Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 września 2020 r.

Sąd Rejonowy w Chełmnie I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Mariusz Siemianowski

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Barbara Urtnowska

po rozpoznaniu w dniu 27 sierpnia 2020 r. w Chełmnie

na rozprawie

sprawy z powództwa P. Z.

przeciwko pozwanemu M. M.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

I.  pozbawia tytuł wykonawczy – akt notarialny z dnia (...)roku sporządzony przed notariuszem I. C. w Kancelarii Notarialnej w T. przy ul. (...) za numerem repertorium (...), zaopatrzony postanowieniem Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 5 września 2018 roku, sygn. akt (...)co do § 2 (drugiego), to jest co do obowiązku zapłaty przez P. Z. na rzecz M. M. kwoty 25 000 zł, w klauzulę wykonalności – wykonalności w części przekraczającej kwotę 298,67 zł (dwieście dziewięćdziesiąt osiem złotych 67/100 groszy),

II.  oddala powództwo w pozostałej części,

III.  nie obciąża pozwanego kosztami procesu,

IV.  przyznaje adwokatowi W. K. ze Skarbu Państwa wynagrodzenie w kwocie 2 952,00 zł (dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt dwa złote 00/100 groszy) w tym VAT z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu.

Sygn. akt I C 1071/18

UZASADNIENIE

Powód P. Z. złożył pozew przeciwko M. M. domagając się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego - aktu notarialnego z dnia 22 listopada 2017 roku, Rep.(...), sporządzonego przed notariuszem I. C. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Toruniu X Wydział Cywilny z dnia 4 września 2018 roku, sygn. akt (...) co do § 2 tego aktu, to jest co do obowiązku zapłaty przez powoda na rzecz pozwanego kwoty 25.000,00 zł w całości oraz zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych. Nadto powód na podstawie art. 755 § 1 pkt 3 k.p.c. wniósł o zabezpieczenie powództwa przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego wszczętego przez Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Chełmnie P. L. w sprawie o sygn. akt (...) przeciwko P. Z., do czasu prawomocnego rozpatrzenia sprawy.

Uzasadniając swe żądanie powód wskazał, że w dniu 23 listopada 2018 r. powziął wiadomość, iż wszczęte zostało przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, w ramach którego komornik dokonał zajęcia rachunku bankowego prowadzonego w Banku (...) S.A. (...) Bank (...) S.A., zajęcia wierzytelności należnych dłużnikowi z Urzędu Skarbowego w C., a także zajęcia wierzytelności z tytułu umów cywilnoprawnych, wynagrodzenia za pracę oraz wierzytelności zasiłku chorobowego z wezwaniem do dokonywania potrąceń oraz wszczął egzekucję z ograniczonego prawa rzeczowego – spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w L. przy ul. (...). A. Ł. (...), w celu wyegzekwowania roszczenia w wysokości 21.909,09 zł. Powód jako podstawę żądania pozbawienia wykonalności w/w tytułu egzekucyjnego wskazał art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. i podniósł zarzut potrącenia roszczenia w części dotyczącej kwoty 21.909,13 zł. Powód wskazał, że w pozostałym zakresie tj. co do kwoty 3.090,91 zł spełnił świadczenia na rzecz pozwanego dnia 30 lipca 2018 r. W związku z tym zobowiązanie powoda względem pozwanego wygasło. Strona powodowa wyjaśniła, iż na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Chełmnie z dnia 14 kwietnia 2011 r. spadek po zmarłym S. Z. nabyły strony niniejszego postępowania – każdy po ½ części z dobrodziejstwem inwentarza. Następnie w dniu 22 listopada 2017 r. przed notariuszem I. C. w Kancelarii Notarialnej w T. dokonany został pomiędzy stronami umowny dział spadku, w wyniku którego powód otrzymał spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu nr (...) położonego w L. przy ul. (...) oraz samochód osobowy marki F. (...). Jak wynika z § 2 w/w umowy tytułem spłaty pozwanego powód zobowiązał się zapłacić na jego rzecz kwotę 40.000,00 zł z czego 15.000,00 zł powód wypłacił pozwanemu przed podpisaniem rzeczonego aktu. Pozostałą część w kwocie 25.000,00 zł powód zobowiązał się uiścić pozwanemu do dnia 31 lipca 2018 r. W celu uregulowania zobowiązania powód w dniu 30 lipca 2018 r. przekazał na konto pozwanego kwotę 3.090,91 zł oraz wysłał pismo, w którym informuje o dokonanym potrąceniu kwoty 21.909,09 zł. Wysokość kwoty potrącenia wynikała z poniesionych przez powoda kosztów związanych z pogrzebem ojca stron, kupnem nagrobka oraz uiszczonych przez niego do spółdzielni mieszkaniowej należności tytułem spłat kredytu i opłat związanych z w/w lokalem mieszkalnym, który to lokal od chwili otwarcia spadku do dnia działu spadku nie był użytkowany przez żadnego ze spadkobierców. Powód szczegółowo wskazał i wyjaśnił co składa się na kwotę przedstawioną do potrącenia tj.:

- kwota 5.714,99 zł stanowiąca ½ z kwoty 11.429,99 zł tj. kosztów pochowania ojca stron wynikającego z zestawienia wydatków wskazanych przez zakład pogrzebowy oraz faktur VAT;

- kwota 575,00 zł stanowiąca ½ z kwoty 1.150,00 zł tj. kosztu wykopu grobu;

- kwota 2.250,00 zł stanowiąca ½ z kwoty 4.500,00 zł tj. kosztu zakupu pomnika;

- kwota 28.369,14 zł stanowiąca ½ z kwoty 56.738,20 zł tytułem uiszczonych opłat za mieszkanie i spłatę rat kredytu do spółdzielni mieszkaniowej za okres od dnia otwarcia spadku do chwili działu spadku.

Łącznie kwota należności, które winny obciążać pozwanego wynosiła 36.909,13 zł. Uregulowanie należności na rzecz pozwanego z tytułu spłaty udziału spadkowego zostało dokonane w pełnej kwocie, dlatego też w ocenie powoda zasadnym jest żądanie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości.

Sąd postanowieniem z dnia 28 grudnia 2018 r. udzielił zabezpieczenia powództwa przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Chełmnie P. L. pod sygnaturą (...) do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy.

Pozwany M. M. reprezentowany przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu adw. W. K. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Wskazał, że kwestionuje wszelkie twierdzenia zawarte w pozwie, nie poszerzając argumentacji w tym zakresie. Podniósł zarzut przedawnienia co do roszczeń powstałych przed dniem 1 stycznia 2012 r. Ponadto z ostrożności procesowej zakwestionowany został fakt dokonania potrącenia, jego zasadność oraz wysokość. W ocenie strony pozwanej, powód nigdy nie nabył roszczenia przeciwko pozwanemu.

Stanowisko strony pozwanej zostało rozszerzone na terminie rozprawy w dniu 28 listopada 2019 r. W odniesieniu do kosztów poniesionych na lokal mieszkalny L. pełnomocnik wskazał, że z rozliczenia finansowego nie wynikało, że powód spłacił kredyt związany z mieszkaniem, bądź że przekazywał jakiekolwiek środki pieniężne z tytułu opłat za mieszkanie. W zakresie kosztów pochówku i postawienia pomnika podniesione zostało, że powód nie poinformował o nich pozwanego. Koszty ponoszone na pochówek oraz postawienie nagrobka strona pozwana uznała za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Pozwany był osobą, która od ojca tak naprawdę nic nie otrzymała, a teraz zabiera mu się to co uzyskał na skutek dziedziczenia. Pełnomocnik pozwanego stanął również na stanowisku, że zdarzenie o jakim mowa w treści art. 840 k.p.c. powinno mieć miejsce po wydaniu tytułu egzekucyjnego. W niniejszej sprawie zdarzenie tj. sfinansowanie kosztów pochówku i ciężarów poniesionych na mieszkanie, miało miejsce przez powstaniem tytułu egzekucyjnego, a jedynie informacja o zdarzeniu miała miejsce po tej dacie. Pełnomocnik pozwanego powołał się także na ciężar dowodu, wskazując, że skoro zaprzeczył on w całości roszczeniu strony powodowej, to strona powodowa powinna wykazać swoje roszczenie, a tego nie uczyniła.

Strona powodowa wezwana uprzednio przez sąd do ustosunkowania się do odpowiedzi na pozew oraz zarzutów przedstawionych na rozprawie w dniu 28 listopada 2019 r. w piśmie procesowym z dnia 5 stycznia 2020 r. wskazała, iż nadal podtrzymuje swoje żądanie. Odniosła się również do twierdzeń pełnomocnika pozwanego, poczynionych na rozprawie w dniu 28 listopada 2019 r. Przedłożone zostały dowody z dokumentów oraz zawnioskowane dowody z zeznań świadków. Powód wskazał ponadto, że zdarzeniem z punktu widzenia art. 840 k.p.c. był fakt dokonania potrącenia, a nie poniesienia poszczególnych kosztów.

Pełnomocnik pozwanego, w piśmie procesowym z dnia 27 stycznia 2020 r. wskazywał na regulacje związane z ciężarem dowodu (art. 6 k.c.) oraz, że zgodnie z art. 843 k.p.c. podniesione zarzuty strony powodowej były sprekludowane, gdyż to już w pozwie należy wskazać zarzuty na których powództwo opozycyjne się opiera.

Na dalszym etapie postepowania stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd ustalił, co następuje:

W Sądzie Rejonowym w Chełmnie toczyło się postępowanie z wniosku P. Z. o stwierdzenie nabycia spadku po S. Z., sygn. akt (...). Postanowieniem z dnia 14 kwietnia 2011 r. sąd stwierdził, że spadek po S. Z. na podstawie ustawy nabyli synowie: P. Z. i M. M., każdy z nich w 1/2 części z dobrodziejstwem inwentarza.

dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Chełmnie z dnia 14 kwietnia 2011 r., sygn. akt (...)– k. 14 akt.

Na przestrzeni lat strony podejmowały próby kontaktu celem ustalenia warunków przeprowadzenia działu spadku. Czasami kontakt się urywał. M. M. po osiągnięciu pełnoletności skontaktował się z P. Z. celem dokonania rozliczeń w związku ze spadkiem po ojcu. Prezes zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej w L. – S. W. - pomagał M. M. i P. Z. w wypracowaniu wspólnego stanowiska co do działu spadku, gdyż zależało mu na uregulowaniu sytuacji prawnej mieszkania. M. M. został poinformowany przez S. W. o stanie prawnym lokalu oraz o tym, że po wykupie część należności z tytułu kredytu zostanie umorzona.

dowód: zeznania świadka I. M. – k. 94v-95 akt, 00:10:36-00:19:26, przesłuchanie powoda P. Z. – k. 145v-146 akt, 01:00:36-01:12:52, przesłuchanie pozwanego M. M. – k. 155 akt, 00:03:52-00:16:06, zeznania świadka S. W. – k. 144-145 akt, 00:04:39-00:11:16, 00:22:50-00:45:09.

Dnia 22 listopada 2017 r. przed notariuszem I. C. w Kancelarii Notarialnej w T. strony zawarły umowę o dział spadku po S. Z.. W § 1 umowy strony oświadczyły, iż spadkodawcy – S. Z., przysługiwało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w L. przy ulicy (...). A. Ł. 3A oraz, że był on właścicielem samochodu osobowego F. (...) o numerze rejestracyjnym (...). M. M. i P. Z. dokonali całkowitego działu spadku po zmarłym S. Z. w ten sposób, że powyższe spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz samochód osobowy F. (...) nabył P. Z., który tytułem spłaty jednocześnie zobowiązał się wypłacić M. M. kwotę 40.000,00 zł, z czego kwotę 15.000,00 zł zapłacił już przed podpisaniem tego aktu, a pozostałą część w kwocie 25.000,00 zł zobowiązał się zapłacić najpóźniej w terminie do 31 lipca 2018 r. na wskazany numer rachunku bankowego (§ 2 umowy).

dowód: akt notarialny Repertorium A nr(...) – k. 15-18 akt.

Zadłużenie z tytułu opłat oraz spłaty kredytu za lokal mieszkalny nr (...) położony w L. przy ul. (...). Ł. 3 klatka A, należne administrującej lokalem Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w L. w okresie od 2009 r. do 2017 r., w łącznej kwocie 56.738,20 zł, zostały uregulowane w całości przez P. Z.. Przedmiotowe mieszkanie do chwili działu spadku nie było użytkowane przez żadnego ze spadkobierców. P. Z. po śmierci ojca – S. Z. zamieszkiwał przy ul. (...) w T.. W mieszkaniu nr (...) przy ul. (...). A. Ł. 3a przebywał jedynie w czasie nieprzekraczającym 3 tygodni w związku z kłótnią z babcią, z którą ówcześnie zamieszkiwał oraz w związku z awarią sieci wodociągowej w lokalu w L.. M. M. nie posiadał kluczy do mieszkania w L.. Sprawami dotyczącymi mieszkania zajmował się wyłącznie P. Z..

dowód: rozliczenie finansowe lokalu – k. 24 akt, zestawienie transakcji – k. 106-125 akt, dowody wpłat/pokwitowania – k. 126-130 akt, zaświadczenie z dnia 18 listopada 2019 r. - k. 131 akt, zeznania świadka S. W. – k. 144-145 akt, 00:11:16-00:22:50, zeznania świadka M. P. – k. 145v akt, 00:49:43-00:53:54, przesłuchanie powoda P. Z. – k. 145v-146 akt, 00:55:24-01:14:10, przesłuchanie pozwanego M. M. – k. 155 akt, 00:03:52-00:16:55.

Powód P. Z. poniósł koszty pochówku zmarłego ojca stron – S. Z., na które składały się:

- kwota 11.429,99 zł tytułem kosztów pogrzebu ojca stron,

- kwota 1.150,00 zł stanowiąca koszt wykopu grobu,

- kwota 4.500,00 zł stanowiąca koszt zakupu pomnika.

dowód: faktura VAT nr (...) – k. 25 akt, porozumienie/umowa z dnia 25 marca 2010 r. – k. 26-27 akt, ogólny koszt pogrzebu – k. 28 akt, faktura VAT nr (...) – k. 29 akt, faktura VAT z dnia 5 października 2010 r. – k. 30 akt.

Powód tytułem spłaty zobowiązania wynikającego z umownego działu spadku - aktu notarialnego Rep A(...) w dniu 30 lipca 2018 r. przelał na rachunek bankowy pozwanego kwotę 3.090,91 zł oraz wysłał pismo, w którym poinformował pozwanego o dokonanym potrąceniu pozostałej do zapłaty kwoty. M. M. odebrał pismo w dniu 31 lipca 2018 r.

Fakty bezsporne, a nadto dowód: potwierdzenie operacji – k. 19 akt, pismo z dnia 30 lipca 2018 r. – k. 20-21 akt wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 22-23 akt.

W dniu 10 września 2018 r. Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Chełmnie P. L. wszczął egzekucję przeciwko P. Z., na wniosek wierzyciela M. M.. W ramach prowadzonego postępowania egzekucyjnego komornik dokonał zajęcia rachunków bankowych pozwanego prowadzonych w Banku (...) S.A. oraz (...) Bank (...) S.A., zajęcia wierzytelności należnych dłużnikowi od Urzędu Skarbowego w C., a także zajęcia wierzytelności zasiłku chorobowego wraz z wezwaniem do dokonywania potrąceń od byłego pracodawcy powoda oraz wszczął egzekucję z ograniczonego prawa rzeczowego – spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w L. przy ul. (...). A. Ł. (...) w celu wyegzekwowania roszczenia w wysokości 21.909,09 zł oraz kosztów postępowania.

dowód: wniosek egzekucyjny wraz z tytułem wykonawczym – k. 1-3 akt egzekucyjnych (...), zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z dnia 10 września 2018 r. – k. 4 akt egzekucyjnych (...), zawiadomienie o zajęciu wierzytelności z rachunku bankowego (...) Bank (...) S.A. z dnia 10 września 2018 r. – k. 12 akt egzekucyjnych (...), zawiadomienie o zajęciu wierzytelności z rachunku bankowego Banku (...) S.A. z dnia 10 września 2018 r. – k. 13 akt egzekucyjnych (...), zajęcie wierzytelności z dnia 10 września 2018 r. – k. 10 akt egzekucyjnych (...), zajęcie wynagrodzenia za pracę oraz wierzytelności zasiłku chorobowego i wezwanie do dokonywania potrąceń z dnia 4 października 2018 r. – k. 33 akt egzekucyjnych (...), zajęcie wierzytelności z dnia 4 października 2018 r. – k. 34 akt egzekucyjnych (...), zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z ograniczonego prawa rzeczowego z dnia 9 listopada 2018 r. – k. 49 akt egzekucyjnych (...)

W toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Chełmnie P. L. wyegzekwował od P. Z. kwotę w wysokości 298,67 zł i przekazał ją na rzecz M. M..

Fakty bezsporne, a nadto dowód: karta rozliczeniowa sprawy egzekucyjnej (...)

Pozwany M. M. ma 24 lata, ukończył studia licencjackie, obecnie poszukuje pracy, jednakże ze względu na panująca epidemię jest to utrudnione. Utrzymuje go mama.

Dowód: przesłuchanie pozwanego M. M. – k. 155v akt, 00:16:55-00:20:05.

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów wyżej szczegółowo opisanych, a także w oparciu o zeznania świadków S. W., M. P., I. M. oraz samych stron, którym co do zasady sąd dał wiarę, gdyż znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym oraz były ze sobą spójne.

Powód wniósł o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego, stanowiącego akt notarialny z dnia 22 listopada 2017 r. Repertorium (...), co do obowiązku zapłaty przez powoda na rzecz pozwanego kwoty 25.000,00 zł.

Jest bezsporne pomiędzy stronami, że z tytułu spłaty udziału w spadku po ojcu S. Z., powód zapłacił pozwanemu dnia 30 lipca 2018 r. kwotę 3.090,91 zł. Sporną kwestią pozostawało dokonanie przez powoda potrącenia co kwoty 21.909,09 zł.

Strona powodowa wskazywała, że dokonała potrącenia po powstaniu aktu notarialnego i potrącenie to wyczerpywało całą kwotę, którą powód powinien pozwanemu zapłacić. Do kwoty potrącenia przedstawiona została kwota 5.714,99 zł tytułem kosztów pochówku ojca, kwota 575,00 zł tytułem połowy kosztów wykupu grobu, kwota 2.250,00 zł tytułem połowy kosztu zakupu pomnika i kwota 28.369,10 zł tytułem połowy uiszczonych opłat za mieszkanie i spłatę rat kredytu do spółdzielni mieszkaniowej, za okres od dnia otwarcia spadku do chwili działu spadku. Strona pozwana natomiast nie zgadzała się z tym stanowiskiem. Podniosła zarzut przedawnienia co do roszczeń powstałych przed dniem 1 stycznia 2012 r., zakwestionowała fakt dokonania potrącenia, jego zasadność i wysokość oraz powołała się na ciężar dowodu. Już na tym etapie można wskazać, że takie blankietowe zaprzeczenie wszystkim okolicznościom jest zaprzeczeniem pustym i w orzecznictwie sądów apelacyjnych i Sądu Najwyższego takie zaprzeczenie nie prowadzi do żadnych skutków procesowych – uznaje się je jako niebyłe i przyjmuje się za przyznane milcząco twierdzenia strony przeciwnej. Ogólnikowe zaprzeczenie wszystkim faktom powołanym przez stronę przeciwną jest pozbawione jakiegokolwiek znaczenia procesowego i nie powoduje, że wszystkie fakty istotne dla rozstrzygnięcia sporu stają się sporne i jako takie wymagają dowodu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 lipca 2009 r., (...), (...), wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 15 stycznia 2016 r.,(...), (...)). Dopiero w mowie końcowej podniesione zostały konkretne argumenty, co do których sąd uznał, że konieczne jest odniesienie się do nich przez stronę powodową, dlatego też zamkniętą rozprawę sąd otworzył na nowo, wyznaczył termin rozprawy i zakreślił pełnomocnikowi powoda termin do odniesienia się do tych zarzutów, co pełnomocnik powoda uczynił podtrzymując swoje żądanie.

Art. 840 § 1 k.p.c. stanowi, że dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:

1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;

2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne;

3) małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.

Na mocy ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2019.1469) punkt 2 paragrafu 1 art. 840 k.p.c. otrzymał następującą treść: „po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne, a także na zarzucie potrącenia”.

Powództwo z art. 840 k.p.c. może być realizowane tylko pod warunkiem, że istnieje potencjalna możliwość wykonania tytułu wykonawczego, zatem może być wytoczone dopiero po nadaniu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności, niezależnie natomiast od tego, czy postępowanie egzekucyjne zostało już wszczęte. Istotna jest jedynie wymagalność zobowiązania objętego tytułem wykonawczym. Od chwili powstania wymagalności dłużnik może żądać pozbawienia (bądź ograniczenia) wykonalności tytułu wykonawczego tak długo, jak długo zachodzi możliwość wykonania tego tytułu.

Przewidziane w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. zdarzenia obejmują swoim zakresem wszystkie te sytuacje, z którymi przepisy prawa materialnego łączą wygaśnięcie zobowiązania. W tym kontekście przyjmuje się, że powołany przepis stwarza podstawę do zwalczania tytułu wykonawczego w przypadku, gdy już po powstaniu tytułu egzekucyjnego zaszły zdarzenia prowadzące do wygaśnięcia zobowiązania lub zdarzenia, wskutek których zobowiązanie nie może być egzekwowane. Na podstawie regulacji materialnoprawnych w literaturze rozróżnia się zdarzenia zależne od woli stron (np. spełnienie świadczenia, potrącenie), jak też takie, w odniesieniu do których wola wierzyciela i dłużnika nie mają znaczenia (do tych należą, m.in., przedawnienie roszczenia, niemożność świadczenia wskutek okoliczności, za które dłużnik nie odpowiada).

Powód opierał swoje roszczenie na fakcie zapłaty części kwoty objętej tytułem wykonawczym bezpośrednio do rąk pozwanego oraz dokonanym potrąceniu. Potrącenie jest zdarzeniem powodującym wygaśnięcie zobowiązania i nie budzi wątpliwości w piśmiennictwie, ani orzecznictwie, że może ono stanowić podstawę powództwa z art. 840 § 1 pkt. 2 k.p.c. Zgodnie z treścią art. 498 k.c., gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Art. 499 k.c. stanowi natomiast, że potrącenia dokonuje się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe.

Sąd uznał, że w niniejszej sprawie zachodzą podstawy do uwzględnienia powództwa w znaczącej części. Mianowicie fakt, że do powstania pewnych należności z tytułu wydatków na lokal mieszkalny, czy też z tytułu pogrzebu doszło przed umownym działem spadku nie determinuje braku możliwości skorzystania z art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. Zdarzeniem, o którym mowa w początkowej części tego przepisu, było właśnie potrącenie i ten moment nastąpił już po powstaniu tytułu wykonawczego, w związku z czym, możliwe było skorzystanie z tej regulacji i oparcie na niej żądania pozwu.

Jeżeli chodzi o wykazanie okoliczności stanowiących podstawę potrącenia to w ocenie sądu powód sprostał ciężarowi dowodu przedkładając stosowne dokumenty, a wszelkie wątpliwości i niejasności zostały wyjaśnione zeznaniami świadków. Należy podkreślić, że dopiero w mowie końcowej pełnomocnika pozwanego zostały podniesione zarzuty co do konkretnych dokumentów i co do konkretnych okoliczności, w związku z tym został udzielony stronie powodowej termin na to, żeby mogła się do nich odnieść. W ocenie sądu dowody przedłożone przez stronę powodową na skutek tego działania strony pozwanej nie były sprekludowane. Zgodnie z art. 843 § 3 k.p.c. w pozwie powód powinien przytoczyć wszystkie zarzuty, jakie w tym czasie mógł zgłosić, pod rygorem utraty prawa korzystania z nich w dalszym postępowaniu. Prekluzją objęte są więc zarzuty, a precyzyjniej okoliczności faktyczne powołane celem uzasadnienia podstaw powództwa opozycyjnego (A. Marciniak (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Tom IV. Komentarz. (...) ^{( )}, Warszawa 2020, Komentarz do art. (...), Legalis). Powód od początku opierał swoje roszczenie na fakcie spłaty i potrącenia, nie można więc w tej sytuacji przyznać racji pozwanemu co do zaistnienia skutków w postaci prekluzji. Prekluzją nie są objęte wnioski dowodowe, w stosunku do nich zastosowanie mają przepisy ogólne (art. 207, 217 k.p.c. przed nowelizacją, która weszła w życie 7.11.2019 r. oraz art. 205 ^{( 12)} i art. 205 ^{( 3)} k.p.c. w aktualnym brzmieniu). Konieczność przedstawienia nowych dowodów przez stronę powodową powstała na skutek zajęcia zdecydowanego stanowiska przez pełnomocnika pozwanego dopiero w mowie końcowej. Powód miał więc prawo odnieść się do tegoż stanowiska, w tym również poprzez przytoczenie dowodów, celem odparcia argumentów przeciwnika.

Należy również wskazać, że roszczenia przedstawione do potrącenia nie były przedawnione wbrew początkowym twierdzeniom strony pozwanej.

Zgodnie z art. 118 k.c. w brzmieniu sprzed dnia 9 lipca 2018 r. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Ustawą z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 1104) termin 10-letni został skrócony do 6 lat. W myśl art. 5 ust. 2 tej ustawy jeżeli zgodnie z ustawą zmienianą w art. 1 (ustawa Kodeks cywilny), w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, termin przedawnienia jest krótszy niż według przepisów dotychczasowych, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Jeżeli jednak przedawnienie, którego bieg terminu rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, to przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.

Mając na uwadze powyżej przywołane przepisy, termin przedawnienia roszczeń powoda, które przedstawione zostały do potrącenia, wynosił 10 lat. Przedawnienie rozpoczęło bieg w 2009 r. Powództwo w niniejszej sprawie zostało natomiast wytoczone w 2018 roku. Również potrącenie zostało dokonane w 2018 roku. Zatem nie doszło do przedawnienia roszczeń powoda przedstawionych do potrącenia. Nawet skrócenie terminów przedawnienia w 2018 r. nie doprowadziło do tego aby zarzut przedawnienia mógł zostać uwzględniony. Jeżeli bowiem okres przedawnienia nie upłynąłby do dnia wejścia w życie nowelizacji czyli do dnia 9 lipca 2018 r. to termin przedawniania biegłby na nowo od tej daty przez 6 lat. Zarzut ten zatem w ocenie sądu był nietrafiony.

Niezasadna była również argumentacja pozwanego zmierzająca do wykazania, że powód nadużył prawa podmiotowego. Nie określono konkretnej zasady współżycia społecznego, jaka w okolicznościach sprawy niniejszej została ewentualnie naruszona. Rozliczenie pokrytych długów spadkowych ze współspadkobiercą, który spadek przyjął nie może być uznane za sprzeczne ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego.

W ocenie sądu powód wykazał, iż poniósł wszelkie przedstawione do potrącenia koszty. Największa część roszczenia dotyczyła zwrotu czynszu i opłat z tytułu kredytu uiszczanego do spółdzielni mieszkaniowej. Powód przedłożył na tę okoliczność stosowne dowody wpłat oraz rozliczenie ze spółdzielni mieszkaniowej. Rozliczenie finansowe przedłożone przez stronę powodową, co prawda dotyczyło lokalu przy ul. (...), a nie (...), jednakże okoliczność ta została wyjaśniona zeznaniami prezesa zarządu spółdzielni mieszkaniowej, który wskazał, że zestawienie dotyczy lokalu po zmarłym spadkodawcy. Zeznał on bowiem, że litera „a” przy numerze domu stanowi jedynie wewnętrzne oznaczenie spółdzielni dotyczące klatki wejściowej. Prezes spółdzielni mieszkaniowej wyraźnie wskazał również, że wszelkie należności opłacane były przez P. Z., jednakże ta okoliczność nie była sporna pomiędzy stronami. W ocenie sądu stosownymi dokumentami wykazane zostały także koszty pogrzebu. Sąd nie powziął wątpliwości co do tych dokumentów, wykazywały one w sposób jednoznaczny koszty poniesione przez powoda z tytułu pogrzebu ojca. W większości z nich wyraźnie wskazano, że związane są z pogrzebem S. Z., a pozostałe pozostawały w związku czasowym ze śmiercią spadkodawcy. Ponadto pozwany nie zakwestionował wprost aby przedłożone przez powoda rachunki i inne dokumenty nie dotyczyły pogrzebu ojca. Pośrednio zakwestionowano ich wysokość, jednakże doświadczenie życiowe wskazuje, że koszty pochówku i wystawienia pomnika nie odbiegały od kosztów, które ponoszone są przy pochówku odpowiadającym przyjętym w Polsce i regionie zwyczajom.

W myśl art. 922 § 3 k.c. do długów spadkowych należą także koszty pogrzebu spadkodawcy w takim zakresie, w jakim pogrzeb ten odpowiada zwyczajom przyjętym w danym środowisku, koszty postępowania spadkowego, obowiązek zaspokojenia roszczeń o zachowek oraz obowiązek wykonania zapisów zwykłych i poleceń, jak również inne obowiązki przewidziane w przepisach księgi niniejszej. Zgodnie z art. 1034 k.c. do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Jeżeli jeden ze spadkobierców spełnił świadczenie, może on żądać zwrotu od pozostałych spadkobierców w częściach, które odpowiadają wielkości ich udziałów (§1). Od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów (§2). Powód i pozwany mieli równe udziały w majątku spadkowym, powód miał więc prawo domagać się od pozwanego zwrotu połowy kwot, które poniósł w związku z utrzymaniem mieszkania w L. oraz pochówkiem spadkodawcy.

Art. 1035 k.c. stanowi, że jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu. Z kolei zgodnie z art. 207 k.c. - pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną. Jeżeli zatem jeden ze spadkobierców – jak to miało miejsce w niniejszej sprawie, spełnił świadczenie, może on żądać zwrotu od pozostałych spadkobierców w częściach, które odpowiadają wielkości ich udziałów.

W orzecznictwie prezentowany jest pogląd, że regulacja przewidziana w art. 618 § 3 k.p.c. może mieć zastosowanie również w przypadku umownego zniesienia współwłasności, działu spadku, czy podziału majątku wspólnego (tak w wyroku z dnia 10 kwietnia 2014 r. Sąd Apelacyjny w Łodzi, sygn. akt (...), Lex nr 1458938). Przepis ten stanowi, że po zapadnięciu prawomocnego postanowienia o zniesieniu współwłasności uczestnik nie może dochodzić roszczeń przewidzianych w paragrafie pierwszym, chociażby nie były one zgłoszone w postępowaniu o zniesienie współwłasności. Przepis ten wprowadza prekluzję roszczeń, które winny zostać rozstrzygnięte łącznie ze sprawą o zniesienie współwłasności (odpowiednio stosuje się również do działu spadku i podziału majątku wspólnego). Roszczenia, które mogłyby zostać objęte postępowaniem o dział spadku wymienione w art. 686 k.p.c. (m.in. rozliczenia z tytułu spłaconych długów spadkowych) również objęte są prekluzją z art. 618 § 3 k.p.c. Regulacja ta odnosi się wyłącznie do sądowych postępowań działowych i co do zasady nie obejmuje umownych działów spadku. Istnieje jednak pogląd o możliwości analogicznego stosowania tej regulacji również i w takich przypadkach. W sytuacji więc całościowego działu spadku, w którym nie dokonano rozliczeń z powyższych tytułów możliwe jest przyjęcie, że dochodzenie roszczeń z tytułu pokrytych długów spadkowych jest niemożliwe w późniejszym czasie. Strony w niniejszej sprawie dążyły do całkowitego działu spadku po spadkodawcy, co wynikało z treści aktu notarialnego. Według powyższego poglądu możliwe byłoby argumentowanie, że powód nie mógł dokonać skutecznego potrącenia swoich roszczeń z tytułu pokrytych długów spadkowych. Sąd jednak nie podziela tego poglądu. Ustawodawca sformułował wyraźną prekluzję roszczeń jedynie w stosunku do sądowych spraw działowych, które z założenia powinny obejmować całość rozliczeń z danego tytułu (czy to działu spadku, podziału majątku wspólnego, czy zniesienia współwłasności). Sąd nie widzi podstaw do stosowania analogii w przypadku dokonywania powyższych czynności w drodze umowy. W braku wyraźnego zastrzeżenia w umowie o dział spadku, że obejmuje ona również rozliczenia z tytułu spłaconych długów spadkowych, czy poniesionych ciężarów na masę spadkową, nie powinno się blokować spadkobiercom możliwości dokonania tych rozliczeń w czasie późniejszym. Z kolei jeżeli strony umowy o dział spadku zawarły stosowne postanowienie, że dana umowa wyczerpuje wszelkie roszczenia stron związane z masą spadkową i nie będą one wnosiły do siebie w przyszłości z tego tytułu żadnych roszczeń to należy uznać wszelkie roszczenia, do których zastosowanie mógłby mieć art. 618 k.p.c., za uregulowane pomiędzy stronami. W niniejszej sprawie brak było powyższego zastrzeżenia w umowie o dział spadku, co otwierało drogę do dokonania rozliczeń pomiędzy spadkobiercami z tytułu spłaconych długów spadkowych i poniesionych ciężarów.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie sądu, powód mógł skutecznie złożyć oświadczenie o potrąceniu swej wierzytelności z wierzytelnością pozwanego z tytułu spłaty jego udziału w spadku po ojcu w zakresie zapłaconych przez niego należności. Powód zdawał się obejmować rozliczeniami całość kwoty 40.000 zł wskazaną w § 2 umowy o dział spadku, a nie wyłącznie 25.000 zł pozostałe do zapłaty. Połowa kosztów pochówku i połowa ciężarów poniesionych na mieszkanie w L. przez powoda w okresie od otwarcia spadku do działu spadku sumowały się do kwoty 36.909,09 zł. Powód przekazał pozwanemu dalszą kwotę 3.090,91 zł, co w sumie dawało kwotę 40.000 zł. Z powyższego wynika, że na skutek spłaty oraz potrącenia należność pozwanego wygasła. W związku z tym należało w przeważającej mierze pozbawić tytuł wykonawczy wykonalności. Sąd zatem w punkcie I sentencji wyroku pozbawił tytuł wykonawczy – akt notarialny z dnia 22 listopada 2017 roku, Rep. (...), zaopatrzony w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Toruniu X Wydział Cywilny z dnia 4 września 2018 roku, sygn. akt (...), co do § 2 tego aktu, to jest co do obowiązku zapłaty przez powoda na rzecz pozwanego kwoty 25.000,00 zł - wykonalności w części ponad kwotę 298,67 zł.

W punkcie II sentencji orzeczenia sąd oddalił powództwo w pozostałej części tj. co do kwoty 298,67 zł, jako że taką kwotę komornik wyegzekwował w drodze przymusu, czyli środki te zostały pobrane z majątku powoda i przekazane wierzycielowi - pozwanemu. Żądanie czynności sądowej w postaci orzeczenia pozbawiającego lub ograniczającego wykonalność tytułu wykonawczego może być przedmiotem powództwa z art. 840 k.p.c. dopóty, dopóki objęte tym tytułem roszczenie wierzyciela nie zostanie zaspokojone. Dłużnik traci zatem możliwość wytoczenia powództwa opozycyjnego z chwilą wyegzekwowania świadczenia objętego tytułem wykonawczym w całości lub w określonej części w odniesieniu do już wyegzekwowanego świadczenia (zob. wyrok SN z 17.11.1988 r., sygn. (...), LEX nr (...); postanowienie SN z 30.05.2014, sygn. (...), (...)). Innymi słowy tytuł wykonawczy może zostać pozbawiony wykonalności tylko w takiej części, w której nie został wykonany (zob. wyrok SN z 04.04.2002 r., sygn. (...), (...)). W tego typu przypadkach, przy egzekucji przymusowej co do należności wyegzekwowanej, powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności należy oddalić.

W związku z tym, że oddalenie powództwa było marginalne zastosowanie co do kosztów miałby art. 100zd. 2 k.p.c. czyli powinno dojść co do zasady do przyznania kosztów od strony pozwanej na rzecz strony powodowej. Sąd jednak podzielił argumenty podnoszone przez stronę pozwaną i przez jej pełnomocnika, że w niniejszej sprawie zasady słuszności wskazywały na to żeby pozwanego kosztami procesu nie obciążać.

Zgodnie z art. 102 k.p.c. w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.

Przechodząc do przesłanek nieobciążania strony pozwanej kosztami postępowania sąd zważył, iż pozwany jest osobą młodą, dopiero startuje w świecie zawodowym, niedawno skończył szkołę wyższą i nadal, po części, pozostaje na utrzymaniu mamy. Zasądzenie należności z tytułu kosztów sądowych w kwocie wynoszącej niemalże 4.000,00 zł, mogłoby negatywnie wpłynąć na jego dalsze życie zawodowe i prywatne. Ponadto należy też uwzględnić szczególną sytuację w jakiej się znalazł w związku z panującą pandemią i utrudnioną w związku z tym możliwością uzyskania zatrudnienia. Z kolei powód na ostatniej rozprawie wskazywał, że jego sytuacja majątkowa jest obecnie w miarę dobra, w związku z czym sąd uznał, że nieobciążanie strony pozwanej nie naruszy zasad słuszności. Należy wskazać, że pomiędzy stronami istnieją zaszłości związane z faktem posiadania wspólnego ojca. Pozwany traktował spadek po ojcu jako swego rodzaju zadośćuczynienie za jego brak w swoim życiu – wychowywała go jedynie mama, ojca nigdy nie znał. W znacznej mierze na wierzytelności przedstawione przez powoda do potrącenia składały się koszty utrzymania mieszkania w L., które narastały od 2009 roku. Do osiągnięcia pełnoletności przez pozwanego sprawą rozliczeń po zmarłym ojcu zajmowała się jego mama, której działania były pozbawione skuteczności. Sam pozwany, nawet po osiągnięciu pełnoletności, był jeszcze osobą niedoświadczoną i nieobeznaną. Nie sposób więc poczytać na niekorzyść pozwanego, że koszty utrzymania mieszkania narosły do tak znaczących kwot. Pozwany mógł subiektywnie czuć się pokrzywdzony w związku z pozbawieniem go na skutek potrącenia części spłaty z tytułu działu spadku, na skutek czego wszczął egzekucję w stosunku do powoda. W ocenie sądu zachodził więc przypadek szczególnie uzasadniony przemawiający za nie obciążaniem pozwanego kosztami procesu. Stąd też, na podstawie art. 102 k.p.c., nie obciążono strony pozwanej należnymi stronie powodowej kosztami, o czym orzeczono w punkcie III sentencji wyroku.

Należy wskazać, że na koszty procesu składałaby się kwota 3.600,00 zł tytułem kosztów wynagrodzenia pełnomocnika powoda (zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – Dz. U. z 2018 r. poz. 265 t.j.) oraz koszty dojazdu pełnomocnika do sądu za 540 przejechanych kilometrów w kwocie 230,85 zł. Na marginesie wyjaśnić należy, iż sąd uznał za niezasadny wniosek pełnomocnika reprezentującego powoda o przyznanie kosztów dojazdu w wysokości 376,11 zł. Koszty te nie zostały bowiem wykazane. Nie czyni zadość temu obowiązkowi próba ustalenia ich na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługującej pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 167) w związku z przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów nie będących własnością pracodawcy (Dz. U. z 2002 r., Nr 27, poz. 271). Powyższe uregulowania określają metodę ustalania kosztów podróży pracowników w rozliczeniach z pracodawcą na zasadzie automatyzmu, która określa koszt szacunkowy – jedynie zbliżony do rzeczywistego. Wymienione akty wyznaczają bowiem stawkę maksymalną do obliczenia kosztów używania samochodu prywatnego do celów służbowych w dłuższym okresie czasu, która może być także indywidualnie ukształtowana na podstawie umowy pomiędzy pracodawcą a pracownikiem w niższej wysokości, a na jej wysokość mają wpływ nie tylko koszty paliwa, ale również inne koszty jak np. związane z eksploatacją samochodu. Pomijając już zasadniczą kwestię, iż omawiane regulacje dotyczą wyłącznie stron stosunku pracy, wobec czego nie znajdują zastosowania do osób nie mających takiego statusu, trudno mówić o ponoszeniu takich kosztów przez pełnomocnika strony w sytuacji nawet kilkurazowego dojazdu na rozprawę, czy na spotkanie z klientem. Z tych powodów ustalony w opisany sposób koszt przejazdu nie może być traktowany jako równoznaczny z wydatkiem pełnomocnika. Aby zaliczyć do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez pełnomocnika profesjonalnego wydatek z tytułu jego podróży w celu wzięcia udziału w czynnościach sądowych zgodnie z art. 98 § 3 k.p.c. konieczne jest wykazanie, że są to koszty rzeczywiście poniesione, gdyż tylko takie mogą być uznane przez sąd orzekający za zasadne i obciążające stronę przegrywającą proces (vide uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2016 r. sygn. (...), publ. (...)). Należy zauważyć, iż pełnomocnik prócz przemnożenia liczby przejechanych kilometrów przez stawkę maksymalną określoną w ww. aktach prawnych, nie załączył żadnych dowodów, z których wynikałby rzeczywisty koszt podróży do siedziby sądu. Wskazanie danych dotyczących pojazdu (marki, pojemności skokowej silnika, rodzaju zużywanego paliwa) pozwoliło sądowi na samodzielne ustalenie najbardziej rzeczywistego kosztu dojazdów, który został ustalony na poziomie 230,85 zł przyjmując spalanie na wskazanym średnim poziomie 9,5 litra/100 km oraz koszty benzyny na około 4,50 zł/litr (540 km*9,5 l /100 km = 51,30 l; 51,30 l * 4,50 zł = 230,85 zł). Co do wyżej wskazanej kwoty ewentualnie powód mógłby zwrot otrzymać. Nadto, co istotne, spis kosztów przedłożony przez pełnomocnika strony powodowej nie obejmował zwrotu opłaty od pozwu i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa więc co do tych należności powód i tak by zwrotu nie uzyskał (zob. postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 5 września 2012 r.,(...), Legalis nr (...)).

W punkcie IV sentencji orzeczenia sąd, na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2020 r., poz. 1654 t.j.), przyznał pełnomocnikowi powoda – adwokatowi W. K. ze Skarbu Państwa wynagrodzenie w kwocie 2.952,00 zł w tym VAT z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu, ustalone zgodnie z § 8 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U z 2019 r., poz. 18 t.j.).