Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 kwietnia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Zduńskiej Woli Wydział I Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: SSR Mirosław Chojnacki

Protokolant: sekr. sąd. Barbara Krzyczmanik

po rozpoznaniu w dniu 20 kwietnia 2016 roku w Zduńskiej Woli

na rozprawie

sprawy z powództwa S. M.

przeciwko K. B. (1) i K. B. (2)

o zapłatę

zasądza od K. B. (1) i K. B. (2) solidarnie na rzecz S. M. kwotę 250 (dwieście pięćdziesiąt) złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 15 lutego 2016 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 30 (trzydzieści) złotych z tytułu zwrotu kosztów postępowania.

Sygn. akt I C 310/16 upr

UZASADNIENIE

Powódka S. M. w pozwie z dnia 15 lutego 2016 roku żądała zasądzenia solidarnie od pozwanych K. B. (1) i K. B. (2) – wspólników K.B.F, s.c., kwoty 250 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Powódka wskazała, że dochodzi różnicy pomiędzy ceną zakupionej u pozwanych kanapy 1.980 zł, a kwotą 1.730 zł zwróconą przez pozwanych po odstąpieniu przez powódkę od umowy sprzedaży.

Pozwani K. B. (1) i K. B. (2) w sprzeciwie od wydanego w sprawie nakazu zapłaty żądali oddalenia powództwa i zasądzenia kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwani kwestionowali, iż zwrot przez nich na rzecz powódki nastąpił na skutek uznania podstaw do skutecznego odstąpienia przez powódkę od umowy sprzedaży, a jedynie w celu polubownego zakończenia powstałego sporu. Pozwani przyznali zatrzymanie z ceny sprzedaży kwoty 250 zł na poczet poniesionych przez pozwanych kosztów umowy kredytowej zaciągniętej przez powódkę na zakup kanapy – w wysokości 99 zł, ponadto kosztów transportu kanapy do miejsca zamieszkania powódki oraz kosztów obsługi (wynagrodzenia pracownika) wnoszącego i montującego kanapę w mieszkaniu powódki. Pozwani żądali zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd ustalił:

W dniu 13 czerwca 2015 roku powódka S. M. u pozwanych K. B. (1) i K. B. (2) prowadzących działalność gospodarczą pod firmą K.B.F. s c., zamówiła kanapę A. za kwotę 1.980 zł. Cena kanapy pokryta została z zaciągniętego przez powódkę w (...) Banku SA kredytu. Był to promocyjny „kredyt 0%”, którego kosztami obsługi obciążeni zostali pozwani w wysokości 99 zł.

(okoliczności bezsporne, dokumenty związane z obsługą kredytu powódki – k. 28-29)

Po wykonaniu przez pozwanych i dostarczeniu do miejsca zamieszkania powódki zamówionego mebla, okazało się, że mechanizm otwierania kanapy zamontowany został po niewłaściwej stronie, uniemożliwiając jej wykorzystanie w zaplanowanym dla kanapy pomieszczeniu. Powódka nie zgodziła się na wymagające dalszego oczekiwania na towar przełożenie mechanizmu ani nie zgodziła się na wybór innego modelu. Pracownicy którzy przetransportowali kanapę do miejsca zamieszkania powódki, po telefonicznym kontakcie z pozwanymi w związku z zaistniałą sytuacją, zabrali kanapę od powódki. W dniu 16 lipca 2016 roku pozwani zwrócili powódce z ceny kanapy kwotę 1.730 zł. Jednocześnie zatrzymali pozostałą kwotę 250 zł. Między stronami w sierpniu 2015 roku przed Wojewódzkim Inspektoratem Inspekcji Handlowej w Ł. bezskutecznie toczyło się postępowanie mediacyjne. W trakcie niniejszego postępowania pozwany przyznał, że kwota 250 zł zatrzymana została przez pozwanych w celu pokrycia im kosztów kredytu powódki, kosztów transportu kanapy do miejsca jej zamieszkania oraz kosztów wynagrodzenia przeciwnika montującego mebel u powódki.

(faktura zaliczkowa – k. 5, korekta faktury – k. 6, protokół mediacji – k. 7-10)

Sąd zważył:

Powództwo jest zasadne i podlega uwzględnieniu w całości.

Sąd daje powódce wiarę, że przyczyną zwrotu zakupionego przez nią u pozwanych mebla, było niewłaściwe umiejscowienie mechanizmu otwierania kanapy. W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwani podnosili, iż zamówiona przez powódkę kanapa okazała się być za długa i nie mieściła się w przeznaczonym dla niej pomieszczeniu lokalu powódki. Zauważyć jednak należy, że w trakcie postępowania mediacyjnego toczącego się w sierpniu 2015 roku między stronami przed Wojewódzkim Inspektoratem Inspekcji Handlowej w Ł. (karta 7-9) pozwany K. B. (2) jednoznacznie przyznał, że podstawą roszczeń powódki było położenie mechanizmu otwierania kanapy. Gdyby zresztą przyczyną żądania zwrotu kanapy było złe wymierzenie przez powódkę długości docelowego pomieszczenia, to pozwani nie mieliby uzasadnionych podstaw do uwzględniania zastrzeżeń powódki. Zachowanie w postaci zabrania kanapy wskazuje zaś na poczucie odpowiedzialności za powstałe po ich stronie uchybienie.

Zgłoszenie przez powódkę zarzutu niewłaściwego montażu mechanizmu otwierania kanapy w zestawieniu z decyzją pozwanych o natychmiastowym zabraniu od powódki kanapy i zwrocie ceny, daje jednoznaczną podstawę do uznania, że doszło do zgodnego odstąpienia przez strony od umowy sprzedaży regulowanej w art. 535 k.c. Takiej oceny prawnej zachowania stron nie zmienia w zasadzie obecne twierdzenie pozwanych, że ich decyzje ówczesne decyzje podyktowane były chęcią polubownego zakończenia sporu. Podkreślić przy tym należy, że uprawnienie powódki do odstąpienia od umowy sprzedaży nie wynikało jedynie z umownych ustaleń stron, pozostających całkowicie w oderwaniu od ustawowych uprawnień powódki jako konsumenta opartych na odpowiedzialności za wady rzeczy sprzedanej – w tym przypadku wady fizyczne rzeczy sprzedanej. Zgodnie bowiem z art. 556 § 1 pkt 1 k.c. wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową; w szczególności gdy taka rzecz nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia rzeczy. Jak stanowi zaś art. 560 § 1 k.c. jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o odstąpieniu umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni tą rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Z załączonego do pozwu protokołu mediacyjnego wynika, że pozwany proponował powódce nieodpłatne przełożenie mechanizmu otwierania kanapy lub wybór innego modelu. Powódka nie wyraziła zgody na żadne rozwiązanie w uwagi na to, że wiązało się to z istotnym opóźnieniem w dostarczeniu zamówionego mebla. Pozwani nie kwestionowali niniejszego, decydując się na zwrot przez powódkę mebla i zwrot na jej rzecz pieniędzy.

Ocena zachowań stron spornej umowy sprzedaży nie uzasadniała zdaniem sądu na badanie w trakcie obecnego procesu, czy powódka miała podstawy do odstąpienia od umowy. Strony wcześniej zgodnie dokonały takiego odstąpienia.

Decydując dla oceny zasadności roszczenia powódki jest zaś odpowiedź na pytanie czy w zaistniałej sytuacji mogła ona żądań od pozwanych zwrotu całej ceny kanapy. W sytuacji skutecznego odstąpienia od umowy sprzedaży zasadą jest zwrot świadczeń wzajemnych w całości – art. 494 § 1 k.c., przy czym zwrot na rzecz konsumenta winien nastąpić niezwłocznie (art. 494 § 2 k.c.). Powódce należał się zatem zwrot całej ceny kanapy w wysokości 1.980 zł. Otrzymanie dotychczas zwrotu od pozwanych jedynie kwoty 1.730 zł, czyni zasadnym żądanie zasądzenia brakującej kwoty 250 zł w niniejszym procesie. Wskazać przy tym należy, że na tzw. fakturze korygującej wystawionej przez pozwanych w dniu 16 lipca 2015 roku znajduje się podpis powódki. Brak jest jednak podstaw aby z faktu podpisania tego dokumentu przez powódkę, wywodzić, iż wyraziła ona zgodę na prawo pozwanych do zatrzymania kwoty 250 zł. Powódka konsekwentnie przeczyła istnieniu takiego prawa po stronie pozwanych.

Wobec natychmiastowego zwrotu kanapy przez powódkę, pozwanym nie przysługuje zaś prawo zatrzymania o którym mowa w art. 496 k.c. W świetle procesowego stanowiska pozwanych prezentowanego przez zawodowego pełnomocnika w sprzeciwie od wydanego w sprawie nakazu zapłaty, Sąd nie mógł również uwzględnić żądania pozwanych odnośnie oddalenia powództwa, z uwagi na ich prawo do zatrzymania kwoty 250 zł jako stanowiącej poniesione przez pozwanych koszty zaciągniętego przez powódkę kredytu na zakup kanapy a także koszty transportu kanapy miejsca do miejsca zamieszkania powódki oraz koszty obsługi (wynagrodzenia pracownika) wnoszącego i montującego kanapę w mieszkaniu powódki. W treści sprzeciwu od nakazu zapłaty pełnomocnik pozwanych sygnalizował dowód w postaci poniesienia przez pozwanych kosztów zawarcia umowy kredytowej w wysokości która miała zostać wykazana na rozprawie, wskazując że dowód ten jest zgłoszony na fakt potrąconych należności. Rzeczywiście na rozprawie w dniu 20 kwietnia 2016 roku pozwani złożyli dokument z którego wynikało obciążenie ich kwotą 99 zł względem (...) Bank SA (karta 28-29). Pełnomocnik pozwanych nie powoływał się w ogóle na złożone powódce oświadczenie o potrąceniu w rozumieniu art. 498 k.c. Trudno za takie oświadczenie uznać zaś korektę faktury VAT nr (...) (karta 6), która odnosiła się do zwróconej powódce kwoty 1.730 zł i nie wyjaśniała charteru pozostałej kwoty 250 zł. W trakcie obecnego procesu nie został również w ogóle zgłoszony zarzut potrącenia, który ewentualnie w świetle najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego może być traktowany jako zawierający również materialne oświadczenie o potrąceniu należności. Marginalnie tylko wskazać tu należy, że nawet takie szerokie ujmowanie zarzutu potrącenia nie może iść aż tak daleko, żeby przewidywało obowiązek sądu samodzielnego wyliczania sobie potrącanych kwot, a do tego sprowadziłoby się zawarte w sprzeciwie od nakazu zapłaty stwierdzenie odnośnie wykazywania faktu wysokości potrącanych kwot – odnoszące się zresztą tylko do poniesionych przez powoda kosztów zawarcia umowy kredytowej. Koszty te później wykazano w wysokości 99 zł, podczas gdy zatrzymana przez pozwanych kwota wynosiła 250 zł, w której oprócz poniesionych kosztów kredytu zawierali również ostatecznie koszty przewozu kanapy a ponadto także koszty pracownika montującego sporny mebel. Ostatnie z wymienionych kosztów nawet w sprzeciwie od nakazu zapłaty nie były zestawiane z jakimkolwiek wykazywanym faktem wysokości potrącanych należności.

Nadmienić też należy, że powództwo S. M. podlega rozpoznaniu w trybie przepisów o postępowaniu uproszczonym. Zgodnie z art. 5054 § 2 k.p.c. zarzut potrącenia jest dopuszczalny tylko wówczas jeżeli oba roszczenia nadają się do rozpoznania w postępowaniu uproszczonym. Zdaniem sądu pozwani nie złożyli powódce oświadczenia o potrąceniu, nie zgłosili też zarzutu potrącenia, nie wnieśli też powództwa wzajemnego. Stąd też w obecnym procesie sąd nie poddaje dalszym rozważaniom zasadność twierdzeń pozwanych, iż mają podstawę do żądania zapłaty przez powódkę kwoty 250 zł. Dla pełnej oceny podstaw do ewentualnego zarzutu potrącenia podnieść tylko należy, że podstawy niniejszego żądania pozwanych, zgłoszonego w opozycji do roszczenia powódki, należałoby upatrywać w żądaniu odszkodowania za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania umownego. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2010 roku, III CZP 123/09, takie sprawy o odszkodowanie co do zasady mogą być rozpoznane w postępowaniu uproszczonym. Na gruncie obecnego procesu powiązanie roszczeń pozwanych ze spornym zobowiązaniem umownym stron jest jednak o tyle wątpliwe, że koszty kredytu konsumpcyjnego powódki nie były przedmiotem umowy stron – ani w ramach umowy sprzedaży, ani w ramach ewentualnych towarzyszących jej innych uzgodnień. Dotyczy to również kosztów transportu kanapy do miejsca zamieszkania powódki oraz kosztów wynagrodzenia montera zakupionego mebla. Okoliczności te zostały jednoznacznie potwierdzone przez pozwanego na terminie rozprawy. Przy ocenie roszczeń pozwanych w świetle rozważania ewentualnego niewykonania lub nienależytego wykonania przez powódkę umowy, pamiętać również należy o art. 10 ustawy z dnia 30 maja 2014 roku o prawach konsumenta, zgodnie z którym najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową przedsiębiorca ma obowiązek uzyskać wyraźną zgodę konsumenta na każdą dodatkową płatność wykraczającą poza uzgodnione wynagrodzenie za główne obowiązki umowne przedsiębiorcy; jeżeli zaś przedsiębiorca nie otrzymał wyraźnej zgody konsumenta, lecz założył jej istnienie przez zastosowanie domyślnych opcji, które konsument musi odrzucić w celu uniknięcia dodatkowej płatności, konsument ma prawo do zwrotu uiszczonej płatności dodatkowej.

O odsetkach sąd orzekł w oparciu o art. 481 k.c., uznając zasadność ich naliczania od daty wniesienia powództwa, wobec wzywania pozwanych do spełnienia świadczenia na etapie przedsądowym.

Stanowisko sądu odnośnie braku podstaw do uwzględnienia w obecnym procesie podstaw do żądania zatrzymania przez pozwanych kwoty 250 zł w żadnym razie nie pozbawia ich możliwości dochodzenia tych żądań w odrębnym postępowaniu skierowanym przeciwko powódce.

W celu zakończenia wszelkich sporów między stronami, na terminie rozprawy z dnia 20 kwietnia 2016 roku przewodniczący proponował stronom zawarcie ugody, polegającej na zwróceniu przez pozwanych połowy z zatrzymanej kwoty 250 zł. Pozwani nie wyrazili zgodę na ugodowe zakończenie sporu.

Mając na względzie wynik procesu, o jego kosztach sąd rozstrzygnął w oparciu o art. 98 k.p.c. obciążając nimi przegrywających sprawę pozwanych.