Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Zabrocka

Protokolant: st.sekr.sądowy Alina Bastuba

po rozpoznaniu w dniu 22 maja 2013 r. w Gdańsku

sprawy K. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania K. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 25 stycznia 2013 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. i przyznaje ubezpieczonemu K. C. prawo do emerytury od 6 września 2012r.

/ na oryginale właściwy podpis/

Sygn. akt VII U 574/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 listopada 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu K. C. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa, przewidzianych przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., nr 153 poz. 1227 ze zm.). Organ rentowy wskazał, iż ubezpieczony nie wykazał wymaganego 15 letniego okresu pracy w warunkach szczególnych , a jedynie 6 lat 9 miesięcy i 3 dni .

Organ nie uwzględnił ubezpieczonemu jako okresu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach okresu od dnia 13 sierpnia 1980r. do dnia 25 marca 1988r i od 30 października 1989r. do 15 marca 1992r. z tytułu zatrudnienia Spółdzielni (...)w N..

Pozwany wskazał, iż zakład wykazał stanowisko zbrojarz-betoniarz i powołał się na wykaz A dział V poz. 4 załącznika do zarządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14 lipca 1983r. w sprawie prac zaliczonych do pierwszej kategorii zatrudnienia, w w/w zarządzeniu w pkt 1 widniej stanowisko „zbrojarz”, a w pkt 3 „betoniarz”. Praca wykonywana na dwóch stanowiskach nie jest pracą wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy (k. 47 akt ubezpieczeniowych ) .

Odwołanie od powyższej decyzji pozwanego organu rentowego wniósł ubezpieczony, wskakując iż w spornym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w warunkach szczególnych wykonując prace zbrojarskie i betoniarskie , co odpowiada pracom określonym w wykazie A dział V poz. 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze. Charakter wykonywanej pracy potwierdzić mogą zawnioskowani przez niego świadkowie . Wynika on także z dokumentów osobowych , które załączył do odwołania. (k. 48-73akt ubezpieczeniowych ) .

Decyzją z dnia 25 stycznia 2013r. –zaskarżoną w niniejszym postępowaniu- pozwany uchylił decyzję z dnia 20 listopada 2012r. i ponownie odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury uznając taki sam okres pracy w warunkach szczególnych , jak w poprzedniej decyzji oraz odmawiając uznania za pracę o takim charakterze okresu zatrudnienia w (...) w N. (k. 98 akt ubezpieczeniowych ).

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony powołał analogiczne zarzuty jak w odwołaniu od decyzji uchylonej.

W odpowiedzi na odwołanie ubezpieczonego pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji. Wskazał także na to, że w zwykłym świadectwie pracy , pracodawca ubezpieczonego wskazał , że był on zatrudniony na stanowisku zbrojarz-betoniarz , ostatnio na stanowisku cieśli –zbrojarza-betoniarza.

W piśmie procesowym z dnia 15 kwietnia 2013r. ubezpieczony , podtrzymując odwołanie, zaprzeczył jakoby w czasie zatrudnienia w (...) w N. wykonywał pracę cieśli , wskazując iż w takim charakterze pracował wyłącznie w czasie zatrudnienia na budowach eksportowych.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony K. C. , urodzony dnia (...), w dniu 31 lipca 2012 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach. Ubezpieczony nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego i nie pozostaje w stosunku pracy. Wymagany wiek 60 lat ubezpieczony ukończył w dniu 6 września 2012 r.

Dowód :akta pozwanego –plik emerytalny - wniosek ubezpieczonego o emeryturę– k. 1-5

W toku postępowania przed organem ubezpieczony udowodnił według stanu na dzień 01 stycznia 1999 r. staż sumaryczny 30 lat, 4miesięce i 28 dni okresów składkowych i nieskładkowych , w tym 6 lat 9 miesiecy i 3 dni pracy w warunkach szczególnych.

Do pracy w warunkach szczególnych uwzględniono okres od 29.10.1979 r. do 31.07.1980r. z tytułu zatrudnienia w (...) na stanowisku zbrojarz-betoniarz . Organ nie uwzględnił ubezpieczonemu jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach okresu od dnia 13 sierpnia 1980r. do dnia 25 marca 1988r i od 30 października 1989r. do 15 marca 1992r. z tytułu zatrudnienia Spółdzielni (...)w N. , także na stanowisku zbrojarz -betoniarz.

Dowód: akta pozwanego –plik emerytalny- karta przebiegu zatrudnienia ubezpieczonego– k. 97

Zaskarżoną w sprawie decyzją z dnia 25 stycznia 2013r. pozwany organ rentowy odmówił ubezpieczonemu K. C. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa, tj. wobec nie udowodnienia wymaganego 15–letniego okresu pracy w szczególnych warunkach , a jedynie 6 lat 9 miesięcy i 3 dni.

Dowód: akta pozwanego –plik emerytalny- decyzja z dnia 25.01.2013r. – k.98

W spornym okresie , w czasie zatrudnienia w (...) w N. od 13 sierpnia 1980r. do dnia 25 marca 1988r i od 30 października 1989r. do 15 marca 1992r. ubezpieczony pracował jako zbrojarz- betoniarz. Spółdzielnia zajmowała się m.in. budową bloków mieszkalnych dla pracowników i podmiotów zewnętrznych . Budowała także (...)w G., w P.. Stawiała hale, kotłownie, przepompownie, rampy na sprzęt, warsztaty. Ubezpieczony pracował na wszystkich budowach . Najpierw według rysunku przygotowywał elementy zbrojenia tj. ciął i wyginał pręty, łączył poszczególne elementy strzemionami, drutem, czasem spawał .Ten etap prac wykonywany był w warsztacie, a następnie zbrojenie było montowane na poszczególnych budowach. Rzeczą ubezpieczonego było ułożenie elementów zbrojenia we właściwym miejscu , a w dalszej kolejności jego zabetonowanie. W(...)nie było osobnej brygady betoniarzy. Prace te należały do obowiązków zbrojarza. Ubezpieczony był jedynym zbrojarzem, ale miał kilku pomocników.

W czasie zatrudnienia w (...) w N. ubezpieczony wykonywał wyłącznie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę zbrojarza i betoniarza. Nie pracował w tym czasie jako cieśla. W takim charakterze ubezpieczony pracował wyłącznie na budowach eksportowych , na których był zatrudniony w okresie od dnia 26 marca 1988r. do 29 października 1989r. oraz od 16 marca 1992r. do 19 stycznia 1993r., na czas której to pracy korzystał z urlopu bezpłatnego udzielonego przez (...) w N..

W czasie wcześniejszego zatrudnienia w (...) w okresie od 29.10.1979 r. do 31.07.1980r. ubezpieczony także pracował stanowisku „zbrojarz-betoniarz „ i wykonywał identyczną pracę tzn. wycinał, wyginał i wiązał bądź spawał elementy zbrojenia, potem montował je na budowie i betonował.

Za sporny okres pracy w (...) w N. , K. C. legitymuje się świadectwem pracy w warunkach szczególnych wydanym przez pracodawcę .

Świadek H. B. znał ubezpieczonego ze wspólnej pracy w (...) w N., gdzie pracował od 4 marca 1969 r. do 31 października 1994r . najpierw jako traktorzysta, potem pracownik budowlany , od 1980r. jako majster.

Świadek H. W. także znał ubezpieczonego z pracy w (...) w N. , gdzie pracował od 15 października 1970 r. do 30 listopada 1996r. jako traktorzysta w grupie transportowej zajmującej się wożeniem na budowy materiałów budowlanych , w tym elementów zbrojenia. .

Dowód : akta pozwanego plik emertytalny – k. 5 świadectwo pracy za okres zatrudnienia w (...), k.6 świadectwo pracy za okres zatrudnienia w (...) w N., k. 7 świadectwo pracy w warunkach szczególnych , k. 52-68 –kserokopia dokumentacji pracowniczej za okres zatrudnienia w (...) w N.

Akta sprawy : k. 23 akta osobowe ubezpieczonego ,k. 26 – duplikat świadectwa pracy , k. 27 świadectwo pracy k. 35-kserokopia karty z książeczki spawalniczej , zeznania świadków : H. B. k. 41-42,H. W. k. 42 , zeznania ubezpieczonego k. 43, 39-40

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach niniejszej sprawy, aktach rentowych pozwanego organu oraz w aktach osobowych ubezpieczonego, których prawdziwość i rzetelność nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia jej wiarygodności z urzędu.

Podstawę ustaleń stanu faktycznego stanowiły także zeznania świadków H. B. i H. W. . Oceniając zeznania powyższych osób Sąd wziął pod uwagę , że świadkowie są osobami obcymi , nie zainteresowanymi wynikiem postępowania, a jednocześnie zatrudnionymi w spornym okresie w tym samym zakładzie pracy i mającymi z racji wykonywanej pracy stały kontakt z ubezpieczonym. Zdaniem Sądu zeznania tych świadków zasługują na uznanie ich za wiarygodne. Na taki sam walor zasługują zeznania ubezpieczonego , zbieżne z pozostałym materiałem dowodowym i tworzące z nim zwartą i logiczną całość.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle poczynionych ustaleń faktycznych odwołanie skarżącego K. C. jest zasadne i z tego tytułu zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem niniejszego postępowania była kwestia ustalenia prawa ubezpieczonego do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Wyniki przeprowadzonego przez Sąd postępowania dowodowego wykazały, że wnioskodawca legitymuje się wymaganym 15–letnim stażem pracy w szczególnych warunkach, co sprawia, iż stanowisko organu emerytalnego odmawiające wnioskodawcy prawa do wcześniejszej emerytury, nie jest słuszne.

Ogólne zasady nabywania prawa do emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po 1948 r. zostały uregulowane w treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 nr 153 poz. 1227 ze zm.), dalej: ustawa, zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, tj. spełniają łącznie następujące warunki:

1)legitymują się okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż: 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet,

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej: 25 lat dla mężczyzn, 20 dla kobiet,

3 ) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa;

Stosownie do dyspozycji art. 32 ust. 1 cytowanej ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27. Dla uzyskania uprawnień do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym wymagane jest osiągnięcie wskazanego w przepisach wykonawczych wieku, a także przepracowanie określonej ilości lat w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Aktem wykonawczym, do którego odsyła ustawa, jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Stosownie do treści § 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W wykazie A – prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego – stanowiącym załącznik do rozporządzenia w dziale V (w budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych) pod pozycją 4 wskazano prace zbrojarskie i betoniarskie.

Zgodnie z przepisem § 2 ust 1 i 2 powołanego wyżej rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy pracy natomiast, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy ( § 2 ust. 2).

Trzeba jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z utartą praktyką i orzecznictwem w postępowaniu przed sądem okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przewidziane rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze mogą być ustalane także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia z zakładu pracy (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984 r., III UZP 6/84 oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984 r. III UZP 48/84), a więc wszelkimi dopuszczalnymi przez prawo środkami dowodowymi.

Bezspornym jest, iż ubezpieczony w dniu 6 września 2012 r. osiągnął 60 rok życia, na dzień złożenia wniosku udokumentował okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze powyżej 25 lat, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego oraz nie pozostawał w stosunku pracy.

Przedmiotem sporu pozostawało jedynie ustalenie, czy za zatrudnienie w szczególnych warunkach może być uznany okres od dnia 13 sierpnia 1980r. do dnia 25 marca 1988r i od 30 października 1989r. do 15 marca 1992r. z tytułu zatrudnienia Spółdzielni (...)w N..

W ocenie Sądu Okręgowego, fakt wykonywania przez ubezpieczonego pracy w szczególnych warunkach w spornym okresie znajduje potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym . Potwierdza to świadectwo pracy w warunkach szczególnych wydane przez pracodawcę zawierającego zapis , iż ubezpieczony wykonujący roboty zbrojarsko-betoniarskie wykonywał pracę określoną w Wykazie A dział V poz. 4 stanowiącym załącznik do Rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983r. Fakt wykonywania przez ubezpieczonego prac zbrojarskich i betoniarskich wynika także z dokumentacji osobowej za sporny okres zatrudnienia. Niewątpliwie został on potwierdzony zeznaniami świadków – współpracowników ubezpieczonego ze spornego okresu zatrudnienia – którzy zgodnie wskazali, iż wnioskodawca przez cały sporny okres zatrudnienia stale i w pełnym wymiarze czasu wykonywał prace zbrojarsko-betoniarskie . Świadkowie , jak i ubezpieczony wskazali, na czym konkretnie polegała ta praca. Podali miejsca , gdzie praca ubezpieczonego była świadczona.

Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, iż za nietrafny należy uznać zarzut pozwanego organu, iż brak podstaw do uznania spornego okresu za prace w warunkach szczególnych z uwagi na wpis w świadectwie zwykłym , gdzie wskazano, że ostatnio ubezpieczony pracował na stanowisku cieśli –zbrojarza-betoniarza. Zarówno dokumentacja pracownicza , jak i zeznania ubezpieczonego wskazują jednoznacznie , że w charakterze cieśli pracował on w czasie pracy na budowie eksportowej , na czas którego to zatrudnienia korzystał z urlopu bezpłatnego z (...) w N.. Ubezpieczony nie domaga się zaliczenia do pracy w warunkach szczególnych okresu pracy na budowie eksportowej . Wydane mu świadectwo pracy obejmuje zaś okres do 27 lutego 1993r. , a więc także okres pracy na budowie eksportowej, na której , jak już wskazano, pracował jako cieśla .

Brak także jakichkolwiek podstaw do uznania , że ubezpieczony nie pracował w warunkach szczególnych z tej przyczyny , że wykonywał zarówno prace zbrojarza , jaki i betoniarza. Przeciwnie prace te są one objęte tą samą pozycją wykazu prac w warunkach szczególnych (załącznika do rozporządzenia), który wyraźnie stanowi o pracach zbrojarskich i betoniarskich. Co jest logiczne z uwagi uzupełnianie się obu prac. Znamienna jest przy tym ta okoliczność, iż pozwany uznał jako okres pracy ubezpieczonego w warunkach szczególnych w czasie zatrudnienia (...)chociaż także w tym przedsiębiorstwie ubezpieczony wykonywał prace zbrojarskie i betoniarskie, co wynika nie tylko z treści zeznań ubezpieczonego ,ale co potwierdzają także dokumenty pracownicze za okres tego zatrudnienia .

W ocenie Sądu, wobec udowodnienia wykonywania stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych, ubezpieczony K. C. spełnił wszystkie przesłanki dla nabycia emerytury w obniżonym wieku, ponieważ osiągnął 60 rok życia, na dzień złożenia wniosku udokumentował okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze powyżej 25 lat, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego oraz nie pozostawał w stosunku pracy, a także spełnił przesłankę udokumentowania stażu co najmniej 15 lat pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Doliczenie bowiem do uznanego przez pozwanego okresu pracy w takim charakterze 6 lat 9 miesięcy i 3 dni okresu spornego tj. 7 lat , 7 miesięcy i 12 dni oraz 2 lat, 4 miesięcy i 16 dni daje łącznie ponad 16 lat pracy w tym charakterze .

W konkluzji z wyżej przytoczonych względów Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. w związku z cytowanymi wyżej przepisami, zmienił zaskarżoną decyzję organu ubezpieczeniowego i przyznał ubezpieczonemu K. C. prawo do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach od dnia 6 września 2012 r.(tj. od ukończenia wieku 60 lat ) , mając na uwadze fakt, iż wniosek o emeryturę ubezpieczony złożył w dniu 31 lipca 2012 r. oraz dyspozycję art. 129 ust. 1 cyt. ustawy emerytalnej, zgodnie z którym świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstawania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca w którym zgłoszono wniosek.

SSO Elżbieta Zabrocka