Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Wnioskodawca (...) - Oddział w B., Inspektorat w N. wniósł o orzeczenie wobec A. K. zakazu prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu na okres 3 lat.

W uzasadnieniu wnioskodawca podniósł, że jest wierzycielem A. K., prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie usług finansowych, z tytułu zaległych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz na Fundusz Pracy. Wnioskodawca wyjaśnił, że uczestnik nie reguluje należności z tego tytułu począwszy od listopada 2010r.

Sąd Rejonowy uwzględnił wniosek, orzekając na podstawie art. 373 ust. 1 pkt 1 prawa upadłościowego i naprawczego (Dz.U. Nr 60, poz. 535 ze zm. – dalej jako „p.u.n.”) zakaz prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu na okres 3 lat.

Sąd Rejonowy ustalił, że uczestnik A. K. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług finansowych w N. od dnia 26 marca 2007r.

W związku z prowadzoną działalnością - według stanu na dzień 23 lipca 2013r. - nie były wykonane przez uczestnika wymagalne zobowiązania wobec (...) za okres od stycznia 2011r. z następujących tytułów:

składek na ubezpieczenie społeczne w kwocie 10.957,84 zł,

składek na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 4.447,98 zł,

składek na Fundusz Pracy w kwocie 903,54 zł.

Łącznie na dzień 23 lipca 2013r. zobowiązania uczestnika wobec (...) wynosiły 18.829,47 zł. Na dzień 17 lutego 2014r. zobowiązania uczestnika wobec wnioskodawcy wynosiły 36.579,93 zł. Natomiast na dzień 14 stycznia 2015r. zobowiązania te wynosiły łącznie 20.977,63 zł.

Ponadto uczestnik posiada wymagalne, nieuregulowane zobowiązania wobec:

(...) w W. na kwotę 18.319,63 zł tytułem należności głównej z odsetkami w kwocie łącznej 2.823,05 zł, wynikające z umowy o kredyt gotówkowy, ujęte w bankowym tytule egzekucyjnym z dnia 27 czerwca 2011r. zaopatrzonym w klauzulę wykonalności;

(...) w W. na kwotę 22.849,36 zł tytułem należności głównej z odsetkami w kwocie łącznej 2.810,60 zł, wynikające z umowy o kredyt gotówkowy, ujęte w bankowym tytule egzekucyjnym z dnia 27 czerwca 2011r. zaopatrzonym w klauzulę wykonalności;

- A. C. w kwocie 37.026 zł płatnej do końca kwietnia 2012r. na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Nakle nad Notecią w dniu 20 października 2011r. w sprawie IC 110/11;

- M. G. w kwocie 20.000 zł z odsetkami umownymi od dnia 21 sierpnia 2010r. zasądzonej wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Szubinie z dnia 20 maja 2013r. w sprawie VC 420/13;

(...) w W. na kwotę 11.582,42 zł tytułem

należności głównej z odsetkami w kwocie łącznej 1.530,40 zł, wynikające z umowy o kredyt gotówkowy, ujęte w bankowym tytule egzekucyjnym z dnia 17 czerwca 2011r. zaopatrzonym w klauzulę wykonalności;

- S. A. (Spółka Akcyjna) w P. na kwotę 32.528,37 zł tytułem należności głównej z odsetkami w kwocie łącznej 2.801,24 zł i kosztami w kwocie 1950,70 zł, wynikające z umowy o kredyt gotówkowy, ujęte w bankowym tytule egzekucyjnym z dnia 16 czerwca 201 Ir. zaopatrzonym w klauzulę wykonalności;

- J. G. w kwocie 3.000 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 16 lipca 2011r., płatnej do dnia 28 lutego 2013r. na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Wągrowcu w dniu 17 grudnia 2012r. w sprawie IC 730/12;

- M. Ż. w kwocie 9.400 zł z odsetkami umownymi od dnia 26 października 2010r. zasądzonej nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią z dnia 15 kwietnia 2011r. w sprawie INc 250/11;

- P. T. w kwocie 1.800 zł z odsetkami umownymi od dnia 15 lipca 2011r. zasądzonej od uczestnika i Ż. K. solidarnie nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią z dnia 04 listopada 2011r. w sprawie INc 857/11.

Postępowania egzekucyjne na rzecz (...) i wymienionych wyżej wierzycieli prowadzi komornik przy Sądzie Rejonowym w Szubinie T. M.. W jedenastu sprawach łącznie dochodzone wierzytelności wynosiły na dzień 29 stycznia 2014r. 294.756,86 zł.

W dniu 31 marca 2014r. uczestnik wpłacił na rzecz wnioskodawcy kwotę 25.497,56 zł. Na tę spłatę zaciągnął kolejne zobowiązanie. Ponadto uczestnik podjął próbę zrealizowania premii gwarancyjnych z książeczek mieszkaniowych celem przeznaczenia ich na spłatę zobowiązań wobec wnioskodawcy.

Uczestnik A. K. nadal prowadzi działalność gospodarczą. Jego jedynym majątkiem są ruchomości stanowiące wyposażenie najętego mieszkania i biura o łącznej wartości około 36.000 zł. Uczestnik nie płaci bieżących składek (...), a jego zadłużenie wobec wierzycieli, na rzecz których prowadzone są egzekucje nadal istnieją.

Uczestnik A. K. nie składał wniosku o ogłoszenie upadłości swojego przedsiębiorstwa, ani też postępowanie w tym przedmiocie nie zostało wszczęte na wniosek wierzycieli dłużnika.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie dokumentów złożonych i zawnioskowanych przez strony, których autentyczności oraz prawdziwości zawartych w nich informacji nie kwestionowano. Sąd uznał także za wiarygodne zeznania uczestnika, gdyż korespondowały one z dowodami z dokumentów przedłożonymi przez strony.

Sąd Rejonowy oddalił wniosek dowody pełnomocnika uczestnika o dopuszczenie dowodu z dokumentu w postaci dokumentu obrazującego dochodu uczestnika za rok 2014r., gdyż w ocenie sądu dowód ten jedynie przedłużyłby postępowanie sądowe, a nie miał znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Sąd bada bowiem czy w przeszłości zaistniały okoliczności do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości i czy uczestnik ze swej winy wniosku takiego nie złożył. Aktualny stan przedsiębiorstwa dłużnika byłby okolicznością istotną o tyle o ile dłużnik regulowałby swoje zobowiązania, bądź zostałyby one spłacone w całości. Dłużnik twierdził wprawdzie, iż jego działalność przynosi dochód, a jednocześnie nie regulował choćby bieżących składek, ani nie spłacił innych wierzycieli. Zatem dowód z rozliczenia za rok 2014r. w kontekście dokonanych ustaleń nie miał znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Ponadto zważyć należy, iż Sąd przychylając się do wniosków uczestnika wielokrotnie, za zgodą wnioskodawcy, odraczał posiedzenia, co nie przyniosło żadnego rezultatu w postaci zaspokojenia wierzycieli.

Orzekając w sprawie Sąd Rejonowy miał na uwadze, iż zgodnie z treścią art. 373 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (tekst jednolity Dz.U. z 2012 r., poz. 1112 ze zm.- dalej jako „p.u.n.") sąd może orzec pozbawienie na okres od trzech do dziesięciu lat prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu m.in. wobec osoby, która ze swej winy będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w terminie dwóch tygodni od dnia powstania podstawy do ogłoszenia upadłości wniosku o ogłoszenie upadłości.

Przepis art. 21 ust. 1 p.u.n. przesądza natomiast o tym, że dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. W orzecznictwie wyrażono pogląd, że nieistotne jest, czy dłużnik nie wykonuje wszystkich zobowiązań, czy też tylko niektórych z nich, jak również, jaki jest rozmiar niewykonywanych przez dłużnika zobowiązań. Nawet zatem niewykonywanie zobowiązań o niewielkiej wartości oznacza niewypłacalność dłużnika w rozumieniu art. 11 ust. 1 p.u.n., przy czym bez znaczenia jest przyczyna niewykonywania zobowiązań (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 29 stycznia 2008 r., I SA/Lu 717/07, opubl. w zbiorze

LEXnr462713).

Sad Rejonowy zwrócił uwagę na odmienne stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone m.in. w wyroku z dnia 19 stycznia 2011 r. V CSK 211/10 (LEX nr 738136, OS/nC - ZD 2011, Nr 4, poz. 77), zgodnie z którym krótkotrwałe wstrzymanie płacenia długów wskutek przejściowych trudności nie jest podstawą ogłoszenia upadłości, gdyż o niewypłacalności w rozumieniu art. 11 ust. 1 p.u.n. można mówić dopiero wtedy, gdy dłużnik z braku środków przez dłuższy czas nie wykonuje przeważającej części swoich zobowiązań. Wielość zobowiązań należy utożsamiać z wielością wierzycieli. Stanowisko takie jest zgodne z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 27 maja 1993 r., w której Sąd ten stwierdził, że ogłoszenie upadłości może nastąpić tylko wówczas, gdy istnieje co najmniej dwóch wierzycieli podmiotu gospodarczego, którego dotyczy wniosek (III CZP 61/93, OSNC 1994, Nr 1, poz. 7, IV CKN 659/00).

W kontekście powyższego należy wskazać na treść art. 12 ust. 1 p.u.n., z którego wynika, że Sąd nie może oddalić wniosku o ogłoszenie upadłości, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań przekracza trzy miesiące.

W ocenie Sądu podstawy do ogłoszenia upadłości A. K., prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie usług finansowych, istniały już od lipca 2011r., gdyż dłużnik nie regulował zobowiązań wobec (...) od stycznia 201 Ir., a wobec banków od czerwca 201 Ir. (bankowe tytuły egzekucyjne datowane są na czerwiec 2011r.), a zatem wniosek o ogłoszenie upadłości powinien złożyć już w lipcu 2011r. W styczniu 2014r. komornik prowadził przeciw dłużnikowi jedenaście postępowań na łączną kwotę zobowiązań 294.756,86 zł. Dłużnik nie przytoczył żadnych okoliczności, które spowodowały niemożność złożenia przez niego wniosku o ogłoszenie upadłości w tamtym okresie. Nie złożenie przez uczestnika wniosku o ogłoszenie upadłości prowadziło jedynie do pogłębienia niewypłacalności i zwiększenia pokrzywdzenia wierzycieli. Dłużnik stwierdził w zeznaniach, iż nie myślał o złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdyż prowadzi działalność 7 lat i chce ją jeszcze rozszerzyć, lecz okoliczności te nie prowadziły do wykazania braku winy w nie złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości. Dłużnik deklarujący chęć dalszego prowadzenia działalności gospodarczej przez niemalże trzy lata prowadzenia niniejszego postępowania i obietnic spłacenia wnioskodawcy nie zdołał tego uczynić, choć jego zadłużenie nie było znaczne, co więcej koncentrując się na jednym wierzycielu ((...)), nie spłacał pozostałych, a ponadto zaciągał nowe zobowiązania, choćby na częściowe spłaty wnioskodawcy.

Zachowaniem swoim uczestnik doprowadził do zwiększenia zobowiązań, które wzrastają

chociażby o odsetki i koszty postępowań egzekucyjnych.

Dokonując analizy okoliczności faktycznych ustalonych w niniejszej sprawie Sad Rejonowy stwierdził, że nie ulega wątpliwości, iż A. K. pomimo zaistnienia podstawy do ogłoszenia upadłości wniosku takiego nie złożył.

W związku z redakcją art. 373 ust 1 p.u.n. zasadnie przyjmuje się, iż podstawa do wydania zakazu, która opiera się na winie, występuje nie tylko wtedy gdy osoba, która ma zostać pozbawiona praw wymienionych w tym przepisie umyślnie dokonała czynności o których w nim mowa, lecz także, gdy działania te są następstwem jej niedbalstwa (zob. F. Zedler [w] Prawo upadłościowe i naprawcze. K.W. Zakamycze, Kraków 2003, teza 6 do art. 373, str. 958). Wskazania wymaga fakt, iż chodzi tu o winę w braku złożenia wniosku w terminie określonym w ustawie.

W ocenie Sądu uczestnik jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, prowadząc swoje sprawy osobiście musiał mieć pełną świadomość sytuacji, w jakiej znajdowała się jego firma. Za przejaw świadomości uczestnika należy uznać fakt, iż wiedział o zobowiązaniach wobec wnioskodawcy i innych podmiotów.

W nauce prawa powszechnie przyjmuje się, iż do okoliczności wyłączających winę można zaliczyć brak informacji o sytuacji stwarzającej obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości z przyczyn niezależnych od dłużnika, np. z powodu obłożnej choroby czy wyjazdu za granicę. W niniejszej sprawie w przypadku uczestnika żadna - tak z wyżej wskazanych okoliczności, jak i o zbliżonym charakterze - nie zaistniała. Trzeba wskazać, że działalność gospodarcza w założeniu powinna być prowadzona w sposób profesjonalny i zawodowy, przy zachowaniu należytej staranności, a złożenie w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości jest wymogiem o charakterze zupełnie podstawowym. Szczególnie nagannie należy ocenić fakt niewykonywania wymagalnych zobowiązań względem wielu wierzycieli, co z uwagi na charakter zobowiązań - m.in. składek na ubezpieczenie społeczne - skutkowało narastaniem zadłużenia.

Należy podkreślić, że sankcja w postaci orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej ma m.in. odstraszać od zachowań, które stanowiłyby naruszenie prawa i zabezpieczać przed lekceważeniem prawnych rygorów prowadzenia działalności gospodarczej, zabezpieczać przed wyrządzeniem szkody wierzycielom, a wreszcie ma powodować wyeliminowanie z obrotu gospodarczego osób, które nie są w stanie sprostać podstawowym wymaganiom prowadzenia działalności gospodarczej ustanowionym w interesie każdego z uczestników obrotu gospodarczego. Samo postępowanie ma chronić nie tyle interesy wierzycieli konkretnego dłużnika, ale interesy wszystkich uczestników obrotu prawnego (zob. uzasadnienie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 lipca 2002r., P 12/01, OTK ZU 2002, Nr 4A, poz. 50).

O tym, czy i w jakim zakresie należy orzec zakaz decydować powinien także skutek zawinionego działania, a zatem czy doszło do pokrzywdzenia wierzycieli (zob. F. Zedler [w] Prawo upadłościowe i naprawcze. K.W. Zakamycze, Kraków 2003, teza 7 do art. 373, str. 959).

Według Sadu Rejonowego należy uznać zasadność wyrażanego w orzecznictwie poglądu, iż do pokrzywdzenia wierzyciela dochodzi nie tylko poprzez pomniejszenia majątku dłużnika, ale również w sytuacji, gdy co prawda do uszczuplenia majątku nie doszło, jednak wzrosła wartość niewykonanych zobowiązań.

W realiach sprawy uczestnik - jako właściciel prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej - po powstaniu niezaspokojonych w terminie wierzytelności, nie zgłosił wniosku o upadłość, co w konsekwencji prowadziło do powiększenia sumy zobowiązań, gdyż pojawiły się kolejne wierzytelności, a nadto w dalszym ciągu rosły odsetki od istniejących kwot, co należy uznać za krzywdzące dla wierzycieli. Uznać trzeba, że możliwość pokrzywdzenia wierzycieli uczestnik powinien co najmniej przewidywać, stanowiło ono bowiem logiczne i nieuniknione następstwo jego zaniedbania.

W ocenie Sądu Rejonowego wszystkie powołane wyżej okoliczności, a jednocześnie brak dostatecznych podstaw do przypisania uczestnikowi winy umyślnej w nie złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, uzasadniają orzeczenie zakazu w wymiarze lat trzech.

Apelację od powyższego postanowienia wniósł uczestnik A. K. domagając się uchylenia zaskarżonego postanowienia w całości i oddalenie wniosku.

Uczestnik zarzucił :

1. naruszenie art. 376 ust.1 Prawa upadłościowego i naprawczego przez uznanie (...) za wierzyciela uprawnionego do złożenia wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie,

2. naruszenie art. 373 ust.1 Prawa upadłościowego i naprawczego przez orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej pomimo oczywistej niecelowości takiego orzeczenia, które de facto krzywdzi wierzycieli z ZUSem włącznie.

W uzasadnieniu apelacji uczestnik podał, że cytowany art. 376 ust.1 Prawa upadłościowego i naprawczego wymaga wniosku wierzyciela do wszczęcia procedury orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej. Niniejsza sprawa została wszczęta na wniosek (...), który jest wierzycielem tylko z nazwy, bo żadnych pieniędzy, nawet grosza od niego nie dostałem. Stale żąda ode mnie „składek" nic w zamian nie dając, z żadnych ubezpieczeń ZUSu do tej pory nie korzystałem i zrzekam się ich na przyszłość. Składka oznacza dobrowolną wpłatę w zamian za ochronę ubezpieczeniową, tymczasem tu jest przymusowy haracz, od którego nie można się zwolnić.

(...) jest urzędem państwowym wyposażonym w uprawnienia do samodzielnego egzekwowania 'składek' i to z pierwszeństwem przed autentycznymi wierzycielami. Skoro tak, to niech ściąga te składki, odsetki, różne koszty etc. W moim przypadku prawdziwi wierzyciele nie powinni dostać ani grosza od komornika, wszystko powinno iść na (...) a jednak dostali ; około 20 tysięcy zł plus 4 tys. zł z licytacji auta i pewna część z rozliczenia przez komornika wpłaty 10 tys. zł tuż przed wszczęciem tej sprawy. Jest to spowodowane małą efektywnością egzekucji przez (...), na co ja nie mam wpływu.

Jest znamienne, że żaden wierzyciel nie poparł wniosku (...) ani sam nie wystąpił z podobnym wnioskiem, bo oznaczałoby to przekreślenie nadziei na spłatę w dającej się przewidzieć przyszłości.

Sąd zarzuca mi, że nie złożyłem wniosku o upadłość i to już w lipcu 2011 r. Ten sam zarzut można postawić każdemu z wierzycieli, a nawet ZUSowi ; dlaczego nie złożyli takiego wniosku ? Odpowiedź jest prosta, mieli i mają nadzieję na odzyskanie pieniędzy. Przypadek ZUSu jest tym dziwniejszy, że chodzi o wirtualne pieniądze, których (...) nigdy nie miał i nie wydawał.

Jest powszechnie wiadomo, że w kraju funkcjonują firmy, które mają zadłużenia wobec (...) idące w setki milionów zł i to z tytułu zatrudniania pracowników i jakoś to ZUSowi nie przeszkadza ; cierpliwie czeka na spłatę tych należności, tymczasem moja jednoosobowa firma z zadłużeniem rzędu 30 tysięcy zł jest solą w oku (...), którą trzeba koniecznie zlikwidować.

Sąd nie miał obowiązku orzec zakazu wobec mojej osoby. Zwracam uwagę, że samozatrudnienie to konik obecnej ekipy hojnie sponsorowany przez UE, trochę się to kłóci z polityką maczugi uprawianą w nin. sprawie przez (...), którą sankcjonuje Sąd. Podnoszę ponownie, że w trakcie sprawy spłaciłem co najmniej 54.000,-zł zobowiązań wobec (...) i pozostałych wierzycieli. Jestem przekonany, że nie można mówić o ich pokrzywdzeniu, bo pieniądze do nich spływają i będą spływać, natomiast wniosek (...) pozbawia ich definitywnie spłat i jako taki obiektywnie krzywdzi wierzycieli, czego Sąd nie dostrzega.

Reasumując zakaz działalności wobec mojej osoby to najgorsza z możliwych opcji dla budżetu jak i pozostałych wierzycieli, stąd wnoszę jak na wstępie.

Wnioskodawca nie złożył odpowiedzi na apelację. Na rozprawie apelacyjnej podniósł, że dług uczestnika wobec (...) wynosi 28.483,78 zł. i uczestnik na bieżąco nie reguluje wobec wnioskodawcy składek. Ponadto wnioskodawca wskazał, iż w Sądzie Rejonowym często były odraczane rozprawy i uczestnik miał dużo czasu aby uregulować należności wobec (...)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja uczestnika A. K. nie była uzasadniona i podlegała oddaleniu.

Sąd Okręgowy w pełni podziela poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne i ich ocenę prawną, uznając je za własne.

Sąd Okręgowy nie uwzględnił wniosku uczestnika o odroczeniu rozprawy apelacyjnej, albowiem okoliczności związane z wypłatą premii gwarancyjnej zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych nr (...) były podstawą do wielokrotnych odroczeń odbywających się przed Sądem Rejonowym rozpraw w dniach 10.04.2014 r., 22.05.2014 r., 17.07.2014 r., 28.08.2014 r., 25.09.2014 r., 23.10.2014 r., 27.11.2014 r., 27.11.2014 r., 18.12.2014 r., 22.01.2015 r., 5.02.2015 r., Jak z tego wynika wniosek ten zmierza jedynie do przedłużenia postępowania, które co należy podkreślić toczy się od dnia 23.08.2012 r.

W odniesieniu się do apelacji uczestnika wskazać należy, że uczestnik, który był reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika radcę prawnego W. P. przez okres toczącego się przed Sądem Rejonowym postępowania nigdy nie zgłaszał zarzutu braku legitymacji(...) do złożenia wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej.

Zarzut ten jest jednak całkowicie pozbawiony podstaw. Uczestnik postępowania jako przedsiębiorca jest bowiem objęty ustawą z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2015 r. poz. 121) Wskazać tu należy, że uczestnik jako osoba prowadząca pozarolnicza działalność podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym ( art. 6. 1. pkt 5 cyt. ustawy ) Z tego tytułu ma również obowiązek finansować w całości z własnych środków składki na te ubezpieczenia ( art. 16. 4. pkt.1 cyt. ustawy ) Zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych zadania zakresu ubezpieczeń społecznych wykonuje (...) (art.3.1 pkt. 1 cyt. ustawy). Do obowiązków (...) należy między innymi ustalenie wysokości składek na ubezpieczenia społeczne, pobieranie tych składek. W razie nieopłacenia składek lub opłacenia ich w zaniżonej wysokości to Zakład może wymierzyć płatnikowi składek dodatkową opłatę ( art.24. 1a. cyt. ustawy). Zakład ma również prawo do wystawienia dokumentów stwierdzających istnienie należności z tytułu składek, które są podstawą do wpisu hipoteki przymusowej dłużnika ( art.26. 1 pkt.2 cyt. ustawy). Również do uprawnień Zakładu należy umarzanie należności z tytułu składek ( art.28 cyt. ustawy).

I wreszcie to Zakład ma prawo do odroczenia terminów płatności składek oraz rozłożenia należności z tytułu składek na raty ( art. 29 cyt. ustawy). Z tych tez względów oczywistym jest, że (...) jest wierzycielem uczestnika , a uczestnik mając w stosunku do Zakładu niezapłacone składki na ubezpieczenie społeczne jest jego dłużnikiem. Prawidłowo zatem Sąd Rejonowy przyjął wniosek (...) do rozpoznania nie naruszając art.376. 1 p.u.n.

W odniesieniu do apelacji uczestniczka dotyczącego naruszenia art. 373 ust. 1 p.u.n. przez orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej pomimo oczywistej niecelowości takiego orzeczenia, które de facto krzywdzi wierzycieli z ZUSem włącznie to również i ten zarzut jest całkowicie niezasadny. W uzasadnieniu wydanego orzeczenia Sad Rejonowy w sposób wyczerpujący wyjaśnił, jakie muszą zaistnieć przesłanki z art. 373 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535 ze zm., dalej określanej jako: „p.u.n.”) aby orzec wobec uczestniczki zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.

Sąd pierwszej instancji zważył, iż stosownie do treści art. 373 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. Nr 60, poz. 535 ze zm. – dalej określanej jako „p.u.n.”) sąd może orzec pozbawienie na okres od lat trzech do dziesięciu prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu osoby, która ze swej winy, będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w terminie dwóch tygodni od dnia powstania podstawy do ogłoszenia upadłości wniosku o ogłoszenie upadłości. Przy orzekaniu zakazu, sąd bierze pod uwagę stopień winy oraz skutki podejmowanych działań, w szczególności obniżenie wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego i rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli (art. 373 ust. 2 p.u.n.).

Dokonując rozstrzygnięcia Sąd pierwszej instancji miał na względzie, iż jak słusznie zauważył Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 4 lipca 2002 r. (sygn. akt P 12/01) wydanym jeszcze pod rządami Prawa upadłościowego z 1934 r., sankcja w postaci zakazu prowadzenia działalności gospodarczej nie służy zastosowaniu represji, lecz osiągnięciu ważnych, z punktu widzenia bezpieczeństwa obrotu prawnego, celów. Po pierwsze – pełni ona funkcję prewencyjno – profilaktyczną, gdyż ma odstraszać od zachowań, które stanowiłyby naruszenie prawa i jednocześnie zabezpieczać przed lekceważeniem prawnych rygorów prowadzenia działalności gospodarczej. Po drugie – ma zabezpieczać przed wyrządzeniem szkody wierzycielom. Po trzecie – ma zabezpieczać prawa i wolności innych uczestników obrotu gospodarczego. Po czwarte – winna zapobiegać sytuacjom patologicznym sprzyjającym możliwości powstania przestępstw przeciwko obrotowi gospodarczemu. Po piąte – ma gwarantować obowiązek dochowania należytej staranności, gdyż cechą działalności gospodarczej jest prowadzenie jej w sposób zawodowy i profesjonalny. Po szóste – powinna skutkować wyłączeniem z obrotu gospodarczego osób, które nie są w stanie sprostać podstawowym wymaganiom prowadzenia działalności gospodarczej.

W związku z powyższym Sąd Rejonowy w pierwszej kolejności rozważył, czy zachodziły przesłanki do ogłoszenia A. K. określone w art. 10 i nast. p.u.n. Zgodnie z art. 10 p.u.n. upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. Dłużnika uważa się natomiast za niewypłacalnego, jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych (art. 11 ust. 1 p.u.n.). Z istoty porządku prawnego wynika, że każdy powinien wykonywać swe wymagalne zobowiązania w terminie. Jeżeli zatem dłużnik nie wykonuje ciążących na nim wymagalnych zobowiązań, wówczas jest niewypłacalny, co stwarza podstawę ogłoszenia go upadłym. Przy czym nieistotne jest, czy nie wykonuje wszystkich zobowiązań czy też tylko niektórych z nich. Dla określenia stanu niewypłacalności bez znaczenia też jest przyczyna niewykonywania zobowiązań. Niewypłacalność istnieje więc nie tylko wtedy, gdy dłużnik nie ma środków, lecz także wtedy, gdy dłużnik nie wykonuje zobowiązań z innych przyczyn, np. nie wykonuje zobowiązań w celu doprowadzenia swego kontrahenta do stanu niewypłacalności albo też nie wykonuje zobowiązań z przyczyn irracjonalnych. Dla określenia, czy istnieją podstawy ogłoszenia upadłości fundamentalne znaczenie ma ustalenie, czy dłużnik nie wykonuje tych zobowiązań, które są wymagalne (por. Jakubecki Andrzej, Zedler Feliks , Komentarz do art. 11 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U.03.60.535), [w:] A. Jakubecki, F. Zedler, Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, Zakamycze, 2003). Każdy, kto nie płaci w terminie określonym umową lub ustawą drugiego z kolei zobowiązania, staje się od tej chwili niewypłacalny. Stan ten nie powstaje, gdy nie jest regulowane tylko jedno, chociażby znaczące zobowiązanie. Z punktu widzenia definicji, niewypłacalność ma miejsce już w pierwszym dniu opóźnienia, niezależnie od wielkości obu zobowiązań i niezależnie od tego, jak duże jest opóźnienie lub zwłoka w zapłacie. Zgodnie z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 p.u.n. nie każdy wypadek niewypłacalności powoduje ogłoszenie upadłości, jednak wszystkie pozostałe konsekwencje stanu niewypłacalności obowiązują, w szczególności odpowiedzialność za niezłożenie wniosku w terminie (art. 21 p.u.n.) - P. Zimmermann – Prawo upadłościowe i naprawcze , Komentarz , Wydawnictwo CH Beck 2012.

Sąd pierwszej instancji wskazał, iż w sytuacji zaistnienia stanu niewypłacalności – w myśl art. 21 p.u.n. – dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości.

Mając na uwadze treść cytowanych powyżej przepisów Sąd Rejonowy stwierdził, że niewątpliwie niewypłacalność A. K. prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie usług finansowych, istniały już od lipca 2011 r., gdyż dłużnik nie regulował zobowiązań wobec (...) od stycznia 2011 r., a wobec banków od czerwca 2011 r.

Uczestniczk zatem miał obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości na podstawie art. 21 p.u.n. w zw. z art. 11 ust. 1 p.u.n. , z chwilą gdy przy zachowaniu należytej staranności mógła się dowiedzieć o istnieniu podstaw do ogłoszenia upadłości (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 kwietnia 2008 r. , V CSK 508/07), tj. już w lipcu 2011 roku.

Mając powyższe okoliczności na względzie Sąd Okręgowy podzielił stanowisko Sądu I instancji i apelację uczestnika oddalił jako bezzasadną, o czym na podstawie art. 385 w zw. z art.13 § 2 k.p.c orzekł jak w sentencji.