej sprawie była zbędna. Przeciwnie, w oparciu o tę opinię Sąd Rejonowy ustalił, że zamurowanie okien - pożądane w celu ochrony prawa własności powoda - nie spowoduje jednocześnie naruszenia w nieuprawniony sposób prawa własności pozwanych, które podlega przecież takiej samej ochronie.

Ponadto Sąd I instancji wskazał, że usytuowanie w granicy nieruchomości powoda budynku mieszkalnego, w którym okna umieszczone zostały na ścianie zwróconej w kierunku działki należącej do powoda - jakkolwiek nie zostało skutecznie zakwestionowane w postępowaniu administracyjnym - od początku było sprzeczne zarówno z uprzednio obowiązującymi (§ 12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z 3 lipca 1980 w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki), a tym bardziej - obecnie obowiązującymi przepisami (§12 ww. rozporządzenia z dnia 12 kwietnia 2002 r.) określającymi warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Mając powyższe na względzie, Sąd I instancji uznał, iż powód wykazał w toku procesu, że okratowane okna w graniczącej z jego działką ścianie budynku powodów oraz część dachu (wraz z rynnami) tego budynku naruszają jego własność. W konsekwencji powództwo powoda o zobowiązanie pozwanych do usunięcia powyższych naruszeń zasługiwało na uwzględnienie.

W punkcie 7 wyroku Sąd Rejonowy na podstawie art. 355 § l k.p.c. umorzył postępowanie w sprawie co do żądania usunięcia przez pozwanych rur spustowych, wobec faktu, iż powód, za zgodą pozwanych, cofnął pozew w tym przedmiocie.

Sąd I instancji oddalił natomiast jako przedwczesne i na obecnym etapie bezzasadne żądanie powoda o upoważnienie go do usunięcia płotu, zamurowania okien, usunięcia krat i części dachu na koszt pozwanych, w przypadku gdyby nie wykonali oni powyższych obowiązków w wyznaczonym w wyroku terminie. Stosownie do przepisu art. 480 § l k.c., w razie zwłoki dłużnika w wykonaniu zobowiązania czynienia, wierzyciel może, zachowując roszczenie o naprawienie szkody, żądać upoważnienia przez sąd do wykonania czynności na koszt dłużnika. Jak wynika wprost z powyższej regulacji, niezbędną przesłanką do upoważnienia powoda przez sąd do zastępczego wykonania zobowiązania, jest zwłoka dłużnika. Na gruncie niniejszej sprawy o zwłoce pozwanych w wykonaniu nałożonych na nich obowiązków na obecnym etapie nie może być mowy, przede wszystkim z uwagi na brak prawomocnego zakończenia postępowania.

Sąd Rejonowy oddalił również żądania powoda o zobowiązanie pozwanych do usunięcia skrzynki energetycznej i instalacji w postaci przewodów zakopanych w gruncie, bowiem roszczenie w tym zakresie nie zostało przez powoda udowodnione.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. obciążając nimi w całości pozwanych.

Powyższy wyrok w zakresie pkt 1. 2. 3, 4. 5. 6, 9 i 10 zaskarżyli pozwani zarzucając mu naruszenie przepisów postępowania cywilnego tj.: art. 128 i 129 k.p.c. poprzez ich zastosowanie w odniesieniu do oryginalnego dokumentu urzędowego, tj. decyzji o pozwoleniu na budowę nr (...) z dnia 10.04.1985 r. i załącznika do tej decyzji w postaci projektu architektonicznego budynku pozwanych stanowiącego integralną część tej decyzji zgodnie z treścią, przedłożonej przez sam organ administracyjny wraz z całymi oryginalnymi aktami administracyjnymi dot. budowy budynku pozwanych, na skutek czego sąd bezzasadnie odmówił mocy dowodowej w/w dokumentom jako kserokopiom niestanowiącym w ogóle dokumentów (ani urzędowych, ani prywatnych) i nie przeprowadził z nich dowodu na okoliczność, że projekt architektoniczny budynku pozwanych przewidywał okna w ścianie przy granicy z działką powoda, a tym samym budynek pozwanych został wybudowany zgodnie z decyzją o pozwoleniu na budowę nr (...) z dnia 10.04.1985 r.; art. 244 i 250 k.p.c. poprzez ich niezastosowanie i błędne przyjęcie, iż decyzja o pozwoleniu na budowę nr (...) z dnia 10.04.1985 r. wraz z załącznikiem do tej decyzji w postaci projektu architektonicznego budynku Pozwanych stanowiącym integralną część tej decyzji, znajdująca się w oryginalnych aktach administracyjnych dot. budowy budynku Pozwanych i przedstawiona sądowi przez ten organ administracyjny nie stanowi dokumentu urzędowego, a tym samym nie stanowi dowodu tego co zostało w niej urzędowo poświadczone, w tym w szczególności poprzez odmowę nadania integralnej części tej decyzji administracyjnej w postaci załącznika do tej decyzji, tj. projektu architektonicznego budynku Pozwanych, mocy dowodowej co do okoliczności, iż projekt ten przewidywał okna w ścianie przy granicy z działką Powoda, a tym samym, że budynek Pozwanych został wybudowany zgodnie z decyzją o pozwoleniu na budowę nr (...) z dnia 10.04.1985 r.; art. 252 k.p.c. poprzez przyjęcie, że zaprzeczenie przez Powoda autentyczności integralnej części decyzji o pozwoleniu na budowę nr (...) z dnia 10.04.1985 r. w postaci załącznika do tej decyzji tj. projektu architektonicznego budynku Pozwanych, powoduje, iż na Pozwanych spoczywa ciężar dowodu co do treści tego załącznika, w szczególności w odniesieniu do okoliczności, iż projekt ten przewidywał okna w ścianie przy granicy z działką Powoda, a tym samym budynek Pozwanych został wybudowany zgodnie z decyzją o pozwoleniu na budowę nr (...) z dnia 10.04.1985 r, pomimo że zgodnie z treścią art. 252 KPC strona, która zaprzecza prawdziwości dokumentu urzędowego (twierdzi, że oświadczenia w nim zawarte są niezgodne z prawdą), powinna te okoliczności udowodnić, Powód natomiast takich dowodów nie przedstawił i na skutek czego sąd błędnie przyjął, że decyzja o pozwoleniu na budowę nie obejmowała zgody na umieszczenie okien w ścianie przy granicy z działką Powoda; art. 233 § 1 kpc poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego i w skutek tego dokonanie ustaleń sprzecznych z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego w sposób uchybiający zasadom logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, w tym z pominięciem istotnej części tego materiału a w konsekwencji błędne ustalenie, że decyzja o pozwoleniu na budowę budynku Pozwanych nie obejmowała zgody na umieszczenie okien w ścianie szczytowej budynku Pozwanych usytuowanej w ostrej granicy z działką Powoda; brak wszechstronnego rozpoznania materiału dowodowego zebranego w sprawie i wyprowadzenie z niego wniosków z niego niewynikających w sposób uchybiający zasadom logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego poprzez przyjęcie, że dach i rynny budynku Pozwanych zachodzą na nieruchomość Powoda, podczas gdy brak dowodów, czy tak jest w rzeczywistości (brak odpowiedniej opinii biegłego), ewentualnie ze zgromadzonych dowodów wynikać może jedynie wniosek przeciwny (ze sporządzonej w przedmiotowej sprawie opinii biegłego geodety J. P. wynika, że budynek Pozwanych zajmuje nieruchomość Powoda do linii łączącej punkty A i B na mapce sporządzonej przez biegłego, a nie dalej), a nawet gdyby przyjąć, że dach i rynny budynku Pozwanych zachodzą na nieruchomość Powoda za linię pomiędzy punktami A i B, to z całą pewnością w przedmiotowym postępowaniu nie zostało wykazane (brak jakichkolwiek dowodów na tę okoliczność), w jakiej części elementy te zachodzą na nieruchomość Powoda (tj. w jakiej części konieczne jest usunięcie dachu i rynien z budynku Powoda, zakładając że taka rozbiórka budynku byłaby w ogóle prawnie dopuszczalna); art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewskazanie w uzasadnieniu wyroku przyczyn, dla których Sąd orzekający odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, ewentualnie pominął całkowicie niektóre dowody przedstawione przez Pozwanych, a także przez Powoda w trakcie postępowania w I instancji, a w szczególności chodzi o pismo Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego (...) z dnia 28.08.2003 r., pismo Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego (...) z dnia 09.07.2003 r., pismo Powoda z dnia 16.09.2008 r, do Wojewody (...), twierdzenia Pozwanych, że projekt architektoniczny budynku Pozwanych przewidywał okna w ścianie przy granicy z działką Powoda, przyznanie przez Powoda, że projekt architektoniczny budynku Pozwanych przewidywał okna w ścianie przy granicy z działką Powoda, z których jednoznacznie wynika, że projekt architektoniczny budynku Pozwanych przewidywał okna w ścianie przy granicy z działką Powoda, a tym samym budynek Pozwanych został wybudowany zgodnie z decyzją o pozwoleniu na budowę nr (...) z dnia 10.04.1985 r.; nierozpoznanie istoty sprawy polegające na tym, że Sąd orzekający nie ustalił, iż na skutek wybudowania tego budynku przez Pozwanych zgodnie z projektem architektonicznym budynku, a tym samym zgodnie z decyzją o pozwoleniu na budowę nr (...) z dnia 10.04.1985 r., brak jest możliwości nakazania Pozwanym zamurowania okien w przedmiotowym budynku; Sąd orzekający nie ustalił (ewentualnie bezpodstawnie ustalił), czy dach i rynny budynku Pozwanych zachodzą na nieruchomość Powoda i w jakiej części elementy te zachodzą na nieruchomość Powoda, a także nie ustalił, czy dach i rynny budynku Pozwanych zostały wzniesione zgodnie z decyzją administracyjną o pozwoleniu na budowę nr (...) z dnia 10.04.1985 r., bez ustalenia których to okoliczności nie ma możliwości uznania żądań zgłoszonych przez Powoda w tym zakresie za zasadne, Sąd orzekający nie zinterpretował okoliczności, jakie skutki ma wybudowanie budynku zgodnie z pozwoleniem na budowę w taki sposób, iż część tego budynku zachodzi na cudzą nieruchomość (jeśli tak jest w rzeczywistości w przedmiotowej sprawie) i że w takiej sytuacji nie ma możliwości nakazania rozbiórki (częściowej) tego budynku poprzez usunięcie fragmentów dachu i rynien; naruszenie przepisów prawa materialnego tj.: art. 222 § 2 i art. 6 k.c. poprzez przyjęcie i ustalenie, iż w przedmiotowej sprawie to na Pozwanych spoczywa ciężar dowodu odnośnie okoliczności wybudowania budynku Pozwanych niezgodnie z projektem architektonicznym stanowiącym załącznik do decyzji o pozwoleniu na budowę nr (...) z dnia 10.04.1985 r. (jej integralną część), podczas gdy to Powód z okoliczności tej wywodzi skutki prawne; art. 222 § 2 i art. 144 k.c. poprzez ich zastosowanie i ustalenie, że Powód na tej podstawie może żądać zamurowania okien, demontażu krat okiennych, rozbiórki części dachu i demontażu rynien z budynku Pozwanych pomimo zgodności wybudowanego budynku w zakresie żądanej przebudowy i rozbiórki z decyzją o pozwoleniu na budowę nr (...) z dnia 10.04.1985 r., tym samym przyjęcie przez sąd orzekający, iż na przedmiotowej podstawie prawnej Powód może żądać doprowadzenia do stanu niezgodnego z decyzją administracyjną; art. 222 § 2 i art. 144 k.c. poprzez ich zastosowanie i orzeczenie na tej podstawie, że Pozwani są zobowiązani do rozbiórki części dachu i demontażu rynien z budynku Pozwanych (w niewiadomej części) pomimo braku ustalenia, czy dach i rynny budynku Pozwanych zachodzą na nieruchomość Powoda i w jakiej części elementy te zachodzą na nieruchomość Powoda (a tym samym w jakiej części konieczna jest ich rozbiórka, zakładając, że w ogóle jest prawnie dopuszczalna); art. 2 § 3 i art. 177 § 1 pkt 3 oraz art. 16 i art. 97 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. k.p.a. oraz art. 10 i art. 7 Konstytucji poprzez ich niezastosowanie i orzeczenie wbrew prawomocnej decyzji administracyjnej o pozwoleniu na budowę nr (...) z dnia 10.04.1985 r., pomimo że zgodnie z w/w przepisami sąd powszechny jest związany decyzjami administracyjnymi i nie ma prawa dokonywania ustaleń, które podważałyby te decyzje; art. 28 i n. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane poprzez nakazanie rozbiórki części dachu i rynien oraz zamurowania okien budynku Pozwanych, tj. doprowadzenia budynku Pozwanych do stanu niezgodnego z projektem architektonicznym zatwierdzonym decyzją o pozwoleniu na budowę nr (...) z dnia 10.04.1985 r. oraz pomimo braku jakiegokolwiek innego projektu architektonicznego zatwierdzonego decyzją administracyjną o pozwoleniu na budowę (przebudowę), a tym samym nakazanie samowoli budowlanej mogącej prowadzić do skutków niebezpiecznych dla bezpieczeństwa ludzi i mienia (rozbiórka i przebudowa w niewiadomym zakresie i bez projektu architektonicznego jako wskazującego dopuszczalność i możliwość takich prac oraz ich zakres oraz bez zatwierdzenia takiego projektu decyzją administracyjną przez właściwe organy); art. 231 § 2 w zw. z art. 64 k.c. poprzez zasądzenie na rzecz Powoda kwoty wynagrodzenia zgodnie z pkt 6 wyroku w oderwaniu od nakazania złożenia oświadczenia zgodnie z pkt. 5 wyroku.

Skarżący wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku w następujący sposób:

a) zmianę pkt 1 wyroku i nakazanie Pozwanym, B. i W. W. (1), wydania Powodowi, S. M., pasa gruntu, oznaczonego na mapie, wykonanej przez geodetę J. P. i zaewidencjonowanej 2 września 2008 r. w Ośrodku (...) pod nr (...) jako projektowana działka (...) z obrębu (...), uregulowana w księdze wieczystej (...), za wyjątkiem części zajętej przez budynek mieszkalny, oraz usunięcie ogrodzenia wybudowanego na części tej działki nr (...) pomiędzy liniami wyznaczonymi punktami B i C - w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku,

b) zmianę pkt 5 i 6 wyroku i zobowiązanie Pozwanych B. W. (1) i W. W. (1), do złożenia oświadczenia woli o nabyciu od Powoda S. M. części działki (...) z obrębu (...), uregulowanej w księdze wieczystej (...), o powierzchni 2 metrów kwadratowych (oznaczonej na mapie, wykonanej przez geodetę J. P. i zaewidencjonowanej 2 września 2008 r. w Ośrodku (...) pod nr M-U- (...), jako część projektowanej działki (...) z obrębu (...), pomiędzy liniami wyznaczonymi punktami A i B), zajętej pod budynek, usytuowany na działce (...) z obrębu (...), uregulowanej w księdze wieczystej (...) i częściowo na działce (...) z obrębu (...), uregulowanej w księdze wieczystej (...), za kwotę 2.818 złotych oraz uchylenie pkt 6 wyroku,

c) oddalenie powództwa w pozostałym zakresie zaskarżonym niniejszą apelacją i zasądzenie na rzecz Pozwanych kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje wraz z dwoma opłatami skarbowymi od pełnomocnictwa,

ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na częściowe uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do kwestii prawidłowości dokonanych przez Sąd Rejonowy ustaleń stanu faktycznego, zwłaszcza w zakresie nieuwzględnienia dokumentów w postaci dokumentacji architektonicznej stanowiącej załącznik do decyzji administracyjnej o pozwoleniu na budowę z dnia 10 kwietnia 1985 roku (Nr (...)). W ocenie Sądu Okręgowego brak było podstawy do nieuwzględnienia powyższych dokumentów uznając, iż skoro nie zostały one zaopatrzone oryginalnymi pieczęciami, stanowią jedynie kserokopie, a co za tym idzie nie mogą stanowić dokumentów urzędowych. Z powyższym stanowiskiem nie sposób się zgodzić bowiem dokumenty te zostały udostępnione bezpośrednio przez Urząd (...) Wydział Architektury i Budownictwa i stanowią jedyne dokumenty zgromadzone przez ww. podmiot co do przedmiotowej nieruchomości. Dołączony do akt projekt budowlany mimo, iż jest kserokopią stanowi załącznik do ww. decyzji. Świadczy o tym oryginalny wpis o treści: „Zał. Do Dec. Nr (...) z dnia 1985.04.10” oraz oryginalna pieczęć Urzędu Dzielnicowego W. Wydział Urbanistyki, Architektury i Nadzoru Budowlanego ostemplowany na wewnętrznej stronie okładki projektu. Powyższe okoliczności dają podstawy do uznania powyższej dokumentacji za integralną część decyzji o pozwoleniu na budowę, a w konsekwencji przyjęcia, że stanowi ona dokument urzędowy w rozumieniu art. 244 k.p.c. (a zatem stanowi dowód tego, co zostało w nim urzędowo zaświadczone). Zdaniem Sądu odwoławczego powyższy projekt zawiera bowiem wystarczające oryginalne oznaczenia, a poza tym nie sposób uznać, aby organ administracyjny posiadał w swych zasobach niewiarygodne, czy też nieprawdziwe dokumenty. Na uwzględnienie zatem zasługiwał zarzut skarżących, że Sąd Rejonowy błędnie odmówił mocy dowodowej ww. dokumentom, tym bardziej, że powód w tym zakresie nie zdołał udowodnić, aby nie był on prawdziwy, lub że informacje w nim zawarte są niezgodne z prawdą (do czego był zobligowany na podstawie art. 252 k.p.c.).

Ponadto okoliczność, że budynek pozwanych został wybudowany zgodnie z pozwoleniem na budowę wynika również z pism Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego (...) z dnia 9 lipca 2003 roku ( (...)) oraz z dnia 28 sierpnia 2003 roku ( (...)), które zostały przedłożone przez stronę powodową, zatem nie mogły być przez nią kwestionowane. Z pism tych wynikało, że przedmiotowy budynek został wybudowany zgodnie z decyzją o pozwoleniu na budowę z dnia 10 kwietnia 1985 roku, zaś projekt archiwalny, który znajduje się w Urzędzie Dzielnicy (...), również przewidywał okna w ścianie przy granicy z działką powoda.

Skoro zatem z powyższego projektu budynku pozwanych, stanowiącego załącznik do prawomocnej decyzji o pozwoleniu na budowę wynika, że na spornej ścianie umieszczonych było 8 okien, to nie sposób uznać, że w tym zakresie pozwani dopuścili się samowoli budowlanej, czy też że doszło do naruszenia ww. decyzji. Tym samym należało uznać, że Sąd Rejonowy błędnie ustalił, że w budynku pozwanych na ścianie przy granicy z działką powoda 14 okien, co do których nie wykazano, że zostały usytuowane zgodnie z decyzją o pozwoleniu na budowę. Należało bowiem przyjąć, iż w sposób wystarczający zostało wykazane, że na ww. ścianie było 8 prawidłowo usytuowanych okien oraz 6 okien nie przewidzianych w projekcie stanowiącym załącznik do ww. decyzji (tj. 4 okna na wysokości piwnicy oraz 2 okna na poddaszu).

Przechodząc zaś do merytorycznej oceny roszczenia dotyczącego zobowiązania pozwanych do zamurowania 14 okien usytuowanych w ścianie szczytowej budynku położonej na granicy z działką powoda na podstawie art. 222§2 k.c. w zw. z art. 144 k.c. należało uznać je za częściowo niezasadne. Należy bowiem uznać, że sąd w postępowaniu cywilnym nie jest uprawniony do kwestionowania decyzji administracyjnej, w szczególności pod względem jej merytorycznej zasadności i jest nią związany także wówczas, gdy w ocenie sądu decyzja jest wadliwa (por. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 2 stycznia 1962 r., wyroki z dnia 12 maja 1964 r., II CR 185/64, z dnia 6 marca 1967 r., III CR 402/66, II CR 732/75, uchwały z dnia 18 listopada 1982 r., III CZP 26/82, z dnia 27 września 1991 r., III CZP 90/91, postanowienia z dnia 9 listopada 1994 r., III CRN 36/94, z dnia 24 maja 1996 r., I CRN 67/96, z dnia 30 czerwca 2000 r., III CKN 268/00, wyroki z dnia 16 maja 2002 r., IV CKN 1071/00, z dnia 12 marca 2004 r., II CK 47/03, z dnia 28 lipca 2004 r., III CK 296/03, postanowienie z dnia 19 listopada 2004 r., V CK 251/04, i wyrok z dnia 30 stycznia 2007 r., IV CSK 350/06). Skoro zatem ocena, czy dana budowla nie narusza praw osób trzecich, należy do organów administracji, pod kontrolą Naczelnego Sądu Administracyjnego, właściciel nieruchomości sąsiedniej nie może skutecznie zgłosić przed sądem powszechnym roszczenia negatoryjnego, opartego na przepisie art. 222§2 k.c. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 1987 r. III CRN 53/87). Powyższe stanowisko jest tym bardziej zasadne, jeśli weźmie się pod uwagę, że w postępowaniu administracyjnym organ administracji publicznej powinien uwzględniać konstytucyjny obowiązek równego traktowania stron (art. 32 ust. 1 zdanie drugie Konstytucji RP), jak również przepis, że właściciel nieruchomości powinien powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych -art. 144 k.c. (por. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 listopada 2004 r. OSK 786/04). W związku z powyższym ponowne badanie tej okoliczności, jako przesłanki ochrony z art. 222 § 2 k.c., przez sąd powszechny byłoby bezpodstawne, gdyż podważałoby ostateczny charakter takiej decyzji.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należało uznać, że wobec przyjęcia, że z pozwolenia na budowę i załączonego do niego projektu budynku wynikało, że na spornej części budynku miało być usytuowanych osiem okien (po cztery okna na parterze i na pierwszym piętrze) i okna te zostały zbudowane zgodnie z projektem, brak było podstaw do ich zamurowania. Jak bowiem wyższej wskazano, interesy osób trzecich w zakresie roszczeń negatoryjnych dotyczących naruszenia własności w wyniku immisji (zwłaszcza związanych z konstrukcją budynku) są chronione w postępowaniu administracyjnym z zakresu prawa budowlanego, a sąd powszechny nie jest władny do kontroli decyzji administracyjnych. W trybie roszczenia negatoryjnego możliwe jest nakazanie rozebrania obiektu budowlanego, czy dokonanie innych prac budowlanych jedynie w razie stwierdzenia, że wybudowanie tego obiektu nastąpiło niezgodnie z pozwoleniem na budowę (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1992 r., I CRN 188/92, OSNCP 1993, z. 5, poz. 90).

W zakresie zatem ośmiu okien usytuowanych zgodnie z projektem załączonym do decyzji o pozwoleniu na budowę apelacja zasługiwała na uwzględnienie i w tym zakresie roszczenie powoda należało oddalić. Brak było także podstaw do nakazania zlikwidowania okratowania tych okien. Natomiast co do okien znajdujących się na poziomie poddasza i pomieszczeń piwnicznych należało nakazać ich zamurowanie, jako usytuowanych tam niezgodnie z projektem. W tym zatem zakresie apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Na uwzględnienie nie zasługiwał również wniosek pozwanych ustalenia przez Sąd dłuższego terminu (co najmniej trzymiesięcznego) na wykonanie ww. zamurowania okien, oraz na usuniecie z pasa gruntu podlegającego wydaniu powodowi ogrodzenia. Zdaniem Sądu Okręgowego termin miesięczny od uprawomocnienia się orzeczenia jest terminem adekwatnym do koniecznych do przeprowadzenia prac. Skarżący nie wykazali natomiast, by zakres tych prac, czy ich specyfika powodowała konieczność ustaleni dłuższego terminu na ich zrealizowanie. Od samego początku postępowania tj. od ponad pięciu lat wiadomym było, że pozwani wybudowali w tym zakresie swój budynek niezgodnie ze złożonym projektem, od początku postępowania, również zgłaszali gotowość od przesunięcia ogrodzenia na swoją posesję. Ponieważ zaskarżony wyrok został wydany ponad rok temu pozwani mieli dostatecznie dużo czasu, aby przygotować się do tych prac. Nie było również podstaw do uwzględnienia wniosku pozwanych o oddalenie powództwa o wydanie części nieruchomości powoda zajętej pod ogrodzenie wybudowane przez pozwanych z powodu, że w tym zakresie w większej części ogrodzenie to znajduje się na nieruchomości pozwanych. Swoje stanowisko pozwany argumentowali tym, że w tej części ogrodzenie – bardzo szerokie 40 cm - znajduje się w przeważającej na ich nieruchomości. Pozwani jednakże nie wykazali, aby uzgodnili budowę takiego ogrodzenia z ówczesnym właścicielem sąsiedniej nieruchomości. A w takiej sytuacji powinno być ono posadowione jedynie na ich nieruchomości.

W ocenie Sądu Okręgowego brak było podstaw do nakazania pozwanym usunięcia fragmentów dachu budynku wystających poza płaszczyznę południowo-wschodniej ściany budynku, wraz z zamontowanymi na tych fragmentach dachu rynnami. W tym bowiem zakresie nie dokonano stosownych ustaleń, czy i jeżeli tak to w jakim zakresie część dachu i rynien zachodzi na nieruchomość powoda. W tym zatem zakresie roszczenie powoda należało uznać za nie udowodnione. Poza tym nie sposób uznać, aby w zakresie tych elementów konstrukcyjnych budynek pozwanych był niezgodny z wspomnianym powyżej pozwoleniem na budowę.

W końcu wątpliwe jest, czy usunięcie ww. elementów budynku byłoby dopuszczalne ze względu na przepisy prawa budowlanego. W trakcie postępowania nie ustalono bowiem, czy dokonanie takich zmian będzie zgodne z zasadami sztuki budowlanej i czy np. nie będzie miało wpływu na ryzyko zalania budynku pozwanych, czy nawet zawalenia całej konstrukcji dachu.

Odnośnie zarzutu dotyczącego punktu 5 i 6 zaskarżonego orzeczenia należało przyjąć, że rozbicie kwestii złożenia oświadczenia woli pozwanych o nabyciu części gruntu w trybie art. 231 k.c. i zasądzonej na rzecz powoda kwoty tytułem zapłaty należności za ww. grunt doprowadziło do oderwania należności zasądzonej w punkcie 6 od kauzy uzależniającej konieczność jej zapłacenia od przeniesienia własności gruntu przez powoda na rzecz pozwanych. Tym samym mogłoby dojść do wyegzekwowania przez powoda 2.818 zł przy jednoczesnym zaniechaniu przeniesienia na pozwanych własności części gruntu, na którym wznieśli oni część swego budynku. W związku z powyższym konieczne stało się uregulowanie całej kwestii nabycia spornego gruntu w jednym punkcie orzeczenia.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 386§1 k.p.c. i art. 385 k.p.c. O kosztach postępowania przed Sądem I instancji, jak i o kosztach przed Sądem odwoławczym orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c.