Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny-Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:	SSO Anna Strączyńska
Sędziowie:	SO Adrianna Szewczyk-Kubat (spr.) SR del. Agnieszka Sidor - Leszczyńska
Protokolant:	st. sekr. sąd. Małgorzata Andrychowicz

po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2015 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa B. P.

przeciwko S. (...) (...) w G.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w G.

z dnia 21 lutego 2014 r., sygn. akt I C 907/13

1. oddala apelację;

2. zasądza od B. P. na rzecz S. (...) (...) w G. kwotę 1200 (tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w instancji odwoławczej.

Sygn akt V Ca 1893/14

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 21 listopada 2013 r. powódka B. P. wniosła o pozbawienie w całości wykonalności wyroku zaocznego wydanego przez Sąd Rejonowy (...) w Ł. w dniu 2 listopada 2010 r. sygn. akt XVIII Cupr 2757/10, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w dniu 16 grudnia 2010 r. oraz nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy (...) w Ł. w dniu 28 marca 2011 r., sygn. akt III Nc 200/11, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w dniu 3 czerwca 2011 r., a nadto o zasądzenie od pozwanego S. (...) (...) w G. na rzecz powódki kosztów procesu. Wskazała jako podstawę roszczenia art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. wyjaśniając, iż kwestionowane tytuły dotyczyły należności wynikających z umów pierwotnie zawartych przez R. T., po której powódka spadek odrzuciła w dniu 8 czerwca 2010 r., przy czym zostało to ustalone prawomocnym postanowieniem w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku wydanym w dniu 18 czerwca 2013 r., a zatem po powstaniu tytułów egzekucyjnych.

W odpowiedzi na pozew z dnia 7 stycznia 2014 r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Podniósł, iż powódka nie wykazała w toku niniejszej sprawy zaistnienia jakiegokolwiek zdarzenia mieszczącego się w ramach ustawowych podstaw pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności przewidzianych w art. 840 k.p.c., w tym zakwestionował, by takowym zdarzeniem mogło być wydanie postanowienia w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po R. T.. Jednocześnie zadeklarował, iż po otrzymaniu od powódki postanowienia w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku złoży wniosek o umorzenie postępowań egzekucyjnych prowadzonych względem powódki, co też uczynił w toku postępowania.

Wyrokiem z dnia 21 lutego 2014 r. Sąd Rejonowy w G. oddalił powództwo oraz zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 2.417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny i dokonał rozważań prawnych:

W dniu 2 listopada 2010 r. Sąd Rejonowy (...) w Ł. wydał wyrok zaoczny w sprawie o sygn. akt XVIII Cupr 2757/10 z powództwa S. (...) (...) w G. przeciwko B. P., w którym zasądził od obecnej powódki kwotę 1.380,08 zł wraz z odsetkami od dnia 15 kwietnia 2010 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu. Wyrok zaoczny stał się prawomocny w dniu 1 grudnia 2010 r. Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2010 r. nadano klauzulę wykonalności na w/w tytuł egzekucyjny i w dniu 16 grudnia 2010 r. przesłano go pozwanemu w niniejszej sprawie.

Z kolei w dniu 28 marca 2011 r. Sąd Rejonowy (...) w Ł. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. III Nc 200/11 z powództwa pozwanego w niniejszym postępowaniu przeciwko powódce, w którym nakazano powódce uiścić należność główną w kwocie 20.521,40 zł wraz z odsetkami od dnia 15 marca 2011 r. do dnia opłaty wraz z kosztami procesu. Nakaz zapłaty stał się prawomocny w dniu 13 maja 2011 r. Postanowieniem z dnia 3 czerwca 2011 r. nadano klauzulą wykonalności na w/w tytuł egzekucyjny i przesłano go pozwanemu w niniejszej sprawie.

Zarówno należności zasądzone wyrokiem zaocznym, jak i nakazem zapłaty wynikały według oświadczenia pozwanego z wierzytelności przysługującej temu pozwanemu względem zmarłej R. T., zaś powódkę wskazano jako jej spadkobiercę.

W toku postępowań zakończonych wydaniem wyroku zaocznego i nakazu zapłaty pozwany przedłożył datowane na 24 czerwca 2009 r. informacje powzięte w Sądzie Rejonowym (...) w Ł. co do odrzucenia spadku po R. T. zmarłej w dniu 16 kwietnia 2008 r. przez spadkobierców ustawowych; M. T., A. P., M. P., J. G. i J. T.. Z tych informacji wynikało, iż jedyne czynności związane ze stwierdzeniem nabycia spadku po wskazanej zmarłej stanowiła rejestracja protokołów oświadczeń w przedmiocie odrzucenia spadku przez J. T. i M. T..

Sąd Rejonowy ustalił także, że w dniu 8 czerwca 2010 r. powódka złożyła oświadczenie w przedmiocie odrzucenia spadku po zmarłej.

W dniu 21 czerwca 2010 r. Sąd Rejonowy (...) w Ł. powiadomił powódkę jako przedstawiciela ustawowego M. K. o złożeniu przez w/w opisywanego oświadczenia w przedmiocie odrzucenia spadku.

W dniu 13 grudnia 2012 r. powódka zainicjowała postępowanie spadkowe po zmarłej R. T. i postanowieniem z dnia 18 czerwca 2013 r. wydanym przez Sąd Rejonowy (...) w Ł. w sprawie o sygn. II Ns 3040/12 stwierdzono, że spadek po R. T. nabył w całości M. K..

Sąd Rejonowy ustalił także, że przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w G. ­M. S. w oparciu o wyrok zaoczny wydany w sprawie o sygn. akt XVIII Cupr 2757/10 prowadzone było postępowanie egzekucyjne w sprawie o sygn. (...), zaś w oparciu o nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt III Nc 200/11 postępowanie egzekucyjne w sprawie o sygn. (...).

W dniu 18 marca 2011 r. Komornik skierował do powódki zawiadomienie o wszczęciu egzekucji w sprawie (...), zaś na dzień 13 lipca 2011 r. w sprawie (...).

W toku w/w postępowań egzekucyjnych dokonano m.in. zajęcia rachunku bankowego powódki i nadpłaty w podatkach.

Na dzień 23 stycznia 2014 r. datowano wniosek wierzyciela o umorzenie postępowania (...), zaś na dzień 4 lutego 2014 r. postępowania (...).

Postępowania w sprawach (...) I (...) zostały umorzone postanowieniami z dnia 18 marca 2014 r.

Ustalając powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy oparł się na twierdzeniach stron zawartych w pismach procesowych kierowanych do Sądu, a niekwestionowanych przez stronę przeciwną, a także na złożonych do akt sprawy dokumentach, kopiach dokumentów, jak również na dokumentach i ich kopiach zawartych w aktach Sądu Rejonowego (...) w Ł. w sprawach o sygn. XVIII Cupr 2757/10 i III Nc 200/11 oraz aktach egzekucyjnych Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w G. M. S. o sygn. (...) i (...). Zważył on jednocześnie, iż z przedłożonych dokumentów pominięto te, które dotyczyły skarg na czynności Komornika w związku z w/w sprawami egzekucyjnymi wobec tego, iż okoliczności te nie były prawnie doniosłe dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

Sąd Rejonowy wskazał, że nie przeprowadził dowodu z przesłuchania stron z uwagi na ich nieobecność na wyznaczonym terminie rozprawy pomimo prawidłowego wezwania celem przesłuchania pod rygorem pominięcia dowodu.

Sąd Rejonowy zważył, iż podstawę powództwa w niniejszej sprawie stanowił art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. będący rodzajem obrony merytorycznej polegającej na zwalczaniu zasadności lub dopuszczalności prowadzenia egzekucji. Jednakże Sąd Rejonowy podniósł, że podstawą uwzględnienia powództwa przeciwegzekucyjnego nie mogą być okoliczności, które podlegały lub mogły podlegać badaniu w toku postępowania zakończonego wydaniem kwestionowanego tytułu wykonawczego. Powództwo opozycyjne nie może bowiem prowadzić do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy zakończonej prawomocnym orzeczeniem. W przeciwnym wypadku bowiem doszłoby do zakwestionowania wynikającej z art. 366 k.p.c. zasady mocy wiążącej prawomocnego wyroku, którą można właśnie sprowadzić do zakazu ponownego rozpoznawania raz rozstrzygniętego sporu pomiędzy tymi samymi stronami (res iudicata).

W niniejszej sprawie, w ocenie Sądu Rejonowego powódka nie wykazała należycie jakoby istniała jakakolwiek okoliczność przewidziana przez przepis art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. mogąca stanowić podstawę dla skutecznego wniesienia powództwa opozycyjnego, a zgodnie z treścią art. 6 k.c. i art. 232 zd. 1 k.p.c. ciężar udowodnienia faktu (tu: okoliczności pozwalających na skuteczne zakwestionowanie tytułu wykonawczego) spoczywał właśnie na niej jako na osobie, która z faktu tego wywodziła skutki prawne.

Zdaniem Sądu Rejonowego w dyspozycji art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. nie znajdują się żadne z okoliczności przywołanych przez powódkę w toku niniejszego postępowania. Przesłanką z tego przepisu nie mógł być fakt uprawomocnienia się postanowienia w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po osobie, która była pierwotnym dłużnikiem pozwanego w niniejszej sprawie, a które to uprawomocnienie nastąpiło już po wydaniu kwestionowanych tytułów wykonawczych. Sąd Rejonowy zważył bowiem, że samo orzeczenie w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku jest orzeczeniem o charakterze jedynie deklaratoryjnym, nie kreuje żadnego nowego stanu prawnego, stąd jego wydanie i uprawomocnienie się już po powstaniu kwestionowanych tytułów egzekucyjnych nie może być uznane za zdarzenie przewidziane w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. Natomiast decydujące znaczenie w kontekście przedmiotowej sprawy dla przynależności powódki do kręgu spadkobierców po R. T. miało złożone przez powódkę oświadczenie w przedmiocie odrzucenia spadku (8 czerwca 2010 r.), które miało miejsce jeszcze przed wydaniem kwestionowanych tytułów wykonawczych (2 listopada 2010 r. i 28 marca 2011 r.).

Sąd Rejonowy podkreślił, że na deklaratoryjny charakter postanowienia w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku w sytuacji, gdy osoba trzecia dochodzi roszczeń wobec potencjalnego spadkobiercy wskazuje się także w orzecznictwie, podkreślając zarazem, iż rzeczą potencjalnego spadkobiercy jest wykazanie, że za niego, tudzież obok niego, odpowiedzialność wobec osoby trzeciej ponoszą także inne osoby.

Sąd Rejonowy wskazał dalej, iż powódka w toku spraw przed Sądem Rejonowym (...) w Ł. pod sygn. XVIII Cupr 2757/10 czy III Nc 200/11 ani razu nie zaprzeczyła, że jest spadkobiercą R. T. mając świadomość, jakim materiałem dowodowym dysponował Sąd rozpoznając powyższe sprawy, bowiem stosowne dokumenty były jej doręczane wraz z pozwami. I tak każdorazowo wraz z pozwem składane były informacje z Sądu spadku i dokumenty dotyczące odrzucenia spadku po R. T., które nie obejmowały powódki w niniejszej sprawie, a których złożenie implikowało brak konieczności weryfikowania w jakikolwiek sposób z urzędu kręgu osób uprawnionych do dziedziczenia po R. T. i przy bierności samej powódki spowodowało faktyczny brak wiedzy Sądu orzekającego w sprawach o sygn. XVIII Cupr 2757/10 i III Nc 200/11 o odrzuceniu przez nią spadku. Jeśli w ocenie powódki decydujące znaczenie miało mieć dopiero stwierdzenie nabycia spadku, to nic nie stało na przeszkodzie, aby złożyć stosowny wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po R. T. jeszcze przed zakończeniem w/w postępowań, tego jednak powódka nie uczyniła.

Sąd Rejonowy zaznaczył też, iż okoliczności, na które powoływała się w niniejszej sprawie powódka, zmierzały wprost do wzruszenia prawomocnych rozstrzygnięć Sądu stanowiących tytuły egzekucyjne, czego w drodze powództwa opozycyjnego robić nie było wolno. Tego rodzaju powództwo nie mogło być traktowane jako środek odwoławczy czy nadzwyczajny środek zaskarżenia, nie mogło sanować bowiem zaniechań strony związanych z nie wykorzystaniem właściwej drogi sądowej, tj. kwestionowania w/w orzeczeń w toku instancji (sprzeciwu od wyroku zaocznego tudzież sprzeciwu od nakazu zapłaty).

Na marginesie Sąd Rejonowy wskazał, że niedopuszczalne jest także oparcie powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności na art. 5 k.c.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł stosownie do treści art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 3 k.p.c. i § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Od powyższego wyroku apelację wniosła powódka, wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku oraz oddalenie powództwa i obciążenie pozwanej kosztami procesu.

Powódka zarzuciła powyższemu wyrokowi:

1. błędną wykładnię art. 840 § 1 pkt. 2 k.p.c. poprzez przyjęcie, iż prawomocne postanowienie Sądu stwierdzające nabycie spadku nie jest zdarzeniem, w skutek którego wygasa, albo nie może być egzekwowane roszczenie o zapłatę długu spadku wobec osoby, która nie została spadkobiercą;

2. błędną wykładnię art. 5 k.c. poprzez przyjęcie, iż z ochrony prawnej korzysta dochodzenie zaspokojenia długów spadkowych od osoby niebędącej spadkobiercą w sytuacji, gdy zachowanie takie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, w szczególności zasadą sprawiedliwości i społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa pozwanego;

3. błąd w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, iż powódka miała możliwość wcześniejszego powoływania się na odrzucenie spadku, podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału, a w szczególności orzeczeń Sądu Rejonowego w Ł., sygn. akt XVIII Cupr 2757/10 oraz III Nc 200/11 wynika, iż w dacie wydania tych orzeczeń Sąd spadku posiadał wiedzę o odrzuceniu spadku przez powódkę i że fakt ten nie miał dla zapadłych orzeczeń, w szczególności dla zasądzenia od powódki na rzecz pozwanej długów spadku żadnego znaczenia.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie na jego rzecz od powódki kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja powódki nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy w pełni podziela ustalenia stanu faktycznego poczynione przez Sąd I instancji i przyjmuje je w całości za własne czyniąc podstawą rozstrzygnięcia.

Podkreślić również należy, że argumentacja prawna szeroko przeprowadzona w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia również zasługuje w całej rozciągłości na akceptację, co czyni zbędnym obszerne jej powtarzanie w tym miejscu.

Przechodząc do analizy zasadności poszczególnych zarzutów apelacyjnych Sąd Okręgowy zważył, że z całą pewnością w okolicznościach niniejszej sprawy wydanie postanowienia spadkowego nie stanowiło okoliczności powodującej wygaśnięcie zobowiązania lub niemożność jego egzekwowania. Okolicznościami takimi mogą być: wykonanie zobowiązania, odnowienie, niemożliwość świadczenia, przedawnienie, potrącenie, zwolnienie z długu, świadczenie w miejsce spełnienia (tak SN w wyroku z dnia 26 marca 2009r. I CSK 282/08, wyrok SA w Szczecinie z dnia 14 lipca 2014r. I ACa 163/14). Są to wszystko zdarzenia, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy i wywołały po tym czasie określone skutki prawne umożliwiające wniesienie powództwa przeciwegzekucyjnego. Tymczasem wydanie postanowienia spadkowego ma wyłącznie charakter deklaratoryjny, potwierdza jedynie prawa określonych osób do spadku, które nabywają one jednak z chwilą otwarcia spadku, na co słusznie wskazał Sąd Rejonowy. Argumentacja powódki sprowadzała się do twierdzenia, że nie jest ona spadkobiercą dłużniczki, w związku z powyższym nie może być odpowiedzialna za długi spadkodawczyni i dlatego też nie powinna wobec niej być prowadzona obecnie egzekucja. Sąd Okręgowy oczywiście podzielił stanowisko powódki, że nie jest ona spadkobiercą R. T.. Jednakże skutek prawny wyłączenia powódki od dziedziczenia po zmarłej tak jakby nie dożyła momentu otwarcia spadku nie nastąpił z chwilą wydania postanowienia spadkowego, ale złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku, co nastąpiło znacznie wcześniej niż wydanie wyroku zaocznego czy nakazu zapłaty. Należy przy tym zauważyć, że oświadczenie takie zgodnie z art. 1018 § 2 k.c. nie może być odwołane, a jedyną drogą jego unicestwienia jest sądowe skuteczne uchylenie się od skutków prawnych takiego oświadczenia, co niewątpliwie nie było zamierzeniem powódki. Tym samym już w postępowaniach XVIII Cupr 2757/10 oraz III Nc 200/11 B. P. wskazywana jako spadkobierczyni dłużniczki mogła i powinna była w ramach podstawy faktycznej istotnej dla rozstrzygnięcia sprawy ujawnić okoliczności wyłączające jej odpowiedzialność za długi spadkowe, albowiem w tych postępowaniach była rozstrzygana kwestia istnienia konkretnego zobowiązania i odpowiedzialności za nie. Natomiast w drodze powództwa opozycyjnego nie można uzyskać zmiany brzmienia tytułu wykonawczego z powołaniem się na okoliczności, które powstały zanim jeszcze doszło do wydania tego tytułu (podobnie wyrok SN z dnia 29 kwietnia 2011r. I CSK 439/10).

Na marginesie należy zważyć, że w oświadczeniu o odrzuceniu spadku z dnia 8 czerwca 2010r. powódka wskazała, jakie osoby uprawnione przed nią do dziedziczenia odrzuciły spadek. R. T. była siostrą matki powódki, a matka powódki odrzuciła spadek w dniu 21 grudnia 2009r. Z porównania dat odrzucenia przez A. P. spadku oraz odrzucenia spadku przez powódkę wyraźnie wynikało, że nie minął termin 6 miesięcy dla złożenia tego oświadczenia, dlatego też wyjaśnienia powódki, że miała wątpliwości co do tego, czy jej oświadczenie będzie skuteczne prawnie nie miało podstaw prawnych ani faktycznych.

Sąd Okręgowy zważył również, że w obydwu sprawach, w których wydano orzeczenia przeciwko powódce, aby skutecznie obronić się przed roszczeniem powoda B. P. powinna wykazać, że to nie ona jest spadkobiercą dłużniczki, co mogła uczynić podnosząc okoliczność odrzucenia spadku, natomiast nie było koniecznym wskazanie przez nią osoby rzeczywistego spadkobiercy, który miałby ponieść odpowiedzialność za długi spadkowe. Tym samym nie było konieczne uzyskanie postanowienia spadkowego po zmarłej.

Całkowicie niezasadne było w ocenie Sadu Okręgowego twierdzenie powódki, że Sąd Rejonowego w dacie wydania orzeczeń z racji tego, że był też Sądem spadku posiadał wiedzę o odrzuceniu spadku przez powódkę i że fakt ten nie miał dla zapadłych orzeczeń, w szczególności dla zasądzenia od powódki na rzecz pozwanej długów spadku żadnego znaczenia, co miało potwierdzać znaczenie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Z dołączonych do niniejszej sprawy akt obydwu postępowań nie wynikało bowiem, aby Sądowi znana była okoliczność odrzucenia spadku przez powódkę. W szczególności, jak to wskazał Sąd Rejonowy, powódka miała doręczane wszelkie dokumenty i pisma procesowe złożone w tamtych sprawach i bez wątpienia okoliczność ta nie została ujawniona. Orzeczenia zapadłe zostały ponadto wydane w trybie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym czy wyroku zaocznego, a więc z określonymi ograniczeniami dowodowymi z nich wynikającymi. Przy wydawaniu nakazu zapłaty bada się pozew i dokumenty do niego złożone, podobnie jeśli wobec bierności pozwanego zachodzą podstawy do wydania wyroku zaocznego orzeczenie takie będzie wydane, o ile tylko twierdzenia powoda nie budzą wątpliwości. W takich realiach prawnych trudno byłoby znaleźć podstawę dla badania przez Sąd z urzędu, bez żadnego twierdzenia pozwanej w tym zakresie, czy aby nie dokonała ona odrzucenia spadku po zmarłej. Niezależnie od tego postępowanie przed sądami polskimi zwłaszcza w trybie procesowym jest kontradyktoryjne i to do stron postępowania należy przedstawianie dowodów na okoliczność wykazania prawdziwości ich twierdzeń.

Ponadto B. P. miała możliwość w ramach sprzeciwu podnieść okoliczność odrzucenia spadku, czego nie uczyniła. Natomiast w chwili obecnej w trybie powództwa przeciwegzekucyjnego nie można badać słuszności wyroku sądowego, na podstawie którego toczy się lub może toczyć przeciwko stronie egzekucja (tak wyrok SA w Poznaniu z dnia 2 listopada 2011r. I ACa 843/11).

Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy uznał, że w niniejszej sprawie nie było podstaw dla zastosowania dyspozycji art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.

Natomiast Sąd Okręgowy zważył, że zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa Sądu Najwyższego niedopuszczalne jest oparcie powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności wyłącznie na art. 5 k.c., który obejmuje swoją dyspozycją nadużycie prawa, bowiem przepis ten ustanawia zakaz korzystania w określonych granicach z praw podmiotowych, nie jest natomiast źródłem powstania takich praw (tak SN w wyroku z dnia 5 czerwca 2002r. II CKN 943/00, SA w Gdańsku w wyroku z dnia 28 marca 2013r. I ACa 47/13, wyrok SA w Szczecinie w wyroku z dnia 10 czerwca 2014r. I ACa 150/14). W w/w orzeczeniu z dnia 5 czerwca 2002r. Sąd Najwyższy co prawda dopuścił możliwość zastosowania wyjątkowo art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. w zw. z art. 5 k.c., jednakże ograniczył ją do przypadku, kiedy wskutek zdarzenia, które nastąpiło po powstaniu tytułu egzekucyjnego egzekwowanie zobowiązania w danym momencie byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Jednakże Sąd Najwyższy podkreślił i z tym poglądem całkowicie zgadza się Sąd Okręgowy, że sytuacja usprawiedliwiająca nieegzekwowanie świadczenia w związku z zasadami współżycia społecznego musi być chwilowa, natomiast powód nie może w ten sposób zmierzać do trwałego pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności. Niewątpliwie zaś w niniejszej sprawie tak właśnie by było.

Co więcej, art. 5 k.c. powinien mieć zastosowanie jedynie w przypadku zajścia szczególnych okoliczności, a w ocenie Sądu Okręgowego spóźnione podjęcie przez powódkę obrony przed żądaniami pozwanego w niniejszej sprawie takiej szczególnej okoliczności nie stanowiło. Trudno było pozwanemu zarzucić jakąkolwiek nieuczciwość przy uzyskaniu poprzednich rozstrzygnięć, natomiast powódka nie wskazała, aby brak jakiejkolwiek aktywności w poprzednich postępowaniach był wynikiem jakichś dodatkowych, wyjątkowych okoliczności, np. jej choroby, sytuacji rodzinnej itp.

Mając powyższe na uwadze w oparciu o art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy oddalił apelację, o kosztach postępowania odwoławczego orzekając na podstawie art. 391 § 1 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c. i art. 98 k.p.c.