Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 28 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach V Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2013 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

o nadanie klauzuli wykonalności

na skutek zażalenia wnioskodawcy

na postanowienie Sądu Okręgowego w Gliwicach

z dnia 9 maja 2013 r. sygn. akt XII Co 25/13

p o s t a n a w i a :

oddalić zażalenie.

Sygn. akt V ACz 566/13

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 9 maja 2013 r. Sąd Okręgowy w Gliwicach oddalił wniosek (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. o nadanie klauzuli wykonalności w trybie art.788 § 1 kpc tytułowi egzekucyjnemu w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 8 sierpnia 2011 r. wydanemu przez Sąd Okręgowy w Gliwicach

w sprawie XII NC 63/11.

W uzasadnieniu postanowienia wskazano, iż występująca z wnioskiem (...) Spółka z o.o. z siedziba w S. dołączonymi do wniosku dokumentami nie wykazała zaistnienia przesłanek z art.788 § 1 kpc. W szczególności uznał Sąd Rejonowy, iż dołączone do wniosku kserokopie dokumentów poświadczone przez pełnomocnika wnioskodawcy „za zgodność z orginałem” nie wykazują docelowego przejścia uprawnień wynikających z tytułu egzekucyjnego na wnioskodawcę; zawierają jedynie oświadczenia podmiotów prawa prywatnego o możliwości istnienia rzeczonych dokumentów. Oświadczenia dołączone do wniosku złożone przed notariuszem nie posiadają, zdaniem Sądu Okręgowego, waloru dokumentów urzędowych. Jednocześnie podkreślono, iż wnioskodawca winien w celu wykazania swoich uprawnień przedstawić dokumenty w postaci umów z dnia 26 marca 2012 r. co najmniej z podpisami urzędowo poświadczonymi, zawierające nie budzące wątpliwości oświadczenie dotyczące wierzytelności objętej wnioskiem. W ocenie Sądu Okręgowego, tabela skompilowana w tej sprawie oświadczeniami, na które powoływał się wnioskodawca, nie pozwalała na weryfikacje źródła jej pochodzenia.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył wnioskodawca, zarzucając naruszenie przepisów postępowania, a w szczególności art. 788 § 1 kpc przez jego błędna wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a w konsekwencji odmowę nadania klauzuli wykonalności z przejściem uprawnień mimo spełnienia przesłanek opisanych wymienionym przepisem.

W ocenie skarżącego przedstawiając dokumenty dołączone do wniosku, uczynił zadość obowiązkowi wynikającemu z art.788 § 1 kpc albowiem treść rzeczonych dokumentów pozwala na ustalenie, iż nastąpiło przejście wierzytelności przysługującej (...) w P. na (...) Spółce z o.o. z siedzibą w L. oraz przejście wierzytelności z tejże na (...) Spółkę z o.o. w S..

Skarżący podniósł, iż przedstawione dokumenty w postaci aktów notarialnych korzystają z przymiotu dokumentu urzędowego oraz z domniemania autentyczności i zgodności z prawdą tego, co zostało w nim urzędowo poświadczone.

Skarżący domagał się zmiany zaskarżonego postanowienia poprzez uwzględnienie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności oraz zasądzenie na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania klauzulowego oraz zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny rozpoznając zażalenie zważył co następuje :

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny podziela oceną Sądu I Instancji wyrażającą się przyjęciem, iż wnioskodawca nie wykazał zaistnienia przesłanek z art. 788 § 1 kpc. a w szczególności wniosek tegoż Sądu, iż dokumenty przedstawione przez wnioskodawcę nie pozwalały przyjąć, jakoby wnioskodawca wykazał w trybie art.788 § 1 kpc przejście uprawnień, warunkujące nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności na rzez wnioskodawcy.

Należy zgodzić się ze skarżącym, iż przyznanie na podstawie znowelizowanego art. 129 kpc (ustawą z dnia 23.10.2009 r. o zmianie ustawy w zakresie uwierzytelnienia dokumentów) pełnomocnikom procesowym prawa do uwierzytelniania odpisów dokumentów służących jako dowód w sprawie cywilnej uprawnia obecnie do przyjęcia, że w celu uzyskania klauzuli wykonalności na rzecz lub przeciwko następcy prawnemu wierzyciela i dotychczasowego dłużnika, na podstawie art. 788 § 1 kpc wystarczy wykazanie przejścia uprawnień lub obowiązków za pomocą dokumentów urzędowo poświadczonych, poświadczonych za zgodność z oryginałem przez zawodowego pełnomocnika, ustanowionego przez wnioskodawcę w sprawie o nadanie klauzuli wykonalności. Nie ma jednak racji skarżący twierdząc, iż przedstawione wraz z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności kserokopie dwóch oświadczeń złożonych przez notariuszem, a następnie przedstawionych wypisów aktów notarialnych obejmujących te oświadczenia potwierdzonych za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika reprezentującego wnioskodawcę, stanowi o istnieniu dokumentu o którym mowa w art.788 § 1 kpc. Trafnie ocenił Sąd I Instancji, iż przedstawione przez wnioskodawcę oświadczenia nie stanowią dokumentu, o którym mowa w art. 788 § 1 kpc albowiem są to w istocie dokumenty obejmujące oświadczenia wiedzy osób je składających co do tego, jakoby pierwotny wierzyciel uprawniony z opisanego wnioskiem tytułu egzekucyjnego - (...) Spółka z o.o. z siedzibą w P. miała przenieść na (...)z siedzibą w L.wierzytelności objęte załącznikami(...)do wymienionego oświadczenia; a następnie (...)z siedzibą w L. przeniosła wierzytelności objęte załącznikiem nr (...) do oświadczenia na rzecz wnioskodawcy.

Dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym muszą być wykazane wszystkie te elementy, od których w świetle okoliczności wynikających z treści wniosku i dołączonych doń dokumentów prawo materialne uzależnia dojście następstwa prawnego do skutku. Tylko w takim przypadku można bowiem twierdzić, że doszło do wykazania przejścia praw w rozumieniu art. 788 § 1 k.p.c.

Rzeczone uwierzytelnione kserokopie dokumentów w żadnym razie nie stanowią o przejściu uprawnień, o którym mowa w art.788 § 1 kpc, lecz stanowią jedynie oświadczenia wiedzy osób je składających o tym, iż do takiego przejścia miało dojść. Pomijawszy już kwestię, na którą zwrócił uwagę Sąd I Instancji, a mianowicie „połączenie” dokumentu oświadczenia i załącznika do oświadczenia, który nie daje możliwości oceny, czy dokumenty te stanowiły całość, podkreślić należy, iż oba dokumenty „oświadczeń”, którymi legitymował się wnioskodawca i których kserokopie przedstawił, stanowiły kserokopie wypisów aktu notarialnego poświadczone za zgodność z orginałem przez pełnomocnika wnioskodawcy.

Podkreślić należy, iż co prawda w postępowaniu toczącym się w wyniku złożenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności na rzecz następcy prawnego, sąd bada jedynie osnowę dołączonych do wniosku dokumentów i badanie to nie obejmuje oceny zasadności wierzytelności objętej tym tytułem, to jednak obowiązkiem sądu jest ustalenie, czy wszelkie warunki prawne dotyczące skuteczności następstwa prawnego, leżące także poza samą treścią umowy na podstawie której doszło zmiany w osobie wierzyciela lub dłużnika, zostały spełnione. W konkretnej sprawie brak uniemożliwiający uwzględnienie wniosku tkwi już w braku samych umów, na podstawie których miały być złożone oświadczenia, do których odwoływał się wnioskodawca. Na gruncie art. 788 § 1 k.p.c. niezbędną przesłanką do skutecznego ubiegania się przez następcę prawnego wierzyciela o nadanie klauzuli wykonalności jest wykazanie przez wnioskodawcę, oprócz istnienia samego tytułu egzekucyjnego nadającego się do wykonania, także faktu przejścia praw lub obowiązków za pomocą ściśle określonych środków dowodowych w postaci oryginałów dokumentów urzędowych lub prywatnych z podpisem urzędowo poświadczonym lub też ich odpisów, poświadczonych przez osobę posiadającą upoważnienie ustawowe. Sąd orzekający w postępowaniu klauzulowym ocenia te dokumenty pod względem formalnym, tj. w zakresie dotyczącym ustalenia, czy spełniają one kryteria wymagane od dokumentu urzędowego w rozumieniu art. 244 k.p.c. lub czy podpisy na dokumencie prywatnym zostały urzędowo poświadczone.

Niewątpliwie oświadczenia li tylko potwierdzające istnienie wierzytelności i nabycie ich przez kolejno przez (...)w L., a następnie przez wnioskodawcę nie mieści się w kategorii dokumentów, o których mowa w przepisie art.788 § 1 kpc i w konsekwencji nie może stanowić wystarczającej podstawy do wykazania przejścia uprawnień na następcę, stosownie do treści art. 788 § 1 k.p.c.

Z powyższych przyczyn Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw dla uwzględnienia zażalenia wnioskodawcy i dlatego zażalenie, jako bezzasadne oddalił, orzekając po myśli art.385 kpc w związku z art.397 § 2 kpc przy zastosowaniu art. 13 § 2 kpc.