Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

wyroku z 15 listopada 2021 r.

Pozwem wniesionym 22 kwietnia 2021 r. strona powodowa (...) sp. z o.o. sp. k. w P. domagała się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego (...) S.A. w S. kwoty 6521,27 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 sierpnia 2020 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu według norm przepisanych. Na dochodzone pozwem roszczenie składa się dalsze odszkodowanie z tytułu uszkodzenia pojazdu marki A. o nr rej. (...) wskutek kolizji, do której doszło 30 czerwca 2020 roku. Pozwany przed dokonaniem cesji wierzytelności wypłacił na rzecz poszkodowanego tytułem odszkodowania kwotę 1616,13 złotych. Poszkodowany A. L. na podstawie umowy cesji zbył na rzecz powoda wierzytelność przysługującą mu tytułem odszkodowania za uszkodzenie pojazdu od pozwanego. Odpowiedzialność pozwanego wynikała z tego, że był on ubezpieczycielem z tytułu odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego sprawcy kolizji (k. 3 – 9)

W odpowiedzi na pozew (k. 82-86) pozwany (...) S.A. w S., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od kosztów procesu. Pozwany nie zakwestionował swojej odpowiedzialności co do zasady, zaprzeczył jedynie wysokości obowiązku odszkodowawczego przyjętego w kalkulacji przedstawionej przez powoda, wskazując, że dotychczas wypłacone odszkodowanie stanowi wyrównanie szkody i dalsze roszczenia są nieuzasadnione. Zdaniem strony pozwanej konieczne jest uwzględnienie rzeczywistych kosztów naprawy pojazdu, co wymaga przedłożenia przez powódkę faktur za naprawę. Pozwany podniósł ponadto, że umowa cesji jest nieskuteczna, ponieważ nie zawiera wszystkich elementów przedmiotowo istotnych.

W ostatecznych stanowiskach strony podtrzymały swoje wcześniejsze twierdzenia i wnioski.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30.06.2020 roku, na skutek kolizji spowodowanej przez sprawcę prowadzącego pojazd objęty przez pozwany (...) S.A. w S. ochroną w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, uszkodzeniu uległ pojazd marki A. o nr rej. (...) stanowiący własność A. L..

(okoliczność bezsporna)

W dniu 30.06.2020 r. zgłoszono szkodę w (...) S.A. w S.. Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel decyzją z dnia 16.07.2020 roku przyznał odszkodowanie w wysokości 1616,13 zł wyliczone w oparciu o kalkulację naprawy. Uszkodzeniu w samochodzie uległy: zderzak przedni, spojler zderzaka przedniego, pokrywa komory silnika, reflektor lewy, błotnik przedni lewy. Kalkulację wykonano z uwzględnieniem kosztów części oryginalnych (O), części zamiennych o takiej samej jakości, jak części oryginalne (Q) oraz części zamiennych porównywalnej jakości (P).

( Dowód: akta szkody – płyta CD – k. 94; kosztorys A. – k.51-59, decyzja z 16.07.2020 r. – k. 47-48, zeznania świadka A. L. – nagranie od 00:01:06 – k. 101)

W dniu 12.02.2021r. A. L. zawarł z C. D. W. a następnie 16.02.2021 roku ten podmiot z (...) sp. z o.o. w M., a kolejno 17.02.2021 roku ten podmiot z powodem umowę cesji wierzytelności z tytułu odszkodowania za szkodę powstałą w pojeździe marki A. o nr rej. (...) jako bezpośredni skutek zdarzenia, które jest przedmiotem postępowania likwidacyjnego zarejestrowanego w (...) S.A. w S..

( Dowód: umowy cesji wraz z pełnomocnictwami – k.59-66)

Pismem z 18 marca 2021 roku strona powodowa wezwała (...) S.A. w S. do dopłaty kwoty dochodzonej niniejszym pozwem tytułem brakującej części należnego odszkodowania zgodnie z załączoną wyceną wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Pozwany (...) S.A. w S. odmówił wypłaty odszkodowania ponad kwotę już wypłaconą

( Dowód: wezwanie do zapłaty – k.75)

Technicznie i ekonomicznie uzasadniony koszt naprawy samochodu marki A. o nr rej. (...) po kolizji z 30.06.2020 r., przy zastosowaniu nowych, oryginalnych części o oznaczeniu jakościowym Q i z uwzględnieniem stawek w wysokości mieszczącej się w granicach średnich stawek obowiązujących na rynku lokalnym za roboczogodzinę prac blacharsko-mechanicznych i lakierniczych (100 zł/rbg), wynosi 8323,29 zł.

( Dowód: opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego – k.110-133)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów, których prawdziwość i treść nie budziła wątpliwości Sądu i nie była kwestionowana przez strony. Odnośnie złożonej przez powoda prywatnej kalkulacji naprawy, Sąd uwzględnił ją wyłącznie jako dowód tego, że została ona, w toku postępowania sporządzona. Nie stanowiła ona natomiast dowodu na wysokość uzasadnionych kosztów naprawy pojazdu. Wiarygodnym dowodem na tą okoliczność była opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego mgr. inż. T. M.. Sąd podzielił opinię biegłego w zakresie, w jakim wskazywała, że koszt naprawy uszkodzonego pojazdu zgodnie z technologią producenta oraz przy użyciu oryginalnych O i Q części w nieautoryzowanym zakładzie wynosi 8323,29 zł. Ponadto z opinii wynika, że wypłacona przez pozwanego kwota nie pozwalała na naprawę pojazdu w sposób przywracający ten pojazd do stanu sprzed uszkodzenia.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka A. L. gdyż ich treść była zgodna z ustaleniami poczynionymi na podstawie dokumentów.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie, a częściowe oddalenie powództwa wynikało jedynie z wypłaty przez pozwanego w toku sprawy dalszej kwoty odszkodowania na rzecz powoda.

Roszczenie powoda oparte jest na art. art. 822 § 1 k.c. i art. 34 ust. 1 oraz 36 ust. 1 ustawy 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2214 ze zm.) w zw. z art. 415 k.c. w zw. z art. 436 § 2 k.c.

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych regulują przepisy ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2214 ze zm.). Zgodnie z art. 34 ust. 1 i 36 ust. 1 ustawy z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia, a odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Ustalenie odszkodowania z ubezpieczenia OC następuje według ogólnych zasad, określonych w art. 361-363 k.c., z tym jedynie zastrzeżeniem, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest tylko do świadczenia pieniężnego, ograniczonego do wysokości, ustalonej w umowie, sumy gwarancyjnej (art. 822 § 1 k.c. i art. 36 ust. 1 ustawy). Stosownie zaś do treści art. 19 ust. 1 ustawy poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Przytoczone przepisy łączą więc odpowiedzialność ubezpieczyciela z obowiązkiem odszkodowania, do którego zobowiązany jest posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym, który to obowiązek wynika z art. 415 k.c. w zw. z art. 436 § 2 k.c. Powódka w przedmiotowej sprawie powinna więc wykazać przesłanki, od których zależy odpowiedzialność posiadacza mechanicznego środka komunikacji, tj. 1) fakt posiadania mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody; 2) szkodę; 3) związek przyczynowy pomiędzy ruchem mechanicznego środka komunikacji, a powstałą szkodą; 4) winę sprawcy. Ponadto kierując roszczenie w stosunku do ubezpieczyciela, powódka powinna wykazać, że zakład ubezpieczeń zawarł ze sprawcą szkody umowę ubezpieczenia obowiązkowego OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Na gruncie przedmiotowej sprawy pozwany nie kwestionował co do zasady swojej odpowiedzialności jako ubezpieczającego za szkodę spowodowaną przez sprawcę. Sporna była jedynie legitymacja procesowa powoda do dochodzenia odszkodowania oraz wysokość odszkodowania.

Odnosząc się do pierwszego z zarzutów, tj. braku legitymacji procesowej z uwagi na nieważność umów cesji, na podstawie której powód nabył wierzytelność w stosunku do pozwanego, wskazać należy, że nie ma racji strona pozwana twierdząc, że w umowie tej brak elementów przedmiotowo istotnych. Jak trafnie zauważył powód z § 2 tej umowy wynika, że miała ona charakter odpłatny, a cena sprzedaży określona została w załącznikach nr 2 do umów cesji. Tym samym zarzut pozwanego jest nietrafny – umowa cesji jest ważna, a powód posiada legitymację procesową do dochodzenia roszczenia. Nadto jako causa umowy cesji w samych umowach wskazana jest umowa sprzedaży, stąd czynność kauzalna jest ważna. Pozwany nie wykazał by kauza czynności była objęta nieważnością stąd brak podstaw do kwestionowania umów cesji.

Przechodząc do oceny wysokości dochodzonej pozwem kwoty Sąd przyjął, że odszkodowanie w takiej wysokości, jakiej domagała się strona powodowa jest zasadne. Oś sporu koncentrowała się w niniejszej sprawie wokół kwestii jaki rodzaj części powinien być wzięty pod uwagę przy obliczeniu odszkodowania należnego powódce. Powód dokonując wyliczenia wysokości odszkodowania uwzględniła koszt części oryginalnych. Z kolei strona pozwana stała na stanowisku, że powód powinien przedłożyć faktury dokumentujące faktyczne koszty naprawy pojazdu, a nadto że przywrócenie pojazdu do stanu poprzedniego powinno nastąpić przy użyciu części zamiennych bądź oryginalnych używanych.

Za punkt wyjścia należy przyjąć, że zasadą powinno być ustalanie odszkodowania według części oryginalnych. Nie budzi wątpliwości, że z założenia wykorzystanie właśnie takich części zapewnia przywrócenie pojazdowi stanu poprzedniego pod wszystkimi istotnymi względami. W konsekwencji, w sprawie o odszkodowanie za szkodę w pojeździe mechanicznym, gdy w następstwie kolizji uszkodzeniu uległy części oryginalne i zachodzi konieczność ich wymiany na nowe, poszkodowanemu co do zasady powinno przysługiwać prawo do odszkodowania ustalonego według cen części oryginalnych pochodzących bezpośrednio od producenta i opatrzonych jego logo. Uprawnienie to, w ocenie Sądu, jest niezależne od wieku pojazdu, stanu jego wyeksploatowania i faktu, że w obrocie dostępne są również tzw. części alternatywne, nie będące częściami oryginalnymi, w tym tzw. części o jakości porównywalnej do oryginalnych (oznaczone symbolem „Q”). Dzięki bowiem naprawie dokonanej z wykorzystaniem części oryginalnych stan pojazdu jest pod względem technicznym, użytkowym i estetycznym najbardziej zbliżony do jego stanu sprzed kolizji, co odpowiada zasadzie pełnego odszkodowania. Stanowisko to jest zbieżne z wyrażonym w orzecznictwie SN poglądem, że „ poszkodowany ma prawo oczekiwać, iż otrzyma od ubezpieczyciela kwotę, która obejmuje także wartość nowych części, których zamontowanie jest potrzebne, aby pojazd został przywrócony do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę; obowiązkiem zakładu ubezpieczeń jest ustalenie i wypłacenie odszkodowania w takiej właśnie wysokości.” (por. chwała SN(7) z 12.04.2012 r., III CZP 80/11, OSNC 2012, nr 10, poz. 112). Prezentując ten pogląd Sąd Najwyższy jednocześnie zaznaczył, że nie jest wykluczona sytuacja, w której montaż części nowych doprowadzi do zwiększenia wartości pojazdu w stosunku do stanu sprzed wystąpienia szkody. Niemniej jednak ciężar dowodu obciąża w tym zakresie pozwanego ubezpieczyciela.

W niniejszej sprawie pozwany nie wykazał, by naprawa nowymi częściami oryginalnymi doprowadzić miała do zwiększenia ogólnej wartości samochodu. Nie jest także trafny zarzut strony pozwanej, która zarzucała, że powód powinien przedstawić faktury, z których rzeczywisty koszt naprawy. W tym zakresie podzielić należy stanowisko powoda, zgodnie z którym roszczenie o naprawienie szkody nie jest zależne od tego, czy poszkodowany w ogóle naprawił powstałą w jego majątku szkodę, jak również przy użyciu jakich metod tego dokonał, tj. czy naprawił swój samochód w autoryzowanym warsztacie samochodowym, czy też w innym miejscu, przy użyciu jakich części, czy poniósł koszt stawki roboczogodzin, czy też naprawę wykonał naprawę przy pomocy rodziny lub znajomych. Istotne dla ustalenia wysokości odszkodowania jest jedynie ocena wielkości uszczerbku majątkowego w prawnie chronionych dobrach poszkodowanego. (por. wyrok SN z 16 kwietnia 2002 r., V CKN 980/00). Tym samym wykazanie w niniejszej sprawie za pomocą dowodu z zeznań świadka zakresu i kosztów naprawy pojazdu pozostaje bez znaczenia dla wysokości należnego odszkodowania. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2002 r. (sygn. akt I CKN 1466/99, OSNC 2003, Nr 5, poz. 64) stwierdzono, że co do zasady nabywający autoryzowane części samochodowe potrzebne do naprawy uszkodzonego w wypadku pojazdu - nie ma obowiązku poszukiwać sprzedawcy, oferującego je najtaniej. Poszkodowany nie miał obowiązku poszukiwać podmiotu, oferującego najniższe stawki ani naprawiać pojazdu w zakładzie współpracującym z ubezpieczycielem. Możliwość uzyskiwania przez ubezpieczyciela rabatów na części pozostaje bez wpływu na wysokość odszkodowania należnego poszkodowanemu z uwagi na to, iż odszkodowanie ma charakter kompensacyjny.

Podsumowując Sąd uznał, że konieczne i uzasadnione koszty naprawy pojazdu w niniejszej sprawie wynoszą 8323,29 zł. Pozwany przed wytoczeniem pozwu wypłacił poszkodowanemu kwotę 1616,13 złotych. Stąd powodowi należy się jeszcze odszkodowanie w kwocie 6707,16 złotych. W związku z tym, iż strona powodowa domagała się zapłaty kwoty 6521,27 złotych, to zgodnie z art. 321 k.p.c. Sąd nie mógł orzekać ponad żądanie. Z tego powodu zasądzono na rzecz powoda kwotę 6521,27 złotych o czym orzeczono w pkt I wyroku.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 359 § 1 k.c., zgodnie z którymi jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, choćby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Istotne jest więc ustalenie momentu, w którym dłużnik opóźnił się ze spełnieniem świadczenia. Termin spełnienia świadczenia przez dłużnika, którym jest zakład ubezpieczeń, w ramach ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, oznaczony jest w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, według którego zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Jedynie w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe (ust. 2). Szkoda została zgłoszona 30.06.2020 roku, powód domagał się zasądzenia odsetek od dnia 8.08.2020 roku w związku z czym w tym zakresie również żądanie okazało się uzasadnione.

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt II wyroku na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. statuującego zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Powództwo zostało uwzględnione w całości tym samym pozwanego traktować należy jako przegrywającego, a w konsekwencji zobowiązanego do zwrotu powódce kosztów procesu, na które złożyła się opłata od pozwu w wysokości 400 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 1817 złotych. Jednocześnie, na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 § 1 k.p.c., Sąd w pkt V wyroku nakazał ściągnąć od pozwanego, jako strony przegrywającej proces, na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Nowym Sączu wyłożone tymczasowo przez Skarb Państwa wydatki na wynagrodzenie biegłego w wysokości 932,76 zł (k. 137).

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować uzasadnienie,

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego

3.  K.. 14 dni

8 grudnia 2021 roku